Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
I5ŞUBAT2OOOSALI CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI /ekonomi@ cumhuriyet.com.tr 13
Bektrik
bopçlarına
kolayhk
• ANKARA(AA)-
ICurumlar tarafından
z-amanında ödenmeyen
elektrik borçlan, 31 Mart
2O00 tarihine kadar
ödenmesi halınde gecikme
cezası alınmayacak.
Başkent Elektrik Dağıtım
A.Ş Genel Müdürlüğü'nün
konuya ilişkin yazısı,
Başbakanlık tarafindan
ılgilı kurum ve kunıluşlara
gönderildi. Buna göre
kurumlann 31 Mart 2000
tarihine kadar olan
ödenmeyen birikmiş
borçlanyla ilgili, Başkent
EDAŞ işletmelerine
müracaat edilmesi ve
birikmış enerji anapara
borçlannın defaten veya
taksitler halinde, son
taksitinin 31 Mart 2000
tarihıni geçmemesı
kaydıyla ödenmesi halinde,
bu borçlara uygulanan
gecikme cezası
almmayacak.
TÜPRAŞta
tpilyonluk
yattrım
• ANKARA (ANKA)-
Özelleştırme kapsamına
alınan TÜPRAŞ'a
trilyooluk yatınm
yapılacak. TÜPRAŞ,
Kınkkale Orta Anadolu
Rafinerisi'nde 28 trilyon
lıralık tamamlama
yatınmına gidecek.
TÜPRAŞ'ın
gerçekleştireceği yıllık 4
mifyon 600 bin ton petrol
ürünü üretimine yönelik
yatınm, Hazine tarafindan
teşvik belgesine bağlandı.
Yatınm için yüzde 100
oraaında yatınm indirimi
ve aynı oranda gümrük
muafıyetinin yanı sıra
KDV istisnası teşviki
öngörüldü. Bu arada Adana
Büyûkşehir Belediyesi'nin
su antma tesisi projesi de
teşvik kapsamına alındı. 23
trilyon liraya malolacak bu
komple yatınm için yüzde
100 oranında gümrük
muafiyetı sağlanacak.
Mavi Akım
• MOSKÖVA(AA)-
Rusya'dan Türkiye'ye
Karadeniz tabanından
doğrudan ulaşacak Mavi
Akım doğalgaz boru
hattının, Karadeniz'de
deniz dibi kısmının inşaat
çalışmalan başladı. tnşaatı
yürüten Italyan EN1
firmasının, Internet'teki
sayfasında yer alan basın
açıklamasında, bu firmanın
mühendislik ve inşaat
şirketi Saipem'in, deniz
dibi inşaat çalışmasına
başladığı duyuruldu.
Emlakbank'tan
tatil kredisi
• Ekonomi Servisi -
Türkiye Emlak Bankası,
tatil kredısı uygulaması
başlattı. Emlak
Bankası'ndan yapılan
açıklamaya göre, tatil
kredısinde 3 ay vadede
yüzde 4.20, 6 ay vadede
yüzde4.10faiz
uygulanacak. 9-24 ay
vadeli tatil kredileri ise
yüzde 4'ten
kullaıdınlacak. Tatil
mas^flannın finansmanına
yönelik kredilerde, 2 aydan
5 ayı kadar ödemesiz
dönemli kredi uygulaması
da bılunuyor.
Erlemir'e yeni
genel müdür
• Ikonomi Servisi - Ereğli
Derır ve Çelik Fabrikalan
TAS (ERDEMtR) Genel
Müiirlüğü'ne, Şener
Ma.un'un atandığı
bilcrildi. Erdemir'den
yapian açıklamada, Tanju
Arçın'un bir süre önce
Erdmir Genel Müdürlüğü
ve yönetim Kurulu üyeliğı
görvinden istifa ettiği
hatdatılarak, genel
müıirlük görevine
Yöstim Kurulu üyesi
Şeısr Macun'un atandığı
k d i l d i
Tırkcell'in
bâa arzı
• STANBUL(AA)-
Turcell, bu yıl yapüması
plalanan halka arz
ışlmlerini yürütmek üzere,
yaancı yatınm
batalanndan Goldman
Saas ve Morgan Stanley
D>«n Witter'i yetkili kıldı.
