Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 4 HAZİRAN 1999 CUMA
8 HABERLER
'Kemal paşa' adlı şiirin yazan Bangladeşli şair Gazi Nazrul İslam doğumunun 100. yılında anılıyor
Atatürk'e şiir yazan ük yabancı
BIRBAKIMA
K. ÖZC\> DAV\Z / Bu\ ukelj ı
24 Mayıs 1999 Bangladeş ın Mıllı Şaırı Gaa
INaznıl İslam ın 100 doğum gunu ıdı 24 Ma\ıs ta
bu dâhı şaır Bangladeş te ve bazı ulkelerde gor-
kemlı kutlama programlan ıle anıldı
Nobel odullu R. D. Tagore ıle bırlıkte zengın
Bengal dılı ve edebıyatının ıkı zırvesınden bın ola-
rak kabul edılen Bangladeş mıllı şaınnın Türkıve
ve Turkler ıçın çok ozel bır onemı var Gazı Naz-
rul İslam eşsız bır kumandan bır kahraman ve bır
ulu onder nıtehgı ıle Mustafa Kemal hakkında bır
şıır, hatta bır destan yazmış olan kuşkusuz ılk ve tek
yabancı şaırdır Nıtekım 1921 de henuz 22 v aşında
ıken, Sakarv a zafen haberlennın Kalkuta uzennden
Hındıstan a ulaşması ıle kaleme aldıgı % e Turk or-
dusunun ışgalu \unan ordusu uzenndekı zafennı
coşkun bır dıl ve ovgu ıle anlatan 258 mısralık "Ke-
mal Paşa" şıın Ekım 1921 'de Kalkuta da yavımla-
nır kısa zamanda tum Bengal de benımsenır ve o
tanhtekı adıyla tngılız Hındıstan ı Muslumanlan
ıçın hurnyet \ e ıstıklal mucadelelennde bır bayrak
vebırkahramanlık destanı olur Bılındığı kadan ıle
o tanhe kadar Mustafa Kemal hakkında Turkıye de
bıle tek bırmethıye veya şıırvazılmamıştır
"Kemal Paşa" şunnın bır "ük" olduğundan bah-
sederken Bangladeş'ın Turkıye ve Maturk sevgısı
bağlamında "ük"len ıleoneçıkan Turkıve'vedost-
lukta ornek bır ulke olduğunu da kavdetmek gere-
kır Bu "flk"ler arasında Mustafa ICemal Ataturk un
vefatı habennın Dakka va ulaşmasıru hemen takı-
ben yanı M gun sonra 6Ocak 1939tanhınde"\ta-
türk Model Hıgh School" adı ıle Ataturk ısmını ta-
şıyan bır lısenın ılk defa Bangladeş'te açıldığı ve
faalıyetıne halen de devam etmekte olduğu hatır
lanmalı uluslararası çapta bır muze olarak bılınen
Dakka'dakı "INaüonal MuseunTda unlu şahsıyet
ler ve devlet adamlan galensınde çağdaş ressam
Sheıkh Afzal tarafından vapılmış çok guzel bır Ata
turk portresı bulunduğu bunun da bılındığı kadar
dunyada tek ornek olduğu kaydedılmelıdır Aynca
1918'lerden ıtıbaren Osmanlı lmparatorluğu nun
çokuşunu tum Istıklal Savaşı mucadelemızı ve
Cumhurıyetımızın kuruluşunu başta Kemal Paşa
olmak uzere Isnıet Paşa, Fevzı Paşa, Halıde Edıp
gıbı butun kahramanları ıle bırlıkte konu alan ve yı-
ne"Kemal Paşa" ısımlı beş perdelıkbırtıvatroese-
nnın daha 1925 vılında"PnncıpallbrahımKhan"
adındakı Dakka Kolejı Muduru tarafından vazıldı-
ğı buvuk beğenı kazandığı ve Ataturk unlaıklık baş-
ta olmak uzere Turkıve vı çağdaşlaşmaya taşıyan
reformlarının bır İslam toplumu ve ulkesı olan
Bangladeş'te benımsenmesı vonunde o dohemde-
kı Bengal'lı bırçok edebıvatçı vazar ve devlet ada-
mının çalışmalan vanında vukanda sayılan eser
lenn v e çalışmalann buyuk etkısı olduğu unutulma-
malıdır
77 yaşında 29 Ağustos 1996 tanhınde Dakka'da
vefat eden Gazı Nazrul İslam 1950 lı v ıllardan ıtı-
baren duçar olduğu hastalık nedenıv le venı eserler
verememış olmakla beraber daha çocuk yaşlann-
dan ıtıbaren başladığı ve yaklaşık otuz beş yıl su-
ren kısa, ancak son derece venmlı şaırlık ve vazar-
