Katalog

10 HAZİRAN 2001 PAZAR CUMHURİYET SAYFA JvLJl^f- U i \ kulturta cumhuriyet.com.tr 15 Pearl Harbor'da savaşanlann anısma ve savundukları değere 130 milyon dolarlık saygı filmi ütçe bırkaç kez azaltıldı Ama bu fılmı yapmayı o kadar çok istıyordum kı bunu bedava yaptım Oyuncular bıle alacaklan paranın daha azına çalıştı. Fılmı çekerken hep tanhsel gerçeklığı gözettık. Yetkılılerın bakış açısım seçtık.' aı-ilıiıı insanhğa vasiyeti"tki şeyi kanştırmayı sevmem. Ama bu kez küçük bir rolde ovnadım, hangisinin olduğunu sövlemeveceğim, siz benı bulun." Kiütıir Servisi - Pearl Harbor Amenkan tarıhınde bır donum noktasını sımgeleyen denız ussu Son gunlerde ıse Hollyvvood tanhının gelmış geçmış en ıddıalı ve unu- tulmayacak projelennden bın olarak su- nuluyor 1941 yılında Japonlann, ABD'nın Pearl Harbor denız ussune saldırması sonucu 10 Amenkan gemısı battı, 140 uçak kayboldu, 3 bın SOO'un uzennde ıse asker oldu Saldın- daağıryaraalan ABDıselI DunyaSa- vaşı'nagırmekaranaldı Saldından tam 60 yıl sonra ıse Pearl Harbor, aynı adı taşıy an fılmın galasına ev sahıphğı yaptı "Askcri tinuuTın bır galada kullanılması ıse Kong- re'nın tepkısını çektı Pearl Harbor'ın Amenkan ta- nhının bır sembolu olduğunu belırten yonermen Michael Bav, tarıhın insanhğa vasıyetı olan bu fılmın evrensel mesaj taşı- dığını soyluyor - Avnıpa'dîa baa tarihçiter şu tezi savunuvor: Amerikahlar,Japonlann saldıracağından haberdardı. Buna karşın hiçbir şey vapmadılar, çunkiı böv le bir saldından sonrasavaş açmak bir hak olacaktı. MICHAEL BAY - Aslında bırçok komplo teonsı ortaya atıldı Bız yetkı- lılenn bakış açısını seçtık, yanı saldı- nnın beklenmesı, ama hıçbır zaman olmayacağı duşuncesı Acaba saldın- dan haberdar mıydık9 Bu konuda çok şey okumuş olmama rağmen, hâlâ kararsızım Ama şundan emı- nım, gızh ıstıhbarat servıs duşunce- sı (yanı bugûnku CIA) Pearl Har- bor "dan kaynaklanıyor - Demek sizin için tam bir sürpriz oldu... BAY - Evet, sanınm Japonlar ıçın Havvaıı ka- dar uzak bır yere gelıp boyle bır saldıny ı gerçek- leştırmesı çok buyuk bır nsktı Bu hem aptalca hem de kurnazcaydı Fılmde o zamana aıt bır ga- zeteden bır haben gostenyoruz şöyle dıyor "Amerikalüann, Japonlardan korkmalannm hiç- bir nedeni yok, çünkü eski uçaklan \e beceriksiz pflotianvar..." - Bu filmi \apmak sizin fîkriniz miydi? BAY - Hayır llk Dısney studyolannın fıkny- dı Ama hızla Randal NVallace, Jerry Bruckhe- imer \e benım ıçın bu konu bır tutku halıne gel- dı Konuyla ılgılı tonlarca kıtap okuduk Pearl Harbor konusunda bılgımız arttıkça buy ulenme- ye başladık Bu konunun Amenkan okullannda okutulmasına karşın bılgımız çok az - Söyknenlere göre 130 milyon dolarolan fılmin bütçesinden 10 mihon dolar azaltüma>a çakşü- nuş. BAY - Butçe bırkaç kez azaltıldı, en kotusu butçeden ben sorumluydum Ama bu fılmı yap- mayı o kadar çok ıstıyordum kı bedava yaptım 'Pearl Harbor'ı yeniden