Katalog

3AYFA CUMHURİYET 27KASIM2001SAI 8 DUNYÂ V E T U R K I Y E diS hab@cumhU riy,rt.com.tr KAVŞAK OZGEN ACAR Kadın cenneti Isviçre sıkıntılı BERN - Ikı meclıslı Isviçre Federal Parlamentosu onunde kurulan, çıçekten meyve ve sebzeye kadar çeşıtlı tarım urunlennın satıldığı koylu pazarı bızımkılerden farksız Arada yalnızca ıkı fark var Bern pazannda ınsanlar urunlerını bağırarak satmıyorlar Bızım meyve ve sebzeler ıse daha albenılı Parlamento onunde ızınsız toplanma ozgurluğune sahıp tek kıtle koyluler Parlamento onunde başkalarının gosterı yapmaları ıçın ızın almaları gerekıyor Bern polısıne yapılan ızın başvurusuna 50 Isviçre Frankı (45 mılyon TL) eklemek yeterlı Isterse PKK terorıstlen, ısterse Taleban bu alanda ızın almak koşulu ıle gosterı yapabılır Parlamentoda bırı 200 sandalyelı "Ulusal", otekı senato konumunda 46 uyelı "Kantonlar Meclısı" var Federal Meclıs'ın başkanı aynı zamanda devlet başkanı Isviçre Federal Devletı 20 tam ve 6 yarım kantondan oluşuyor 1848yılında kabul edılen anayasa 18 Nısan 1999'da değıştırılınce Isviçre yenı bınyıla yenı anayasa ıle gırdı Parlamentoya karşın seçım dışında sıkça başvurulan halkoyu "referandum" yontemı Isviçre sıyasal yaşamının temel dıreğı Isviçre, kadınlar cenneti olmalı 7 2 mılyon nufuslu ulkede kadınlar erkeklere kıyasla yuzde 2 5 daha fazla Bunun nedenı Isvıçrelı kadınlann 81 7 yaşına erkeklerın ıse ancak 75 3 yaşına kadar yaşamaları olmalı Dunyada Isviçre denınce akla kapılan kılıtlenmeyen sorunsuz ınsanların yaşadığı bır ulke gelır Kışı başına duşen gelırı 38 bın dolar ıle Isviçre dunyanın en zengın ılk beş ulkesı ıçınde yer alır Ancak saat, çıkolata, peynır, kayak bankacılık ulkesı Isviçre artık sıkıntılı1 Isviçre karasını temizliyor Ister James Bond fılmlerınde, ıs- ter uluslararası kaçakçılık şebeke- lerını konu alan romanlarda değış- meyen bazı "klışe" sahneler vardır Mafya babasının şık gıyımfı has ada- mı ya da 90x60x90 olçulenne sahıp super mını eteklı, uzun boylu sarı- şın sevgılısı elınde bır çantayla Isvıç- re'de herhangı bır bankaya gırer Bankanın yetkılısı konuğunu ıkı buk- lum karşılar Bırlıkte şıfrelı çelık ka- pılardan geçerek ozel kasalar bolu- mune yonelırier özel kasamn onune gelındığınde bankacı kendı anahtannı kasa- nın kılıdıne, konuk da kendı anahtarını ıkıncı kılıde sokar Kasa açı- lır Bankacı konuğunu yalnız bırakıp uzaklaşır Konuk, çantadan bır- kaç mılyon dolarlık to- marian ya da gorkem- lı elmas, yakut, zumrut taşlar bulu- nan mucevherlen kasaya yerleştırır Kasayı kapatır Çagırdığı bankacıyla bırlıkte kasa- yı kılıtlerler Çelık kasalan geçerek dı- şan çıktıklannda konuk, Isvıçrelı ban- kacıya teşekkur ederek uzaklaşır Bu sahneler artık Isvıçre'ye gerı tep- meye başladı Artık dunyada ınsanlar Isvıçre'yı mafyanın suç ortağı, vergı kaçakçı- lannm cenneti, kara para aklamanın karargâhı terorıstlenn kırlı