Katalog

SAYFA + CUMHURİYET 28 MAYIS 2002 SALI OLAYLAR VE GORUŞLER olay.gorus@cumhuriyet.com.tr EVET/HAYIR OKTAY AKB AL Yazmasak Olmaz mı? 'Yizrnasan olmaz mıydı7 " Busoru, sıi- sık karşıma çıkar Ellı yıldır yaz- cıklaıımı d jşındum doğru dedım Ne getırdı negcturdu k n e hele bana ne kazandırdı9 On bnleıce yazı oır suru kıtap Bov le hesaplaşmalar yazann ardından yapı- !ır Varıson oede ındı'cen sonra Hembunubaş- <a an yapar Geçen akşam TV'de dort degerlı rsanbenı koruştular Hepsıneteşekkuretmek stenn Heo ıv guzel şeyler soyledıler Bır ara '3J ben m yın" dedım Yazılar, kıtaplar zaman ıçınde yazan kışıye de yabancılaşırlar Sen yır- mılı yaşlarda /azdığın bır oykuyu bır romanı nas I bugune getırırsın'? O başka bır yazar sen daha oaşka bnsın' llhan Selçuk, Goztepe'dekı unlu koşkte ya- şadığı bır olayı anlatmıştır Kapatıldığı odanın ka- pts nca sabaha kadar bekleyen nobetçı er, bır ara beşını uzatp sormuş "Ne yaptın da bu hal- ler e djştun7 llhan "Yazı yazdım" deyınce, er ofkeyle mı, acımayla mı şaşkınlıkla mı "Yazma- sar ohnaz mıydı" demez mı? Olrrazdı elbette, olmazdı1 Yazacaktı, yaza- caktk Buı bır kaçınılmaz zorunluluktu Bır ıtı- lış ıçten ge>1en bır sestı Ama denecek kı yaz- dın da yazdınız da ne oldu9 Hâlâ yazıyorsunuz da ne oluyor, ne değışıyor^ Yıllar once 'Kendın Içın Yazmak" Daşlıklı bır deneme yazmıştım ustume geldıler ne demek dıye? Insan kendı ıçın mı yoksa toplum ıçın mı yazar'' Oysa 'ken- dı 'mı başkalannın "tend/"lerını hesaba kata- rak heosı adına yazmaktan soz etmıştım Yok- sa ne dıye yaymlıyoruz yazdıklanmızı ne dıye kıtaplardatopluyoruz9 Bızım gıbı duşunen du- yan seven bırılerıyle ortaklık kurmak mı amaç9 Belkı ae bır eş duyarlık yakalamak1 Yaşlandıkça yazmanın zorluğunu daha lyı an- lıyorum Kendımınkılen de başkalannınkını de okurken hep o, erın sorduğu amayanıtı pek de ınandıncı olmayan soruyu duşunuyorum "Yaz- masan olmaz mıydı 7 "Olmaz mıydı olurdu' Ama bunu neden yuzlerce yıl oncekıler duşunme- mışler de o nobetçı er duşunmuş 7 Yazmışlar konuşmuşlar, bır şeyler degışsın ınsanlardaha mutlu olsun, daha rahat, huzurlu olsun dıye 1 Dıye mı? llle de bır amaç ıçın mı yazılmış bun- ca yapıt? Hem oyle, hem oyle deöıl Yazar, ıçınde fırtınalar yaşayan bır bıreydır Içındekı fır- tınayı dış dunyanın ruzgarları yaratır Bır butun- dur, her şeyı goze alarak yazmak Bılırsınız o yazı sızı yasalara ters duşurecek- tır"? Bılırsınız sızı alıp kapatacaklar? Hatta kur- şuna dızecekler 1 Yıne de yazmışlar yazacak- lar soyleyecekler 1 Yalnız ınsanlar kurtulsun dı- ye değıl, belkı de kendı ıç huzursuzluklarını do- yurmak ıçın Yazmak nedır? Bır tutku mu toplumda bır şeylerı değıştırmek ısteğı mı'' Bır değıl, on, yuz bın kere yazmak Insanı değıştırmek, daha açı- ğı kendımızı değıştırmek ıçın Bakın, şaırlerın şaırı llhan Berk ne demış "Her şıırı bır oncekını yıkarak yıka yıka yaz- mak Yazmak budur " Az bulmuş, eklemış "Boyle uzun bıryolculuğa çıkmak Konuya sa- ğından solundan yanaşmak ama bır turlu ya- kalayamamak, etrafındadonmekyalnız Tamyak- laştığında da yenıden başa donmek " Bağışlayın, ben de bugun Sevgılı llhan Berk'ın dedığını yapmak ıstedım Oldu mu bılmem'? DOĞU ANADOLU "Güneş Doğudan Yükselir" 400.