Katalog

13 OCAK 1999 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA EKONOMt 13 Akaryakıtta otomatik fiyatlandıpma • Ekonomi Servisi - Petrol- tş Sendıkası Genel Başkanı Bayram Yıldınm, uluslararası pıyasada petrol fiyatlan dûşerken Tûrkıye'de akaryakıt ürunlenne yapılan zamnun haklı bır gerekçesı bulunmadığını behrttı Akaryakıtta otomatik fıyatlandırmaya 1 Temrauz 1998 tanhınde geçıldığını söyleyen Yıldınm, o tanhten bu yana akaryakıt fiyatlanna 25 kez zam yapıldığını bıldırdı Dış kaynak darbojjazı aşrimalT • EkoDomi Servisi - Uluslararası derecelendırme kuruluşu DCR Duff and Phelps'm Türkıye Başkanvekılı Selçuk Abaç, Türkıye'mn dış kaynak darboğazını aşması ıçın uluslararası yatınmcılara daha fazla güven vermesı gerektığını kaydettı Abaç yaptığı açıkJamada, mevduata yuzde 100 devlet güvencesının devam eönesı \e 3 bankanın Tasarruf Mevduat Sıgorta Fonu'na devredılmış olmasının, bankacılık sıstemıne duyulan güvenı olumsuz etkıledığını, bu durumun sona erdınlmesı ıçın bankalann denetımı sıyasetten bağımsız bır kurum tarafindan yapılması, bankalar ve şırketler ıçın ycrel ratmg uygulaması başlatılarak şırketlerarası malı yapı ve güç farklılıklannın ortaya konulması gerektığını söyledı Bankactfarm grevi Hindistan'ı sarstı • YENİDELHİ(AFP)- Ücretlenne daha yuksek zam ısteyen banka çalışanlan yûzûnden dûn Hındıstan'da tum bankacılık ışlemlen felç ^ ı • oldu Ulkede kamu ve ozel bankalarda gorev yapan yaklaşık bır mılyon çalışan dün bır gûnlük grev yaptı Hındıstan Banka Çalışanlan Bırlığı Genel Sekreten Suresh Dhopeswarkar, yaptığı açıkiamada "Grev, genel bır gTev Bankalardakı memurlan ve ışçılen kapsıyor Dun Hındıstan'da tek bır banka bıle açılmadı" dedı Bır gunlük grevra ûlkeye malıyetının 5 1 mılyar dolann uzennde olacağı belırtılıyor Kozmetikte işten çftarma • \EWYORK(AA)- Kuresel ekonomık knz, kozmetık sektorünu de sarsmaya başladı ABD'nın dunyaca unlu kozmetık devı Revlon'un 1 200 kışıyı ışten çıkaracağı bıldınldı Revlon'dan yapılan açıkiamada, kürcsel ekonomık knzın ozellıkle Guney Amenka ve Asya ülkelenndekı satışlan önemlı olçude duşurdüğü belırtılerek şırketın yenıden yapılanma projesını devreve soktuğu vurgulandı Şırketın geçen yılın ocak-eylül donemınde kânnın 1997 yılının aynı donemıne gore yûzde 62 genledığı ıfade edıldı Kurban derisi davası • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - THK'nın kurban denlennı toplama yetkısını kaldıran duzenlemenın ıptalı ıstemıyle Danıştay 10 Daıresı'ne açılan davanın duruşması dun yapıldı Duruşmaya, THK Başkanı Atılla Taçoy, kurum avukatı ve Içışlen Bakanlığı temsılcısı katildı Eğitim basın ödülleni • Istanbul Haber Servisi - Özel Ekın Lısesı tarafindan eğıtım alanında çalışanlan özendırmek, gehstırmek ve odullendırmek amacıyla duzenlenen "Eğıtım Basın Ödüllen" yanşmasının başvurulan başladı