Katalog

SAYFA CUMHURİYET 21 OCAK 2000 CUMA HABERLER DU1NYADA BUGUN ALt StRMEN TSYD Sorguluyop ANTALYA - Eğer Turkıye genel geçergerçek- len boylesıne gozu kapalı bellememış, kendısı- ne doğru dıye sunulanlan boylesıne rahatlıkla ka- bul edıp, dovme ve sevme yenne sorgulamaya koymaktan bu denlı şıddetle kaçınan bır ulke ol- masaydı, TSYD'nın (Turkıye Spor Yazarlan Der- neği) Antalya'dakı Spor Gazetecısının Özgur- lûğü" semınen belkı bu kadar onemlı bır boyut kazanmazdı Ama doğruyu söylemek gerekırse, gerek ko- nuşmacılar gerekse uyeler tarafından basın, s- por basını ve spor gazetecısının boylesıne sor- gulandığı, dıl konusundan felsefeye kadar uza- nan bır ıçenğı kapsayan, bu arada sorunlann özune parmak basılmaya çalışılan, o alanda on- de gelen kışılenn katıldıklan toplantı, toplumsal yapımız da goz onunde bulundurulunca, umut vencı bır şaşırtıcılığa burunuyordu Değeriı yazar ve yonetıcı UmurTalu'nun dun- yada sporun vardığı boyutları çok çarpıcı ra- kamlaria goz onune seren ve bu etkınlık alanını kureselleşmenın genel gıdışı ıçındekı yenne otur- tan açıklamaları, belkı de ondan sonra soz alan konuşmacının da dedığı gıbı spor gazetecısını artık shovv bussınes gazetecısı halıne getırmış- tır Ustelık de toplumsal talep spor gazetecısı ve yazannı bu alandakı akışa karşı çıkmak ozgur- lüğunden de yoksun bırakıyordu ••• Semınere katılanlar, spor gazetecısının ozgur- luğu onundekı engellerı tartışmaya başlamadan once, Doç Dr Atilla Erdemli ozguriuk konusun- da felsefi ıçenklı konuşmasıyla açıyordu semı- nen Felsefeyı dışlamış bır toplumda TSYD'nın du- şunceyı gundeme alması kadar, salondakı spor yazarlannın bu konuya gosterdığı uyanık ılgı de sevındırıcıydı TSYD meslektekı tekelleşmeyı, sendıkasızlaş- mayı eleştınp bunlann spor gazetecısının ozgur- luğu onunde ulaştıklan engellen tartışırken Ocal Uluç omeğınde olduğu gıbı, kendı kendılennı de kıyasıya eleştınp sorguluyorlar ve bugune gelın- mesınide sorumluluk paylannı açıkyureklılıkle ıtı- raf edıyorlardı Semınenn bırozeleştınyle kapanması da T- SYD'nın sorgulayıcı tavnnın başka bır parlak or- neğını oluşturuyordu Basının duzeyının fazlaca eleştınldığı, bu ara- da spor basınının da bundan nasıbını aldığı bır ortamda bu alanda çalışanlann, orgutlennın ken- dılennı boylesıne açık eleştınp sorgulamalan ce- saret vencı olduğu kadar duşundurucudur de Spor basınının uyelen, duzeylen konuştukla- n ve tartıştıklan konulara hâkımıyetlenyle bıze de spor sayfalannın çok daha ust duzeyde olabıle- ceğını kanıtladılar Pekıyı de o zaman ortaya başka bır soru çık- makta Acaba bugunku kımı aksaklıklar, spor gazetecılennın ve yazarlannın duzeyınden çok, basında reytıngle olçulen taiebın nrtelığınden mı kaynaklanıyor'? ••• Bu arada değerlı bılım adamı Prof Dr Nevzat Gözaydın'ın spor basınının dılı konusunda yo- nelttığı kımı eleştınlere de katılmadığımı belırt- mek ıstenm Zaten aynı oturumda kendısınden sonra konuşan Prof Dr Tahsin Yücel de genel- de spor yazarlannın dıl duzeyı konusunda bazı romancılan ofkelendırecek kıyaslamalaryaptı ve övguler sıraladı Sayın Nevzat Gozaydın ozellıkle maç kntıkle- nnden derlemeler yaparken, o yazıların bır yan- dan maç oynanırken alınan notlara bakılarak, telefondan nasıl ırtıcalen ve aceleyle