Tuxell'den yapılan
açılamada, geçen hafta
L«dra'da yapılan seçim
soucunda yabancı yaönm
ba&alannın belirlendıği
biarildi.
Anlaşmanın uygulanışı IMF onayından geçerse ikinci kredi dilimi gönderilecek
Stand-by'a ilk mceleme• 1999yılsonu
ekonomik sonuçlan ve
stand-by'ın ilk ayının
değerlendirileceği
görüşmelerde,
Türkiye'nin IMF'ye
verdiği, tanmdan mali
sektöre ve Bankacılık
Üst Kurulu'nun
oluşumuna kadar
uzanan taahhütlerdeki
gelişmeler
incelenecek.
VAKIFBANK'FNSATİŞI LÎDERLER ZÎRVESINDE GÖRÜŞÜLECEK
Özelleştirme taslağı hazır
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu)-Türkiye'nın 2000 yı-
lından itibaren uygulamaya
başladığı 3 yıllıîc stand-by
doğrultusunda, ikinci kredi
diliminin kullandırüması içın
programın nasıl yürüdüğünü
incelemek üzere Uluslarara-
sı Para Fonu(IMF) heyeti ya-
nn geliyor. Bu görüşmeler
sonucunda Türkiye'de
IMF'nin büro açmasının kesinleşecegi be-
lirtiliyor. 1999 yılsonu ekonomik sonuçlan
ve stand-by' ın ilk ayının değerlendirileceği
görüşmelerde, Türkiye'nin IMF'ye verdiği,
tanmdan mali sektöre ve Bankacılık Ust
Kurulu'nun oluşumuna kadar uzanan taah-
hütlerdeki gelişmeler incelenecek.
Türkiye'ye yann gelecek olan IMF heye-
tinin, yaklaşık 15 gün incelemelerini sürdür-
mesi bekleniyor. IMF Türkiye Masası Şefı
Carlo CottarelK ise 18 Şubat cuma günü
Türkiye'ye gelecek. IMF heyeti, Merkez
Bankası, Hazine, Maliye, DPT, Dış Tıcaret
Müsteşarlığı, Özelleştirme Idaresi Başkan-
lığı, kamu bankalannda görüşmeler yapma-
sı bekleniyor.
"Enflasyonla mücadeie çabalannın güç-
tendirihnesi ve dö\iz kuru taahhüdünündes-
teklenmesi için gerektiğinde, IMF uzmanb-
nyla görüşülerek ek tedbirier de uygulama-
ya konulacaknr" taahhüdüyle ekonomi po-
EkonomiServisi-Kamubankala-
nnın satılması için olarca gerekçe
gösteren hükümet, şimdi de Vakıf-
bank'tn satılması için son hazırlık-
lan yapıyor. Vakıfbank'ın özelleşti-
rilmesi ile ilgili yasa taslagının tek-
nik çalışmalannın tamamlandığı bil-
dirildi.
Dünya Bankası'nın. mali sektö-
rûn iyileştirümesine yönelik, ohnaz-
sa olmaz reçete olarak ileri sürdüğü
kamu bankalannın önce özerkleşti-
rilip sonra da satılması yönündekı
baskılan sürüyor. Vakıflardan ve
özelleştirmeden sorumlu Devlet Ba-
kanı Yüksei Yalova Vakıfbank'a iliş-
kin taslağın hazırlandığını açıklarken,
konunun lîderler zirvesinde görüşül-
dükten sonra Bakanlar Kurulu'nda
imzaya sunulacağı kaydedildi. Ya-
lova, kamu bankalan içinde en hız-
h özelleştinnenin Vakırbank'ta ger-
çekteşeceğinı anlatoken, Vâkübank'm
yüzde 55 hıssesı A Gnıbu, yüzde
20'si B grubu, geri kalanı da banka
çalışanlan ve Emekli SandığVndan
otaşuyor. tlkaşamada yüzde 20 Bgru-
bunun halka arz yoluyla blok saüşı
öngörülüyor.
