Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
17 MART 1999 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI 13
ŞİRKETLERDEN
• HYLNDAI, yeni bir saaş
kampanyası başlatb. Mart
a>ının sonuna kadar devam
edecek kampanya
çerçe\esinde, peşin alım
seçeneğinde 340 müyondan
550 mikon TL'ye varan alım
desteği veren Hyundai,
aynca müşterikrin
terdhlerine göre, 1 mihar
için 18 aya kadar sıfır faizle
kredi imkânı sağhyor.
• PEPSİ "daha fazlasını
iste" kavramını yansıtan
yeni bir kampanya
düzenliyor. Kampanya ıle.
Şebnem Ferah ve Kenan
Doğulu'nun Pepsi için
vereceği özel konserlerde
çeşitli hediyeler verilecek.
• DARDANELin
düzenledjği kampanya
çerçevesinde 2 adet Dardanel
Ton 200 gr veya Dardanel
Ton Suda 200 gr alan
herkese üçüncüsü bedava
veriliyor. Şubat ayında
başlayan kampamadan tüm
marketlerde yararianmak
mümkün.
• KATILIM
ILETİŞİMCÎLİK AŞ adı
altında eski Anayasa
Mahkemesi Başkanı Yekta
Güngör Özden'in de ortağı
olduğu bir şirket kuruldu.
Şirket, televizyon ve radyo
yayıncılığı da dahil olmak
üzere görüntülü, sesli ve
basıh elektronik iletişim
araçlan ile yayıncılık
faaliyeti yapacak.
• ÎSTANBUL HILTON
EXHIBITION CENTER'da
6. Lluslararası Motosiklet ve
Bisiklet Fuan yann açılıyor.
Birçok bisiklet ve motosiklet
markasmın standının
bulunacağı ftıarda, sürücü
giysileri. montlar. özel
hilumlar, eldhenler. botlar,
kasklar gibi aksesuarlarda
yeralacak.
3-5 firmaya duyuru yapılmadan ucuz fiyatla satış karaborsaya neden oldu
•
PETKUVPden firmalara ayncahkANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - PET-
KİM'de diğefmüşterilere duyuru yapılma-
dan yalnızca 3-5 firmaya, 5 bın ton gibi bü-
yük bir miktarda polipropilen ürününün
peşin parayla satıldığı ve bu firmalann ku-
ruma bügisayar bağışlayacağı belirtildı.
PETKJM'in rakibi sayılabilecek tüccarla-
nn da bulunduğu bu firmalara yapılan sa-
tıştan sonra pıyasada polipropilenin fiya-
tı 400 dolardan 540 dolara çıktı.
Tepkileri gidermek için PETKİM diğer
firmalann istemlerini karşılayacağını bıl-
dirdi. ancak dağıtımda sıkışıklık oluştu.
Iddialan doğrulamadı
PETKİM Genel Müdürü Mustafa !Mut-
lu. sektörde tartışmaya neden olan iddiala-
n dogrulamazken, Güven Plastik (2 bin
ton). Yadkim Tüccar (2 bin ton). Naksan
(500 ton) ve Doğan Nakliyat'a (500 ton)
çuval, ip ve tül perde gibi üretimlerde kul-
lanılan toplam 5 bin ton polipropilen satı-
şı yapıldığını kabul etti. Mutlu, son 3 ay-
da 10-12 bin tona yakın stok binktiğini be-
lirtirken, PETKJM'in üretiminin yılda 80
bin ton olduğunu, ancak iç piyasa gerek-
siniminin 400^*60 bin tonu bulduğunu söy-
ledi. Buna karşın dünyadaki ekonomik bu-
nalım ve Rusya pazarının kapanmasıyla
PETKİM'in elinde stok binktiğini kayde-
den Mutlu, "Bizim fiyaümız da biraz yük-
sek kaldı açıkçası. Çünkü dünya piyasaan-
da devamlı aşağı indi. Türkiye'de mal oluş
fiyaüna, 380'e kadar yurtdışından alanlar
oİdıT dedi.