llgılenenler 31 Ocak tanhıne kadar lıseye başvuru yapabılecekler Bankacılar artık mevduata smırsız güvencenin kalkmasmı istiyorlar Kayııaklar batık bankalaraEkonomi Servisi - Bankacılık sektörû, Tasarruf Mevduatı Sı- gorta Fonu'nun (TMSF) son ola- rak Interbank'ı devralmasıyla ye- nıden gündeme gelen "Vİevdu- atasınırsız güvencenin" kaldınl- masını ısterken, kamu kaynakla- nyla bankalann korunmasını sert bırdılleeleştırdı Bankacılar, Turkbank ve Ban- kekspres'ten sonra Bursa Mıllet- vekılı Cavit Çağlar'ın sahıbı ol- duğu lnterbank'ın da Merkez Bankası TMSF yönetımıne de\ - nnın sektörû çıkmaza surükledı- ğı uyansında bulundu Aynca, bankacılar, TMSF'nın güvence vermesının serbest pıyasa eko- nomısının ruhuna ve yasalara ay- kın olduğuna dıkkat çektı Bankacılar, ozellıklc son yıllar- daçete-mafyababalannın "bak- kal dukkânı açar gım, banka sa- tmaldıkbnnı"ka\dederek "Hal- kın parasıyla hazmeyı soyuyor- • Bankacılar, ozellıkle son yıllarda çete-mafya babalannm 'bakkal dükkânı açar gıbı, banka satın aldıklannı' vurgulayarak, "Halkın parasıyla Hazıne'yı soyuyorlar, kendı şırketlenne kredı aktanyorlar Sonra da battık dıyorlar" dedıler lar, kendı şirketlerine krediler ak- tarıyorlar" değerlendırmesını yaptı Toprakbank Fon Yonetımı Menkul Kıymetler Muduru Sa- im Çelik, bankalann TMSF yo- netımıne devnnın sektörde hak- sız rekabete neden olduğuna dık- kat çekerek. " Mevduata getiri- len yüzde 100 güvencenin 1994 krizi sırasında uygulanması o za- man doğruvdu Gelmesevdı da- ha ciddı sorunlar yaşanacaktı. Zaman içinde krizden kurtukhık- tan sonra bu güvencenin kaldırü- masıgerekirdf' açıklamasını yap- tı Kımsenın bankanın sermaye büyükluğune, aktıf ve ortaklık yapısına bakmadığmı belırten Çelık "Herkes tek faize gore de- ğerlendirme vapıvor. Yurttaşlar sennavesi az bankaya gitse de "mevduatta yuzde lOOguvenceoI- duğu ıçın paramı kaybetmem' diyor. Rekabetortadan kalkryor " gorûşunü dıle getırdı Çelık, "Sadece TMSFye gir- mesi değiL bankalann 64. mad- de kapsamına alınmasında da haksız rekabet var. Bız topladığı- mız 100 lıranın 86'sını kredı ola- rak değerlendırirken. ızlemeve aiınan bankalar 98 lırasını kredi olarak veriyor. Dolayısıyla bizim kaynak maliyetimiz zonınlu kar- şdıklardan dolayı daha çok arö- yor" dıye konuştu Devletm guç duruma duşen bankalara el koymasının KlT'le- re para aktarmasına benzedığını belırten Çelık şoyle konuştu "Bu bankalar ilerde sablacak. OzeUeştirmeierdeki şaibeier orta- va çıktığı ıçin şirketler ve banka- lann satılması çok zor olacak. TMSFve kesflen paraiar bizlerin cebinden kesfliyor. Kaynak yet- mezse ne yapdacak? Durumu kö- tu olan bankalar bunun ofanası ge- rektığınu bankacılık sıstemının batacağını savunaeakür.' 