Katalog

Cumhuriyet İmtivaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yönetmenı: Orhan Erinç # Genel Yayın Koordinatörii: Hikmet Çetinkaya • Yazıişlen Müdürü tbrahim Yılchz • Sonımlu Müdür Flkret tlkiz 9 Haber Merkezı Müdürü. Hakan Kara • Görsel Yönetmen: Fikret Eser tstıhbaıat: Cengiz Yıldınm • Ekononu Özlem Ynzak • Kültür: Handan Şenköken • Spor: Abdülkadir Yücelman • Makaleler Sami Karaören # Düzeltme: Abdnllah Yazıcı 9 Fotoğraf. Erdoğan Köseoğlu • Bılgı-Belge: Edibe Buğra • Yurt Haberlen Mehmet Faraç Yayın Kuıulu: Üh»n Selçuk (BaşJcan), Orban Erinç, Hikmet Çetinkaya, Şükran Soner, tbrahim Yıkbz, Orhan Bursah, MasUfa Balbay, Hakan Kara. Ankara Temsılcısr Mustafa Balbay Atatüık Bulvan No: 125, Kat:4, Bakanlıklar-AnkaraTel: 4195020(7 hat), Faks: 4195027 • Izmır Temsılcısı: Serdar Kızık, H. Ziya Blv. 1352 S. 2/3 Tel: 4411220, Faks: 4419117 •AdanaTemalosı: Çetin Yiğenoğta, Inönü Cd 119 S. No:l Kal:l, Tel: 363 12 11. Faks: 363 12 15 Müessese Müdûrü: Cstün Akmen 0 Koordınatör Ahmet Korulsan • Muhasebe. Bölent Yener • tdare:Höseyin Görer • Satış: Fazilet Kuza MEDYA C: • Yönetım Kurulu Başkanı - Genel Müdür. Cilbin Erdaran O Koordınatör Rehı Işıtmın • Genei MüdürYardımcısı SevdaÇotnn Tel: 514 07 53 - 51395 80-513846Ml,Faks:SI384ö Vawmlavan ve Basan: Yenı Gun Haber Ajansı. Basın ve Yayuıcılık A Ş Türkocağı Cad 39 41 Cagaloglu 34334 Istanbul PK. 246 - Sırkecı 34435 Islanbul Tel (0/212) 512 05 05 (20 hal) Faks. (0 212)513 85 95 www.cumhuriyet.com.tr 26 ŞUBAT 2000 îmsak:5.11 Güneş: 6.38 Öğle: 12.24 Ikindi: 15.25 Akşam: 17.57 Yatsı: 19.18 Köy Enstitüleri • ANKARA (ANKA)- Aydınlama devriminin kökleşmesinde önemli kilometre taşı olan Köy Enstitüleriyle ilgili belgesel hazırlanıyor. Köy Enstitüleri ve Çağdaş Eğitim Vakfi ile Kültür Bakanlığı'nın destegiyle Can Dündar'ın hazniâdığı "Köy Enstitüleri'nde 60'ıncı Yıl" belgeselinin danışmanlığını bu okulun ilk mezunlanndan Talip Apaydın yapıyor. Köy Eğitim Sistemi'rün başlangıcı olan eğitmenler projesınden, Hasanoğlan Köy Enstitüsü'nün kapatılışına değin geçen süreyi konu alan belgesel, ikı bölümden oluşuyor. Belgesel, 17Nisan2OOO tarihinde Köy Enstitülerinin kuruluşunun 60'ıncı yılında yayuna girecek. Kanserin teşhis ve tedavisi • LONDRA(AA)- ABD"li doktorlann, kolon kanserinın teşhis ve tedavisinde kullanılabilecek bir gen belırlediklen bildirildi. Los Angeles'taki Cedars- Sinai Tıp Merkezi doktorlan, hipofiz bezesinde tümöre yol açan bir genin, kolondaki kanserli hücrelerde de bulunduğunu ve normal hücrelerin habis hücrelere dönüşmesinde rol oynadığını ortaya koydular. Dr. Antbony Heaney, "hipofîz bezesi dönüşüm geni" (FTTG1) adı verilen genin, kolon büyümelerini tespit etmede yararlı olacağını ifade ettı. OfraHaza'ran cenaze töreni • Haber MerkeJ-lsrailli pop sanatçısı Ofra Haza'nın önceki gün Tel Aviv'de yapılan cenaze töreni duygusal görüntülere sahne oldu. 42 yaşında hayata gözlerini * yuman Ortadoğu tarzı pop müziğinın çok sevilen ismi Haza'nın hayranlan, onun tabutunun başından uzun süre aynhnayarak sanatçıya olan son görevlerini yerine getirdiler. ABD'deki Kııran geri verilecek • VVASHINGTON (AA) - ABD'de 1942 yılından beri Johns Hopkins Üniversitesi'nde bulunan, 11 'inci yüzyıldan kalma altın el yazması Kuranıkerim'in, Türkiye'nin Washington Büyükelçiliği'nin üniversite nezdinde yürüttüğü girişimler sonucu Türkiye'ye geri verileceği bildirildi. ABD'de gösterime girecek Topkapı Hazineleri sergisinin açıhşını yapmak üzere Washington'a gelmesi beklenen Kültür Bakanı Istemihan Talay, büyükelçilikte pazartesi günü düzenlenecek törenle el yazması Kuranıkerim'i Johns Hopkins Üniversitesi rektörü William Brody'den tesUm alacak. 