Mutlu, satış savunmasını, stok maliyeti
bediyorsunuz. Bunu ne kadar erken para-
ya çevirirsem o kadar çok kânm olacak, di-
yorsunuz"şeklinde konuştu. Mutlu. satış-
lann nasıl yapıldığını şöyle anlattı:
"Tamam, 4-5 firma neyse istekler oldu
vebizvadeUsatarkendendiki 'Arkadaş. gel
peşin alacaksan al'. Ama bu nasıl oldu?
Bütün sanayi odalan ve müşterilerimize
faks çekildi. Bu 69 firmaya dağıüldı. Bura-
daki sıkınn şu: Bu işlemler brttikten sonra
• PETKÎM, duyuru yapdmadan birkaç firmaya çuval, ip ve tül
perde ûretiminde kullanılan toplam 5 bin ton polipropilen satışı
yapmasmm ardmdan ürûnün fiyatı 400 dolardan 540 dolara çıktı.
Ucuz fiyattan polipropileni 3-5 fîrma alırken dağıtımdaki sıkışıklık
nedeniyle diğer firmalann istekleri karşılanamadı.
ve dışanda bekletilmesi nedeniyle ürünün
kullanılamaz hale geleceği riskine dayan-
dırdı. Ton başına üretim maliyeti 238 do-
lar ve satışı 400 dolar olan ürünün stok za-
rannı, Türk Lirası açısmdan Hazine bono-
su getirisi, dolar açısından da Ziraat Ban-
kası'nda yıllık yüzde 8.5'lik faizle açıkla-
yan Mutlu, "Otomatik olarak faizdenkay-
Rusya'dan mal gelmedi. Gelmeyince, yur-
rjçinde bir sıkınn oldu. Bu arada bir prim
yapması olmuş. Hepsi birbirinin boğazını
sıkıyor. Ama bunda bizim günahımız ne?
Biz elimizdeki malı stok malivetinden kur-
tulmak için herkese açık sauyonız."
Mutlu, sözü edilen birkaç firmaya şu-
bat kotasından, diğerlerine mart kotasından
ürün verildığı ıddıalannı ise "Hepsine de
mart ek tahsisaündan verildi" dıye yanıt-
ladı. Ayncalık yapıldığı belırtılen fırmalar-
dan kuruma bilgisayar verileceği. 1 bilgi-
sayann önceki gün satış müdürlüğünün
penceresinden dışan çıkanldığı, diğer 4
bilgisayann da getirilmemesinin istendiği
savlandı. Mutlu ise şu açıklamayı yaptı:
"Bu, sabş grubuna nıahsus değil. PET-
KİM 'de zamanzaman birimle işyapan mü-
teahhit, tüccar, sanayici var, bu tür şeyleri
getirip buraya hibe ediyorlar. Her şey ka-
yıth yapıhyor. Böyie bir talep gelmemiş ve
de böyle bir bilgisayar buraya gelmemiş.
Adamlar da getirirlerse, kesin de talimatver-
dik, alrnayacaklar. Şirketin lehine olarak
alıyorlar. seniste kullanıyorlardı. Şahıslar
almış, derseniz böyle bir şey yapbysa hak-
kında tahkikat açanm."
PETKlM'den yapılan açıklamada ise
Türkiye polipropilen tüketiminin yüzde
17.40'hk bölümünü karşılayan kurumda,
yıllık üretimin yüzde 10'una kadar çıkan
aşın stoklann ambarlara sığmaması nede-
niyle açık alanda ıstiflenmeye başladığı
lcaydedildi.
Indirimler surüyor
Aprido
Elbıse
Htrka
Bluz
Pant.
