Katalog

2 KASIM 2001 CUMA CUMHURİYET SAYFA HABERLERtiADtMUM. IMFheyeti 10. gözden geçirmeyi tamamlamak üzere hafta sonu Türkiye'yegelecek 20 milyar dolarbekleniyor 11 BektPiğe yüzde2zam • Ekonomi Servisi - Meskenlerde kullanılan elektnğın fiyatı dünden geçerlı olmak üzere yüzde 2 oranında arttınldı. Yapılan zamJa birlikte meskenlerde tüketilen elektriğin fiyatı 101.600 liradan 103.650 liraya yükseltildi. Kalkınmada önceliklı illerde ise 94.950 liradan 96.850 liraya, kalkınmada öncelıkli illerde sanayi elektnğinın fiyatı 80.250 liradan 82 bin liraya çıkanldı. Dığer illerdeki sanayi elektnğinin fiyatı ise 85.850 liradan 87*700 liraya yükseltildi. Sezen'den atamalara onay • ANKARA (ANKA) - Elektrik Piyasası Yasası'na göre 3 Haziran'da atanması gereken Enerji Piyasası Ust Kurulu, 5 ay sonra nihayet oluşturuldu. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Enerji Piyasası Üst Kurulu'na yapılan atamalan onayladı. Üst Kurul Başkanlığı'na, Başbakanlık Kanunlar ve Kararlar Genel Müdürü Yusuf Günay atandı. Zorunlu tasarruf 8.9 katrilyon • ANKARA (AA)- Zoruniu tasarruf olarak bilinen Çalışanlann Tasarruflannı Teşvik Hesabı'nda, 30 Eylül 2001 itibanyla kümülatif 8 katrilyon 982.8 trilyon lira para bulunuyor. Hazine Müsteşarlığı'ndan yapılan açıklamaya göre. söz konusu paranın 1 katrilyon 680.7 trilyon lirasını anapara, 7 katrilyon 302.1 trilyon lirasını da nema geliri oluşturuyor. Deutsche Bank'ta işten çftarma • FRANKFURT(AA)- Almanya'nın en büyük bankası Deutsche Bank, 4 bin 500 çalışanını işten çıkarma karan aldı. Deutsche Bank"tan yapılan açıklamada, küresel düzeyde işten çıkanlacak 4 bın 500 çalışandan 3 bın 300 kişinın özel müşteri ve varlık ıdaresi bölümünden, 1200 kişinin de bilgisayar ve telekomünıkasyonun içinde bulunduğu destek servisinden olduğu belirtildi. Unrted AirSnes'tan rekorzarar • Ekonomi Senisi - United Airlınes Havayolu şirketinin ana şirketi UAL'nin, yılın üçüncü çeyreğinde. 1.16 milyar dolarlık zarar ettiği açıklandı. Firmadan yapılan açıklamada, zarann 865 milyon dolarlık kısmının, 11 Eylül'de, ABD'ye yapılan terönst saldınlardan kaynaklandığı ifade edildi. 1.16 milyar dolarlık zarann, UAL'nin, 75 yıllık tarihindeki en büyük zarar olduğu kaydedildi. Tekel davasında anlaşma • Ekonomi Senisi - Bilgisayar yazılım devi Microsoft'un ABD Adalet Bakanlığı'yla, tekelcihkle mücadele yasalannı ihlal ettiği gerekçesiyle açılan davalar konusunda anlaşmayavardığı bildirildi. Taraflann anlaşmasıyla Windows- XP'nin çıkışıyla ivme kazanacağı umulan bilgisayar sanayiinin, ABD'deki genel ekonomik durgunluğun aşılmasına katkıda bulunabileceğı öne sürülüyor. rosu) - IMF heyeti, Türkiye Masası Şefi Juha Kahkonen başkanlığmda 10. gözden ge- çirmeyi tamamlamak ve faiz dışı fazlaya yönelik almacak sert kısıtlamaları görmek üze- re hafta sonu Türkiye'ye gele- cek. Türkiye'nin IMF'den ek kay- nak beklentisi 20 milyar dolara ka- dar çıktı. Ancak, zaten bir aydır gecikmiş olan 3 milyar dolar- lık kaynak diliminin bu ay sonuna kadar da verilme- yeceği ortaya çıktı. Hü- kümetin 2002 programı, 1999 ve 2000'de net dış borç kullanıcısı olan Tür- kiye'nın bu yıl yeniden net dış borç ödeyici du- rumuna