Once özerkük, sonra satış
Ziraat Bankası'na ilişkin yasa ta-
sansında da bankarun anonım şirket
haline getirilerek özerkleştirilmesi
öngörülüyor. Özerkliğin ardından Zi-
raatBankası'ndanbağımsız ve sürek-
li bir yönetim oluşturulacaği kayde-
diliyor. Banka hisselerinin bir bölü-
münün tanm ve kredi kooperatifle-
rine verümesi de gündeme getiriliyor.
Bu arada Emlak Bankası'nın da
denizcilik, konul inşaaü ve dış tica-
ref şeklinde 3 ayn ihtisas bankasına
dönüştürülerek satışı pianlanıyor.
Ancak Emlak Bankası'nm saûşı ko-
nusundahükümet ortaklan arasında-
ki görüs aynbklan bulunuyor. Kamu
bankalannın, bugünkü koşullarda
satışının çok güç olduğuna dıkkat
çeken yetkıliler ise "Kamu banka-
lan rehabüite edDerek kâr getiren
kunımkr haline gelebilir. Hükümet
satış için hiçbirgerekçe gösteremez*
diyorlar.
litikalannda IMF'yi belirleyici kılan hükü-
metin, ilk çeyrekte programın devamı için
yerine getirmesi gereken koşullar ve bu ko-
nulardaki gelişmeler söyle:
• Performans kriteri olarak, 1999 yılı büt-
çe temel fazlası 1 katrüyon liradan aşağı
düşmeyecek Yani bu koşul yerine getirilme-
mişse programın devam edebilmesi için IMF
lcra Kurulu'ndan onay ahnması gerekiyor.
Türkiye'nin 1999 yılı bütçe fazlası, 1 kat-
rilyon 649 trilyon hrayla IMF'nin öngördü-
ğünün üzerinde bütçe fazlası verilmiş oldu.
Ocak 2000'de de 137 trilyon lira faiz dışı faz-
la verildi.
• Maliye Bakanı Sümer OraL yayımla-
dığı 2000 Mali Yılı Bütçe Uygulama Tali-
matı'yla yüzde 2'lik kesintiye göre kurum
ve kuruluşlann program yapmalannı istedi.
• Yine performans kriteri olarak, garan-
tili dış borçlanmaya suurgetiriüyor. 31 Ara-
Iık 1999 itibanyla 8 milyar 500 milyon do-
lar, 31 Mart 2000 tarihi itibanyla da 12 mil-
yar dolar olması isteniyor.
• Enflasyonun yüzde 5.8 çıkmasıyla kur-
la enflasyon arasmdaki makas açıldı. Fakat,
piyasalarda programla ilgili oluşan iyimser
havanın etkisiyle ocak ayında serbest piya-
sadada, Merkez Bankası'nın kuraroşınapa-
ralel arüşlar görüldü. Serbest piyasada ocak
ayındakı kur aroşı, Merkez Bankası'nın ora-
nından bir ikı puan yukanda oluştu.
• Yine performans kriteri olarak, her çey-
reğin sonunda, MB net iç varlıklar stoku
Aralık 1999 ayı düzeyini aşmayacak. Mer-
kez Bankası'ndan yapılan açıklamada,
• ilk gözden geçirmenin yapısal kriteri ola-
rak, hükümet adına tanm satış kooperatif-
leri ve bunlaruı kurduğu birükler tarafindan
yürütülen suıai tanmsal ürünlere ilişkin des-
tekleme alnnlanna ilişkin olarak ise birlik-
lere tam muhtariyet sağlayan taslak kanun
2000 yılı mart ayına kadar parlamentodan
geçirilecek. Tanm reformu
olarak adlandınlan üretimye-
rine dışalımı öngörenprogra-
nun ayaklanndan biri olarak
tanm sanşkooperatıflerinın ve
birliklerin devletle bağı kesi-
lecek.
• Ük gözden geçirme için
yapısal kriter olarak, 61 büt-
çe fonundan 20'sinin şubat
ayına kadar kapanlması gere-
kıyordu. Konu Bakanlar Ku-
rulu'nda görüşüidü, ancak he-
nüz fonlann kapatümasına iliş-
kın bir karar yayunlanmadı.
