Katalog

10 KASIM 2000 CUMA CUMHURİYET SAYFA H A B E R L E R [email protected] 11 Başkanlık seçimlerinin kaderini belirleyecek eyaletin bazı bölgelerinde oylann bir kez daha sayılacağı açıklandı florida'da işler sarpa sarıyor 2?aşta Florida olmak üzere, ülkenin her yerinden seçim ve sayım işlemleriyle ilgili şikâyetler yağıyor. Demokrat Parti, Florida'nın 4 bölgesinde oylann yeniden sayılmasını istedi. Dış Haberler Servisi - Dünya,ABD tari- hinin en garip başkanlık seçimlerinin so- nucunu nefesini tutmuş beklerken, durum kesinlik kazanacağı yerde giderek daha da çetrefilleşiyor. Ortaya atılan iddialann ya- nısıra yapılan resmi açıklamalar da kafa- ' lan daha fazla kanştırmaktan başka pek bir işe yaramıyor. Dün geceyansı sona erme- si beklenen Florida'daki oylann yeniden sa- yım işlemi, gazete baskıya girerken hâlâ sürüyordu. Geceyansından sonra Florida eyaleti yetkilileri tarafından yapılan resmi açıklamada, başkanlık seçimlerinin kesin sonuçlannın belli olmasının 17 Kasım'a kadaruzayabıleceği bıldınldı. Bu arada, se- çimin kaderini belirleyecek Florida'nın yanısıra sonuçlann hala belli olmadığı bir diğer eyalet olan Ore- gon'dan yapılan açıklamada da, resmi sonuçlann açıklanma- sının oylann postayla gönde- rilmesi nedeniyle bir ay sürebi- leceği bildirildi. Dûn gece yan- sından sonra Florida'dan gelen son haberlerde, 67 bölgenin 54'ûnde oy- lann yeniden sayım işleminin tamamlan- dığı ve Cnmhuriyetçi Parti adayı George Bush'un rakibi Demokrat Partili Al Go- re'la arasındaki oy farkının 1784 olduğu açıklandı. Florida'dan kesin sonuçlaralın- sa bile yeni başkamn belli olmasının da- ha uzaayabileceği bildiriliyor. Bir kaç oyun bile büyük önem taşıdığı çekişmeli seçimlerde yapılan usulsüzlûk- lerin çorap söküğû gibi art arda gûn ışığı- na çıkması ortalığı iyice kanştırdı. CÜke- nin her yerinden Adalet Bakanlığı'na şi- kayetler yağıyor. Flonda'nın Palm Beach bölgesinde bazı secmenler seçımlenn ye- nilenmesi için dava açarken, Demokrat Parti de eyaletin dört bölgesinde oylann ye- niden, bu sefer elle sayılmasını istedi. Florida'nın Palm Beach bölgesinde çok sayıda kişinin Demokrat Parti başkan ada- yı Gore'un yerine yanlışlıkla Reform Par- tisi başkan adayı Pat Buchanan'a oy ver- dikleri bildirildi. "Kafa kanşüran oy pu- sulası yüzünden" yanhşlık yaptığını sa- vunan 3 kişi, buradaki seçimlerin yenilen- mesi içın dava açarken, yine Gore yerine Buchanan'a oy verdiğini iddia eden 5 bin kişi eyalet seçim merkezini aradı. Palm Beach'te oy pusulasına itiraz edenler, pan- kartlarla oylann sayıldığı merkezde gös- teri düzenlediler. Gore'un seçim kampanya- sı sorumlusu William Daley ise dava açanlann sayısının 3'ten fazla olduğunu ve bu sa- yınm artabileceğini söyledi. Davada, Palm Beach'teki oy pusulasının kafa kanştı- ncı olduğu ve Gore'a oy vermek is- teyen bazı seçmenlerin yanlışlıkla Bucha- nan'ı işaretledikleri öne sürûlüyor. Bucha- nan da, Gore'a oy vermek isteyen bazı seç- menlerin yanlışlıkla kendisine oy vermiş olabileceğini kabul ederek, "Bana verilme- miş oylan istemiyorum. Gerekirse seçim yeniden yapümau" dedı. Adalet Bakanı Janet Reno, Florida'da- ki seçim-sayım düzensızlikleriyle ilgili şi- kayetlerin ınceleneceğinı ve gerekli dene- timin yapılacağını bildirdi. Reno, merke- zı New York'ta bulunan bir insan haklan derneğinden gelen şikayet başvurusunu değerlendireceğinı duyurdu. Siyah, Ispan- yol kökenli ve diğer halk topluluklannın haklannı savunan etkıli dernek, Florida'da