Atalar
l
KazaK
Hırka
Ceket
Etek
Kaban
Chicco
S.Shırt
Etek
Avakkabı
Tnko
Pantolon
Mont
Şamnfiyoil
14.450 000
15.250.000
7.450 000
10.950.000
9450 000
23.000 000
64.500 000
29.500.000
69.000 000
7.450.000
8.450.000
28.750 000
12.950.000
11 950 000
24 950 000
7.250 000
7.650 000 if
3 750 000 1
5 53C 003
6 40C LHJU 1
9.900 000 -fcj
19.500 000
5.900.000
22.500 000
3.750.000
4.250 000
22.950 000
6 400 000
5.950 000
12.450 000
İ
YİJN
1
1
U
1
l
1 1
u u
Hotiç
Bot
Kadır, Ayak.
Erkek Ayak
ı Denver
\ Kaban
\ Pant.
Ceket
•'Ipekyol
Ceket
Pant
Kaban
Bluz
Tnko
Roman
Ceket
Pantolon
Çanta
Bluz
33 000 000
20.500 000
32.500 000
49.500 000
14.500 000
24 000 000
42.350 000
16.250 000
.86 000 000
13.500 000
22.650 000
19.950 000
23.000.000
20.950.000
18 250 000
17 000.000
11.000.000
27.000 000
12.500.000
4.950.000
8 950.000
j ^
21 200.000
8 150.000
59.950.000
6.800.000
10.800.000
7.990.000
12000 000
10 950 000
11.990.000
Sezon sonundayüzde 70 indirim
Ekonomi Servisi - Sezon sonu
indınmler yüzde 70'e dayandı.
Ekonomideki krizin de etkısiyle kötü
bir sezon geçiren gıyim sanayii
ilkbahar-yaz sezonundan önce
satışlann artması için art arda
indirimler yapıyor. Piyasalarda
bayrama rağmen terörün etkisiyle bir
durgunluk yaşanırken mağazalar yeni
sezona girmeden önce fiyatlarda
yaptıklan dopinglerle dikkat
çekiyorlar. Yüzde 30'dan başlayarak
yüzde 70'lere kadar varan indirimlere
karşın satışlann düşük olduğu
belirtiliyor. Sezonda 49-50 milyon
liradan satılan kabanlann fiyatı 12
milyon liraya kadar inerken 33-35 bin
lira arasında değışen botlar da 11 -17
milyon liradan alıcı bekliyor. Yine
trikolar, etekler, pantolonlar, bluzlar ve
ceketler de sezondaki satış fiyatlannın
dörtte birine müşteri anyorlar.
PHIM
Ptıilıp Morns/Sabancı
DUYURU
ŞİRKETİMİZİN TORBALI SİGARA FABRİKASI'NDA
İMAL EDİLEN ÜRÜNLERİNİN
PERAKENDE SATIŞ FİYATLARI,
17 MART 1999 ÇARŞAMBA GÜNÜNDEN İTİBAREN
AŞAĞIDAKİ GİBİ BELİRLENMİŞTİR:
Marlboro 100's
YENİ PAKET FİYATI • ESKİ PAKET FİYATI
425.000 TL 375.000 TL
Marlboro Lights 100's
Marlboro Box
Marlboro Lights Box
Parliament 100's
Parliament Special Box
Parliament Lights Special Box
Chesterfield Box
Beyaz Paket
ChesterReld Lights Box
Beyaz Paket
L&M uzun
L&M Lights uzun
L&M kısa kutu
L&M Lights kısa kutu
425.000 TL 375.000 TL
400.000 TL 350.000 TL
400.000 TL 350.000 TL
425.000 TL 375.000 TL
425.000 TL 375.000 TL
425.000 TL 375.000 TL
250.000TL y £ f J İ
250.000TL y C l J Î
275.000 TL 250.000 TL
275.000 TL 250.000 TL
250.000 TL 225.000 TL
250.000 TL 225.000 TL
PHILSA Philıp Morris Sabancı
Sigara ve Tutüncülük Sanayi ve Ticaret A.Ş.