• Yine ilk gözden geçirme
için yapısal kriter olarak, 1999
yüsonunakadarhükümetdev-
let garantileri başta olmak
üzere tüm yükümlülüklerinin
bir stokunu çıkararak kamu-
oyuna duyuracaktı. Hazme'nin
Internet sayfasında bu tablo
yayımlandı.
• Bütçe dışı fonlann faali-
yet alanlan ilk kuruluş amaç-
lan ile aynı doğrultuda çalış-
mayanlar Mart 2000'e kadar belirlenecek.
IMF uzmanlanylakaldınlması gerekenler üze-
rinde anlaşmaya vanlacak.
• Telekom'un özelleştirilmesi ve telekom
sektörünün yabancı sermayeli özel sektöre
bırakümasına ilişkin yasal düzenlemenin
yapısal performans kriteri olarak 31 Ocak
2000 tarihine kadar TBMM'den geçirilece-
ği taahhüdü de yerine getirildi.
• GSM satışlan ilk çeyrekte gerçekleşti-
rilecek, Telekom'un yüzde 20'si stratejikbir
yanruncıya satılacak. Bu konuyla ilgili ha-
zu-hklar devam ediyor.
• Yapısal performans kriteri olarak Ban-
kacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu
üyeleri Mart 2000 sonuna kadar belirlene-
cek. Kamuoyunda kurul için isimler dola-
şıyor olmasına karşın henüz Hazine'den so-
rumlu Devlet Bakanı Recep Önal, adaylan
belirlemedi.
Cep telefonu
'İptal
davalannı
Türkiye'ye
yaymtz^
• Turkcell ve Telsim'in
hiçbir hizmet vermeden
tüketicilerden topladıklan
"sabit ücretler"le ilgili
verdiği ihtiyati tedbir
karannın şirketler için
bağlayıcı olduğu
vurgulandı.
ANKARA (Cumhuriyet Buro-
su) - Tüketıci Haklan Derneği
(THD) Genel Başkanı Turfaan Ça-
kar, açtıklan dava üzerine Anka-
ra 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 'nin
Turkcell ve Telsim'ın hiçbir hizmet
vermeden tüketicilerden topladık-
lan "sabit ücretier"le ilgili verdi-
ği ihtiyati tedbir karannın şirket-
ler için bağlayıcı olduğunu vurgu-
ladı. Çakar, sözleşmelerden sabit
ücret uygulamasının çıkanlması-
nı isterken, şirketlerin uygulama-
ya son vermemeleri durumunda
iptal davalannı Türkiye geneline ya-
yacaklannı söyledi. THD, konuy-
la ilgili Cumhurbaşkanı Süleyman
Demirel ve Ulaştırma Bakanı Enis
Öksûz'le de görüşecek.
THD, Turkcell ve Telsim'in tü-
keticilerden topladıklan sabit üc-
retleri ticari faizleriyle birlikte ge-
ri ödemesini ve cep telefonu söz-
leşmelerindeki ilgili mad-
denin iptal edılmesi-
ni de mahkeme-
den istedi.
THD'nin is-
* temlerini de-
ğerlendiren
mahkeme,
"Tüketici dava-
aiarOedavafasa-
tıaiararaandanıal
satnnmdan kaynaldanan bir uyuş-
mazhk bulunduğunun kabulü ka-
çnuhnazdır. Davacüann tedbir is-
temlerinde haklı olduldan anlaşd-
ıhgmHan dava sonuçlanıncaya ka-
dar ayhk sabit ücret ödemelerinin
ihtiyati tedbir yoluyla durdurul-
ması gerektiği kanaatine vanhmş-
or" hükmünü verdi.
