Katalog

14MAYIS1999CUMA CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ / ekonomiCo cumhuriyet.com.tr 13 Verilen ödünler gelirleri geçen yıla göre büyük oranda düşürdü Bütçede vergi gediği BANU SALMAN ANKARA - Yeni vergı yasasının ılk. uygulama yılı olan 1999'da \ergı gelırlennde büyük azalma görüldü. Maliye Bakanlığı venlerine göre, bu yılın ılk 3 ayında ancak 2 katnlyon 206 trilyon 764 milyar lıra vergi toplanabildi. Maliye, 1998 yılında 1997\e göre ilk 3 ayda yüzde 137.9 oranında arttırabıldığı gelırlennı, bu yıl yalnız yüzde 34.5 oranında yükseltebildi. Vergi gelir artışındaki büyük düşüş, yenı yasadaki vergi tabanının genışletilmesi hedefinın özellikle fınans kesımıne verilen ödünlerle törpülenmesınden kaynaklandı. Ücrethlenn gelır vergisi tanfesinde 1998 yılının ikinci 6 ayından ıtıbaren geçerlı olan 5 puanlık ındınmle bırlıkte 15 puana ulaşan indinm, hayat standartı esasınm kaldınlması, götürü vergi yerine basit usulde vergılendırmeye gıdılmesı gibı gelır azaltıcı ancak vergide adaleti sağlamaya yönelik düzenlemelerin, vergı tabanını genişletme yönü eksık bırakıldı. Geçici bütçe ile ödünler Özellikle banka \e borsacılara anayasaya aykm olarak geçici bütçeyle ödünler venldi. O dönemde venlen ödünlerın 1 katnlyon lıraya yakın vergi gelınnden vazgeçilmesı anlamına geldığı açıklanmıştı. Kayıt dışının kayda alınması amacı gerçekleştirilemezken. belge düzeni oturtulamadı Maliye Bakanlığı verilenne göre geçen yıl yüzde 98.7'lik artış sağlanan ocak ayı vergı gelirlerinde bu yıl ancak yüzde 55'lık artışla 732 tnlyon 714 milyar lıra tahsılat yapıldı Maliye, şubat ayında da geçen yıl yüzde 162.4 oranında arttırdığı vergi gelirlerinı ancak yüzde 24 Ceçici vergide 1.5 katrilyon hayal nans kesmine dokunulaınadığma' dik- kat çekti. Medyada hangi oranda güçlü ses çıkarsa o konuda geri adım atıldığı- nı söyleyenÇelık. "Basitvergüeodinne- de esnaîa rüşvet verikii. Finans kesimi- ne rüşvet verikti" dedi. Ekonomik bnnghmın etkisi Çelik, vergı gelirlerindeki azalmada ekonomik bunahmın da etkisi olduğu- nu vurgulayarak, kurumlar vergisinin taksitlerinin ödenmesinde bile güçlük çekildiğine dikkat çekti. Belge düzeni- nin oturtulamadığını. taksi şoforlennin fatura vermekten kaçındıklannı anlatan Çelik, 6.5 milyonluk nüfusta 10 miKon- luk kamu kesimi ve sıgortalı çalışanlar çıkanldığında 2.5 milyonluk gelir ve ku- rumlar vergisi yükümlüsü bulunduğuna dikkat çekerek "Oranlarsanız çok ko- mik bir tabto. Demek ki Türkiye'de ver- gOendirilıneyen vergimuafiyetinden ya- rarUnan önenıH bir kesiın var" dedi. eçen yılın ilk 3 ayında vergi gelirlerindeki artış oranı yüzde 137.9 iken, bu yıl yüzde 34.5'te kaldı. düşüş, finans kesimine verilen ödünlerle hedefin törpülenmesinden kaynaklandı. ANKARA(Cumhur»<etBürasa)-Hü- kümetin, süre uzatımı istemlerini kabul etmediği geçici vergi