• - • / - S A
Koc, yeni yatınmlarıyla Özbekistan'a hızlı girdi
İpek Yolu'nun
kalbine Türk yatırımı
ÖZLEM YÜZAK
SEMERKANT-Türk işa-
damlarının. Türki cumhuri-
yetler ve Orta Asya pazar-
larına açılımları sürerken,
Koç Topluluğu da otonomo-
tiv ve beyaz eşya sektörü ile
Özbekistan pazanna hızlı
bir gıriş yaptı.
Özbekistan'ın Semerkant
kentinde kurulan SamKo-
çoto JSC, Cumhurbaşkanı
Süle>inan Demirel ve Öz-
bekistan Cumhurbaşkanı Is-
lam Kerimov tarafından tö-
renle hızmete açıldı. Koç
Holding Yönetim Kurulu
Başkanı Rahmi M. Koç.
SamKoçoto Fabrikası'nın
Koç Topluluğu'nun şimdi-
ye kadar yurtdışında yaptı-
ğı en büyük yatınm olduğu-
nu söyledi. Koç, kendileri
için "fevkalade önemli bir
manaifadeettiğj" ıçın aile-
nin 3 kişi hariç tüm fertle-
riyle açılışa katıldığını be-
lirtti.
Özbekistan Cumhurbaş-
kanı Kerimov, Koç Holding
ile ortaklaşa kurulan Sam-
Koçoto JSC Fabrikası'nın
açılışının, Türkiye ve Öz-
bekistan'ın ebedi dostluğu-
nu gösterdiğini bildirdi.
Fabrikanın Asya'da oto-
Sam Koçoto Araç Fabrikası, Cıunhurbaşkanı Demirel ve Öz-
bekistan Cumhrbaşkanı Kerimov 'un kaüldıgı törenle açıldı.
büs ve kamyon üreten tek
merkez olacağına işaret eden
Kerimov, 64 milyon dolar-
lık yatınmın Türk ve Özbek
ortaklarca eşit oranlarda ger-
çekleştırildiğini ifade etti.
Cumhurbaşkanı Süley-
man Demirel, Türkıye'nin,
Özbekistan'ın esenliğinden
ve huzurundan başka bir nı-
yeti ve arzusu olmadıgjnı
ifade ederek "Türkiye, Oz-
bekistan'ın kalkınma çaba-
lannı desteklemeye devam
edecektir" dedi.
Demirel. Özbekistan'da
halen 20'den fazla Türk fir-
masının temsılcisinın ve
300'ün üzerinde Türk-Oz-
bek ortak fırmasının faali-
yette olduğunu belirttı.
Bu arada fabrika, yüzde
50 Koç Topluluğu ve yüzde
50 Özbekistan Cumhuriye-
ti'ne ait "Lzautosanoat" fir-
ması tarafından 64 milyon
118 bın dolar sermayeyle
kuruldu. Sermayesinin 23.2
milyon dolan Türk Exim-
bank kredısiyle karşılandı.
150 bin metrekarelik alan
üzerinde kurulan fabrikada,
ürünlerde ilk yıl yüzde 35,
5 yıl içınde ise kademeli ola-
rak yüzde 55"ın üzerinde
yerlilik oranına ulaşilacak.
Secimlerin ertelenmesi hayal kırıklığı yaratır'
Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanı
Rahmi Koç, secimlerin ertelenmesinin
hayal kınklığı yaratacağı uyarısında
bulunarak "Seciınkr ertelendigj takdirde
hüküraetin istifa edip boşhık yaratması
fevkalede tehh'keH ve sakıncalıdır" dedi.