basit suçlardan hüküm giymiş çoğu siyah 436 bin 900 seçmenin oy verme haklan- nın ellerinden ahndığım bildirdi. Azınlık haklan savunucusu bir grup avukat da Re- no'dan olası seçim hilelerinin resmen so- ruşturuhnasmı istedi. Siyasal gözlemciler aynca, Gore'un ülke genelinde çoğunluk oylannı almış göründüğüne işaret ederek bu durumun yaratacağı kanşıklıklardan en- dişe ediyorlar. Başkan doğrudan halk oyuyla değil de de- lege oylarıyla belirlendiği için Gore, Bush'tan daha çok oy aldığı halde, Bush daha fazla seçici delegeye sahip olduğu için başkanlık koltuğuna oturmaya hazırlanı- yor. Gore, ûlke genelinde oylann yüzde 48.59'unu alırken, Bush, oylann yüzde 48.3rinialmıştı. Siyasal yorumcular, başkanlık seçiminin kaderini değiştiren "seçici delege" olayı- nın 18. yy'dan kahna bir yöntem olduğu- na dikkat çekerek, bunun günümüzdeki geçerliliğini tartışmaya başladılar. FLORİDA Basın, yaşanan belirsizlikle dalga geçti. Irakgazeteleri, seçimleri 'komedi' olarak nitelendirdi Seçimler dünyanm diline düştü -fcjiaıı faktörü Elian Gonzalez konusunda CKnton'a öfke duyan Fküridahlar, o dönemde yapüklan gösterilerde Demokratiara "Florida'yı unutuıT mesajını vermişlerdi. (REUTERS/AP) D15 Haberier Servisi - ABD'de- ki başkanlık seçimlerinde yaşa- nan belirsizlikler bütün dünyayı şaşkma çevirdi. Dünya liderleri kutlama mesaj- lannı geri çekti; gazeteler hızla manşet değiştirdi; Hong Kong'dan Helsinki'ye sıradan vatandaşlar şaşkına döndü, Roma'da bir kafe- nin sahibi "Aaa, Itah/a gibi" der- ken olayı Alfred Hitchcock film- lerine benzetenler de oldu. ABD başkanlık seçimlerinde önce Demokrat Parti adayı AI Go- re'a karşı Cumhuriyetçı Parti ada- yı George W. Bush'un kazandığı- nın açıklanması, ardından bu açık- lamanm geri çekilmesi, oylann tekrar sayılmaya başlanması kafa- lan kanştırdı. • En hızlı Prodl çıktı Dünya liderleri Bush'a erken ve yanlış bir kutlama mesajı gönder- diler, ancakhemen mesajlannı ge- ri çektiler. Avrupa Komisyonu Baş- kanı Romano Prodi, Bush'u ilk kutlayan ve süratinden ilk pışman olan kişiler- den oldu. • 'ABD muz cumhurlyeti mi?' Dünyanın her köşe- sinde gazeteler hızla baskı yaparak Bush'un zaferini ilan ettiler, ay- m hızla manşet değiş- tirdiler. Ingiltere'de ya- yımlanan Evening Stan- dard, ilk baskısında Bush'un kazandığını du- yurdu, ardından gelen yıldınm baskıda "Çık- maz_" başlığını kullan- dı. Ingiliz The Times gazetesinde. "ABD bu- gün gülünç duruma düş- rü. Böyle bir şey ancak muz cumhuriyetlerinde olur" yorumu yapıldı. • Hitchcock fllml glbl' Seçimlere ilişkin yorumlarda da gizemli bir cinayetin ipucunu arar ABD'de yayunlanan Orlando Sentinel gazetesi, seçim gfinü art arda 4 baskı yapmak zorunda kakh. (AP) gibi kimin kazandığı anlaşılmaya çalışıldı. Isveç'in Expressen ga- zetesi seçim sürecini heyecanlı bir oyuna, Isviçre televizyonunda bir haber sunucusu ise Hitchcock fil- mine benzetti. Hindis- tan'da yayımlanan Ti- mes of India'nın başya- zısında, "^Hitchcockbi- le daha iyi bir senaryo yazamazdT denildi. Portekız'de yayımla- nan A Capital gazete- si de Amerikan seçim- lerini, karmaşa ustası- nın yazdığı bir senaryo- ya özdeş tuttu. Irakbasını da seçim- leri komedi olarak ni- teledi. • 'Antika bir slstem' Alman basını, ABD'nin seçim siste- mıni "antika ve antide- mokrarik" bir sistem olarak nitelendirdi. Die Welt ga- zetesi, "Bu bir ucuz roman değil, bir pembe dizi de değil ama müt- hiş bir komedL 280 miryon nüfus- hı bir dev imparatortuk, geleceğin