'Battık' yalanı ~ Adının açıklanmasını ısteme- yen ust düzey bır bankacı da, ozelleştırmelerle çetelenn, maf- yanın ''bakkal acar gibi banka sahibioMuğıuMrbelırterck "Bol bol faiz veriyorlar. Kendi yan ku- ruluşlan, şirketk-ri var. Bize gel- diğinde tek kuruş kredi \erme>e- ceğımız, krvdıve lavık olmavan şırketlen var Kredilen orava ka>- dınp parayı kaçınyorlar" dıye konuştu TMSF'de bınken para- nın kapsama aiınan bankalara yetmıyeceğıne yönelık tereddut- lenn de olduğunu anımsatan ban- kacı, bır bankanın güvencesının kendı sağlam yapısı olduğunu soyledı Bankacı konuşmasını şoyle tamamladı "Ben batıyorum devletin gu- >encesi var odevin divor Turki- ve'de uyguiamalar hatak \ asalar onlevemivor. korkmaz Yığıt'e banka satıvor ertesı gun hapse abyor. Bankacılık vapacak ınsan- larin toplumda guvendır sa>-gm ın- sanlar olması lanm. Her onunege- len banka kurarsa ortava bu so- nuçlar çıkıvor. Para bulamıyor, dovize yuksek faiz verivor, TL'ye çeviriyor, hazıne bonosu alıjor kâr vapıvor. Bunun ekonomiye ne faydası var. Ozel bankalan alan çetelere benim verdığun ver- gılergıdıjor." înterbank'a el konulmasıyla başlayan süreçten 'en az kayıp'la kurtulmayı hedefliyor Cavit Çagjar çıkış yolu amyor LEVENTGENCELLİ BURSA-Bağımsız Bursa Mılletve- kılı sanayıcı Cavit Çağlar'ın ıçıne düş- tuğu ekonomık knzden kurtulmak ıçm kurmaylanylabelırledığı stratejıyı uy- gulamaya koyduğu, kapatılan RP'nın Genel Başkanı Necmettin Erbakan ıle vıllasında 1 5 saat goruşmesinın bu stratejının bır ayağı olduğu one sıırü- lüyor Çağlar'ın Erbakan ıle goruşme- sınde, hem ekonomık hem de sıyası çevrelere mesaj gonderdığı belırtıhrken Interbank a el konulmasıyla başlayan surecı "en az kayıp" ıle geçıp, kredı borçlanndan kurtulmayı hedefledığı kaydedılıyor Bursa dakı ış ve sıyaset dünyasın- dan Cumhurivet'ın derledığı bılgılere göre Çağlar, bınlerce tona ulaşan stok- lannı entırken zarar görmemek ıçın çabahyor, bankalann üzenne gelme- sınden de tekstıl üretımını kuçuk bazı firmalann depolannda saklayarak kur- tulmaya çalışıyor Nergis Holdıngyen sızan bılgılere göre de moralı çok bozuk olan Çağlar' ın • Cumhurbaşkanı Demırel'e yakınlığı ıle tanınan Çağlar'ın bınlerce tona ulaşan stoklannı entırken tekstıl üretımını kuçük bazı firmalann depolannda sakladığı ılen sürüluyor yenne denetım, dayısı Şükru Şanka- ya'nın elıne gectı Şankaya'nın her dö- nemde Cavit Çağlar a babalık yaptığı nı bıldıren çevTeler Şankaya nın "Bun- dan sonra bildiğımız işlen >'apacağız. Tekstıl dışında gruba >uk olanlardan şinıdiye kadar kurtulmamız gerekivor- du" ozeleştınsını yaptığını aktanyor- lar Yakınlan da incelenmeli Çağlar'ın kendı şırketlenne Inter- bank kanalıyla kullandırdığı kredılenn peşıne duşûlmesı gereğıne de dıkkat çeken kımı çevreler, "Çağtar'a yakın bazı isimkrin son dönemde kurdukla- n şirketler mutlaka ıncelenmetıdır. Bu inceleme sağlıklı \apılırsa hortumla- manın boyutu ortaya çıkabilir" ıddı- asında bulunuyorlar Bursa