yazdınldık- lannı bılseydı eğer belkı de eleştınlennde bıraz daha ınsaflı olurdu Her neyse kendılennı ve etkınlık alanlannı sorgulayan TSYD'nın tum yonetıcılennı, başta Başkan Atilla Gökçe olmak uzere kutlamak ıs- tenm. Çunku toplumun şu anda en fazla ıhtıyaç duy- duğu şeylerden bın de kendını sorgulamak 'Devlet korudu savı soruşturulsun' ANKARA (Cumhuri- yet Bârosu) - CHP Genel Başkanı Altan Oymen, Turkıye'nın dcı gündür Hızbullah vahşetının manzaralannı ızledığını behrterek, "Bu vahşeü da- ha da ûrkütucü hale geti- ren, örgütün bazı deviet yetkilileri tarafindan hi- mayeedfldiğiKklıalandır'' dedı Öymen, Hızbul- lah'ın ulaşüğı boyutun devletın adalet ve ıçışlen mekanızmalannın çökun- tü ıçınde olduğunun gos- tergesı olduğunu soyledı FP Bıngöl Mılletvekılı Hüsamettiıı Korkutata, olaya ıhşkın kuşkulannı aktanrken, îsîanbuJ Md- letvekılı Nazh Ibcak, dev- letın Hızbullah'ı tslamcı aydınlan yok etmek ıçın kullandığını one sürdû Oymen, dun genel mer- kezde duzenledığı basın toplantısında, aşın sağcı Hızbullah örgûtûne yöne- hk operasyonlan v e dgılı gelışmelen değerlendırdı Hızbullah'ın cınayetlennı "vahjet" olarak nıteleyen öymen, gazetelerde yer alan ve öıgûtûn kuruldu- ğu donemlerde devletm bazı bınmlennce korun- duğuna yonehk ıddıalara dıkkatçekü Ovmen "Bu örgütün devletm bazı bi- nmkriııce biündiği halde görmezden gebndiği söy- lendL Şımdı örgüte yöne- Kk olarak bazı operasvon- lar yapıoyor. Ama bu ara- da bırçok insan katloldu. Örgütün boyutunun bü- yükluğu şımdı ortaya çıla- yor" dıye konuştu Ope- rasyonlar yoluyla elde edılen sonuçlan takdırle ızledıklenm ve bunlara katkıda bulunanlan tebrık emklennı vurgulayan Oy- men, şunlan soyledı "Korku fHmi gibı izfe- diğiınız bu sûreçte Hizbtıl- lah'm devletm bazı birim- lerince teşvik gördüğü id- dialaruun soruşturulma- sına derhal başlanmabdır. TBMM kendı ıçındekı so- ruşturma mekanızmalan- hı işletmelidır. Bunun içm çok fazJa bir çahşma yap- maianna gerek >ok. Sade- ce gazetede çıkan haberle- ri değeıiendirsekr yeter." Hizbullah raporunda, örgütün tran Istihbarat Servisi'ne bağlı Pasdar'la büyük benzerlik gösterdiği kaydedildi 6 Askeri eğitinı iran'da yapıkyor'ANKARA (Cumhurtyet Bürosu) - îs- tıhbarat bınmlen tarafindan hazırlana- rak devletın üst düzey guvenlık bırunle- nne de sunulan Hızbullah raporunda, orgutun şemasının lran Isühbarat Servı- sı'ne bağlı Pasdar'la (Devran Muhafiz- lan) büyuk benzerlik gosterdığı behrtd- dı tran'da sıyası ve asken eğram gören Hızbullah milıtanlanyla Devnm Muha- fizlan Komutanı Resul adh bır kışının d- gılendığı kavdedılen raporda, "Iran'm, teokraük rejunını Turkıye'ye ithal etme amacından vazgeçmedığı sürece Hızbul- lah'ı desteklemeye devam edeceğı bir gerçektir" saptamasına yer venldı Ra- porda, Hızbullah ve PKK arasuıdakı ça- öşmalann son aylarda yennı anlaşmaya bıraktığı kaydedılerek "ÖzeUflde, Bat- manvçDryarbakır'da her iki terör örgü- tunun de Türkrve Cumhuriyeti'ne kar- şı ıtnfak ıçensmde hareket ettiği görül- mektedir"goraşuaktanldı Raporda, ör- gutun amacının Kûrt-Islam devletı kur- mak olduğununaltıçızıldı Raporda, or- gütûn camıaltı ve hücre evlennın zemın- lennde sığınaklar kurarak sorgulama yaptığı, kaçırdığı kışılen zıncıre vurdu- ğu kaydedildi Cuinhuriyet, ırtıcaı