lık hayatında adeta bır volkan bırçağlayan sel gı-
bıdır Bınlerce şıın yazdığı bestelediğı ve bugun
de gıderek artan bır beğenı ıle dıllerde dolaşan uç
bıne vakın şarkısı çıkardığı dergıler ve matbuatta
yavımlanan vuzlerce makalesıy le o asnn ılk yan-
sında Hınt Muslumanlarınm Ingılız ımparatorlu-
ğuna ve ıdaresıne karşı başkaldınsı Bangladeş ya-
zın tanhınde bır kılometre taşıdır
Türk kadınının peçesiz yuzu
Jurkler ve Istıklal Savaşımız ıle ılgılı olarak
"Kemal Paşa" şıınnın arkasından "EnverPa-
şa'' ve "SavaşTrampeden" şıırlennın vazan Naz-
rul tslam'ın 1919 yılında Kalkuta da yayımlanan Sha
ogat (Şevkat) dergısınde (1 v 11 sayı 12) basılan ılk
ıkı makalesmden bınrun de "Turk Kadınının Peçe-
sizYuzü" (Turkı Mahıllar Ghomta Khola) ısımlı bır
v azı olduğunu kay detmek bır hay lı ılgınçtır Bu ma-
kale Halıde Edıp hakkındadırve Halıde Edıp ın İs-
lam kadınlanna ornek olması gerektığıne daır bır
methıye nıtelığındedır
Şaınn 1919-1920 y ıllan arasında Ingılız ordusun-
da gorev yaptığı Karaçıden Kalknta ya yenı bır
şarkı ıle donduğunu de kavdetmek gerekır Bızım
"Uskudar'a Gıder tken veya Katitam'
1
ısımlı an-
cak ne yazan ne bestecısı bılınmeyen anonım şar-
kımızın bestesı ıle tıpatıp aynı ve bugun de Bang
ladeş te, hatta Hındıstan ve Pakistan da da çok se
vılen bu şarkı, Bangladeş te Nazrul İslam klasıkle
n arasında yer alan onemlı bır eser olarak bılınmek
tedır Katıbım ı ılk defa dınleven Bangladeşlıler
"\aa! Bu Istad Nazrulun şarkısı değıl mi" dıye
rek en az bızım kadar se\ecen bır şaşkınlık ıçıne duş-
mektedırler
Sakarya savaşının haben Karaçı'den Kalkuta ya
ulaşmıştır O tanhler İngılızlenn hımayesındekı
Yunan ordulan ve dığer ışgalcı muttefıklerle Gazı
Mustafa Kemal onderlığmdekı Turk mılletının mu-
cadele ettığı ve Hınt Müslumanlannın Bengallıle-
nn, Pakıstanhlann Kemal Paşa'ya maddı v e mane-
vı desteklennı ulaştırmav a çabaladığı günlerdır de
1922 vılının Ocak-Mavıs avlan arasında Anka-
ra hukumetının Pans temsılcısı olan AhmetFent Bev
-daha sonra Buyükelçı Ahmet Fent Tek- buyuk bır
kısmı Bengal Muslumanlanndan Dakka dan Kal-
küta'dan toplandığı soylenen 100 000 Ingılız altı-
N
obel odullu R D
Tagore ıle bırlıkte,
zengın Bengal dılı
ve edebıyatının ıkı
zırvesınden bın olarak
kabul edılen Bangladeş
mıllı şaınnın Turkıye ve
Turkler ıçın çok ozel bır
onemı var Gazı Nazrul
İslam. eşsız bır kumandan,
bır kahraman ve bır ulu
onder nıtehgı ıle Mustafa
Kemal hakkında bır şıır,
hatta bır destan yazmış olan
kuşkusuz ılk ve tek yabancı
şaırdır
K
emal Paşa şnnnm
bır "ılk"
olduğundan
bahsederken Bangladeş'ın
Turkıye \e Ataturk sevgısı
bağlamında "ılk"len ıle
one çıkan. Turkıye'ye
dostlukta ornek bır ülke
olduğunu da kaydetmek
gerekır
nını peyderpey Mustafa Kemal'e ulaştınr (unut-
mayalım kı o tanhte Pans'te Osmanlı Sefaretı de
vardı ve vardımlan toplavan Hınt Müslumanlannın
oluşturduğu Hılafete Destek Hareketı (Khılafat Mo-
vement) yardımlannı Pans te Osmanlı lmparator-
luğu nun veya Halıfe Sultan'ın sefaretıne değıl
TBMM'nın temsılcısıne yanı Ankara hukumetıne
yapmıştır) Ankara ıçın çok onemlı olan bu yardım
konusu ıle ılgılı olarak Fent Bey'tn 25 Mayıs 1922'de
Pans temsılcılığınden Gazı Paşa'ya arzolunan şıf-
