Katalog

STANBUL VE ÇEVRESÎNDE YAYINDAYIZ Cumhuriye SMTMRESEKtaPT / / f SMI Grakıumfi A tmk SMI Ktnr tita • f S M T T M O t Ş kıufcm admı, lcredıtotrtmızınnumarası \t son kullanma umhı tntafora. tiütp «vuuzde olsun Admızı. soyadmızı ve telefon da bfldtrmeyî anutıraym Cyc değılsentt, düersemz üye de oton ya da üyehguuz: >«njlcym HİR İŞLEM BİR TEİEFONLA:0m 514 01 U . Y1L SAYI: 26976 / 250.000 TL (KDViçinde) KURUCUSU: YUNUS NADl (1924-1945) BAŞYAZAftl: NADİR NADİ (1945-1991) 16 AĞUSTOS 1999 PAZARTESİ u M H U R t N K Ü U R M t DOSTOYEVSKI BEYAZ GECELER / UYSAL KIZ Rusçadan çeviren: Mehmet Özgül 'Dostoyevski'nin kahramanlan önce bize tuhaf gelir. Dümdüz bir çizgi üzerinde yürüyemezler; belirli bir amaçları yoktur. Bu yetişkin insanlann körler gibi el yordamıyla yürüdüklerini, sarhoşlar gibi sendelediklerini, duraktadıklarını, dönüp arkalarına baktıklarını, sorular sorduklarını, ama yanıtını ] DOSTOf tVSILt I I i BEYAZ GECELER • UYSM. UZ I beklemediklerini, bilinmeyene doğru atıldıklarını görürüz; dünyamıza henüz gelmiş ve henüz bu dünyaya alışamamış gibidirler." Stefan Zweig Dostoyevski, dünyanın en büyük romancılarından biri... Roman ve öykülerinde, insanın iç dünyasının en gizli kalmış yönlerini erişilmesi güç bir saydamlıkla, ustaca gösterdi; yakından tanıdığı Rus aydınlannın inanç bunalımiarını ve devrimci çevrelerin nihilist eğilimlerini korkusuzca yansıttı. Ülkemizde de çok okunan ve sevilen Karamazof Kardeşler, Suç ve Ceza, Budala, Ecinniler, Delikanlı gibi romantanyla çağdaş düşünce ve roman anlayışı üzerinde derin bir etki bıraktı; özellikle varoluşçu yazarların temel kaynaklarından biri oldu. Büyük Rus romancısından birbirtnden güzel iki kısa roman... - Yarın Cumhuriyet'le birlikte... Washington'un hazırladığı raporun tahkim oylaması ile eşzamaniı olması dikkat çekti Enerpde ABD çıkarması Başbakan ve Biz.. Sa>ınEcevit'in dünkügazete- mizde manşetten vayımlanan açridamalan bir karariıhğın dv- şavurumudur. Başbakan şu noktalannaltını çiziyon "Öncelikle ekonomiyi canlandırmak lazım. Devleün elinde kaynak yok. Ya dış yar- dimlaya da yap-işlet formülüy- le yatınmlar yapmamız gereki- yor. Dışardan sermaye çekmek zorundayız. Ekonominin kriz ortammda vergireformundai- nat etmenin bir anlamı yoktu" Ecevit deneyimü bir politika- odır. Deneyimlerinden dersler ÇJ- kardığ) anlaşılıyon Türkh l e 1 nin yazgısına -ne yank Id- egemen olan dış ekonomik güçlerin ön- gördüğü koşullan hızla gerçek- leştirmekte karartı görünüyor. Agustosun ortasındayız; Başba- kan eylükle yapacağı Amerika geasinde Clınton'la buluştuğu zaman IMFninistekkrini faria- sıyla yerine getirmiş olarak gö- riişebilecek_. Avrupa'dan dışlanmışTüriö- ye, özettikle Avrasya'ya dönük konumunda Amerika'nınönem verdiği bir ülkedir; Kıbns som- nu da bu kapsamda ele ahnabi- Br,Ecevit,Atlantiköıesindesap- tanan istekleri yerine getirmek için zamanla yanşnvr. • Siyasette taktikve strateji her zaman denkdüşmevebiBr; stra- tejik bedefe ulaşmak için temel politika>a lers düşen bir taktik de uygulanabifir. Ecevit gec.mişini de inkâr e- denbirtdaşM^ndebetirtibirtak- tiği mi uyguluyor?