beyannamelennin 17 Mayıs'a kadarvenlmesı gerekiyor. An- kara Serbest Muhasebeci Mali Müşa- virlerOdası(ASMMMO) BaşkamMeb- metÇeKk, geçici vergiden beklenen l .5 katrilyon liralık gelirin ancak tahakkuk bazında olabıleceğini belirtirken "Y«n- sını tahsfl etseler, başarT dedı. Türkıye Serbest Muhasebeci Mali Mû- şavirlerve Yeminli Mali MüşavirlerOda- lan Birliği'nin (TÜRMOB) önceki gün Maliye Bakanı Nami Çağan'la görüşe- rek sürenin uzatılması isteminde bulun- duklan. ancak bu ıstemınreddedıldığiöğ- renildi. Hazıne, gelirlerdeki azalmaya dikkat çekerek, borçlanma gereksini- mindeki artışı daha da yükseltmek iste- miyor. Geçici vergiden beklenen l .5 kat- rilyon lira 'hsyaT olarak görülüyor. ASMMMO Başkanı Çelik, vergi ge- lirlerindeki düşüşü değerlendirirken fi- arttırarak 751 trilyon 269 milyar lira kaynak sağladı. Son açıklanan mart ayı venlenne göre ıse geçen yıl sağlanan yüzde 154.5'lik artış oranı bu yıl yüzde 28.5'e kadar düşerek tahsıl edılen gelirin 722 tnlyon 781 milyar lıra olmasına neden oldu. Böylece yılın ılk çeyreğinde toplam vergı gehrlenndekı artış oranı son 5 yılın en düşük düzeyıne ınerek, yüzde 34.5'te kaldı. Arüş oranı 39 puan geride Oysa geçen yıl vergı gelirlerinde ılk 3 ayda yüzde 137.9. 1997 yılında 1996'yagöreyuzde 106.8, 1995 yılında 1994e göre yüzde I32.5'lik artış sağlanmıştı. Yalnızca 1996 yılında I995'e göre vergı gelırlerindekı artış yüzde 73.4 olmuştu. Ancak bu rakam bıle bu yılkı artış oranını, 39 puan geride bırakıyor. Vergi gelirlenndekı düşüşün önemlı nedenı olarak görülen sermaye kesimine venlen bazı ödünler şöylc 1998 yılında l yıl vadelı özel veya kamu kesimi tahvilı alan bir gerçek kişi anapara ve faızi Hazıran 1999'datahsil ettiğınde faiz gelırini 1999 yılı geliri olarak 2000 yılında beyan edecek. Ancak aynı tahvıli alan şirket ya da kurum 6 aylık faizi 1998 geliri olarak 1999 yılında, I999'a sarkan 6 aylık geliri de 2000 yılında kurum kazancının içine alarak beyan edecek AZEYPORTA.Ş. Kurumlar vergisi Akbank/[ IJI. J l Zeyport'un açıhşısorun oldu Deniz Tkaret Odası, Zeytinburnu Beledivesi, Deniz Otobiisleri AŞ, Vapur Donatanlan, l laştırma Müsteşariığı Eğitim Yakfı gjbi kunımlann ortaklığında kurulan Zeyport'un açılışı sorun oldu. Karaköv esnafi, bugün hizmete girnıesi planlanan ve 1.5 mirvon dolara mal olan Ztvtinburnu Limanı'nın lodosa açık ve derinliğinin yetersiz olduğunu öne sürerken Deniz Ticaret Odası Başkanı Cengiz Kaptanoğlu, bu vorumları "İşlerini ka>betme tehlikesinde bulunan fırmalar iftira atıyor" dive değerlendirdi. Kaptanoğİu. gemilerini otel gibi kullanan ve limanda kaldıklan üç- dört gün boyunca lodos tehdidinden çekinen Rus kaptanlann limana yanaşmak istememekrh le ilgili olarak da "Beğenmeyen gelmesin" vorumunu yaptL 1.5 mihon dolara mal olan ve 8 ayda tamamlanan Zeyport Umanı'na yönelik suçlamalann başında, dip