baskanını seçmeleriiçin seçmenle- rinisandıkbaşına gönderiyor ama üd adav berabere kaiıyor. Böyle bir şeyiÖzbetdstan seçimlerryle Is- viçreseçimlerinde bilegörmedik'' dedi. Afrika'da yayımlanan gazeteler, "ABD'de böyle şeyler oluyorsa, yoksul Afrika kıtasında her şeyin düzgün veşeffitfobnasmı nasü bek- lersiniz" yorumlan yapıldı. • Aynı İtalya glbl' Hükümet değiştirmelere ve se- çimlere alışık olan, savaş sonrası dönemde 58 hükümet gören îtal- ya'da da şaşkınlık egemendi. Roma'da birkafenin sahibi Mas- simo Ruggeri, "Florida'da neter ohıyor? itaJya'ya benzryor" diye- rek hayretıni dile getirdi. Lagos'ta taksi şoforü Fortune Akabuka, bu şaşkınlıktan bir ders çıkararak "Bu Nijerya'da ya da Afrika'nın herhangi bir yerinde olsaydı tûm dünya parmağını bize çevirirdi'' yorumunu yapü. Arafat'a bağlı örgüt, 1 liderinin öldürüldüğü saldırının ardından misilleme tehdidinde bulundu Israfl rokedeıi El Fetih'i hedef aldı Washington'da Arafat iknaya çalışıyor Dış Haberier Servisi-ABD Başkanı Bül CBnton'la dün VVashington'da bir araya gelen Filistin lideri Yaser Arafat'm. Filistinlileri korumak amacıyla bölgeye bir uluslararası gücün gönderilmesi konusunda Clinton'ı ikna etmeye çahştiğı bildirildi. Clinton uluslararası güce karşı çıkıyor ve önceliği şiddetin sona erdirilmesine veriyor. Seçimlerdeki belirsizliğin, Cünton'ın Arafat ve îsraü Başbakanı Ehud Barak'la yapacagı gorüşmelcrden sonuç alma şansını daha da azaltnğı belirtiliyor. Filistin heyetının başkanı Saib Erakat, "Arafat Clinton'la banş sürecinin nasd canlajıdınlabtleceğı konusonu tartışmaya kararh eterakgefiyor" demıştı. Dış Haberier Servisi - Israıl, heli- kopterlerle dün Filistin Devlet Baş- kanı Yaser Arafat'a bağlı El Fetih li- derlerinin de içinde bulunduğu bir ara- ca roket saldınsı düzenledi. Saldında araç içindeki 1 Filistinli öldü. Hasta- ne kaynaklan, araçta ve aracın çevre- sinde bulunan 15 kişinin yaralandığı- nı, 4'ünün durumunun ağır olduğunu duyurdu. Saldında yaralanan 2 kadı- nın ise daha sonra kaldınldıklan has- tanede öldiiğü açıklandı. Görgü tanık- lan, olaym Batı Şeria'nın Beytülla- him kenti yakınlanndaki Beyt Sahur köyünde meydana geldiğini bildirdi. Hüseyin Abayat adlı El Fetih lide- rinin olay sırasmda öldüğünü doğru- layan tsrail askeri yetkilileri, Aba- yat'ın saldın hazn-lığı içinde olduğu- nu iddia ettiler. Abayat'ın öldürülme- sinin ardındanmisillemetehdidindebu- lunan örgütün Beytüllahim'deki tem- silciliği, Israil Genelkurmay Başkanı General Şaul Mofaz'ı öldürecekleri- ni iddia ettiler. Saldınnın ardından ilk açıklama El Fetih'ten geldi. El Fetih, saldınnın, lı- derlerini öldürmek amacıyla kasıtlı olarak düzenlendiğini kaydetti ve mi- silleme tehdidinde bulundu. Fetih örgütünün Beytüllahim bölgesindeki Genel Sekreten Kamil Hanıid. "Bu operas\on, tsrail ordusunun üst dözey kademeleri tarann- dan düzenlenmiştir. tsrafl. içindeFetih'in dört li- derinin bulunduğu aracı izlemiş ve suikast dü- zenlemiştir'' dedi. Fetih hareketinin Batı Şena yetkilısı Hüseyin El Şeyh de, "Fetih hareketi hedef aunmıştır. Bu 00 MtLYON KİŞİ OY KULLAND1 Seçmenlerinyartsı sandık başınagitti DışHaberier Servisi-ABD'de son 40 yılın en çekişmeli baş- kanlık seçüninde seçmenlerin yüzde 50.7'sinin sandık başına gıttiği açıklandı. ABD Seçim Çauşmalan Ko- mitesi Direktörü Curtis Gans, 205.8 milyon Amerikalı seç- menden yüzde 50.7'sinin oy kullandığını ve bu oranın, 1923'ten sonra en düşük dü- zeye inen 1996 seçimine ka- tılım oranının üstüne çıküğı- nı söyledi. 