sılah, uyuşturucu paralannın yıkandığı bır kara ulke olarak algılıyor Bu "gorun- tu "nun ortaya çıkışını, Nazılerın kur- banı mılyonlarca Yahudının parala- nnın Isvıçre'de kullanılmasındakı ın- sanlık dışı davranış ateşledı Kureselleşen dunyada Isviçre de bu goruntuden artık rahatsızlık du- yuyor Bu amaçla, Isviçre Dışışlen Ba- kanlığı nda 17 kışılık bır bırım kurul- du Başkanlığını bır buyukelçının yaptığı 'PResence (Goruntu)" adlı bırım, şımdı Isvıçre'nın bu "karago- runtusunu" değıştırmeye çalışıyor Bırlıkte çağnldığımız bırgrup furk meslektaşıma, bınmın Başkan Yar- dımcısı Yves Morath, "Hedefimız eskı gorun- tusunden uzaklaştınp Isvıçre'yı koka kola gı- bı yenı bır 'dunya mar- kası' yapmaktır" dedı Isviçre ılk aşamada, "goruntu "sune ABD ve Ingıltere'de çekıduzen vermeye başlamış Şım- dı de Almanya, Fransa ve bazı Avrupa ulkele- rınde kesenın ağzı açılmış Isvıçre'yı yenı bır "dunya markası" yapmak ıçın 1998'deABDve Ingıltere'de 2 3 mıl- yarSF harcanmış Bu yıl rakam 116 mılyar SF olmuş, gelecek yıl 13 5 ve 2003'te ıse 13 8 mılyar SF'ye çıka- cakmış Hedef kabul edılen 15 ulke arasın- da Turkıye yok Az daha bır nokta- yı unutuyordum Soz konusu ra- kamlar Isviçre Federal Devlet but- çesınden çıkıyor Buna Isvıçrelı "sponsohann (hamılenn)" yuzde 80 oranında ek harcamalan dahıl değıl (Kara para aklama ıle ılgılı değışık- lıkler konusuna gelecek hafta değı- necegım) THY, Svuissaip'i nasıl satın alır? Turkıye ıle Isviçre arasında guçlu bır ekonomık, ancak kotu bır sıyasal ılış- kı var Isvıçrelı firmaların Turkıye de- kı yatırımları 2 mılyar doları buluyor Ikı ulke arasındakı dış tıcaret denge- sı Isvıçre'den yana ağır basıyor 1998 den bu yana Turkıye, ılk kez geçen yıl Isvıçre'ye 400 mılyon SF'yı bıraz aşan bır satış yapmış Buna kar- şılık isvıçre'nın Turkıye'ye satışı hıç- bırzaman 1 mılyar SF'nın altına duş- memış geçen yıl 1 4 mılyar aşılmış Boylece ıkılı alışvenş dengesızlıgı 1 mıl- yar SF'lık farkla Turkıye'nın aleyhıne bır çızgıde değışmeden suruyor Bu yılın ılk dokuz ayında ıse (TL'dekı de- gerduşuşu nedenıyle) Turkıye'nın sa- tışı yuzde 10 6 oranında artarken Is- viçre nın satışında yuzde 15 9 ora- nında bır genleme goze çarpıyor Isviçre llısu Barajı'nın yapım ıhale- sını aldığında Ingıltere Isveç, Avus- turyalı ortaklarla bır konsorsıyum kur- muştu Ancak çevrecıler ıle Ingılte- re de PKK yanlılarının baskısı sonu- cu Ingılız fırma ve ardından da Isveç- h grup çekıldı Turkıye ıle Isviçre ara- sında son yıllann bu en onemlı ıkılı ekonomık ılışkısını bırsıs perdesı çev- reledı Bu konuda soru yonelttığım Isviçre Dışışlen Bakanlığı yetkılılen de sısperdesınıaralayamadılar Ihaleyı "bır Isviçre fırmasının aldığını, onun so- njnu olduğunu, herhalde yenı ortak- 'arbulup konsorsıyumuyenıden oluş- turabtleceğını, bu konuda başka bıl- gılennın bulunmadığını" soylemekle yetındıler Dıplomatlar