da, Çağlar'ın toplam kredı bor- cunun 1 mılyar dolan çoktan aştığı ıd- dıa edılıyor Doğrulanamayan ıdıalara gore Çağlar'ın tum borcu 2 mılyar do- lar ve bu borcun tahsılı ıçın de duğme- ye basıldı Bankacılar, çarkın nasıl don- duğunu bılıyorlar ve kurtarabılecekle- nnı kurtarmak ıçın Çağlar'ın şırketle nnın uzenne Çağlar'ın anladığı yontem- lerle gıdıvorlar Cavit Çağlar ın şımdılık gorünurde- kı en önemlı desteğının Cumhurbaşka- nı Suleyman Demırel olduğuna \one- lık ıddıalar da gundeme taşınıyor Cum- hunyet'e konuyla ılgılı yorum yapan Bursalı bır sıyasetçı, Cumhurbaşkanı Demırel'ınAnkaraTıcaretOdası nda- kı konusmasını anımsatarak "Çağlar'ın atbğı her adımdan Savtn Cumhurbaş- kanı'nınbılgısıvardır Baba-oğulılişki- sindebu kez>vfa gosteren ısım sayın cum- hurbaşkanı ohnor. Çağlar'ın.>asakh dö- nemde vaptıklannın karşılığını 2. kez atanası gerçekleşebilecek mı? Beklevip göreceğiz" dıye konuştu Krız yabancı sermaye ızınlerıni de etkiledı YıHar 1890 1991 1992 1993 1994 1995 1996f) 1997 19» 1980'den «baren TOPMM ff Fansltnp banb MritaZJmfrırabı nOak EtâdĞn Izın yer yab^er (müyonl) 1.86116 1967 26 1J1996 2023 39 147761 2938 32 3.83697 167820 1645.76 2aasa43 tri*znd«w tfn Yabnm bdgttuL (mtyarS) 185492 158939 17978.3 70136^ 37.202.3 328 447 8 U50 852.1 62i 461 1 1016.S533 14Û2J7S mtfidujunU* Kumûla« fwmt saym 1866 2123 2J30 2554 2.830 3161 3.582 4069 4İ33 mtmrt»tttıt Ri 9*^1 Imttyonl» 1İKB 1041 1.242 1016 830 1 127 SM 1032 5»n 11234 rprennıpn Yabancı sermaye izinleri düştü Ekonomi Servisi - Ha- zıne Musteşarlığı, Tûrkı- ye'ye gınş ıznı \enlen yabancı sermaye tutan- nın bır oncekı yıla oran- la yuzde l 95 duşuşle l mılyar 645 mılyon dola- ra genledığını bıldırdı fzın venlen yabancı sermaye tutanndakı azal- maya karşın, yatınm bel- gesı duzenlenen yaban- cı yatınmlann tutan, on- cekı yıla gore 1017 mılyar dolara yukseldı Venleregorel980'den geçen yıl sonu ıtıbany- la Turkıye ye gınş ıznı venlen yabancı serma- ye tutan 23 mıh/ar 850 4 mılyon dolara, yabancı sermayelı yatınmlann tutan da 3 mılyar 402 mılyon dolara yukseldı Geçen yıl, toplam ya- tınm tutan 1 katnlyon 17 tnlyon lıra olan 366 adet yatınm ızın belge- sı duzenlendı Bu yatı- nmlar ıçın 731 mılyon dolarlık yabancı serma- ye gınşı ongoruldu Ya- tınm ızın belgesı duzen- lenen yatınmlann 247'sı ımalat, 102 sı hızmetler, 9'utanm 8'ıdemaden- cılık sektorunde bulu- nuyor Yücaoğlu adında anlaşıldı TÜSİAD'ayeni başkan adayı JSTAiNBUL (AA) - Turk Sanayıcılen ve Işa- damlan Derneğı (TUSİ- AD) 2000 yılma, enerjı konusunda uzmanlığıy la tanınan ve Aırbus ıle General Electnc ın da- nışmanlığmı da yürüten Erkut Yücaoğlu ıle gır- meye hazırlanıyor TÜStADüyelerı tara- findan ısmınde anlaşılan Yücaoğlu I4Ocak'tals- tanbul'da yapılacak 29 olağan genel kurulda, TUSlAD'ınlO yonetım kurulu başkanlığına ge- tınlecek Yucaoğlu'nun, lıstesınde