Katalog

Cumhuriyet Imtiyaz Sahihi: Yenı Oün Haber Ajansı Basın ve Yayımcılık A.Ş'yı temsılen Cumhuriyet Vakfı adına tl.HANSELÇUK Istıhbaral Ccngi/ Yıldırım • I kononıı Özlem Yü Yayın Kıınılu llhanStl<,ıık( llay Ankara I cmsılcisı Muslafa Balha> At.ıtıırk RııharıNo Muessese Muduıu Erol /ak 9 Kultur Ecemen Berkö/ • Spor Abdülka kan), Enm'KonuarlDamjjman), 12S, Kat4, Uakanlıklar Ankara l'ol 41')M)20 (7 hal), Klkllt 0 Koordınjtor dir Yücolman • Makaleler Sami Karaören 0 Orhan krinç, Hikıncl (, ctin Fiiks 4 l ' ) 5 0 2 7 # l z m ı r Icmsıltısı Serdar Kı/ık, 11 /ıya Ahınel KorııKun 0 Mıı Uu/eltmc Abdullah Yazıcı 0 Bıl^ıBelgc Ige tdibe kaya, !>ükran Soner, Ibrahim Blv H 5 2 S 2/11 el 4411220. I aks 4419117 • Adaiıa luısehe Bulcnl \ e n i r 0 Buğra 0 Yurl llabcrlcrı Mchmct Faraç • Avrupa Yıİdız, Orhan Bursalı, Musta TemsılciM Çetin Yiğenoğlu, InonuUİ ILMS Nu 1 Kal I, Idure HüstNİn d ü r e r 0 Sutı> Faıilet Kıı/a fa Balbay, llakan Kara. Iel 163 12 ll.Faks 363 12 15 lemsılcısı Güray Oz YayımİHvan Yt*nı Gttn Hdhı'r A|jnsı Basın vc Yayııuılık A •>, Baikr Siibah Ynyınuhk A *> Tcl (0/212) SI2()S()Sı:ohaıı 2 6 A R A L I K 2 0 0 1 Imsak 5 46 Oııncı, 7 21 Ogle 12 12 Ikındı 14 28 Faki (0 212ı Mt m')S 1ıırkıKa£ı< ad W4I C ajaloglu 14U4 Istanhul PK 24(> Sırkcu 1441S Istanbul Oenel Yayın Yonetmenı Ibrahinı Yıldı/ •Ya/ıı^lenMudunı Salim Alpaslan • Sorumlu Mudur Fikret Ilki/ • Haber Mcrkczı Müdürii llakan Kara KKKI.AM: P.M. 1,1(1. VI. • Genel Mudur Gülhtn Frduran#K(x>rdınalor Reha l^ılman • dcncl MudurYıd Sevda (, obaıı # I ınaıiMilan Muduru (,1'lin I ıdııran kl 0212 514 07 5 3 •>H 846061. hakb 0 2 1 2 5 H 8 4 6 1 Ak*ım 16 50 Yatsı: 18 18 Goldaş Frankfurt Borsası'nda • Haber Merkezi Türk kuyumculuğunun önemlı markalarından Goldaş, tstanbul vc Amerika'dan sonra dunyanın üçüncu büyük borsası olan Frankfurt borsasına da gırdı. Frankfurt Borsasf nda Türk mankenlenn sunduğu takılarla yapılan defıle Almanya'da ılgı gördü. Çok sayıda Türk ve yabancı basın mensubunun ızledığı defile Alman basınında da genış yer buldu. Turlann fiyatlannın düşmesi nedeniyle gelirler artıyor. Fakat turist para harcamıyor Türkiye ucuz tatil ülkesi yaşamım malzeme 10 yıltak cvüligin ardından Nicole Kidman'dan boşanan ünlii yıldı/ Crııise, Vanity Fair dergisinde yayınılanan röportajda özei yaşamından önümüzdcki ay vizyona girecek fılmine kadar pck çok konudan bahse<liyor. "Vanilla Sky" adlı filmin çekimleri sırasında günde 15 saat çalışlıgım, sadecc iki saat uyudugunıı anlatan Cruise, anııebabası o henüz 12 yaşuıdayken boşandığını söylüyor. Cruise, Kanada'da annesiyle geçirdiği okul yıllannda hıı/hokeyi oynamayı kararlaştırdıgınL, ancak 