boylesıne onemlı bırprojedekı aksamaya Isvıç- 'e devletını bulaştırmak ıstemedıkle- nnı dolaylı olarak anlatmaya çalıştılar Isvıçre'de bızı ılgılendıren konuların başında "Svvıssaır" havayollannın bat- nası gelıyordu Isviçre Parlamento- su nu da gunlerce uğraştıran bu so- run, daha fstanbul'dan Zurıh'e uçma- /a başladığımız an gundeme geldı Otekılerden farklı olarak apolet/nde sırmalı şerıtler bulunan bır hostese şakayollu "Swıssaırhosteslennın ge- neralı olup olmadığını sorduğumda nostesın yuzu ekşıdı Genç hostes "Arkadaşlanmın yuzde 30 unun ışı- ne son venldıkten sonra benı gene- •al yaptılar Keşke onlarbugun çalı- şıyor olsaydı, ben de general olma- saydım" dedı Anlaşılan maaşıvekı- demı yuksek personel oncelıkle ışten jıkarılmıştı Bern'de Isvıçrelı yetkılılere "Svvıs- saır, THY'yı satın alacaktı' Neden bu bııieşme gerçekleşmedı" dıye sor- duğumda "Bız vazgeçmedık Soru- nuzu THY yetkılılenne sorun 1 " yanı- tını verdı Bu yanıt uzenne şu ek so- ruyu yonelttım "Isvıçrelıler, uluslararası ış deneyı- mı ıle tanınıhar Buna karşılık THY'nın bu alandakı deneyımı fazla değıldır THYbıle, Swıssaır'ın ıflas edeceğını gorup anlaşmadan vazgeçtığıne go- re Isvıçrelı yetkılıler bu gerçeğı nasıl oldu da goremedıler?" Yanıt "Haklısınız, goremedık THY bızden daha çok ongorulu çıktı Şım- dı Swıssaır'e guçlu bır ortak bulma- mızgerekıyor Devletbutçesı ıle Swıs- saır'ı sureklı uçurmamız olanaksız" bıçımınde olunca, konuyu şaka yollu olarak şoyle noktaladım "Bellıolmaz bu kez tersı olur THY, Swıssaır'ı satın alır Bunun da kolayı var Isviçre bankalarında Turklenn gızlı hesapları bulunuyor Bu hesap- lann lıstesını bıze venn Bızdebupa- ralarla Svvıssaır'ı satın alıp ulusal ha- vayolunuzu kurtaralım1 " Sozlerım cıddı bır gulumsemeyle karşılandı Cıddıyetın nedenı bura- dakı Turk dıplomatların Isviçre ban- kalarındakı Turklenn gızlı paralannın 60 mılyar SF'ye (yaklaşık 54 katrılyon lıra) ulaştığı bıçımındekı tahmınlerın- den kaynaklanıyordu Isviçre üzerindeki Isvıçre'nın "Crossaır" adlı havayolunun Berlın'den donen bır uçağı Zurıh Havaalanı yakınında duşmeden bırkaç saat once ben de orada uçak değıştınyordum Geçen yıl aynı şırketın bır uçağı daha duşmuştu Kısa bır sure once alkollu bır Turk TIR surucusunun neden olduğu kazada bır tunel saatlerce kapanmış ve can kaybı olmuştu Geçen yıl eylulde Zug kantonunda 14 mılletvekılı oldurulmuştu Bırraftıng kazasında 14 kışı yaşamını yrtırmıştı Bır yıl oncesıne değın bu olaylara hıçbır bıçımde rastianmayan Isvıçre'de halk "ulkenın başında dolaşan bır uğursuzluktan" soz edıyor Son kazadan dolayı Isvıçreiı dostlarıma başsağlığı dılenm "Zorlanırsak, KKTC ile bağlan en üst noktalara taşıyacağız" diyen Cem AB'ye seslendi: Rum yönetimini uyannHaberMerkea -Dışışlen Ba- kanı İsmailCem, Kıbns'ta çozum ısteyen tarafin Turk tarafı oldu- ğunu belırterek, Rum kesımının Avrupa Bırlığı