Katalog

11 ARALIK 2001 SALI • • • • CUMHURİYET GUNCEL ** HABERLERIN DEVAMI CÜNEYT AKCAYÜREK SAYFA 17 GUNÜEM MUSTAFA BALBAY I Baştarafı 1. Sayfada dından toplanan ve Türkiye'yi Devlet Bakanı Şükrü Sina Gürel'in temsıl ettiği lslam Konferansı örgütü zirvesinden çıkacak sonuçlar... AB Genel Işler Konseyi'nde, Avrupa ordusu konusunda alınacak karar, Yunanistan'ın Türkiye ile varılan uzlaşmayı kabul edip etmeyeceği... Susurluk davasında Yargıtay'da sürdürüldüğü öne sürülen lobinin sonuçları... Mersin'de doğaya karşı girişilen kıyıma, doğanın yağmurla gelen intikamı... Burada keselim... Bir günlük haber toplantısında bile insan haklarıyla değil, haklamalarıyla karşı karşıya olduğumuzu görüyoruz... İnsan hakları, yurttaşların demokratik haklarını kullanmalarından ekonomiye, refah paylaşımına, oradan savaşlara ve yaşama nakkına dek çok geniş bir yelpazede değerlendirilmesi gereken bir konu. 2T. yüzyılın ilk İnsan Hakları Günü'nde görüyoruz ki, yeryüzündeki ekonomik refah dengeli paylaşılmıyor. Son durum: Zengin Kuzey'in insanlığın ürettiği refahtan aldığı pay yüzde 85, fakir Güney'in aldığı pay yüzde 15. Çağımıza takılan pek çok adların arasında "iletişim çağı" öne çıkıyor... Sadece ikiz kuleler'in vurulduğu Manhattan adasındakı iletişim ağının tüm Afrika kıtasındaki iletişim ağından daha yoğun olduğunu vurgularsak, dengesızlik net biçimde ortaya çıkar. • Baştarafı 1. Sayfada Medyanın henüz fazla önemsenmeyen açıklamalarına bakılırsa öncelikle ekonomik krizden çıktık çıkıyoruz havası basanlar bile sindirilmeye çalışılan yapay havadan rahatsız. Kemal Derviş, 10 milyar dolarlık borç hanemize yazılan ek kredinin ucunu görür görmez, Arjantin'e nispet yaptı: "Biz krizden çıkmak üzereyiz, sen ne hallerdesin" gibisine demeçler verdi. Bu sözler Derviş'i övmek isteyenlerle, ekonominin düzelme doğrultusuna girmesiyle piyasanın, dolayısıyla reklam gelirlerinin yeniden canlanmasını isteyenlere fırsat tanıdı. Gerçek böyle mi, değil mi? llk uyarı Kemal Dervişimizden geldi. IMF bandıralı kurtarıcımız, reel ekonomide iyiye doğru ilk adımların somut işaretlerinin görülmekte olduğunu söylerken güçlüklerin sürdüğünü vurgulamaktan kendini alamadı. Içeride refaha doğru diyen Derviş, uyarılarını yine ve nedense dışarıda bu kez Israil'de duyurdu. Büyümeye geçmek gerekiyormuş ama, "ama henüz kriz bitti diyemez''mişiz! Oysa, kayıp 2001 'den sonra 2002'ye bağlanan umutların kaynağında Derviş'in içerdeki olumlu söylemlerinin payı büyük. Derviş analizinde galiba MHP'liler haklı. Derviş'in içerde başka dışarı çıktığında bambaşka konuşmasından yakınıyorlar. Yazılı basının köşe bucak sakladığı Kamu Çalışanları Sendikası'nın araştırmasına göre, dört kişilik bir ailenin aylık yoksulluk sınırı 952 milyon 197 bin liraya ulaştı. Kemal Derviş ise hâlâ dargelırli vatandaş olumlu gelişmelere erişmezse; büyümenin güçlenmeyeceğinden söz açıyor. Dargelirli olumlu gelişmeleri nasıl yakalayacak; Derviş'ten tık yok! Zaten ekonomiden sorumlu bakanımızdan, geldiğinden beri