Katalog

21 NİSAN 2001 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA kultur@cumhuriyetcom.tr 15 Mexico City'den insan manzaralan ve Sicilya'dan ilginç karakterler resmi geçidi Iııarritu\laıı yiirekten bir film 1963 doğumlu Meksikalı yönetmen Ale- jandroGonzalesInarritu'nun coşkun, taşkın bir ırmak gıbi akarv ve bir ilk filmin tüm he- yecanını taşıyan "Amores Perros- Parampar- ça Aşklar-Köpekkr w i, ilk günlerin en çok s- es getiren filmlerindendi festivalde. Feci bir araba kazasuun çevresinde kader- leri kesişen, toplumun çeşitli kesimlerinden çok sayıdakahramanın öyküsünü, Altman' ın "Short Cuts"ını çagnştıran çok parçah bir anlatımla harmanlayarak gözümüze sokan bu sarsıcı, şiddetli, doludızgin ilk film deneme- si, çarpıcı bir görselliği yansıtıyordu perdeye 2.5 saat boyunca. Cannes, Cbicago, Palm Springs gibi festi- vallerden ödüllerle dönmesini haklı çıkaran bir sinemasal güce sahip "Paramparça Aşk- lar-Köpekler" 3 bölümden bütünleniyordu: Octavio-Susana, Daniel-Valeria ve El Chi- vo-Maru. Bunuel ustayı akla getiren bir şiddet Bir markette kasiyer olarak çahşan, boş za- manlannda ufak tefek yasadışı işlere de kal- kışan, maço agabeyinin kansı Susana yenge- sine sürekli askıntı genç Octavio, köpek dö- vüşûnden kazandığı paralarla Susana'yı alıp kaçmayı planlıyordu ilk bölümde. tkinci bölümse kansını, çoluğunu çocuğunu terk edip medyanın gö- zûnden ırak bir evde ünlü bir mo- delle aşk yaşamaya başlayan der- gi editörü Daniel'le güzel model Valeria'nin, kâbusa dönüşen deh- şetengiz öyküsünü aktanyordu. Yıllarca hapiste kalıp her şey- den umudunu kesmiş, kiralık katillik yapan, sokak köpekle- rine karşı çok sevecen, kızı- na hasret, yersiz yurtsuz, eski bir komünist gerilla olan El Chivo'nun (Ke- çi'nin) serüvenlerine da- yanıyordu son bölüm de. Gerçekten 'kalpdeğil yürekten bir film' nite- liğindeki filmde, Ta- rantino'dan çok Bunuel ustayı akla getiren bir şiddette sey- reden köpek dövüşü sah- neleri res- meniçkal- dıran bo- yuttaydı. Alejandro Gonzales Inarritu 'nun coşkun, taşkın bir ırmakgibi akan ve bir UkfUmin tüm heyecanını taşıyan "Paramparça Aşklar-Köpekler% ilk günlerin en çok sesgetiren fümlerindendL ROY ANDERSON'UN 4 YIL SÜREN ÇALIŞMASI Şaştrüa film •İkinci Kattan Şarkılar\ kimi unutulmaz sahneleriyie şimdiden sinetna tarihine geçen, "Ohbe, iyikifestival var!" dedirten, seyrettiğimiz ensıta filmlerden birl Bir başyapıt: ikinci Kattan Şarkılar "tkinci Kattan Şarküar" bıze Bergman'ın vatandaşı, özgün ve ya- ratıcı bir tsveçli yönetmeni, 1943 doğumlu Roy Andersson'u tanıttı. Çekimi, tamamlanması 4 yıl süren bu şaşırtıcı film, klasik anlatıma sır- tını çevirmış, "mükemmefiyetçi", gerçekten farklı bir yönetmenin, ya- lın bır görselliğe dayanan, heyecan verici, seyirciyi her an perdeye bağ- layan, farklı, deneysel tatlar içeren sinemasını sergiliyordu baştan sona. Çok sayıda kahramanın öykülenn- den bütünlenen fılmini, tablo tablo kurmuştu Andersson, sessiz sinema çağındaki gibi. Kamerası sabitti, tek birçerçevenin içinde çözümlüyordu her şeyi, uzun uzun plan sekanslar- la, soluk, soğukrenklerle.Günümü- ze alışılmıştan farklı bakan Anders- son'un "tkinci Kattan Şarkdarr> ını ve o yoğun kaotik atmosferini doğ- rusu kolayca unutmak olası değil. a İnsan davranışının içerdiği ab- sürdlüğün alaya biryorumunu" ya- pan "tkinci Kattan Şarkılar'', kimi unutulmaz sahneleriyle şimdiden si- nema tarihine geçen, daha uzun ve kapsamh yazılara layık, "Ohbe,iyi Idfestivalvar!" dedirten, seyrettiği- miz en sıkıfibnlerdenbiri gibi gel- di bize sonuçta. Umanz dışahmcı- lanmız ilgilenır, bu kuzeyden gelen, yenı başyapıtla. 