Katalog

15 KASfiM 1999 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA 17 En ciyo Düzce depreminin ilk saatleri. Med\anın "en ciyo"su (NGO) haline gelen bir kurtarma ekibinin sözcüsû televizyon ekranında: "Olay yerine varmak için helikcpter istiyoruz." Ayrı saatlerde nezaretçiler, maden çavuşları, domuz dam- cıları, kazmacılar, lağımcılar, kısacasımaden işçileri ve maden mühendisleri buldukları araçlarla sessiz sedasız Zonguldak'tan yola çıkmışlardı bile. Diyabet günü isteği "Dünya Diyabet Gümv "nde şeker hastası okurlarımızdan mektup geldi. En önemli dıleklerini iletmişler: "Türkıye, Avrupa'da glikoz ölçüm aletleri ve test çubuklan sigorta kapsamında olmayan ve ücretsiz vehlmeyen tek ülke olmaktan çıkanlmalıdır." 1SIK KANSl Biitçe tasansında ne işi var?CHP PM üyesı Abdülkadir Ateş aradı. "Biitçe tasansının 38. maddesini aç, bir oku" dedi. Açtık, okuduk: "Azeri ve Orta Asya petrollerinin ülkemiz üzerinden dünya pazaıianna aktarılması amacı ile planlanan Bakû-Tiflis-Ceyhan Boru Hattı Projesi çerçevesinde hazırianan ev sahibi ülke anlaşması, anahtar teslimi yapım sözleşmesi ve hükümet garantisi anlaşması üzerindeki çalışmalara uzun bir süredir devam edilmektedir. Bahse konu projeye ilişkin anlaşmalar tahtında ilgili petrol şirketler konsorsiyumu, projenin sahibi sıfatı ile üzerinde mutabık kalınacak sabit maliyetin finansmanını taahhüt etmekte ve karşılığında bir dizi garantiler talep etmektedir. Bu garantiler üzerinde mutabık kalınan sabit fiyat ve süre içinde ve ilgili anlaşmalarda yer alan koşullara uygun olarak tesisin tamamlanması, aksi durumda tesisin tamamlanması için gerekli maliyet artışının karşılanması, ilgili anlaşmalar tahtında yükümlülüklerin ihlali nedeniyle ortaya çıkacak her türlü zarar ve ziyanın tazmini ve bunlar ile sınırlı olmamak kaydıyla ilgili anlaşmalar tahtındaki her türlü ödeme, performans ve sair yükümlülüklere ilişkin garantilerdir. Sağlanacak olan bu garantilerin bir yasal temele oturtulması amacı ile bu madde düzenlenmiştir." Abdülkadir Ateş, "Bu kez" dedi, "Anayasanın 161. maddesinin son fıkrasını oku". İlgili maddeyi bulduk: "Bütçe kanununa, bütçe ile ilgili hükümler dışında hiçbir hüküm konulamaz." Ateş, "Ancak bir uluslararası anlaşma ya da sözleşmede yer alabilecek hükümlerin, bütçe yasa tasansında ne işi var" diye sordu ve devam etti: "Bildiğim kadanyla konuyla ilgili konsorsiyum, Azeripetrolünün Bakû- Ceyhan kanalıyla Akdeniz'e indirilmesi yatınmının 2-2.5 milyar dolann üstüne çıkması halinde Türkiye'den garanti istiyor. Bu tasarım herhangi bir biçimde gerçekleşmediği ya da ertelendiği takdirde de yine Türkiye'den garanti isteniyor. Türkiye'dekisiyasal iktidar, bu garantileri yasal olmayan bir biçimde bütçe yasa tasansına konulan muğlak ifadelehe