düştüğünü gösterdi. Yani, Tür- kiye, 2001 yılında dışarıdan gelen kay- naktan daha fazla dışanya sermaye transferi yapmış oldu. Hükümetin 2002 yılı programında, Türkiye'ye 2002 yılında doğrudan ya- tınmlarla 1 milyar dolar, portföy yatı- rımlannda da 1.5 milyar dolar net gi- riş olması bekleniyor. Programda, or- ta ve uzun vadeli kredi kullanımının da 10.3 milyar dolar olacağı belirtiliyor. Gelecek yıl 11.6 milyar dolar yalnız- ca dış borç anaparası ödeyecek olan Tür- kiye"den 2002'de 4.4 milyar dolar net kısa vadeli sermaye çıkışı olacağı ön- görülüyor. Merkez Bankası rezervle- rinin2Ö0rde 2.3 milyar dolar, 2002'de ise 6.4 milyar dolar azalacağı tahmi- ninin yer aldığı programda. "2002 y> hndarezervhariç sermayeharekederin- de 2.4 milyar dolarlık sermaye çıkışı olacağı tahmin edümektedir" denildi. Türkiye'nin durumu Programda Türkiye'nin içinde bu- lunduğu durum şöyle anlatdıyor "Î994- 1998 döneminde net dış borç ödeyidsi, 1999 ve 2000 yiOannda ise net dış borç kTiflarjKisıolankamukesiminin.200rde tekrar net dış borç ödeyicisi olacağı ve uhısal »dirin yüzde 6.7'si oranındaki dış borç ödemesine karşılık yüzde 4.2 ora- nında dış borç kullanacağı tahmin edil- mektedir. 2002 yıhnda kamu kesuninin, ulusal geürin yüzde 5'i oranında net dış borçlanma yapması programlanıyon" IMF Sözcüsü Tom Davvson, Was- hington'da, 10. gözden geçirme so- nuçlanmadan önce hükümetin ulusal geürin yüzde 6.5" i düzeyindeki faiz dı- şı fazlayı sağlayacak önlemler pake- tini açıİdamasım beklediklerini bil- dirdi. Dawson, heyetin çalışmalarını kasım ayı içinde tamamlamasının, tc- ra Direktörleri Kurulu'nun da ay so- nu gibi toplanmasının beklendiğini kaydetti. Böylece 3 milyar dolarlık kaynak, bir ay daha gecikmiş olacak. çoklu ve ikill seçenekler Dawson, heyetin Türkiye'nin fi- nansman açığıyla ilgili fikir sahibi ol- mayı amaçladığını, politik önlemlerin ardından kalan açığın kapatılması için çoklu ve ikili seçenekler üzerinde du- rulduğunu söyledi. Yani. IMF dışın- da Türkiye'ye G-7 ülkelerinden ikili katkı verilmesi üzerinde çalışılıyor. Dargelirli köyden yiyor Ekonomik şartlaruı ağuiaşmasryia Karadeniz ile Doğu ve Güneydoğu Anadolu iDeri bağlanülı çahşan yolcu otobüslerinin. İstanbuTa taşıdıklan temel gıda ürürüerinde büyük arüş meydana geldL İstanbul Biryük Otogarı jetkiliJeri, tatil hareketi ve hasadın bitmesi, okuHann da açılmasımn ardından yolcu trafiğinde durgunluk gözlenirken, İstanbul'a doğru yük hareketkrinde ise yaklaşık 2 aydır önemti oranda arüş y aşandıgını behrttiler. Günde en az 1 sefer yapan yaklaşık 200'ü aşkın şirkete bağh otobüsler. araç başına 2 ile 7 ton arasındaki "emanet" adı verilen yükü tstanbul'a taşıyor. (Fotoğraf: AA thale tasansı, yürürlüğe giriş ve kurulun faaliyete geçeceği tarihler boş bırakılarak imzalattınldı Bakanlar belirsizlikte uzlaşüANK4RA(OımhurrvetBürosu)-Hükü- met, Kamu Ûıale Yasa Tasansı"nda uzlaş- ma sağlayamadığı "yürürlüğe giriş tarihi, kurula yapılacak atamalar ve kurulun fa- anyetegeçeceğr tarihleri " _ " şeklindeboş bırakarak bakanlara imzalaftı. Böylece hü- kümet, IMF'nin ıstediğı yasalar için; ba- kanlara boş metin imzalatma, TBMM'ye yasanm çıkanlacağı tarihi