Katalog

SAYFA CUMHURİYET 19ARAUK2000SAU 8 Mehmet@cumhuriyetcom.tr enter Internetin Güzin Abla'sı .netMEHMET SUCU „ nternetin binlerce I I Güzin Abla'sından I I bıri Prof. Çakanyd- -Jk ĞBL, okurlanndan ge- len sorulan yanıtlıyor: Soru: Hocam ben 22 yaşında bir ev kızıyım. lyi de bir lasmetim çıktı, evlenmeyi düşünüyo- rum. Yalnız aklıma takılan bir şey var, belki biraz daha beklersem, karşıma daha iyi bir kısmet çıkacak. Bu konu- da beni aydınlabrsamz sevini- rim. Prof. Çakanyıldız: Bu olduk- ça komplike bir problem. Genç kızlık döneminizde toplam kaç kısmetiniz çıkacağı da en önem- li değişken. Diyelim ki çeşitli faktörleri göz önûne alarak si- ze (eğerhepsini reddedersenız) iı' ayn kişinin talip olacağını farz edelim. Bu durumda, ilk talibinizin en iyisi olma ihtima- li 1/n'dir, o yüzden ilk isteyene gitmeyin derim. tlk isteyeni red- deder, ondan sonra da ondan daha iyisini beklerseniz, çok büyûk bir ihtımalle (n-l/n) da- ha iyi bir seçim yapmış olursu- nuz. Problemin tam çözümü ise Lagrange-Teukolsky denklem- lennın dıscrete çözümünü gerek- tinyor, o da bugün bilınen tek- niklerle maalesef ımkânsız. Bi- limsel gelişmeler, ınanıyoruz ki yakın bir gelecekte bu toplum- sal yaraya da çare olacaktır. Şimdılik özel durumlar için bil- gisayarda yaptığım sımulasyon- lardan elde edilen bir "rule of thumb" söyleyebilirim, ilk üç- te bıri reddet, sonra gelenler içinde reddedılenlenn hepsinden iyi olanı kabul et. Bırçok genç kızırruzın zaten ınstmctrve olarak buna benzer bir metot kullan- ması, insan beyninın processing gücü hakkında düşündürücü. Serbest bölge statüsünde kurulacak internet şehri, sektörün yeni gözdesi Silikon Vadisi Dubai'ye taşınıyor• Dünyamn en zengin kentleri arasmda ilk sıralarda yer alan Dubai'de, gelecekte petrol kaynaklannın tükenebileceği hesaplanarak dünyamn ilk elektronik ticaret ve medya serbest bölgesinin temelleri atıldı. Ekonomi Servisi - Dubai'de serbest bölge statüsünde kurulan internet şehri, bilişim sektörüne yatınm yapmak isteyen girişimcilerin gözdesi haline geldi. Dünyamn en zengin kentleri arasında ilk sıralarda yer alan Dubai'de, gelecekte petrol 3atom buyukluğunde transistor üretildi ikroçip pazannın neredeyse tek hâkimi olan Intel'in, ABD'nin San Francisco kentinde düzenlenen ve bilgisayar dünyasmın önde gelen isimlerinin katıldığı bir toplantıda taruttığı yeni transistor, santimetrenın milyonda üçü kadar, yani 0.03 mikronluk yer kaplıyor ve üç adet atom büyüklüğünde. Yeni transistorun 100 bin tanesi, ancak bir kâğıt yaprağı kalınlığına ulaşıyor. Bugüne kadar geliştirilen en küçük transistor 0.18 mikrofon büyüklüğünde. Bılgısayarlann beyni olarak tabir edilen çipler milyonlarca transistordan meydana geliyor. Transistor elektrik akımuıı değiştirerek veri akışıru denetliyor. Transistorlar küçüldükçe çipler daha da hızlanıyor. Bugün dünyanın en hızh çipi olan Intel'in Pentium 4 işlemcisi, silikon parçacıklar üzerine yerleştirilmiş 42 milyon transistordan oluşuyor. Pentium 4, Pentium 