- USD 03-08 Hazıran tarıhlerrnde Kars, Anı, Iğdır, D Beyazıt, Bend-ı Mahı, Malazgırt, Adılcevaz, Kef Kalesı. Ahlat, Nemrut, Bıtlıs, Ahtamar, Ge\aş, Hoşap Kalesı, Çavuştepe, Van BRT-BtRLEŞtK REHBERLER TURİZM Tel: (212) 252 65 79 www.kulturgezuen.com hayata değer katımak için. YAZ PROGRAMLARI 02 Genel Ingılızce Pröfcram an Şırketler ve Kuruluşlar Içın Ozel Programlar Iş Ing ızcesı Programları TOEFL IELTS FCE S navlanna Haz r k Programlar Çocuklara Ozel Hafta Içı Gunduz Yaz Programları Bıre bır Ingılızce Egıtımlen Ev Hanımlarına Ozel Hafta Içı Gunduz Ingılızce Programları Süt însanı Zehirlemez!.. Prof. Dr. Tümer URAZ kultesı Sut Teknolojısı Bolumu B ır sure once basına yan- sıyan haberlere bakın- ca ıster ıstemez bu so- ru bazılanmızm akbna gelmektedır \ma sü- tu tanı\anlar ve sevenler bunun mumkun olmayacağını bılırler Çunku sut yenı doğan bır \ avru- y a, doğa tarafından onun gereksı- nımı olan tum maddelenru (buyut- me maddelen vaşatma maddele- n, bağışıklık maddelen \b ) den- gelı bıçımde bulunduran bır besın olarak sunulmaktadu- Günumuz- de, sutun yapısında anılan ışlev- lenn yerıne getınlmesını sağla- >an 200 u (yanlış değıl, ıkı vuz) aşkın madde saptanmıştır Bu lıt- re sutun oluşabılmesı ıçın yakla- şık 500 lıtre kanın memeden geç- mesı gerekmektedır Bu mukem- mel doğa olayının gerçekleşebıl- mesı ıçın sutun bıleşunıne gıren maddelerın mutlaka onceden an- ne tarafından ahnması sağlanma- lıdır Tersı dunımda anne, eksık maddelen kendı vucudundan ek- le\erek sutun bıleşımını tamam- lar Beslemedeğeriaçısmdaıuhiç- bır urun sutun onune geçmemek- tedir. Memeden çıkışından sonra za- rarlı baktenler ya da başka mad- delenn sute bulaşması soz konu- su ıse o zaman sağük açısından sa- kıncalı durumlar ortaya çıkar Fa- kat gunumuzde gehştınlen sut ış- leme teknıklenyle hem sağlık \ o- nunden guvenlı urunler elde edı- lebılmekte hem de bu urunlenn uzun sure saklanması sağlanabıl- mektedır "Pastorize süt" adı al- tında pıyasava venlen urun, has- tabk etkeni nükrop ıçermeyen, fa- kat dayanma suresı sınırlı olan bır suttur LHT \ontemivle ı^lenen ve "uzun omurlu sut" adıyla ta- nınan sut ıse 4 ay a kadar bır da- yanma suresı kazandınlan urun- dur Bu her ıkı yontem bırbınne Ankara Umversıtesı Zıraat Fa- göre değışık oranlarda olmak uze- re dunyanm bırçok ulkesınde ıç- me sutİenne uygulanmaktadır Bu ıkı tıp sutun doğal nıtelığı, ılk ta- zelığıne yakın duzeydedır Bır vucut