THD Genel Başkanı Turhan Ça-
kar, bu karann her iki cep telefo-
nu şirketi için de bağlayıcı olduğu-
na dıkkat çeklı. Mahkeme karan-
nın. Türkiye'de tüketicilerin ko-
runması adınaçokönemli bir adım
olduğunu belirten Çakar, davanın
tüketicilerin korunması adına ge-
tirdiği yenilikleri şöyle sıraladı:
"Bu davayla birlikte, yargı Tür-
kiye'de ilk kez 4077 sa>ih Tüketi-
cinin Korunması Hakkmda Ka-
nun'dan yola çjkılarak karar ver-
miştir. THD adli makamlar tara-
findan taraf olarak taıunmışve tü-
ketidkrin açoğı dava mahkeme ta-
rafindan kabul edilmiştir.''
Çakar, mahkeme karanmn her
şeyi çözümlemedığini, sabit ücret
uygulaması son bulana kadar da-
ha önceden tasarladıklan eylemlen
sürdüreceklerüıi bildirdi.
1999'un on
birayında 34
grev,4lokavt
1999'unflkonbir
aymda 34 grev, 4 lokavt
gerçekkştirikü Çahşma
ve Sosyal Güvenlik
Bakanuğı'na gpn, geçen
yıl kaam som rtibanyb
34 grev uygulamaya
konuldu. Toplam 3 bin
283 işçinin katüdığı bu
grevlerde ka\ bolan
işgûnü sayısı 244 bin 64
olarak gerçeklestL Aynı
dönemde, işverenler
tarafindan 4 lokavt
karan alındL 931 işçiyi
kapsayan söz konusu
lokavüar sonucu 76 bin
470 işgününün
kaybotduğu beliriendL
1999'un Ocak-Kasm
döneminde 12 bin 128
işyerinde toplam 2 bin
124 toplu is sözleşmesi
imTalnnHı. Tophl İŞ
sözleşmekrinin 741 bin
996 işçiyi kapsadığı
büdirikİL
30yerefyönetim ve bağlı kuruluşlann 3 milyar dolariık dış borcu bulunuyor
Borçlu belediyelere Hazine denetimi
ANKARA (AA) - IMF ile im-
zalanan stand-by anlaşması çer-
çevesinde, kamu fınansmam den-
gesini sağlamaya çalışan Hazine
Müsteşarlığı, 3 milyar dolan bu-
lan Hazine garantili dış borçlan-
nı ödeyemeyen 30 kadaryerel yö-
netim ve bağlı kuruiuşlan incele-
meye aldı.
Devirli ve Hazine garantili dış
borç yükümlülüklerini tam olarak
• Dış borç yükümlülüklerini tam olarak yerine
getiremeyen belediyeler arasında fstanbul, Ankara
ve Izmir Büyûkşehir Belediyesi de bulunuyor.
yerine getiremeyen belediyeler
arasında Istanbul. Ankara ve Izmir
Büyükşehir Belediyesi de bulu-
nuyor. Borç ödeme ve mali perfor-
mans yönünden incelemeye alı-
nan yerel yönetim ve bağlı kuru-
luşlann, 3 milyar dolan bulan Ha-
zinegarantili dış borç yükümlülük-
lerini tam olarak yerine getireme-
dikleri belirtildi.
En borçlu yerel yönetimlerin
ise Ankara ve Gaziantep olduğu,
Türkiye'de üretim için 30 bin dolariık yatınm yapılacak
Hyundai Accent'in yerli üretimi
Istanbul Haber Ser-
visi - Hyundai Assan,
yenilenen Accent mo-
delini, Antarya'da ger-
çekleştirdiği bir toplan-
tı ile tanıttı. Hyundai
MotorCompany'nm, 27
ayda 200 milyon dolar
harcayarak geliştırdığı
Accent, 3 yıldan beri
yerh' üretimyapan Hy\m-
dai Assan'ın, Izmit Ali
Kâhya beldesindeki te-
sislermde üretilecek.
Türkiye'de üretüebil-
mesi için 30 bin dolar-
iık yatınm yapılan Ye-
ni Accent'inyerfffik ora-
nı ise yüzde 50-60 do-
layında bulunuyor. Ye-
ni Accenf a ilişkin tüm
detaylann verildiği top-
lantının ardından, test
sürüşleri gerçekleştiril-
di. 17 Ağustos depremi
nedeniyle, üretimi bir
kaç ay gecıken Yeni Ac-
cent, gizli tutulan yo-
ğun bir projenin ardın-
dan tüketiciye sunulu-
3«>r.