yarattık' - Maaş alduuz mı? BAY - Hayır, ama benden başkalan da almadı Oyuncular bıle alacaklan paranın daha azına ça- lıştılar Onlar ıçın de bu film çok onemlıydı - Bu bombardımanıveniden canlandınnak çok zor ohnuş olmah. Teknik olarak nasıl çahştııuz? BAY - Tanhsel gerçeklığı hep gözettık Zama- nın Pearl Harbor'mı ve en onemlısı asken mal- zemelen yeniden yarattık Japon uçaklannı ıse bır koleksıyoncudan bulduğumuz modele gore kopyaladık Bır de II Dunya Savaşı'nda kulla- nılmış bır Alman uçağı bulduk Sahnelenn bınn- de de onun yere çakılmasım çektık - Askeri kuvvetlerin size karşı tavrı nasıldı? BAY - Çok ıyıydı Bu fılm gelmış geçmış en buyük savaşlardan bınnı yeniden canlandınyor ABD ordusu bıze çok yardım ettı - Peld kullanıian donanma? Maketkr mi vap- ABD'de üç gunde 75.1 milyon dolar hasüatyapü. tınız? Yoksa bunlar gerçek gemiler mi? BAY - Ikısı de var Bazüannı bılgısayar aracı- hğıyla çızdık, bazılannı da gerçek boyutlanyla Teksas'ta ınşa ettırdık Sonra hepsını ayn ayn çekıp bılgısayarda bır butun halıne getırdık - Filmin bir sahnesindeyıizlerce askeryanan bir denizin içinde çırpınıvor. Bu sizi korkutmadı mı? BAY - Tabıı kı, bır suru asker yanan bır denız- de olunca, ılk hedefımız onlann guvenhğı Bır savaş gemısı ters dönunce, ıkıye bölünup sonra da batınca, yarahlar olabılır Yanımızda bır dal- gıç ekıbı bulundurduk, bunlar ılkyardımda da profesyoneldıler ama ıyı kı her şey ıyı geçtı MelBmoks, 'Yapımcüar'ın başansından sonra 'GençFrankensteinh da sahneye uyarlayacak Yaşamın komik anlannı çalıyorCUMHUR C ANBAZOĞLl Tıyatro, populerhk açı^mdan Batı da sınema- nın, televızyonun çok ardında kalmasına karşın sürpnz çıkışlarla zaman zaman gundemı belır- lıyor Tony Odullen gecesınde tıv atro dunyası, TV ekranında en fazla reytıngı yaparak 1 numa- raya oturmuş Bu çıkışın sırrı vanşan yapıtlar arasında MelBrooks'un 1968 tanhlı ılk fılmı 'Ya- pımcüarın sahne versıvonunun da bulunmasın- da saklı 'Yapımcüar', 12 Tony toplavarak 'Hello Dol- h/'nm 1964'tekı 10 Tony odulluk zafennı de ge- nde bırakmayı başardı O gece yapımcı, senanst ve bestecı odullerıyle ev me donen Brooks'un mu- zıkalı oyunculuktan koreografıye yonetmenhk- tenkostume dekodullen supurdu ve toren 75*hk komedvenın v arhğıyla tam anlamıyla bır şo\ a do- nuştu 12 adet Tony'nın. on milyon dolara mal olan vapımın gışesıne ne derece etkı yapacağını kımse kestırernıyor, çunku (Yapımcüar'ın bılet- lennın satışa çıktığı gun ııç mılvon dolarlık para getırmesı ve uzun sure kapalı gışe oynavacağının belh olması. yapıtın klasını kanıtlamış durumda Gecede) "Bütun oduUeri aldığımıziçin dosnardan özürdileriz" dıyekonuşanBrooks gekcek\ ıl un- lu filmi 'Genç Frankenstein'ı da sahneye uyarla- yacak Asıl adı Melvin Kaminskv olan Brooks, 1926 Nevv York doğumlu Hıperaktıf. sav gısız. şıddet yanlısı. soylulukla dalga geçen. sınır tanımayan bır tıplemeyle kaba espn geleneğmı sırtlayan