ıçın sutun en \ararh durumu, onun sıvı olarak tuketıl- meMvlesağlanabılmektedır Boy- lece sutun ıçınde bulunan prote- ınlerden, yağdan. laktozdan (sut şe- kennden), vıtamınlerden ve ozel- lıkle kalsıyumdan (mıneral mad- de ) daha çok \ ararlanılabılmekte- dır Obur sut urunlennden, orae- ğın yoğurt, peynır tere\ağı, don- durma vb 'nde anılan besın mad- delen suttekioranlarıçmdeyeral- madığmdan aynı duzeydekı ya- rarlılıktan soz edılememektedır Durum bu obnakla bırlıkte, yu- kanda değuulen "pastorize" ya da "UHT" ıçme sutlen her ulke- de aynı duzeyede tuketıhnemek- tedır Gelışmış ulkelerde, sıvı sut ya da ıçme sutu tuketımı çok ust duze> lerdedır Bunda yıllardan ben sağlanan alışkanlıklann bu- yuk payı vardır Bu toplumlarda sut, çocuk ya da genç olarak bel- lı bır kesunm besını değıl, kadın- erkek her yaştakı ınsanın, hemen her gun bellı bır mıktarda aldığı urunlerdendır Sı\ ı sut tuketımınde en onemlı sorun laktozadı venlen sut şeke- nnın her msanda avnı duzeyde sındmlememesı bıçımınde karşı- mıza çıkmaktadu- Bu madde \ a- nı laktoz, bağırsakta "laktaz" adı venlen enzım yardmııylaparçalan- makta ve ondan sonra sındml- mektedır Çocuklukta hemen her ınsanın bagırsağında varolan bu en- znnm salgılanması lcnnmde ılen yaşlara kadar devam etmekte, b - mınde de 8-9 > aşlanndan sonra tu- muvle durmaktadır Işte bu en- zunden yoksun olan kımseler ta- rafuıdan sıv ı sut alındığında çok hıdroskopık (su çeken) karakter- lı olan laktoz (sut şeken), vucut- tan bağırsak ortamına su geçışını hızlandırmakta ve bu sulu ortam- da çabucak gelışen bağırsak ıçı baktenler aşın derecede gaz oluş- turup kışılerde ıshal ve aşın gaz- dan dolav ı da kann ağnsı, bağır- sak krampı gıbı rahatsızhklara ne- den olmaktadır Sut şeken lakto- zun bu şekılde doğurduğu rahat- sızlığa gunumuzde "laktozıntole- ransı"adıvenlmektedır Bu "lak- toz mtoleransı" kahtsal bu- olav olup değışık toplumlarda farklı duzev lerde kendını göstermekte- du" Orneğın Batı Avrupa ve Is- kandınav ulkelennde "laktoz in- toleransı" yuzde 10 duze>ınde ıken, sıyah, san ve Samı aklann- da bu oran yuzde 80 - 100'e ka- dar çıkmaktadır ABD'de farklı toplum kesımlenne gore aynı oran değışık bıçımde (zencılerde yuz- de 70-80 be>azlarda ıse >-uzde 15)gozlenmektedır Turkıve'de "laktoz mtoleransı" oranının ne dûze\ de olduğu y onun- de aynntlı çalışmalar pek yapılma- mıştır Kımıne gore bu oran vuz- de 30-40 dola>ında kımıne gore de yuzde 50'den daha fazla du- zeyde yer almaktadır Yanı toplu- mumuzun yanv a v akın bu" bolu- mu "içme sütü"nu (sıvı sutu) bır Avrupalı ya da bu- Amenkalı gı- bı rahatlıkla tuketememektedır Bunun da Turk toplumuna ozgu ve kalıtsal bır olay olduğu bıçımın- de bır açıklaması \apihnaktadn" Bılındığı uzere bızde, dunyadakı bu-çok topluma oranla yoğurt çok fazla tukeulmektedır