- Yoksaköşe- ye sıkjşüğı için kendisini kısa sü- rede kurtarmak yoluna mı sap- ti?_ Busorulannvanıflan askıda- <toe. Üstelik Amerika'run tüm dümadabiraraçolarakkuOaa- (hğıLMF' nin koşullankıkkdına yerine getirüse de sonucun ne olacağı bilinmiyor. En iyunser görüşle, saglanacak destek an- cakgünükurtarmayayetmekte- dir; amauzun sürede ne olacak- tır?- Başbakan şu aşamada Ame- rika'nın. yerli büyük sermaye- nin ve bir ölçüde dinci kesimin ortak pa>dasına kottuğunu da- yamışdunımdadır; amabugüç- terin ortakhğından ûlkemizacb- na uzun sürede ha>vtı sonuçla- nn çıkmadığuu kırk >ıldan beri >aşanan deneylerteöğrenmedik Sayın Ecevit dün Cumhuri- yet'te yayımlanan açıklamasın- daügjnçbirnoktayıdahavurgu- luyor; yürüttûğü politikayı sa- vunarak diyor ki:"Bu konular- da toplumun pek çok kesimini ikna edebileceğimize inanıyo- rum. Cumhuriyet hariç. Cum- huriyet'i ikna etmem çok zor." Cumhuriyet'in geçmişte "halkçi Ecevit"i nasü destekle- diğj unutuhnadı. Bu kez Başba- kan bizi mazur görmelidir. Ku- rucumuzYunus Nadi'ninilksa- yınuzda açıkladıgı gibi, " Cum- huriyet ne bir parti ne de hükü- met gazetesidir"; bağımsızdır; üstelik şu meşhur tahkim usulü yürürtüğe ginngizamanötekikr gibisağlayacagımızbirçıkardü- şünükmez. Yuıeliyoruzki, "taşıma suyla değirmen dönmez"; dışardan gefecek destekJerle Türkiye'nin temel sorunlan çözütemez; ulu- saigüçkrimizi seferber etmeden ülkemizi düze çıkaramayız; bu gerçek unutuknamahdır. Ecevit'ideteslimiyet potitika- sı içinde degil; halkın gücüne dayanan siyaset kapsammda görmeyiyegleriz. Cumhuriyet ABD'Iİ bakan gelfyor Milletvekillerinin tahkim lehine oy Yatinmlar artacak umudU ABD Enerji Bakanhğı'na kullandıklan sırada ABD Enerji Bakanlığı Araştırma Bölümü, Türkiye'nin enerji kaynaklan ve yatınm hedefleri ile ilgili kapsamh bir rapor açıîcladı. Türkiye'nin Ortadoğu ve Orta Asya kaynaklan arasmda bir enerji koridoru olduğu vurgulanan raporla birlikte ABD Enerji Bakanı Bill Richardson'm bugün başlayacak Türkiye ziyaretinin zamanlaması soru işaretleri uyandırdı. bağh Enerji Enformasyon İdaresi'nin 10 Ağustos'ta yayımladığı raporda, Ecevit hükümetinin anayasanm kamulaştırma ile ilgili 47,125 ve 155. maddelerindeki değişikliklerle, kamusal alanlarda uluslararası hakemliğin kabulünü sağlayan bir 'reform' paketi hazırladığı belirtilirken bu durumun Türkiye'de milyarlarca dolarlık enerji yatmmına olanak sağlayacağına işaret edildi. MUTLU DEMfiRKAN Danıştay denetimini devre dışı bıra- kan tahkimin kabulü ile önemli bir avantaj ele geçiren çokuluslu şirketler, gözlerini yeniden Türkiye'ye çevirdi- ler. Milletvekillerinin tahkim lehine oy kullandıklan sırada ABD Enerji Ba- kanlığı Araştırma Bölümü'nün Türki- ye'nin enerji kaynaklan ve yatınm he- defleri ile ilgili kapsamlı bir raporaçık- lamasının ve