350 milyon taşıyıcı • İSTANBUL (AA)- Dünyada 2 milyar kişinin yaşamının bir döneminde karşılaştığı Hepatit B virüsünü (sanlık), halen 350 milyon kişinin taşıdığı bildiriliyor. Her yıl 50 milyon yeni olgu bildirilırken bu virüse bağh ölüm sayısının yılda 1 milyon dolayında olduğu kaydedihyor. istanbul Üniversitesi Viroloji ve Temel tmmunoloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. SelimBâdur, Türkıye'de 3 milyon taşıyıcı bulunduğunu bildirdi. Araştırmalara göre, sporla uğraşan insanların vücut gelişimini genetik yapılan belirliyor Genlerdeld sîfrelerDışHaberierServisi-Ne- den kimi insan kaslannı ge- liştırebiliyorken, kimisi de vücudundaki yağlan bir tür- lü eritemiyor, kas haline dö- nüştüremiyor... Helsinki Üniversitesi'nde yapılan bir araştırmayla, in- sanlann genetik yapısmda bulunan bazı şifrelenn, kısa- lık ya da uzunluğuna bağlı olarak, belirli hormonlan da- ha fazla harekete geçirdiği, dolayısıyla da vücutta dola- şan oksijen miktanm arttır- dığı gözlemlenmiş. Almanya înternet prizin ucunda HİLMİTOZAN FRANKFUKT-Tek- nolojikgelişim, "lnter- net"e girmeyi iyice ko- laylaştırdı. Hanno- ver'deki bilgisayar ve iletişim teknolojisi ftı- an Cebit öncesinde ya- pılan bir açıkJamada, Almanya'da lnternet'e girrnek için 2000 yılın- dan iribaren bir elekt- rik prizinin yeterli ola- cağı bildirildi. Almanya'da halen 28 milyon hanenın 5.8 mil- yonununIntemet'e bağ- lı olduğu, yaklaşık 8.4 miryon kişinin de înter- net sayfalanna kendi evinden katıldığı belir- lendi. Tüketim Araştır- malan Derneği tarafin- dan yapılan bir araştır- maya göre yaklaşık 16 milyon Alinan, înter- net'ten yararlanıyor. Enerji üretim şirket- lerinin yeni projeleriy- le Internet kullananla- rm sayısmın daha da ar- tacağı saptandı. Yeni geliştirüen teknolojiler- le Internet bağlantısı elektrik kablosu aracı- lığı ile gerçekleşecek. Almanya'nm enerji şir- ketlerinden "Preusse- neJektra" bu teknoloji- yi piyasaya sürebilecek kadar geliştirdiğini, bir yıldır sürdürülen dene- melerin başanlı sonuç- lar verdiğini belirtti. Hannover'deki Ccbit Fuan öncesi yapılan açıklama, Preussene- lektra'mn bağlı olduğu VEBA ve ortağı olan Viag şirketlerinin his- se fıyatlanmn yüzde 10 artmasına yol açtı. İstanbul 1.İletişim Kongresi tstanbulHaber Servi- si - Türkıye'de iletişim üzerine eğitim veren 17 üniversite taraftndan bu konudakı gelışmeleri değerlendirmek ama- cıyla İletişim Kongresi düzenlenecek. 