Hyundai Assan'm,
"Yeni binydın ilk yeni
ywö üretimi" , olarak
tamölan Yeni Accent'm
5 ayn modeli, 15 ayn
donanım paketi ve 9
farklı renk seçeneğı var.
Eni, boyu ve yüksekli-
ğı daha da büyütülmüş
olan Yeni Accent'larda,
her motor seçeneğinde
otomatik vites olanafı
sunuluyor. 1300 cc, 12
valfSOHCvelSOOcc
lövalfDOHCenjeksi-
yonlu motor seçeneğmın
yanı sıra, Ekstra emni-
yet kirişleri, immobili-
zer, ekstra airbag ola-
naklan, akıllı şanzıman
yakrt ekonomisi sağla-
yan returnless yakıt sis-
temi, motor gürültü dü-
zeyini azalrıcı unsurlar
da dahil maksimum güç
ve torka düşük devirler-
de ulaşabilme yeteneği
bulunuyor. Hyundai'nin
Türkiye'de üretümesi
amacıyla, 1994 yılı so-
nunda yüzde 50 hissesi
Kibar Holding'e, yüz-
de 50 hissesi Hyundai
Motor Company'ye ait
olacak şekılde kurulan
Hyundai Assan Otomo-
trv Sanayii'nin Izmit te-
sisleri, 1995'tehizmete
gırmıştı.
incelemenin de bu belediyeler üze-
rinde yoğunlaştınlacağı kaydedil-
di. Ankara Büyükşehir Belediye-
si'nin, yaklaşık 600 milyon dolar-
hkdışborç yükümlülüğünün,yurt-
dışına gerçekleştirilen tahvil ih-
raçlanndan kaynaklandığı ifade
edildı. Hazine'nin, garantör olma-
sı nedeniyle, dış borç yükümlü-
lüklerini yerine getiremeyen yerel
yönetımler adına ödeme yaptığı.
fakat bu parayı, yerel yöne-
timlerden henüz tam olarak
tahsil edemedıği vurgulandı.
Niyetmektubu
Yetkıliler, Hazme'nin, ga-
rantili dış borçlar kapsamın-
da alacaklannın, belediyele-
rin Iller Bankası paylan ve
yüzde 5"lik vergi paylanndan
tahsil edildiğinı, fakat bu tah-
sil sürecinin uzun sürdüğünü,
bunun da kamu finansman
dengesini bozduğunu belirt-
tiler. Yetkililer, Hazine'nin,
'NiyetMektuta'ndabehrolen
performans kriterleri çerçeve-
sinde, kamu finansman den-
gesini sağlamak amacıyla,
bundan böyle yerel yönetim-
leri mali performans açısın-
dan daha sıkı inceleyeceğini
ifade ettiler.
Bu arada 2000 yıh bütçe-
sinde, yerel yönetimlerin ga-
rantıli dış borçlanma ımkân-
lan, yılhk 500 milyon dolar
ile sınırlandınlmış bulunu-
yor. Hazine'nin, KlT'ler, ye-
rel yönetimler, fonlar, yatı-
nm vekalkınma bankalan ve
üniversiteler için garantı sağ-
ladığı dış borçlann tutan ise
6 milyar dolar düzeyinde bu-
lunuyor.
İŞÇİNİN EVRENİNDEN
ŞÜKRAN SONER
Umudun Tükendiği Yer
Sendikalann bugün geldiği konumun ele alındığı
birtoplantıda, "umudun tükendiği yer" tanımlaması
yapılmış. Ooğrusu işçi gözü ile durumu kestirmeden
anlatıyor..
Masamda bir iki haftadır bekleyen bir faks metni
var. Sendikalanmızdan biri ile bir işveren adına
yapılmış protokolün örneği. Hükümetin almış okJuğu
ekonomik kararlann başanya ulaşması, enflasyonu
aşağı çekme projesi çerçevesinde yürürlükte olan
bir toplusözleşmenin, 3 altı ayhk dilimlerindeki
zamlar önemli oranlarda düşürülmüş.