Koç, açıhş öncesi düzenlediği basın
toplantısmda, gazetecilerin sorulannı
yanıtladı. Koç. 1999'unherkes
tarafından dikkatle izlenmesi gereken bir
yıl olduğunu vureulayarak "Türkiye
krizi arJatmadı. Onümüzde dikkaüi
oJunması gereken 2 sene v«r" diye
konuştu. Secimlerin iş dünyasmı nastl
etkıleyeceğine iiişkin bir soru üzerine
Koç, iş dünyasının kararsızlık, progTam
yapamama ve önünü görememekten
etkilendiğini vurguladı.
İGSAŞ'a
çiftçfler
talip oldu
Ekonomi Servisi - Özelleştir-
me kapsamına alınan tstanbul
Gübre Sanayii AŞ'ye (IGSAŞ),
1 milyon 800 bin çiftçi üyesi bu-
lunan Türkiye Tanm Kredi Ko-
operatifleri Merkez Birliği (Ta-
nm Kredi) talip oldu.
Kardemir örneğinde olduğu
gibi ÎGSAŞ'ın, "1 TL karşıb-
gında" satılması konusunda, Rc-
kabet Kurulu Başkanlığf nın
olumlu görüşünün alındığını bil-
diren yetkililer, kurumun Özel-
leştirme Idaresi Başkanlığı'na
(ÖİB) bu yönde tavsiyede bu-
lunduğunu açıkladılar. tG-
SAŞ'ın, kendi üyelerine satıl-
ması konusundaki başvu-
rulannın sonucunu bekledikle-
rini belirten yetkililer, ÖtB'nin
başlatacağı ihale sürecinde, gi-
rişimleriinn hızlandınlacağını
bildirdiler.
Satış konusunda ikinci biral-
ternatif geliştirdiklerini de kay-
deden birlik yetkilileri, önümüz-
deki günlerde Türkiye'de çok
geniş bir üye potansiyeline sahip
16 adet tanmsal amaçlı kredi
bırlikleri ile bu konunun görü-
şülerek müzakere edileceğini,
satışa iştirak etmeleri konusun-
da teklif götürebileceklerini açık-
ladılar.
ÇİFTÇİ DOSTU
SADULLAH USLnVlt
AraziveOrmanYağması
Hayrettin Karaca, "Vatan toprakları kutsaldır.
Kaderine terk edilemez" konulu konferansta, "Top-
rağın anası ağlıyor" demiş ve şöyle devam etmiş:
"Yılda bir milyon 410 bin ton toprak kaybedi-
yonjz. Tühdye'nin geleceğigidiyor. Ormanlıkalan-
lar sanayi için yok oluyor."
TEMAVakfı Başkanı Hayrettin Karaca, "erozyon-
la mücadele" konusunda başarılı çahşmalar sür-
dürüyor. Takdirle izliyoruz.
Ama, toprak kutsal da üstünde yaşayanlar de-
ğil mi? Toprağın anası ağlıyor da geçimini toprak-
tan sağlayanlann anası ağlamıyor mu?
Sanayi için, ormandan geçimini sağlayan köy-
lerimiz ve köylülerimiz yok olmuyor mu?
Tabii, sorulanmız Hayrettin Karaca'ya değil. O
kendi alanında görevini yapmaya çalışıyor... So-
rulanmız, hükümet ve devlet yetkililerine...
Elbettetanm alanlanmızı, ormanlanmızı korumak
zorundayız... Hatta. tanm yapılmayan arazilerimi-
zi de... Çünkü, toprak ve orman katliamını önle-
yemezse, yan aç yan tok yaşayan halkımız tama-
men işsiz ve aç kalacaktır.
1950 yılından bu yana ormanlanmız yağma edil-
di. Demokrat Parti iktidannın ilk tanm bakanının,
"Demokrasigeldi.ormanlaragiremiyonjz'diyeya-
kınan bazı yurttaşlarımıza verdiği yanıtı hâlâ unu-
tamıyoruz:
"Bekçilere emir vereceğim. Orman sizin malı-
nızdır. Istediğiniz gibi kullanabilirsiniz."