retelgrafı SayınE Buyükelçı Büal Şimşır ın Bıl-
gı Yayınevf nce vavımlanan "Bızım Dıplomadar"
başlıİdı esennın 144 145 savfalanndavenlır Telg-
rafşoylebaşlar "HindBtan'dangönderflmekteolan
lanelenn pevderpev cem edıldıkçe. Osmanlı Banka-
sı \asıtası ıle ırsal edıldıgını ve geçen nısan avında bu
mebalıgın 7^ 000 Ingıliz lırasına bağlı olduğunu 17
Nısantanhbtahnratılebıldırnuşıdım. ~ Dosyanın
devamını takıp eden Sayın Buyükelçı Bılal Şimşır
TBMM Reısı ve Başkumandan Mustafa Kemal'e
1922Temmuzayı sonuna kadar 100 000 Ingılız lı-
rasının ulaştığını da tespıt etmış ve bunun belgele-
nnı aynı esennde yavımlamıştır
Bu meblağın hangı maksatlara sarfolunduğuna da-
ır bazıbılgılennde LordKinrossun"Ataturk,Bır
Mılleün \eniden Doğuşu" başlığı ıle tercume edı-
lıp yavımlanan esennın 457 sayfasında bulnduğu-
nu kavdetmek ıstenm L Kınross'agore yardımın
uçte bın orduya sılah alımına, uçte bın Ulus'ta Taş
Mektep ın TBMM halıne getınlmek uzere tamır, ta-
dılat ve tefnşıne ve kalan uçte bın de daha sonra
Turkıye Cumhunvetı 'nın ılk mıllı bankasının (muh-
temelen Iş Bankası) kurulmasma Mustafa Kemal
tarafından tahsıs edılmıştır
Nazrul a "KemalPaşa" şıınneve Bengal veAlt-
Kıta Muslumanlan uzenndekı etkılenne tekrar do-
nersek Kalkuta da ortam olgundur Sakarya Zafen
Bengal Muslumanlan arasında da nıhaı zafer gıbı
kutlanır Nazrul un Kemal Paşa şıın tum Bengal'e
yayılır Okullarda, toplantılarda okunur Dıldendı-
le ılden ıle dolaşır Kemal doğar çocuklar "Mus-
tafa Kemal" hatta "Mustafa Kemal Paşa" adlan
venlır
'Kemal Paşa' destanı neyl anlatır?
JT^~ısaca şoyledır 258 mısralık bu epık şunn kur-
J\. gusu Yaralılannıdataşıvarak savaş mevdan-
lanndan gelıp Kemal Paşa'nın onunden geçen, yor-
gun, ancak dımdık, gururlu ve muzaffer gazıler, on-
başılanntn komutasında Kemal Paşa'ya sûreklı öv-
güler çağırır, bu arada savaşı anlatır, yorumlarlar
Turkun kahramanlığı, venılmezlığı, îstıklale susa
mışlığı, hak, ozgürluk gıbı olgular kavjamlar, Ben-
gal dıhnın guçlu muzığı ıle satırlarda bır ıpek ku-
maş gıbı dokunmuştur Akar çağlar gıder Bu des-
tanda sık sık tekrarlanan bırbolumu şıınn ses uvu
munu, ntmını, muzığını bır nebze anlatabılmek,
nakledebılmek amacıvla onjınal Bengalcesınden
ancak Turkçe alfabe ve seslerle verıldığmde bır
haylı ılgınç bır mûzık çıkar ortaya
Oy ke peçe paglı mayır Damal çele kamal ba ı Oşur
pure, şur ute çay
Çurşe Salaam
1
Salaam tav' Kemal tune, kamal
kıyaba ı/Ho' Ho
1
Kemal/Kamaltunekıyaba ı/Bam
den bam /Bam den bam
Tam tercümesı yapılmamış bu bolumun Turkçe
sı de şoyle olmalı
Ey kahramanlar verea(ama) Kahnndan çılgına
donmuş ananın
Kudretlı oğlu muzaffer kardeş' Hazır ol
1
Hav-
kır goklere
1
Selam olsun
1
Selam sana kardeş
1
Sen hanka-
lar yarattın Sen Kemal
Hurraaa' Hurraaa''Hankalar yarattın Sen, Ke-
mal kardeş
Sol sağ sol/Sol sağ sol
Şıır bır *ilk"tır Kemal Paşa'nın yuce kışılığınde
TurkJere ovgudur, sevgıdır, saygıdır Şıır vatan uğ-
runaşahadettır. humyettır, bağmvsızlıktır, haknr, ada-
lettır vatan sevgısıdır bırlıktır mıllıvetçılıktır "Ke-
mal Paşa" ozgürluk ve tam bağımsızlık uğrunda bu
kez Bengal'den tum ınsanlığa bır seslenış, bırçağ-
ndır
Şamn hayatının son 25 yılını maalesef şuunınu