derinliğinin yeteıii olmadığı savı geliyor. Limanın sahil yolu trafiğini zorlavacağı da bir başka iddia. vergı rekortmeni Ekonomi Servisi - Istanbul'da, 1998 yılı faahyetlennden doğan kazançlar üzennden ödenen Kurumlar Vergisi sıralamasında Akbank, 51 trilyon 143 milyar 717 bin 692 bin lira ile ilk sırayı aldı. Istanbul Defterdar Vekilı Kadir Boy, düzenlediği basm toplantısıyla. Kurumlar Vergisi mükelleflennın 1998 yılı kurum kazançlanna ilışkın geçen nisan ayında verdikleri beyannamelere göre, en çok Kurumlar Vergisi tahakkuk eden lOOmükellefiaçıkladı. Geçen yıl 6'ncı sırada bulunan Akbank, bu yıl birinciliğe yükselirken geçen yıl ilk 100'de olmayan Garanti Bankası, 37 trilyon 527 milyar 114 milyon 645 bin lira ile ikinci, 1998'de ikinci olan Mercedes Benz Türk AŞ ise 6 trilyon 968 milyar 422 milyon 750 bin lira ile üçüncü sırayı aldı. Citibank Türk Mrk. Şube AŞ 6 trilyon 900 milyar 862 milyon 339 bin lira ile dördüncü, Phılip Morris Sabancı AŞ 6 trilyon 86 milyar 559 milyon 5 bin lıra ile beşınci oldu. 'Pnomosyon' kandırmacası süriiyor Turkocağı Cad 39/4 1 TEL (O 212)512 05 05 FAKS (0 212)51-107 51 Yargı kararlanna karşın 'promosyon' adı altında ürün pazarlamayı sürdüren gazeteler can yakmaya de- vam edıyor. Son olarak mağduriyetıni aktaran Ze- Id Kılavuzoğlu, Sabah gaze- tesının promosyon kampan- yasında' "129 gün boyunca, her gün 650 bin liralık 5de- me yapılması koşuluyla" verılmesi taahhüt edilen Brother marka personel faksl 70 model faksını ala- mamış. 129 gün boyunca 650 bin lira ödediğini ve sonunda "ürün sertifıkası- nı" aldığını belirten Kılavu- zoğlu, söz konusu fakslann dagıtımıyla ilgili herhangı bir ışlem yapılmadığıru söy- lüyor. Sabah gazetesinin konuy- la ilgili sorumluluğu Birle- şık Basın Dağıtım fırması- na yükledığini ifade eden Kılavuzoğlu, söz konusu firmadan ıse Tüketiciler- den toplanan paranın Sa- bah gazetesinin fuıansma- nında kullanıküğı" yanıtı- nı aldığını belııtiyor. Kıla- vuzoğlu, çareyi, kendine faks almakta bulmuş ve Sa- bah gazetesinı Şışli Cumhu- nyet Başsavcılığı'na şıkâ- yet etmiş. Tüketıcilerin, artık, pa- halıya mal olan bu kam- panyalara kanmamalarını ve savcılann da bir an ön- ce görevlerinı yapmalannı dıliyoruz. Süperonline, ağlamayana meme vermiyorSüperonlıne. düzenlediği kampan- ya çerçevesinde yeni abone olacakla- ra avantajlı paketler sunarken daha önce abone olmuş müşterilerine ıse sa- dece •'ağlayanlara meme verilir" he- sabıyla indinm yapıyor. Firma yeni abonelerine 39 dolar karşılığında "1 ay aboneüğe 1 ay be- dava" olanağını sunuyor. Bu durum- da yeni abone olan müşteri ayda or- talama 19.5 dolar karşılığında hızmet alıyor. Kullanıcıya cazip gelen bu kam- panya sadece yeni abonelen kapsadı- ğı içın daha önceki tanhlerde sözleş- mesını yapan ve kullanmayı sürdüren aboneler yararlanamıyor. Kampanyayı duy'unca