Yoğurt "bk- toz" ıçengı duşuk olan bır sut uru- nudur Yuzyıllar boyu tuketılen bu urunun genenksel olarak doğur- duğu sonuç, toplumda ıçme sütü ıle beslenme> e ağırlık vermek su- retıyle zaman ıçınde duzeltılebı- lır ABDde zencı toplumunda goz- lenen yuksek orandakı "laktoz in- toleransı"nı duşuk duzev lere çek- mek ıçın, çeşıtlı onlemler aluı- maktadır Sozgelımıbukesımeaıt çocuklann bulunduğu okullarda hıçbır halde sav saklanmayan "okul sütu" programlan uygulanmak- tadır Televızyonlarvebaştayaym ogranlannda eğıtıcı vavmlar du- zenlenmektedır Bu tur eğıtıcı ya- > uılara bız Turkler de bu- sure on- ce tanıklık ettık OneTRTtelevız- yonu sonra da başka bır kanalda gostenlen bır Amenkan dızı fıl- mmde, "Cosb> Ailesi''nde, evın salonu ve mutfağmda masa us- tunde mutlaka sut bulundurulu- yordu Bu mekânlara gıren ev bı- rev len, başka dızılerde olduğu gı- bı "viski" değıl de sut ıçıyordu Sonuç Toplumlarda "laktoz intoleran- a*nı azaltmanın bırçok açıdan va- ran bulunmaktadır "Laktozinto- leransı". sutu sev en ve onun de- ğennı bılen bır toplumun yaratıl- masıv Ia ancak ortadan kaldnıla- bılır Bunun ıçın kalıcı bır "okul sütu" programının uygulanması suretıyle yaşam boyu sutu bırak- mayannesılleroluşturulabılır Boy- lece yuksek bır besleme değenne sahıp bulunan sut proteınlennden yararlanmış olunur Bılmdığı gı- bı vucudumuzun kas dokusu, sın- dınm sıstemı, kalp, cığerler, bob- rek, beyın vb organlann ana ya- pısı proteınlerden oluşmaktadu" Bunun yanı sıra vucudumuzda, çok çeşıtlı ad alhnda değışık ışlev - ler yuklenen hormonlar ve enzım- lenn tumu protemdır Sıksıkkes- tığımız tırnaklanmız, saçlanmız v e bazı atıklanmızın ana maddesı vı- ne proteındır O yuzden hem vucudun oluşma- sındâ, hem de tahnp olan organ- lann yenılenmesmde buvuk rolu bulunan proteuılenn her gün bel- lı bır düzevde, kolay sındınlebı- Ur ve tum yapı taşlannı eksıksız ıçerebılu- durumda alınması ge- rekır Boyle bır koşulu sut prote- ınlen tek başına sağlay abılmekte- dır 27 Mayıs ve Üniversite... SUAY KARAMAIN Tum Ogretım Lhelerı Derneğı (TUMOD) Genel Savmam _ • • lkemıze yenı bır aydınlanma done- | [ mı açan ve 42 yılını kutladığımız U;27Mavre 1960 De\Tİmi'mn toplumu- muza en buyûk armağanı 1961 Ana- yasasıdu" Çağdaş ve ılencı bır anayasa olan 1961 Anayasası, ınsan haklan ve temel hak v e ozgurluklere en ustun değen vererek. sos- yal hukuk dev letı ılkesını getırdı Bu anaya- sa ıle hukukun ustunluğu, basm özgıırluğu, grev ve toplusozleşme, ozerk TRT ve ozerk umversıte ılkelen de yaşama geçınlmıştu- Sağlık Hızmetlennın Sosyalleştınhnesı, II- koğrehm v e Eğıtım, Basın v e Fıkır Işçılen ya- salanyla ûlkenın kalkınmasında buyuk yarar- lar sağlanmış, yıllarca Hurnyet v e Anayasa Bayramı olarak kutlanmıştu- 27 Mayıs m topluma kazandırdıklan ara- sında Anayasa Mahkemesi, Cumhurijet