bildinne gibi yöntemlerine bir yenisıni daha ekledi. Bakanlann imzalannın tamamlandığı Kamu Ihale Yasa Tasansı'nda, "Kamu thale Kurulu, kanunun Resmi Gazete'de yayunlandığı tarihi takip eden __ gün için- de atanır. Kurul,kanundayer alan görev- leri yerine getirmek üzere atandığı tarihi izleyen .... içinde kurum teşküannı oluş- turarak bu tarihe kadar kurumun faali- yete geçmesini sağlar. Bu kanun tari- hinde yürürlüğe girer" ifade lenyle uzla- şılamayan noktalar ortaya konuldu. Ta- sanyla getirilen düzenlemeler şöyle: • Genel ve katma bütçeli kuruluşlann 180 milyar, diğer kuruluşlann 280 milyar lırayı aşan mal ve hizmet alımlan ile 7.4 trilyon lirayı aşan yapım ihaleleri yaban- cılara açılırken yerli firmalara yüzde 15 fiyat avantajı öngörüldü. • KlT'ler ile tüm kuruluşlann yandan fazla hisse sahibi olduğu şirketlerden sı- nai yapıda olup piyasa koşullannda faali- yet gösterenler kapsam dışı bırakıldı. • Taslaktaki medya kuruluşlannın ka- mu ihalelerine katılımını yasaklayan hü- küm tasanda yer alamadı. • 4 tip ihale yöntemi getiriliyor. • Geçmişte ve halen bir siyasi parti ile aday gösterilme dahil üyelik ve görev alan- lar kurul üyesi olamayacaklar. • Kurul üyeleri işledikleri suçlardan do- layı memur statüsünde olacaklar ve kurul üyeleri ıçin maliye bakanı, kurum perso- neli için de kurum başkanı soruşturma iz- ni verebilecek. BEYAZ EŞYA ÎLE 1600 CC VE ALTINDAKİ OTOMOBtLLER CARGILL'lN ORHANGAZt MISIR ÎŞLETME TESlSt TANTTILDI KDV'ye iU aylıkindirim 90 milyon dolarlıkyatınm EBRUTOKTAR ANKARA - Ekonomik krizden etki- lenen reel sektörün sorunlannın tartışıl- dığıBakanlarKurulunda,KDVindirim- leri konusunda uzlaşıldı. Beyaz eşya ve motoru 1600 cc' ye kadar olan otomobillerin KDV oramnın yüzde 26'dan yüzde 18'e çekilmesi, tu- rizmdeki KDV oramnın da yüzde 18'den yüzde 8'e düşürülmesi konusun- da anlaşmaya vanldı. An- cak uygularnanın 2 ayla sı- nııiı rutulması ve 2002 yılmda sona er- mesi öngörüldü. Ekonomide yaşanan krize çareler ara- yan hükümet, KDV oranlannm indiril- mesi önerisini benimsedi. Bakanlar Ku- nılu'nda konuşan Maliye Bakanı Sü- • Beyaz eşya ve motoru 1600 cc 'ye kadar olan otomobillertle KD\ oranı yüzde 18'e, turizmdeki KDV oranı ise 2001 yüı sonuna kadaryüzde 8 'e düşürüldü. mer Oral, beyaz eşya ve 1600 cc 'ye ka- dar olan otomobilleri lüks tüketim mal- lan kategorisinden çıkararak KDV ora- runın kasımve arahk aymdayüzde 26'dan yüzde 18'e çekiünesini düşündüklerini söyledi. Oral, yaptıklan çalışmaya Ke- malDeniş ile birlikte son şeklini verdikten sonra pa- zartesi günü açıklama ya- pacaklarmı kaydetti. Turizm Bakanı Musta- fe Taşar, turizmin canlan- ması halinde ekonominin ateşleyicisi olacağını söy- ledi. Türkiye'nin turizm- deki rakipleri olan îtalya, tspanya ve Portekiz'de yüzde 5-8 arahğında KDV oranı uygulandığını söyleyen Taşar'ın Türkiye'de de bunun yüzde 18 'den yüz- de 8'e düşürülmesi isteği Bakanlar Ku- rulu'nda kabul edildi. Ekonomi Senisi - Cargill Türkiye Müdürü Andmv Glass, Bursa Orhan- gazi Mısır tşletme Tesisi'nin tanm ve gıda sektöründe yapılmış en bü- yük yatınm olduğunu behrterek, "Fab- rikalanmız sayesinde eskiden ithal edilen mısır üriinleri ar- ük