üstleniyor..." Abdülkadir Ateş, Milliyetçi Anasol koalisyonunu ve TBMM'deki milletvekillerini yalnızca uyarmıyor, ciddiyete çağınyor. Adalet Bakanı Hikmet Sami Türk tarafından hazırianan ve Bakanlar Kurulu'nca TBMM'ye sunulan Danıştay Yasası ile Idari Yargılama Usulü Yasası'nm bazı maddelerinde degişiklik öngören tasarı, "uluslararası tahkim "e uyum sağlanması gerekçesine sığınarak, Danıştay'ın hemen hemen tüm imtiyaz şartlaşma ve sözleşmeleri üzerindeki denetim yetkisini yok ediyor. Nasıl? Tasannın en önemli yanı şu: Herhangi bir kamu hizmeti ile ilgili imtiyaz şartlaşma ya da sözleşmesine "uluslararası tahkim" ya da "tahkim" maddesi Danıştay'a geçit vermeyen tasarı sokulduğu an, uiusal yargı erki, Danıştay tümüyle devre dışı kalacak. Hani Milliyetçi Anasol iktidan, uluslararası tahkimin "enerji" darboğazı gerekçesiyle bu alanda yapılacak yatırımlar için öngörüleceğini ileri sürüyordu ya, tasanya bakıldığında amacın başka olduğu apaçık gözler önüne seriliyor. Tasarı, daha önce Danıştay Birinci Dairesi'nin görevleri arasında yer alan "bayındıriık imtiyazlan" ile "madenlerin imtiyaza bağlanması ve maden imtiyazlannın bozulması işleri" konusunda da uiusal yargı denetimini ortadan kaldırıyor. Böylece, "uluslararası tahkim" hemen tüm imtiyazlar için geçerii oluyor. Örnek vermek gerekirse; otoyolları, detniryollan, tüp geçit, Körfez geçişi, köprü, baraj vb. gibi "bayındıriık" ya da altyapı işleri; bor gibi, kömür gibi, volfram gibi, petrol gibi yeraltı ve yerüstü tüm "maden" kaynaklarımız ile iigili Danıştay'a "uiusal çıkar, kamusal çıkar" konusunda tek söz söyleme olanağı bırakılmıyor. Tıpkı enerji sektöründe olduğu gibi "stratejik" konumu bulunan maden ve bayındıriık alanlarında da, imtiyaz şartlaşma ya da sözleşmelenne "uluslararası tahkim" ya da "tahkim " sözcüğü yerieştirildi mi, Danıştay susacak, başını kuma gömecek. işin bir başka boyırtu da şu: Tasan hazırlanırken, geçtik devlet geleneğini, yerleşik bürokratik sorumluluk gereği Danıştay'a görüşünü sorma zahmetine biie katlanılmıyor. Depremin gizi .*. Cemil Kavukçu'yu insan sıcağı öykülerin yazarı olarak tanırız. Oysa, yıllardır yurdu karış karış dolaşan bir jeoloji mühendisidir o. Kavukçu, son yaşanan acılar karşısında "deprem, doğa, insan, yaşam" sözcükleriyle bir türlü tümce kuramadığından yakınıyor: "Doğadaki devinim, kıtaların hiçbir engel tanımadan milyonlarca yıl süren yavaş ama kararlı yolculuğu, insanın düş gücünü zorlayacak boyuttadır. Bu olağanüstü doğa olayı yüzyıllardır can alarak sürdürmüştür yolculuğunu. Insanlarla hiçbir alıp veremediği yoktur. Suçumuz, onu yeterince tanımıyor olmamız. Onu engellemeye kimsenin gücü yetmeyeceğine göre 'barışık' olmamız gerekiyor. İnsanın yaşam hakkı, doğaya karşı da savunulmalı." Kavukçu'ya göre, giz şu soruda