faalıyetlen ızle- yen bınmler taraftndan hazırlanan ve MGK'ye de sunulan raporun tam met- nını yayımhyor HizbuHah kelunesı, Allah'ın yolu, ta- raftarian, Allah'ın safinda yer alanlar, Allah'ın partısı gıbı anlamlar taşımakta olup, "ffirb" ve "Allah" kelımelennın bırleşmesınden oluşmaktadır Hızbul- lah, orgütsel anlamda Allah adına, Islam ugruna gruplaşma olarak da ıfade edı- lebdmektedır Yakalanan orgüt mensup- larının ıfade tutanaklan ıncelendıgınde, kendılennı Allah'ın askerlen olarak da tanımladıklan görulmektedır Afle ve sosyal yapdan: 1) Genelde ör- gût mensuplan ve aılelennın geçmışte soruşturma geçırmedıklen tespıt edıl- rruştır 2) Aılelenn çoğunlukla Doğu ve Gu- neydoğu kökenlı ve çok çocuklu olduk- Ian gözlenmektedır 3) Son donemlerde, psıkopat, yanke- sıcı, hırsız vb şahıslann örgût bunyesı- ne alındığı tespıt edılmıştır 4) Hızbullah teror orgutune mensup müıtanlann aılelennın orta ve dar geür- lı olduğu görûhnektedır 5) Örgût mensuplannın genelde Dı- yarbakır, Batman, Bmgöl, Mardın ıllen nüfusuna kavıtlı olduklan gozlenmekte- dff. Egftün durmnian: Yakalanan teronst- Jçnn ıfadeiennden, 1) Orgut mensuplannın genelde orta ve lıse dengı okul mezunu olduklan, 2) Unıversıte oğrencılennden de az da olsa katılun olduğu, 3) Unıversıtelı orgüt mensuplannın genelde tebhğ çalışmalanna katıldığı, oldurme ve yaralama turu eylemlenn, tahsıllı örgüt mensuplanna vapnnldığı, 4) Halıhazırda bırçok orgut mensu- bunun oğrenımuıe devam etoğı oğrenıl- mıştır Ytş dunımlan: 1) Hızbullah terör or- gûtû mensuplannın, 1937 doğumlular- dan 1979 doğumlulara kadar genış bır yaş grubunu kapsadığı gorülmektedır 2) Son dönemde, örgüt ıçmde 1970- 1974 yıllan arasında doğan orgut men- suplannın çoğunluğu oluşturduğu goz- lenmektedu .Vmacı: Hızbullah'ı oluşturan tlım ve Menzıl gruplannın amacı, Tûrkıye Cumhunyeü topraklan ûzennde şer'ı hûkûmlerle yönetüen bır "Kürt lslam" devleö kurmaktır Nıtekım, terör örgu- tûnûn, mensuplanna verdığı talımatta, - Turkıye Cumhunyetı'mn yönetım bıçımının Islamıyete uygun olmadığı, - Turkıye'ye ancak Hızbullah orgutu- nün Islamı esaslara dayanan tran mode- h bır rejım geürebıleceğı vurgulanmak- tadır Stratejisi: Hızbullahı dûşünceyı esas alan örgütlenmelerde takıp edılen stra- tejıdekı en behrgın özellık, yeterh sayı ve ımkân bulunduğunda cıhat aşaması- na geçıhnesı ve sılahlı mücadeleye özel önem verdmesıdır Hızbullahı duşunceye sahıp örgütlen- meler, amaçlanna ulaşabümek ıçın ıse tebhğ, cemaat ve cıhat flçlü stratejisi doğrultusunda hareket etmektedır Cihat: Hızbullahı temunolojıde cıhat kavramı, bellı bu* guce enşıldıkten son- ra, ıçınde bulunulan otonteye karşı sı- lahlı bır başkaldın olarak degerlendınl- mektedır Bu anlamı ıüban de de tero- nzmın her çeşıdınde olduğu gıbı kendı gorüşü doğrultusunda faalıyet gosterdı- ğı alanda şıddet eylemlennde bulun- maktadır kı, bu yönuyle kullandığı dm olgusu hancınde klasık teror örgütlenn- den farkı bulunmamaktadır Gorûldûğû ûzere thm grubu, etkılen- dığı lran Hızbullahı yol ılkelenne bağh kalmış, bu tavnyla da genel Islamı an- layışm dışına çıkarak bayrak edındığı Şıı tarzını, çalışmalannda rehber edın- Orgüt yapısı: Orgûtlenmenın, Hızbul- lah adı altında faalıyet gösteren tlım, Menzıl gruplarmca