17 yaşuıdayken aktör olnıayı kafasuia koydugunu ifade tHİiyor. İlnlü aktör, gelecekte de başanh projelere imza atınaya karartı. Komı özel yaşama geldiğindeysc aktörün ağzından laf çıkmıyor. Bir süredir Holrvwood'ıın genç yüzlerinden Peııelu|>e Cruz ile büyük aşk yaşadığı hilinen Cruise, ilişkisiyleilgiH konuşnıak istemiyor. Söz, cski eşi Kidıııan'a gtiincc "Neden boşandıgımı/j ben biliyorum, o da biliyor. Bunun dışında da kimseyi ilgilendirmez" diyor. Potter'ın kaderi yazıldı • Kültür Servisi lngılız yazar Joanne Kathleen Rovvlıng, büyükler tarafından da ilgıyle okunan ve sıhır yapma gücü olan bır çocuğun maceralannın anlatıldığı 7 senlık romanın, yedıncısının son bölümünü yazdığım açıkladı. Rovvlıng, BBC 1 televizyonunda gelecek cuma yayımlanacak söyleşisinde, 7 seri olarak tasarladığı ve bugüne kadar 4'ünü yayımladığı kıtaplaı ın sonuncusuna gelene kadar, her kahramanın okuldan ayrıldıktan sonra başına neler geldiğini kaleme aldığını söyledı. eposta: tan@prizma.net.tr Iardal997ve 1998'ıngensınde kalınması dıkkat çekıyor. 2001'de kışı başına ANKARA Ekonomık harcama yaklaşık 723 dolar krızden çıkış içın büyük olurken 1997'de bu rakam umutlar bağlanan turızmde 731, 1998'de de 733 dolar bu yıl 12 mılyon turist ve olarak gerçekleşmıştı. 8.3 mılyar dolar gehr hede2001'de de 1998'deki kışı fine ulaşılacağı belırtıldı. başına harcama rakamına Türkiye, 8 ayda turıstler ulaşılması halinde toplam için yüzde 34 ucuzlarken turızm geliri 8.5 milyar do2001'de geçen yıla oranla lar olacaktı. turızm gelirınin artmasına karşın 723 dolar olarak gerKışı başına gelirdeki düçekleşen kışı başına harcaşuş ziyaretçılerin yaptıkları ma rakamı 1998'in de geriharcamaların azalması ve sınde kaldı. Türkiye'dekı fıyatların aşagıya inmesın200 Tın Ocakden kaynaklaEylul dönemınde • Türkiye nıyor. Turistletunzm gelın geçen rin gıttıklen ülyılın aynı dönemıturistler için kelerde paket ne göre yüzde 13 yüzde 34 tur ıçın ödedıkartarak 6 mılyar oranında len para dışında 648 mılyon dolara yaptıkları harulaştı. üelen turist ucuzladı. camalar üzerınsayısı da yüzde Turist den yapılan he16.5 artarak 9.5 sayısında saplamalarda mılyon kişıyeyükTürkiye'nin yaseldı. artış var, zıyaretçıAncak 9 aylık fakat gelenler bancı ler ıçin OECD dönemde kişi badaha az para üyesi ülkeler şına gelir 693 doarasında en harcıyor. lar oldu. Geçen yıl ucuzulkeoldubu rakam 715 doğu belırlendi. lardı 200l'ın 11 Türkıye'nın 8 ayda yuzde aylık tunst sayısı 11 bin 167 kışı olurken geçen yılın ara34 daha ucuzladığı belırtılen lık ayı dıkkate alındığında, araştırmaya göre, bır Alman bu yıl sonunda zıyaretçı sa2001 yılı başında ıçınde teyısının yaklaşık 11 bın 500 mel tüketım malzemelen bukışıye ulaşması beklenıyor. lunan bır sepet malı AlmanYıllık turızm gelirınin de ya'dan 100 marka alırken ay2000'ın son 3 ayındaki ranı sepetı Türkiye'den 61 markamlar göz önünde bulundu ka edınebiliyordu. 