Katalog

SAYFA CUMHURİYET 13 MART 1999 CUMARTESİ HABERLER DimADA BUGÜN ALİ SİRMEN Meclis Toplanıpken Öyküyü daha önce de yazmıştım. Tekrarladığım için kusura bakmayın, ama duruma çok uyuyor. Ellili yıllar, "Yeter Söz Milletindir!" sloganıyla ve ülkeye demokrasi getirme vaadiyle iktidan alan DP, Menderes'in önderlığinde, muhaliflerini teker teker susturma, sindirme yöntemini uygulamak- tadır. Gazeteciler, politikacılar teker teker, o za- manlar "Ankara Hilton" denen Ankara Merkez Ce- za ve Tevkifevi'nin yolunu tutmaktadırlar. Gazeteci Şinasi Nahit Berker de uygulamadan nasibinialanlararasındadır. Dahasonra, "Meclis'in manevi şahsiyetini tahkir"üen suçlanıp, dokulun- mazlığı kaldırılıp, yargılanıp,Tnahkûm edilerek, ay- nı cezaevine gelen, dönemin ünlü politikacısı Os- man Bölükbaşı'yı ziyaret eder, küçük fıkra türü- nün üstadı olan Şinasi Nahıt. Hoş-beşten sonra, lafını sakınmayan Berker, dayanamaz ve Bölükba- şı'ya, - Üstadım, ben de sizi akıllı biri sanırdım, der. Bölükbaşı şaşırmıştır, bizımki sürdürür lafını: - Insan hiç Meclis'in manevi şahsiyetini tahkir- den içeri düşer mi? • . Şöyle bir duraklar ve ekler: - Çıkarsın kürsüye, "Yüce Meclisimizi tenzih ederim, hepinizin teker teker a m" dersin, olur biter. Görüyorsunuz, mizah biçimine bürünmüş kıvrak zekâ, bütün yasak engellerinı aşabiliyor. Ama kabul etmek gerekir ki hiç yasaksız, kayıt- sız, koşulsuz, kuralsız demokrasi de yoktur. Ve Meclislerin saldırılara karşı korunması zorunludur. Çünkü parlamentolar, milli iradenin tecelli ettiği, demokrasinin kutsal odaklandırlar. Türkiye'de parlamentoya hakaretten mahkûm olanların sayısı sanıldığından daha azdır. Normal vatandaş. bu suçu pek fazla işlemez. Zaten, halk nezdinde itibarı olan parlamentoları da kimse öy- le abuk sabuk laflarla, kuçük duruma düşüremez. Aynı şeyi parlamenterlerımiz ıçin söyleyemeyiz. Onlar paıiamentonun itibarını sık sık rencide eder- ler, bu kutsal kurumu halkın gözünden düşürürler. Bugün bu girişımlerden birine daha tanık ola- caksınız. 18 Nisan seçimlerine 40 günden az bir sürekala, küskünler denen listedışındakilerileya- saklı Erbakan güdümündeki FP'nın bir kısım mil- letvekillennın işbirliği sonucu parlamento bugün toplanacak. Erbakan ve Tayyip Erdoğan'ın ya- saklannın kaldırılması karşılığında, FP küskünlere destek verecek. Halkın yüzde 9O'ı bu girişimi bir rezalet olarak nitelemekte ve olayı hiç de hoş olmayan duygu- laria izlemekte. , FP ile küskünler, parlamentonun itibarına, ona- nlması güç bir darbe daha indirecekler bugün. Kimsenin "Neyseki öbürçoğuniuk..." dıyecekha- li yok. Çünkü çogunluk biliyor ki listedeki yerler de- ğişik olsaydı, bugün bu girişimi yapanlar ile onla- ra karşı duranlar da yer değıştırmiş olacaklardı. Evet, "Bu parlamento ve bu sistem ile hiçbirşey olmaz, seçimler de hiçbir şeyi çözmez" diyenle- rin yokına kırmızı halı seriyor pariamenterleffrrn»n toplantı nisabını sâğlayanları. "~ "' " Üstelik