Katalog

AY<S 2001 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA kulturCo cumhuriyet.com.tr 15 LLECRO EVtlN tLYASOĞLU Müziksabır ister, gönüListerBir müzik yanşmasmda jüri üye- olmak çok ilginç. Çocuklann he- ;canını paylaşırken ayların. yılla- n emeğini birkaç dakika içinde argılamanm ne kadar acımasız ol- uğunu düşünüyorsunuz. Uluslara- ası Lions Çoğul Yönetim Çevre- i'nin düzenlediği bu yılki 10. ya- ışmanın çalgısı keman. Her ülke- ien seçilen 16-25 yaş arasındaki sa- natçılar Eylül 2001'deki Lizbon fi- naline katılacak. Son ekmede Tür- kiye'yi temsil etmek ûzere Ayşen LHucan( 1985) seçildi. îkinci, üçün- cü ve mansiyon ödülleri verilmez- ken Özg^can Günöz1 e (1986) de jü- rinin "Özendirme'" ödüiü verildi. Gelecek yılki yarışma piyano da- hnda olacak \e Brüksel de yapıla- cak. K.eman jürisinin üyeleri arasında Ayla Erduran \e Hakan Şensoy gi- bi yaşamını kemanına adamış iki sa- natçmm varhğı. yanşmacılar için bulunmaz bir firsattı. Eğer bu genç sanatçılar onlann verdiği öğütleri iyi dinledilerse bu yanşmaya katıl- mak kadar tarihi bir gün yaşadılar demektir. Hele Ayla Erduran'ıncoş- kusu. duyarhhğı ve tıtizliği anlatüır gibi değıl. Dünyanın en önemli ke- manı yarışmalanna girip dereceler kazanmış. gencecik yıllannı yalnız keman düşünerek geçirmiş ve uzun yıllar verdiği derslerle pedagojik de- neyim kazanmış bir sanatçı olarak her bir yanşmacıya çok değerli öğütler verdı. Bunlan anlatırken kendini o çocuklann yerine koyu- yordu, kınp incitmemeye özen gös- teriyordu. Ayşen ve Özgecan. öz- geçmişlerine bu yanşmada aldıkla- rı ödülü yazacaklar. Bence nice ödülden. nice belgeden daha önem- lisi. Ayla Erduran'dan aldıklan der- si hiç unutmayacakları. tşte onun öğütlerinden birkaç cümle: "Kendinegüven, kemanına sahip ol, içine dönüklükgüzel bir şey ama dışan da vermelisin müziğini. Güzel ses çıkartmaktan başka şey düşün- me. Güzel, yuvarlak, yumuşak bir tbri. Arşeyibüyütmelisin, ortadaça- hnmaz. Büfün arşeyi kullan. Bu tamperamanın değerinibiL İçinden gelen bir ateş var senin, bunu iyi de- ğerlendir... Teknik olarak çok şeyi yenmişsin ama araştırman eksik. Daha çok müzikdinlc, uikun geniş- lemeti...Yalnızmüzikdeğü, resim,şi- ir, bütün bunlar öncmti... Kaliteleri- ni ön plana koymalısın... Entonas- yon çok mühim. Türkiye'de herkes bir entonasyon lafı tutturmuş. Bu işin ne olduğunu bilmiyotiar asun- da. Hassasuk! Piyanodakigibideğil, vibrasyon bu... Nadiren çok temiz entonasyon duyuyoruz. Cümlelerin nefesine dikkat et Arşeyi yumuşat- malısın... Renkleryaratmahsuı, mü- zikte renkler tıpkı doğadakigibidir, onlaria anlam verirsin sesine.. vib- ratolar daha sıcak olmaü, entonas- yona dikkat! Müzik sabır ister, gö- nül ister, disipün ister..." E\et bu öğütler, sanatın tüm dal- lan için geçerli. vtyana Eslntilerl İDOB'un AKM büyük sahnesın- deki opera ve bale prodüksüyonla- nnın yanı sıra konser salonunda sergilediği alçakgönüllü dinletilere kulak vermek