Se- natosu, DevletPlanlama Teşkilan. Turk Stan- dartlan Ensütusü, Kredi \e Vurtiar Kuru- mu. Devlet Personel DairesL Basın İlan Ku- rumu. Ordu Vardınılaşma Kurumu gıbı ku- rumlar da bulunmaktadır 1961 Anayasa- sı'nın getırdığı ozgurluk ortamı ıçınde tüm bu oluşumlar, toplumun sıyasal, külturel, du- şunsel v e ekonomık açıdan önunun açılma- smı sağlamıştır Unıversıtelenn ozerk oluşlan, ılk kez 1961 Anayasası'nın 120 maddesındeaçıkvenet bıçımde yazüarak guvence altına ahnmıştır Toplumun ışığı olan unnersıtelenn etkınlık kazanmaları da, 28 Ekmı 1960 tanhınde Mıl- h Bu-lık Komıtesfnın çıkardığı 115 sayılı yasa ıle gerçekleşmıştır 115 sayılı yasa ıle, 1946 tanhlı 4936 sayı- lı Ünıversıteler Yasası'nın bazı maddelen ozerklığı gemşletıcı şekılde değıştınlmıştır Ozerk unıv ersıtenın ılk adımı olarak, mıllı eğı- tım bakanının yetkılen unıversıtelere ya da Unıversıtelerarası Kurul'a devredılmıştır Falkultelerde en yetkılı organ olan 'Profe- sörler Kurulu'na (bugunku adı Fakulte Ku- rulu) 1946 yasasıyla ıkı doçent katılırken ya- pılan değışıklıkle profesor sayısmın yansı kadar doçentınkatüinasısağlanmıştır Doçent temsılcı sayısının artmasıyla kurula genış ka- tılım sağlanmıştır Boylece kurul eğıtsel bır organ durumuna donuşmuştur Yasadakı onemlı değışıklıklerden bın de, asıstan v e oğrencılenn her yıl ıkışer temsıl- cı seçerek yonetım organlanna katılmalan- nın gerçekleştınlmesıdır 'Kürsü Kurulu' oluşrurularak yılda en az dort kez toplanma- sı ve en az ıkı toplantıya kursunun bütun asıs- tanlarmın da oy haklanyla katılmalan sağlan- mıştır Unıversıteve asıstan alrmmda, kursü profesorunun kursudekı butun öğretım uye- İennın yazılı goruşunu alması koşulu getınl- mışür Boylece, kursude ortak sorumluluk sağ- lanmış ve tek kışılık yonetıme son venlmış- hr Unıversıtelerde ılk kez 'Araştirma Fonu' kunılmuştur Eskı YÖK Başkanı Ihsan Doğ- ramacı, boyle bır fonu ılk kuran olmakla ovunmüştur Oysa, onun kurduğunu ıddıa et- tığı bu fon 1960'ta kurulmuştur Bugun 600 bınden fazla öğrencının oğre- nım gorduğu Anadolu Unıversıtesı Açıkoğ- retım Fakultesı'ne ılk adım da 27 Mayıs do- nemınde anlmışur Ortaoğrenm duzeyınde açı- koğretun \ apmak üzere Mıllı Eğıtım Bakan- hğı'na bağlı "Mektupla Oğretim Merkea", 7 Kasım 1960 tanhınde kurulmuştur Bu mer- kez, 1974yıluıdayûksekoğretımduzeyvnde açıkögretıme geçmıştır Sonuçta, kısaca şunu belırtelım 27 Mayıs 1960, Cumhunyet tanhımızdekı onemlı do- nemeçlerdendır Devnmcı, ozgûrlukçu, ay- dınlanmacı, ılencı ve çağdaş atılunlar yapıl- mışvekurumlaroluşturulmuştur 1961 Ana- yasası "hürriyete, adakte ve fazilete âşık" Turkıye halkının gönlunde hep yaşayacaktır 27 Mayıs Devnmı'nı gerçekleştırenlenn \e 27 Mayıs'rn Kemalıst çızgısınden odun veT- meden yaşamını surdürenlenn bayramı bır kez daha kutlu olsun OkulMarmara