kaybetmış bır şekılde şızofrenı teşhısı konmuş-
geçırdığı Dakka dakı ev ını Bangladeş hukumetlen
1986 yılında ozel bır yasa ıle mustakıl "Nazrul is-
lam Enstitusü ve Müzesı" statusune kavuşturmuş-
lar Şaınn bınlerce esen, şarkıları bestelen toplan-
mış tasnıf edılmış, tum uluslann edebıyatçılann
hızmetıne ortak çalışmalanna mukaveselı araştır-
malanna açılmış herkesı sarmalavan bır sevınç ve
gurur kaynağı olmuştur
Gazı Nazrul İslam, ıkı vuz mılyon kışının konuş-
tuğu Bengal dılı dunyasına kapalı kalmış bır şaır de
değıldır kuşkusuz Bırçok ulkede bıhnmekte İngı-
lızlenn ve Batı Bengallı Hıntlılenn doğal bılgı ve
ılgılen yanında Ruslar da Nazrul ıle ılgılenmışler-
dır
Saygı ve vefa borcumuzu sunduk
Cumhunyetımızın 75 yıldönumu 27 Nısan
1998'de bu gûzel enstıtunun konferans salo-
nunda tertıplenen bır Kollogıum'da kutlanmıştır
Bu suretle belkı de şaıre, ılk defa kendı evinde, Turk
mılletının saygı ve vefa borcunu bır nebze olsun,
sunmuşolduk Kollogıumun Bangladeşlıler tarafın-
dan teklıf edılen ısmı, bır tslam ulkesı olan Bang-
ladeş'te "KemaJısm, Instrument of Cumıral Lınk
Betvveen Turke> and Bangladesh"dır Vanı Turkçe
tercümesı ıle "Turkrve ve Bangladeş ArasındaKül-
tûr tnşkilerinin Bağı Olarak Kemabzm" Evet. dık-
kat çekıcıdır bır İslam ülkesınde Kemalızmı an-
mak Onun ılkelennı, devnmlennı ve oğretısını be-
nımsemek, uygulamak Herhalde bu, halen de ge-
çerlı olan bır "fik" ve tek ornektır
Mart 1997'de Sayın Cumhurbaşkanımızın Bang-
ladeş'ı zıyaretlennde ödullendırdığı Nazrul tslam
Enstıtusu'nun Dırektorû, çağdaş ve unlu Bangladeş
şaıriennden bın olan Sayın Muhammed Nurul Hü-
da, "Kemal Paşa" şunnı bu kollogıumda, Istıklal
Marşımızla karşılaştıran bır teblığ sundu \urul
Huda ya gore ıkı şıır arasında başta bağımsızlık az-
mı ve mücadelesı olmak uzere, ışlenen temalarda
buyûk bır benzerlık var Mehmet \kif kahraman
ordumuza ıthaf ettığı şıınnı 1921 de vazmış ve şıır
ılk defa 17 Mart 1921 tanhlı Hakımıyetı Mılhyega-
zetesındevayımlanmış Gazı Nazrul İslam ın "Ke-
mal Paşa" şıın ıse yıne aynı yıl 23 Ağustos-13 Ey-
lul 1921 tanhlen arasında cerevan eden ve ışgalcı
Yunan ordulannın Başkumandan Mustafa Kemal
tarafindan Sakarya nın batı kıvılanna sürulduğu 22
gunluk goğus goğuse çarpışmalann sonucunda ka-
zanılan zafenn haberlennın Kalkuta'ya ulaşmasın-
dan hemen sonra Ekım 1921 devazılmışveyaytm-
lanmıştır \e belkı de bu şur "Kemal Paşa" ısmı-
nın geçtığı buvuk yaratıcının ısmımn vüceltıldığı
ılk şıır ılk destan olmaktadır
Turkiye'de billnmiyor
n ızım ıçın ayn bır önemı olan bu ozellığı bır \ a
X > na Nurul Hüda "Mehmet \kif ve Nazrul'ün
mesajlan. kullandıklan btrbırlenne çok benzeven me-
taforlan ıle Islamı ınanç ve Turk mılbvetçılığıııın bı-
rer harmanı olan bu şurierde bır de marş, neredey-
se bır mıllı marş olma hasletlen var" dıvor Ve ek-
lıyor "Nıtekım AkıTın şunnın ılk 41 sann Ekım
1923'teTBMMnın karan üe Turk tsuklal Marsı ola-
rak kabul edılmış. Nazrul'ün Kemal Paşa'sı ıse Ben-
gallıler ve Bangladeşlıler ıçın av nı anlamda, bağun-
sızuk mucadelelennde bır bavrak yapılmış, okul-
larda okutulmuş, seslendırilmış ve Kemal Paşa bır
mıllı onder gıbı kabul edılmıştır Nakarat bölumu-
nu ortaokul mezunu tum Bangladeşlıler ezbere bı-
Hr."
