Katalog

SAYFA +CUMHURİYET 23 KASIM 2001 CUMA OLAYLAR VE GORUŞLER olay.gorus(g cumhuriyet.com.tr Çek Konusunda Yanlışlık... Prof. Dr. Erdener YURTCAN Ceza Hukuku ve Ceza Usul Hukuku Profesörü K ısa bir süre önce ana- yasada yapüan deği- şıklikler yürürlüğe girdi. Bu değişiklik- lerbırdönemıçinül- ke gündeminin ilk sı- rasma oturacaktır. Bu sonucu doğal karşılıyoranı, çünkü bir yandan anaya- sada birey (fert) hak ve özgürlükleri- ne yeni içenk kazandırmak soz konu- su. öte yandan artık yerleşen deyimiy- le. uyum yasalannın çıkanlması degi- şiklikleri önemli kılıyor. Uyum yasalan konusunda -görünen o ki- Adâlet Bakanlığı ekonomiyı ılk başta ele alıyor. Basına yansıdığı ka- danyla, çekkavramı gündeme ahnıyor ve yeni yasal düzenlemeler hazırlanı- yor. Konuya şöyle gırmekte yarar var: Son anayasa değişikliklen çerçevesin- de. Anayasa"nın38. maddesınebirhü- küm ekİendi. Bu hüküm, "Hiç kimse, yalnızca sözleşmeden doğan bir yü- kümtülüğü yerine getirememesinden dolayı özgürlüğünden ahkonulamaz" demektedır Bu 'anayasalüke'nın kapsam ve içe- riğıni belirlemeden önce, kaynağına inmekte yarar vardır. Bu ilke bıze In- san Haklan Avrupa Sözleşmesı'nden (tHAS) aktanlıyor. Bu sözleşmenın uygulanmasına açıklık getiren hüküm- ler arasında yer alan 4 No'lu Proto- kol'de, yukanya aktardığım madde yer almaktadır. Anımsanacağı üzere, son anayasadeğişikliklen yapıluken AB'ye gıriş sürecındeki iyileştinnelenn de yapılması hedeflenmişti. Bu çerçeve- de sözü edilen hüküm de iç hukuku- muza anayasa maddesi olarak eklen- dı. Bu hüküm 'nasıl anlaşılacak içeri- ği nasıl befirlenecek' sorusunun yanı- tına gelince, bazı noktalann altı çızil- melidir: Sözleşme, hukukun genel ve temel kavramlanndandır. Bu kavram, ıld tarafin karşıhklı istençleri (ıradele- ri) ve nzalan üe bir konuda anlaşma- lan, bu çerçevede borç yükümü altına gırmeleri olarak kabaca tanımlanabi- lir. Sözleşme ile borç yükü altına gi- ren taraf, sözleşmeden doğan bu bor- cunu yerine getirmediğinde, hukukun öngördüğü yaptınmlann uygulanma- sı söz konusudur. Bunlar arasında ala- caklının alacağını zorla (cebri) ıcra yollan ile takip etmesı ilk akla gelen yoldur. Zor kuUanılarak (cebri) icra yolun- da temel ilke, borçlunun alacaklıya karşı dürüst da\Tanması, alacaklının alacağına kavuşmasını engellememe- sidir. Bu çerçevede 'cebriicra' yasala- n, yukandaki ilkeyi zedeleyen ve borç- lunun bu ilkeye ters düşen hareketle- rini cezalandınr. Bunlara icra suçlan adı verilir. Bu suçlann kendilerine öz- gü (has) özellikleri vardır. Temel amaç, alacaklıyı alacağına kavuşturmaktır. Yapılan yargılama sonunda, suçun sap- tandığı (tespıt edıldığı) durumlarda, borçlunun kısa sürelerle hapsedılme- sı söz konusudur. Işte yukanda sözü edilen ve anaya- saya konulan hüküm. kışılenn bir söz- leşmeden doğan borcunu yerine geti- rememekten ötürü cezalandınlmasını ve hapsedilmesini ortadan kaldırmak amacı taşır. Bu nedenle, yapılacak ye- ni yasal düzenlemelerde. bu amacı ve hedefi doğru belirlemek kaçınılmaz- dır. Ovsa bu konuda ilk aülan adım, he- men sonucu