Adası Beledıve Başkanı Savın Ahmet Enon un bu sutunlarda çıkan "oğrencüenn de \az dinlencesi \e turızm" konusundakı (6 Nısan 2002) \azısı çok venndedır Ehnıze sağhk kutlanm •\asam ve geçımını ıç turızme bağlamış olan ınsanlann çığlığı bıçımındekı vazınız bana kımı çağnşımlarda bulundu Tunzm olgusu yalnızca bu turden etkınhklerde satıcı konusunda olan ınsanlar açısından onem taşımıvor Bence asıl onem taşıvanı, asıl vararlananlan bu hızmetlere alıcı olanlardır Gezılecek verlenn coğrafı tanhsd \e külturel açıdan tanınması buralardakı ınsanlarla \eçevre ıle ılehşım kurulması buetkıleşıme taraf olan kımselere onemlı kazanım sağlaınaktadır Bılgı, gorgu arttınmının vanı sıra dostluklann arkadaşlıklann kurulmasına neden olmaktadır Boylece boyle bır etküeşım ıçme gıren ınsanlar bılgı gorgu, deneyım aktanmında bulunmakta, butun bunlar ıse ınsanlanmızm zengınleşmesıne v e olgunlaşmasına katkıda bulunmaktadır Bu ıse, Dinlenceleri ve Turizm... Prof. Dr. Mustafa ALTINTAŞ eğıtımden beklenenden başka bır şev değıldır Bu nedenle, tunzm olayına, valnızca bu olgu ıçınde mal v e hızmet satarak geçımını satanlar açısından değıl, asıl onemlısı bu mal ve hızmetlen satın alanlar açısından bakmak v e duşunmek zonındayız Ozellıkle eğıtım takv ımınm gereksız uzatılması nedenı ıle dınlence suresının kısaltılması runzm vorelenmızde ınsanlar arasındakı bu etkıleşımı azaltırkea ote v andan da, eğıüm surecınde olmasına karşın, kırsal va da kentsel \orelerde dınlence suresmce uretıme katkıda bulunan ınsanlanmızı da zora sokmaktadır Eğıtım sıstemımızın ozellıkle bır sonrakı aşamaya ınsanlanmızı doğnıdan taşıyamaması ve bu nedenle "*sına\ yanşlanna hazırlanan taylara" dondurmesı bu sınav lar ıçın hazırlanan oğrencılerı, ozellıkle yılın ıkıncı y ansında ders ızlencesınden kopartmakta v e tek erek sınav lara hazırlanmak olmaktadır Bu nedenle hazıran sonuna kadar uzayan eğıtımın, gerçekte yararı çok sınırlıhk taşımaktadır Bu nedenle, ulkemızm temel sorunu olan eğıtımın, hem sure v e hem de ıçenk v e yontem açısından yenı baştan duzenlenmesı gerekmektedır Onerdığımız gıbı, eğıtımın mayıs sonunda kesılmesı ve 25 Eylul'den başlatılması venndedır Bo^a harcanan, hemen hıç kımseve de fazla getınsı olmavan "zaman savurganhğınr onlev ıcı de olabılır Sayin Beledıye Başkanı Ahmet Onen'e onenm eğıtım takvım- ımızın venıden belırlenmesme kadar hıç değılse Marmara ^dası na ıstem y aratabılmek ıçın, ADD ve Çağdaş 'Vaşamı Destekleme Derneğı Eğıtım Gonullulen \ e benzen kurulu^lar ıle ıletışım ıçıne geçmenız v e onlann uve ve ılışkıde bulunduklan çevrelen Marmara Adası na yonlendırmelennı sağlamanızdır \azınızın yararlı olduğunu, kımılerını venıden duşunmeve zorlayacağını umuvorum lideal Ideal Kart varsa cebinde, felükkanlar senin için indirimde! ' Herkesin bir ideali olmalı