3'ün bir üst modeli olarak geçen ay pıyasaya sürüldü. Intel'in yeni transistoru sayesinde 400 milyon transistordan oluşan çipler üretmek mümkün olabilecek. Beyin hızına ulaşılacak Intel'in yeni transistoru sayesinde bilim dünyasında yeni ufuklar açılacak. Intel yetkililerine göre yeni transistor ile geliştirilecek çipler sayesinde insan beyni kadar hızlı düşünebılen ve işlem yapılabilen bilgisayarlar geliştirmek mümkün olabilecek. Intel'in 5-10 yıl içinde üretmeyi planladığı çipler 10 GHZ hızında olacak. Bugün üretılen en gelişmiş çip 1.5 GHZ hızmda. Bu, tabancadan çıkan kurşun 30 santimetre yolu kat edene kadar bilgisayann 20 milyon işlem yapabileceği anlamına geliyor. insanı tanıyacak Bilgisayar insan ses ve görüntülerini ayırt edebilecek ve böylece güvenlik sorunlan oıtadan kalkacak. Çıplerin şimdilik en büyük sorunu sıcaklık. Transistorlar küçüldükçe ve hızlandıkça üzerinden geçen elektriğin yarattığı sıcaklık da artıyor. Aşın ısuıma da çiplere zarar veriyor. Bu nedenle Intel, transistorlan bir sır olarak sakladıklan yeni bir kımyevi madde ıle kaplayarak sıcaktan korunmasını sağlıyor. kaynaklannın tükenebileceği hesaplanarak dünyanın ilk elektronik ticaret ve medya serbest bölgesinin temelleri atıldı. Her şeyin internet üzerinden yapılacağı Dubai internet şehrinin temel amacı, elektronik ticarete güven sağlamak ve '.com' fikirlerini destekleyici, hukuksal ve ekonomik çevre oluşturup Doğu'nun zenginlikleriyle bu fikirleri fuıanse etmek. Modern, sağlık ve eğitim imkânlannın sunulacağı internet şehrinde, gelişmiş havaalanı ile iş merkezi şehirlerle ulaşım da sağlanacak. İnternet ünlversltesi Kurulacak internet üniversitesinde, internet şehrinin ihtiyacı olan kalifiye eleman yetiştirilecek. Karadan denize açılan bir kilometrelik kanalın çevresine inşa edilecek şehır projesi için ilk kez Dubai'de yatınm yapacak yabancılara toprak ve mülk sahipliğı ıçm izin verildi. Dubai'de tüm satışlardan. şirket kazançlanndan ve özel gelirlerden vergi alınmıyor. Kurumlar ve gelir vergisinin olmaması, Silikon Vadisi'ndeki girişimcilerin Dubai'ye yatınm yapmasında tercih sebebi oluşturuyor. Dubai'de devlet politikası haline getirilen internet şehri projesinde, elektronik ticarete teşvik ve uyum için fınansal ve hukuksal düzenlemeler hazırlanarak elektronik devlete doğru gitmek üzere hızlı adımlar atıhyor. E-devlet E-devlet sayesinde şirketler ile devlet arasındaki bağlann arttrnlarak prosedürden ve kırtasiyeden kaynaklanan zaman kaybının oıtadan kaldınlması hedefleniyor. Bilişim kurallarıürkiye Bilişim Demeği'nin çıkardığı "BiMşim Kültûrü Dergisi''nde, internet iletişiminde uyulması gereken kurallar, "Başkalanna SaygT, "Altyapı ve Zamanı Verimli KııHanma" ile "Biçimsel ve lçeriksel Özen" başhklan altında toplanıyor. Yaygın olarak kullanılmaya başlandığı günden itibaren, "sınırsız özgûriûğûn" sımgesi olan internette iletişim kurarken, özellikle karşı tarafa saygı duyulması ve dürüst davranılmasının gerekliliği