yenı ve ıddıah ısımlere >"er vermesı bek- lenıyor Yuksek Istışare Kon- seyı Başkanı Bülent Ec- zaabaşıısebu gorev ını 2 yıl daha surdurecek Anadolu sermayesının temsılcısı olarak 2 yıl ba- şanlı hızmetler gerçek- leştıren Muharrem Kay- handa hazırladığı "Tfir- Idye'ninFırsatPenceresi: Demografık Donüşüm ve İzdüşümleri" adlı rapor- la uyelere veda edecek Yabancı sermaye hareketleri son 9 yılda yerinde saydı * Türkiye güven vermiyor HAZALATEŞÇAKIR Yabancı Sermaye Demegı (YASED) Genel Sekreten Abdurrahman An- man, Turkıye'dekı yabancı yatınm ora- nınınson9yılda 1 mılvardolardasey- rettıgıne, dunyadakı 400 mılyar dolar- lık yabancı serma>edekı payının da bınde 2 5 gıbı duşuk bır oran olduğu- na dıkkat çektı Anman, bunun sıyası ıstıkrarsızlık ve yatınmcı ıçın guven or- tamının oluşmamasından kaynaklan- dığını söyledı Anman, Türkıye'mn dûnyada yabancı sermaye ıçındekı et- kınlığı ve kuresel knzın yatınmlara yansımasına ılışkın sorulanmızı ya- nıtladı - KüreseJ krizin Tûrkiye'dekı vaban- a sermaye hareketleri ûzerindeid etki- sini değerfendirir misiniz? - Tûrkiye'dekı yabancı sermaye ha- reketlennı çok fazla etkılemedı Çun- kü etkılenebılecek düzeyde yatınm • Anman, Türkıye'mn dunyadakı 400 mılyar dolarlık yabancı sermayedekı payının bınde 2.5 gıbı düşük bır oran olduğuna dıkkat çektı yok 1990 yılında 1 mılyar dolarsevı- yesını yakaladık, Endonezya Brezıl- ya, Meksıka aynı oranı gostenrken Çm 3 5 mılyar dolardı Nufusumuz bu ül- kelerden az olduğu ıçın hepsının onün- de yer aldık Maalesef Turkıye ıvme- lenerek artan bu yatınmlan devam et- tıremedı 1995 yıhndan bu yana yuz- de 5-10 arasında kaldı Bu oran ıçınde 50-100 mılyon venı yatınm demek - Dunyadakı sermaye hareketleri içinde Turk \atinmcilann pavı nedır? Türkıve'dekı >abancılar konusunda neler sovieyebilirsiniz? - Dunyada doğrudan yatınmcı ola- rak toplam 400 mılyar dolar dolaşı- yor Türkıye'mn payı ıse bınde 2 5 ora- nında. Şırket sayısınagelınce, Hazıne venlenne gore 4 bını geçıyor Bu al- datıcı bır rakam Bunun ıçınde haber vermeden ülkelenne donenler de var tlk 200 şırket bu vatınmlann 4 te 3'ünu teşkıl eder 500 dolavında cıddı yatı- nmcı olduğu so> lenebıhr -OzeHeşürme, yabancı şırketlerin de ıştahını kabarlıyor. Bu konuda nelersöy- le>ebüırsiniz? - Özelleştırme var mı dıye sormak lazım Türkıye de bugune kadar yapı- lan ozelleştırmenın tutan 5 mılyar do- lann bıraz ustunde Almanya butun Doğu Almanva'yı ozelleştırdı 250 mılvarmark artı ıle programı kapatma hesaplan vardı Ancak 400 mılyar mark eksı ıle kapattılar Tûrkıye'de 5 mılyar dolar olması dunya olceğınde çok cıddı bır olav değıl YİD daha da kotu. Turkıye'de sıyası ıstıkrarsızlık tablosu var TOBB, bankalann icra takibinde tolerans göstermesini istedi Sanayiciden 10 maddelik istek TARIKYILMAZ Bankacı-sanayıcı buluş- masından somut bır karar