asılı: "Ders alabilecek miyiz?" ÇALIŞANLARIN / SORULARI SORUNLARI YILMAZ ŞJPAL Sosyal Güvenlik Kurumları ve Yetim Aylıkları Ülkemizde, sosyal güvenliği düzenleyen ve sağlayan belli başlı ya- salar: A) 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Yasası, B) 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Yasası, C) 1479 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışan- lar Sosyal Sigortalar Kurumu Yasası (kısa adı Bağ-Kur Yasası): D) 2925 sayılı Tanm Işçilen Sosyal Sigortalar Yasası, ru • E) 2926 sayılı Tanmda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sos- yal Sigortalar Yasası"dır. Bu yasalarda yetim aylıklannın hangi koşullarda bağlanacağı han- gi koşullarda kesileceği konusundaki hükümler değişik ve çelişkili- dir. T.C. Emekli Sandığf ndan yetim aylığı alanlar, T.C. Emekli San- dığı dışındaki bir başka sosyal güvenlik kurumu kapsamında çalış- tıklannda ya da bu kurumlardan yaşlılık aylığı aldıklannda, Emek- li Sandığı'ndan aldıklan yetim aylığı kesilmemektedir. Diğer kurumlardan yetim aylığı alanlann konumu ise değişiktir. 506 sayılı Sosyal Sigortalar Yasası uygulaması: Yetim aylıklanna ilişkin uygulama Sosyal Sigortalar Yasası'nm "Eş ve çocuklara aylık bağlanması" başlıklı 68. maddesinde yer almıştır. "(».) yaşları ne olursa olsun evli olmayan, evli olmakla bera- ber sonradan boşanan veya dul kalan ve Sosyal Sigortaya, Emek- li Sandıklarına tabi bir işte çalışmayan, buralardan gelir veya aylık almayan kız çocuklarının her birine" yetim aylığı bağlan- maktadır. Bu, Sosyal Sigortaya. Emekli Sandıklarına bağlı işlerde çalışan ya da bu kurumlardan aylık ya da gelir alanlann yetim ay- lıklannın kesileceği anlamına gelmektedir. 2925 sayılı Tanm İşçileri Sigorta Yasası uygulaması: Bu yasadaöngörülen uygulama Sosyal Sigortalar Yasası'ndaki gi- bidir. Bu uygulama yasanın 12. maddesinde yer almıştır "Sigortalının kız çocuklarına bağlanan gelirler herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi işlerde çalışmaya başladıkları veya evtendikleri tarihi takip eden dönem başından itibaren ke- silir. Gelirin kesilmesine yol açan sebebin son bulması halinde bu tarihi takipeden aybaşından itibaren herhangi bir sosyal gü- venlik kuruluşuna tabi bir işte çalışmamak veya buralardan ay- lık veya gelir almamak kaydıyla yeniden gelir bağlanır." 1479 sayılı Bağ-Kur Yasası uygulaması: Bağ-Kur Yasası'nda yetim aylığı bağlanması için aranan koşullar değişiktir. Bu koşullara yasanın 45. maddesinde yer verilmiştir. "(...) geçimini sağlayacak başka bir geliri olmamak koşulu ile yaşları ne olursa olsun evlenmemiş kız çocuklarının her birine'* yetim aylığı bağlanır. 