ve Islamı Hareket orgütünce bazı ufak aynntılara rağmen aynen uygulanmakta olduğu gorülmek- tedır Yapüanmada, hıyerarşıye gerekh onemın venlmesı ve dışına çıkılmama- sı esas olarak ahnmaktadır Orgutlenme yapısının, A Lıderlık (1) Sıyası hder, (2) Dını hder, B Şûra ; (1) Asken kanat (a) Bınm sorumlulan, (b) Eylem tımlen, (2) Sıyası kanat (a) Yuksekoğrenm bınmı, ' (b) Ortaoğretım bınmı, * (c) Halk bınmı, ı (1) Camı seydalan, (2) Mahalle ve koy sorumlulan şekhnde olduğu gorülmektedır Liderfik: Hareketı oluşturan, sekıllen- dınp yonlendıren önderiık olarak tanım- • Hizbullahı örgûtler, dığer ıdeolojık örgütlenmelerden farklı olarak dını temeller üzennde faalıyet gösterdığınden, yapüanmasını da bu doğrultuda gerçekleştırmektedir Orgütün lıderlık olgusu, siyası ve dını liderlüc olmak üzere ıkıye ayplmaktadır. Aslında örgûtû yöneten ve yöakndıren sıyası liderdır. * lanmaktadır Lıderlık, yalnızca Islamı hareketlerde değıl, dığer ıdeolojık yapı- lanmalarda da onem arz etmektedır Hızbullahı örgûtler, dığer ıdeolojık örgütlenmelerden faridı olarak dını te- meller üzennde faahyet gösterdığınden, yapüanmasını da bu doğrultuda gercek- leşürmektedır Örgütün hderhk olgusu, sıyası ve dını lıderlık ohnak üzere daye ayrümaktadır Aslmda örgütü yöneten ve yonlendıren sıyası liderdır Ancak, dm öğesının ağır basması ve dını çahş- malara venlen onemın gostergesı ola- rak yapılanma ıçensınde dını lıdere de yer verümıştır Nıteknn her ıkı lıdenn örgüt ıçındekı konumlan ele ahndığın- da bu durum açıkça görûlecektır Slyasl Hder Örgutsel çalışmalan ve hedeflen be- hrleyıcı, örgutun tamamını bağlayacak kararlan alma konumunda bulunan ve Islamı bılgı donanımı üe âlım nıteleme- sı de venlebılen, orgütün en üst düzey- dekı yoneûcısı olarak tanımlanmakta- dır Sıyası hder, örgutu yonetırken, örgü- tün önde gelen ısımlennden oluşturul- muş şuradan destek ahnaktadır Her tûr- hı tasarrufa ve karan alma konumuna sahıpür thm grubunun sıyası lıderhğı- nı Hüseyin N^üt^m, Menzıl grubunun lı- derhğını ıse Av Mehmet Balh üstlen- mıştır Plnl Hder Dını hder, örgütün sıyası faahyetle- nnde ve yapılanmasında behrleyıcı bır etkınhğe sahıp obnamakla bırhkte, or- gutün manevı yonden şekıllenmesınde önemlı bır yere sahıphr Menzıl grubu- nun dını lıden Molla Mensur Güzeboy 1996 yıknda öhnüş, göruş aynlığı nede- nıyle yenne kımse getınlememıştır îhm grubunun dıru lıderhğmı ıse sıyası hder Hüseym Velıoğlu'nun yürüttüğû bıhn- mektedır $ûra Örgütün önde gelen ısımlennden oluşturuhnuş bır çeşıt merkez komıtesı olarak değerlendırmekmümkündür Ör- gûtle ılgılı olarak ahnacakkararlann tar- tışıldığı ve alındığı mekanızma olarak faalıyeünı yürütmektedır Şûradakaçta- ne üye bulunduğu konusu ıse büınme- mektedır Asken ve sıyası kanat faahyetlen şû- rada alınan kararlar çerçevesuıde yürü- tühnektedır örgutun en üst buTmı ola- rak üst şûra heyetının yanı sıra her ılde alt şûralar oluşturularak o ıldekı orgüt- sel faalıyetler bu şûra tarafindan yön- lendmhnektedır Şûranın, teror orgütunun yapüanma- sına uygun olarak asken ve sıyası kanat ohnak üzere ıkıye aynldığı görülmekte- dır Askerl kanat örgutsel faahyetlenn eyleme yöneuk çalışmalannı yurüten sılahlı bınmıdır Asken kanat sorumlusu, üst şûranın bır üyesı olduğu gıbı, her