dinlediğimiz masallarda "halk" sözcüğüne rastlamak olanaksız. Bir başka açıdan bakalım "olumlu gelişmelere": örneğin son zamanlarda halka ucuzluk çağrılarıyla tüketimi canlandıranlar, bu gelişmenin piyasaları ne ölçüde etkilediğinden fazla söz açmıyorlar. öteden beri büyük küçük esnafın indirimli satışları son çabalarla genelleştirildi. lyı mi oldu, kötü mü oldu. Konuyu tartışan ya da geleceğe değinen söylemlere pek az rastianıyor. Alemdaroğlu'na 1268 oy EgitimServisi Îstanbul Üniversitesi'de (ÎÜ) rektör adaylanmn belirlenmesi için düzenlenen seçim dün yapıldı. Üniversitc'nin Fen Fakültesi Konferans Salonu'nda gerçekleştirilen seçimde, îstanbul Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Kemal Alemdaroğlu, Prof. Dr. Mesut Parlak, Prof. Dr. Dinçer Uçak, Prof. Dr. Türkan Saylan, rektör yardımcısı Prof. Dr. Emin Darendeliler ve Prof. Dr. Aydın Barlas rektör adaylan olarak belirlendi. Üniversite bünyesindeki 17 fakülte, 11 yüksekokul ile 8 enstitüde görevli toplam 2 bin 350 öğretim üyesinden 2 bin 261'inin oy kullandığı seçimde, Prof. Dr. Alemdaroğlu 1268 oyla birinci olurken Prof. Dr. Parlak 886 oy, Prof. Dr. Uçak 13 oy, Prof. Dr. Saylan 2 oy aldı. Oylama sonucunda birer oy alan 6 öğretim üyesı arasında çekilen kura sonucunda da, Prof. Dr. Barlas ve rektör yardımcısı Prof. Dr. Darendeliler de diğer rektör adaylan olarak belirlendiler. Seçimler sonucunda kullanılan oylardan 78'i boş çıkarken geçersiz oy sayısı da 6 olarak açıklandı. Seçim sonucunda birinci olan Prof. Dr. Alemdaroğlu yaptığı açıklamada, "Bu sonuç demokrasinin sonucudur. Yönetimi antidemokratik diye itham edenlere üniversitenin bir cevabıdır. Tüm arkadaşlarıma teşekkür eder, yeni dönemde başarılar dilerim. He îstanbul Üniversitesi'nde rektörlük seçimi heyecanı sona erdi pimize hayırlı olsun" dedi. öğretim üyeleri tarafından belirlenen toplam 6 rektör adayı, bugün YÖK Genel Kurulu'na gönderilecek. YÖK tarafından bu adaylardan en çok oy alan üç öğretim üyesi belirlenerek 13 Aralık Perşembe günü Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'e sunulacak. İkl yıl gecikmeli tran doğalgazı 'nihayet' geldi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Türkiye ıle Iran arasında sıkıntılara neden olan ve defalarca ertelenen doğalgaz alımı "nihayet" gerçekleştı. Iran doğalgazının Türkıye'ye pompalanmasına dün akşam başlandı. Enerji Bakanı Zeki Çakan, bu ay içinde 165 milyon metreküp Iran doğalgazının Türkiye 'ye pompalanacağını belirtti. 1996'da imzalanan doğalgaz anlaşması, Türkiye'ye ilk gazın 1 Ocak 2000'de akıtılmasını öngörüyordu.Ancak busüre birkaç kez ertelenmişti. Türkiye, Iran'ın ölçütlere uygun ölçüm istasyonu iıışa etmeyerek anlaşma kurallarını ıhlal ettiğini savunuyordu. Iran ise anlaşmalann gecıktirilmesini gerektirecek bir neden olmadığını belirterek Türkiye'nin öngörülen tarihlerde doğalgazı teslım almaması durumunda tazminat ödemesi gerektiğini kaydediyordu. Doğalgazın alımı önce 2000 sonuna, daha sonra 2001'in ortasına ertelenmışti. Iran'ayönelık "tecrit" politikasını yürüten ABD, Türkiye'nin gereksinim duyduğu bazı kompresörleri de vermeyerek projeyi engellemeye çalışmıştı. Gecıktırmenin bir başka nedeni de Türkmen ve Azerı doğalgazlarının alımı olasılığının ortaya çıkması oldu. Silah eğitime karşı Siz bu satırlan okurken yeryüzünün 4O'ı aşkın bölgesinde insanlar "düşmana karşı" tetik çekiyor. Toplumbilimci Soronkin'ın değişik verileri alt alta koyarak yaptığı hesaplamayla 15. yüzyıldaki savaş sayısı 100 olarak kabul edildiğinde, 16. yüzyılda 180 savaş çıktı. 17. yüzyılda 500, 18. yüzyılda 370, 19. yüzyılda 120, 20. yüzyılda 3080... İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi'nin imzalandığı 20. yüzyılın en vahşi yüzyıllardan biri olduğu görülüyor. 21. yüzyıla da ne yazık ki 20. yüzyılı aratmayacak bir tablo ile başladık. Bu tablo özellikle 11 Eylül'ün ardından insan hakları konusunda yeni tanımlar yapılmasını, yeni ölçütler getirilmesini zorunlu kılıyor. Askeri harcamalarla eğitim harcamalarını karşılaştırdığımızda daha farklı insan hakları ihlallerinin ortaya çıktığını görüyoruz. Verilerin ortaya koyduğu gerçek şu: Gelışmiş ülkelerde eğitime ayrılan pay, askeri harcamalara ayrılan paydan daha fazla. Bu durum Türkiye'de böyle değil. Anadolu'da devlet kuran her ulusun, Hititler'den bu yana en büyük harcama kaleminın askeri alan olduğunu görüyoruz. Bu nedenle Türkiye'nin özel bir konumu var. Ancak eğitim harcamalarını arttırmak ve askeri harcamaların üzerine çıkarmak olası. Bu alandaki bazı verileri paylaşalım: Ingiltere'de ulusal gelirden askeri harcamalara ayrılan pay yüzde 2.8, eğitime 5.4. Amerika'da askeri harcamaların payı 3.2, eğitim 5.4. Fransa'da askeri 3.0, eğitim 6.1. Italya'da askeri 2.0, eğitim 4.7. Almanya'da askeri 1.5, eğitim 4.8. Ispanya'da askeri 1.3, eğitim 4.9. Portekiz'de askeri 2.3, eğitim 5.5. Isveç'te askeri 2.5, eğitim 8.3. Irlanda'da askeri 1.0, eğitim 5.8. Şimdi bu tablonun tersine döndüğü ülkelerden örnek verelim: Yunanistan, askeri 4.8, eğitim 3.0. Rusya, askeri 5.2, eğitim 4.1. Türkiye, askeri 4.4, eğitim 2.2. Iran, askeri 6.5, eğitim 4. Pakistan, askeri 6.5, eğitim 3. Arnavutiuk, askeri 6.8, eğitim 3.1. Suriye, askeri 7.3, eğitim 4.2. Israil, askeri 11.6, eğitim 7.2. Suudi Arabistan, askeri 15.7, eğitim 5.5. Sudan, askeri 4.8, eğitim 0.6. Tablonun yorumunu size bırakalım. Yazıyı, Einstein'ın bir sözüyle noktalayalım: "3. dünya savaşı hangı silahlarla yapılacak bilmiyorum. Fakat 4. dünya savaşı ok ve yayla yapılacak..." [email protected] kı. Çağımızda insanın en temel hakkı yaşama hak Doğrular örneğin, Cem Hakko, gelip geçici heveslerin gerçek yüzüne değinirken ucuzluğun üretimi kışkırtmadığını, "indirime özel mal üretmediklerini" söylüyor. Hakko, bir başka gerçeğin altını çiziyor. Ucuzluk yutturmacasına değinirken "Mağazalarzaten indirimdeydi" diyor. Karamsarlıkta olduğu gibi iyimserliği körükleyen başlangıçları da abartmakta galiba eşıne ender rastlanan bir ülke Türkiye. Dikkatinizi bir emekli büyükelçinin değerlendırmelerine