Hükümetin, ciddi ekonomistlerin yanlışlığını,
haksızlığını sayısız bilimsel verilerle çürüttükleri,
enflasyon hedefi olçü alınarak ücret arbşı belirlenmesi
programı bir yana.. Geçmiş yıllann kayıplarını
gözetmeyen ücret artışının, enflasyon oranında
ücret artışı anlamına gelmeyecegi, işçinin ücretinin
aşağı çekilmesi, yoksullaştınlması gerçeği birbaşka
yana. Hükümetin dayatmasının toplusözleşme
hakkı ve özgürlüğünü ortadan kaldırması da cabası.
Hani şu biriterinin ağızlanndan düşürmedikleri, 'Ne
yapalım, enflasyonu aşağı çekmek için herkes bir
bedel ödeyecek, özveride bulunacak.." masalı ile,
emekçilere bir darbe daha vuruluyor.
Tek başına bu tablo, sendikalan "umudun tükendiği
yer" kavramına uygun hale sokuyor. Ama yukanda
sözünü ettiğim faksla gelmiş metin, işveren ve
sendikayöneticilerinin imzalannı taşıyan belgeçok
daha kötü bir gelişmenin kanıtı. Çünkü orada hukuk
tümden ayaklar altına alınıyor. Daha önceden
tmzalanmış, hukuken mutlak, değiştirilemeyecek
sözleşmedeki kazanılmış işçi haklan geriye alınıyor.
Işyerindeki işçilerden biri dava açsa, yargı, hukuk
iştetilse, bu protokol hukuka aykın, suç. Gelin görün
ki davayı açan işçi, suçu işleyen sendikacı ile
işverenin işbiriiğinde kapıya atılacaktır.
Bu özef ömekteki işçi sendkası ve işveren adını bterek
yazmadım. Çünkü bu yasa ve hukuk dışı büyük suçun
kapsamının genişletilmesi pazarlıklannın çok yaygın
olduğunu, birçok işletmede de uygulandığını biliyorum.
Dahası işkolu, grup, işletme sözleşmelen için bile
imzalanmış sözleşmelerden geri dönülmek üzere
işveren sendikalan düzeyinde yapılmış hazırlıklar var.
Dün toplanan Türk-lş Başkanlar Kurulu, bu konuya
ilişkin negibi bir karar aldı? Başkanlann "haberimiz
yok" diyecek halleri yok. Çünkü genel ölçekte bir
uygulama için bütün işçi sendikalannın sıkıştınldığını
biliyorum. İmzalanmış sözleşmeyi bile yürürlükten
kaldıran bir uygulamaya da teslim olunacaksa,
sendikal hareket nerede, neyin kavgasını verebilecek?
Yine önümde aylardır duran, yeri gelmediği, çok
önemli ama teknik gibi görünen bir konu olduğu için
bekleyen bir başka mektup var. Öz Iplik-lş Sendikası
hukuk danışmanı Mustafa Avcı göndermiş. Belli
ki bir hukukçu olarak haklı davalardan sonuç
alamamanın bıkkınlığı içinde, bir haykırışı dile
getiriyor. Evet biz sadece kamuda, özellikle
belediyelerde yeterli bütçenin olmadığı gerekçesi
ile hak edilmiş işçi alacaklannın ödenmediğini biliriz.
Mektup, hak edilmiş işçi alacaklan dramının asıl özel
sektör işyerierinde yaşandığını ömekleri ile anlatıyor..
özel sektörde kriz gerekçesi ile üretimin
durdurulması, ücretsiz çalıştırma, hak edilmiş
alacaklann önemli bir bölümünün ödenmemesi,
hele de iş akdi feshi, işyeri kapatması aşamasında
işçi alacaklannın gasp edilmesi uygulamalan öytesine
yaygın ki. İşçi alacağı mahkemeye kalıyor.
Şirket hileleri, bankalar hukuku gibi öncelikli
alacaklarda işçiyi geriye atan düzenlemeler, deyim
yerinde ise yıllar sonra, değerinden çok şeyi yitirmiş
işçi alacağının alınmasını bile nerede ise mucize
haline getiriyor. Tabii sermaye şirketleri oyunlannda,
işverenin kaydırdığı sermayeyi yakalamak
olanaksızlaştığında genellikle işçi ortada kalıyor.