2001 'ın 8 rulduğunda yaklaşık 8.3 milayı geçtığınde ise aynı sepet yar dolar olacağı tahmın ediTürkiye'de 40 marka dolar lıyor Buna göre tunzmde hale geldi. Türkiye Ingıltesaptanan hedeflere ulaşılıre ıçın yüzde 34, Fransa ıçın yor Ancak gelırlenn 2000 yıyüzde 33, ABD ıçın yüzde lına gore artmasına karşın, 36, Japonya ıçın de yuzde kışı başına yapılan harcama35 oranında ucuzladı. BAHAR TANRISEVER SÖYLEŞİ ATT\IÂ İLHAN ...Şu cKlâsik Gelişme Şemâsı'!.. j Ik defa, nerede duymuştum, kım soylemıştı? Paris 'Işçı Unıversrtesı'ndekı gece derslennde, Vaıtan'la (Ihmalyan) yan yana oturmuş, not tutmaya çalışırken, kursudekı, o ensesı tıraşlı, kesık saçlı kadın hoca'dan mı? Yoksa, Kırağı Sokağı'ndakı (Osmanbey/Şişli) büyuk apartmanın, bahçelere bakan arka odasında, gece geç vakıtlere kadar tartışırken, Hasan'dan mfi (Tanrıkut) Doğrusu, oncelerı, pek bır şey anlayamıyorum Zamanla, hele Fransız Ihtilâli Kebiri nı ve Sovyet Ihtilâli'nı okuyup, yerıne koymaya çalışırken, neyın nesı olduğunu, çıkardım; aslında Klâsik Gelişme Şemâsı', kapsamı genış bır terım, toplumsallığın butununu ıçerıyor ama, bızı şu ara en çok ılgılendıren, Aydınlanma'dan sonraki aşamada, nasıl gelıştığı ve gelişme surecı1 Belkı soylemışımdır; Paris 'tanıdıklarım'dan, Margot, 'aslen' soyluydu yânı 'aristokrat': O yuzden, 'Burjuvazi'ye ve 'Burjuvalar'a epeyce 'yukardan', dudak bukerek bakardı oysa, 'soyluluk', o duzenın yonetımı krallık, aslında 'kırsal'dır, toplum da, 'ummet toplumu', zaten otekılerıne 'burıuva' denılmesı, bundan; zıra o kesım, Keşifler'den sonra zenginleşmış, şehırlıler; 'bourg' kelımesı de, o dılde, bu anlama geliyor Krallık, toprak mülkiyetıne dayanıyordu, derebeyler (feodaller), çeşıtlı bolgelerın, toprak beylerı, oysa, 'Keşifler' sonrasında, açılan tıcaret; ufak ufak gelışen sanayı, 'Burjuvazi'yı zengın etmış, 'toprak' yerıne, 'servet' ağır basmaya başlamış, fakat 'hukuk düzeni' hâlâ, derebeylerinden yana işlıyor, Burjuvazı, bunu değıştirmek için kıyam etti, zaten 'zincirlerinden başka kaybedecek şeyi olmayan' işçiler de, oldum olası yan köle koyluler de, onları destekledi, Cumhuriyet' dunyaya geldı. Geldı de, ne oldu' ren ışçı sendıkalarından ve partılerınden tedırgın oluyor. Bılıyorsunuz, bunun XX. yüzyıla 'malıyetı' bır dunya savaşı olmuştur, çunku, Almanya ve Italya'da buyuk 'Burjuvazi', şıddete dayanan 'Faşizm'e geçıt verır; 'Faşizm' de, dunyanın