behrtiliyor. Sayısal iletişimde, açık kimliğin, çok gerekli olmadığı sürece saklanmaması gerektiği ifade edilerek kullanıcılardan, toplum karşısında kendilerine yakıştırdıklan tavn internette de sürdürmeleri ve kimliklerini sakladıklan düşüncesiyle benimsemedikleri davranışlar içine girmemelen isteniyor. Yazıda, internette toplu olarak sohbet edilen "oda"larda tartışmalann kişileşmesine yol açılmaması gerektiğine işaret edilerek, düşüncelerin ifade edilişinde sağduyulu, nazik olunması ve başkalarının inançlannı zedeleyecek sözlerden kaçınmaya özen gösterilmesi gerektiği ifade ediliyor. Yeni iletişim biçiminde uyulması gereken kurallar arasında, altyapı ve zamarun verimli kullanümasına da değınılen yazıda, kullanıcılara, iletişim kurarken, anlamsız iletilerden kaçınmalan, ulaşmadığı kaygısıyla art arda aynı iletiyi göndermemeleri ve hiç kimsenin zamanını boşa harcamaya haklannın olmadığı hatırlatılıyor. Yazıda, internet yoluyla iletişimde uyubnası gereken biçımsel ve içeriksel kurallar da belırtilerek iletilerin anlaşılır ve kısa olması, gönderilen ileti eğer bir kişiyi ilgilendiriyorsa, genele duyurmak yerine sadece o kişiye iletilmesi ve yanlış anlamaya neden olacak sözcüklerden kaçınılması isteniyor. Sayısal iletişimde uyulması gereken kurallar arasmda, aynca yüksek sesle konuşmak, "bağırmak'' anlamına gelen, büyük harf kullanımuıın gereksiz yere yapılmaması, esprili ya da alaycı anlatunlardan kaçınılması, internetin sağladığı olanaklann yasadışı olarak kullanımına izin verilmemesi ve bu tip durumlara karşı alınması gereken önlemlere uyulması bulunuyor. İnternette dolaşan, borsayı sallayacak 10 söylenti orsayı ve ekonomiyi salla- yacak öyle çok yalân haber çıktı ki son günlerde. bu yüzden borsa bir ara an- cak savaş çıkarsa ineceği yer olan 10 binler seviyesini gördü. tşte borsayı batıracak, memleket ekonomisini yerle bir edecek bu ya- lan haber ve maksatlı söylentilerden bırkaçı: 1- Rahşan Ecevit ve Bülent Ecevit kavga etmışler. Rahşan Hanım 10 gündür kendısine soru soran Ecevit'i "Bana ne, git kendin hallet" diye ters- liyormuş. 2- Devlet Bahçeiibekârlık takedin- ce Deniz Akkaya ile evlenmeye karar vermiş. Evlilik karanna karşı çıkan parti meclısinin bazı üyeleri, gözda- ğı vermek amacı ile Deniz Akkaya'nın jipini yakmışlar. 3- Hasan Mezarcı gerçekten me- sihmiş. Kendısiyle canlı yayında ka- fa bulan Reba Muhtar' ın ağzı burnu yamulmuş. Reha Muhtar üç gündür suya "buııu'', ekmeğe "maaa" diyor- muş. Şu andaki haber görüntüleri de eski görüntülermiş. Devlet bunun üze- rine Mezarcı'yı Türkiyt'ye çağınp mesih olduğunu iddia eden Mehmet AIi Ağca ile penaltı atışlan yaptırt- mış. Mezarcı, Ağca'run koruduğu ka- leyi folloş ederek mesihlik unvanıru ayak bileğinin hakkı ile elde etmiş. 4- Nazmiye Demirel, Ziraat Banka- sı'nın bankamatiğinden sahte banka kartı ile para hortumlarken yakalan- mış. Fırat kenannda bir koyun kaybo- lursa gelin bunun hsabını bana sorun diyen Süleyman DemirelBey ise "Be- nimle ayru soyadı taşryanlann sonım- luluğunu iki de bir bana yıkmayın ga- dişim" demiş. 