uyesı olacağı du- şuncesıyle ortak çozume ıhtıyaç duymadığını soyledı Turkı- ye'nın hem AB uyesı olacağını hem de Kıbns'ta ortak çozum arayacağını ıfade eden Cem, Av - rupa Parlamentosu uyelenne ses- lenerek, AB adayı olan Kıbns Rum Kesımı 'ne gereklı uyanla- n yapmalannı ıstedı Dışışlen Bakanı Cem, Con- rad Otel'de gerçekleştınlen Tur- kıye-AB Karma Parlamento Ko- nusyonu48 Toplantısı'run açı- hşında yaptığı konuşmada Tur- kjye'nın 21 yuzyılın ılk kesı- tınde ıkı buyuk hedefı bulundu- ğunu belırterek, "Bunlardan bi- ri gdisen A>Tas>a'mn merkezin- • Ismaıl Cem Kıbns'ta çözümü Türk tarafının ıstedığını, Rum kesımının ıse AB adayı olduğu ve yakında üye olabıleceğı gerekçesıyle böyle bır ortak çözume ıhtıyacı bulunmadığını ıfade etti. debeürle\iciulkeierdenbiri,di- dençatısmaçıkmasmı.ikitoplu- çabşnoruz, inşallah ortak çozu- ğeri de \B uvesi olmakür" de- dı Cem, Konuşmasımn onemlı bır bır bolumunu Kıbns soru- nuna ayırdı Kıbns'ta çozumu Turk tarafının ıstedığını, Rum kesımının ıse AB adayı olduğu \ e yakında uye olabıleceğı ge- rekçesıyle boyle bır ortak çozu- me ıhtıyacı bulunmadığını ıfa- de eden Cem, sozlerım şoyle surdurdu "Peki biz ne yapacağız? Açık sojieveyim AB ile kavga edece- 0z, buMik bır mucadele başla- tacağız, >ok bo>1e bir şev. Turkı- ye olarak anlaşmalardan, hu- kuktan kavnaklanan hakkınuzı kullanacağız. Bız Kıbns'ta \cnı- mun fertierinin ka\ galaşmasuu, Bosna'da, KOSONa"da vaşananla- n kaldırama\iz. Zorlanırsak, ta- bii ki KKTC ile Turkrve Cum- huriveti arasuıdaki bağlan, be- raberlikleri en ust noktalara ta- şrvacağız." 'Çözfim için çalışıyoruz' Bakan Cem Turkıye kamu- o>r unda hukumetın "AB'vi ala- cağı, Kıbns'ı bırakacağı veva Kıbns'ı alacağı, \B'\ı bıraka- cağı" şeklınde bır hava doğdu- ğunu da belırterek hukumet ola- rak yaklaşımlannın bu şekılde ol- madığını vurguladı Cem tt Biz hep Kıbns'ta ortak çozum ıçin mu bulacağız, hem deABVe uye olacağız. Biz her ikisine birtikte ulaşmanın ıddıasına sahibiz,bu- nun çalışmasuu j apı>oruz" dı>e konuştu KKTC Cumhurbaşka- nı Rau/Denktaş'ın. Rum kesı- mıne yaptığı çağnnın çok onem- lı olduğunu, ıkı lıdenn yuz yu- ze konuşacağını dıle getıren Cem, toplantının katılımcılanna hıtaben, "Benim sizlerden ricam, adaymeotan Kıbns'takı Rum vo- netimine gerekli u\anda bulu- nunuz. Eğer \B u>eiennın bıret- kısı olabıhrse, etldsini bu vonde kullansuı" çağnsında bulundu AB'nın geleceğının Turkıye ıçın çok onemlı olduğunu ıfade eden Cem. şunlan sovledı "AB-Tur- ki>egeüşmeierini,zamanzaman karşüaşılan sıkıntılara rağmen, fliliyatta \e tarih bovııtunda onemli \e olumlu geüşen biriliş- ki şeknnde nitelemekte>im. Za- man zaman her ıkı tarafta da SH kıntıJar olabılivor ancak, burun bunlara bır tarih boyutundan bakmamız. AB-Turkhe olarak gerçekleşrirmekte olduğumuz hadîsenın onemuıı gorebümemiz lazun. Bırükte, dahaÜeriye doğ- ru, dahaguvenle