68 kuşağı mafyaya karşıMeraklısının, birkaç yıl önce festivalde gösterilmiş "Pasolini, Bir ltalyan Cinayeti"yle adını belledıği. 1950 doğumlu yönetmen Marco Tulho Giordana'mn son eseri "Yüz Adım", Sicılya'daki mafya olgusuna, aile-kuşak çatışmasına kamera tutar gibi yaparak, düzene, otoriteye boyun eğmeyıp dünyayı değiştirmeye soyunan 68 kuşağı üstüneydi. Özellikle bir dönemin muhalif ruhunu estiren ve bizi de andıran konusuyla ilgimizi çeken film, duygu patlaması yaşanan '"**" finaldeki cenaze sahnesmde göz yaşartıyordu. Sıcilya'nın küçük bir kentinde büyüyüp aile yakınlarının yerel mafyanın nüfuzlu mensuplan olduğunu öğrendığınde, mafyaya, çetelere karşı tavızsiz bır mücadeleye gırişen Peppino Impastato'nun (Luigi Lo Cascio) öyküsünü anlatan filmde seyırcı (öncelikle y"aşı tutan seyirci), anında özdeşleştiğı bu çelimsız ama kararlı, genç Don Kişot'u benimseyip bağnna basıyordu. Mafyanın u sessizük geleneğTne meydan okuyup siyasal eylemini arkadaşlanyla kurduğu radyodan sürekli zehir zemberek yayınlarla sürdüren Peppıno'nun sesi, tren raylannda havaya uçurularak kesiliyordu sonunda. Çıkardığı gazeteyle, kurduğu radyoyla sabah akşam çetelere verip veriştiren Peppino, feyz aldığı ustası, komünist ressam, kentin hâkimi Gaetano Amca vb. gibi ilginç karakterlerin resmi geçit yaptığı "Yüz Adun* epeyce alkış aldı bıtıminde. Giordana'nm, yenı kuşak ltalyan yönetmenlerinin, her çektiğı film merakla beklenecek önemli isimlerinden bin olduğunu kanıtlıyordu "I Cento Passi - Yüz AdmT. Giordana, 'Yüz Adım'la her filmi merakla beklenecek önemli isimlerinden biri olduğunu kamtiadı. Kyoto samuraylarnnn tutkusu 'tabu'yu yıkıyor CUMHUR CANBAZOĞLU Oshima'mn Tabu'su festivalin bugünkü programında ön planda. Festivalde fılmlerin ikinci, üçüncü gösterimlerine geçilirken sinemase- verin ilgisi klasiklerle yeni yapıtlar arasmda dengelenmeye başladı. Emek Sineması'nda bugün Nagisa Oshima'mn Tabu'su ön planda; 69 yaşındaki Japon ustanın üç yıllık ça- badan sonra felci alt edip çektiği Ta- bu, 1865'te Kyoto samuraylannın ara- smda geçen sıradışı bir öykü. Bir samuray grubuna giren 18'lik güzel Sozaburo'nun varlığının, onu elde etme isteğinin askerler arasında yarattığı çekişmeyi Ryotano Shi- ba'nm romanından yararlanarak an- latıyor usta. ilk kez samuray cami- asındaki eşcinsel eğilimleri bu dere- ce açık şekilde beyazperdeye aktaran filmde müzikleri Ryiuchi Sakamoto yazrmş, başrolü Kateshi Kitano üst- lenmiş... Dino Risi'nın Kadın Kokusu'nda ıse bir kaza sonucu görme yetisini yi- tiren yüzbaşı Fausto, asker bir öğren- cinin yardırmyla ttalya'yı gezmekte, her fırsatı değerlendirip kadınlan ko- kulanndan tamyarak yaşadığı dramı gizlemektedir... 