Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CumhuriyeC
Genel Yayın Yönetmeni: Orhan Erinç
# ayın K d i ö i H i k t
Çetinkava # Yazuşlen Müdürü tbra-
hi Ydâ 0 S l Müdii Fik
y ç
Genel Yayın Koordinatöni Hikmet
# t
İmtivaz Sahibi: Berin Nadi
Ç # ş
him Ydâız 0 Sorumlu Müdiir: Fik-
ret llkiz # Haber Merkezı Müdürü:
Hakan Kara
Istıhbarat Cengiz Yıldınm # Ekonomı: Ozlcm
Ynzak • Kültür Handan Şenköken • Spor
Abdülkadir Yücelman • Makaleler Sami
Karaorcn 0 Düzeltme Abdnllah \ azıcı •
Fotoğrat Erdoğan Köseoğju • Bılgı-Belge
Edibe Buğra # Yurt Haberlen Mehmet Faraç
Yayuı Kurulu İJhaD Selçnk
(Başkan), Orhan Erinç,
Hikmet Çetinkava, Şnkran
Sooer, tbrahim Yıkta.Orhan
Bursalı. Mustafa Balbay,
HakanKara.
Ankara Temsılcısı. Mustafa Balbav Atatüık Bulvan No:
125,Kat4,Bakanlıklar-AnkaraTel.4195020(7hat), Faks-
4195027 • Izmır Temsılcısı Serdar Kızık. H. Zıya B!v
1352 S 2/3 Tel 4411220, Faks 4419117 •AdanaTansıkıa.
Çetin Yiğenoğhı, lnönü Cd 119 S. No 1 Kat 1, Tel: 363
12 11, Faks 363 12 15
Müessese Müdûrû. Üstün
Akmen 0 Koordınatör
Ahmet Korulsan #
Muhasebe Bölent Yener
• Idare Hüseyin Gürer
• Satış Fazilet Kuza
MED\ 4 C: • Yönelım Kurulu
Başkanı - Genel Müdür Cilbin
Erdoran # Koordınatör Reha
Işrtman 9 Genel MüdürYardımcısı
SevdaÇoban Tel 514 07 53 -
5139580-5138460-61,Faks 5138463
YatunlavM ve Basın: Yenı Gün Haber Ajansı, Basm ve Ya\ıncılık A Ş
Türkocağı Cad 39 41 Cagaloglu 34334 Istanbul PK. 246 - Sırkecı 34435 lsJanbul
Tel (0/212)51205 05(20 hat)
Faks (0 212)513 85 95 www.cumhuriyet.com.tr 21HAZİRAN2000 tmsak:3.22 Güneş: 5.25 Öğle: 13.13 tkindi: 17.11 Akşam: 20.47 Yatsı: 22.40
Aşın sıcak
bunalttı
• ANTALYA(AA)-
Antalya'daki sıcak hava,
yerli ve yabancı turistleri
serinlemek için çareler
üretmeye sevkediyor.
Sıcaktan bunalan
turıstler, su cenneti
Akualand'de bulunan
şelaleden akan suyun
altına girerek
serinliyorlar.
Entelektüeller
daha az zarar
görüyor
• CHICAGO(AA)-
Bilimsel araştırmalar,
entelektüel insanlann
ileri yaşlarda ortaya
çıkan depresyondan daha
az zarar gördüklerini
ortaya koydu. Stresin
insanlarda daha çok orta
yaşlardan sonra meydana
geldiğini kaydeden bilim
adamlan, okumuş olan
insanlann daha iyi
ekonomik duruma sahip
olduklannı ve
sağlıklannı korumak
açısından daha dikkatli
davTandıklannı, stres
yaratacak durumlarda
daha iyi kararlar
alabıldiklerini
belirtiyorlar.
