Katalog

26 EYLUL 1998 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA 15 Sesşizligin adı, İzzet Sessızlığm adndı tzzet Uzakta duran ama\akm Yokmıış gıbı ama varhğını ıssızlıkta dunımsatan Kuskun ıçe gomulu belkı Ama dermden denne akatı \ eralcı su\ u bereketınde Topu topu 50 y ıla neler sığdırmadı kı9 Sağlık Eğıtım Enstıtusu, oğretmenlık Basın Ya\m iuksekOkulu Hukuk Fakultesı Avukatlık O\ku\e şıır Karıştırsanı: Çağ \apıt Oluşum Turkı\e Yazılan Yaba Varlık Cumhumet Kıtap Insancıl Damar Yazıt dergılennın sararmış \ apraklannı karamsarlığa goz kırptıkça sorgırfay an ınsan sicağını demle\ en gozlem ııstası tzzet çıkageleceknr "Bu yolda önce de yurumuştüm. Duş gibi gelen çotukluk anılarımı vokladım... Ah, acımasız zamanl Yerinde dursan ya! O günlerde hep geçmesını istiyorduk. Şimdi de byle. Sanki ne kazanacağız? Omür bitiyor. Önûmüzdekiyıllar azalıyor. Yaşlanıyoruz bir de. Bir yolculuğun sonu gıbı olum. Koşa koşa gittiğimiz, isteyerek, Bilmiyoruz ya da bilmek istemiyoruz. Aslında yaşamdan beklediklerimize koşuyoruz. Sonuçta bulduğumuz ise ölüm. Mutlu çotukluk günlerimiz çok gerılerde kaldu" İzzet Kılıçlı olumun acımasız sapağına erken geldı Chkulen, \apıtları \aşamdan bekledıklenne koşu\ or. koşu\or Gozden kaçan pazarlık4\4P lı De\ let Bakam Eyüp Aşık ıle ul- kıtcu maf\a lıden Alaattin Çakıcı arasmda \apıldığı ılen sürulen telefon goruşmesmde- kı bir pazarlık her nedense gozlerden kaçı- rılıyor Pazarlıkşu Çakıcı birdeıletbankasının ozelkştınlmesındenpay ıstnorASAP lılara baskı \apı\or Konuvu buradadondurahm \e Danışta\ ıtı geçen günlerde "tdari Lsul Ya- sası" değışıklığıne ılışkm Başbakanlığagon- derdığı goruşten bir bolume dıkkat çekelım Damşta\ ın \ akmması çok çarpıa "Idare, çalıstıracağıpersonelibelirleme- de,personeltayın veterfünde, her türlü eko- nomık faalıyetınde, yaptığı ıhale işlemle- rinde, neredeyse gelenekseUeşen, giderek yadırganmayan kayırmacılık ve siyasi bas- kı nedemyle objektıf hukuk kurallanm ye- terınce uygulayamamaktadır. Siyasallaşan idare; hukuku,yargı kararlannı engel ola- rakgormekte, hukuku zoriayvp kendısinehu- kuk dışı alanlaryaratmaya çalışmaktadır." Belleğımızı ıokla\alım Kamunun, halkın oz malı olan kuruluşların ozelleştınlmesme karşı çıkanlar bu uygulamaların ıktıdarda- kısnasılere\akınkışılere majyaıa rantne- \e \aradığım ısrarla dıle getırdıler Ozelleşnrmelenn hukukdışı olduğuna ılış- kın sa\lar bolge ıdare mahkemelenne, Da- mştay'ataşındı Yargı çoğuozelleştırmemn hukuk dışı olduğunu karar altına aldı Ancak bu kararlann tumune \akım "ida- re" vanı stvasal ıktıdarlar tarafından uvgu- lanmadı Halen de mgulanmnor Danışta\ m Başbakanlığa bıldırdıgı gorüş- te \ er aldığı uzere "siyasallaşan ıdare, hu- kuku,yargı kararlannı engelolarak görme- ye, hukuku zorlayıp kendısine hukuk dışı alanlaryaratmaya " devam ednor Halkın malı ıle ılgılı maj\a\la çeıelerlepa- zarlık \apılı\or Yetmedı mı gundemdekı enerjı sektoru ıhalelennde olduğu gıbı Da- nışta\ uzennde "styasıbaskt"kundma\a hat- ta anayasada değışıklık \apıhp Danışta\ m "denetim " hakkı elınden almnuna çalışılı- \or Çurumenm odak noktasında "devleti küçûltmek" adına \ola çıkan kamu gucu- nu. kamu ka\ nakkuim tekellere çetelere dex- retme\ı amaçlavan sıvasıler \ar Bunlardan kurtulmadıkça burnumuzun dıreğı ığrenç kokulardan kınlma\a de\am edecek GiinahEskı Merkez Bankası Başkanı, ANAP MılleUekılı RüşdüSaracoğ- lu, sennayeye odun uzerıne odun venlmestneyol açan sozde "kriz "e vonım gelırmış "Turgnt özal, 