40 yıl önce, 1960 yılında Demokrat Parti'nin adayı John F. Kennedy ile Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Richard Nixon arasında ge- çen çekişmeli başkanhk seçı- minde Amerikalılar seçime büyük ilgi göstermiş ve katı- lım yüzde 62.8'e ulaşmıştı. Cumhuriyetçi Parti'nin ada- yı Ronald Reagan'ın başkan seçildiği I984'te ise katılım oranı yüzde 53.1, yine Cum- huriyetçi Parti'nin adayı Ge- orgeBush'un seçildiği 1988 yı- lında yüzde 50.1 'di. Demok- rat Parti'nin adayı BiD CHn- ton'm Bush'u yenilgiye uğ- ratnğı 1992 yılında yüzde 55.2 oranında katılım olmuştu. Clinton'ın 2. kez başkan seçil- diği 1996'da ise katılım yüz- de 49'da kalmıştı. ENÎM DEDÎĞÎMİYAPTILAR' Castro seçim giinünü kumsaldageçirdi Dış Haberier Servisi - Cum- huriyetçi aday George Bush ve Demokrat aday Al Gore'u, ABD tarihinin "en suoa" aday- lan olarak nitelendiren Küba Devlet Başkanı FiddCastro, se- çimler için Amerikalılara yap- ögı çağnya kendisi de katıla- rak plaja gitti. Castro, Santa Maria plajında, ABD seçimle- rine katılım oranının yüzde 50'de kalmasına atfen, "ABD seçimlerininyapddığıgün Ame- rikan nüfusunun çoğunluğu- nun yapbğı şeyi yapıp plaja gi- deceğimi söytemistim" dedi. Üniforması içinde turistler- le şakalaşan Castro, bir turis- tin, ABD başkan adaylan için ret anlamına gelen, baş par- maklannı yere çevirme işare- tine güldü. Castro daha önce, ABD başkanlık seçimlerinde hangi adayın kazanacağının önemli olmadığını söylemiş ve seçmenlere de plaja giöneleri tavsiyesinde bulunmuştu. Küba lideri, Amerikan se- çim tarihinin "en yavan ve sı- laa" adaylan olarak tanımla- dığı Gore ve Bush'tan uzlaşma beklemeyeceğini söylemiştı. \ITELERDE REKORLAR KIRILDI Milyonlarca kişi seçimi internetten izledi Gazze ŞerkU'nde Israil kontrohlndeki noktalar yeni çarjşmaların alevlenmesine neden ohıyor. (REUTERS) sakhnya karşıhk vereceğiz*' dıye konuştu. Isra- il ordusundan yapılan açıklamada, Fetih lider- lerinin, Israil karşıtı saldınlardakı rolleri yüzün- den hedef alındığı bildirildi. General Yaakov Zigdon, "El Fetih liderleri ûç hafta önce Gilo'da (Kudüs'teki bir \ahudi yer- leşimi) açdan ve bir sınır muhanzının varaîan- masına neden olan attş ve El Hadir köyünde iki Israil askerinin ölümüne yol açan sakun >üzün- den ordu taraftndan aranıyorlardı ve bu yûzden onlara bir saldın düzenkndi" diye konuştu. Arafat: Tehlikeli gelişme Filistin lideri Yaser Arafat, Washington'dan yaptığı açıklamada, saldınyı "tehlikeli bir ge- lişme" olarak nitelendirirken, ABD yönetimi de Abayat'ın öldürülmesinin "kaygı verici ge- lişmelere yol açacağuu" belirtti. DışHaberler Servisi-ABD'de son 100 yılın en çekişmeli baş- kan seçimi, aynı zamanda in- ternetten en geniş biçimde iz- lenen seçim olma özelliğini de kazandı. Televizyon kanalla- n ve dığer yayın kuruluşlannın interaet siteleri, milyonlarca Amerikahnın bağlanması sonu- cu rekorlar kırarken, internete bağlananlann seçımle ilgili 24 milyon sayfa okuduklan orta- ya çıktı. Bundan önceki rekor 11 Eylül 1998'de bağımsız sav- cı Ken Starr'ın, Başkan BU1 CKnton'ın seks skandalıyta il- giu' raporu internette yayım- landığı gün kınlmış ve o gün izleyiciler internette 10 mil- yon sayfa okumuşlardı. CNN, seçim günü sitesine 75 milyonkişinin giriş yaptığı- nı ve 12 Ekim'de başkan aday- lan arasındaki tartışmadan son- raki 40 milyon kişılık rekorun kınidığını beürtirken, MSNBC de kendi sitesine 5 milyon ki- şinin bağlandığını duyurdu.