sa- natçı, yeteneğının kaynağını daha ıkı buçuk ya- şındayken babasını yıtırmesme bağhyor Ağabey- len tarafından el ustunde buyutulen Brooks, ılgı- ye olan açlığını 14 yaşındayken otellerde şova çı- karak gıdenyor 16'sında kabarede rol bulduktan sonra şov men- lıkte yeteneksızhğını fark edıp, sonra Broad- vvay'de onemlı ışler yaparak yazariar kadrosuna gınyor 25 yaştnda telev ızyona haftada 250 dola- ra mızah yazarken beş yıl sonra bu rakam 5000 dolara yuksehyor İlk fılmı 'Yapımcılar'ı 500 bın dolara çekıyor ve gışede buyuk hav al kınklığı ya- şıyor, ardmdan 'On Dd Sandalye' de (1970) aynı sona uğruyor Bızım seyırcı seksenlı y ıllann or- talanna doğru Brooks'un komedısını v ıdeokaset- lerle 'Genç Frankenstein' 1974 'DeliDolu' 1976, 'Yükseklik Korkusu' 1977 'Dün>a Tarihi' 1981. 'ToBeOrNotToBe' 1983, 'Uzay Danslan' 1987 fılmlenyle keşfedıyor Brooks. dostu VVoody Allen gıbı sozel mızah- tan > ola çıkıp v ucut dılını gelıştırmeye çahşan bır komık Yahudı mızahından beslenmesı ve etnık espnlenn dılden dıle aktarıhrken çok şeyler yıtır- mesı uzerıne bu yolda karar kılmış Bır de yapımcıhk yanı var, BrooksFilms adıy- la, 'Frances' 'The Elephant Man' (Fıl Adam), '84CharingCrossRoad' gıbı onemlı fılmlere ım- za atmış Bu dramalarda oynamayı çok ıstemış, ancak seyırcmın şartlanması yuzunden 'ciddi rol- ler'e cesaret edememış Başansında. yaşamını paylaştığı Anne Banc- roft'un desteğınm de payı buyıık Bütun senar- yolan ve espnlen tıtızlıkle değerlendırdık- ten sonra olurunu veren Bancroft ıçın şunlan soyluyor Brooks "Çokşansh- yım; kanmiji bir oyuncu,iyijemekpi- şiriyor ve evepara getirivor. Bir Yahu- di daha ne istevebilir ki?" Komedıdekı sırnnı şöyle açıkh- >or "Yaşamabüyükbirsenanogi- bi kanhrun; ondan komik anlan ça- lıp beynimde sürekli hapsederim. Geçenlerde restoranda karşıdan bir kadın elinde kâğıtla yaklaştı. Imza verrnek ıçın hızlı hızlı ce- ketimde kalemımı aramava başladun. Kadın geldive ya- nımda dunıp bekledi. Kale- mi bulamavm- ca ondan iste- dim. Kaduıkâ- ğıdıbirazdaha uzatü; uzcrin- de yazan adre- si sorujordu. Bu dersi başkalannın da gönnesi için mut- laka bir gun fılme çekeceğun»" Dopis Lessing'e İspanya'dan ödül • MADRtD (REUTERS)- Ingıhz yazar Dorıs Lessmg'e, Astunas Odulu venldı Jun, lspanya'nın en prestıjlı sanat odulunun yazara, ınsan haklan konusundakı yazılan ve eylemlennden dolay ı v enldığmı açıkladı Iran'da doğan Lessmg, çocukluğunu ve gençlığını Zımbabve'de geçırmış ve 1949'da Ingıltere'ye yerleşmıştı Royal Opera'da bilet fiyatları • Kültür Servisi - Seçkınlık ımajıyla f ıyatlannı yüksek tutmakla ıtham edılen The Royal Opera House (ROH), ucuz yerlenn bılet fıyatlannı dondurduğunu açıkladı Boylece bu yerlenn bıletlen -kı bu, koltuk sayısının yansından fazlasını kapsayacak şekılde duzenlenmıştı- 50 pounddan daha az biT rakama mal olacak ROH. aynca bu fıyat duzenlemelennın. projelenn malıyetme gore devamlı olarak