Katalog

23EYLUL2000CUMA CUMHURİYET SAYFA CJJvUilI_FİVUL / ekonomi@cumhuriyet.com.tr 13 ^MESS IMF'nin emrinde' • istanbuJ Haber Servisi - DlSK'e bağlı Birleşik Vletal Işçilen Sendikası, VİESS ıle 90 bın metal işçisını ilgılendiren toplu i ş sözleşmesınin anlaşmazlıkla sonuçlanmasının ardından yaptığı açıklamada, MESS'i metal işçisinin insanca yaşama ve çalışma istemini elinin tersiyle itmekle suçladı. Sendika, MESS'in, IMF'nin emirlerini metal işçisine dayattığını ileri sürdü. ABD'de yüzde 5.6'hk büyüme • WASHEMGTON (AA) - ABD ekonomisinin nisan- haziran aylan arasındaki yılın ikincı çeyreğinde yüzde 5.6'lık bir büyüme hızıyla beklenenin özennde büyüme gösterdiğı bildirildi. Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, tahminleri aşan bu genışlemeye karşın söz konusu dönemde enflasyon baskısının ağır olmadığı kaydedildi Toyotasa'da yeniatama • İSTANBUL(AA)- Toyotasa'da yenıden yapılanma sonrası kurulan Toyotasa Toyota Pazarlama ve Satış AŞ Genel Müdürlüğü'ne Volkan Eren atandı. Toyotasa'dan yapılan açıklamada, 2 Ekim'de faaliyete geçecek olan şirketin genel müdürlüğüne, daha önce Toyotasa Pazarlama ve Satış Genel Müdürlüğü'nü yürüten Volkan Eren'in atandığı bildirildi. Alcatel Kablo'dan tojistUc destek • Ekonomi Servisi - Alcatel Kablo, Marmara Bölgesi'nde kablo ihtiyacının çok daha hızlı karşılanabılmesı amacıyla îstanbul'da Alcatel Kablo Lojistik Merkezi'ni hizmete soktu. Bölgedeki ihtiyaç göz önüne alınarak kurulan Lojistik Merkezi'nin hedefınin müşterinin ihtiyacı olan kablolan istenilen uzunluk ve zamanda, istedikleri yere ulaştırmak olduğu belırtildi. Van'dahîndilen hızlı büyüdii • VAN(AA)-Van-Et tarafından besiye alınan hindı civcivleri, 70 günde 9 kiloya ulaştı. Van-Et AŞ Müdürü Münür Karam, 8 aydan bu yana yürütülen hindicilik projesinin tamamlanarak 3 ay önce uygulamaya konulduğunu söyledi. Karam, 70 gün boyunca besiye alınan civcivlerin şu anda 9 kiloya kadar ulaştığını belirtti Karıncalar Günü kutlanıyop • Ekonomi Servisi - Istanbul Üniversitesi Mezunlar Cemiyeti (IFMC) her yıl geleneksel olarak düzenlediği "Kanncalar Günü"nü 30 Eylül'de yapılacak toplantıyla kutlayacak. Toplantıda emekli olan öğretim görevlilerine teşekkür plaketi sunulurken mezuniyetlerinin 50. yılını dolduranlara ise sağlık plaketi verilecek. Cenajans Grey'e tazekan • Ekonomi Servisi - Cenajans Grey ortağı Grey Intemational, kadrosuna üç yabancı metin yazarını kattı. Belçikalı Luc Bridel, Grundland Jacwues ve Ingiliz Tommy Jones, Avrupa'daki yeni reklam trendlenni Türkiye'ye taşımayı planlıyorlar. Prag'daki toplantılar geçerli bir neden belirtilmeden zamanından önce bitiıildi IMF'den erken paydos • Küreselleşme karşıtı göstericiler, IMF toplantılarının sona ermesini önceki gece sokaklarda yaptıklan partilerle kutladılar. Ekonomi Servisi - Uluslara- rası Para Fonu (IMF) ve Dün- ya Bankası'nın şiddetli pro- testolara karşm yapılan yıllık toplanüsı, ahşılmadık birbiçim- de vaktinden önce tamamlan- dı. IMF Başkanı HorstKöbJer, toplantılann erken tamamlan- masının nedeninin kesinlikle protesto gösterileri olmadığı- nı vurguladı. Göstericiler ise IMF toplan- tılannın vaktinden önce sona ermesini önceki gece yaptık- lan sokak partileriyle kutladı- lar. Polisin gözaltmda ve tutuk- lu