ABD Enerji Bakanı Bill Richardson'm bugün başlayacak Tür- kiye ziyaretinin zamanlaması soru işa- retleri uyandırdı. Geçen yıl ocak ayın- da Türkiye'ye gelen ABD Ticaret Ba- kanı Wıffiam Dafcy ve yannmcı ABD şirketleri yöneticilerinin Danıştay'ın devre dışı bırakılmasım isteyen kulisi- nin ardından ^tahkimmekanizmasuun kabulü" sürecinin hızlandmlarak so- nuçlandınlması, bumın hemen ardın- dan da bu kez Enerji Bakanı Richard- son'ın Türkiye'yi ziyareti dikkatleri enerji sektörüne yöneltti. ABD Enerji Bakanhğı'na bağlı Enerji Enformas- yon îdaresi'nin 10 Ağustos'ta yayım- ladığı ve *http://www. eia.doe.gov/ e- meu/cabs/ turke>.htmr adresinde yer alan raporda, Ecevit hükümetinin ana- UArkasıSa.6,SiL3'te Enerji Yapı Yol-Sen Cenel Başkanı Faydalı 'Bakanlık yanlış yapıyor' • Enerji Yapı Yol-Sen Genel Başkanı Cengiz Faydalı, tahkimi olanakh kılan anayasa değişikliklerinin "yalan kampanyası" ile gerçekleştirildiğini bildirdi. Faydalı, uluslararası tahkimin altında enerji kaynaklanrun ve işletmelerinin, telekomûnikasyon işletmelerinin yerli ve yabancı şirketlere peşkeş çekilmesinin yatttğını kaydetti. • 6. Sayfada sosyal guvenlik yasa tasarısı görüşülüyor Muhalefet güçsüz kaldı • SSK'den emekli olanlann maaşlannın DİE'nin, tüketici fıyatlan endeksi (TÜFE) oranma göre her ay arttmlması benimsendi. Muhalefetin engelleme çabasma karşm tasannm emekhlikle ilgili geçiş hükümleri de kabul edilirken emeklüik hakkını kazandığı halde halen çahşanlarla emekliliğine iki yıl kalanlann kazanılmış haklan korundu. • 4. Sayfada BERGAMA KÖYLÜLERÎ KARARU vatanın işgal edilmesr Açlık grevi yapacaklar # Siyanürle altın aranmasına karşı verdikleri savaşımla tüm ülkenin dikkatini çeken ve eylem biçimleriyle örnek olan Bergama köylüleri, tahkimi onaylamanm vatanın satümasıyla eşdeğer olduğunu belirttiler. Tahkimin uygulanmasını önleyecek tek gücün Türk halkı olduğunu söyleyen köylüler, tahkime karşı 5 bin kışiyle açlık grevi başlatacaklannı açıkladılar. • 5. Sayfada PETROL-İŞ RAPORU Büyük şirkeûerîn yükü emekçide # Her çalışanın, işverene, net ücretinin 4 katına yakın kâr sağladığı belirlendi. Kamu ile özel sektörün vergi ve istihdam açısmdan masaya yatmldığı Petrol-îş raporunda, 500 büyük sanayi kuruluşu tarafindan ödenen dolaylı vergilerde kamu sektörünün payı, 1998'de yüzde 66.6 oranında gerçekleşti. # îlginç saptamalann yer aldığı rapora göre, geçen yıl, ortalama olarak bir çalışan, sermayeye 6.5 milyar lira toplam gelir ve çalıştığı firmaya da 4.6 milyar lira kâr sağladı. Çalışanın işverene ücret ve diğer işçilik giderleri ile ortalama maliyeti ise yıllık 3 milyar lira oldu. Mll. Sayfada G1DA ZAMMA DOYMADI • 70. Sayfada GENELKURMAY'DAN SERT TEPKİ 'îrûcaya karşıtek yumruğuz'Tasfîye söz konusu değir # Genelkurmay, rütbe bekleme süresi dolduğu için emekliye aynlan Orgeneral Çevik Bir'i gerekçe göstererek Türk Silahh Kuvvetleri'ni hedef alan irtica odaklannı "hıyanet ve düşmanlık" içinde olmakla