paylaşılmasını yenıden duzenlemek ıçın, otekı 'Burjuvazi'lerın 'emperyalızm'ıne saldırır. Kıssadan hısse bir 'cumhuriyet'in, sahiden 'cumhuriyet' olabılmesı; iktıdara Burjuvazi'yi getirse de, İşçi Sınıfı'nın ve köylülüğün, ekonomik ve siyasal örgütlenmesine; dolayısıyla, iktidar alternatifi olabilmesine bağlıdır; eğer bunda aksama olursa, sonuç hiç de ferahlık verıcı olamaz; çunku şiddet devreye girer, hangi taraftan girerse girsin, toplumsal düzeni ve banşı da, insanların huzurunu da, mahvü perışan eder. Otorlterden totalltere... ürkiye Cumhuriyeti, kurulduğu andan itibaren, Fransız Ihtilâli Kebiri'nın 'ılkelen' çerçevesınde T yurudu Gâzi'nın, 'yenı rejım'ın gelışmesı ıçın, bütün ta Yeni Avrupa ya Yapı Kredi den geçebilirsiniz! Euroya geçış, Yapı Kredıde %0 komısyonla. Sahıp olduğunuz Alman Markı, Hollanda Florını, Fransız Frangı, Belçıka Frangı, Luksemburg Frangı, Italyan Lıretı, Ispanyol Pesetası, Avusturya Şılını, Fınlandıya Markkası, Portekız Eskudosu, F YAPI KREDI EURO HATTI 444 o 443 Yundn Drahmısı ve Irlanda Lırası nı %0 komısyonla euroya çevırmek ıçın bır Yapı Kredı şubesıne gelmenız yeterlıl Ayrıca 444 0 443 Yapı Kredı Euro Hattı'ndan, www ykb com/euro adresınden ve euro®ykb com'a emaıl atarak euroya geçış ıle ılgılı ayrıntılı bılgı alabılırsınız Burası Yapı Kredı YAPI^CKREDi "hizmette sınır yoktur" sarıları, gerçekte, 'modernıst' cumhurıyetın 'klâsik tarıfı'ne uymakta ıdı O kadar boyleydı kı bu, kendısı Müdafaai Hukuk Öğretisi'nı sıyası partı olarak orgutlerken, doğrudan lıberal ya da sosyaldemokrat partı olarak orgutlemedı de, 'modern' demokrasılerde sık sık gorulen, bır 'halk cephesi' olarak orgutledı (Bkz 'Dokuz Umde') Buna gerekçe olarak, Anadolu halkının toptan 'mazlurn' olduğunu ılerı suruyor; henuz sosyal sınıfların, Batı'dakı anlam ve duzeyde, Türkiye'de oluşmadığını soyluyordu kı, kuşkusuz haklıydı, fakat. . .fakat, siyasi partilerin, sosyal sınıflann 'çıkarlarını' savunduğunu, gerçek bir cumhuriyetçi olarak benimsediği için (bkz Balıkesır konuşması); yeni Türkiye geliştikçe, o sınıflann da gelişeceğine; dolayısıyla, çıkarlarını savunan partilerini kuracaBurjuvazi' neden rahatsız? ğma inanıyordu. (Yoksa, lıberal 'Serbest Fırka'nın ransız Ihtilâli Kebiri, 'Modernizm'ın yalnız ekono kuruluşuna, neden onayak olsundu?) Boylece Türkimık değıl, toplumsal dolayısıyla sıyasal duzeyde, ye Cumhuriyeti, 'Klâsik Toplumsal Gelişme Şemâ'şekıllenmesını' gerçekleştırmıştır. Meclıs, halk hâkımı sı'na uygun, 'modern' bır devlet halıne dönüşecektı. yetı'nın somutlaştığı organ, ıktıdar, bağımsız ve serbest Oysa çevresındekilenn duşüncesı bu değıldı; bunun boyseçımlerleoluşur; ıktıdar