'Siyanürle altm
istemiyopuz/
• İZMİR (Cumhuriyet
Bürosu) - Türkıye
Erozyonla Mücadele
Ağaçlandırma ve Doğal
Varlıklan Korumu Vakfı
(TEMA), Bergama"0a
sıyanürlü yöntemle altın
üretilmesine ilişkin
olarak Başbakanhk'ın 5
Nisan 2000 tarihinde
kamu kuruluşlanna
gönderdiği yazıya tepki
gösterdi. TEMA'dan
yapılan açıklamada, bu
raporu hazırlayan ve
imzalayan TÜBlTAK
üyesı bilım adamlan,
hukuk bilimine ve genel
etığe saygı duymadıklan
için protesto edildi.
Açıklamada aynca,
görevi çevreyi korumak
olan Çevre Bakanhğı,
yasalann kendisine
verdiği görevleri
yapmaya çağnldı ve
Cumhurbaşkanı'nın da
bu olaya el koyması
ıstendi.
Kansere karşı
tutunden aşı
• VVASHINGTON (AA)
- ABD kongresı, tütünün
kanser tedavısinde
kullanılıp
kullanılamayacağına
ilişkm araştırma için 3
mılyon dolar aynlmasına
ilişkin tasanyı kabul etti.
insanlarda kansere yol
açan virûsten alınan
genetik materyali tütûn
tohumlanyla
birleştirmeyi amaçlayan
projede, tütün
tohumlanndan ortaya
çıkan bıtkınin, ası
yapımında yardımcı
olması bekleniyor.
Çocuk felci ile
mücadeleye
kuttaına
• ANKARA (AA)-
Dünya Sağhk Örgütû
(WHO) Avrupa Bölge
Direktörü Madc Danzon,
Türkiye'yi çocuk felci
hastalığını ortadan
kaldırması nedeniyle
icutladı SaghkBakanı
Osman Durmuş'un
davetıyle Türkiye'ye
gelen Danzon,
Vv'HOnun Türk
cumhunyetlen ile
ilişkısini sağlamak için
Türkıye ye irtibat ofısi
açılacağını söyledi.
Bodrupı'da şiddetli rüzgânn etkisiyle hızla yayılan yangmda yüzlerce hektar alan tahrip oldu
Ormaıılar alev alev yamyor• Bodrum'daki
yangın sırasında
mahsur kalan ve
Türk Telekom
görevlisi olduklan
bildirilen 7 kişi
helikopterle
kurtanldılar.
Yurdun değişik
yerlerinde 7
yangın daha çıktı.
Eğitim-Sen
Okullarda
başan
oranı
yüzde30
Haber Merkezi-Eğı-
tim-Sen 2 No'lu Şube
Başkanı Alaattin Din-
çer, 1999-2000 öğre-
tim yılını değerlendi-
rirken, Türldye'deki ba-
şan düzeyinın ortala-
ma yüzde 30'larda ol-
duğunu söyledi. Din-
çer, başansızlığın ne-
denlerinı şöyle sırala-
dı:
• Ders anlanmlann-
da yeterli araç-gereç
kullanılmıyor.
• 60-70 kişiliksınıf-
lar nedeniyle konular
yeterince anlatılamı-
yor.
• Çevre ve aile or-
tamlan olumsuz.
• Eğitim sistemine
güvenilmiyor.
• Özgür eğitim ya-
pabihne olanağı yok.
• Birçok branşta öğ-
retmen açığı bulunu-
yor.
• Sekiz yılhk eği-
timde ortaya konan he-
deflere ulaşılamadı,
toplanan kaynaklar ve-
rimli kullanılamadı.
• Öğretmenlerin
ekonomik, sosyal ve
özlük sorunlan çözüle-
miyor, örgütlenme
önûndeki engeller sû-
rüyor.
• Öğrencide moti-
vasyonu ve çalışma is-
teğını sağlayacak ko-
şullar sağlanamıyor.