Rumeli Cad No:92 «0220 Osmanbcy Isbmbul Tel: (0212) 225 »1 72 - 2*7 09 13 • 241 20 34 vnm englishcentre.com l idealwww ıdealkart corr f/j DIŞBANK 0 144 PENCERE 27 Mayıs'ın Anlam ve Önemi... Marıe Antoınette, Fransız Devnmı'nın katmer- lı bır çıçeğıdır talıhsız kralıçenın yaşamına ılışkın ne kadar murekkep harcandı bılınemez Bugunku koşe yazısına kralıçe neden gırdı? Çunku Antoınette 1793'te gıyotınde can verdı 1755 te Avusturya'da Imparator 1 'ıncı Franz ıle Marie Theresıa'nın kızı olarak doğmuş, 15 yaşın- da zamane polıtıkası gereğı Fransa'ya gelın olarak gonderılmıştı, ılerde 16'ncı Louis olarak tahtage- çecek kışıyle evlendırılmesı hayatını belırledı, kız- cağızın yazgısı kendı elınde değıldı kı Fransa devrıme gebeydı burjuva sabırsızlanıyor sokak homurdanıyor, halkın açlıktan karnı gurul- duyordu, tam o sırada Mane Antoınette ın yıyecek ekmek bulamayan yoksullar ıçın soyledığı laf un- ludur "- Ekmek bulamıyoıiarsa pasta yesınler1 " Gerçekte bır şom ağızlı uydurmuştur bu sozu Yalnız kral ve kralıçe ıdam edılmedı, 1789'da patlayan devnme kan bulaşmıştı, gıyotın durma- dan çalışıyordu ışı gucu olmayan halk ıçın sepe- te duşen kelleler seyırlıktı Olayın bır yuzu bu • Ya otekı yuzu9 Fransa'da 1789 ıhtılalı, "Reform" ve "Röne- sansiatohumlanan "Aydınlanma Devnmı"n\n kan- lı dışavurumudur ınsanlık "o'/nc/c/eWef"modelın- den "laık devlet" modelıne, daha başka deyışle de- mokrasıye donuşuyor, tanhın not deftenne yazılan yenı sozcuklerın altı çızılıyordu Cumhunyet Insan haklan Ulus Yurttaş Laıklık Eşıtlık • 1923 devnmı padışahlığın ve hılafetın çoktuğu tanhsel donemde, 1912 den 1922 ! ye kadar sure- gelen 10 yıllık savaşlann kanlı kıyametıyle ıç ıçe ya- şandı 1789 devnmının ınsanlığa sunduğu yenı kav- ramlarla haşır neşır olanların Islam dunyasında "Aydınlanma Devnmı"n\ gerçekleştırmelen, tan- hın bır mucızesı mı sayılmalı? Fransız Devrımı'nde 1802 de yaşama geçırılen 'Medenı Kanun" (Code Cıvıl) Turkıye'dekı Cum- hurıyet Devnmı'nde (1926'da) yururluğe gırdı Anadolu'dakı Aydınlanma, Turkıye nın uygarlık dunyasındakı yennı belırledı, bugun hıçbır Muslu- man toplum bu duzeyde, yapıda ve konumda de- ğıldır • Pekı, ya 27 Mayıs? Devrım mı 9 27 Mayıs'la bırlıkte 1961 Anayasası'yla yaşama geçırılen yenı kavramların sozcuklennı alt alta dız- dığımız zaman soruya yanıt verılmış olur Sosyal devlet Anayasa Mahkemesi ' ' Yargıç bağımsızlığı Sendıkal haklar Toplusozleşme Padışahlıktan cumhunyete, ummetten mıllete, kul- luktan yurttaşlığa, dıncılıkten laıklığe 1923 devn- mıyle geçen Turkıye de devletın sosyal ıçenk ka- zanması 27 Mayıs devrımıyle gerçekleştı bu atı- lım seçım ıle değıl, devrımle yururluğe gırebıldı Bugun dunyada seçtm yapılmayan ulke parmak- la sayılacak kadar az ama seçım yapılan her ul- kede demokrası olduğunu kımsesoyleyemez 1 