17 sayüı karart kaldırdı. Bu karar ol- saydı, bugünkü sıkıntılar yaşan- mazdı. Doviz taşıma bzgüriûğü geldi. Bunda Özalkadarbenim de günahım var. Çıinkü, bütûn bun- lar Türkiyeekonomisinin dünyay- la entegre olmasma yol açlL Şu anda uluslararası sermayede her- hangi bir ülkede ödeme güçlüğü çıkarsa, bundan Türkiye de etki- leniyor." Günahı ve vebalı Turgut Özal 'ı "çağın en büyük devrimci- si" ılan edenlenn başına CHP hderı Deniz Baykal, erken seçımde "karanızlara " goz dıkmış Şunları soylınor "Kararsız oyların çokluğu, CHP'nin oy artiji içın en uygun ortamı oluşturuyor." Ba\ kal a gore kararsızlar CHP 'vı sıçratacakmış KararsızlıkBir başka anlatımla kararsızlar, karar^ızları kararsız bir bıçımde kararsız dawanmama noktasına sıçratmama kararsızlığına duşmevecekmış Abartırsamz bu mantık bir lekerleme\ ı çağrıştınr Bir kararsız bir kararsıza "Bre kararsız, gel kararsız kararsız kararsıziarda karar kılalım " demış Olumsuzluk uzerıne çeşıtleme \apılacağma, olumlu doğrultu tuttumlsa "sol karariılık " gosterılse "oy artışt ıçın en uygun ortam " \akalanamaz mı'' Kararlılara kıran mı gırdı9 Dil bayramı kutlu olsunBugıın Dıl Bayramı Dıl Derneğı, saat 10 OO'da Mıllı Kutuphane Konferans Salonu 'nda "4bece Devriminin 70. yılı Sergisi"nı açacak, ardından "Abece Devrimi ve Türkçemiz " başlıkh açık oturum \ apılacak Bu \ ıl "Ömer Asım Aksoy Dil Öduliı "mı gencecık bir \azar Akgün Akova kazandı Akova -Yıkık Bir Çocuk Bahçesi Gibiydi Yüzü " adlı kıtabında huzunler ıle se\ınçlen duşunceler ıle bırıkımlerı harman etmış, \azarlıgımn uretken hasadım \apmış Sara\bosna da nmnısız derın uykulara \atmış çocuklann mezarlarına bırakılan "kahverengi ayı ve beyaz tavşan "lardan soz açnor Akova Orhan Veli'mn adaşı, kasabanın "en eli uz, yakası düz" terzısı Orhan Amca 'nın yedığı se\da vurgununu da ondan oğrenıvoruz Sokak kedılennın ku\ruklarının donmaya başladığı gun açılan ınsant ı kapıdan ıçerı buyur ednor Akova okurunu, ağaçlardan arkadaşlarını tanıştırnor bir bir Sevgılı Akova, Turkçe nın ba\ramında bugun saat 16 00 da Mıllı Kutuphane de odulunu alacak Dıl Bayramımız kutlu olsun ISSIZ ODA YAZILARI VEDAT ÖZDEMİROĞLU 'Abigate' Üzerine Çeşitlemeler Merak edıyorum Alaattın Çakıcı hangı takımı tutuyor^ Telefon def- terınde Ogun Altıparmak'ın numarasının da olması Fenerbahçelı ol- duğunu mu gostenyor? Acaba Çakıcı Eyup Aşık'ı sık sık aradığı gı- bı Altıparmak'ı da arar mıydı'? - Abı selam, ben Alaattın1 - Buyrun? - Abı ben hasta Fenerlıyım1 Gerçı uzun zamandır yurtdışında oldu- ğum ıçın maçlarını ızleyemıyorum ama kalbı Fener'le. - Ne ıstıyosun kardeşım? - Bu Sergio'ya bı sunj parat)tfecîl(rat)t,TTiye oynamıyor? Sakat fa- lanmı7 - Yoo, sakat değıl - Vay1 Hem sakat değıl hem de oynamıyor ha1 Vurdurayım mı topu- ğundan"? - Rahatsız mısın kardeşım ne dıye vurduruyosun adamı'' - Fener'e bir gonul hızmetım olsun abı' Istıyorsanız bır-ıkı santrafor ayartayım gondereyım buradan, ucuza bağlarız1 - Gıt başımdan be adam1 - Ben gorevımı yaptım abı1 Içım rahat' Fenerbahçe benımle gurur duyar, duymaz, o ayrı1 Parma maçına tahlıyem yetışmez, ama bir son- rakı turda Fener'ın deplasmanında trıbundeyım abı1 Saygılar1 Gonul ısterdı kı, bu konuşma gıbı "Eyup Aşık-Alaattın Çakıcı" go- ruşmelerı de hayal urunu olsaydı Fakat ne yazık kı gerçek Halkı Ça- kıcı ve benzerı tetıkçılerden, bıtırımlerden, kabadayılardan korumak- la gorevlı devlet bakanı, yeraltı dunyasının devrık kralı ıle "abılı-kar- deşlı" derın bir muhabbete gırmış Gerekçe