Yurt Haberleri Servisl - Yurdun 8 ay-
n ormanlık bölgesinde dün yangın çık-
tı. Yangınlardan altısı tamamen, 1 'i kıs-
men kontrol altına alındı. Bodrum'un
Torba ve Demır bölgeleri arasındakı
yangında yaklaşık 400 hektarlık alan
tahrip oldu. Yangın sırasında mahsur
kalan, Türk Telekom görevlisi oldukla-
n bildirilen 7 kişi helikopterle kurtanl-
dılar. Orman Bakanlığı Yangın Harekât
Merkezi yetkililerinın verdıği bılgıye
göre, dün Bodrum Torba, Didim, An-
talya'nın Manavgat-Taşağıl ve Kumlu-
ca-Akdağ, Burdur- Yeşilova, Aydın-Sö-
ke, Marmaris-Hisarönü, Bursa'nın Or-
haneli-Kanncalı şefliği sınırlan için-
deki bölgede orman yangınlan çıktı.
Kahramanmaraş'ın Antakya tşletme
Müdürlüğü'ne bağlı merkez şefliği sı-
nırlan içinde çıkan orman yangını kıs-
men kontrol altına alındı. 2 arazöz ve
bir helikopterin müdahale ettiği yan-
gında 0.2 hektarlık alan tahrip oldu.
Torba'daki yangın
Dün saat 14.50'de Bodrum'un Torba
ve Detnir bölgelerinde çıkan orman
yangını yaklaşık 400 hektarlık alana
yayıldı. Muğla Orman Bölge Müdürlü-
ğü yetkilileri, rüzgânn şiddetli olması
nedeniyle yangının kısa sürede çok ge-
niş bir alana yayıldığmı söylediler.
Yangınm şimdilik herhangi bir yer-
leşim yerini tehdit etmediğini ifade eden
yetkililer, gerekirse bazı yerieşim yer-
lerinin boşaltılacağını söylediler.
Yangm bölgesinde bulunan Bodrum
Kaymakamı Uğur Boran, 7 Türk Tele-
kom görevlisinin yangında helikopter-
le kurtanldığını söyledi. Boran, yangı-
nm akşam saatlerinde kontrol altına
alındığını bildirerek 400 hektar alannı
tahrip olduğunu söyledi. •*
Didim
Didim'de çıkan orman yangının-
da, Aydm Orman Işletme Müdürlü-
ğü'ne ait 1 hektar ağaçlandırma sa-
hası ile 5 dekar makılık orman alanı
yandı.
Yangının kontrol altına alınması
için çahşmalann sürdûğü bildırildi
Öte yandan, Marmaris- Çubucak'ta
dün öğle saatlennde orman yangmı
çıktığı, ancak yangmın başlangıç aşa-
masında tamamen kontrol altına alı-
narak söndürüldüğü ifade edildi.
Düziçi
Osmanıye'nın Düziçi ilçesine bağ-
lı Çitlı Köyü Koçalan mevkiinde or-
manlık alandaki bir ağaca yıldınm
düşmesi sonucu yangın çıktı. Yangın,
kontrol altına alınırken 5 dönümlük
kızılçam alanı tahrip oldu.
Saint Tropez'de 'yelken'açtılar
Fransa'nın Saint Tropez kentinde yapılan Grigtio Rotex Kupası yansmasına
80'den fazla yat kaüldı. 253 millik mesafesiyle Akdeniz'de gerçekleştirüen en
uzun mesafeli yanşlanndan biri olan Crigtio Rolcs Kupası'nın başlangıcında
seyircilerin en çok ilgisini çeken yatiardan biri ttatyan Numero L'no 3 oldu.
Kadın milletvekilleri parlamentoda basın toplantısı düzenledi
'Türk kacbnı dayak yiyor9
ANKARA (AA) - ANAP Izmir
Milletvekili Işılay Saygm, Türk ka-
dınlannın, yüzde 57.9luk bir oran-
la dünyada en çok şiddete uğrayan
kadınlann başında geldiğini bil-
dirdi.