suçladı. • TSK'nin "laikliği korumak için tek yumruk" olduğu vurgulanan açıklamanın, siyasi yasaklı Necmettin Erbakan'a bagımsız adayhk yolunun açıldığı tartışmalannın yaşandığı dönemde yapılmas' dikkat çekti. Gerici basın ve bazı çevreler emeklilik işlemlerini 28 Şubat'ın tasfiyesi olarak yorumlamiştı. • 5. Sayfada CHP'LÎ FÎKRÎ SAĞLAR: 28 ŞUBAT YENİDEN BAŞLIYOR • 5. Sayfada CanBaba'ıuncenaz^İzmk'denBodrum'agetirildLM ' Vakitsiz yatırmayınbeni' • Türkiye'nin önde gelen şairlerinden # Vasiyeti üzerine Datça'ya gömülmek üzere Can Yücel, sövmesini, saymasını, sevmesini ve daha güzel günlere olan umudu öğrettiği ülkesinin topraklanyla buluştu. "Yalansız bir dünyanın", "öte dünyaya" alkışlarla uğurlandığı törende binlerce seveni, ömrünün son yıllannı geçirdiği Datça'ya gömülen Yücel' i son yolculuğunda yalnız bırakmadı. Izmir'den yola çıkanlan Yücel'e sevenleri yol boyunca eşlik etti. Can Yücel'in kısa süre önce "Beni Datça'ya, son yolculuğumda Bodrum'dan mavi yolculukla götürün" demesi üzerine düzenlenen program, matem havasmda değil, eşi Güler Yücel'in söylediği gibi "Bu dünyada Can Yücel'e şahit oknanın mutluluğu içinde" geçti. • 7. Sayfada CHP'den hükümete tepki Belediyelere ayncalık yapılıyor # 50 bin nûrusun altodaki yerlere gönderilmek ûzere Maliye Bakanlığı bütçesinde oluşturulan kaytıağm dağıtıimasmda iktidar partili belediyelere ayncalık yapüdığı bildirildi. • 7. Sayfada Milti Eğitim Bakanlığı Hedeflere ulaşılamadı • Milli Eğitim Bakanlığı, 'Çağı Yakalama 2000 Projesi' hedeflerinı gerçekleştiremedi. Her okula l bilgisayar laboratuvan vaat eden bakanlık, bilgisayar ihalesine 2 yıldır son noktayı koyanıadı. • 7. Sayfada Uyuşturucu operasyonu Ağrı'da513kilo eroin ele geçirildi # Agn ll Jandarma Komutanîığı'nca düzenîenen özel bir operasyonla 513 kilo eroin ele geçirildi. Uyuşturucumjn yakalandığı TÎR'm şoförû, eroini Istanbul'a götûrmek için 100 bin mark aldığıru söyledı. • 6. Sayfada Dağıstan Çeçen güçleri alarmda > Çeçenistan'da Devlet Başkanı Aslan Mashadov'un dûn ilan ettiği olağanüstü hal karanyla, ülkedeki tûm askeri kuvvetler alarm durumuna geçirildi. Devlet Başkanhğı'ndan yapılan açıklamada, Çeçenistan savunma ve içişleri bakanlıklanna bağlı tüm güçler ile sırur koruma birliklerinin alarm durumuna geçirildiği ve kışlalara çağnldığı belirtildi, • 9. Sayfada Kafkasya 'Devlerin satranç tahtası' # Norveç Uluslararası îlişkiler Enstitüsü-Rusya Merkezi'nin, Kafkasya uzmanı Sefa Yörükel, bölgede, Hazar petrollerinin paylaşunı için büyük bir kavga yaşandığını, son çıkan olaylarm arkasında da ABD'nin bulunduğunu söylüyor. • 9. Sayfada GÜNDEM MUSTAFA BALBAY Kalkaslar: DHIep Dağı! Geçen yaz sönu, Hazar'ın Türkmenistan tarafindan Bakû'ye feribotla gelirken, yol ortağım Azeri Ramiz Bey elimdeki haritanın Rusya bölümüne bakıp karar- lı bir ses tonuyla mınldandı: - Rusya bir kez daha parçalanacak. Sonra bir kez daha parçalanacak. "Nastl" dedim. Devam etti: \ArkasıStL6,Sü.8'de