Katalog

25 MART 1999 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA EKONOMI 13 ŞİRKETLERDEN LCW,ilkbahar/>az koleksiyonunu tüketidlerin beğenisine sundu. Koleksiyonda. kumızL, lacivert. san renkler dikkat çekerken rahat ve aktif çizgüer öne çıkryor. • MACINTOSH kullanıcılan, "Yeni sene, yeni devrim" sloganıyla gelen Apple'ın yeni ürünleri ile "DansEden Elma" partisinde tanıştı. Firmanın yeni ürünleri olan G3 ve Mac OS 8.5'in tamtıldığı partide, G3 ile Pentium'un hız karşılaştınlması yapıldı. • VESTEL,CeBit'99 Fuan'nda. VVındovvs CE tabanlı yeni ürünü İnternetPbone'nu tanıtn. İnternetPhone kullanıcılara normal tetefon özelliklerinin dışında Internet'te sörf yapabilme ve elektnmik posta hizmetleri sunuyor. • BEKO Elektronık, yeni ürünün DVD Player ile göriintü teknolojisine farklı bir boyut getirerek yeni ve eski fılmlerle her türlü belgeselleri evde sinema ortamında ızleme firsatı yaratıyor. • MOTHERCARE, 1999 ilkbahar/yaz koleksiyonunu tüketküerin beğenisine sundu. Bebek ve bakım ürünleri ile anne adayi ve çocuk giyiminde hizmet veren Mothercare, 0-8 yaş grubunu kapsayan koleksiyonu Oe mioiklere renkli bir giyinı tara sunuyor. • MERLONI'nın geliştirdiği yeni ev aletleri teknolojisi ile 20001i yıllarda "Ariston Digital"lar, evdeki elektrik hatlan üzerinde bilgi transferi yaparak kendi aralarında ve ev dışındakı telekomünikasyon şebekeleri ile iletişim kurabilecekler. Sabancı, bankacılıkta hata yapanm Hazine tarafmdan korunduğunu söyledi 'Ankara yaıdış yolda'Ekonomi Servisi - Istanbul Sanayi Oda- sı'nın olağan meclis toplantısında bankacı- lık sisteminde hata yapanlann Hazine tara- findan korunduğunu belirten Sabancı Hol- ding Yönetim Kurulu Başkanı Sakıp Sa- bancL "Bankacılıkta utanılacak işlem ya- panlara Hazine koUannı açıyor. 64. madde kapsamına girene ne mutuT diyerek denet- lemeden kaçman Ankara'nm yanhş yolda olduğunu söyledi. tSO'nun olağan genel kurulunda banka- cıhk sistemi ve yüksek faizler konuşuldu. Genel kunılda mart ayı başında Yapı Kre- di Bankası Genel Müdürlüğügörevinden is- tifa eden Burhan Karaçam, "Kriz döne- mindesanayi vebankacılık kesimindekiiliş- kfleri" konusunda sanayicilere bilgi verir- ken faizin gerçek maliyetini anlattı. Yüzde • 64. madde kapsamına girenlere Hazine'nin kollannı açtığını kaydeden Sakıp Sabancı, bankalara 'koruma değil denetleme' istedüderini belirtti. 50 enflasyon ortamında faizlerin yüksekli- ğinin ana nedenlerini sıralayan Karaçam, "Bankalara mevduatın malryeti ortalama yüzde 107 cKannda. Buna kay nak nıaüye- n. devletin yaptıfp kesintiler eklendigindebi- leşik bazda maliyet yüzde 200'ü aşıyor. As- hnda bankalar yüksek faizlerden değiL al- dıklan riskkrden kâr ediyorlar. Yüksek fa- izin en önemli nedeni likiditedeki sıkışıklık. siyasi istikrarsızlık ve kamunun aşın borç- lanma ihtiyacı" diye konuştu. Toplantıda söz alan Sabancı ise bankala- nn denetimsizliğine dikkat çekti. Sorunla- nn giderek ürmandığını kaydeden Sabancı Türkiye'de parayı asıl talep edenin devlet ol- duğunu anımsatarak şöyle konuştu: 'Aksiyon yok' " Yandım anam diye