gerek. " ViyanaEsin- tüeri" bunlardanbirisi. Sanatçılann kimi opera sahnesinde sık rastla- dıklarımızdan. Çoğu ise yıllardır dinlemediğimiz ya da küçük roller- de karşımıza çıkmış solistler. Ashn- da bir lise müsameresini andıran sahneleme içinde inanılmaz güzel seslerden inanılmaz nitelıkli bir pi- yanist eşlığinde harıka ezgiler din- liyorsunuz. Her şeyden önce piya- nist EnderOrmanlar'ı övmeliyim: Nice orkestra şefinde baştan sona duymadığımız bir tempo tutarhlığı sergiliyor; her bir şancımn soluğu- na göre yumuşacık tuşesiyle eşlik ediyor. Salondaki o berbat piyano- flan çıkarttığı müzikal seslerle her bir şarkıya ayn anlam katıyor. Ön- ceki hafta Boğaziçi Konserleri di- zisinde Barok aryalannı hayranlık- la dinlediğimiz soprano Çağnur Gürsan. zengin tımlı sesiyle Viya- na Ormanlarmdan Masallarda ve Adele'nin aryasmda ışıklar saçıyor. Rıgoletto'daki başanlı rolüyle bir kez daha dikkat çeken mezzosopra- no Aylin Ateş. belli bir duzeyin üs- tündeki niteliklerini ortaya koyu- yor; güzelim müzik tümceleri kuru- yor. ses tonundaki ayncahğını üs- tün bir denetimle duyuruyor. Genç tenoramuz Ari Edirne sıcacık bir tona sahip. Tebessümler Diya- n'ndaki aryasını, Şen Dul'daki Gi- zem Erem ile düetini uzun zaman unutamayacağım. Bas Gökhan Ür- ben'in ve Gizem Erem'in net arti- külasyonlan dikkat çekiyor. Ruh- sar Öcal ise sanki baştan sona bir temsilin ıçindeymiş gibi sahneye hâkim. Viyana operetlerini seviyor- sanız, Suppe, Lehar, Johann Stra- uss, Kalman gibi operet tarihinin simgesi olmuş bestecileri bir arada duymak istiyorsanız "Viyana Esin- tüerTni kaçırmayın. Hele orta ya- şın üstündeki dinleyicilerimiz hiç kaçırmasm, çünkü onlann zama- nmdaki hafif müzik, popüler müzik olarak tanınan bu operetler bir baş- ka nostalji estiriyor. Aspendos'ta Bahar Konserl ve At-Nağme»er Bugünden sonraki bir hafta için- de düzenlenecek müzik etkinhkle- rine değinelinv. Bu akşam Boğazi- çi Üniversitesi'nde gitarcı Soner Egesel "Latin Rüzgârian" başhk- lı bir resitat verecek. Yann akşamdan başlayarak cu- martesi gecesine kadar Akbank O- da Orkestrası. Cem Mansur yöne- timinde "At-nağmekr" başlıkh bir tema işliyor. Her ilkbaharda Cem Mansur'un imge gücünden kay- naklanan konu ve mekân ilintisi içindeki etkinlikler artık gelenek kazanmaya başladı. Bu kez de Yıl- duŞale manej ve ahır binalan kul- lamlacak. At ve av temalannı içeren mü- zikler çahhaCak. Çellist Raphael VVallfisch solistliğindeki Akbank Oda Orkestrası'nın dinletisi, piya- nist Leslie Howard'ın resitali, Alt Wiener Kuvartet'in \e Mercan Dede topluluğunun konseriyle Sü- leyman Saim Tekcanın sergisi ve Metin And'ın "Osmanh"'da Av" başlıkh konferansı ügi uyandıra- cak. Yann akşam Antalya Devlet Senfoni Orkestrası genişletilmiş bir kadro ile Aspendos'ta bir Bahar Konseri veriyor. Gürer Aykal yö- netimindeki topluluk panflütçü Z^mflr'e sanatçınınkendi yapıtla- nnda eşlik edecek. Aynca Bernstein-West Side