Ter- sıne, seçım yapılan çoğu ulkede çağdaş demok- rası yoktur 1 Yazık kı ne devrımler gulsuyu ıle yapılabılıyor, ne karşıdevnmler 1 Ama devrım bır kez yaşandı mı, artık hıçbır şey eskısı gıbı olamıyor Turkıye'de hıçbır guç "Medenı Kanun"u bır ya- şam bıçımı olmaktan çıkarıp şerıat yasalannı gen getıremez, toplum 27 Mayıs devrımıyle ulaştığı aşamayı yaşanmamış sayamaz, ustune çarpı ışa- retı koyamaz 1793'te ıdam edılen 16ncı Louıs'nın kardeşı 18'inci Louis 1814'te tahta geçtı Fransa'da kral- lık yenıden kuruldu, ama 1789 devnmı tanhsel yu- ruyuşunu surdurdu Aydınlanma'nın ışığını kımse sonduremezdı 27 Mayıs devnmıne karşı olan cepheden nıce po- Irtıkacı 1960'lardan bu yana ıktıdara geçtı, ama, 27 Mayıs'ın hukuksal kazanımlannı yok etmek gucu kımsede yoktu bundan sonra da olamayacak 27 Mayıs donemınde ıdam edılen uç polıtıkacı- ya karşı, 12 Mart'ta uç gencı asmakla kuçuk ıntı- kam duygulanna belkı su serpıldı, ama bırayıp, ıkın- cı bır ayıpla temızlenemez 1923 devrımınden genye donulemez 27 Mayıs bu sureçte bır onemlı adım Insanlık tanhı -gelgıtlerle de olsa- ılenye doğru bır "uzun yurüyuş "tur T.C. YÜKSEKÖĞRETÎM KURULU ÖĞRKNCİ SEÇME VE YERLEŞTİRME MERKEZİ BAŞKAMJĞI'NDAN 1 Anne veva babası ı$ı \e\a gorevı nedenj>le yıırtdışında bulunduğu sırada ortaoğrenımlennı bu ulkelenn lıse \e\a dengı meslek okullannda >apan ogrencıler ıçın vuksekoğre tım kurumlanmızın Turk Dılı \e Edebıyatı Turk Dılı \e Ede- bı>atı Öğretmenlığı Tanh Tanh Ogretmenlığı Coğrafya Coğrafva Ogretmenlığı tlahı\at llkoğretım Dın Kulturu \e \hlak Bılgısı Öğretmenlığı Rehberlık \e Psıkolojık Danış manlık Işıtme Engellıler Oğretmenhğı Zıhın Engellıler Oğ retmenlığı Alman Dılı \e Edebıvatı Almanca Oğretmenhğı Fransız Dılı \e Edebı>atı Fransızca Oğretmenhğı tngılız Dılı ve Edebı>atı Ingılızce Oğretmenhğı Sınıf Oğretmenhğı Tu- nzm Işletmecıhğı ve Otelcılık Konaklama Işletmecıhğı Ko naklama Işletmecılığı Öğretmenlığı Sevahat Işletmecılığı Sevahat Işletmecılığı ve Tunzm Rehberhğı Se\ahat tşletme cılığı ve Tunzm Rehberhğı Oğretmenhğı Radyo Sınema ve Televızjon Gazetecılık Halkia llışkıler v e Tanıtım program larında TC \uksekoğretım Kurulu nca ajnlan 9*ı4 kışılık kontenjana oğrencı seçmek amacıvla Y urtdışında Çalışanlann Çocuklan Içın Yuksekoğretıme Gınş Sınavı CıÇS) yapıla caktır Bu sına\a başvuru koşullan 2002 \ÇS Kılavuzu nda > er almaktadır 2 Sınav 14 Temmuz 2002 tanhınde Turkıye de Ankara ve Alman>a da Koln şehırlennde yapılacaJctır 3 Sınav la ılgıh avnntıh bılgı ıçeren Kılavuz ıle Başvurma Belgelen 3-14 Hazıran 2002 tanhlennde (a) Karyağdı So- kak No 28 Aşağıa>Tancı Ankara adresındekı OSYM An- kara Burosu ve\a (b) Turkıve nın jnrtdışı temsılcıhkJenndekı eğıtım ataşelıklerı veva eğıtım müşavırlıklennden sağ lanabılecektır Ilgılılere du>-urulur OS\ M BAŞKANLlGl Basın 31"58