işleri o kadar da kolay değil. Çünkü her şeyden önce FP küskünlere, küskünler FP ye gü- venmıyorlar. Aynca Siyasi Partiler Yasası'nın 95. maddesini değiştirebilmeleri için. Anayasa Komis- yonu'nda yeterli çoğunluğa da sahıp degiller. Ve Komisyon Başkanı CHP'li Atila Sav, bu oyuna alet olmayacağını açıkladı. Atila Sav aracılığıyla CHP, seçimin önünü tıkamak isteyenleri engelle- yecek. Hem de hiç de sandıkta şansının yüksek olmadığı bir dönemde. Kuşkusuz CHP böyle dav- randığı takdirde, büyük puan toplayacak. Umarız son anda tavır değişikliği yapmazlar. İP'nin seçim bildirgesi 'HedefKemalist devrimleri tamamlamak' ANKARA (Cumhuri- yet Bürosu) - tşçı Partisi (tP) Genel Başkanvekili Hasan Yalçın, kendı ikti- darlannda irticaya geçit verilmeyeceğini belirte- rek "Bugün devlet proto- kolünün tepesinde bulu- nan Cumhurbaşkanı Sü- leyman Demırel,TBMM Başkanı Hıkmet Çetin ve Başbakan Bülent Ecevıt, Fethullah Gülen ödülüne sahiptir" dedi. Valçın, partilerinin Kürt sorunu- na Kurtuluş Savaşı döne- minde denenen ve başa- nya ulaşan acil kardeşlık çözümü önerdıklerinı. Kemalist devnmı ta- mamlamayı hedefledık- lerini söyledı. İP Genel Başkamekı- li Hasan Yalçın. partisı- nin seçim bildırgesini dün açıkladı. Türkiye'de sağın 50 yıldır yönetim- deyer aldığını. ancak bu- gün TBMM'de 410 mil- letvekili bulunmasına karşın iktidar olamadığı- nı anımsatan Hasan Yal- çın, "Arnk Amerika da sağı iktidar yapamaz. Ne yaak ki DSP ve CHP bu durumun farkında değil- ler. Ecevit ve Baykal, hâ- lâ sağ partilerle koalisyon hesabı vapıyoriar" dedi. Yalçın, cumhuriyet devrimleri doğrultusun- da bir Meclis ve hükümet kurmanın kilit sorun ol- duğunu vurgulayarak. 12 Eylül Anayasası, çöken kamu hizmeti. eroine ba- ğımlı ekonomi ve bozu- lan gelir dağılımı, Batı destekli irtica ve ABD'nin kukla Kürdis- tan planının da en büyük sorunlar olduğunu söyle- di. İ P'nin bütün bu sorun- lann üstesinden gelecek program ve politikalan ürettığını savunan Yal- çın. iktidar yürüyüşü başlattıklannı kaydetti. Yalçın, partilerinin cum- hunyet devrimi doğrul- tusunda ulusal demokra- tik de\ rimi tamamlama- yı. devleti demokratik- leştirmeyi. kamu hizme- ti ka\ ramını yaşama ge- çirerek halka hizmet ve- ren bir idare kurmayı. sağlık ve eğitim gibi te- mel hizmetleri parasız hale getirmeyı ve halkın güvenliğini sağlayan. iç banşı ve huzuru gerçek- leştiren bir güvenlık sis- temi kurmayı hedefle- dıklerinı söyledi. İPnın 1921, 1924. 1961 ana>asaları çizgi- sinde yeni bir anayasa ile Halk Meclisleri Sistemi Yasası ile ilgili hazırlık- larını tamamladığını kaydeden Yalçın. şöyle dedi: "Kamu çalışanlanna grev ve toplusözleşme hakkı tanınacaktır. Ka- mu idaresinde yeniden yapılanma>\ sağlamak iizere, adakt reformu ya- sası, cumhuriyet devrimi polisi için güvenük refor- mu yasası ve MİTin da- ğıtümasını, yerine cum- huriyet devriminin istih- barat örgütünün kurul- masuuöngören yasaçıka- nlacakür." 