çık- mamasına karşın ürenm ke- sımı ısteklennı 10 maddelik bır dosyada bankalara ılettı Bankalann temsılcılenne da- gıtilan dosyada Turkıye Oda- lar ve Borsalar Bırlığı temsıl- cılen, bankalann verdığı kre- dı faızlennı zaman ıçınde de- ğıştırmemesını ve odenme- sınde guçluk çekılen kredıle- nn ıcra takıbme başlanılma- smda tolerans göstenlmesı- nı ıstedıler Öncekı gun Türkıye Oda- lar ve Borsalar Bırlığı (TOBB) önculuğunde, Ban- kalar Bırlığı temsılcılenyle yapılan toplantıda, sanayıcı- ler bankalardan krediler ko- nusunda daha esnek davran- ması ıçın ıstekte bulundular Sanayıcı, 10 maddede topla- dığı çözüm önenlennı Ban- kalar Bırlığı temsılcılenne ıietırken Bankalar Bırlığı Baş- kanı Ersin Ozince sorunlar konusunda "bassasiyet'' gos- tereceklennı soylemekle ye- tındı TOBB tarafindan dağıtı lan dosyada bankacılık sek törüne ılışkın bılgılere de >er verıldı 1998 yılının ılk 11 ayında bankalann toplam mevduat hacmı yüzde 88 ar- tarken kredı stokundakı artı- şın sadece yuzde 50 5 'te kal- dığına dıkkat çekıldı 98 mıl- yar dolara ulaşan dış borçla- nn dortte bınnın kısa vadelı olduğu. 10 katnlyon lıravı aşan ıç borç çerçevesınde guçluklerle karşılaşılaşaca- ğı, mevcut konjonkturde dış borç bulunamamasının ozel kesımın >urtıçı borçlanabı- lır fonlar pıyasasından dış- lanmasına >ol açtığı belırtıl- dı Dosyada bankalann nsk- sız olan yuksek faızlı Hazı- ne bonosu alımına \ebunu re- poyla fınanse etme yoluna voneldıklen de kavdedıldı Rusya'dakı knzın de etkı- sıyle reel faızler uç ay ıçın- de yuzde 45 e kadar tırman- dığı ıfade edılen dosyada şu goruşlere yer venldı "\ uksek reel faize karşın risk nedenhle dıs kavnak gı- rişı olmadı. Turkı\e dış fi- nansal kavnak bulma çahşma- lannı \oğ\ınlaştırmanın \a- nında toplam kredı hacmın- de de daralma\ a olanak ver- memelıdır. Bu yapılmazsa ekonomıdeki daralma vavı- lıp dennlesebilir." Üreticilerin bankacılardan istekleri 'Verilen kredifaiüdeğiştirilmesin • Her şçyden önce bankalar, sanavici ve tuccara açmah ve açılan krediler kullandırılmalıdır. • Krediler vadesınden önce gen ıstenmemelıdır • Vferilen kredilerm fairferi zaman içinde dcğistirilmemelidir. • Kredı faızlen duşurulmelıdır • Krediler için gavrimenkul ipoteği teminat kabul edümeUdir. • Aldığı kredilen kapamayan bır fırma taahhütlennı yenne getınyorsa yenı kredı ıçm bulunabılmelıdtr • Esimbank kredilen için işçi çtkarmaına şartına bağlanmamalıdır. • Odenmesmde guçluk çekılen kredıler ıçın ıcra takıbme başlanılmasında tolerans göstenlmelıdır • Esunbank kredıfcrinden kflçfik ve orta olçekli ihracatçılar da vararlandınlmalıdır. ÇİFTÇÎ DOSTU SADULLAH USUMİ Amerikalılap Hayvan Pazapımıza da Giriyor Amenka ve Avrupa Bırlığı'ne uye ulkelerın Turk hukumetıne yaptığı baskılar sonuç verdı Mesut Yıl- maz hukumetı gıderayak canlı hayvan ıthalatına ızın veren kararnameyı