yöneltelim: Yorumlara katılın ya da katılmayın. Ne ki, Yalım Eralp gözlemlerine dayanarak "büyüklük merakımızla dünyayı kendimize güldürüyoruz" derken haksız mı? Büyük Türkiye sloganı, Özal'la başladı, bu sloganı zaten kullanarak gelen Demirel'le politika literatürüne yerleşti. Son olarakTBMM'de bütcesiyle ılgili eleştirileri yanıtlarken Dışişleri Bakanı Ismail Cem de "Büyük Türkiye" üzerine dakikalar boyu konuştu. Cumhurbaşkanı Chirac'ın her konuşmasına Fransa'nın büyük devlet olduğunu söyleyerek başlamadığına değinen Yalım Eralp'in şu haklı sorularını Türkiye'yi ikide bir büyük devlet diye şırınga edenler buyursun yanıtlasınlar: "Güçlenmemizi istemiyorlar, bizden korkuyorlar diye kendimizi kandırdık. SSK'yi Yunanistan mı çökertti? Trafik canavarını Suriye mi yarattı?" Yapaylık kokan büyüklük söylemleri karşısında kullanılmaya kullanılmaya artık unutulan "haddini bilmek" sözcüklerini nasıl aramazsınız? Haddini bilmeyenlerin kol gezdiği iç dünyamızda. TürkAlman Dostluk i>erncği tarafından, derneğin kuruluşunun 50. ve Almanya'ya işçi gönderilişinin 40. yılı dolayısıyla iki ülke arasında dostluğun geliştirilmesine katkıda bulunanlara anı plaketi verildi.Türkiye Denizcilik İşletmeleri'niıı Ankara gemisinde düzenlenen törende gazetemiz adına Genel Yayın Yönetmeni İbrahim Yıldız da plaket aldı. Törende geçen yıllarda kaybettiğimiz ünlü sanafcı Kemal Sunal adına eşi Gül Sunal ve oğlu Ali Sıınal'a plaket verildi. Almanya Büyükelçisi Rudolf Schmidt'e "Dostluk ö z e l Odülü" verilirken ödülü Schmidt adına alan îstanbul Başkonsolosu Ilerbert Hoffmann'ın Türkçe olarak söylediği, "15 aydan beri Istanbul'dayım. TUrkçeyi öğreniyorum, ama Türkçe konuşmak çok zor. Uğraşıp duruyorum. Bayramınız kutlu olsun" sözleri büyük alkış topladı. (Fotoğraf: VEDAT AR1K) TürkAlman Derneği'nden plaket TlHAK'tan Dünya însan Hakları Günü nedeniyİe panel Iıısaıı hakları laikükle olıır ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Cumhuriyet Gazetesi lmtiyaz Sahibi İlhan Selçuk, din hukukunun olduğu yerde insan haklarının olamayacağını belirterek ancak laik bir toplum düzeninde insan haklarının var olabileceğini söyledi. Türkiye İnsan I lakları Kurumu (TİHAK) tarafından Dünya İnsan Hakları Günü nedeniyİe düzenlenen "I.aiklik, Dinin Siyasallaşnıası ve Şiddet" konulu panel, Kültür Bakanhğı 75. Yıl Kültür Merkezı'nde dün gerçckleştirildı. Panelde konıiijan İlhan Selçuk, Türkiye'nin insan hakları konusunda eksiklikleri olduğunu, ancak bu eksikliklerin Avrupa'nın dayatmasıyla değil ülke içinden gelen istemlere göre giderilmesi gerektiğini söyledi. Selçuk, "Laikliğin olmadığı yerde demokrasi olanıaz. Türklye'de bunun şaşkınlığı yaşanıyor" dedı. Sovyetler Birliği'nın çöküşünün ardından komünizmin tehlike olarak görülmesinin ortadan kalktığını, insanların irtica gcrçeğini bu sayede görebildiğini kaydeden Selçuk, Afganistan'daki Taleban gibi Türkiye 'deki imam hatip liselerinde talebeler yetiştirildiğini vurguladı. Bu öğrencilerin devlet kademelerini ele