12 Mart muhtırası öncesi Hava Kuvvetleri'nce hazırlanan devlet yönetimi taslağı Kurıuıılara sıkı denetim12 Mart 'tan önce Hava Kuvveıleri ta- rafından hazırlanan "Devrim Anayasa- sı " belgesinin ikinci bölümü aşağıdadır: Başkomutanlık Devrim Konseyi'nin manevi kişiliğinden aynlmaz ve Cum- hurbaşkanı tarafından temsil olunur. Genelkurmay Başkanı, Silahlı Kuv- vetlerin Komutanıdır ve Devrim Konse- yi'nebağlıdır. Devrim Konseyi, devletin bütün ku- ruluşlannı gözetimi ve denetimi altm- da bulundurur. DİĞER YETKİLER: Madde 12 - Bütçe ve kesin hesap ka- nunlan ile, kanunlarm yorumlanması teklifleri, genel ve özel af ilanı, mahke- melerce verilen ölüm cezalannın yeri- ne getirilmesine karar verilmesi de; di- ğer kanun tasan ve tekliflerinin ince- lenmesi usullerine tabidir. DEVRİM KONSEYİ'NİN KURULUŞU: Madde 13 - Devrim Konseyi 1971 devrimiyle Türk halkı, Türk genç- ligi ve Türk Silahlı Kuvvetleri adma yö- netimi devTalmış bulunanlar arasından gelen üyeden kurulmuştur. Devrim kurulunun doğal üyesi bu- lunmayan Genelkurmay Başkanı, Kara- Deniz-Hava Kuvvetlen Komutanlan ile Jandarma Genel Komutanı bu g'örevle- ri süresince, Devrim Konseyi "ne geçici üye olarak katılırlar. DEVRİM KONSEYİ BAŞKANLIĞ1; BAŞKANLIK DİVANI: Madde 14 - Devrim eylemini yürüten en kıdemli komutan, Devrim Konse- yi'nin Başkanıdir. • Devrim Konseyi ikinci başkanı, Kon- sey üyelerinın üçte iki çoğunluğunun oylan ile, Konsey üyeleri arasından se- çilir. Başkanhk divanı, Devrim Konseyi iç- tüzüğü hükümlerine göre kurulur. DEVRİM KONSEYİ GENEL SEKRETERLtĞİ: Madde 15 - Devrim Konseyi. devrim ilkelerinin gözetim ve denetiminde ve yasama görevlerinın yürütülmesinde kolaylık sağlamak amacı ile. Devrim Konseyi Genel Sekreterliğini kurar. Genel Sekreter ve Yardımcılan. Dev- rim Konseyi üyeleri arasından, üye tam- sayısmın salt çoğunluğu ile seçilir ve gerektiğinde değiştirilir. Devnm Parfisi Genel Sekreterliği ile SaVıştayjÖeVrim'K6nseyi Genel Sekre- terliği vasıtasıyla Devrim Konseyi'nfe bağlıdırlar. " ÜYELtKHlKUKVE SORLMLLLLĞU; Madde 16 - Anayasa'daki belirli hal- ler dışında, Devrim Konseyi üyelik sı- fatı ve dokunulmazlığı kaldınlamaz. Üyeler, Konsey çalışmalanndaki oy ve sözlerinden ve ileri sürdükleri düşünce- lerinden dolayı sorumlu tutulamazlar. Üyelik statüleri eşitlik esasına dayanır. Devrim Konseyi üyelerinin yasama dokunulmazlıkları, Devrim Konseyi üye tamsayısının salt çoğunluğunun ka- ran ile şu hallerde kaldınlır: Vatana ihanetle suçlanmak, devrim ilkelerine karşı çıkmak. yüz kızartıcı suçlardan biri ile sanık bulundugu, Dev- rim Konseyi'nce saptanmış olmak ve üyelikle bağdaşmayan bir hizmeti kabul etmek. Devrim Konseyi üyelik sıfatınm so- na ereceği durumlar: Ölüm. çekilme, yargılanmasına karar verilip, yapılan yargılama sonunda mahkûm edılmiş ol- ma, kocamışlık ve görev yapamayacak derecede sürekli hastahk. İÇTÜZÜK: Madde 17 - Devrim Konseyi. çalış- malannı kendi yapacağı içtüzük hü- kümlerine göre