5- Cep telefonlan iktidarsızlık ya- pıyormuş. Zaten nüfusumuzun düş- mesinin nedeni de cep telefonlanymış. Iktidarsızlık yapmayan modeller ise erkeklık hormonlannı azaltıyormuş. Fatih Ürek, Doktor Bilal ve Aldoy ap- tıklan açıklamalarda, "Arökceptele- foou kullanmryıcaz" demişler. 6- Okan Bayülgen' ın oynamadığı bir film çekiliyormuş. Okan Bayülgen ise film setini basarak "Benden ha- berazfDmçekersinizhaa" diyerekyö- netmenı evire çevıre dövmüş. Yönet- men Pigmeymiş... 7- Windows 98 programı, yükle- nirken bilgisayann start yazan böl- gesine bir tane de sanal kamera yük- lüyormuş. Amerikan yönetimi iste- diği her kimseyi bu kamera yardımı ile şakır şakır izliyormuş. 8- Banka hortumlayanlara af çıka- cakmış. Hatta horturnladıklan para- lar kendilerine faizleriyle birlikte ia- de edilecekmiş. Merkez Bankası'nın başına ise AM Balkaner ve Rüştü Sa- racoğhı'nun ekibi getirilecekmiş. 9- Akmerkez' in tam altmdan geçen bir fay hattı bulunmuş. Eğer 3.5 'lik bir deprem bile olsa Akmerkez yerle bir olacakmış. Tabii içindekilerle birlik- te. 10- Ahmet Necdet Sezer kırmızıda geçmiş... SALI ORHAN BURSALI Yeni Bir Düztemden Bakış Arayışı Türkiye'nin yönetimi anlayışında bir "para- cfrgma"değişikliği (meseleye başka bir düztem- den bakış) olmadan, içinde çtrpındığımız or- tamdan orta ve uzun vadeli kurtulmamız olanak- sızdır. Türkiye'yi yönetenlerin bugüne kadarki yöne- tim ve sorun çözme biçimi/ yöntemi, a) Siyasal, sosya! ve hatta küttürel sorunlan çözmede şiddet aracına başvurma; b) Daha az demokrasi; b) Ekonomik kendiliğindencilik, programsız- lık, plansızlık ve Türkiye'nin hangi sanayi ve ekonomik alanlarda yukanya doğru hızlı bir çı- kış yapabileceği konusunda bir düşünce olma- ması, değişen dünya ve Türkiye koşullanna sü- rekli uyum sağlayacak bir "ekonomi po//töka"yok- sunluğu idi. Pazaryazımızda, siyasetçinin, bürokrasinin ve yeri geldiğince de askeriyenin Türkiye'nin ana siyasi, sosyal, hatta kültürel sorunlanni "çözmek" için şiddete başvurmayı milli geleneksel bir et- kinliğe dönüştürdüğüne ve 1950'lerden bu ya- na bu "sihirii araç" ile aslında hiç bir sorunun çözülmediğine ve "Kana kan intikam" politika- sryla Türkiye'nin ancak bugünlere gelebildiği- ne değinmiştik. Geçmişten öğrenmeyi sürekli bir refleks ha- line getirmez, öğrenebilen siyasal ve ekonomik yönetim sistemleri kuramazsak, sorunlan nasıl çözeceğiz? • • • Türkiye'nin geteceği, bizi bugüne kadar bir ye- re getirmeyen, artık Türkiye'nin kaldıramadtğı, kaldıramadığı için de bugünkü çıkmazlarda bo- caladığımız bu politikalardan vazgeçmek, yani artık şiddeti, sorunlann çözümünde bir araç ol- maktan hızla çıkarmakta yatıyor. "Türkiye'nin koşullanna uygun demokrasi" anlayışı da, politikası da iflas etmiştir. Böyle bir bakış, bizi, ancak kutuplaşan ve aynşan bir Türkiye'ye götürmüştür. Daha fazla demokrasiye, Avrupa ölçülerine uy- gun bir demokrasiye yönelmeliyiz. • • • İflas eden temel bir anlayış