geçirmeyi hedeflediğıne ışaret eden Selçuk, 28 Şubat ile bunun önüne geçildiğini belirterek "Atatürk devriminin ınayası tuttu" diye konuştu. Selçuk, rürban konusunu insan hakları kapsamında göstermeye çalışan siyası partilerin yaptıklarının "sahtecilik" olduğunu söyledi. Panelin açış konuşmasını yapanTlHAK Genel Bas.kanı Nevzat Helvacı, insan hakları konusunda düzenlemelerin belgelerde kalmaması gerektiğini vurgulayarak hak ve özgürlüklenn güvence altına alınması ve yaijamda tutulmasının gerekli olduğunu söyledi. YÖK üyesi Prof. Dr. Alparslan Işıklı, din istismarının günümüzde yaygınlaştığına işaret ederek "Din istismarının en tehlikelisi, arkasında ulusal söınürücü güçlerin bulunduğu oluşumlardır. Günümüzde, bu tür din istismarı olgusu olağanüstü ölçüde yaygınlaşmıştır. Afganistan'da, Usaıııc bin Ladin vc Taleban olgusu, bunun yalnızca bir örneğidir" dedi. Yayıncıyazar Muzaffer İlhan Erdost da ABD'nin, 11 Eylül terör saldırılarını bahane göstererek kendi çıkarlarına göre dünyayı yeniden biçimlendirmek ıstedığını vurguladı. K A R $ ' İ U N D R A LINKHORST'UN 20 GUNU 11 ARALIK 200112 OCAK 2002 İstiklal Caddesi Elhamra Pasajı 258/203 Beyoğlu 0212 24515 08 infory>karsi.com Tüfek bombası patladı: 2 er şehit AMASYA (AA) Amasya'nin Göynücek llçesi Jandarma Bölük Komutanlığı'nda bir kaza nedeniyİe meydana geldiğı belirtilen patlama sonucu 2 er şehıt oldu, 5 er yaralandı. Göynücek llçe Jandarma Komutanlığı'nda göreve çıkmak ıçın hazırlık yapıldığı sırada, bir görevlinin elindeki tüfeğin tetiğinc kazayla dokunması üzerine, ateşe hazır vaziyette bulunan tüfek bombası patladı. Patlama sonucu Jandarma Onba$ . 1 Kenan Başol (21) ile Jandarma Onbaşı Yüksel Dinç (20) hayatını kaybetti. Patlamada, Jandarma erleı Tarık Seval, Gencay Kapakcı, Metin Güzel, Murat Bayram ve Taner Ayhan yaralandı. Amasya Valisi Hüseyin Poroy, olayla ilgili soruşturma başlatıldığını ve kazanın kesin oluş nedeninin soruşturma sonucu belirleneceğini söyledi. GEMAlı REŞİT REY K0N8ER SALONU İBTANBUL BİİVİİK8EHİR BELEDİYEBİ ARALIK 2001 MEB VE KÜLTÜR BAKANLIĞI BÜTÇELERİ GÖRÜŞÜLDÜ Bütçede DSPMHP atışması ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) TBMM Genel Kurulu'nda dün MEB ve Kültür Bakanhğı bütçeleri görüşülürkenDSP'lilerle MHP'liler arasında atışmalar yaşandı. Görüşmeler sırasında DSP Sıvas Mılletvekili Cengiz Güleç, Türktslanı sentezini eleştirirken bunun tarihsel gerçeklere uygun olmadığını söyledi. "Tanrı kelamı olan lslam ile etnik bir köken olan Türklüğün birleştirilmeye çalışıldığını" anlatan, ulusal kimlik ve ulusal kültürün henüz oluşturulamadığı göriişünü dile getiren Güleç, Türkiye'nin bir kültür mozaiği olduğuna dikkat çektı. MHPMıİbrahimHalil Oral, son yıllarda kültür politikalarını Batı karşısında kompleksi olan bazı aydınların yönlendirdiğini öne sürdü. Oral, "Kültür mozaiği kavramı da DSP milletvekili gibi aydınlar tarafından geliştirilmektedir.TUrk olan bir halkın mozaik olduğunu iddia etmek, ilmi düşünceye mizah katmak, politikaya delalet ya