2926 sayılı Tarım Bağ-Kur Yasası uygulaması: • Yetim aylıklan ile ilgili koşullar Tanm Bağ-Kur Yasası'nın 27. mad- desinde yeralır. "(...) herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi bir işte ça- lışmayan veya buralardan aylık veya gelir almayan yaşları ne olur- sa olsun evli olmayan kız çocukların her birine" aylık bağlanır. Iki emekli aylığının bir ev kirasını karşıladığı ülkemizde, korun- ması gereken dul ve yetimlere yapılan bu uygulamanın haksız ol- duğu görüşündeyiz. HAYVANLAR tSMAtL GÜLGEÇ HARBİ SEMİH POROY TARİHTE BUGÜN MÜMTAZ ARIKAN 15 Kasım M.KEMAL-MUDETTIN GORUŞMESI 1318'D£ BUGÜN, MUS7HFA KEUAL PAŞA, PAPİŞAH vAHDemn'LE s/e eöeuşME rAf>rt. Z.OÜNYA SAVAÇt SONUNbA YENİK. SAVtLAN OSMAAtU İM- PflRATOtZUJ&J, MONPfSDS ANTLAŞMASl 'UM ŞAGTLAfîlHA UYAAAK ZDRUNDA KALAAtŞTI. ATEŞKESTEM &ONÜA İS77*NBUL'A OÖNEN MK£- MAL, İfGAL KUW£TLEAİrLE KAOfHAŞMÇTr. PADİŞAHI UTA/İMAt: V£ G£L£C£§£ OÖMÛK SAZI ŞEYLER SÖYLEMEK AMACIYLA ONUNtA SÖBÛÇ- nİSÜNOe, KBUÛI Kİ$İS£L 6ÛVENLİĞİNİ SA6LA- MAYA ÇALIÇAfJ, PASİF, KUÇKUCU, YAŞLI BİR ADAMLA KAftÇI KAÜÇlYA OLOUĞUNU GÖRMÜŞ- TÛ. ART1K, VATAUIH tUJBTULUŞU İÇİN 8U ÇÛ- KÜMÜf SALTANAT tCURUMUNPAH SSKl£ME- CEK BİRSSY KALMAMlÇTt.. İLAN 4 ' T.C. YAZIHANSULH HUKUK MAHKEMESİ'NDEN EsasNo: 1998/115 Davacı Hüseyin Tutar vekili Yazıhan Karaca köyündeki 1577,2075.207'6,2077 parsellere ilişkin davalılar Yeter Tutar, Hüsne Çelik, Hasan. Hatice Eliaçık mirasçılan aleyhine mah- kememize açtığı izale-i şuyu davasının verilen ara karan gere- Davaya dahil edilmelerine karar verilen davalı Hasan Eliaçık mirasçılan Fadime Akbel, Mustafa, Ülger, Ali, Gazi Eiiaçık, Esme Yilmaz, Güher Temiz, Zeynep Erbaş, Nailiye Yilmaz, Meryem Güneş, Hatice Eliaçık mirasçılan Fatma. Veli, Mus- tafa, Yusuf, Hasan Eliaçık, Fındık Yıldız, Güher Temiz'e dava dilekçesi ile duruşma gününü bildirir davetiyenin çıkartıldığı adresleri bilinmediğinden bahisle iade edildiğinden ve yapılan araştırma neticesi adresleri tespit edilemediğinden davalılara dava dilekçesi ve duruşma gününün ilanen tebliğine karar ve- rildiğinden duruşma günü olan 29.11.1999 günü saat 09.00'da mahkememizde hazır bulunmalan ya da kendilerini bir vekil- le temsil ettirmeleri, aksi takdirde tahkikat ve yargılamaya yokluklannda devam edilerek karar verileceği 7201 sayılı ya- sanın 28, 29 mad. gereğince tebligat yerine kaim olmak üzere ilan olunur. Basın: 28672 Hiçbir zaman gerçekleşmeıaesini diledigimiz bir ütopya bu. CutnhuriyetimJziıı 76. yılında elbette acı verici bir ütop>-a. Ama düşündürücö. Roınanı biîirdiğînizde, kesialikle bir karabasandan u\r anınış oiacaksunz. Çağ Pazariama A.Ş. T-Jrtocağt Cad ffo-^41 (34334}Cağalöğiu-feianbu! Tel: (212)51401 96 P.E.N.'DEN TAVSÎYELİ Depretnden zarar görenlere. görmeyenJere,jörecek olanlara... Muzır Kuruluna, YÖK'e. RTÜK 'e, Talim ve Terbiye Kurulu'na... Çağ Pazarlama A.