ımzaladı Karar bırkaç gun on- ce Resmı Gazete de yayımlanarak yururluğe gır- dı Artık Turkıye'ye ıstedığınız ulkeden, ıstedığınız kadar canlı hayvan getırebılırsınız Bu kararname sadece hayvancılığımızın sonu olmakla kalmayacak, aynı zamanda 2OOO'lı yılla- ragırerken ulkemızdeyenı tıp 'kolelık donemı'r» de başlatacaktır Daha da acısı, Amenkan Buyukelçısı Mark Par- ns'ın bır uyarısının hemen ardından Turk hukume- tının ıthalat kararı alması ve aynı ay ıçınde yurur- luğe sokmasıdır Eğer Turk hukumetırthalatkaran almasaydı Ame- nkan buyukelçısının geçen ay ıçınde yaptığı uyan belkı de hıçbır onem taşımayacaktı Tartışmak ak- lımızın kenanndan bıle geçmeyecektı Ancak hu- kumetımızın uyarının ardından ıthalata ızın verme- sı, buyukelçının konuşmasını tanhı bır belge halı- ne getırdı Bu nedenle, konuşmanın ılgılı bolumlennı ya- yımlamaktayarar goruyoruz Buyukelçı Mark Par- ns'ın, Amenkan-Turk Konseyı sığır ve et sanayıı ya- tınm heyetı ıçın Ankara'da venlen resepsıyonda yaptığı konuşma şoyle "Aralannda ATC'nın yenı seçılen başkanı ün- coln Mc Curdy ve McDonaid Internatıonal'ın Baş- kanı Ceska'n/n da bulunduğu heyetın amacı, Turk sığır ve et sanayıını ıncelemek ve Amenkan fırma- lannın et üretımıne yatınm yapmasını teşvık ede- cek bır ortamı destekleyecek yaratıcı bır yaklaşı- mı sağlamaktır Tûrkiye'dekı zıyaretı sırasında heyet, ulkenın muhtelıf bolgelennı gezerek et uretımı ıle ılgılı tum faalıyetlen, bu arada ozellıkle sığır yetıştıncılığı, hayvan genetığı, kesımhaneler ve et ışleme faalı- yetlennı inceleme fırsatı bulacaktır Heyet aynı za- manda, sektorun ınsan kaynaklarına yatınm yolu ıle ozellıkle de eğıtım, teknolojı transfen ve malı hız- metler konulannda gelışmesını araştıracaktır Çoğunuzun bıldığı gıbı Turkıye, Amenka tarafin- dan, gelışen en önemlı 10 pazardan bınsı olarak belırienmıştır Ancak tarım sektorundekı tıcaret engellen, tanmsal tıcaret ve yatınmlann yuksek potansıyellennden tam olarak yaraıianmasını en- gellemeye devam etmektedır" Buyukelçı Mark Parrıs nıhayet baklayı ağzından çıkanyor "Hukümet (Turk hukumeti), 1996'dan ben Dun- ya Tıcaret örgutu kurallanna aykın bır şekılde sağ- lıklı hayvan ve et ıthalatını yasaklamaya devam et- mıştır Amenka, Turk hukumetını bu yasağı kaldır- ması ıçın sureklı olarak uyarmış ve hedefinı son kar- ma ekonomık komısyon toplantılannda da aynn- tılı bıçımde tartışmıştır Eğer Turkıye yehı sığırlan- nı gehştırmeyı umıt edıyorsa, tyı ve kalıtelı damız- lık sığırtan ıthal etmelıdır Tuketıcı ıçın fiyatlan du- şurecek ve hayvancılık, et ışleme sanayılennde yatınm ve teknolop transfennı destekleyecek re- kabetı teşvık etmelıdır" • • • Buyukelçının konuşmasını okuyunca "Bundane var?" dıyenler çıkabilir Onemsemeyenler, hatta doğal bır altş venş gıbı gorenler olabılır Ancak ıkı veya uç yıldan ben gelışen olayları ve