S- tory, Brahms-valsler, Ravel-Bole- ro. Erkin-Köçekçe'den oluşan zengin bir program sunacak. "He- def Organizasyon"un profesyonel- ce düzenlediği bu etkinliğin An- talya yöresindeki turistlerin de ka- tılacağı geniş bir dinleyici topla- ması bekleniyor. Öyle ya, orkestra veya operala- nmızı yurtdışına götürünce onca masraftan sonra ne yazık ki çoğu dinleyicisi Türk olan salonlarda kendimizi tanıtmaya çahşıyoruz. Kendi turistik çevrelerimizin tari- hi mekânlannda daha çok yaban- cıya seslenme şansımız var. Hem de daha masrafsız. Bu tür organi- zasyonlann artması dileği ile. Gürer Aykal önümüzdeki hafta Borusan Filarmoni Orkestrası'nın Istanbul'daki konserlerini de yöne- tecek. Bu kez solist, piyanist Şa- 1 han Arzruni olacak. e\ini(a boun.edu.tr Uluslararası Senfonik Danslar Özel Konseri'nde İZDSO ile sevilen parçalar Mevsimîn son dinletîleıi• Piyanist Rüya Taner dengeli, yumuşak bir Mozart yorumu sundu. Hüseyin Sermet'in resitalini dinlemek mutluluktu. Ann Karamürsel ise resitalini dev yapıtlarla süsledi. İZDSO'nun ilginç dinletisini Tadeusz Strugala yönetti. ÖNDERKÜTAHYALI İZMİR- Bir opera orkestrasınm misyonu, "Çukur" denilen mekân- da sanat me\simi boyunca operalara ve balelere eşlik etmektir. Bunu ya- parken epey rahattır; çünkü ön sıra- larda oturan ve orkestrayı biraz gö- ren izleyicilerbile, onunla değil sah- neyle ilgilenirler. Yıllar önce bir dos- tumun sözünü ettiği ve anımsayabil- diğim kadanyla "Orkestra Gecele- ri" başhğını taşıyan yapıtı Türkçemi- ze kazandırmak ilginç olurdu. Kita- bın yazan Hector Bernoz'un anlattı- ğına göre, 19'uncu yüzyılın Fransız müzikçileri. beğenmedikleri opera- lan ve baleleri temsil sırasında alaya alır. onlaria ilgili şakalar yaparmış; a- ma Mozart'm operalan söz konusu olduğunda herkes bütün dikkatini önündeki notaya yöneltirmiş. tzmir'in opera-bale orkestrası da aynı yazgıyı paylaşmaktadır; ama sanat mevsimi içinde arada sırada çukurdan çıkar ve genellikle solocu ağırlıklı dinletiler verir. 10 Mayıs ak- şamı topluluk bir kez daha sahne- deydi. Şef AlexandruSamoüa'nm yönet- tiği dinletide, opera orkestramızın yaylı çalgılan, S. Barber'ın Op. 11 Adagio sunu seslendirdi. Tım doyu- rucu. yorum güzeldi. Orkestranm arp sanatçısı Sibel Eîendtev de C. Debussy'nin arp ve yaylılar için "İki Dans"mı (Danse Sacr'ee,DanseProfane) çaldı. Efen- diev'in, dinleyene güven veren bir tekniği ve yumuşak bir tonu var. Böylece bazı pasajlarda arpı, yayh çalgı biçemine yaklaştırabiliyor. Bu- na karşılık doruk noktalannı dolgun bir tonla belirtiyor. Son derece kı- vanç duyduğumuz bu yap\ttan son- ra Sibel Efendiev'den arp dağannın daha başka örneklerini de dinleme- yi umuyoruz. Yine orkestranın sanatçılanndan klarnetçi Özlem Alpay'ın çaldığı A. Copland'm klamet konçertosu inan- dmcı bir yapıt değil; fakat Özlem' in yaptığı seslendirme ustacaydı ve 20'nci yüzyılm ruhunu yansıtıyordu. Özellikle ince bölgede klarnetten çı- kardığı parlak sesler dikkat