Ş. Türtcocağt Cat «0:3*41 Romanlarınız ve ansiklopedileriniz yerinizden alınır. Tel: 554 08 04 Başka Türkiye Yok Haydi Fidan Dikelim ORMAN BAKANLIĞI AĞAÇLA.NDIRMA V E EROZYON KONTROLÜ GENEL MÜDÜRLL'ĞC GÖRÜŞ DR. FARUK GUÇLU <•) BuBütçe9eJkmbinlYMara Gidebilecek miyiz? Hükümet tarafından hazırianan 2000 yılı Bütçe Tasarısı TBMM'nde görüşülmeye devam ediyor. Tasanya baktığımızda bütçenin bütçe olmaktan çok, faiz ödeme planı olduğu görülüyor. Devleti- miz Özal ve sonra gelen siyasi liderler sayesinde aşırı borçlanarak ve aldıklan borçlan da çarçur ede- rek daha doğmamış çocuğu bile borçlandırarak ülkemizi yeni açmazlara ve çıkmazlara sürükle- mişlerdir. TBMM'nde görüşülen tasarı bir iflasın resmi anlamında ilanından başka bir şey değildir. Vergi gelirteriyle borçlann faizlerini ve memur ma- aşlannı ödeyemeyecek konuma düşen devlet ha- zinesi, bütçe açıkları ve kronik hale gelen enflas- yonla insanlarımızı baş başa bırakmaktadır. Iki- binli yıllara girmeye çalıştığımız şu günlerde bu büt- çe tasansının bizi nereye kadargötüreceğini kes- tirmek oldukça güç görünmektedir. 1986 yılında başlayan aşın borçlanma ve israf politikası bugün ülkemizin elini kolunu bağlamış, geleceğimizi ıpotek altına almıştır. Hesapsız, ki- tapsız yapılan bu borçlanmaların da ne yazık ki ülke yararına kullanıldığını söylemek pek müm- kün görülmemekteir. Birilerinin keyfi davranışla- rını bugün altmış beş milyon olarak ödemek zo- runda mıyız? 2000 yıl Bütçe Tasansına baktığımızda yatırım- lann sıfırlandığını, kimi kuruluşlara gereğinden çok fazla pay aynldığını görüyoruz. Orneğin Di- yanet İşleri Başkanlığı'na 257 trilyon 300 milyar ödenek ayrılırken, YOK Başkanlığı'na ve ünıver- siteleretoplam 3 trilyon 979 milyar lira ödenek ay- rılmasını, akılla mantıkla izah etmek mümkün gö- rülmemektedir. Yani Diyanet İşleri Başkanlığı'na üniversitelerin 65 katı ödenek ayrılmaktadır. Pe- ki bu üniversiteden bilim üretmesini, geleceğimi- zi emanet edeceğimiz gençleri yetiştirmesini bu koşullar altında kım bekleyebilir? Kuşkusuz Diyanet işleri Başkalığı da anayasal bir kurumumuzdur. Gönül ister ki onlara da daha çok ödenek ayrılsın, ama üniversitelerin 65 katı bir ödeneğın bu kuruma ayrılmasının hakla ada- letle, mantıkla bağdaştırılamayacağı da açıktır. Yine bugüne kadar somut anlamda bir faaliye- tine tanık olamadığımız Tanm Reformu Genel Mü- dürlüğü'ne 5 trilyon 202 milyar bütçe ayrılarak, YÖK'ün üzerinde bir ödeneğe kavuşturulması- nın açıklanabilecek bir yanı olduğu kanısında de- ğilim. Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü'ne, 40 tril- yon 628 milyar ayıran hükümetimizin bilime 4 mil- yar ayırmasını anlamakta güçlük çekmemek müm- kün mü? Eğer hükümetimiz üniversitelere, bilime gerek yok işi imamlarla, futbolcular zaten idare ediyor- lar diyorsa bu görüşe de bir diyeceğimiz olamaz. Ama bu görüşlerini resmen açıklarlarsa tabii ki se- viniriz. Sonuç olarak TBMM'de görüşülen bütçe tasa- rısının bizi ikibinli yıllara taşımayacağı açıktır. 