olan göstericilere şiddet kul- landığı belirtildi. Bu arada Prag protestolan- m örgütleyen Ekonomik Kü- reselleşme Karşıtı Girişim (IN- PEG) yetkilileri, gösteriler sı- rasında polise molotofkoktey- li atılması gibi şiddet içeren hareketlerin, bir yıldır hazırla- nan organizasyona zarar ver- diğini ve kendilerini hayal kı- nklığına uğrattığını yineledi- ı_ ler. Öte yandan, gözaltındaki göstericilere destek vermek için Ispanya'nın Barcelona kentinde bir grup, Çek Cum- huriyeti'nin bu kentteki kon- solosluğunu işgal etti. Başkanlardan açıklama IMF Başkanı Köhler ile Dün- ya Bankası Başkanı James VVölfensohn. dün yine ahşıl- madık bıçımde 'birlikte' düzen- ledikleri basın toplantısında, yoksulluğun ve gelişmekte olan ülkelerin borçlannın azaltıl- Çek Cumhuriyeti'nin maddi kaybının, 250 bin dolara ulasûğı hesaplamyor. Çekbasuunda yer alan haberlere göre, toplantmm organizasyonundan sorumlu Zdenek Hruby, maddi kayıplardan dolayı hiç ptşmanhk duymadıklarmı, dekgekrin bol para harcadıklarmı söyledL ması konusunda iki kurumun birlikte çalışacağım vurguladı- lar. Bu arada basın toplantısı- na katılan ve dünya çapında yoksullukla mücadele eden si- vil toplum kuruluşlanndan bi- ri olan Oxfam örgütünden bir yetkili, IMF ve Dünya Banka- sı'nın bu konularda daha so- mut ve daha çabuk adımlar at- ması gerektiğini belirtti. ABD'nin de yoksul ülkelerin borç affı konusunda zengin ül- kelerin katkısının arttınlması- nı istediği bildirildi. Bu arada IMF-Dünya Ban- kası toplantılarının ev sahibi Çek Cumhuriyeti'nin maddi kaybının, resmi olmamakla birlikte, 250 bin dolara ulaştı- ğı hesaplanıyor. Çekler pişman değfl Çek basırunda yer alan ha- berlere göre, toplantının orga- nizasyonundan sorumlu Zde- nek Hruby, maddi kayıpiar- dan dolayı hiç pişmanlık duy- madıklarmı, delegelerin bol para harcadıklarmı söyledi. Hruby, diğer ülkelere de böy- le bir etkinliği düzenlemeleri- ni tavsiye edeceğini, bunun çok kârlı olduğunu kaydetti. Çek Cumhuriyeti, toplantı- lar için ek güvenlik önlemle- rinin maliyetiyle birlikte 25 milyon dolardan fazla para har- cadı. Bu arada Prag'm Banş Meydanı 'nda az sayıdaki açık işyerinden biri olan Eurotel cep telefonu satış yerinde ça- lışan Vera Stranska, mali zir- velerin ıssız adada yapılması önensini getirdi. Prof. Kanter, yeni ekonomide şirketlerin ve çalışanlann ne yapmalan gerektiğini anlattı 'Yüz yüze iletişimi ihmal etmeyin'Ekonomi Servisi - Şirketlerin internet dünyasına uyum sağlamak zorunda olduklannı söyleyen Harvard Business School'dan Prof. Dr. Rosabeth Moss Kanter. "Ancak yeni ekonomide yüz yüze iletişimi ihmal etmeyen şirketier başanb olabilir" diye konuştu. Prof. Kanter, şirketlerin çalışanlara değer vermesinm önemine dikkat çekerek " Yöneticiler çahşanlannı dinlemeli ve onlann yaptıklan işe saygı duymalı" dedı. Prof. Kanter, Kalite Yönetimi Vakfı (EFQM) tarafından düzenlenen "Mükemmeüik Portunu" çerçevesınde gerçekleştirilen "Yeni Ekonomi" konulu oturumda yaptığı konuşmada, ekonominin giderek internet ekonomisi haline geldiğini, bunun da toplumun her kesimini ve özel kamu kuruluşlanm önemli ölçüde etkilediğini bildirdi. Kanter, dünyada yakın bir gelecekte sadece internet şirketleri, internete hizmet sağlayan şirketier ve endûstrinin demirbaşı olan