para arayan Hazine. Ydlar içinde yapılan yanlışlar sonunda hem iç hem de dış piyasalarda yüzde 100. yüzde 140 ile para toplayan Hazine. Herkes kamu bankalan özelleştirilsin diyor. aksiyon yok. Herkes seçim kanunu gelsin, parüler yasası çıksın diyor, aksiyon yok. Dev let bankalan kişneıneye devam ediyor. Devlet ileözel sek- tör arasında meşnı olmayan bir rekabet ya- şanıyor." Özel sektörün de hatalan olduğunu dile getiren Sabancı, devletin adeta bunu teşvik ettiğinin de altını çizdi. "İstediğin kadar hata yap. dur diyen yok. Denetleme diye bir şey yok. Hata yapan alnından vurulmalı. Bankacılıkta utanılacak işlem yapan 64. madde kapsamına alımyor. Bu kapsama gi- rene ne mutlu, Hazine orada bekliyor, seni bağnna basıyor" diyen Sabancı sektörde denetlemenın şart olduğunu ifade etti. İSO Başkanı Hüsamettin Kavi ise faizle- rin düşmediği bir ortamda enflasyonun art- masının istendiğini belirterek, talep düşü- şü, para maliyetinin dayanılmaz baskısı ile maliyet enflasyonunun gündeme gelebile- ceğini vurguladı. GirişimcUik ruhunu öldürnteyen, koşullannı zoiiayanlarda var BEYŞEHİRLtLER Dernek'ten anonim şirkete ANTALYA(AA)-Antalya'da yaşayan Bey- şehirli girişimcilertarafindan kurulan 150 or- taklı Genç Girişim A.Ş., Burdur'un Bucak ilçesinde modem süt işleme tesisi kuracak. Antalya'da yaşayan Beyşehiriiler, önce der- nek kurmak için girişimde bulundular. Da- ha sonra dernek kurmaktan vazgeçerek iki yıl önce Genç Girişim adıyla anonim şirket kuran Beyşehirli hemşehriler, Burdur'un Bucak ilçesi Ürkütlü beldesinde entegre süt tesisi kurmak için kollan sıvadı. Genç Girişim A.Ş.'nin Yönetim Kurulu Başkanı Harun Tetik, Burdur'un Bucak il- çesine bağlı Ürkütlü beldesinde 2 milyon dolarlık yatmm yaparak 400 büyükbaş hay- van kapasiteli süt üretim tesisleri kuracak- lannı ve tesisin temelinın de 4 Nisan tarihin- de atılacağını bildirdi. Ürkütlü beldesinde w f> • * 73 bin 510 metrekare .. w "9 Y 11 alanda kurulacak olan Önce Oenç tesislerin bir yıl için- Girişim de tamamlanmasının adiyla hedeflendiğini belir- anonim Sİrket ten Tetik, Genç Giri- ? şim A.Ş.'nin kendi _, , . rrî ürettiğisütüişiemeyi Beyşehiriiler, hedefledigini,tesisle- Burdlir'da rin tamamlanmasıyla entegre SÜt birlikteHollanda'dan tesisi k u r m a k 4-7 ayhk gebe hols- •• k o U taın fnesıan cınsı du- y , ve satın ithal edecek- SlVaül. lerini kaydetti. Tetik "Amacımız. küçük tasarruflan ülke ekonomisine kazandırmak ve işsizliğin art- masuuönkmek. kırsal kesimdeki insanlann bulunduklara yörelerde istihdam yaratmak. 150 ortagın ohışturduğu A.Ş.'nin ortaksay> suu 300'e çıkarmak istryoruz" diye konuş- tu. Süt ve süt ürünleri tesislerinin maliyetinin 2 milyon dolan bulduğunu bildiren Tetik, bu paranın bir milyon dolannı ortaklar, kalan bir milyon dolannı da şirket sermayesini art- tırarak karşılayacaklannı sözlerine ekledi. Nuran Türkmen başka iş bulaoıadığı için maden ocağı işktiyor. (Fotoğraf: AA) Madenekadın patron Ekonomi Servisi - Eşinin cezaevine girişinin ardından zor durumda kalan Nuran Türkmen. Zonguldak'ta maden işletmeye başladı. 