Orman Bölge Müdürlüğü ve hatta halkımız bu
yasadışı emre karşı çıktı... Ama ok yaydan fırladı
ve olan da oldu. Aynı anlayış uzun süre devam et-
ti. Halbuki orman köylüsünün beklentisi sadece ih-
tiyaçlannı karşılamaktan ibaretti...
Özellikle 1980 yılından sonra her hükümet de-
ğişikliğinin yeni tüccar kadrolan ortaya çıktı. Hü-
kümet partilerinin yerel yöneticileri ile birlikte or-
taklaşa ormanlarımızı kesip biçtiler... Böylece dün-
yanın en görkemli ormanlarını yok ettik... Keleşe
çevirdik...
Bu arada yağmaya karşı çıkan orman idareci-
leri ya sürüldü ya da hakarete uğradı...
Orman Bakanımız Arif Sezer'ın geçen gün yap-
tığı açıklamaya göre, etımizde kalan 20 milyon
hektar civanndaki orman alanlanmızın bile yansın-
dan fazlası işe yaramaz halde...
• • •
Büyük tepkilere, protesto mıtinglerine rağmen
tanm arazılerindeki yağma sona erdi mi? Türkiye'nin
en verımli bölgeleri olan Trakya'da, Bursa'da, Ba-
lıkesir'de, Izmir'de, Aydın'da, Denizli'de, Sakarya'da,
Eskişehır'de, Adana'da, Mersin'de ekilebilecek
toprağımız ne kadar kaldı?
1980 yılından sonra işbaşına gelen hükümetler,
ormanlarımızı gelıştirmek bir yana, korumak için
ne gibi önlemler aldı?
Kocaman bir hiç... ' ' '
Ülkemizde bol akarsulanmız var. Boşa akıp gi-
diyor. Bir yerde toplayamadığımız için kasabala-
nmızda, köylerimizde, hatta bazı kentlerimizde in-
sanlarımız kurtlu, pis suları içiyor...
Tarlalarımıza verecek temiz suyumuz kalmadı.
Türkiye'nin Ergene, Gedız, Menderes, Sakarya gi-
bi nehırlerinden zenirakıyor... Konya kocaman bir
ova... Ama birkaç bölgenin dışında su yok... Çöl-
den farksız...
Dağlann bayırtann sıkıntısını orman köylüsü çek-
ti. Nimetlennden tüccar yararlandı. Tanm ve hay-
vancılığın kahrını çiftçi çekti... Parayı tüccar ve sa-
nayici kazandı...
Devlet. köylüyü ormanda bedava sayılacak üc-
retlerie çalıştırdı... Parasını da aylarca ödemedı...
Kan kusturdu... Karda kışta, fırtınada çalışırken
kaza geçiren orman işçısinin sağlık sorunları ile il-
gilenmedı. Tomruk çekerken sakatlanan öküzüne,
ineğine tazminat ödemedi.
Buna karşılık, tomruk ve odun ticareti yapanlar
trilyonlarca lira kazandı... Büyük avantajlar oluş-
tu. Köylü ormana düşman edildi... Ormanın kökü
kazındı.
Geceli gündüzlü çalışan çiftçi, ektiği üründen pa-
ra kazanamadı. Aynı üründen tüccar ve sanayici-
ler yüzlerce trilyon lira vurdu...
Böylece topraklarımız da, ormanlanmız da bü-
yük ölçüde elden çıktı. Topraktan ve ormandan ge-
çimini sağlayan 30 milyondan fazla insanımız da
iflasa sürüklendi... Açlığa mahkûm edildi...
2000 yılına girmek üzereyiz. Hâlâ bir umut yok.
Yeni seçimlere gidiyoruz... Hangi parti, ormanı,
toprağı ne yapacak; üstünde yaşayanlara ne
getirecek, bilmiyoruz...
Kendi beyan e
vergiyi ödenıeyen illeiTiııiz!