gozden geçmlmesınm bır gerekhhk olduğunu da ekledı Bob Martey'in biUnmeyen şarkısı • Kültür Servisi - Reggae'nın kralı Bob Marley'ın yenı pıyasaya sürulen albumu, albumle aynı adı taşıyan v e daha once bılınmeyen 'I Know a Place' adlı şarkı sayesınde en çok satanlar arasında bınncı sıraya yukseldı 15 Ma> ıs'ta satışa sunulan album 80 bın adet sattı Aynca 19 Hazıran'da sıngle olarak çıkması beklenen 'I Knovv a Place', bu yazm şarkısı olacağa benzıyor Bu durum, unlu Jamaıkalının mezar otesı gucu olarak tammlanıyor Ama bazı soylentılere gore bu şarkı 1977-1978 yıllannda 'Ascensıon' adlı bır plak şırketı tarafından satışa sunulmuş Ama Unıversal'ın çıkaracağı sınglesda şarkı remı\ olarak, başka bır deyışle "2000'h yıllara uygun bır bıçımde" pıyasaya sunulacak Polifonik Korolap Şenliği • Kültür Servisi - Çerkezkov Q agdaş Yaşamı Destekleme Derneğı bunyesınde çalışan Selenler Korosu, Kuhur Bakanlığı'nm sponsorluğunda Ankara'da Polifonik Korolar Derneğı tarafından duzenlenen şenhğe katıhyor Ruhı Su ve Tımur Selçuk'un oğrencısı Huseyın Tutkun yonetımındekı koro bugun saat 13 OO'te Cumhurbaşkanhğı Senfonı Orkestrası Konser Salonu'nda vereceğı konserde. Zerrın Taşpınar'ın 'Tavra' adlı şunnden bolümlenn de olduğu kendı bestelennı seslendırecek 10 gundur surmekte olan şenlık. saat 19 00'da gerçekleşecek odul torenıvle sona erecek Dustin Hoffman film yönetecek • Kültür Senisi - Dustin Hoffman. ScottTurovv'un 'Personal lnjunes' adlı kıtabını fılme uyarlayacak Hoffman, aynı zamanda yonetmenlığmı de yapacağı bu fılmde elındekı davalan kendı lehıne çev ırebılmek ıçın surekh ruşvet veren, meslekı ahlaktan yoksun bır avukatı canlandıracak Scott Turovv'un gene bır mahkeme oykusunü anlattığı kıtabı 'Presumed Innocent' da fılme çekılmış ve Harnson Ford, bu fılmde başanlı bır performans sergılemıştı BUGÜN • PERA GUZEL SANATL\R BLYÜK SALON'da saat 14 OO'te Münroet Atila yonetımındekı pıyano konsen ve saat 16 00'da Ugaz Benekav yonetımındekı gıtar konsen ızlenebıhr (252 30 82) • N \ZEVI KÜLTÜREVİ'nde saat 15 OO'te 'Rocco \e Kardeşleri* adlı fılm ızlenebıhr (245 04 81) • BEYOĞLU BEYOĞLL SİNEMASInda 14 30 ve 19 OO'da' Münih'. 16 45 ve 21 15'te 'Eskid' adh fılmler ızlenebıhr (251 32 40) • LEVENT KÜLTÜR MERKEZİnde saat 11 OO'de 'Ağn- Roman'. saat 14 00 ve 19 OO'da 'Havat Ağacı', saat 16 30 ve 21 OO'de 'Suzhou Nehri' adh fılmler gostenlecek • ALMAN KÜLTÜR MERKEZİnde saat 15 OO'te 'Park' ve 'Dolap' adh fılmler yer ahrken, saat 17 OO'de '\ahşiHa>aller' ve saat 19 30'da 'BüyükHayvan' adlı fılmler ızlenebıhr (249 20 09) • İŞTANBlJLBtLGİ ÜNİVERSİTESt'nde saat 14 30da 'Alacakaranhk'. saat 16 45'te 'Yaşajan Avrupa: Kuzey Kutbu Buzlar l İkcsi' ve 'Yaşavan Avrupa: \eşü Topraklar' adh fılmler gostenlecek (216 22 22) tSTANBUL MÜZK FtSTtVAÜ'NDE BUGÜN • ATATÜRK KÜLTÜR MERKEZİnde saat 19 30da 'tstanbulTarihiTürkMüziği Topluluğu'nun konserı ızlenebıhr (252 ?0 82)