şirketlerin ayakta kalacağını ileri sürdü. tnternet sayesinde daha önce hiç yaşanmamış bir evTenselleşme görüldüğünü ifade eden Kanter, "Geçmişin eski moda bürokrasisinde bütünlük ve liderlik vanfa. Fakat internetin getirdiği çesirJihk arbk havaün bir parçası oJdu" dedı. Şirketlerin internetle uyum sağlamak zorunda olduklannı vurgulayan Kanter, bunun için şirketlerin yenilikçi ve yaratıcı olması, nasıl bir strateji izleyeceklerinı bümesi, değerler sistemi ve farkhlıklar yaratması, sanal bir şebekenin parçası olması ve organizasyonel bir topluluk oluşturmalan gerektiğini belirtti. Prof. Kanter, teknolojık değişunlere şirketlerin ayak uydurabilmeleri için öncelıkle çahşanlanna teknolojik araçlan sunması gerektiğmi, aksi DanimarkaEuro'yu reddetti GÜRHANUÇKAN STOCKHOLM - Avrupa Para Birliği'ne girip girmemek konusunda son sözü söylemek için sandık başma giden Danimarka'da halk Euro'yu reddetti. Araştırma şirketlerinin hesapladığı iİk sonuçlara göre Danimarkalüann yüzde yüzde 51.4'ü hayır oyu kullandı. Kesin sonucun pazartesi öğleden sonra belli olacağı açıklandı. Çarşamba günü halkoylaması konusunda ağırlık koyan Basbakan Paul Nyrup Rasmussen, olası bir "hayır"ın bedelinin yüksek olacağı şeklinde uyanda bulunmuştu. Rasmussen konuşmasında, "Böyk bir soouç, para btrimimizi etkiteyecek ve çok az kJşmin işine yarrarken büyük çoğunluğa zarar verecektir. Çünkü Avrupa Para Buüğfnin dışuKİa geçireceğimiz her yıl bizim refah sevryemizi azaftacaknr" ifadesıru kullanmıştı. Danimarka dakı halkoylamasının sonucu, Avrupa Para Birliği'ne girmemiş AB ülkelerinden tsveç'i yakmdan etkileyecek. Isveç'te de bu konuda ileride bir halkoylaması yapılması söz konusu. takdirde çalışanlardan değişmelerini beklemelerinin pek de mümkün olmadığını söyledi. Bu arada, Avrupa Kalite Yönetimi Vakfı tarafından Büyük ölçekli Kuruluşlar kategorisinde başan ödülünü kazanan Eczacıbaşı Vitra'run Kartal Fabrikası'nda kutlama töreni düzenlendi. Eczacıbaşı Holding Başkanı Bülent Eczaabay, ödülün sadece kuruluş adına değil, Türkiye adına da çok önemli olduğunu belirterek Türkiye'yi tıcan anlamda daha ileriye götürmek ve tanıtımına katkıda bulunmak istediklerini söyledi. " tktidar, esldden uhıs devieüerde idi. Ardından uhıstararası şirketiere geçti. Arbk onlann da karargâhından çıkn. Şimdi iktidar bireyfcrde" diyen Prof. Kjell Nordström, Forum 2000 çerçevesinde yaptığı renkli konuşmada, küreselleşen dünyada var olabilmenin koşulunun arnk yaraücılıktan geçtiğini kaydetti. Teknolojinin gerekli, ancak yeterli olmadığını ileri süren tsveçli ünlü ekonomist, "Bir ürün, insanlarm gözüne hitap etmiyorsa, estetik değiise satmaz. Insanlar şiire ve sanata aç ama endüstrfler henüz bunun farkmda diye konuştu. Vaiflant'ın müşteri memnuniyeti artb Ekonomi Servisi - Sıcak su ve ısıtma sektöründe şofben ve kombinin yara- tıcısı olan Vaillant Türkiye, doğalgaza bağlı illerde, yüzde 90 memnuniyetle Türkiye ortalamasuun üzerine çıktı. Geçen yıl 125. yaşını kutlayan Vail- lant, GmbH Yönetim Kurulu Eşbaşka- nı ClaesGöransson'un katıldığı bir ba- sın toplantısı ile firmanın kalite yöne- timi uygulamalannda 2000'li yıllarda dünyada ve Türkiye'de ızleyeceği stra- tejileri açıkladı. Göransson, "Uretim- den şirket yönetimine izknen