1992'de Al Paci- no'nun başrolüyle yeniden çekilen filmde Gassman'm yorumu muhte- şem. Sinepop'ta gösterilen Suzhou Neh- ri bu yıl dünyanın dört bir yanındaki festivallerden büyük övgüler alarak Istanbul'a geldi ve bizde de ilk gös- tenmıni dolu salonla yaptı. Şangay'da yaşanan yan hayal yan gerçek bir aşk öyküsünü anlatan film- de yönetmen Lou Ye, bir nehrin çev- resinde hiç bilmediğimiz bir Çin pa- noramasını yansıtıyor. Fihn, festiva- lin iyilerinden... Altı yüa 17 film sığdıran 40 yaşm- daki Japon Takeshi Miike'ın, fona Tokyo'nun yeraltı dünyasııu koyarak kotardığı Kayıp Ruhlar Kenti de gü- nün programınm cesur seçimlerinden biri. Rexx'te ıse Şikago'da 'En lyi Ük Füm' ödülü almış Kadın Olduğum Gün'le başhyor program. tranlı Mar- ziyeh Meshkini'nin Kadın Olduğum Gün adlı ilk uzun metrajlı denemesi, gelişmeye başlayan küçük kızın erke- ğin egemenliğinde şekillenen bir dün- yadaki yeni rolünü kabullenirken ya- şadığı zorluklan işliyor. Sıcak Çikolata ise festivalde üçün- cü ve son kez Rexx'te gösteriliyor. Yetmişine gelen 'Chabrol Usta', yine sosyal gerilim örneklerindenbinni, çi- kolatamn o hoş tadıyla ambalajlanmış tehlikeyle, sık sık insanoğluna güzel- lik etikeyle sunulan kötûlük arasuıda bağ kurarak veriyor. Fdfini'nin, Roma'mn üsttabakasın- da ve entelektüel camiasındayaşanan yozlaşmayı çarpıcı bir dille aktardığı, Cannes'dan Fellini'ye Altm Pakniye getiren Tath Hayat, bir paparazzinin eşliğinde magazin gazetesi için Roma gecelerinde yaşananlara şahit olan ve o dünyamn düzeni karşısmda kişiliği törpülenen Marcel Rubini'nin (Mast- roianni) öyküsü.. Paparazzi deyimini dünya literatürüne sokan Tath Hayat, bir yandan ahlaksal yozlaşmayı ka- muoyunun gündemine getirdiği için Vatikan'ın tepkisini ahnış, bir yandan da toplumsal çürümüşlüğe kenann- dan köşesinden getirdiği eleştiriyle ltalyan solunun desteğini kazanmıştı. Son filmini 1997'de cekmisti Yönetmen Michael Ritchie öldü KiiltürServisi-1%9 yapımı 'Dovmhill Ra- cer'ın (Büyük Şampi- yon / Kayakçı) yönet- meni Michael Ritchie prostat kanserinden öl- dü. 62 yaşındaki Ritc- hie, ilk çıkışını 7O'ler- de Amerikankurumla- nna mizahi bir yakla- şımla bakan 'The Can- didate'(Aday)(l972), 'Smile' (1975), 'The Bad Nevvs Bears' (Kö- tü Haber Çabuk Yayı- lır) (1976) ve 'Semi- Tough' (1978) adh fılmlerle yapmıştı. Ritchie'nin diğer filmleri Bette Mid- ler'ın konser filmı 'Di- vineMadness!'(1980), 'Fleteh' (1985) ile bu filmin devamı olan 'Fleteh lives' (Fleteh Yaşıyor) (1989) ve 'Diggstown'(1992)idi. Ritchie'nin keskin mı- zahi duyarhhğı 1993 yapımı TV filmı 'The Positively True Ad\'en- tures of AUeged Tesas Cheerieader-Murde- ring Mom'da da ortaya çıkmıştı. Ritchie bu TV fil- miyle Amerika Yönet- menlerBirliği'nin ödü- lünü kazanmıştı. Yö- netmenin son sinema filrniisel997tarihli'A Simple Wish' idı. 1938'de Wisconsin'de doğan Ritchie, ilk fıl- mini 1960 yılında yaptı. 1969'da Robert Redford'un oynadığı Dovvnhill Racer' adh fıhniyle ünü yakalayan Ritchie, üç yıl sonra gene Redford'la 'The Candidate'i çekmışti. Necati Cumalı Müzesi açılıyor • Kültür Servisi - Necati Cumalı Muzesı bugün Urla'da açılıyor. Yazann Urla'dakı evı Urla Belediyesı tarafından restore edildi ve Kültür Bakanlığı'nın girişimıyle müze halıne getinldi. Bugün saat 10.30'da Kültür Bakanı lstemihan Talay'ın katıhmıyla açılışı yapılacak olan Necati Cumalı Müzesi, Türkiye'de bır ılke de ımza atıyor. Buna göre Necati Cumalı'nın sesı ve görüntüsü müzede sürekli olacak yayımlanacak. 