çekiciy- di. Dinletinin ikinci yansmda Kuzey Kıbns TürkCumhuriyeti'nin başan- lı piyanisti Rüya Taner, W. A. Mo- zart'ın K.V. 488 la majör 23. Kon- çertosunuçaldı. Rüya Taner, tzmir'e ne zaman gelse sanatseverler üzerin- de iyi bir izlenimbırakır. Bukez sun- duğu Mozart yorumunda da genelde her şey güzeldi. Müzik abartısız, an- latım açısmdan dengeli, yumuşak ve teknik yönden kusursuzdu. Dinleyiciler. opera orkestramızın gerçekleştirdiği Mozart eşliğini bel- ki biraz forte bulmuş olabilirler; ama topluluğuböyle dinletilerde izlemek bize mutluluk veriyor. Bu coşkuyla orkestranın "RomeoveJuliet" bale- sine yaptığı eşliği dinlemek istedim ve son temsile gittim. Sunulan mü- zik, düşündüğüm gibi güzeldi; fakat özellikle birinci perdede, Prokof- yev'in kemanlara yazdığı güç pasaj- lar yeterince temİ2 değlidi. Biraz da- ha özen göstermek gerek. İZDSO'nun T. Strugala yöneti- minde verdiği ve geçen haftaki ya- zımda değinemediğim dinletisi de birbaşka yönden ilginçju. "Uluslara- rasıSenfonikDanslarOzel Konseri" başlığını taşıyan dinletide. sevilen parçalar vardı. Ertuğrul Karamen- deres'in nefis korno solosuyla süs- lenen M. Ravel'in Pavan'ı, A. D\o- rak'm "Slav Danslan" ile Brahms'ın "Macar DanşlarTndan örnekler. J. Strauss'un "tmparator ValsT ve "Pizzkato Pölka^sı bunla- nn arasmdaydı. H. Ferid Alnar'm ünlü "Prelüt ve tki Dans^ında sade- ce danslan çalmak bence doğru bir yaklaşım değil; çünkü yapıtm so- nunda prelüdün öğeleri de işlenmek- tedir. Son olarak seslendirilen Woy- ciech Kilar'm "Krzesany" başlıkh yapıtı ve onu noktalayan neşeli dans, salondaki konuklan coşturdu. lzlen- cenin başka bir özelliği de geçen yıl tanıdığımız Bulgar kaval sanatçısı Teodosii Spassov'un, Bulgar halk müzığinden kaynaklanan kendi ya- pıtlanyla ve bunlara serpiştirdiği il- ginç doğaçlamalarla dinletiye renk katmasıydı. Geride bıraktığımız günlerde be- nim yazık ki izleyemediğim iki gü- zel piyano resitali, Izmirli sanatse- verler üzerinde kahcı izler bırakmış olmahdır. Mevsim başmdan bu ya- na kesintisiz olarak sürdürdüğü et- kinliklerle dikkati çeken lzmir Sanat Evi'nin düzenlediği resitallerden il- kini Hüseyin Sermet verdi. İZDSO eşliğinde seslendirdiği konçertola- nyla ve CD'leriyle tanıdığımız de- ğerli piyanistin resitalini dinlemek büyük mutluluktur. Ann Karamür- selise resitalini, çeşitli yapıtlann ya- nmda M. Musorgskinin "Bir Sergi- den Tablolar" ve L. Van Beetho- ven'in Op. 111 do minör sonatı gibi dev yapıtlarla süsledi. Kendisine te- şekkür borçluyuz; çünkü anılan so- nat, bence umarsızlığın nedeni olan insana, Beethoven'dan yükselen umutsuz. fakat zorunlu yakandır. Compay Segundo hastalandı • R\VANA (AFP) - Efsanevi Kübah şarkıcı Buena Vista Social Club'ın yıldızı Compay Segundo, hasta olduğu için Havana Müzik Festivali'ne katılamayacağını açıkladı. 93 yaşındaki şarkıcmm hastahğı nedeniyle dinleneceği açıklandı. Asıl ismi Francisco Repilado olan Segundo, 1907 yılında Santiago'da doğdu. Şarkıcı 1940"lı \e 1950'li yıllarda Küba müziğini yeniden canlandırmasıyla tamnıyor. 