4 çocuğuna bakabilmek için işlettiği, 47 işçinin çahştığı maden ocağında, her gün yerin 300 metre derinliğinde kömür üretimi gerçekleştirdiklerini anlatan Nuran Türkmen, "Kendimin ve çocuklanmın geçimini sağlayabilmek için çeşitli iş kollannda çahşmama rağmen mu\affak olamadım. En son, maden işletmey e karar verdim. Bu işimi benimsedim. Fakat en büyük sıkıntımız üretilen kömürü pazarlay-amamak" diye konuştu. Nuran Türkmen, ülke genelindeki kadınlann çok büyük sorunlan • Başka iş bulamadığı için maden işletmeciliğine soyunan Nuran Türkmen, cezaevindeki eşine ve 4 çocuğuna bakıyor. Türkmen aynca seçimlerde Zonguldak'm Kilimli ilçesi Subatan mahallesi muhtarlığına da aday. bulundugunu ve kendisinin de bunlara çözüm bulabilmek amacıyla, 18 Nisan'da yapılacak seçimlerde Kilimli ilçesi Subatan mahallesinden muhtar adayı olduğunu belirtti. Zonguldak'm Kilimli beldesindeki özel kömür ocağını işleten Türkmen, ürettikleri kömürün pazarlanmasında büyük sıkıntı yaşadıklannı belirterek kömür ithalatma sınırlama getirilmesini istedi. Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) tarafmdan özel işletmecilere kiralanan kömür sahalannda taşeron olarak üretim yaptıklannı, ancak üretilen kömürün pazarlanmasında sıkıntıh olduklannı söyledi. • ALTIN FIRSAT! OECD raporu 'Avrupa'da faizler düşebilir' LONDRA (AA) - Ekonomik Işbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD), yavaş- layan büyüme hızı ve baskı altında tutu- lan enflasyon dolayısıyla Avrupa Merkez Bankası'nın faiz oranlarını daha da dü- şürmek zorunda kalabıleceğinı bildirdi. OECD'nin, Avrupa'nın ekonomik ve parasal birliğine ilişkin raporunda, tek pa- ra birimine geçen 11 ülkede 1999 yılın- da ekonomik büyümenin, geçen yıl he- deflenen yüzde 2.5 oranının gerisinde kalabileceği görüşüne yer verildi. EMU'nun (Avrupa'da tek para birimi) yeni mücadeleler ve polıtikalan içerdi- ği kaydedilen ra- P- Raporda, p o r da, 1999 yı- 1999 yilmda lında Euro bölge- gyrO sinde gayrısafi böleesinde y™ 1 ' 9 ' h a s ı l a n u ı ooıgesinue yüzde2oranında gaynsatl büyümesinin yUTtİÇİ beİclendiği bildi- hasılanın riidi.OECD.Eu- vüzde 2 r o b ö l 8 e s ı n d e k i /.. „ . . mevcutparapoli- buyumesının t i k a s m ;n b g ü . beklendiği meyi düşüreceği- bİldİTİldİ. "'< ancak ekono- mideki bazı ya- vaş gelişmelerin gelecek yıl de devam et- mesinin beklendiğini ve enflasyonun yükselmesi ihtimalinin zayıfolduğunubil- dirdi. OECD raporunda "Enflasyondald dû- şüş, ücretlerde üımlı arnş, tüketici fiyat- lannda ve ithalatfiyatlanndaki düşüşler gibi etkenler,yüzde 3 dûzeyinde bulunan faiz oranlannın düşmesine yol açabilir" ifadelerine yer verildi. Işgücü piyasasında ise önümüzdeki birkaç yıl içinde hareketliliğin artması- nın beklenmediği kaydedilen raporda, büyüme ve istihdam konulannm, bölge açısmdan sorun olabileceği kaydedildi. Microsoftun patronu Bill Gatesin kitabı çıktı Dev adamşimdide iş dünyasınasesleniyor IKTISAT BAN<ASI İKTİSATTel: (0212) 274 16 16 • Kitabıyla iş dünyasına mesajlar gönderen Gates, 2000'li yıllann ekonomisinde var olmanın sırlannı anlatıyor ve her