da ihanet bulaştırmaktır" dedi. MHP Îstanbul Milletvekili Bozkurt Yaşar Öztürk de YÖK Araştırma Komisyonu raporunun ivedilikle genel kurula getirilmesini istedi. Öztürk, "YÖK Başkanı ve bazı rektörler ülkenin kanayan yarasıdır. Bu yaralar, ilaç ve pansumanla iyileştirilemez. Yüce Meclis, bu sorunu çözecek güçtedir" dedi. AKP'lıIrfanGündüz, başörtüsünden dolayı üniversiteye gidemeyen kız öğrencilerin mağdur olduklarını savunarak "Bayaııların pantolon giynıcsine gösterdiğiniz hoşgörüyü, başörtüsüne de gösterin" dedi. MHP'li Hüseyin Kalkan da Bakan Bostancıoğlu'nun dil genelgesini eleştirdi. Kalkan, Bostancıoğlu'nu "Şikâyetleri dikkatc almazsanız, Meclis'in müdahalesi kaçınılmaz olacaktır" diye tehdit etti. Milli Eğitim Bakanı Bostancıoğlu, daha önce komisyonda da aynı görüşleri aktaran Kalkan'ın kendisini dinlemeden toplantıyı terk ettiğini anımsattı. Dil genelgesini okuyan Bostancıoğlu, Türk dili konusunda duyarlı olduğunu vurguladı. Çin'e turizm bürosu ANKARA (ANKA) Turizm Bakanı Mustafa Taşar, Türkiye'nin Çin Halk Cumhurıyeti'nde turizm bürosu açacağını bildirdi. MustafaTaşar,TBMM Genel Kurulu'nda, bakanlığının bütçesı üzerindeki görüş ve eleştirileri yanıtladı. Çin hükümetinin Türkiye'yi "gidilebilir ülke" olarak ilan ettiğini belirten Taşar, Çin Halk Çumhuriyeti turizm heyetinin ziyareti sırasında bir anlaşma imzalayacaklannı ve Türkiye'nin Çin'de turizm bürosu açacağını söyledi. Japonya'yla olan turizm kısıtlamasını da kaldırdıklarını anlatan Taşar, "Bütün bunlar turizmi canlandıracaktır" dedi. Taşar, Edirne, îstanbul ve Bursa'yı içeren bir "Osmanlı başkcntleri" turizm projesini başlatmak ıstediklerini de söyledi. Taşar, bölgesel altyapı ve tanıtım sorunlarının çözülmesinde hizmet birlikleriııin de katkısıyla fon sağlama amacı da güden Turizm Hizmet Birliklerı Yasa Tasarısı'nın Bakanlar Kurulu'nda irnza aşamasında olduğunu anlattı. 0212 2516060 www.tiyatrooyunevi.com YONrri'N Mahlrf.ünjlraySAIIM [ \SAHIMI (Jauılc U o n ]S1K Yuksıl Aymaz OYI1MI'! A R Alptr Drvrll»glu, Kıc Kn^u, Udkaıı Mıllı, Ay(a Uamgarı. Yavuz Tooovan,fcvrçnYazıcı, F.lif Onuan, Ali Oynıen, Mahir (lUiıairav Blletler «Işede ve Kadıköy Imge Kltabevl'nde Mevlevi turizmi patladı İlanlarınız İçin (0212)293 89 78 perareklam@perareklam com Ir perareklam@superonline com.tr OLCAY BÜYÜKTAŞ Konya'da her yıl 1017 Aralık tarihleri arasında düzenlenen Mevlana törenlerınin (Şebi Aruz) bu yıl Şeker Bayramı ile çakışması, kentteturiznıpatlamasına yolaç Rezervasyon: 0212 254 96 96 İSM2. KAT Tarlabası Bulvarı No: 120122. Beyoglu www.perareklam.com.tr tı. Konya ll Turizm Müdürü Ibrahim Tekbaş, 1800'ü turıstik belgeli, 2 bin 500'ü de belediye belgelı toplam 4 bin 300 yatağın şimdiden dolduğunu ancak gelecek rurıstlerın valılik ve benzeri kurumlara ait misafirhanelerde ağırlana cağını söyledi. Mevlana törenlerine "muazzam" bir ilgi olduğunu belirten Tekbaş, her yıl uluslararası boyutta düzenlenen törenlere en çok Japonya, Çin ve Tayvan gibi ülkelerin ilgi gösterdiğini anlattı.