birbirunize da- ha fazla güvenerek yuruyuşu- muze devam etmemiz lazun." Cem, bu- AP uyesının "Turkj- \e'nln,AB'yi Kıbns konusunda aracı olarak kabul edip ermeye- ceği" şeklındekı sorusu uzenne, "AB'nın ovna\acağı rol ancak Rum kesunını çozum goruşme- lerineikna ermesi olabihr" dedı Elmek: oacar@superonline.com Fax:0312-468 15 79 Türk Sanayicileri ve İş adamlan Derneğı uveleri üe Turkiye-4B Karma Parlamento Komisyonu uveleri dun Conrad oteiinde basına kapah yapılan toplandda Turkiye-Afi ilişidJerini değertendirdiler. (AA) Zengin bir ülke olmanın önemine değinen ve Denktaş'ı suçlayan TÜSİAD başkanı: Kıbrıs için AB'yi kaybedemeyiz Haber Merkezi - Turk Sana- yıcılen \e Işadamlan Derneğı (TUSlAD) Başkanı Tuncay Özfl- han. Kıbns ıle Turkıye'nın AB uyelığı arasında bn- bağ kurul- masını doğru bulmadıklarmı be- lırterek, "Meseleninçozümuiçin aülması gereken adımlann ta- marm Turkiye'den beklenme- melidir'' dedı Ozılhan, Turb- ye run KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş'ın u uzlaşmaztu- tumunu" desteklemesını de doğ- ru bulmadıklannı soyledı TUSlAD yonetıcılen, 48 AB- Turhye Karma Parlamento Ko- misyonu toplantılan ıçuı Turkı- ye'de bulunan A\Tupa Parlamen- tosu uyelen ıle oğle yemeğınde bıraraya geldı Basına kapalı ola- rak gerçeşleştınlen yemekte, bu- konuşma yapan Ozılhan, AB uyelığının Turkıye'nın 200 yıl- lık modernleşme projesının en onemlı ayağı olduğunu ve Tur- kıye'mn AB hedefınden hıçbır koşulda vazgeçmeyeceğını be- lırttı Denktaş'a suçlama Tuncay Ozılhan, konuşmasuı- da onumuzdekı yılın Turkıye- AB ılışkılennde kntık bır yıl olacağuıa dıkkat çekerek, şun- lan soyledı "Enkritikkonunun Kıbns konusu olacağmı tahmin eünek zor değiL Biz, Kıbns ile Türkiye'nin uv eliği arasında bir bağ kurulmasını doğru bulmu- yoruz. Meselenin çozumu için aülması gereken adunknn ta- manu Türkive'den beklenme- meMr. Ote yandan Türkiye'nin SayinDenktaş'uı uzlaşmaz turu- munu desteklemesini de doğru bulmuyonız. Kıbns Rum Kesi- mi'nin AB üyeliğine kabul edil- mesi durumunda \B-Turkive iüşkiJerindeonanlamazhasariar meydana gelmesinden endişe duymaktayız." foplantuıın çıkışmda gazete- cılere açıklamalarda bulunan Ozılhan, "TİStADolarakTrir- idye'nin AB'ye girmesi için ge- reken çozumlerin ortaya kon- ması, tarüşılması ve masadan uzaklaşarak değü. masava oru- rarak bu i|in çozulmesi gerekti- ğine inanıyonım." dedı "Rauf DenktaşBu surecin dışoıda nu?" sorusu uzenne de Ozılhan "Kıb- ns, AB adayhğı konusunda en onemli problemi teşldl ediyor. Dolay Lsrvla Kıbns'ın çok detav- h çaaşılması gerektiği inancın- davız. fş Kıbns'ta geldü kiütlendi'' dı- ye konuştu TUSlAD Başkam, şoyle devam ettı "Kıbns stra- tejik onemi olan bir ada olabüir, diğer taraftan 65 mfly'onun \B'y« uye olmak, yaşam standardmı yükseltmek, zengin bir ulke ha- hne gelmek ve medenı toplum arasında olabilmek hedefi var. Dolayısıyla bir