tartışmalan yakından ızleyenler buyukelçının ne demek ıstedığını kolayca anlayabılırler Amenka'nın yıllardan ben hedefi, Turkıye'yı ta- mamen kendı pazarı halıne getırmektır Aynen, sı- gara ve tutunde olduğu gıbt Tûrkıye'de kendılen ıle ışbırlığı yapacak şirket- ler bıle hazır Amerıka'dan uzun vadelı ve duşuk faızlı kredılerle Turkıye'ye bır anda on bınlerce sı- ğır getınlecek Iç pıyasalanmız boylesıne bır akın karşısında al- lak bullak olacak Bugune kadar bır tek kuruş dev- let desteğı alamadığı ıçın kendı sınırlı ımkânian ıle çabalayan yerlı uretıcılenmız, guçlu Amenkan ser- mayesının karşısında ezılecek ve yok olup gıdecek . Hem de bır daha dmlmemek uzere Turk hayvancılığı tamamen yok olduktan sonra da Amenkan sermayesı ıle yerlı ortaklan ıstedıkle- rı gıbı at oynatacak Tabıı, ardından da fiyatlar bu- yukelçının dedığının aksıne, ıkı veya uç katına çı- kacak Her yıl mılyarlarca dolar da Amerıkan şır- ketlenne uçup gıdecek Buyukelçı de zaten Amenka'nın Turkıye ıle ılgılı nıyetlennı açık açık soyluyor Örneğın, Turkıye'yı Amenka'nın dunyadakı en önemlı 10 pazanndan bınsı olarak gorduklennı saklamıyor Hayvan ıthalatının yolunu açan kararnameyı ın- celemeye devam edeceğız DPT'den 1999 tahminleriANKAR\(AA)-Dev- let Planlama Teşkılatı (DPT). geçen yıl dıbe vu- ran Asya ülkelen ekonomı- lennm bu yıldan ıtıbaren pozıtıf büyume oranlannı vakalayacaklan tahmmın- de bulundu Tûrkıye'de ıse ıç taleptekı yavaşlamanın 1999 yılında da devam ede- ceğı kaydedıldı DPT nın 1999 yılına ılış- kın değerlendırmesınde, fınansal pıyasalardakı pa- nığın azalmasına karşın malı knzın reel sektör üze- nne olan olumsuz etkile- nnın daha belırgmleşme- ye başladığı vurgulandı Ancak bu yıla aıt dünya tı- caret hacmıne ılışkın tah- mınlenn 1998 yılına gore daha ıyımser olduğu kay- dedılırken 1999 yılında gelışmekte olan ulkelerde nsk pnmının azalacağı ve bu ülkelenn buyüme hızı- nın bır mıktar yukselece- ğı kaydedıldı Bu bekle- yışler çerçevesınde IMF tahmınlenne gore, 1998 yılında yuzde 2 2 olan dun- > a geneltndekı büyume hı- zının 1999 yılında da ay- nı sevıyeyı koru>acağı on- goruldu Değerlendırme- de, nskler bulunduğu da kaydedıldı Turkıye'ye donuk bek- lentılerdıle getınlırken de oncelıkle 1998 yılı progra- mı çerçevesınde uygula- nan malıye, gelır ve para polıtıkalannın yanı sıra global knzın de etkısıyle, yılın ıkıncı çeyreğınden ıtı- baren yurtıçı talep artışı \e GSMH büyume hızında belırgin bıryavaşlamago- rulduğune ışaret edıldı 1999 yılına, hâlâ suren kn- zın Güney Amenka'y a sıç- raması ıhtımalının olduğu bır ortamda gınldığı vur- gulanan değerlendırmede, dunya genelındekı bu ge- lışmelerden Türkıye'mn ıhracat pazarlannın önem- lı bıçımde etkılenmesının ve bu çerçevede 1999 yı- lında dış talep gelışmele- nnın buvumeve katkısının sınırlı duzeyde kalmasının beklendığı kaydedıldı