şirketin dijital sinir sistemini oluşturması gerektiğini belirtiyor. Ekonomi Servisi - Dün- yanın en bü- yük yazılım şirketi olan Microsoft'un sahibiBül Ga- tes"in yeni kıta- bı "Dijital Si- nir Sistemiyle Düşünce Hızında Çauş- mak" dünya ile aynı an- da Türkiye"de de piya- saya sürüldü. KitabınTürkiye'de- ki tanınm toplanüsın- da konuşan Micro- soft Türkiye Genel Müdürü Süreyya Ci- Bv, tnternet'in her şe- yi hızla değiştirdiğini ve web tarzı yaşamın etkinleştiğini söyleyerek "Kitapla Türk işadamlannın sonteknolojUerden haberdarol- ması amaçlandı" dedi "Önümüzdekion yılda iş hayatu geç- miş elli yılda olduğundan çok daha fazla değşecek" cümlesiyle kıtabına başlayan Bill Gates. özellikle iş dün- yasına mesajlar gönderiyor. Bill Gates, her şirketin dijital sinir sistemini oluşturması gerektiğini belirtiyor. Dijital araçlardan yararlanan şirketlerin başanlı olabileceği söylenen kitapta, "Yeni örgütienmede işçi artık makinenin bir dişli- si değü, tüm sürecin akıllı bir parçasıdır. Ba- zı çelik konstrüksiyonlarda çakşan kaynak- çılann. bilgLsayariardan çıkma ta- sarımlardaki kaynak açüaruu anlayabilmeleri içincebirve geometri bümeleri gerekir. Yeni kuşak dijital fotoko- pi makineteri servis ele- manlannın becerikli torna\ida kullanıala- n olmalannı değiLbil- gisay^rve İnternet ko- nusundabilgi sahibi olmalannı gerekti- rir" görüşüne yer verilivor. Arjantin'le anlaşma Öteyandan, Mıcrosoft, Arjantin'i Latin Amerika kıtasının önde gelen bilgisa- yar yazılım üreticisi yapacak. Microsoft Başkanı Bill Ga- tes ile Arjantin Devlet Baş- kanı CarîosMenem, Micro- soft'un Miami kentinde dün düzenlenen "Latin Ameri- ka Teknotojisi" isimli yıllık konferansında bir araya gel- diler. Gates ve Arjantin DevletBaş- kanı Menem arasında imzalanan anlaşma uyannca Microsoft, bu ül- keye teknoloji transferi ile yazılımla- nn geliştirilmesi konusunda işbir- liği sözü verirken Arjantin de, ya- zılım korsanlığı ile mücadele amacıyla fik- ri haklan içeren yasayı daha da güçlendire- cek. Anlaşma töreninde konuşan Gates, Ar- jantin'e aktanlacak teknoloji transferi sonu- cunda, bu ülkenin bölgenin ilk "dijital iilkesj" olacağını söyledi. IŞÇMN EVREMNDEN ŞUKBAJN SONER Petrolü Yok ki... Saddam'ı devirmek üzere, Türkiye'nin de başını be- laya sokarak her gün Incirlik'ten bombardıman uçağı kaldıran ABD, yıllardır Kosova ıçın ayağını sürtüyor. Belkı siz bu yazıyı okuyana kadar bombardıman baş- lamış olacak. Belki de yine erteleme için bir gerekçe ya- ratılacak. Doğrusunu isterseniz Kosova'da yaşayanlar. açısmdan ikisi arasında ne îark olacak, pek de kestire- miyorum. Birkaç gün önce gözlemcilerin çekilmesi karan ye- rildiğinde, Kosova'dan yeni dönmüş olan Aydın Engin, "Sana söylemeyepek dilim vamıyorama seninkileriçin kötünün kötüsû günler başlıyor. Doğrudan mûdahkle yerine havadan bombardıman, Kosovalılan Sırplann in- safına terk etmek oluyor. öyle bir ölçünün olmadığını da biliyorsun" diyordu. ••• Çocukluğumda yataklanmızı paytaştığımız, iki kız ço- cuğu ile dul kalmış bir kuzenim, ilk baskınlar sonrası Tür- kiye'ye geldiğinde, uzun bir zamandan sonra ilk kez de- liksiz uyku uyuduğunu anlatıyordu. Evieri Priştine'nin Sırp çetniklerin baskın yaptıkları dağın yamacına yakın- dı. Kocası özerkliğin olduğu yıllarda Kosova'da önem- li göreylerde bulunmuş, Arnavutlann davasına inanmış bir kişiydi. özeti, Sırp çetniklerin baskınlarında hedef evlerden biriydi. 