ılde o dle dgdı sı- lahlı faalıyetlen alt şûraya bağh olarak yûrüten asken kanat d bınm sorumlula- n bulunmaktadır Bmm sorumlularma bağh olarak eylem gruplanndan asken sorumluya uzanan hıyerarşdc ba yapı teşkıl eddmışnr Sdahh faahyetlerde da- ha tecrübelı olan tlım grubunda, aynı eylem grubu ıçensuıde faahyet goste- renler sadece bırbırlermı tanımakta, dı- ğer gruplar tanınmamaktadır Bu amaç- la, kendılenne uygun bır sıstematdc ge- uşurmışlerdır Bu sıstemaüğe bır örnek olarak, - A eylem grubuna bağh mdıtanlann kod ısımlennın A harfı de, - B eylem grubuna bağh mdıtanlann kod ısımlennın B harfı de behrienmış olduğu tespıt edılmıştır Asken kanat da bınm sorumlulan ve eylem tımlen ol- mak uzere ıkıye ayrdmıştır Blrttn sonımluiarı Ildekı asken kanat sorumlusuna bağ- h olarak faalıyet yürutmektedırler Ken- ddenne bağh eylem gnıplan mevcuttur Asken kanat sorumlusundan aldddan eylem tahmatlannı kendı gruplanna ıc- ra ettmnektedırler Her bınm sorumlu- suna bağlı olarak çalışan 1 de 3 arasın- da değışen eylem grubu olduğu görül- mektedır Eylem tlmleri Asken kanat sıstemaüğmı oluşturan zıncınn son halkasıdır Bınm sorumlu- lannabağh olarak faalıyet göstenrler ve aldddan eylem talımatlannı yenne ge- ünrler Eylem nmlenmn 2 de 6 arasm- da değışen eleman sayısına sahıp oldu- ğu görülmektedır Slyasl tonat Sıyası kanat sorumlusu, üst şûra ıçe- nsuıde yer ahnaktadır Örgütün eleman lrayanımına ve tebhğ çahşmalanna yo- nehk faahyetlennı yurüten bmmdır Sı- yası kanat sorumlulan, örgütün propa- ganda ve halkla ıhşkder gıbı konulann- da da örgutsel faalıyetlen organıze et- mektedırler Yûkseköğretim birimi: Yüksekokul- larda yurütülen faalıyetlerle dgdı calış- malann yapddığı, tebhğ ağıriıkh bınm- dır Ünıversıtelere bu^r sorumlu atan- makla bırhkte bu sorumlulara bağh ola- rak çahşan fakülte ve bölüm sorumlula- nda olduğu gorülebdmektedır Özelhk- le son donemlerde unıversıte gençlığın- den örgüte eleman Ica7ar»ııninın artma- smda bu bınmm etkısının büyuk oldu- ğu tespıt eddmışur Ortaoğretım birimi: Orta dereceh okullarda yurutulen faahyetlen organı- ze etmektedır Faalıyet göstenlen her okulda bır sorumlu mevcuttur Halkbirimi: Toplum ıçensmde ve ge- nelhkle camder de mahallelerde yurü- tülen çalışmalan organıze eden bınmdır Örgütün camılerdekı yapdanmasımn, - Dışandan camı sorumlusu, - Camı sorumlusu, - Ders sorumlulan ve gnıplan, - Temızldc sorumlusu ve grubu, - Muhasebe sorumlusu ve grubu, - Kultür sorumlusu ve grubu, - Zıyaret ekıplen ve sorumlusu şekhnde olduğu, ele geçınlen dokû- manlardan anlaşıhnaktadu- Aynca ör- güt, camılerde venlen derslerle dgdı ola- rak gruplandırma yapmaktadır Mahalle ve köy sorumlulan: Orgutun mahalle veya köy bûnyelennde faahyet- lennı yurutmek ve çalışmalannı gerçek- leştırmek uzere atadığı sorumlulardır Orgütün genel yapısı ıçensmde fazla bır etkınhklen yoktur Hızbullah terör örgütu gerek lıderlık sorunundan gerekse stratejısınm uygu- lanması açısından ıkı onemlı gruba ay- nlmıştır Bu gruplardan bın "Dim gru- bu", dığen ıse "Menzıl grubu"dur İlim ve Menzll gruplannın oluşumu 1979-1980 ydlannda çeşıth dlenmız- de dını yayınlann satddıgı kıtabevlenn- de, radücal cum goruşlere sahıp kesun- lenn bır araya gelddden ve flkır ahşve- nşlennde bulunduklan