olamayan sosyal kesımler, mu le olduğu, ılk defa, 1935 Kurultayı ıçın hazırlanan, tühalefetı oluşturur. Bu 'mekanızma', 'modern' zamanla zuk ve programda ortaya çıkmış, ortaya atılan duperın 'Klâsik Şemâya Uygun' sosyal gelışmesı sayılıyor. duz 'faşızan' orgutlenme tasarısı, Gâzi'nın once CHP Işlemesı de, basıt ve etkıleyıcı; Burjuvazi onun partı Genel Sekreterı Recep Peker'ı, sonra da Genel Başlerı, 'sermayegucu'neyaslanarak, 'ıktıdar oluyorlar'.iş kan Vekılı Ismet Inönü'yu gorevden uzaklaştırmasıyçi sınıfı ve köylüler. 'uretım gucune' yaslanarak, ona la sonuçlanmıştı. (Bkz. Hasan Rıza Soyak, 'Ataturk'ten muhalefet edıyorlar, her ıkısının de, polıtık tavırlarının, yap Hatıralar') tırımı (mueyyıde) var; bu 'yaptırım', cumhuriyet duzenı Herkes bılıyor kı, onun vefatını müteâkip Ismet Pageliştıkçe, ışçılerın; hem sendikalar olarak orgutlenme şa'nın, 'Milli Şef olarak mutlak iktıdara gelişi; Türkilerıne, gıderek gosterı, yuruyuş, grev, genel grev hakla ye Cumhuriyeti'nın kulturel, ekonomık ve sıyasal gerına; hem de yoksul halk yığınlarına yaslanan, sosyalıst lışmesının, yonunu ve mahıyetını değıştırır Bu 'değive komunıst partılerı olarak gelışmelenne ımkân sağlı şiklik', 'otoriter'den 'totaliter'e; 'ulusal'dan 'Yunan/ yor; oyle kı, XX. yy'ın başına gelındığınde, artık 'modern' Latin'e, 'çağdaşlaşma'dan 'batılılaşma'ya; bütüCumhunyet, her ıkısı de sosyal duzeyde orgutlenmış, 'Bur nüyle, Müdafaai Hukuk Öğretısi'nden 'Tanzimatjuvazi' ıle işçi sınıfı'nın alternatıf 'ıktıdarlar' olarak ka çılığa', 'yumuşak bir geçiştir': ki neticede 'cumhubul edılmesıne; bu kabulun de, serbest seçımlerle ger riyet'i, 'Klâsik Gelişme Şemâsı'ndan grttikçe çok daçekleştırılmesıne, bağlanmış! ha uzaklara duşurmuştür; çünkü 'üretim gucü'ne 'Klâsik Şemâ'nın, başladığı gıbı gelışmesınden, ra yaslanan, işçi sendikaları; onlara yaslanan sosyahatsızlık duyan kımdır^ Cevap, bır ve tek 'Burjuvazi!' list ve komünist partilerinin bulunmadığı, 'modern' Nıye, rahatsız? Çunku, cumhuriyet, sosyalleştıkçe, halk bir 'cumhuriyet' nerede görülmüş? kalabalığı, ışçı sınıfının onerdığı, sosyalıst, hatta komuNe, Amenka'da mı (ABD)? Yanlışsınız, o 'modernıst' nıst çozumlere ıtıbar gostermeye başlıyor: buysa, Bur değıl, 'post/modernist' bır cumhuriyet aradafarkçok! juvazi'nın hıç ışıne gelmıyor Neden? Çunku o çoktan, vaktıyle Soylular'ın yaptıgı gıbı, Kilise ıle ıttıfak yapmıştır; 'muhafazakâr', hatta 'gerıcı' bırtavra burunmuş; ku email:tilahan«ı isnet.net.tr http://www.bilgiyayinevi.com.tr/ailhan rulu hukuk duzenı'nı, bu duzenın koruduğu 'ekonomık Faks:0212 / 260 19 88 ılışkılen' kesınlıkle 'degışmez' sayıyor, 'değıştıımeyı' one