da ekonomi poli- tikasıdır. Daha doğrusu ekonomi politikasızlık- tır. Türkiye'nin önüne şimdi yeni bir ekonomik kurtuluş reçetesi konuyor. Satın, her şeyi satın, bütün KlT'leh, devlet kuruluşlannı, ucuza gidi- yor demeden satın! Devlet mallannı satarsanız kurtulacaksıruz... Her şey serbest piyasa ekonomisince beHr- lenmeye, oyunun kurallan buna göre oynanma- ya başlayınca, ekonomi düze çıkacaktiri Bir de bazı yapısal reformlan uyguladına mı, göreceksiniz ekonomi nasıl uçacak!" IMF, Dunya Bankası ve basınımızdaki ekono- mi yazarlannın yüzde 95'inin vaazlan bu yön- dedir. Türkiye, yeni bir ekonomik hayal kınkltğınm eşi- ğindedir. Ekonomi tamamen serbest pryasa ekonomi- sinin kurallanna bırakılarak Türkiye'nin Avnj- pa'nın ortalama ekonomik kalkınmışlık ölçüle- rini yakalayabileceği bir ham hayaldir. Dünyanın, özellikle de zengin ülketerin, sana- yileşmede (ekonomide) yol gösterici ve yön- lendirici olmaktan vazgeçtikleri de büyük bir yalandır. Ulusal ekonomik, sanayi, teknoloji hedefleri olmayan ülkelerin, politikacılann partiterin ge- leceği yer, bugünkü Türkiye'dir ancak. Daha ötesi değil! Türkiye, ekonomi yönetimine de "yeni bir düz- lemden" bakmadığı sürece, orta ve uzun vade- de bataklıktan çıkamayacaktır. Cumhurbaşkanlığı Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer kol- tuğunun hakkını vererek görev yapıyor. Sezer, bugün mumla aranan, yannın Türkiyesinin say- gın, uzun vadeli düşünen yönetici tipi profılini çiziyor. Ülkenin uzun zamandır arzuladığı bir yönetime ve yöneticiye tanık oluyoruz. Hükü- met, özellikle Ecevit, görev süresini 5 yıla indi- recek Anayasa değışiklikleri üzerinde çalışma- sına rağmen, Sezer, hükümete, politikacılara şirin görünmek gibi hiç bir kaygı duymuyor. Anayasa ve yasalar çerçevesinde üzerine dü- şeni yerine getiriyor. Cumhurbaşkanlığının anayasal bağımsızlıği- nı ortadan kaldırmayı ve kendilerine bağlı, uy- du bir Cumhurbaşkanlığı makamı yaratmayı ar- zulayan bugünkü siyasi erk sahiplerinin bu gi- rişimlerine, umanz diğer parrjler atet olmayacak- tır. Ecevit'in, ülke ve devleti yönetmede Sezer'i kendine en yakın yandaş olarak nasıl görmedi- ğini hayretle izlemek ve yeni değertendirmeler yapmak gerek. Düzettme: Pazar günkü yazıda ikinci okuma sırasında bir cümlede yanlışlık yaptım: Sondan önceki pa- ragrafta "... arkasından, doğrudancinayetiş- lememiş kişileri bir süre daha içeride tnrakan..." şeklindeki cümle, "arkasından, doğrudan cina- yet işlemiş kişileri bir süre daha içende bıra- kan..." şeklinde olacaktır. Düzeltir, özür diterim. obursali@bilimmerkezi.org.tr TÜRKKALPVAKFI ^ "Çocuk Kardiyolojisi" TürkKalpVakfi kalitesi ve titizliğiyle hizmetinizde 19 Mayıs Cd. No: 8 Şışlı/İSTANBUL Tel(0212)2120707(pbx) Faks:(0212)212 6835 Türkiye Gazetecıler Cemiyeti'nin yaytnladığı günlük Bizim Cazete Ülke sorunlarına ilişkin raporlanyla, araştınmalanyla. köşe yazılarıyta, tarafsız haberleriyle sıvıl toplumlann gazetesi. Düzenli okumak için abone olun. Tel: 0.212. 51108 75