gozlenmışnr • Hüseyin Vehoğlu önderlığındekı tlım grubu, karşılanna çıkan bır engel olarak PKK terör örgütûnün kendı mensuplanna yönelık sıiahb eylemlere başlamasını gerekçe göstererek karşı bir mücadeleye başlanmasının gereklılığınden hareketle, doğrudan PKK terör örgütü mensuplanna yönelik olmak üzere silahlı mücadeleye başlamıştır. ^ Bu çerçevede, Dıyarbakır dmdekı ılk toparlanma Vahdet Kıtabevı çevrcsuıde ohnuştur Abdulvahap Ekmci'ye aıt bu kıtabevındekı faahyetlere sonradan ken- dı kıtabevlen ve gnıplannı kuracak olan Fldan Güngör ve Huseyın Vehoğlu da katdmıştu- Zaman ıçensmde Vahdet Kıtabevı çevresındekı oluşumdan kopmalar baş- lamıştır tlk olarak 1981 yıhnda Fıdan Güngor, Menzd Kıtabevı'nı kurmuştur Menzıl Kıtabevı 'nın kuruluşu de buiık- te Vahdet Kıtabevı çevresındekı kopma- larhızlanmıştır Fıdan Güngor'ünbuya- pdanmadan aynlarak neden kendı kıta- bevmı kurduğuna ıhşkın aynntıh bdgı bulunmamakla bırldcte, meselenm dü- şunce farkhlddanna dayandınlan hder- hk meselesınden kaynaklandığı söyle- nebdır 1982 yılında Hüseym Vehoğlu da Vahdet Kıtabevı çevresındekı yapılan- madan aynlarak İlım Kıtabevı'nı kur- muştur Bır ıddıaya gore, Hüseym Veh- oğlu'nun Vahdet Kıtabevı'nden ayrdma nedem olarak, Abdulvahap Ekıncı'nın, Müsluman Kardeşler Teşkdan'nın bel- h dönem lıderhğmı yapan Seyyıd Kn- tnp'un kaleme aldığı "Fl Zilali J-Kur- an" (Kuran'm Golgesmde) ısımh esere saygısLzlık etmesı gostenlmektedır Daha sonra Vahdet Kıtabevı çevresın- dekı oluşum, Vahdet grubu olarak anıl- mayabaşlandmışnr Vahdet grubu men- suplan, 1992 ydı ıçensmde unam haüp hsesmde tlım grubu mensuplan ıle gı- nştdden satırlı kavga hancınde gunu- mûze kadar herhangı bır şıddet eylemı- ne gırmemışlerdır Vahdet grubu, Hız- bullah'ın dığer da grubunun etkın faah- yetlen arasında sılınmış ve etkınlığı kal- mamışür 1983 ydından sonra llmı ve Menzıl gnıplan, Gûneydoğu Anadolu Bolge- sı'ndekı Hızbullah oluşumunun etkm gnıplan hahne gelerek, kendı kıtabev- len çevresındekı çahşmalannın yam sı- ra bırbırlen de dayanışma ıçensmde fa- ahyetlennı surdurmuşlerdır 1987 yıh de bırldcte gruplar arasında başlayan fikır aynhklan kısazaman ıçe- nsmde daha da behrgın hale gelmıştır Aralanndakı aynhk, temel olarak aşağı- dakı da konudkn kaynaklanmıştır (a) Lıderhk sorunu Kışısel nıteldder göz önüne alındığmda Fıdan Gungör'ün öne çıkacağı tartışıhnaz olduğundan, dancı plana duşmek ıstemeyen Hüseym Vehoğlu ınısıyatıfı ele almak ıçın bır şeyler yapmak zorunda kahnışür Çdaş yolunu, PKK teror örgutunün Hızbulla- hı gruplara karşı sdahh eylemlere baş- lamasmı da fırsat bderek, sılahlı eylem- lere gırmekte buknuştur Yaşanan aynşmada, Fıdan Güngör'un thm grubuna > onelttığı eleşün, lıdennm konumunda odaklanmıştır Fıdan Gün- gör "llün grubunun âfimse oMugunu" söyleyerek Velıoğlu'nun dım yonden yetersız olduğunu vurgulamış ve dım grup lıderlennde aranan temel özelhk- lerden "âHm ofana" noktası üzennde, Hüseym Vehoğlu'nu aralanndakı mü- cadelede hedef ahnıştn- Ozelldde bu söz, yaşanan aynşmamn kışısel nıtelık- ler ve çekışmeler üzenne de kuruhı ol- duğunu gostermektedır (b) Stratejı sorunu Aynşma temelde her ne kadar kışısel olup lıderlık soru- nundan kaynaklanmakta ıse de ılen sü- rülen nedenler, uygulanacak stratejıyle