1,2 ve 3 Marttarih- lerinde, Tekofaks-Pana- sonic'in sponsorluğun- da gerçekleştınlecek kongreyi istanbul, Mar- mara, Galatasaray, Mal- tepe, Bahçeşehir, Yedi- tepe ve Bilgi üniversi- telerinden oluşan dü- zenleme komitesi orga- nize edecek. Çnağan Palace Kem- pinsky'de düzenlene- cek kongrede, Uhısal tlrtjpm Phnhnua llo- tismTeknotoİBİveUlu- sal Boyutu, Dettşimin Ekonomik ve Hukuk- salBoynta gibikonu- lar tartışılacak. Genetikyapıdaki şifrder, befirii hormonlan daha fazla harekete geçiriyor. Alman Der Spiegel dergi- sinin araştırma yazısında, sporla uğraşan insanlann, ay- m çalışma ve çabayı sarfet- mesine karşın farklı yapılan- ma ya da farklı randırnan gös- termelerinin nedenleri üzerin- de dunıluyor. Doğuştan getirdi- ğimiz bazı genetik şifrelenn kimi insan- da daha kısa oluşu, "erytropoetin" adı verilen bir hormonun daha fazla salgılan- masma yol açarken, oksijeni taşıyan al- yuvarlann sayısını da yükseltiyor. Aryuvar- lann çokiuğu doğrul- tusunda artan oksi- jen, vücudumuzdaki kaslann daha iyi ça- lışmasını sağlıyor. Aynı genin uzun şifreli olanı ise her insanın vücudunda bulunan -(ACE ge- ni)- "angiotensin" adındaki bir enzim; her sporcu ya da her uısan aynı genetik şjf- reyi anne babasından kopyalama yolu ile alırken, performansı yüksek sporcu- lar üzerinde yapılan analiz- ler gösteriyor ki bu genetik şifre ne denli kısa ise kan sı- vısı içindeki enzimin hare- keti o denli kolaylaşıyor. Kan basmcı ve su dengesini dü- zenleyen enzim, kaslann ge- lışmesini ve kuvvetlenmesi- ni de desteklediği için, güç sarfeden insanın hareket ha- linde kalabilme süresini uza- tıyor. Londra'daki Rayne Ensti- tüsü'nde bir araştmna yapan Hugh Montgomery, anaüzler sonucunda alinan bılgılenn. kalp kaslanna ılışkın bazı bulgulara da ışaret ettiğini ileri sürüyor. ACE geninin kısa ohna- sıyla birlikte daha etkin ça- lışan kalp kaslan, kalp krizi tehlikesini azaltabiliyor. Kalp hastalannın kullan- dığı bazı ilaçlarda bulunan ACE enzimınin, kalp kasla- nru ne şekilde güçlendirerek harekete geçirdiği de bu gen üzerinde bulgulanan veriler ışığında daha anlaşılır bir hal alıyor. e-posta : tan @ prizma. net tr MESELA DEDIK ERDAL ATABEK n üyüklerimiz büyük sözler söyler, D yeterince büyümemiş olanlanmız da büyük sözü nasıl olurmuş öğrenirler. Ne yazık ki okullanmızda bu konuya gereken önem verilmiyor, bu nedenle de çocuklanmız iyi yetişmiyor. Oysa bu sözler çocuklara öğretilip örnek ahnala- n sağlansa pek çoğumuz zamanında der- dini daha iyi anlatmayı başanrdı. Biz bu eksikliği görerek bir damla katkımız ol- sun dedik. Mandela'ya ne olmus?... /^fNN'inbirprogramında MehmetAM \*s Birand, bir program konuğuna "Apo'nım Mandela olupolnurvncağuu" sormuş. Soru bizce de yanlış, çünkü olaylar, kişiler, politik roller arasında benzerİık yok, ama sorudur sorulmuş. Ya- nıt olarak ne denildiği de belli değıl, ama RTÜK, CNN kanalına bir günlük kapat- Büyüklerden inciler... ma cezası vermiş. Bu karar da yanlış, ge- reksiz bir tutumla olaya dikkat çekiliyor. Konu buraya kadar memleket normalle- rinden sayıur, ancak konu 'Baba'ya so- rulunca bir büyüğün usta işi yanıtı geli- yor: "Apo zendmi kiMandela obun." Iş- te size dillere destan olacak bir büyük sö- zü. öyle bir yanıt ki CNN'i de kurtan- yor, Mandela'yı da. Yani sıradan insan kırk yıl düşünse böyle bir söz aklına gel- mez, aklma gelse diline dolaşır. Ama 'Baba' gene babalığını gösteriyor, poli- tik deneyimini konuşturuyor, herşeyi pek güzel bir yerlere oturtuyor. Kimi ne- rcye oturttufu pdP belli obnuyor Id bu da ustalık sayılır. Çünkü ne dediğini an- lamaya çalışırken ne demediğini de an- lamanız gerekiyor ve eğer siz anlayamı- yorsanız biraz vitamin alarak sözü bir