ülkeiçinde işleniyor" dedi. Yasal tüm izinleri al- dıklannı anlatan Glass, artık büyümeyi hedef- lediklerini dile getirdi. Vaniköy'deki Mısır Iş- letme tesisiyle birlikte tam kapasite ile çahşıldığmda 600 bin ton mısır işlendiğini anlatan Glass, bu fabrikalarla, eskiden ithal edilen iş- lenmiş mısınn artık ülke içinde işlen- diğini söyledi. Fabrika'nın halen yüzde 55-60 ka- • Cargill Türkiye Müdürü Glass, OrhangaziMısır Işletme Tesisi sayesinde eskiden ithal edilen mısır ürünlerinin artık Türkiye içinde işlendiğinisöyledi pasiteyle çalıştığını dile getiren Glass, fabrikanın 90 milyon dolara mal oldu- ğunu ifade etri. ABD'de 130 yıllık bir geçmişi olan Cargill 'in 2000 yılı cirosu 54 milyar dolar. 1960 yıhndan beri Türkiye'de çe- şitli ortaklıklarla faaliyet gösteren şirketin, Türki- ye'de mısır ve fındık iş- leme tesisleri bulunuyor. Türkiye'nin en geliş- miş mısrr işleme tesisi olan Orhangazi, yılda 600 bin ton mısır işleme ve 440 bin ton glikoz ve frukoz şuruplan üretme kapasitesine sahip. Orhangazi tesislerinde mısınn işlenmesiyle elde edilen nişasta, gıda sanayiinin dışmda, mukavva, kâğıt, tekstil, ilaç ve tutkal üretiminde de kullanılıyor. Baydur, iş güvencesiyasasının kendilerine doğru anlatılmadığını savıınan Özilhan \ şovyapmaJda suçladı rÜSİAD velİSK liarşı karşıANK\R4 (Cumhuriyet Bü- rosu) - İş güvencesi yasa tas- lağı, işverenleri de karşı kar- şıya getirdi. TÜSÎAD Başka- nı Tuncay Özilhan ın, "İş gü- vencesi bize böyle anlatümadı. Anlaülsaydı, destek verirdik" sözlerine, TlSK Genel Başka- nı Refık Baydur. sert tep- ki gösterdi. " Ya ben, ya da Özil- han yalan söy- lüyor" dıyen Baydur, TÜSl- AD'ı şov yapmakla suçladı. 5. Ulusal Sanayi Kongresı'ne katı- lan TİSK Genel Başkanı Refık Bay- dur. TÜSİAD Başkanı Özılhan'ın. Türk-lş ve Hak-İş genel başkanlany- la yaptığı görüşmelen değerlendirdi. Baydur. Ya dinlemedi ya da anlayamadı Görüşmelerde, TÜSİAD Başkanı Özilhan'm. emekçilerle birlikte, so- kaklara inebileceğini belirttiğine dik- kat çeken Baydur, "Bir işveren tem- sikisine bunu kesinlikle yakışnrama- dım. Sen belirli bir azmhğa hizmet için \arsin, bunu şahsi paranoyaya çe- virir,reklam konusu yaparsan olmaz" dedı. İş güvencesiyle birlikte, hangi düzenlemelerin yapılması gerektiği- nı defalarca anlattığını söyleyen Re- fik Baydur,"Sayın Özilhan, anlatük- lanmı ya dinlemedi, ya da anlamaya kapasitesi müsait değü" diye konuş- tu. Baydur şöyle devam ettı: "Ken- disinin büyük olduğu manüğı ile ha- reket eden TLSLAD'ın başkanı, İş güvencesi bize sizın anlattığınız gi- bi gelmedi'" demiş.Buşovde- ğil de nedir? Türkiye'de ahenkle işleyen bir işçi-işve- ren uyıımu var. Bunu çok az memkkette buhırsunuz, Tüm bunlara karşm. siz işçilere bu söylemlerle gjdiyorsanız, söy- leoebilecek bir şey yok." Baydur, ışadamlan- nı da siyaset yap- maya çağırarak, "2 ortaktan biri. par- tamentodayerini al- mah" diye konuştu. 