de ılgıhdır Her ıkı grubun benımsedığı "Tebfiğ-Cemaat-Cihat'' stratejisi, tartış- maya musaıt bır ortam oluşturmaktadır Çunkü bu aşamalardan bırbuıne geçış- te, aşamalann tamamlanıp tamamlan- madığını belırlemek ıçm belırh bu ku- ral bulunmamaktadır Bu konuda tah- nunı olarak karar venlebıhnektedn- Bu tarnşma, tlım ve Menzıl gnıplan ara- sında oldukça yoğun bır şekılde yaşan- mışur Hüseyin Vehoğlu onderhğmdekı thm grubu, karşılanna çıkan bır engel olarak PKK terör örgutûnun kendı mensupla- nna yönelık sdahh eylemlere başlama- sını gerekçe göstererek, karşı bır müca- deleye başlanmasının gereklılığınden hareketle, doğrudan PKK terör örgutû mensuplanna yonehk ohnak üzere sı- lahlı mücadeleye başlamıştır Bu aşamada İlım grubu, ozelldde bol- gede halka yönehk şıddet eylemlennı yaygmlaşoran PKK terör örgutunu he- def ahnak suretıyle, bu örgüt mensupla- nna gerçekleştıreceklen eylemlerle ay- m zamanda bolge ınsanını > anlanna çe- kıp. bu msanlardan destek almayı ve ta- banını genışletmeyı hesap etmıştır PKK teror orgutünun kendılenne yö- nehk eylemlere başlamasının etkısıyle Îhm grubu, tebhğ konusunu farkh bu- şekılde yorumlamış ve sılahlı eylemler- le PKK teror orgutune karşı mucadele edebdmek ve bu mucadeleyı dığer grup- lara da benımsetebdmek ıçın pasıf ola- rak görduğü kûltürel bazdakı faahyetle- n bır kenara bırakarak. eyleme yonehk aknfbır tebhğ metodu gehşnrmeye baş- lamıştır Bu nedenle de geçmışte uygu- lamaya koymuş olduğu kıtabevlennde- kı dergı satışlannı yasaklamışnr Göruldüğü uzere thm hden Hüseym Vehoğlu, dını bdgı ve hıtabet ustunluğu ısteyen stratejı aşamalan olarak nıtelen- dırebdeceğımız tebhğ ve cemaatleşme- yı bır kenara bırakarak, tabanmı gemş- letme ve örgutsel konumunu güçlendır- me, bölgede bır gûç oluşturma amacıy- la sdahh mucadele safhasında kendısı- nı göstererek, dığer gruplann tabanlan- na da hâkım ohnayı hedeflemışur SÜRECEK SlFIR NOKTASI /ORAL ÇALIŞLAR [email protected] Hızbullah'a karşı yurutulen operas- yon, bu terör orgutünun vahşı yuzu- nu de gozler onune senyor Aslında, yıllardır bu orgutun varlığını ve yaptık- lannı bılıyorduk Bız bılıyorduk, dev- letın guvenlık guçlen de bılıyordu An- cak ne var kı, bu örgutu bazı gorun- mez eller koruyordu önumde 1993 yılında kaleme alınmış TBMM Faılı Meçhul Cınayetlen Ariştırma Komıs- yonu Raporu" duruyor Sayfalannı çevınyorum, bugun Hızbullah konu- sunda soylenen hemen her şey o za- man yazılıp Meclıs'ın onune konul- muş Bu raporda, Hızbullah'ın 1988- 1989 yıllan arasında faalıyete başla- dığı ve PKK'yı de duşman olarak gor- duğu anlatılıyor Rapor, Hızbullah'takı aynlıklan ve örgutün lıdennı de o zamandan belır- lemış "Zaman ıçensınde bölgede fa- alıyet gösteren Hızbullah örgutû ıçe- rtsınde fıkıraynlıklan oluşmuş, bu bö- lünme sonunda da Menzıl cemaatı ve İlım cemaatı olmak uzere ıkı ayn fraksıyon ortaya çıkmıştır Menzılce- maatının lıden eldekı bılgılere göre Şimdi Temizlik Zamanı Fıdan Güngör, İlım cemaabnın lıde- n ıse Hüseyin Velioğlu'dur.. Hede- fe ulaşmak ıçın İlım cemaatı sılahlı mucadeleyı seçmekte, sılahlı müca- deleye gırerek şıddet uygulayıp he- defe vantması gerektığını, aynı za- manda bölgede faalıyet gösteren PKK'ye karşı savaş açılması gerektı- ğını savunmaktadır " TBMM