fırmayı ara- yıp süreklı müştenlen olarak mdirim- lerden yararlanmak ıstediğini söyle- yen okurumuz A. Oktay Demirkan, sozleşmesinı yenilemesı halınde ya- rarlanabıleceği yanıtını almış. Demir- kan. eskı müşterilere haksızlık yapıl- dığı yönündekı eleştırilerine karşılık yetkililerın kampanyayı. buzdolabı alımlanna benzettığını ifade ederek "Ancakburada sürekliliksöz konusu" dıyor. Demirkan, sorulan ve eleştın- lerine, beklediği halde firmadan ya- nıt alamayınca arayıp aboneliğini ip- tal etmek istemış. Firma yetkilileri bunun üzerine ıptal edilmesıne gerek olmadığını. aylık hızmetı 21 dolara sağlayacaklannı söyleyerek olayı tat- lıya bağlamaya çalışmışlar. İtiraz edene kolayhk Anlaşılan Süperonlıne, ses çıkara- na kolayhk sağlarken çıkarmayana 39 dolara hizrnet veriyor. Demirkan. bundan sonraki aylarda tnternet'e kaç lira karşılığında bağlanacağını ıse he- nüz bilmıyor. Görüştüğümüz Süperonline yetki- lileri, eski müşterilerine 21 dolara bağlantı olanağı sunacaklannı belir- terek yenilere göre sadece 2-3 dolar- lık fark olduğunu kaydettiler. 14 Mayıs Dünya ÇiftçilerGünü...Bu nedenle, Uluslara- rası Tanm Üretıci- leri Federasyonu'na (lFAP)bağh60ülke- de bugün kutlama törenleri yapılacak. Çeşitli toplantılardüzenlenecek. Yüz bin- lerce çiftçi yeni haklar kazanmak için hü- kümetlerine uyarılarda bulunacak. Federasyon dünyada "Internatıonal Federation Of Agricultural Producers" adı ile tanınıyor. Örgütün kuruluş tarihi 1946. İFAP'ın, uluslararası düzeyde çiftçileri temsil etmek, üyelerine bilgi aktarmak, ge- lişmekte olan ülkelerin temsilcisı çiftçi or- ganizasyonlannı desteklemek gıbi önem- li işlevleri var. Türkiye Ziraat Odalan Birliği, İFAP'a 1972 yılında katılmış. 1984 yılından bu ya- na Türkiye'de de her yıl çiftçiler günü kut- lanıyor. Ziraat Mühendısleri Odası da bugün Ankara'da "Hayvancılığı Geliştırme Pro- jesi ve Uygulama Esaslan " konulu bir pa- nel düzenledi. Panelde, hem tanmın içinde bulundu- ğu sıkıntılar hem de hayvancılığımızın acıklı durumu ve gelecegı tartışılacak. Zi- raat Mühendisleri Odası Genel Başkanı Prof. Gürol Ergin'ın yonetecegi toplan- tıda konuyu iyi bilen ve yaşayan konuş- macılar var. ismail Anıl... Holstein Sığır Yetiştirici- leri Merkez Birliği Başkanı. Adnan Gültek... TÜGEM Genel Müdür Yardımcısı. Ünal Işıker... ZMO şube başkanı. ÇÎFTÇİDOSTU SADULLAH USUMI Dünya Çiftçiler Günü'nü Buruk Kutluyoruz Erdoğan Kantürer... KÖY- KOOP Mer- kez Bırlığı Başkanı. Dr. Sabri Keskin... SETBİR kcx>rdina- törü. Doğan Vardarlı... Tikveşli Tanm Işlet- meleri Yönetim Kurulu Başkanı. • • • Dünya Çiftçiler Günü'nde ünlü şairimiz Behçet Kemal Çağlar'ınZ;/aaf Marşı'ru hatırlamamak mümkün değil. 