86. madde geçti Vekiller 'kıyağa' doymuyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Millerv ekillerinin ödenek, yolluk ve emeklilik işlemlerinin yasayla düzenlenmesı ve emeklilerinin TC Emekli Sandığı ile ilgilendirilmesini öngören anayasa değişikliği önerisi dün TBMM Anayasa Komisyonu'nda kabul edildi. Öneriye SP'liler dışmda tüm parti temsilcileri destek verdi. Görüşmeler suasında "bürokratlann. seçilmiş millervekflkrinden yiiksek ücret almaması" gereği üzerinde duruldu. Anayasa Komisyonu Başkanı Turhan Tayan, TBMM'nin kapsamlı bir anayasa değişikliği yaparak gösterdiği başannın TBMM'nin geleceği için de bir güvence olacağını, ancak bu ilerlemenin üst üste gelen krizlerle gölgelendiğini söyledi. Tayan. "Sevinemedik, hatta üzüldük. 86. madde ile ilgili taühsiz getişme hepimizi üzdü. Bu. TB.NEM'yi yıpratmak isteyenler taraûndan ûrsat büindL Maaş tarnşmalan. mülefvekili sayısı ile devam ettirildT dedi DYP'li Ahmet tyimaya. asıl sorunun millerv ekilleri maaşlan değil, "seçilmemişlerin ne kadar maaş almaması gerektiğT olduğunu voırgularken. "Bürokrasi, seçilmiş miDervekilinin üzerinde maaş alryorsa, nıiüi iradenin. parlamentonun üstünhığü kabul edilnüyor demekrir. Secilmemişlerin, millervekillerinin altında maaş ahnası nıurJak olmahdır" görüşünü dile getirdi. DSP'li Necdet Saruhan da, millervekillerinin üzennde maaş alan kamu görevlisi bulunmaması gerektığinı kaydetti. Milletvekilleri Yenigözde: Orduevleri ANKARA (ANKA) - TBMM Milli SaMinma Komisyonu'nda, millerv ekilleri kendilerine orduevlerinden daha çok yararlanma ve geceleme imkâm verilmesini ıstediler. Milli Savurıma Bakanlığı Kanunlar ve Kararlar Dairesi Başkanı Tuğgeneral \'ıbnaz Hıriı. "Bu isteği iletme görevimi yerine getireceğim. Sonuç garantisi bekkmeyin'' dedi. Milli SavTinma Komisyonu'nda, Türk Silahlı Ku\-vetleri Iç Hizmet Yasasf nın değiştinlerek, rümen seviyesindeki bırliklerin bulunduğu garnizonlarda işletilen orduevlerinin, tugay se\iyesindeki birliklerde de işletilmesini öngören bir yasa tasansı ele alındı. Komisyonun D\Tli üyesi Mehmet GöJhan, orduevlerinden halkuı da yararlanması gerektiğini belirtirken, MHP Adana Millerv ekilı Mehmet Çuflıaoğlu, millerv ekillerine buralarda geceleme imkânı verilmesi gerektiğini söyledi. Çulhaoğlu'nun bu isteğine diğer millervekilleri de destek verdi. Tuğgeneral Yılmaz Hızlı ise, "Buralarda ben de kravat takmama hakkına sahip değilim. bizim kurallanmıza uymak kaydryla günlük kullarulabilir"' dedi. Bütçe Komisyonu Memurun haline veküi de ağladı ANKARA (ANKA) - TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'ndaki 2002 yüı bütçe görüşmelen sırasında bir polis arkadaşının cenazesinde tanık olduğu olayı anlatan AKP'li Altan Karapaşaoğhı göz>aşlanna hâkim olamadı. TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda Denizcilik Müsteşarhğı. Vakıflar Genel Müdürlüğü ve Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüklennin bütçeleri görüşüldü. .^KP adına konuşan Bursa Millervekili Karapaşaoğlu bakanlardan memurlannı içinde bulunulan dönemde ekonomik açıdan kollamalannı istedi. Karapaşaoğlu konuyu bir örnekle anlatmak istediğini belirtirken duygulandı ve gözyaşlanna hâkim olamadı. Karapaşaoğlu zorlukla tamamlayabildiği konuşmasında şunlan aktardı: "Geçenlerde bir poHs arkadaşunm cenazesine gitmiştim. Oraya ailesini getirdikr ve ailesiyle çocukiannın ayaklannda ayakkabı yoktu. Bakanlanmızm memur arkadaşlann çoluk çocuğunun durumlannı ele ahnası laznn."