0 Cum. Üni. IİBF. öğr. Gör. BLJLMACA SEDAT YAŞAYAN 1 2 3 4 5 6 7 8SOLDAN S4ĞA: 1/Yurdumuzsu- lannda yaşayan \ e tatlı su kefa- lidedenılenba- Iık.2/Halkara- 3 sında sayılan ve sözü geçen er- keklere verilen 5 san... Öngün. 3/ " — Tûfekçi": Halk müzığı sa- natçımız... Incir ağaçlanndadöl- ° lenmeyı sağla- g yansınek.4/Bir cısmın yüzeylerinın açı- lıp bir düzlem üzerıne yayılması... Bir nota. 5/ Yeterince aydmlık olma- yan... lçine başka bir sı- 3 vı karıştırılmamış içkı. 4 6/lskambıldebirkâğıt... Yurdumuzda bir ırmak. 7/Sıra, keşık... "—var mı bu âlemde nekahet gibi tatlı" (Yahya Ke- 8 mal). 8/Gelinolacakkı- g za erkegın verdıâı para ya da armağan... llgı ekı. 9/ Salgı oluşturan organ... Ün- lü bir Roma ımparatoru. YLKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Kolaylıkla kandınlabilen. 2/ Yemış kopanrken dalla- n çekmeye ya da kovandan bal almaya yarayan araç... Ay- dın"ın bir ilçesi. 3/ Ikı ucu ya da bir ucu enli, kısa ve in- ce saplı küreğe denizcilıkte verilen ad... Temel. esas. 4/ Sıtma mikrobunu aşılayan sivrisinek. 5/ Olumsuzluk be- lirten bir önek... Lamba. 6/ Bir şeyin erebileceği uzak- Iık; menzıl... Bir soru sözü. 7/Argoda karnı açyadapa- rasız kımse... Bir şeyin doğru olduğunu belırtmek için yapılan ışaret. 8/ Doğu Karadeniz'de, özellıkle Rıze yö- resinde dokunan çamaşırlık ince bez. 9/ Kayık. mavna ve küçük gemilenn kalafata çekildikleri yer... Mezar. İLAN T.C. GAZİANTEP ASLİYE 5. HUKUK MAHKEMESİ'NDEN Davacı Vakıflar Genel Müdürlüğü vekili Av. Em- ri Aktaş tarafından davalı Tacim Haylavurt aleyhi- ne açılan müdahalenin meni ve ecrimisil davasın- da, Davacı vekili dilekçesinde, davalının Gaziantep ili Şahinbey ilçesi, Ismetpaşa Mah. ada-888, parsel. 220'de kayıtlı taşınmazda kiracı olarak kaldığını, 1998 tarihinde yürürlüğe giren 4331 sayılı kanunla kiracının kira sözleşmesi sona erdiğini, davalının dava konusu taşınmaza vaki müdahalesinin meni- ne, 73.800.000.TL. ecrimisilin. tahakkuk tarihle- rinden itibaren yasal faiz ile birlikte davalıdan tah- siline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı Tacim Haylavurt'a davetiye tebliğ edile- memiş \e tüm aramalara rağmen de bulunamamış olduğundan kendisine duruşma günü ile birlikte da- va dilekçesi özetinin ilanen tebliğine karar veril- miştir. Davalı Tacim Haylavurt'un işbu ilanen tebliğin- den sonra mahkememizin 20.12.1999 duruşma günlü 1998/752 esas sayılı dosyasının duruşmasına bizzat gelmesi, bir vekil göndermesi. delillerini bil- dirmesı, aksi takdirde duruşmanm gıyabında yapı- larak karar verileceği meşruhath davetiye yerine kaim olmak üzerc duyurulur. Basın: 55377