SORUNLARIMIZ
Islam Çankaya
bölümünü vergi tahsilatlanndan
karşılayan bizim gibi ülkelerde
verginin zamanında ödenmesi
kamu harcamalan açısından
önemlidir. Kesinleşen vergilerin
zamanında ödenmesi vergi ödeme
alışkanlığıyla açıklanır. Kesinleşen
vergisini ödeme ahşkanhğı
bakımından ilk beş ilimizi
aşağıdaki şekılde saptadık!
tllerimiz
Sıvas
Karaman
Malatva
Karabük
Bilecik
Kendi beyan ettiği
v«rgi\i ödeme %'si
71.23
76.87
77.86
77.98
81.34
Türkiye genel ortalaması 89.82
tllerimiz düzeyinde 1997 yılına
iiişkin toplam vergi tahakkuku ve
vergi ödemelerinin kesin sonuçlan
yayımlandı. (*) Tablodan
çıkardığımız şaşırtıcı sonuçlan
sızlerle paylaşmak istedik! İşte
kendi beyanlan üzerinden vergisi
yüksek ilk beş ih'miz:
tllerimi/
lstanbul
Kocaeli
Ankara
lzmir
Bursa
Be>an ettiği 1
2.064 triîyon
858 trilyon
618 trilyon
401 trilyon
158 trilyon
ı üzdesi
%37
%18
%12
%8
%3
Kendi beyan ettiği
ÎDerimiz vergi>i ödeme %'si
Kocaeli 98.26
Kınkkale 95.62
Bitlis 94.66
Gümüşhane
Ş.Urfa
Türkiye genel ort.
94.51
94.41
89.82
Görüldüğü üzere. Ankara ve lzmir
illerimiz vergide ikınciliği
•'Kocaeli'ne" kaptırmıştır.
Diyelim kı Ankara memur kenti,
ya lzmir ilimizin dördüncü sıraya
düşmesine ne demeli?
Hangi illerimizde vergi ödeme
alışkanlığı \erleşmiş?
Bütçe gelırlerinin büyük
Bu sıralamaya göre; vergi ödeme
alışkanlığı yerleşen illerimizin
başında "KocaeB" gelmektedir.
Ancak; Kınkkale, Gümüşhane, Ş.
Urfa illerimizde de vergi ödeme
yüzdesinin yüksek düzeyde
gerçekleştığıni görmekteyiz. Ya
\ergi ödeme alışkanlığı olmayan
illerimiz?
Kendi beyan ettiği vergiyi
ödemeyen illerimiz!
Ne yazık ki insanlanmız kendi
beyan ettikleri vergileri ödemekte
duyarsız kalabilmektedirler.
Kesinleşen vergilerin ödenmesinde
ülke ortalamasını '89.82 olarak
hesapladık. Buna göre;
insanlanmız kendi be> an ettikleri
her 1000 liralık verginin 90 lirasını
ödemekte, 10 lirasını
ödememektedırler. İşte kendi
beyan ettikleri vergiyi bile
ödcmeyen ilk beş ilimiz;
Kesinleşen \ ergilerin ödenmesinde
büyfik illerimizin dunımu;
tstanbul %84.98. Ankara O
o93.70,
lzmir %90.68, Bursa %91.57.
Bu sonuçtan lstanbul'da beyanlar
üzerinde kesinleşen her 100 liralık
verginin 84.98 lırasmın ödendiği,
15.12 lirasının ödemediği
sonucuna ulaşmaktayız. Oysa,
gelişmiş ülke sayılmanm
göstergelerinden biri de vergi
ödeme ahşkanlığının yerieşmiş
olmasıdır.
Bunu sağlamanın en önemli
koşulu da ödenen vergilerin
yerinde kullanıldığının. diğer bir
deyımle "hizmet olarak geri
döndüğünün" kanıtlanmasma
bağlıdır.
(*) Kaynak; Vergi Sorunlan
Dergisi, Mart 1999 özel eki.