açıklamak gerekirse, yan- lış bir adımdır. Yapılan bir hazırlıkla. karşılıksız çek suç olmaktan çıkanlı- yor. Konuyu şu şekilde açıklığa ka- vuşturabilıriz: Ülkemizde 1985 yılında çıkanlan bir yasayla (3167 sayılı yasa) karşılık- sız çek verme suç durumuna getırildi ve ceza yaptınmı altına alındı; ceza da 1 yıldan 5 yıla kadar hapıs olarak ön- görüldü. Bu yasadan önce, karşılıksız çek dolandıncılık suçu kapsamında ele 311111^6 bu suçun öğelerini (unsur- larını) içenp içermedıği değerlendir- mesı yapılırdı. Bu yasanın uygulan- masında, adalet mekanızması içinde şıkâyetler oldu. Bunlan sıralamak, asıl sorunu dıkkatten kaçırma tehükesi ya- ratabılır. Şu sonuç açık ve seçiktır: Bu yasa her türlü aksakhğına karşın çek kullanıp borcunu ödememek isteğin- de olanlan hizaya getirmiştir. Öte yandan çek, bir borç senedı de- ğildir. Çek, bir ödeme aracıdır. Borç- lu alacaklıya çek keşide ettığinde, pa- rasının bankada olduğunu, oradan ala- bıleceğıni ifade etmektedir. Bu niteli- ği üe çek, bir sözleşmeden doğan bor- cu yerine getirememek değildir. Bu nedenle bu olguyu doğru saptayıp doğ- ru hukuksal sonuçlara bağlamak huku- kun görevidir. Hukuk, sosyal olaylara çözüm üretme sanatı ıse, üretılecek çözüm karşılıksız çeki yürürlükteki yasadaki biçimde cezalandırmaktan geçer. Durum böyle ıken karşılıksız çeki suç olmaktan çıkarmak, gösterme- lik para cezasına bağlamak, bunu da kamualacaklan yasasına göre tahsil et- meyi öngören bir değişiklik yapmak, en kısa anlatımı ile Anayasa'nın 38. maddesine eklenen hükmü yanhş an- lamaknr. Bu yasal değişiklik yapüır- sa, ne olur? Yanıt çok açık: Ülke kar- şılıksız çek cehennemine döner, zaten bunalımdan başı dönen piyasa arapsa- çı olur. Devlet, suçlulara kaçmalan için altından köprüler kurmuş olur; devle- tin otontesini yerle bir eden "çek maf- yaa'na gün doğar. Hukukun devlet ta- rafindan yaraolmadığı ortamlarda, baş- ka kişilerin kendı hukuklannı egemen lalacaklanndan kuşku duyulmaz. Son sözüm taslakla ılgüi çahşmayı yapan Hocam Ord Prof. Dr. SuBıi Dön- mezer'e: Sevgili Hocam, bu yanlışı düzeltmek sıze düşer. Siz bize hep doğ- rulan öğrettinız. Sarsmalı... Elhan GULÇVRFelsefe Öğretmeni S ıkıntılar, acılar; çeşit çeşit toplumsal sorunlar karşısmda körleşen. sağırla- şan bireysel ve toplumsal duyarlığı sarsmalı... Çünkü duyarhk "Duygu aiabiime ve uyarülara karşıhk verebilme yete- neghHr"(*)." Bireyciliğin, çıkarcılığın önde olduğu, "ken- dini kurtannanın" yaşam biçimi durumuna geldiği toplumumuzda duyarsızlığın, görgü- süzlüğün, eğitimsızliğin, kültürsüzlüğün önle- nemez yükselişi karşısında herkesi sarsmalı. Böyle bir toplumda, çağdaş insanda ve top- lumda her alanda ohnası gereken düzeyden söz etmek olası değil. Bir yandan "Bu yıl 44 fen so- rasunun sorukluğuÖSS\feTürkiyegendhıdedoğ- ru olarak çözülen soru ortalaması 4", "biKm, teknotoji" düzeyi ortada, sanayıı durmuş bir ül- ke; diğer yandan, Gucci-mucci, Rolex-molex, çe- rokki-merokki... bunlan bilmeyen ve onlara sa- hip olmak istemeyen yok. Ne var kı. bunlann *^k- bğuT, "estetiğin'', "güzeffiğm", "yetkinliğin'', "sadefiğuT altyapısının; akıl, bilım. sanat. ya- ratıcılık, yüksek teknoloji, eğitim, görgü, öze- kin (kültür) olduğu üzerinde düşünen yok. Nike-mike, Adidas-madidas vb. marka giyim- den geçilmiyor, oysa "spor" kavramuun psiko- lojik, sosyolojik, ulusal, uluslararası boyutlan- nı gören yok. Sürü psikolojisi patolojik boyut- ta; herkes birilenne benzemek istiyor, herkes aynı şeylere ulaşmak istiyor, herkes aynı koku- yu sürüyor. herkes aynı şeye bürünüyor. Kopya- cılık, kolaycılık, kişiliksizlık. bağımlılık yazgı olamaz, herkesi sarsmalı... Düşünmeden eyleyen, nedenlere bakmadan so- nuçlan gören, üretmeden tüketen, yaratmadan benzeten insanlarımızı sarsmalı... Her alanda düzey kaybediyor, gittıkçe "insan otanakfak" adı- na duyarsızlaşıyor. dengeleri onanhnaz şekilde bozuyoruz. Sağ gibi sol partilerin bütün umut- lan tükettıği ortada. "yeni kurulacak partiJeri" g Ç tolmİH * İM Sl m s»1e 'ÇmU* »jıtı' »les fvoftjn DBOt-Bsin G V ftB.b ÖZLEW-A>ygiil VfDEMM EÂN KİĞI ASLtYE HUKUK MAHKEMESİ 2001 11" Esas Da\acı DSİ Genel Mudurluğu vekılı A\ \1ehmet Özmen tarafından davaiı Ali Irten alevhıne mahkememıze açılan ka- mulaştırma bedelının tespıtı ve tescıl davasının yapılan yar- gılaması sırasında venlen ara kararı gereğince. Da\alı Alı irten'e aıt Bıngöl ılı, Kığı ılçesı. Abar Mahalle- M. Abar me\kıinde kâın 115 ada. 5 parsel savılı \e 1 000 metrekare yüzölçümündekı taşınmaz. DSİ Genel Müdürlüğü tarafından 14.09.2000 tanhınde kamulaştınlmış olup ıbraz edilen belgelerden taşınmaza takdır edilen 9 940 000 000 TL bedel üzerinde taraflar anlaşamadıklanndan kamula^tın- lan taşınmazın bedelının tespıtı ile DSl Genel Müdürlüğü adına tescılıne karar verılmesı ıçuı 04.09.2001 tanhınde DSt Genel Müdürlüğü \ekılı Av. Mehmet Özmen tarafından Kığı Aslıye Hukuk Mahkemesfne da\a açıldıı ılanen duyurulur 26 10 2001 Basın 66782 BEYOĞLU 4. ASLÎYE HUKUK HÂKİiMLİĞİ'NDEN Dos>aNo. 2001 42 Istanbul. Beyoglu. Pirimehmetpaşa Mahallesı. Sahmbey So- kak'ta bulunan 2955 ada, 23 parsel sayılı Haremeyne Mülhak Sıpahıler Ağacı Elhaç Mustafa Aga Vakfı'ndan ıcarelı taşınma- zın muıasamflan Alıs Elıza Baysa ve Hılde Olıs Baysa'nın gaıp- lıklenne karar venlebilmesı ıçin mahkememıze açılan gaıplık da\asında 1. 11.2001 tanhli duruşmada venlen ara karan gere- ğince. Istanbul, Beyoğlu, Pirimehmetpaşa Mahallesı. Sahmbey So- kak'ta bulunan 2955 ada. 23 parsel sayılı Haremeyne Mülhak Sıpahıler Ağası Elhaç Mustafa Ağa Vakfı'ndan ıcarelı taşınma- zın mutasarnflan Alıs Elıza Baysa ve Hılde Olıs Baysa'nın hak- kında bılgısı olanlann ılan tanhınden ıtıbaren 1 yıl ıçensınde bıl- gı \ermelen veya bu süre ıçensınde gaıplenn mahkememıze muracaat etmesı nca olunur 5 11.2001 Basın: 68693 Yurtsever, sosyalist, Aydınlanma De\Tİmi'nin bilgesi, Türkiye Işçi Parti'li ustamız ADNAN CEMGİL'i kaybettik. Anısını, sevenlerinin üzüntüsünü paylaşıyoruz. 