Kıbns'tan dola- yı da bunu kaybetmemek gere- kir. Kıbns onemlidir Turkiye için, 25 sene emek vermişiz, o hassas dengeyi tarüşıp bu* çö- zum haline getirmek lazımdır. Denktaş'dan bizimisteğhniz, ma- saya oturup konuşması." Denktaş: Klerides Helenizm kazandı diyor ROMA(AA)-KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş, Guney Kıbns Rum Yonetımı lıden Glafkos Klerides ıle yapacağı goruşmede Kıbns sorununun muzakere yoluyla çozulup çozulmeyeceğı konusunda "nabız yoklayacağuıı" ıfade ettı Rum lıden Klendes ıle 4 Aralık'ta yapacağı goruşme oncesı durumu aktaran Denktaş, "Rum tarafinca 'artık bız başardık' iddiası yapdmaktadır. Klerides, 'Helenizm zafere ulaştı" diyor. Roma'da ilginç geHşme Denktaş'uı, daha onceden planlanan Roma'dakı programının " frahan hukumetinin rutunıu. ve Guney Kıbns Rum yonedminin baslosıyla" buyuk olçude ıptal edıldığı bıldınldı KKTC Başbakanhk Musteşan Ahmet Aker, konuyla ılgılı yaptığı açıklamada u Bu yapılan Udyüztü bir harekettir ve bunun ne anlama geldiği gayet açıkûr"dedı Avrupa Birliği'nin adanın tümünü istediğini söyleyen AB-Türkiye KPK Eşbaşkanı Bendit: Kıbns'ta çözüm yoksa üyeük de yok •Bendit, Kıbns'ta çözüm bulunamaması halınde Türkiye'nin AB'ye üye olamayacağını öne sürdü. Dış Haberler Servisi - AB- Turkıye Karma Parlamento Ko- misyonu Eşbaşkanı Daniel Cohn-Bendit, Kıbns konusun- da çozum bulunamaması halın- de Turkıye'nın AB'ye uye ola- mayacağun one surdu Bendit, Turk Sanayıcılen ve Işadamla- n Derneğı'(TUSlAD) tarafin- dan Avrupa Parlamentosu uye- lenne v enlen oğle yemeğıne ge- hşınde basın mensuplannın Kıb- ns konusundakı sorulannı ya- nıtladı Bendit, bu" basın mensubunun Kıbns konusunda çozum bulu- namaması halınde Turkıye'nın AB'ye uye olup olamayacağını sorması uzenne, "Mumkun değüdir. Bu bir çelişkidir. Kıb- ns uye oluyor, Türkiye haJa aday ulke. Üye olmak isteyen devlet çozumu bulur" dedı "Birleşmiş Kıbns çozum mu- dur?" şeklındekı soru uzenne de Bendit, "\danın burun ol- ması ve üd topluluğun beraber temsil edilmesi tek çozum- dur" dedı Bendit, daha once katıldığı Kıbns MGK gündeminde ANKARA(CumhuriyBt Börosa)-Kıbns konusunda knbk bır döneme gırıluicen Ankara'nın ızleyeceğı polıtıka, devletın zırvesuıde belırlenecek Mıllı Gûvenlık Kuruiu (MGK) bugûn toplanarak AB'nın son kararları ışığında AB'yle üışkıler ve Kıbns sorununu masaya yanracaL MGK, Cumhurbaşkam Ahmet Necdet Sezer başkaniığında bugûn Çankaya Köşkû'nde topJanacak. Saat 09.30'da başlayacak kasım ayı olağan toplantısuıın gündeminde agırtıkh olarak Kıbns konusu yer alıyor KKTC Cumhurbaşkanı Denktaş ıle Rum yonetımı hden Klerides arasuıda 4 Aralık'ta gerçekleşecek yüz yüze görûşme öncesuıde Turkıye'nın tutumunun ele aJınacağı toplantıda, AB'nın Guney Kıbns'ı üyelığe kabul etmeye hazırlanmasına karşı Turkıye'nın ızlemekte olduğu pohtıka gozden geçınlecek 48 AB-Turkıye Karma