10 yılı aşkın yıldır ıllegal eğitim yapılan Arnavut üniversitesinin öğrencileri olan iki kızına teca- vüz edilebilecegı kâbusunu yaşıyordu. Öldürülmekten çok, böyle bir olayın tanığı olmaktan korkuyordu. Bir ara depresyon geçiren bir başka yaşıtım kuzenim ise, kulağıma eğılerek aile büyüklerinden gizli gizli, ye- ni dogan çocuğunun hastanede Sırp doktorlar tarafm- dan boğuiduğunu anlatıyordu. Aile içınden alabildiğim bilgıye göre aslında böyle bır olay olmamışt. Ancak baş- kalannın çokça yaşadığı bir durumu kendi başına gel- miş sanıyordu. Bildiğiniz gıbi Kosova'da kentlerin Türk sayılan yer- lileri aslında en az risk altında olan gruplar. Doğrudan ateşin içindeki taraf olan Arnavut ailelerin yaşamakta olduklan dramı vann siz düşünün... ••• Birieşmiş Milletler, AB, İslATO daha doğrusu dünya- nın tek jandarması ABD, ayağını neden böyle sürtüyor? Bosna'ya ne zaman, hangı ölçülerle, hangı koşullarda müdahale edilmişti ki? Bosna nalkı, çoluk çocuk insanhk ayıbı ağır katliam- lara, kadınları tecavüzlere hedef olduktan yıllar sonra.. Bosna'ya ABD'nın jandarmalığında layık görülen banş, çok geç ve çok ağır bedel ödendikten sonra... Bosna- yı üç parçaya bölmüş, ölenlerı, sakat kalanlan cabası, ekonomik olarak yuzlerce yıl bile toparlanamayacak, ya- raları sarılamayacak koşullarda bırakan bır banş, nasıl bir banş sayılırsa? Şimdi de Kosova için en iyimser, düş görülebilecek gelişme, bılinmedik sayılarda katliam, yaralamanın, ya- kılmış köyier, kasabalardan, büyük goçlerden sonra, bom- bardımanlarla bağlantılı bir özerklik anlaşması. Galiba en kötüsü de bu kadar acının, ölümün, öde- nen, ödenecek bedelin ardından, aynı toprakları biriik- te paylaşabılmenin, ortak ülkülerde buluşabilmenin ola- naksızlığı. Durum apaçık ortada. Zengin Kuzey'i, özellikle ABD ve AB'yi, Yugoslavya'nın Avrupa içinde sayılan bölge- lerini ilgilendiriyordu. Trlo'nun bırleştırdıği Yugoslavya, çok kültüriü toplum uygulaması, ideolojık hedef alına- rak, parçalanmasına katkıda bulunulurken, Slovenya ve Hırvatistan'ın kazasız belasız kurtanlmalan hedeflenmiş- ti. Bosna ve Kosova Müslüman çogunluğu ılgılerinl çeK- miyordu. Üstelık Sırplann dolaylı olarak Rusların iktidar alanında kalmalannda fazlaca bir sakınca yoktu. Bos- na ve Kosova'da petrol ya da stratejik önemi olan bir başka madde de yoktu. Gelin görün kı Yugoslavya iktidannı yitıren Sııplar, hızla genyegrtmenın, yoksullaşmanın hırsı, simgesel Hrt- ler'e benzetilen liderleri Miloseviç'in yönlendırmesiy- le de akıl almaz katliamlar yapıyorlar. Dünyanın jandar- maları istemeye istemeye, kendi kamu oylarına hesap vermek zorunda kaldıklan noktalarda işin içine girmek zorunda kalıyorlar. Aslında medya yönlendirmesi, yükselen değerieri ile, zengin Kuzeyiiler