DSP Adana Milletvekili Tayyi-
be Gülek, FP Ankara Milletvekili
Oya Akgönenç, MHP Antalya Mil-
letvekili Nesrin Ünal, ANAP Iz-
mir Milletvekili Işüay Saygın ve
DYP Kayseri Milletvekili Sevgi
Esen, parlamentoda düzenledikle-
ri basuı toplantısmda, New York'ta
katıldıklan 'Kadın1
konulu BM ge-
nel kurul özel oturumu ile ilgili iz-
lenimlerini anlattılar. 5 yıl önce
Pekin'de yapılan oturumda öngö-
rülen düzenlemelerin hayata geçı-
rilip geçirilmediğinin incelendiği-
ni bildiren Saygm, bu toplantının
sonuç büdirgesinde daha ileri öne-
rilere yer verildiğini söyledi.
Oturumda 'Kadmlara Karşı Şid-
det' konusunun da ele alındığun
bildiren Saygm, i
yvıde57.9'' luk bir
oranda, Türk kadınlannın dünya-
da en çok şiddete uğrayan kadın-
lann başında geldiğini ifade etti. Ka-
dının şiddete maruz kalmaktan kur-
tulmasuım yolunun aynmcılığm
kaldınlması ve eğitimden geçtiği-
ni belirten Saygm, hükümetin bu
alanda yapacağı düzenlemelerin
yakın takipçisi olacaklanm bildir-'
di. DSP'li Tayyibe Gülek de, tüm
yasalann cinsiyet aynmcıhğı açı-
smdan gözden geçirihnesi gerek-
tiğini bildirdi. Gülek, tüm dünya-
ya, Türkiye'nin cinsiyet aynmcı-
lığının olmadığı bir gelenekten gel-
diğininanlatılmasınıdaistedi. FP'li
Oya Akgönenç, kadınlann özel-
likle savaş koşullannda büyük acı-
lar yaşadıklannı beürtti.
UZAY TEKNOLOjISt
Meteorolojide ^
lazer kullaıulacak
CHICAGO (AA) -
ABD'nin Ulusal Havacı-
lık ve Uzay Dairesi (NA-
SA) bilim adamlan, şim-
e-posta : tan @ prizma. net tr
diyc kadaryerden yapılan -
rüzgâr hızı ve yönünü sap-
tama işleminin, bundan
sonra uzaydan lazer uy-
dusuyla sürdürüleceğini
ye kuvveth rüzgâriann şid-
detiyle yönünün önceden
saptanabileceğinı açıkladı.
- -Meteorolojı uzmanlan-
na hava tahmm raporlan-
nı kesin olarak önceden
haber verecek olan yeni
sistem sayesinde, rüzgâr-
lann esiş yönleri havayo-
lu şirketlerine bildirilerek
benzin tasarrufu sağlana-
cak. Yeni sisteme "Udar"
adı veriliyor. "Iidar'', ra-
dara benzeyen, aynı ilkey-
le çahşan, ancak radyo dal-
galan yerine kızılötesı ışın
kullanan ve atmosferdeki
fiziksel degişfldiklerrve^
parçacıklan saptayabilen
aygıtm adı.
Uzmanlar uzay "Lidar
uydu sistemiyle" uçakla-
nn ters rüzgâr yönünde uç-
mamalannm sağlanacağı-
nı ve her yıl ticari uçakla-
nn 100-200 milyon dolar
arasında yakıt tasarrufunun
yapılacağmı belirttiler.
Uzay merkezli Lidar uy-
dusuyla atmosferin duru-
munun, firtmalann oluşa-
cağı yükseklik gibi ölçüm-
lerin yapılabileceği ve ha-
va boşluklannın saptana-
bileceği kaydedildi.
^NVANLARINIZI, HALKI KORUMAK tÇİN KULLANIN^
6
Depremci
9
profesörlere
çevrecflerden kmama
İstanbulHaberServisi- Marmara'da
17 Ağustos'ta meydana gelen deprem-
den sonra, gazete ve televızyonlarda
sık sık görüş bildiren Prof. Aykut
Barka,Prof. NadGörûrve Prof. Ha-
luk Eyidoğan, mahkemc karanyla
izinleri iptal edilen Bergama'da Eu-
rogold şirketine yeniden izin
verme zeminini hazn-layan
raporu imzaladıklan için
Çevre îçin Hekimler Der-
neği'nce kınandılar.