Enstıtu Dırektorû Nurul Huda'nm fev kalade bıl-
gılı ve edebı değere haız Nazrul lslam/'Mehmet Akıf
karşılaştırmalan devam edıp gıdıvor Huda avnca
Nazrul ıle Nâzım Hıkmet ı de karşılaştınyor ve bu
ıkı şaır arasında da benzerlıkler buluvor Nâzım
Hıkmet ın şıırleri Bangladeş te unıversıte gençlığı
tarafindan bılınmektedır Şarkılaryapıhpsoylenmek-
tedır
Ovsa Gazı Nazrul İslam Turkiye'de maalesef pek
bılınmıyor Bırbınnden uzak tanhlerde bazı gınşım-
ler vapılmış bazı gayretlerde bulunulmuş Bu on-
koşulsuz art myetsız dost ve guzelun ulke Bangla-
deş ın ve onun bu buyuk şaınnı bılenlenn say ısı hav -
ret edecek kadar az v eya sınırlı Turkıyemızde An-
cak Orta Anadolu kadar buyuk ve onun da yansı
kurak mevsımlerde bıle nehır kanal ve gollerle kap-
h ve üzennde 130 mılyon kışının yaşadığı Bangla-
deş te başta "Kemal Paşa" ve "Atatûrk'u" ve do-
layısıyla Turkıye'yı bılenlenn sayısı mıryonlar du-
zeyınde
Ama Turkiye'de Bangladeş'ı Gazı Nazrul ls-
lam'ı bılenler de var Sayın Cumhurbaşkanımız her
yıl yaptığı gıbı 1997 yılı sonunda, bır ıcra donemı-
m kapayıp yenı bır yıla uzanan gelışmelen beklen-
tılen seslendırdığı geleneksel yıl sonu konuşması-
nı Gazı Nazrul İslam ın Bangladeş'te destanlaşan
şu mısralan ıle bıtırmıştı
"Sen Kemal, harikalar yarattın Sen kardeş!
Hankalar yarattın Sen Kemal kardeş".
Tabıatıyla Sayın Cumhurbaşkanımızın ışbırlığı ve
dostluk bağlamlannda bırçok vesıle ıle dıle getır-
dığı gondermeler yaptığı Bangladeş e geleneksel vıl
sonu konuşmasında yer vermesı hatta ulkemızde
Ataturk sevgısının yolunun oğretısınınhatırlanma-
sına bu kadar ıhtıyaç duyulan bır zamanda bu gon-
dermeyı Turk kamuoyuna taa Bangladeş ten van-
sıtarak y apmış olması çok anlamlı v e kuşkusuz ve
nnı bulmuş bu hatırlatma ıdı
Nazrul İslam ın Turkıye'ye tanıtılması deyınce,
Prof Turkkaya Ataöv'u, Sayın Emeklı Buvukelçı
Arşad-uzZaman ı ve 6O'lı yülann sonunda SBF de
kı dekanhğı sırasında Prof Cumhur Fennan ın ve
o tanhtekı Pakıstan buyukelçısının hımayelennde
SBF Öğrencı Derneğı tarafından tertıplenen "Naz-
rul tslamGecesi"nde oğrencılenn şaınn başta "Ke-
mal Paşa" şıın olmak uzere dığer halk şarkılannın
tercumelen ve seslendırmelenndekı oncü gayretle-
nnı de kaydetmek gerekıyor
Artık bıze, Nazrul İslam'a ve Bangladeş e Naz-
rulca bır selam vermek duşuyor
Çurşe Salaam' Salaam tay' Nazrul tune kamal
kıyaba ı
Selam olsun', Selam sana'/Hankalar varatmışsın
Ustad Nazrul, hankalar
Ve ne mutlu Gazı Nazrul tslam gıbı şaırler çıka-
ran bır mıllete sevgılı dost Bangladeşlılere
ENGÎN aengın.o doruk.net.tr.