düzenler. DEVRİM MECLİSİ'NİN KURIILUŞU: Madde 18 - Devrim Meclisi, devri- min oluşumuna fikir ve eylemleri ile katkıda bulunmuş. devrim bilincine sa- hip olduğu Devrim Konseyı'nce sapta- nan. yetenekleri ile devrime ve ülkenin kalkınmasına yararlı olduklan anlaşı- lan sivil ve asker, en çok yüz elli kişi- den kurulur. DEVRİM MECLİSİ GENEL SEKRETERLİĞİ: Madde 19 - Yasama görevlerinin yü- rütülmesinde çabukluk sağlamak. Dev- rim Konseyi ve Bakanlar Kurulu ile iliş- kileri düzenlemek amacıyla Devrim Meclisi Genel Sekreterliği kurulur. Genel sekreter ve yardımcılan, Dev- rim Meclisi üyeleri arasından ve üyele- rin salt çoğunluğunun oylan ile seçilir- ler. ÜYELİKHUKUKVE SORUMLULUĞU: Madde 20 - Devrim Meclisi üyeleri, Meclis çalışmalanndaki oy ve sözlerin- den ve ileri sürdükleri düşüncelerden dolayı sorumlu tutulamazlar. Devrime aykırı tutumlan ya da suç- lu görülme halleri dışında herhangi bir nedenle görevleri sona eren Bakanlar Kurulu üyeleri de; istemeleri halinde Devrim Meclisi üyesi olarak görevlen- dirilebilirler. Devrim Meclisi üyeliği sıfatı; Devrim Konseyi üye tam sayısınm salt çoğun- luğunun karan ile şu hallerde kaldınlır: 12 Mart muhtırasından sonra istifa eden DemireJ'in verine Başbakanlığa Prof. Nihat Erim getirildi. Mumcu'nun kaleminden 12Mart U ğur Mumcu 'nun emekli General Celil Gür- kan 'ın '12 Mart 'a Beş Kala 'adh kitabınayaz- dtgt sunuş yazısınm ikinci bölûmünü yayımlıyoruz: Abdülhiuoit yöneumme ksrçj ordu içinde örgüt- lenen ^dırtlar, istibdatyoflfctin'iîrtı vikmak, yerine meşrutiyet yönetitni getirrri^k isfcrldf. Bu ınançla or- du içinde gizli örgüt kurarlar. Bu amaçla dağtarâ'çı- kıp 'hürrij-eti ilan' ederler. 31 Mart gerici ayaklan- masını, örgütledikleri Hareket Ordusu ile bastmrlar; Bab-ı Âli baskmı ile hûkümeti ele geçirirler; genç yaşlannda koskoca imparatorluğu yönetirler... Bunlar, Enver, Cemal ve Talat paşaiardır. Arkala- nnda, o dönemin genç aydınlan ve subaylan bulun- maktadır. Ne varki imparatorluk içten içe çürümüştür. Dev- let, Düyun-u Umumiye yönetiminin mali denetimi altmdadır. Bugünkü lstanbul Erkek Lisesi binasın- da çalışan Düyun-u Umumiye'deki gürevli memur sayısı, imparatorluğun maliye nezaretindeki memur sayısından fazladır. İmparatoriuk,tam bir ipotek al- tmdadır. 1881 ile başlayan borç ekonomisi Osmanlı devletini teslim ahııışur. İttihatçılar. bu ipotekli imparatorlukta yönetimi ele almışlardır. Türk Jakobenîeri, imparatorluk üze- rindeki bu ipotekleri kaldıramazlar. İttihatçılar kar- şısında Hürriyet ve Itilaf Fırkası oluşmuş, Meşruti- yef in bu tutucu ve gerici kanadı îttihatçılar ile araan- sız bir savaşa tutuşmuştur. Çeşitli yanılgılar ve serüvenlerden sonra, Ittihat- çı liderler yurtdışına kaçarlar. Ancak yurtdışında da örgütlenme çalışmalannı sürdürürkr. Enver Paşa. Sovyetler''den yardım alarak Anadolu'ya geçme düş- leri kurar: Cemal Paşa Ankara hûkümeti ile ilişki- ler kurar, Mustafa Kemal i!e