prosedür- ler, personel ve rüketici memnuniyetin* de en üst değerlere ulaşmak üzere iyi- leştiriKyor" dedi. Türkiye'de doğalgaz kısıtlamalannm orta vadede düşünül- mesi gerektiğini söyleyen Vaillant Tür- kiye Genel Müdürü Christoph Grosser ise milyarlarca dolarlık doğalgaz yatı- nmının uygulamada geciktirilmesinin gelişme olmayacak anlamına gelmedi- ğini söyledi. Yetişmiş bayi kaynağı sağlamak ama- cıyla "Vaillant Akademi T> yi kuracak- lannı bildiren Grosser, "Kalifrye insa- m hem eğitip hem de 10 yıl iş garanrisi sa^ryoruz" diye konuştu. Vaillant Tür- kiye Genel Müdür Yardımcısı Levent Taşkın da Türkiye'de tesisat standardı olmadığını dile getirerek "Kendi kali- tenizi sürekli iyileştirseniz de cihaz ba- yiden çıkbktan sonra sonınlarla karşı- laşıyoruz" diye konuştu. OPEC adalet istiyor CARACAS (AA) - Vene- züella Devlet Başkanı Hu- go Chavez, petrolün ulusla- rarası ekonomideki rolüne uygun düşen bir fiyatının ohnası gerektiğini söyledi. Petrol thraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) zirvesinde yaptığı konuşmada, 1999 yılmdan bu yana petrol fi- yatlannda yaşanan artışnı uzun yıllar fıili bir dağılma durumunda bulunan OPEC'in ekonomik gücü- nün dirilişini ifade ettiğini belirten Chavez, "Kartel obrakbiç tdmseyiürünkrİD- den yoksun bırakmadık. Bundan sonra da bırakma- yacağız, ancak arok adaiet istiyoruz'' dedi. OPEC zirvesinde konu- şan Suudi Arabistan Veli- ahb PrensAbduBah ise "Ko- numumuzun ve sorumlu- hddannuzm tarkındayTZ.Ge- reken miktarda petrol arz etmeye hazjnz" dedi. ÇİFTÇİ DOSTU SADULLAH USUMİ TEKEL Satılıpsa Açlık ve Göç Başlar Geçen gün Adıyaman'ın Besni ilçesinde iyi dü- zenlenmiş bir "eğitim ve kültür" bayramı yaşadık. Üç gün süren törenler sırasında zaman zaman hoş vakit geçirdik. Ama gördüklerimiz ve işittikle- rimizle de üzüldük. Bayramda, çeşitti gösteriler yanında panel ve söy- leşiler de yapıldı. Ben de "tanmın geleceği" ile il- gili bir söyleşi yapmak üzere davet edilmiştim. Konuşmam sırasında soru yağmuruna tutul- dum. Besni ve çevresının binbir çeşit derdi oldu- ğu halde, sorulann ağırlığı tütün, sigara ve tütün- de uygulanan kotalarla ilgıliydı. Kentte dolaşırken oturduğumuz bahçe, lokan- ta, lokal ve kahvelerde hep aynı sorularia karşılaş- tık. Adıyaman, Besni ve çevre ilçelerden gelen in- sanlanmızın en çok merak ettikleri şey TEKEL'in ve Türk tütününün akıbetiydi. Esnafı da kuşku içinde bulduk. Tuhafiyecisinden bakkalına, lokanta işletmecisine, avukatına, mü- hendisine kadar tüm esnaf yeterince iş yapamaz halegelmiş... Gene aldığımız bilgilere göre Adıyaman ve Bes- ni'de esnafın büyük çoğunluğu, günlerce bir tek kuruşluk alışveriş yapamadan kepenklerini indir- mek zorunda kalıyormuş... En büyük müşteri olan çiftçi para kazanamadığı için ticaret hayatı durma noktasına gelmiş. Hele, tütün üreticilerinin nefes alacak gücü kalmamış... Güneydoğu Bölgesı'ne bağlı 8 ilde tütün ekimi yapan aile sayısı 144 bin. Tütünden geçimini sağ- layan insan sayısı ise bir milyon civannda. 