1996"da Amerikah müzisyen Ry Cooder'ın yapımcıhğmı üstlendiği, Compay Segundo ve aynı dönemin" müzisyenleri Ibrahim Ferrer. Ruben Gonzales ve Eliades Uchoa'nm yer aldığı 'Buena N'ista Social Club' adh albüm daha sonra Grammy ödülüne değer bulunmuştu. Orta Anadolu Halıları sergisi • Kültür Servisi - Prof. Dr. Ayan Gülgönen'in Orta Anadolu'dan toplayarak oluşturduğu. ülkemizdeki en önemli hah koleksiyonlarmdan derlenen '17.-19. Yüz\ıl Orta Anadolu Halıları' sergisi 22 Temmuz tarihine kadar Türk ve İslam Eserleri Müzesi'nde sergilenecek. Sergide. IConya Hahlan tanıtılacak. Gülgönen'in koleksiyonundan seçilen halıların arkaik karakterîeri. çok eski bir geleneğin uzantısı olduklannm ipucunu veriyor. Selçuklu hahlanndan tanıdığımız sonsuzluk prensibine göre sıralanmış sekizgenler. yıldızlar: Memlük hahlanndan tanıdığımız yıldız ve gamah haç motifleri ile bezeli sekizgen sıralar, tam. yanm ve çeyrek manolyalar, kumaş desenlerini hatırlatan düz veya diyagonal çizgiler: çoğu kez dar \e uzun olarak dokunan halılar başlıca desen repertuvannı oluşturuyor. Sergi. pazartesi hariç her gün 09.30 ile 18.00 saatleri arasında izlenebilir. Tutkımun dansı Hamenko' • Kültür Servisi - Flamenkonun aynlmaz öğeleri dans ve vokal, Iş Sanat'ta buluşuyor. Olağanüstü bir duyarhhğa sahip sesiyle flamenko dünyasında özel bir yeri olan Mayte Martin \ e Carlos Saura'nın 'Flamenco' filmiyle dünyaca ünlenen dansçı Belen Maya. 25 Mayıs Cuma günü saat 19.30'da tş Sanat'ta'Zıl. Şal \e Gül' başlıkh bir gösteri sunacak. İki yıldır yenilikçi bir projeyle dünyayı dolaşan Mayte Martin ve Belen Maya. bu gösteride çağdaş bir flamenko yorumu sunacaklar. Perküsyonsuz, sadece iki gitar ve kemanın eşlik edeceği gösterinin birinci bölümünde Mayte Martin: Malaguenas, Peteneras ve Levan şark\lannı sunacak. İkinci bölümde ise Belen sahneye tutku dolu figürleri taşıyacak. Bu bölümde Maya. Garcia Lorca'nın söz ve müziğini yazdığı bir eserin de yer aldığı. modernden başlayıp geleneksele yönelen bir dans repertuvan sunacak. BUGUN • BABYLON'da saat 21 30da Aşık Arsunan ve Önder Focan Quartet'in konseri dınlenebılir. (292 73 6H> • İTALYAN KÜLTÜR MERKEZİnde saat 19.00'da Dilbağ Önvural (vıyolonsel) \e Emine Serdaroğlu (piyano) bir konser verecek. (293 98 4H) • BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ KÜLTÜR MERKEZİ'nde saat 19.30"da Soner Egesel'in w Gitarda Latin Rüzgân* başhklı konsen izlenebilir. (263 15 40) • İŞ SAÎNAT'ta saat 19.00'da Modern Folk Üçiüsü'nün konseri dinlenebilir. (212 316 00 00) • CEMAL REŞİT REY KONSER SALONVnda saat 19.30'da Ege Üniversitesi Devlet Türk Musikisi Konser\ı atuvarı Türk Halk Oyunlan Bölümü' nün gösterisi izlenebilir. (232 98 30) • YTÜ ODİTORYUMU'nda saat 15.30'da Prof. Dr. Sümer Gürel'ın katılacağı 'Erkeğin Daha İ>i Yansı: Kadın" başhklı söyleşi gerçekîeşecek. (259 70 70)