mektuplaşır; Talat Pa- şa. Almanya'da Anadolu ihtilaline destek olmaya çalışır. Bu üç ihtilalcinin yazgılan dramatik biçimde son bulur. Talat ve Cemal paşalar Ermeni teröristlerce vurulur; Enver Paşa da Orta Asya'da. yanmda bir avuç adam, at üstüııde Sovyet askerleri ile dövüşe- rek ölür. imparatorluğu sarsan bu üç adam böylece siyaset sahnesinden çekilirler. Ancak 'İttihatçılık' yine ya- şar. Kurtuluş Savaşrnın büyük önderi Mustafa Ke- mal, yakın sılah ve düşün arkadaşı Ismet Paşada bı - rcr İttihatçıdır. Her ikisi de Abdülhamkyörietimine karşı ordu içinde örgütlenen Ittihatçılara katılmıif- tardır. Mustafa Kemal ve Ismet Paşa, 31 Mart geri- ci ayaklanmasını bastırmak üzere örgütlenen Hare- ket Ordusu'nun kurmay kadrosundadırlar. Mustafa Kemal. Ismet ve Karabekir paşalar Ha- reket Ordusu'nda en ön safta görev yapariar. Kurtuluş Savaşı, hiç kuşkusuz bir İttihatçı eylemi değildir. Mustafa Kemal ile bir kısım Ittihatçılar, daha sonra büyük çatışmalar içine girmişlerdir. Mus- tafa Kemal, Ittihatçılann yanılgılanndan ve sürük- lendikleri serüvenlerden elbette dersler çıkarması- nı bilmiş ve önderi olduğu Anadolu ihtilalinde bu gibi yanılgılara düşmerruş ve bu serüvenlere sürük- lenmemiştir. Her siyasal hareket ve örgüt bu gibi çalkantılar- dan geçer. 'Lider*, yaşanan bütün olaylan değerien- dirir. yanılgılardan sakınır, serüvenlerden uzak du- nır ve böylece amacına ulaşır. Eski ittihatçı Mustafa Kemal'indebüyüklüğubu- radadır. Ittihat ve Terakki ile Hürriyet ve ttilaf, Cumhuri- yet döneminde de ilerici ve tutucu akımlara kaynak- hk etmiş değil midir? Halk Fırkası ve CHP'de İtti- hat ve Terakki'nin; Serbest Fırka, DP ve AP"de, bu- gün de ANAP'ta Hürriyet ve ltilafın siyasi izleri- ne rastlanır. Fransız thtilali'ndeki Jakoben ve Jironden ikile- mi. Meşrutiyet döneminde Ittihatçı-ltilafçı çelişki- si ile yaşartmış ve bu çelişkiler, aynı denizlere akan nehirler gibi bugünkü ilerici ve tutucu akım, eğilim ve partilere kaynaklık etmiştir. 27 Mayıs 1960 ihtilali ile 12 Mart 1971 ve 12 Ey- lül 1980 askeri müdahalelerini bu süreç içinde gör- mek hiç de yanlış olmaz. SÜRECEK Vatana ihanetle suçlanmak, devrim il- kelerine aykın tutum ve davranışlan ol- duğu saptanmak, yüz kızartıcı suçlar- dan biri ile koğuşturulmasına karar ve- rilmek, sürekli hastalık ve kocamışlık ve üyelikle bağdaşmayacak bir hizmet kabul etmiş olmak. Devrim Meclisi üyeleri istedikleri za- man çekilebilirler. Çekilenlerin yerine yeni üye seçilir. GÖREV SÜRESİ: Madde 21 - Devrim Meclisi'nin gö- rev süresı. Devrim Partisi genel kong- resini izleyen altıncı aydan sonra; Dev- rim Konseyi'nce saptanacak tarihte va- pılacak genel seçim lere kadar devam eder. İÇTÜZÜK: Madde22-Devrim Meclisi. çalışma- lannı kendi çıkaracağı içtüzük hüküm- lerine göre düzenler. BAŞKANLIK DİVANI: Madde23-Devrim Meclisi'nin Baş- kanhk Divanı, kendi içtüzük hükümle- rine göre kurulur. TOPLANTI VE KARAR YETERSAYIS1: Madde 24 - Devrim Konseyi ve Dev- rim Meclisi, seçilmiş üye tamsayısının salt çoğunluğuyla toplanır ve karar ve- rirler. KANUN TEKLİF YETKİSİ: Madde 25-Kanunteklifetmeye; Ba- kanlar Kurulu ve Devrim Konseyi üye- leri ile. Devrim Meclisi üyelerinin tek- lifine Devtim Konseyi üyelerinden en az birinîn katılması halinde Devrim Meclisi üyeleri yetkilidirler. Üyeler, kendi tekliflerini komisyon- larda savunabilirler. K.