144 bin ekicinin 50 bini sadece Adıyaman'da... Besni'de ise 8 bin 600 aileye bağlı 50 bin insanımız tütün ekimi yapıyor... Adıyamanlılar kuşku duymakta haklı. Zıra, tütün ekilen bölgelerde başka ürün yetişrirmek mümkün değil. Ya tütün ekecekler ya da çiftçiliği ve toprak- lannı bırakıp yabancı diyarlara göç edecekler. Baş- ka şanslan yok... ••• ! Güneydoğu Bölgesi'nde geçen yıl tütünde tam birfacia yaşandı. Hükümet, tütüne maliyetinin çok altında bir fiyat verdi. Aynca, Adıyamanlı üreticite- rin eline geçen para, verilen fıyatın da çok altında kaldı. Daha da kötüsü, kota uygulaması yapıldığı için TEKEL, tütünlerin bir kısmını, çok daha düşük fi- yatlarla satın aldı. Böylece tütün üreticileri aynı yıl içinde birkaç kez darbe yemiş oldu. 2000 yılı tütün piyasası üç veya dört aya kadar açılacak. Geçen yıl yaşadıklan faciayı bir daha ya- şamak istemeyen üreticıler, şu sorulann yanıtlan- nı anyor: 1 - Piyasalar gene geç mi açılacak? ! 2- Başfiyatı gene IMF mi tespit edecek? 3- Tütüne prim verilecek mi? Türkiye'de ve Adıyaman'da milyonlarca üretici bu sorulann yanıtını ararken TEKEL'in parçalana- rak satılması için gerekli hazıriıklar da sürüyor. Geçen gün Cumhuriyet gazetesinde Banu Sal- man imzası ile yayımlanan bir habere göre hükü- met TEKEL'in satışını sağlamak için hazırianan bir tasanyı Meclis'e sevk etmek üzere. Eğer, kamuoyunda yeterii tepki oluşmazsa, bu tasan Meclis'ten çok çabuk geçecek ve Türkiye, yeni bir bunalıma sürüklenecektir. Batıda, kuzeyde, güneyde, Ege'de, doğuda ve güneydoğuda yaşayan milyonlarca tütün üretici- miz yabancı şirketlerin insafına terk edilmiş ola- cak ve gelecekleri kararacaktır. Bu nedenle üretıciler, hükümeti, ilgili bakanlan ve milletvekillerinı uyanyoriar. TEKEL yasası Mec- lis'te görüşülmeye başlamadan önce tütün bölge- lerini dolaşmalannı ve üreticilerle yüz yüze görüş- melerini istiyoriar... Biz gördük... Durumlan gerçekten çok kötü. Bir de TEKELsa- tılırsa... Böyle bir sonucu düşünmek bile istemi- yoruz... Üretim hatalarını örtbas etmisti Mitsubishi'ye ceza yağdı Ekonomi Servisi - Üre- tim hatalannı 20 yıldan uzun süre örtbas ederek müşteri güvenliğini ihlal ettiğini ıtiraf eden Japon otomotiv devi Mitsubis- hi'de üst düzey yönetici- lere ceza yağdı. Şirketin bugün yapılan yönetim kurulu toplantı- sında, skandal üzerine 1 Kasım itibanyla görev- den aynlacağını açıkla- yan şirket başkanı Katsu- hikoKavrasoe'nin ardın- dan, kaliteden sorumlu genel müdür Hirotoşi Su- zuki'nin de istifasını sun- duğu bildirildi. Yönetici görevlerinden aynlan her iki yetkilinin de yönetim kurulu danış- manı olarak şirkette gö- revlerinin süreceği bildi- rildi. Istifalann dışında çok sayıda yüksek yöne- ticınin maaşlannda yüz- de 40'lara varan cezai ke- sintiler yapıldığı belirtil- di. Dahaaltkademelerde- ki yaklaşık 50 üst düzey yöneticinin maaşlannda yüzde 20 ile yüzde 30 arasında değişen kesin- tileryapılacağı, görevle- rinden aynldıklan halde şirketten hâlâ maaş alma- ya devam eden eski yö- neticilerin maaşlannda da yüzde lOile 15oranın- da kesintı yapılacağı be- lirtildi. Sontoplanfa Mitsubishi Yönetim Kurulu'nun dünkü top- lantısı, şirketin son ba- ğunsız toplanusı olarakta- rihi bir önem taşıyor. Ge- lecek yönetim kurulu top- lantısında, Japon şirkerİ- nin yönetimine Daimler Chrysler tarafından ata- nan yeni üyeler de hazır bulunacak. Mali güçlük- ler içinde bulunan, skan- dalın patlaması üzerine durumu daha da güçle- şen Japon şirketi, hisse- lerinin yüzde 34'ünü Da- imler Chrysler'a satma- yı kabul etmişti.