68'liler Birliği Vakfı 23.11.2001 BagdalCad. Erenköy Gahp Paşa Camü'nde kıhnacak ögle namazmm ardından Karacaahmet Mezarhiı nda defnedilecektir sarsmalı... "tdeolojik VÖDÜ baskm olmayacak, ekonomik sorunlann (probJemkrin) çözümünü ön planda tutacak" diyen düşünceleri sarsmalı... Ülkemın bütün sorunlan eşzamanlı, aynı önem derecesınde "biri olmazsa öbürü ohnaz" anla- yışıyla ele alan sosyal demokrat ıdeolojilere ge- reksinmesı \ar. Önce ekonomisonraegıtim, kül- tür. binm vs. dryecek zamanumz yok._ Bölünerek cüceleşen "sos\al demokradan" sarsmalı... Bağımlılık kişiliğe, duygusallık sağ- duyuya, bölünmüşlük taptaze bir birlikteliğe dö- nüşmeli... Onıversiteleri, işçileri, işverenleri, sı- vil toplum kuruluşlarını sarsmalı. Yeni fıkirler, projelerdoğmalı... Süreklı vazgeçmez oku- yucusuyla bütünleşen; aynı ortak paydayı paylaşan, Tür- kiye'nin yazgısında çok önemli değeri olan Cumhu- riyetgazetesi daha geniş kit- lelere ulaşmalı, gençleri ku- caklamalı. Okuyucu, biraz geç kahnca, Istanbul içinde, Zekeriyaköy'de. Datça'da gazete bulabilmeli ve genç- ler ıntemetten Cumhuriyet'e ücretsiz ulaşabıhnelı. Cumhuriyet'e yeni oku- yucular kazandırmanın yo- lunu herkes düşünmeli. Cumhuriyetgazetesini sars- malı!.. (*)Ö:TürkçeSözlük,AH Püsküllüoğlu. BE\TCOZ 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ'NDEN 2001 97Esai Dursun Altm \s. tarafından ibrahım Erol Gökmen ve Cüneyi Balaban aleyhlenne açılan tazmı- nat da\ası sebebiyle dasalı CunevT Balaban'ın Acarkent Vıllalan. Oba Inşaat. Beykoz Istanbul ad- resınde duruşmanın bırakıldığı 7 3.2002 saat: 09.35'te mahkememızde bızzat hazır bulunması ve- \a kendısını bir vekılle temsıl ettirmesı, aksı takdırde yokluSunda karar venleceği hususu ılanen teblığ olunur. 14.11 2001. Basın: 68575 PENCERE Bayrak Sevgisi!.. Gazeteler yazıyorlar, 11 Eylül'den sonra Ame- rikalılar bayrağa sanlmışlar, bayrak satışları art- mış... Diyortar ki: - New York'taki 'Ikiz Kuleler'/ kimin vurduğu ar- tık anlaşıldı... - Kim vurdu?.. - Bayrak üreticileri ellehndeki stoklan eritmek için bu işi yaptılar!.. Amerika böyle bir yer!.. Amerika ırkçılığın en koyu biçimiyle geçerli ol- duğu bir toplumdu; ama, liberal bir ülke gibi al- gılanırdı; zencileri saymazsan en demokratik dü- zen Amerika'da geçerli değil miydi?.. Bayrağını bile don yapıp satan bir özgüriük anlayışı alkış- lanırdı... Peki, şimdi neoldu?.. Amerika'da bayrak satışları artıyor, bayrağa toz kondurmak yasak... • Bir gün Nadir Nadi'ye sormuştum: - Abidin Daver nasıl biradamdı?.. Daver üçüncü sayfanın en sağ köşesinde "Hem Nalına, Hem Mıhına" başlığı altındaköşe yazıla- rı yazardı; imza yerinde bir çekiç bulunurdu. Na- dir Bey "Çok iyi bir insandı" dedikten sonra be- ni şaşırtan bir şey söyledi: "- Bayrak Yasası'nı çıkartan adamdır, bu yol- da bir kampanya açtı ve başardı." 1930'luyıllar... Cumhuriyet Devleti 1923'te kurulmuş; ama, ötede beride, kirli, yırtık. buruşuk bayraklar dal- galanıyor; ay ile ytldızın orantılan değişik, çarpık; bayrağın eni boyu belli değil, ayın ve yıldızın kır- mızı zemin üzerindeki durumları saptanmamış!.. Daver 4 Mart 1933'te köşesinde yazıyor: "Uzun yıllar bayrağını sevmekten, özdilini kul- lanmaktan engellenen ve milli marş yerine zalim padişahın çok yaşamasını dileyen dualarla do- lu, sözü ve ezgisi bayağı olan bir havayı dinle- meye mecbur olan milleti mazur görmek müm- kündür. Bu durumun sürmesine bundan sonra izin vermek ve hoşgörûyle karşılamak hükümet için kabahat olmuştur." 