100 Kemanm Büyüsü' iptal edildi • Kültür Servisi - Budapeşte Çigan Senfoni Orkestrası'nın vereceği '100 Kemanın Büyüsü' konseri iptal edildi. Türkevent Uluslararası Etkinlik ve Danışmanlık Şirketı'nden yapılan açıklamaya göre, 20-21 Nisan tarihlen arasında Lütfı Kırdar Kongre ve Sergi Sarayı'nda yapılması planlanan konser gerçekleşmeyecek. Biletlerini Bıletix kanalıyla elde edenler, bilet tutarlannı 20-21 Nisan günleri Lütfi Kırdar, Caddebostan ve Merter Migros Biletix gışeleri, 22 Nisan'da ıse Caddebostan ve Merter Migros Biletbc gişelerinden geri alabilirler. Findıkkıran çocuk müzikali • Kühür Servisi - İstanbul Devlet Opera ve Balesi, bugünden itibaren Atatürk Kültür Merkezi Konser Salonu'nda çocuk müzikali Fındıkkıran'ı sahnelemeye başlayacak. tki perdelik müzikalın metnı Sümeray Anman'a aıt. Çaykovski'nm şarkılan, baleleri ve operalanndan bölümler içeren müzıkal her cumartesi saat 11 .OO'de sahnelenecek. Kardeş TüPküter doğuda • Kühür Servisi - Boğazıçı Gösten Sanatlan Topluluğu ' Kardeş Türküler Müzık Topluluğu turnede. 'Doğu', 'Kardeş Türküler' ve 'Vizontele' film müziklerinden oluşturduklan albümlerden seçme bir programla dinleyicilerinin karşısına çıkacak olan topluluk, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesı'nde konserler verecek. Grup, bugün Bingörde. yann Elazığ'da, 24 Nisan'da Adıyaman'da ve 25 Nısan'da Malatya'da dinleyicileriyle buluşacak. İSTANBUL FİLM FESTİVALİ'NDE BUGÜN • BEYOĞLU EMEK'te saat 10.30'da Mareşal Tito'nun Ruhu, saat 13.30 ve 19.00'da Tabu, saat 16.00'da Kadın Kokusu. saat 21.30'da Itah/an Usuhı Boşanma isimli filmler izlenebilir. (293 84 39) • BEYOĞLU ATLAS'ta saat 10.30'da Sachs'ınHastahğusaat 13 30daBüyük Hayvan, saat 16.00'da Cuma, saat 19.00'da Cakno Maneige, saat 21,30'da İğrençlik ve Öfke isimli filmler yer alacak. (252 85 76) • BEYOĞLU StNEPOP'ta saat 10.30'da Acı Gerçek, saat 13.30'daKırdaBirPazar, saat 16.00'da SuriıouNehri, saat 19.00'da Kayıp Ruhlar Kenti, saat 21.30'da Kız Dövüşü izlenebilir. (251 11 76) • BEYOĞLU BEYOĞLU'nda saat 10.30'da CBnt Eastwood, saat 13.30'da E.Luzzati \"e G.Gianini'nin En-, saat 16.00'da Errol Morris: 'ÖzelVakalar-1', saat 19.00'da Bruno Bozzetto'nun en iyi yapnian, saat 21.30'da Errol Morris: 'Özel Vakalar-2' isimli filmler yer alacak. (251 32 40) • KADIKÖY REXX'te saat 10.30'da Kadın Olduğum Gün, saat 13.30'da Sıcak Çikolata, saat 16.00'da Terörist, saat 19.00'da Okşamalar, saat 21.30'da Tath Hayat isimli fihnler izlenebilir. (336 01 12) BUGÜN • BARIŞ MANÇO KÜLTÜR MERKEZt nde saat 15.00'te Ionescu'nun 'KralÖlüyor' adh oyununu îstanbul Üniversitesi tktisat Fakültesi Tiyatro Kulübü sahneliyor/276 418 16 46) • MÜLKtYELtLERBtRlJĞl'nde saat 18.00'de Nur Kocak'uı 'Las Vegas'ta Gündüz Gece' isimh dia gösterisi yer alacak. (342 30 42) • SALÎH ZEKt KOLAT KÜLTÜREVİ'nde saat 15.00'te şair Oya Uysal'ın söyleşisi gerçekleşecek. (449 18 84) • BABYLON'da saat 23.00'te RepHkas & BabaZula'mn konseri izlenebılır. (292 73 68) • tŞSANAT'ta saat 19.30'da Tango Turco'nun gösterisi izlenebilir. (316 00 00)