Mustafa Avcı, sadece kendi sendikasının üyesi
işçilerin izledikleri davalarda, son bir yıllık dönemde
bu şekilde alacaklannı alamayan sendika üyesi işçi
sayısının binlerle, batmış işçi alacaklannın milyarlaıia
sayıldığını açıkJıyor.
Mustafa Avcı'nın sözünü ettiği işçinin hak edilmiş
ücretine, alacaklannael konulması dramının, biravuç
hukukçunun çabası ile çözülemeyeceği, hatta tek
tek sendikalan da aşacağı, ülke çapında bir savaşımı,
sendikal dayanışmayı gerektirdiği ortada. Sendikal
hareket hükümet karşısında bir güç olacak ki
bankalar, şirketler lehine düzenlenen yasalar, işçinin
hak edilmiş alacaklannı gasp edilemeyecek
doğrultuda yeniden düzeltsinler.
Dünkü haberler arasında Çalışma Bakanı Yaşar
Okuyan yine gösteri yapıyordu. SSK hastanelerinin
ömek işletmeter haline getirileceğinden söz ediyordu.
Sendikacılann, bunun anlamının, SSK hastaneferini,
verimli işletmecilik paravanasında paralı hale
getirmek, işini bitirmek olduğunu bilmemeleri söz
konusu değil. Ama ckjdi bir karşı duruş, ses yok.
Yüzde 15'lerin albnda kalan doktor, yatak, araç, sağhk
personeli kapasitesi ile toplumun yüzde 50'sinden
fazlasına hizmet vermeye çalışan kurumun hizmet-
lerinin aksaması, SSK hastası çilesi gerçeği başka,
bunu ortadan kaldımna adına, bu hizmetin kendisini
ortadan kaldırma hedefi çok başka.
Bir de sendikalann durmadan üye kaybetmeleri,
sendikasızlaştırma gerçeği var ki sendikalan umudun
yeşerdiği kurumlar olmaktan çıkarıp, tükendiği
yerier haline getiriyor.
Microsoft hisseleri düstü
6
Windows-2000'de
sorunlar yaşanacak
9
NEW YORK (AA) -
Microsoft firmasının 17
Şubat'ta piyasaya çıkara-
cağını açıkladığı Win-
dows- 2000 işletim siste-
minin, mevcut yazılım
programlanyla uyuşma-
ma tehlikesi bulunduğu
yolundaki bir rapor, şirke-
tin hisse senetlerinin de-
ğer kaybetmesine yol aç-
tı. Microsoft'un hisse se-
netlerindeki düşüşün 6.06
puan olduğu ve hisselenn
99.93 puana gerilediği ifa-
de edüiyor.
Söz konusu rapor,
"GartnerGroup" adh tek-
nolojik incelemeler ya-
pan bir firma tarafindan
hazırlandı. Raporda, Win-
dows-2000 sistemine ge-
çecek firmalann yüzde
25' inin sorunla karşılaşa-
cağı öne sürülüyor. Win-
dows-2000 işletim siste-
mi, özellikle şirketler ve
büyük kuruluşlar için ha-
zırlanmış birprogram. Ra- ,
porda "şirketlerin, Mic- '
rosoft yazılımdaki hata- ,
lan düzetteoekadar,W în-
dows-2000 sistemine ge-
çişi bir süre ertelemeleri"
tavsiyesi de yer aldı. Öte
yandan, dünyamn en bü- |
yükbilgisayarfırmalann- !
danDell'inpatronuMic- |
hael DelL -*Linux işletim ;
astemininVVîndcnvs'akar- :
şı ciddi bir ahernatif ol-
maya başladığı'' görüşü- ,
nü dile getirdi. ;
Buna karşılık Micro- ;
soft yöneticileri, Win- ;
dows- 2000 programuun
piyasaya çıkışımn firma
açısmdan bir dönüm nok-
tası oluşturacağmı söyle-
düer.