Dernek, söz konusu bilim
adamlarmı, bilgi ve unvan-
lannı uluslararası şirketle-
rin çıkarlannı değil, halkın yaşam ve
sağhk hakkını korumak için kullan-
maya davet etti.
Çevre için Hekimler Derneği Ge-
nel Sekreteri ve basm sözcüsü Dr.
Ümh Şahin tarafindan yapılan açık-
lamada, TÜBlTAK'ın Eurogold'un
siyanürle altın aynştınnasının hiçbir
risk taşımadığını iddia eden bir rapor
hazırladığı anımsatılarak bu davranı-
şın bilim adamı sorumluluğuyla bağ-
daşmadığı bildırildi. Açıklamada şöy-
le denildi:
"Siyanürle altın arama işleminin
ne kadar önemli ekolojik felaketkre
yol açabüeceğinin acı bir ömeğini da-
ha 4.5 a> önce yaşadık Romanya'nın
kuzeyindeki Baia Mare'de Esmeral-
• Çevre için Hekimler Derneği
Prof. Aykut Barka, Prof. Naci Görür ve
Prof. Haluk Eyidoğan'ı Eurogold'a izin
veren raporu imzaladıklan için kınadı.
da şirketi tarafindan işletflen ve Ber-
gama'da çaiışunlmak istenen maden-
le benzerözeÛiklertaşryan bu shanür-
lü maden aynşbnna tesisinde bulu-
nan siyanür barajı. 30 Ocak 2000'de
taşarak yakınındaki Tîsza Nehri'ne
kanşn. Karadeniz'e dökülen Tuna
Nehri'nin bir kolu olan ve o güne ka-
dar bölgenin en temiz ırmağı olan
Tîsza, bugün değjl bahklann, bakte-
rilerin bile yaşamadığı ölü bir ırmak
haHnegekn."
Çemobil'den sonra AvTupa'run ya-
şadığı en büyük çevre felaketi sayı-
lan kazanm üzennden 5 ay bıle geç-
meden, hükümetin neye dayanarak
Bergama madenine izin verdiğini an-
lamanın zorolduğu vurgulanan açık-
lamada şöyle devam edildi:
"Bergama'da siyanürte
alün çıkarümasuıa yeniden
izin vermeye yarayan rapo-
ru imzalayan bilim insanla-
rmı kınıyvruz. Hükümeti ve
bilim insanlannı bu vebalin
alüna girmemeye da\et edi-
yoruz. Bergama halkmın her zaman
yanında olduğumuzu duvnruyoruz."
Söz konusu TÜBlTAK raporunda
imzası olan diğer bilim adarnlan ise
şöyle:
Prof. DerinOrhon, Prof. OteayTû-
nay, Doç. Işık Kabdaşh. Prof. Meh-
met Canbazoğlu, Prof Hasan Yazt-
cıgfl, Prof. Mahir Vardar, Prof. Fe-
him Cçısık ve öğreüm görevlisi Sû-
lomanOvez.
SÖYLEŞİ ATTİLAİLHAN
Üçüncü Parantez...
ir parantez daha mı? Evet! Sâde suya tirit ya-
yıncılığın, gözden kaçırdığı bazı eserlen; gün-
almak, basbayağı heyecan uyandırdı: kitap-
lar da, tartışma konusu ediliyor; kitaplann getirdiği,
soruniar da! Yurtiçinden olduğu kadar, yurtdışından
da; gözlemleri, tesbitleri, kuşkulan ya da kaygılany-
la, tartışmaya katılanlar oldu; 'köşe yazaritğını', bu
işe başJadığım tarihten bu yana, daima 'ortaklaşa
bir eylem' saydığımdan mıdır nedir; okurdan gelen
her 'katkı' benim açımdan bir 'dûrtü', bir 'uyan', en
azından bir 'eleştiri' yerine geçer; belki de bu yüz-
den, şu üçüncü parantezı, gerekli ve yararlı görüyo-
rum.