\NUNLARIN CUMHüRBAŞKANINCA YAYINLANMASI: Madde 26-Cumhurbaşkanı, Devrim Konseyi'nce kabul edilen kanunlan, en geç on gün içinde yayınlar. İkinci Bölünı YÜRLTME A. CUMHURBAŞKANI SEÇİMİ VE GÖREVLERİ: Madde27- 1971 devrim eyle- mini yürüten en kıdemli Komutan Türk Devletinin Başkanıdır. Cumhurbaşkanı Türk devletinin ba- şıdır. Yabancı devletlere Türk devletinin temsilcilerini gönderir ve Türk devleti- ne gönderilen yabancı devlet temsilci- lerini kabul eder. Gerekli gördüğü zaman Devrim Kon- seyi'ne ve Bakanlar Kurulu'na başkan- lıkeder. Tüzük, kararname ve diğer hükümet tasarTuflannı onaylar. 16'ncı maddenin ikinci ve üçüncü bendlerinde sayılan durumlarda Cum- hurbaşkanlığı makamının boşalması halinde; Devrım Konseyi, asli üyeleri içinden, üye tam sayısınm üçte iki ço- ğunluğu ile devlet başkanını yeniden seçer. HUKUK VE SORUMLULUĞU: Madde 28-Cumhurbaşkanı, görevle- ri ile ilgili işlemlerden Devrim Konse- yi'ne kârşı sorumludur. 16'ncı madde- nin ikinci ve üçüncü bendlerinde sayı- lan hallerde, Devrim Konseyi üyeleri gibi işlem görür. CUMHURBAŞKANINA VEKÂLET: Madde 29 - Cumhurbaşkanı, herhan- gi bir sebeple görevinden uzak kaldığı veya Cumhurbaşkanlığı boşaldığı za- man; Cumhurbaşkanı görevine dönün- ceye veya yenisi seçilinceye kadar, Kon- sey tkinci Başkanı Cumhurbaşkanı'na vekâlet eder. B. BAKANLAR KURULU KURULUŞ: Madde 30- Bakanlar Kurulu, Başba- kan, Başbakan Yardımcısı ve bakanlar- dan kuruludur. Başbakan, Devrim Konseyi üyeleri arasından, üye tamsayısının salt çoğun- luğu ile seçilir ve Cumhurbaşkanı'nca atanır. Başbakan Yardımcısı ve Bakanlar, Devrim Kurulu'nun tespit edeceği adaylar arasından. Başbakan tarafından seçilir ve Cumhurbaşkanı'nca atanırlar. İŞE BAŞLAMA, PROGRAM VE GÜVENOYU: Madde 31 -Bakanlar Kurulu atanma- yı izleyen bir hafta içinde hükümet programını hazırlar. Program, her bakanlığın hizmetleri- nin yürütülmesinde; genel kalkınma planı çerçevesi içinde. Türk ulusunun çağdaş uygarlık düzeyine ulaşma ülkii- sünü gerçekleştirecek: devrimi ve kamu hizmetlerini halka götürecek, halkın in- sanca yasama olanağına kavuşturulma- sını sağlayacak bir kalkınrrıayı hedef alacak nitelikte olacaktır. Program Devrim Meclisi'nde oku- nur. Program üzerindeki müzakere ve güven oylaması Devrim Konseyi'nde yapılır. Devrim Konseyi, devrim ilkelerine uygun olarak; hükümete her zaman yol gösterebilir. GÖREV VE SİYASİ SORUMLULUK: Madde 32 - Başbakan, Bakanlar Ku- rulu'nun Başkanı olarak, Bakanlıklar arasında işbirliği ve koordinasyonu sağ- lar ve Devrim Konseyi