Parla- mento Komisyonu toplantısın- da yaptığı konuşmada da, Kıb- ns konusunda mutlaka bır çozu- mun bulunması gerektığıne ışa- ret ettı Bendit, "Biz Kıbns'ın bir burun olarak 2004'e ka- dar AB'nin uyesi olmasını is- riyoruz. Kıbns'ın Avrupa ile butunleşmesini istiyoruz. AB'nin isteği bu ydndedir" dı- ye konuştu Kıbns'takı çozu- mun sadece Turkıye "nın \eya Yunanıstan'ın ya da adadakı ıkı toplum ıçın gerçekleşmeyece- ğıne dıkkat çeken Bendit, Av- rupa'nın bolunmemesı gereğıne ışaret ettı AB-Turkıye Karma Parlamen- to Komisyonu uyelen Konrad Otel'de dun sabah saatlennde ınsan haklan orgutlen temsılcı- len ve AB uyesı ulkelenn uye- len ıle bıraraya geldı Basına ka- palı gerçekleştınlen toplantıda, Bendit, Turkıye'dekı olum ce- zasmdan ıfade v e duşunce ozgur- luğune, orgutlenme ozgurlu- ğunden Kıbns konusuna kadar onenlenm dıle getıren bırrapor sundu Bendıt'ın raporundan onejjıJkan ana başlıklar şoyle Olümcezası Teronzrrisuç- lannda olum cezası uygulan- ması Turkıye'nın hala onaylama- dığı ve sozkonusu hukum geçer- lı olduğu surece onaylayamaya- cağı Avrupa Insan Haklan Soz- leşmesı 6'ıncı protokolunun hu- kumlenne aykındır İşkence ve gözaltı: Turkı- ye 'yı Avrupa mevzuatlanyla da- ha uyumlu hale getıren gozaltı suresının 4 gune ındınlmesı ka- rannın olumlu bır değışıklık ol- duğu şuphesızdır Turk yetkı- lılennı, polıs karakollannda de- vam eden kotu muamele ve ış- kenceye nıhayet son v ermeye v e faıllenmn bu tur muamelelen surdurduklen takrırde sıstema- tık olarak cezalandınlmalanna yonelık çabalanm yoğunlaştır- maya sev k etmehdır Hapishaneler: Uluslarara- sı baskı karşısında bu- uısanlık sorunu hale gelen bu soruna bu- çozumbuhnak amacıyla2001 yılı ılkbahannda kabul edılen yasalara rağmen grev cılenn ey- lemı devam etmekte v e surduru- len olum oruçlan her ayyenı kur- banlarvermekteciır Bırçozume ulaşmak ıçın gereklı burun gı- nşımler surduruhnehdır İfade ve düşünce özgür- lüğü: Kabuledılenanayasa de- ğışıkhklen bu temel haklann oz- gurce kullanıhnasuıa getınlen sınırlamalan azaltmaya yonelt- me açısından olumJu ohrıuştur Ancak yasalann ozellıkle de ce- za yasalannın bu değışıklıkler- le uyumlaştınhnası sağlanma- lıdtf Orgutlenme özgürlüğü: Orgutlenme ozgurluğu alanın- da yapılan anayasa değışıklık- Ien cesaret vencı nıtelıktedır Ancak bu- kez daha bunlann bu- anlam ıfade edebılmelen ana- yasal ılkelerle uyumunun sağ- lanması gerekmektedır Adalet: 2001 yıhndayapüan yasal reform ozelhkJe DGM yargıçlannın atanması ıle ılgılı bazı değışıkJıkJer getırmıştu- Ancak bu değışıkhkler yetersız kalmıştır Gazetecılenn ve ay- dınlann soyledıklen v eya yaz- dıklanndan dolayı yollandıkla- n olağanustu yargı mercılennın yetkı alanlannın kesın olarak belırlenmemesı v e kapsamının çok genış olması kaygı v encı bu- durumdur Hatta bu mercıılenn yakın bır gelecekte lağv edılme- sı son derece arzuyu şayandır