başta insan hakları, demokrasi, ev- rensel değerlenne ilişkin uygartık adına kazandıklan öl- çülerini her geçen gün biraz daha yitiriyoriar. Baksanıza petrolü olan Irak'ın bağımsızlık hakkını yok sayarak her gün bombalanmasına "evet" diyen Amerikalilar, hâlâ Kosova'ya müdahale edilmesi için "orada ne işimiz var?" diyebiliyorlar. • • • Ayıbı kapatmak üzere yapılacak, çok geç kalınmış müdahalenin çerçevesı için senaryo çoktan yazıldı. Kendi topraklannda da önemli Arnavut azınlık olan ve kaçanlara kapılannı zoria da olsa açmak zorunda ka- lan Makedonya. "Topraklanmdan komşulanma mûda- hale ettirmem" diyor. Böylece NATO ve ABD için en kolay çözüm olarak, havadan bombardıman ile Sırplan cezalandırma, dize getirme düşünülüyor. Arada yeni, acımasız katliamlar yaşanıyormuş. Birieşmiş Milletler gözlemcilerinin çekil- mesi ile katliamlar kolaylaşıyormuş... Böyle birtablo. Sırplara "dur" demeyi kolaylaştınyor, Ruslann "Bombalatmam" karşı duruşunu güçleştiri- yor. ABD'de "Kosova'da ne işimiz var?" diyenlerin se- si kısılmış oluyor. Elbette Sırp hükümeti eninde sonunda kimi ödünle- ri vermek zorunda olduğunu biliyor. Bosna'da olduğu üzere ne kadar çok tahribat yaparsa, geleceğe yöne- lik o kadaravantâjlı olacağına inanıyor. Kosova'daki bü- yük Arnavut çoğunluğa ne kadar zarar verirse, ne ka- dar çoğunu göçe zoıiayabilirse, kârtı olacağını hesap- lıyor. Yıllardır başta ABD, zengin Kuzey tarafmdan "Daya- nın, direnin, arkanızdayız" diye sırtlan sıvanan, onlara güvenerek bağımsızlık isteyen Kosova Arnavutlanna ve elbette Kosova'da yaşayan herkese olan oluyor. ABD ve zengin Kuzey'ın desteğinde Kosovalı Ar- navutlar, Bosnalılar, Kuzey Irak'taki Kürtler kadar şans- lı değiller. Onların topraklannda petrol yok. 'Teşvikler yetersiz' EkonomiServisi-Do ğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinin kalkınması- na yönelik olarak hazırla- nan kalkınma paketi ve ak- tanlması öngörülen kay- nak, tartışma konusu ol- mayı sürdürüyor. Yıllardır açıklanan kal- kınmapaketlerinin tam an- lamıyla yaşama geçirilme- mesi ve hükümetlerin ak- tanlan kaynağın takipçisi olmaması sonucundaböl- gede beklenen yatınmlar gerçekleşemezken iş dün- yasımn temsilcileri, ayn- lan kaynağın yeterli olma- dığını ve sektörlerin yete- rince desteklenmediğini her fırsatta dile getiriyor. Istanbul Ticaret Odası (ITO) Yönetim Kurulu üyesi Dinçer Şekerci, Gü- neydoğu Anadolu Bölge- si'nin gelişmesi için ayn- lan kaynağın yeterli olma- dığını belirterek, "Bau ü- lerinden alınan emlak ver- gisinin üçte biri Doğu ve Güneydoğu Anadolu böl- gderineteşvikolarak verii- sin" dedi. Hazine Müste- şarlığı ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) tarafmdan teşvik politika- lannın tartışılması ama- cıyla düzenlenen toplan- tının dünkü bölümünde "Sektörel Bazda Teşvikle- re tlişjvin Sorunlar ve Çö- züm Onerileri T> ele aluıdı. Bölgelerarası fark Ankara Sanayi Odası (ASO) Yönetim Kurulu üyesi Teoman Alaşık da konuşmasında, teşviklerin dağıhmında gözetilen böl- geler arası farklıhklann, yatınmlann kârlılığını dü- şürdüğüne dikkat çekti.