Yargı hukuk eğrtımı gormuş yargıç-
lann savcilann, avukatlann ışı sorum-
luluğu, yukumluluğu Sonuçlanması
bır "mahkeme karan " demek oluyor
Karann uygulanması da (infaz) ada-
let aygıtının ışı, gorevı yukumluluğu
Hukuk yargıyı ve ınfazı ıçerıyor
Ama yargılama ve ınfazdan ıbaret
değıl Hatta tersınden bakarsak "Yar-
gı ve ınfaz, hukukun çok kuçuk bır bo-
lümunden ıbarettır" denebılır ve bu
doğru olur
Hukuk devletın orgutlenme man-
tığını ışleyışını kapsar ve belırler Bu
da yetmez Hukuk bılına toplumun
kılcal damarlarına kadar ışlemedık-
çe, hukuk topaldır yaralıdır
(Şımdı yazının burasında durun
Başlığı bır kez daha okuyun ve ga-
zetecının dıyeceğını "peşrevsız per-
dahsız söy/eyemey/ş/"nı dortparag-
raflık bır sıkıcı "gınş" yazmaya ken-
dı kendını zorlayışını goz onune alın
Mudanya - Gemlik Otelleri...
Bu "zoıianma" bıle, hukukun yaralı
vetopal olduğunun yeterlı kanıtı Bır
sıyasal mucadeleyontemı olarak te-
roru koşulsuz reddetmış ve bunu
defalarca yınelemş bıle olsa, 1999 Ha-
zıranı'nda "Öca/an Davası" ekse-
nınde hukuku savunmaya çalışırken
gazetecının elı tıtnyor sozcukler ara-
sında cambazlık yapıyorsa, o ulke-
de hukuk bılıncı ustune cıddı sorun-
lar var demektır
Geçelım)
Abdullah Ocalan'ın avukatları Mu-
danya Gemlik ve Bursa da kalabıle-
ceklen bır otel odası bulamadıkların-
dan yakındılar Mesleğın temel ılke-
sıne uydum bunun "bır taktık" ola-
bıleceğı kuşkusu ıle Mudanya, Gem-
lik, Bursa otellerıne telefon edıp sor-
dum
Avukatlar doğru soyluyor Kımıotel-
cıler "bebek katılını savunanlara ve-
recek odamız yok" deyıp telefonu
kapattılar, kımılen "Valla beyım, ba-
şımız belaya gırecek bılıyon mu?"
mazeretıne sığındılar, bın "Sana ne
lan" deyıp telefonu suratıma kapat-
tı
Busuç değıl Cezayasamızda, "te-
rorıstın avukatlanna oda vermemek
suçtur" dıye bır madde yok
Ama bu bır hukuk suçu Hukuk bı-
lıncının toplumun kılcal damarlanna
ışlemesı fılan bır yana, semtıne bıle
uğramadığının bır gostergesı
Anayasasında "hukuk devletı" ya-
zan bır ulkenın, orneğın Gemlik ka-
sabasında otelcılık yapan yurttaşı
hukuk bılıncıyle donanmış, sahıden
de "yurttaş gıbı yurttaş" olabıleydı
oda ısteyen avukatlara doner ve ya-
nrtlardı
- Sıze uygun bır oda aytrıyorum
Geç vakıtlere kadar çalışmanız ge-
rekebılır Oda servısını sızın ıçın sa-
baha kadar çalıştıracağım Odalarda-
kı masalar kuçuktur Sızın ıçın oda-
ya buyucek bır masa koydurtaca-
ğım Rahatçalışın,amanyargılama-
ya leke duşmesın, hukuk sınırsız, sı-
kıntısız ve eksıksız ışlesın Hukukun
ustunluğu Anayasa'da kuru bır laf
olmaktan çıksın, ete kemığe burun-
sün
Gemlık'ın, Bursanın Mudanya'nın
ve otekı kentlerın ve otekı kasabala-
nn otelcılerı boyle duşunmuyor, boy-
le duşunmeyı aklına bıle getıremıyor
Ocalan'ın avukatlanna oda vermıyor
ve bunu bır yurtseverhk gorevı ola-
rak kavrayıp belkı de ovunuyor
Eh boyle otelcının medyası da ıs-
ter ıstemez tıpkı otelcı gıbı oluyor
Bır yandan "ratıng yarışını' arsız
bır gozyaşı tıcaretınde kazanmaya
çabalıyor, bır yandan da hukukun ır-
zına pervasızca geçıp 'paralel yar-
gılama"n\n orneklerını peşpeşe ek-
ranlara taşıyor
Olan hukuka oluyor Yurttaşlarda-
kı cılız (hatta olmayan) hukuk bılıncı
alabıldığıne tahrıp edılıyor
O kadar tahnp edılıyor kı hukukun
ustunluğunu savunmayı temel uğ-
raşlanndan bırı olarak bellemış gaze-
tecı bıle bır "toplumsal lınç" urkun-
tusuyle basıt, sıradan ve çok kolay
yazılabılır bır yazıyı bır turlu derleyıp
toparlayamıyor
Tek tesellısı, yaptığının "akıntıya
kurek çekmek" değıl akıntıya karşı
yuzmek bır meslek ılkesını ınatla
savunmak olduğunu duşunmesı
SERVER TANİLLİ
Bahçemizi de
İşlemeye Bakalım...