da- ha incelemeniz gerekli oluyor. Zaten bu büyük sözü anlamaya calışmaya da ma- kul bir yerde son vermek gerekiyor; zi- ra konu yetennce dolaşık. Bir de orasın- da ne var, burasında ne var derken iyice çıkmaza gırmek de var. lyisi mi biz baş- ka bir istindyeyi açalım. Slvri bibere an olsun... Merkez Bankası Başkanımız Gazi Erçel enflasyonun düşürülmesin- den söz açıldığında "frv-aö yûkselen şe- yi almavın; çok pahalanına sivri bfber yemeyta" derruş. Şimdi bakın, ben ken- di payıma çok memnun oldum; Gazi Bey'e özellikle teşekkür ediyorum ve bütün dönemlerin çocuklannın hisleri- ne de tercüman olduğumu düşünüyo- rum. Çünkü bizler, çocukluğumuzda bu sivri biberlerden çok çektik. Sevgili an- nelerimiz bu sivri biberleri bizim terbi- yemizde sadakatle kullanmışlardır. An- nelerimizin beğenmediği sözleri ısrarla söylediğimiz zaman bu acı biberler di- limize sürülür, cayır cayır yanan dilleri- mizi koştuğumuz çeşme sulannda yıka- maya çahşırdık, ama bütün çabalarumz boşuna çıkardı. O nedenle de bizim ku- şak çocuklar. salatalanna doğranan siv- ri biberlere açık bir düşmanhk gösterir- dı. Keşke o zamanlar Gazi Bey gibi bir büyüğümüz çıkıp da annelerimize "Siv- ri biber almajın ki hayat ucuzlasuı" de- seydi de biz de bu biber felaketinden kurtulsaydık, ama artık geçmiş olsun. Işin tuhafı, artık o felakete alışmış oldu- ğumuzdan mıdır, yoksa acısız durama- dığımızdan mıdır nedır, artık biz acı bi- bere sanhyoruz. Tazesini bulamazsak Antep'in acı biberini her şeye boca ede- rek geçmiş acı günlenmızı yaşatma sa- vaşımı veriyoruz. Ama doğrusunu ister- seniz bu sivri biberin sofralara gelemez oluşu içimizi feıahlattı, eski dertlerimi- ze hiç değilse bir miktar ilaç gibi geldi. Bir de acaba Gazi Bey'uı de dilinde bi- zim gibi acı biberin bir anısı mı kaldı da örnek verirken aklma o geldi? Ama ar- tık o kadannı bilemiyonız, aynca bunu bilmek hakkını da kendimizde görmü- yoruz. Blraz da matematik... D iraz da matematik öğrenmenin za- D manı geldi. Çünkü okullarda öğren- diğımız matematik kimi işlemlerde ye- tersiz kahyor. Şimdi biraz hesap öğren- miş herkes bilir ki beş beş daha on eder. Ama gelin görün ki bizim buralann he- sabı başka yapıltr. Bakalun şu Cumhur- başkanlığı seçimindeki toplamaçıkarma işlemine. Seçilmiş başkanımız bir beş yıl daha seçilirse iyi olurmuş, bunun için de kollar sıvanmış. Nedense başkan seçimin- de işler hep böyle olurortalık kanşu-, fî- lanca seçilemezse şunlar şunlar olur gi- bi sonınlar ortaya aülır Bu kez de öyle oluyor, ama hesap biraz kanşık görünü- yor. Çünkü bu defasmda beş beş daha on degil, kırkediyor. Neden dersenız biz baş- kanımızı kırk yıl önce politıkada tanımı- şız; kırk yıl da ama orada, ama burada bizi yönetmiş. 20. yüzyıun ikinci yan- sında bizi yönetmeye başlayanlar 21. yüzyüa da baştmızda girmişler. Memle- ket öyle vefalı ki başına geçeni bir tür- lü buakamıyor. O nedenle de beş daha be« kıdc edıyor, bunu da okul krtaplan- na koymalı ki yetişecek yavrular ilerde hesap yanlışı yapmasın. Peşin fiyatına... Arçelik'ten herkesi televizyon sahibi yapacak kampanya! Şimdi 37 ekrandan 150 ekrana kadar, bütün Arçelik televizyonlar peşin fiyatına tam 11 taksitle. Ödemeler neredeyse 1 yıl, vade farkı sıfır! 29 Şubat son gün! Acele edin! 29 Şubat son gün