llginç olan, en büyük heyecanı, Türkçe öğre-
tim tarbşması'nın yaratması; bu heyecanı daha da
ilginç kılan, sorunla ilgili 'tesbiT ya da 'düşüncele-
ri'nı iletenlerden çoğunun, 'yabancı dille öğretim'd&n
geçmiş, hatta 'ecnebi ülkelerde okumuş' kişiler ol-
malan; birisi dışında, hepsinın, 'yabancı dille öğre-
tim 1 doğru bulmayıp eleştirmeleri ise, neresinden ba-
kılırsa bakılsın, son derece önemli: çünkü Türki-
ye'de vahamet halinde yaşanmakta olan 'kül-
türsüzleştirme'; bunun için de, işe 'dilden' baş-
lama operasyonunu, en ümit bağladıklan kesi-
me dahi 'kabul ertiremediklerinin, açık kanıtı.
Şimdi söz sizin!)
•Yorumsuz' \ •',/-
Tesbit/1. Bursa'dan Dr. llhan Azkan: ODTÖ'de
okumuş, yüksek lısansını Birmingham'da (Ingil-
tere) yapmış; kısa mektubu, anlamı hem derin, hem
vahim bir 'tesbitini' içeriyor. (25 Mayıs 2000)
"...Köşenizde, dilimizle ilgili olarak, son günlerde
yazdıklannızı, zevkle okudum, aşağıdaki anımı, size
göndermek istedim..."
"...geçen yaz, Side'deyiz: birköşebaşı bakkalın-
dan, sigara almak istedim; tezgâhtaki, yerel giysili
kadına, '-...bir paket Parlement/Hafifl' dedim; al-
dığımyanıt, '-...bizdeParlement/Hafîf yok, Parle-
ment/Light var' şeklinde oldu. Yorvmsuz, dikkati-
nize sunuyorum.." Aynca yoruma ihtiyaç var mı,
Doktor? 'Hastalığın' vücudun hertarafını 'sardığı',
açık ve ortada.
Kazandığınız fakülteyi okuyamıyorsunuz!
Tesbit/2. Erkan Attınsoy. FHtoe dogumlu, But-
I garistan goçmenı; 1977, (Özel) Tercüman U-
sesi, sonra Boğaziçi ÜnK/ersitesi, Mütercim? Ter-
cümanlık Bölümü mezunu (1995). (27 Mayıs 2000)
"... Boğaziçi bizım bölümden ibaret değil: bıraz bil-
gimiz olması için, diğer bölümlerden de ders aldık;
dersler Ingilizce ama, birçok öğrenci dersleri de,
kitaplan da, anlamakta zorluk çekiyor Ingilizce
bilgileri yeterli değil! Yabancı yazarlann, akade-
misyenferin kitaplan ders kitabı olarak kullanılı-
yor; bence, ya bizım yazahar kıtap yazsın, ya da ya-
bancı dildekı kıtaplar Türkçeye çevnlsın. Herhangi
bir bilim dalını, Türkçe öğretemiyorsak, bu bizim
ayıbtmız!..."
"...derslerde, öğrencilerin sorulan, ya da ho-
calann anlarbklan, bizim okuldayken 'Boğaziçi-
ce' dediğimiz Türkçe/lngilizce salatası bir şekil-
de oluyordu.(...) Diğer bir sorun da, Ingilizce hazır-
lık. Eskiden Universite'ye gelen öğrenciler, Ingilizce
bilgılerine göre (bazılan hiç bilmiyordu) ikıyıla kadar
hazırlık okuyorlardı. Birkaç yıl önce bu süre biryıla
indirildi. Buna rağmen, bazı öğrencilerin Ingilizcesi,
çok kötüydü. Yâni bir yılın sonunda Ingilizce ba-
raj sınavını geçemezseniz öğrenime başlayamı-
yorsunuz. Türkiye'de, Ingilizce bilmediğiniz jçin,
kazandığınız üniversiteye gidememeniz, ne acık-
h!..."