Okurlarım, yazımın başlığını nereden aldığımı he-
men hatırtayacaklardır Voltaıre, unlu romanı Can-
dıdeya da lyımsehık'te, oykunun yaşayan hemen bu-
tun kahramanlannı sonunda Istanbul da bır araya
getırır Fılozof Pangloss bır gun dılıne pelesenk et-
tığı metafizık soylemı art arda sıralayınca, Candıde,
onu şoyle yanıtlar "Bunlar guzel sozler, ama bah-
çemızı de işlemeye bakalım1
"
Insanlara gerçeklere donmeyı aşılamak ısteyen en-
fes bır deyıştır bu Apo'nun davasını, herkes gıbı ız-
lemeye başlarken daha ılk gunden aklıma geldı
•
Hatırlatmaya gerek yok Pek onemlı bır davadır bu
Hemen başından başlayarak ıbret dolu sahneler ve
sozler sergılenıyor daha da sergılenecek
Belkı en onemlılerı de komşuîanmızla, "muttefık-
lenmız"\e ılgılı olanlar Sunye'sı, Iran'ı, Yunanıstan'ı,
Avrupa'sı, Amenka'sı ustune soylenenler Nasıl tnrduş-
manca kuşatma ıçınde olduğumuzu gun gıbı goru-
yorsunuz Sarfedılen sozlerın yapılan değerlendır-
melenn Abdullah Ocalan'ın ağzından dokulmesının
apayrı bır anlamı var Bundan boyle karşımıza geçıp
ahkâm kesecek olanlara bunları bır bır hatırlataca-
ğız
Yazınız, belleğınızın bır koşesıne hepsını1
O kumpas, bugun de yann da oyununu surdure-
cektır
Ne mı yapmalı''
Mustafa Balbay'ın 31 Mayıs gunlu Cumhunyette
yazdığı şu satırlara katılmamak elde değıldır "Tur-
kıye hesaplan tersıne çevırebılır öcalan ı yargılar-
ken yenı emperyalızmı de yargılayabılır O zaman öca-
lan davasında Abdullah Öcalan kuçuk bır ayrıntı
oluri "
Ilk yapılması gereken de Avrupa'nın elınden bu-
tun kozlan çekıp almaktr Yargılamayı surdurecek mah-
kemenın kuruluşunda puruzlerden bahsedılır ote-
den ben Avrupa insan Haklan Mahkemesı nın da-
ha onceden altını çızdığı onemlı noktalar vardır
"DGM'len sıvılleştırmek" dıye ozetleyebıleceğımız
butun onlemler hızla yerıne getmlmelı Keşke dava
başlamadan yapılsaydı bunlar' Bır anayasa değışık-
lığı ıçın "öcalan'ı abartıyoriar, en onemh konu tür-
ban" dıyen parlamentodakı gerıcı gurûhundan ge-
lecek dırenış aşılmalı Apo'nun davasını, çağdaş hu-
kuk olçutlenyle donanmış bır mahkeme onunde, ör-
nek bır yargılama ıle gormelıyız
Bıze de bu yakışır'
Bır başka yakışık olanı da, 2 Hazıran gunlu Mıllı-
yet'te kendısıyle yapılan bır soyleşıde, Prof Sulhı
Dönmezerhocamızbelırtıyor "Medyanın ayn bıryar-
gılama yapmaya teşebbus etmesı kadar hatalı bırşey
olamaz Bu bızı çok yaralar Basının gorevı gorül-
mekte olan davayı, ob]ektıf olarak yansıtmaktır "
Dılenz bu sorumluluk hatırtanır
Bahçemizi, ışte bu doğrularta ışleyelım
1
Brtmedı
•
Tanhsel duruşmanın ılk gunku haberlerını veren 1
Hazıran gunlu Mıllıyet'te, rastlantıya bakınız, Do-
ğu'dakı gerçeklerden bınnın uzerıne egılen cıddı bır
haber-yazı Uyanıls muhabır Bılge Egemen, "Doğu
Cephesmde Tıp Ordusu Zorda" başlığıyla Doğu'da,