adına genel si- yasetın yürütülmesıni düzenler. Bakanlar Kurulu, genel siyasetin yü- rütülmesinden Devrim Konseyi'ne kar- şı, birlikte sorumludurlar. Her bakan, kendi yetkisi içindeki işlerden ve emri altındakilerin eylem ve işlemlerinden dolayı aynca sorumludur. GÖREV SIRASINDA GÜVENOYLAMASI: Madde 33 - Başbakan ve Devrim Konseyi üyeleri, Bakanlar Kurulu için her zaman güvenoylaması isteminde bulunabilirler. TÜZÜKLER VE HÜKÜMET TASARRUFLAR1: Madde 34 - Bakanlar Kurulu. kanun- larm uygulanmasını göstermek ya da kanunların emrettiği işleri belirtmek üzere tüzüklerçıkanr. Tüzükler, Danış- tay'ın incelemesinden sonra Cumhur- başkanı'nca onaylanır ve Resmi Gaze- Devrimi amacına ulaştırm^ ve gü-/fj venliği sağlamak. yürütme göreyıni ça^ı.ı, buklaştırmak amacıyla hazırlanan hü- kümet tasarruflan, idari yargının dene- timi dışındadır. •,. , KARARNAMELER: Madde 35 - Her türlü hükümet tasar- ruflan ve kararnameler, Cumhurbaşka- nı, Başbakan ve ilgili bakan ya da ba- kanlarca imzalanır. C. İDARE İDARENİN ESASLARI: Madde 36 - ldarenin kuruluş, ve gö- revleri, kamu hizmetinde çabukluğu sağlayacak ve kırtasiyeciliği kaldıracak esaslara göre. merkezden yönetim ve yerinden yönetim kurallanna dayanır. İdare, kuruluş ve görevieriyle bir bü- tündür ve kanunla düzenlenir. Kamu tüzelkişılıği, ancak kanunla ya da kanunun açıkça verdiği yetkıye da- yanılarak kurulur. Türkiye, merkezi idare kuruluşu ba- kımından coğrafik duruma, ekonomik koşullara. kalkınma planı ve kamu hiz- metlerinin gereklerine göre; illere, iller de kademeli bölümlere aynlır. Bu ayı- nmda kamu hizmetinden ve kalkınma- nın sonuçlanndan halkın her kesimini yararlandırmak esastır. Yerel idareler, üniversiteler, radyo-te- levizyon, haber kaynaklan, basın ve öte- ki kamu kuruluşlan; devrimi halkayay- mak, halkla el ele vererek yeni Türki- ye'nin yaratılmasmda görevlerini yeri- ne getirmek üzere, devlet yapısındaki yerlerini alırlar. Durumlan, kanunla ya da hükümet tasarruflan ile düzenlenir. YÖNETMELİKLER: Madde 37 - Kanun ve tüzüklerin uy- gulanmasını sağlamak üzere. bakanlık- lar ve kamu tüzelkişileri tarafından yö- netmelikler çıkanlabilir. Yönehnelikler de Resmi Gazete ile yayınlanır. MEMURLAR: Madde 38 - Devletin ve diğer kamu tüzelkişilerinin genel idare esaslanna göre, yürütmekle yükümlü olduklan ka- mu hizmetlerinin gerektirdiği görevler. memurlar eliyle yüriitülür. Memurlann nitelikleri, atanmalan, ödev ve yetkileri, haklan ve yükümle- ri, aylık ve diğer özlük işleri kanunla dü- zenlenir. Kamu hizmetinde, devrim ilkelerini benimsemeyen ve devrime aykm tutum ve davranışta bulunan memur çahştın- lamaz. D. OLAĞANÜSTÜ HALLER VE YÖNETİM OLAĞANÜSTÜ HAL: Madde39-Olağanüstü hal, kanunla- nn gösterdiği durumlarda hükümetçe i- lan edilir. Olağanüstü hallerde. yurttaş- lar için konulacak mal, çalışma ve para yükümleri ile, bu hallerin yürütülmesi ve kaldmlması ile ilgili usuller kanun- la düzenlenir. SÜRECEK