komısyonunun 7 yıl öncekı saptamalan bu yondeydı Yıl 1992 0 gunlerde Hızbullah'ın geçekleştırdığı bılınen cınayetlenn ardı arkası kesıl- mıyordu Donemın Dıyarbakır Emnı- yet Muduru, şımdıkı Emnıyet Genel Mudur Yardımcısı Ramazan Er gaze- tecılenn Hızbullah'la ılgılı sorulannı O- cak 1991 'de şoyle yanıtlıyordu "Hız- bullah da kım"> Yanıltmak ıçın böyle ıddıalar ortaya atıyortar " Bır ay son- ra gazetecı Halit Güngen'ın oldurul- mesı uzenne Hızbullah yenıden gun- deme geldı Ramazan Er, boyle bır orgutun varlığını kabul etmek zorun- da kaldı. Bunun uzenne gazetecıler, bu orgutun lıden Velıoğlu'nun Dıyar- bakır'da bulunduğunu belırttıler, "Bır önlem almayı duşünûyor musunuz" dıye sordular Ramazan Er"ın yanıtı, "Üzennde çalışılıyor Ancak bellı ka- nnelehe ortaya çıkanp ışte şu fııllen ışlemıştır dıyebılınz" şekhnde oldu Ramazan Er'ın, Şubat 1992'de "araştınyoruz" dedığı sureç, tam se- kız yıl sürdu Sekız yıl boyunca, dev- letan guvenlık guçlen butun uyanlara ve ortaya çıkan onca gerçeğe rağ- men Hızbullah'ın uzenne grtmedı Ga- zetelere ve araştırmalara defalarca yansıdığı gıbı, onlann bölgede rahat faalıyet yurutebılmelen ıçın, onlarla ış- bırlığı yapmayı tercıh etu Neden mı boyle oldu? Bazı hatıriat- malar yapmakta yarar olduğunu du- şunuyorum. 1987 yılında dönemın bazı yayın organlannda bır bıldın yer aldı Uçak ve helıkopterlerden atıldı- ğı saptanan bıldınde şunlar yazıyor- du "Vatandaş, bakın yüce Islam dı- nı sıze ne emredtyor? Sızınle sava- şanlara karşı Allah yolunda sız de sa- vaşın 1 Vatandaş' Bölucü çete men- suplan, senı, dınınden, çocuklann- dan, eşınden, vatan, bayrak ve ahlak gıbı kutsal değeherden koparmak ıs- tıyor Onlara karşı savaşmaksenın gı- bı her Müslumanın gorevıdır Bu go- revı, savaşan guvenlık kuvvetlenne yardımcı olarak yap " Buna benzer dını ıçenklı onlarca bıldın uçak ve he- lıkopterlerden atılmaya devam edıldı Bu bıldınde de gorulduğu gıbı, o donemın polrtıkalanna yon verenler, dını ve dırtcı orgutlen PKK'ye karşı bır kalkan olarak gorduler ve onlann ge- lışıp serpılmesıne yardımcı oldular Huseyın Velıoğlu, on yıl boyunca ora- larda nasıl cırrt atabıldı? Önumde bır Kjdıaname ve mahkeme karan duru- yor Hızbullah'ın yöredekıen etkılımı- lıtanlanndan, sonradan Velıoğlu ıle yollan aynlan Şefik Polat'ın HEP'lı Sıddık Tan'ı oldurme ıddıası, çok sağlam kanrtlaria ortaya konulduğu halde, Şefik Polat tutuksuz yargılan- dı ve sonunda beraat ettınldı Şefik Polat, daha sonra Uğur Mumcu'nun oldurulduğu gunlerde şuphe uzenne yenıden yakalandı ve hemen sertjest bırakıldı Butun bunlann bır anlamı yok mu? Hızbullah'ın buyuyup gelış- mesınde Hızbullah'ı PKK'ye karşı kul- lanmak ısteyen sıyası tercıhler, ışlen bugunlere getırmedı mı? Şımdı de sa- nınm PKK'nın ışı brttığı ıçın, Hızbullah temızlığı başladı Bunca ınsanın ca- nına mal olan, bu kadar vahşı bır or- gute bugune kadar nasıl goz yumul- du? Bu yurekyakıcı goruntulerde, bır zamanlar belırlenen sıyasetın ve sıya- setçılenn sorumluluğu yok mu1 ? Yanlış anlaşılmasın, Hızbullah'a karşı geç de olsa yurutulen bu ope- rasyon Turkıye'nın onunu açacak onemlı bır gelışme Emeğı geçen her- kes yenı Turkıye'nın yaratılmasına katkıda bulunuyor Ancak, duzgun bır gelecek ıçın geçmışı de unutmamak zorundayız