23 Nisan 1933'te Abidin Daver yine yazıyor: "23 Nisan Bayramı günü, Istanbul sokaklann- da dolaşırken gördüğüm yüzlerce bayrak, kim- senin bayrak sevgi ve saygısına kulak asmadığı- nı ispat etti." 'Milli Türk Talebe Birliği' Daver'in bayrak kam- panyasına katılıyor; basında destek verenler çı- kıyor; sonuçta 29 Mayıs 1938'de Meclis'ten 'Bay- rak Yasası' çıkıyor; demek ki Cumhuriyet Devle- ti'nin kuruluşundan ancak on beş yıl sonra gere- ği yerine getiriliyor... • Bizde kimse bayrağı kıçına don diye giyemez, bu yolda yasalar var... Kimi entel bizdeki "şovinizm"\e Amerika'daki serbestliği gündeme getirip gazeteye köşe yazı- sı yapardı; Amerika'nın ne denli liberal, özgür, serbest bir ülke olduğu ballandıra ballandıra an- latılırdı... Ama New Yorktaki Ikiz Kuleler teröristler tara- fından yerle bir edilince vartığını savunma güdü- süne sarılan Amerikah için bayrak değerlendi... Bizde de Türk bayrağını kıçına don yapmak ıs- teyenlerin keyifleri kaçtı!.. Türkiyemizde garip bir demokrasi anlayışını sürdürenler var; bunlar uçukkaçıklığı, saçmasa- panlığı, Batı'nın fantezilerini ve çeşitlemelerinı de- mokrasi saymak gibi bir heves içindeler... Demokrasi kolay mı?.. Eğer bu kadar kolay olsaydı, her gelişmemiş top- lum ulusal bayrağını don gibi kıçına geçirip "Oh ne kadar özgürüm" diye sokaklara çıkarak de- mokrat olurdu. KÜLTÜR • SANAT ' www.smemcrfihn.CMi • (O 212) 293 «9 7 t EFES Pilsen'in kültür rt sanata katkıları artarak surecek. ISTANBUL ANKAfiA ANKARA İZNfi İZMfi BEYOĞLUPERA METROPOL K0URMAK KONAK KJPAaNECfTY (0-212)2513240 (0-312)4257478 (0-312)4255393 (0-232)4832191 (0-232)3865888 12.00-15.00-18.00-2100 12.15-14.30-17.00-1915-2130 12.00-14.15-16.30-18.45-21,00 12.15-14.30-16.45-19.00-2115 11.00-13.30-16.00-18.30-21.00 CANNES FILM FESTIVALI 2001 • J '. JURİ BÜYÜK ÖDÜLÜ ^ EN İYİ KADIN OYUNCU ÖDÜLÜ EN İYİ ERKEK OYUNCU ÖDÜLU î 'HANEKE bizi yine şaşrrtıyor... 1 J Iğiü. kaİbnın ve cinselliğin keşfedilmemiş alanlannda gizemli bir yolculnğa sürüklüyor..." irafdot Benoit Huppert Magimel •THEPUNOTEACHERI PIYANISTA FILM BY MICHEAL HANEKE 30 KASIMDA SINEMALARDA İlanlarınız İçin (0212)293 89 78 Derarekiam@perareklam com tr perarekla-n@superonlıne com 6. ÜLUSURARASIMİLANO FİLM FESTİYAÜ "EN İYİ FİLM" 12. ARIBURNU ÛDLLLERİ, "JLRİÖZEL ÛDÛLT; ISTANBULAKADEMI 249689711.30-130O-14.30-16.00-17.30-19.fJ0-20.15-21.30 DIYARBAK1R GALERIA 22160 6711.00-12.30-14.00-15.30-17 W-18.30-20.00-21.30 URFAEMEK VANEMEK 217131312.45-15 30-18.15-20.30 ıSadece 1 hafta) 216151513.3O-1645-19.00-21.00 ıSadece! hafta) Film Müzik CD ve Kasetleri Pek Yakında Müzık Marketlerde MKM İRTİBAT: 0.212.2518506 - 07 Dogma 95 Filmleri Kral Yaşıyor Mifune s a a t 1 9 . O O BLMrerriMESTCTK mr t SAN «r «.'^n.mL«ı VAKH Osmanafla Mh. Kırıasıyea Sk. No2l Kadıköy Tet 0216 349 91 55-56