"...özel kolejlerdeki Ingilizce eğitimi 'göstermelik'
ve öğrencilerin ancak küçük bir bölümü gerçekten
Ingilizce öğrenebiliyor. Devlet okullanndaki ıngiliz-
ce eğitimi ise, zaten 'Allarılık'. Aziz Nestn, bir gün
şöyle demişti: 'Yabancı dil eğitimi, Türkiye'deki en
büyük yalanlardan biri: hangi devlet lisesinden
mezun olmuş kişi, yabanct dil konuşabilıyor?'. Aziz
Nesin'in zaman zaman, yüzumüze tokat gıbi çarp-
tığı gerçeklerden biriydi bu. Devlet okullannda, ör-
neğin 5. ve 6. sınıftan itibaren, düzgün ve modem
kitaplarla, 'göstermelik' olmayan bir eğitim yapılır-
sa, Tûrkiye'de hayalbile edemeyeceğimizkadarçok
kişi, yabancı dil öğrenebilir..."
Doğru! Doğru da bu, üzüm yemek mi, yoksa bağ-
cıyı dövmek mi istediğimize bağlı; şimdilik, ne üzüm
yiyebiliyoruz, ne bağcıyı dövebiliyoruz: malı 'ecne-
bi' götürüyor.
'Kültürel istilâ söz konusudur...'
Tesbit/3. Dr. Sedat Organ. Dahiliye Mütehassı-
sı. Teşvikiye, İstanbul. (5 Haziran 2000).
"llkokulun beşinci sınrfında iken, sınıfta birkitap-
çık okumuştuk: "Vatansız Adam'. Yazannı hatıria-
mıyorum. Vatanını sevmediğini söyleyen -belki de
hskaret eden- Amerika 7/ bir deniz subayına verilen
ceza, Amerikan topraklanna girememekti. Subayın
ömrü, cezasının affını bekleyerek, gemilerde geçi-
yor. gemiler karaya yaklaşıyoriar ama, subay kara-
ya çıkamıyor; affedilmesi için hep girişimlerde bu-
lunuyor. Neticesiz. Sonunda Amerikan topraklan
karşısında, vatanına baka baka, oraya ayak basama-
yarak ölûyor. Bu kitap beni ömrümce etkiledi..."
'...gelelim Yabancı dil' meselesine! llkokulun ilkdört
sınıfını, Fransızca öğretimyapılan 'Assomotion' ad-
lı Fransız okulunda okudum. Türkçe Gramer, Kom-
pozisyon, Tarih/Coğrafya, Türkçe idi; diğer dersleri
Fransızca okurduk. Türkçem 5. sınıftaki arkadaşla-
nmdangerideğHdr, hatta önlerindeydr, yabancrke^
limeleri kullanmaya, hiç heves etmedim..."
"...bana kalırsa, şimdiki Ingilizce istilâsında, In-
gilizce öğretim yapan okullann etkisi olsa da; her
zaman çok iyi belirttiğiniz, 'Küttürel İstilâ' söz ko-
nusudur (...)Apartmankap(cısına, '-...yönetici, 'vell
come' yazılıpaspas koymuş, Türkçeyazanıyok muy-
du?' d'ıyorvm. Isteyerek, seçerek, beğenerekalmış.
Bu yabancı dil ile öğretimden kaynaklanmıyor. Ya-
bancı okullann, ihtiyaçlanna uygun 'devşjrme-
ler
1
yetiştirdikleri doğru ama, her zaman değil!..."
Doktor haklı, kendisi de buna bir örnek: Allah mu-
hafaza, ya çocukluk yıllannda 'Vatansız Adam' oku-
mamış olsaydı?
httpy/www.prizma.net.tr/AILHAN
http^/www.bilgiyayınevi.com.tr./ailhan
Faks/0-212/2601988