1930'lu yıl- larda Türkiye'nin en sıkınttlı günlerinde yazılan marş aynen şöyle: "Sûrer, eker, bıçeriz, güvenip ötesine Milletin her kazancı, milletin kesesine, Toplandık baş çiftçinin Atatûrk'ün sesine, Toprakla savaş için ziraat cephesine. Biz ulusal variığın temeliyiz, köküyüz. Bizyurdun özsahibi, efendisi, köylüyüz. Insanı insan eden, ilkin bu soy, bu toprak En yeni aletlerte en içten çalışarak, Türk için yineyakın dünyaya örnek olmak, Kafa dinç, el nasırlı, gönul rahat, alnı ak. Biz ulusal vaıiığın temeliyiz, köküyüz. Bizyurdun özsahibi, efendisi, köylüyüz. Kuracağız öz yurtta, diriiğı, düzenliği. Yıkıyor engelleri, ulu egemenliği. Görsün köyler bolluğu, rahatlığı, şenliği Bizimdir o yenilmek bilmeyen Türk benliği. Biz ulusal variığın temeliyiz, köküyüz. Bizyurdun özsahibi, efendisi, köylüyüz." Ah... Behçet Kemal Çağlar... Marşında "Ulusal variığın temelı, kökü, öz sahibi, efendisi" dediğinTürkköylü- sünün 2000'li yılla- ra girerken içinde bulunduğu kötü koşullan, perişanlığı bir görebilmiş oteaydın, bir degıl, bin defa ölürdün. Değerii şairimiz "Görsün köyler bollu- ğu, rahatlığı şenliği..." demiş. 30 milyona yakın çıftçimizin artık ne efendiliğı kaldı... ne de bolluk... 1980 yı- lından bu yana yaşanan gelişmeler, şen- likleri de düğünlen de unutturdu. Genç ha- nımlann, kızlann boyunlarında ışıl ışıi pa- rıldayan altınlar, kıymetli mücevherler ar- tık yok. Kollannda dirseklerine kadar uza- nan bilezikler anılarda kaldı. Artık hepsi boynu bükük yaşıyor. Çünkü soyuluyor... 12 Eylül 1980 darbesi Türk çiftçisini çı- ra gibi yaktı. Kenan Evren'ı getirdı. Ar- kasından Turgut Özal'lar, Mesut Yıl- maz'lar, Tansu Çiller'ler, Erbakan'lar köylüyü, çiftçiyi yerlı ve yabancı serma- yenin kölesi halıne getiren sistemleri oluş- turdular. Çiftçi gıderek fakirleşti. Tarlası, traktö- rü hacizli. Hayvanları satılık. Mahkeme ve icra kapılarında sürünüyor. 14 Mayıs Dünya Çiftçiler Günü'nde dünya çiftçileri zengin ve mutlu. 14 Ma- yıs'ı törenlerle kutluyortar. Türk çiftçisi ise sıkıntılanna çözüm arayan toplantılarta yetinecek. Çünkü şölen yapamayacak kadar buruk ve kızgın. Eski tıraş makinenizi 10 milyon TL yerine sayıyoruz! Artık tıraş olmak bir zorunluluk değil zevk! Philips sizin için ıslak tıraş deneyimiyle - kuru tıraş pratikliğini bir arada sunan yepyeni bir tıraş makinesi geliştirdi; Yeni Philishave Cool Skin. İşte kesiksiz, çiziksiz, şaşırtıcı yakınlıkta tıraşın sırrı; Philishave Cool Skin'in içindeki özel Nivea tıraş kremi, sakalı tıraşa hazırlar. Nivea krem ayrıca gözenekleri açar ve sakal tüylerinin dik durmalarını saglar. Philishave Cool Skin Philips patentli iki bıçaklı sistem, kaldır-kes özelliği ile sakalı daha derinden keser. Nivea krem sayesinde ıslak tıraş tazeliğini gün boyu hissedersiniz. getir ö gotur Eski tıraş makinenizi getirin, Philishave Cool Skin'i götürün! Philips Yetkili Satıcıları sizi Philishave Cool Skin ile tanıştırmak için sabırsızlanıyor. MIVEA # TUKETICI DANIŞMA 0 800 261 33 02 www.philips.com.tr PHİLİPS