dertlenne derman arayan yurttaşlanmızın dramı ka-
dar, o dermanı dağrtma gorevıyle orada bulunan he-
kım ve hastabakıcılann dramını yansıtıyor
Donup kalıyorsunuz
Sağlık hakkı bır temel ınsan hakkı, ama onu ger-
çekleştırebılmış değılız Başka kutturel sorunlar da
açıkta
"Kımlık sorunu" var umursamıyoruz
Çağımız oralara uğramamış, uğratmamışız
Yuzyıl da bıttı bıtecek
Boylece sorun sadece bır hukuk sorunu değıl
Doğu soz konusu oldukta bu soruna başkaları ek-
lenıyor ve hepsı bır yumak halınde Son on beş yıl,
daha da kanştırdı ılmıklen daha da çozulmeyı guç-
leştırdı
Ama oyle de olsa çozmek zorundayız
Dertlenn kaynağına vanp orayı her turlu sağlığa ka-
vuşturamazsak, gıttı gıder Devletı halkı ve aydınla-
nyla, Kurt ve Turk hepımızı buyuk gorevler beklıyor
Apo'nun davasına olanca ozenle eğılelım, ama bah-
çemizi de işlemeye bakalım
1
Bahçemız tarumar
Türkü davasında karar verildi
'Kara üzüm'türküsü
MehmetDurok'uı
OZCA> GUNEŞ
ŞANUURF4-Kuçuk kı-
zıyla at arabasında yaşa-
yan, yurttaşlann verdıkle-
n paralann bır bölumuv le
de ıspırto alarak ıçen bır
dıvanedır Her zamankı gı-
bı at arabasıyla Bevkapı
sı ndan geçen Hestav e \ a-
nmdan ayırmadığı kuçuk
kızı Sultan ın "Babo bıve
üzüm al" sozuyle ırkılır
Sultan babasının halını an-
layamadan ceketınden
uzum alması ıçın ısrarla çe
kıştınr Akşam kahveden
topladığı bırkaç hra ıle kü-
çuk kızının karnını dovur-
duktan sonra genve kala-
nıyla mav ı ıspırto alıp ka
fayıçeken Hestave bıruzu-
me, bır kızına bakar Hes-
tave'yı tanıyan ve kızının
ağladığını goren çevTedekı-
lerden bın oradakı sancıdan
uzum alarak Sultan a v enr
Hestav e o anda ıçınden ge
len "Kara üzüm bebbesı
(tanesı). ne hoş olur veme-
sL her çıcekten bal alır. es-
merler hOTardasi" dızele
nnı mınldanarak yoluna
devam eder
Başta İbrahım Tatlıses
olmak uzere çok sayıda un-
lu sanatçının seslendırdı
ğı, "Kara Lzum" turkusü-
nun "Hestave" olarak tanı
nan Mehmet Durak Şer-
betçı ye aıt olduğu mahke-
me kaianylakesınleştı \t-
rel bır T\ dekı tartışma
programında Hestave nın
yakınlanyla turkuyu kendı
adına MESAM a kaydet-
tıren Mustafa Taşçı'yı bır
araya getıren yapımcı Hu-
sejin Guzel bu arada tele-
fon bağlantılanyla Urfalı-
lar ın goruşlennı aldı Tam
bu sırada ekrana gelen
"Çok sarhoşam, geneıspir-
to ıçmışem. kafam e\x acım-
dan olıvenı Kara uzum
hebbesıni eliınden aldılar.
Zaranvoh. Bendeeser çoh_
Ben ıspırto içergeoeeserva-
param.Ama bu sefer de ça-
lariarsa hükümete şikayet
ederem" dıyen ses 22 yıl
once olen Hestave'nın ken-
dı sesıdır
Bu programdan kısa bır
sure sonra umutlanarak
mahkemeye başvuran Hes-
tav e nın yakınlan geçtığı-
mız gunlerde mahkemeden
çıkan karar1a mutlu sona
ulaştı Davayabakan Şan-
lıurfa 1 Aslıye Hukuk
Mahkemesı, soz konusu
esenn Hestav e yeaıtoldu-
ğuna karar verdı