gayet ılgınç Çetelerle mucadele ıçın bılgı almak1 "Amenka'ya senın ıçın ekıp gelıyor Alaat- tın, uzasan lyı olurr turunden "on bılgıler" vermek ıse "gorev ıcabı" gınlen bu ılışkıde gelışen sıcak ıletışımın bir sonucu olsa gerek Eyup Aşık ıstıfa etmeden once "kardeşım" son bir kez arayıp "Bırsure gö- ruşmesekıyı olurAlaattın, kafam çokkanşık^d^ mı onu şımdılık bı- lemıyoruz' • • • EyupAşık'ınıstıfasıylasonuçlanan "Ab/gafe"vakası,DYP'lılennyu- zunuguldurdu Şımdı sığınacakları cumle şu "MesutYılmaz,yo/suz- luk ve çetelerle mucadele sozu vererek başbakan olmuştu, sonuçta ne oldu, ışte Mustafa Kalemli'n/n yolsuzluğu, ışte Eyüp Aşık'ın çete bağlantısı1 " Tabıı bu cumleyı sarf ederken "yolsuzluk" der demez akla Tansu Çılter'ın, "çefe" denıldığınde ıse "Ağar- Bucak" ıkılısının geldığını unutmuş gorunecekler Belkı de gerçekten onların aklına bu ısımler gelmıyordur Herhangı bir ısmıngeleceğıbırazcıkakıltaşısa ınsan Çıl- ler'ın partısınde ışı ne ? • • • Alaattın Çakıcı, son mesajını Butent Ecevıt ıle Deniz Baykal a yol- ladı ve "Işte sıyası kırlılıkten kurtulmakıçın sıze fırsatçıktı" dedı Yıllar- dan ben sol kıtlenın bırleşme çağrılarını duymazdan gelen, yuzlerce polıtıkacının, bılım adamının koşe yazarının bu yondekı gayretlenne tepkı gosteren Ecevıt, acaba Çakıcı yı dınleyecek mı? Bakarsınız, bir musıbet, bın nasıhat karşısında surprız bir değer kazanır ve Çakıcı'nın "dışardan desteğıyle" CHP ıle DSP bırleşır' Bırleşen yenı partı, "çete- lerie mucadele" konusunda nasıl bir tavır alır onu da zaman gosterır 1 Çakıcı'nın sosyal demokrat lıderlere yaptığı çağrı duşundurucu Olurya, ınsan bazen çevresınden sıkılır, yenı sımalartanımak ıster Mer- kez sağ denılen kesımle kesıntısız muhabbet kurmayı başaran Çakı- cı "Sıkıldım abı ya, hep aynı tıpler, hep benzer konuşmalar 1 Dur, sol- dan da bırkaç dostedıneyım, hayatıma renkgelsın'" dıye mı duşundu acaba9 • • • Mesut Yılmaz, geçen hafta basın toplantısında "devlet ıçı çetele- nn" varlığından bahsederek bu durumun cıddıyetıyle ılgılı kaygılannı aktardı Yılmaz'ın "elınde yetkı olmayan bir muhalefet lıden" edasıyla konuşması ve neyı kıme şıkâyet ettığı anlaşılmaması biryana çok da- ha beter bir olay da yaşanabılırdı basın toplanfısı sırasında Duşunse- nıze, Başbakan, açıklama yaparken gereksınım duyduğu bir belgeyı almak ıçın Eyup Aşık'ı aranıyor ıkı yanına bakıyor Eyup Aşık yok 1 Fı- sıltıyla "Eyup Bey nerede" dıye soruyor yanındakılere "Kondora çık- tı, cep telefonundan Fransa'yla goruşuyor" dıyorlar1 Bu durum gerçek olsa, Eyup Aşık Başbakan'ın yanına "faze bılgıy- te" gelır, Yılmaz da bunu hemen basına aktararak "Şımdı aldığımız bir habere gore, Çakıcı şu an hucresınde şınav çekıyon1 " der ve hukume- tın çetelere karşı ne kadar guçlu olduğunu kanıtlardı1 • • • Olayla ılgılı bir başka ıddıa da, Çakıcı'nın Eyup Aşık, Mehmet Alı Yılmaz, Meral Akşener, Cavit Çağlar ve benzerı "sağ kol" polıtıka- cılarla sınırlı kalmayıp bızzat "kol sahıplennden" Mesut Yılmaz'la da goruştuğu yolunda Yılmaz bu ıddıayı Amenka'dan yalanladı "Çakı- cı'yı ne gordum ne de onunla konuştum " Başbakan haklı gorunuyor Çunku Eyup Aşık'la dıyalog rıtmıne bakılırsa, Çakıcı serı konuşmayı sevıyor Uzun surelı susuşların canını sıkacagını bıldığı ıçın Yılmaz'la konuşmayı goze alamamıştır1 • • • Bazılan, Nıce'te yakalandığından ben Çakıcı ıçın ısrarla "Mert ço- cuk1 " dıyor Insan başkasını overken kendını de over, "lyı, zekı, başa- nlı vb " dedığı ınsanlardan kendınden ızler bulur Çakıcı'ya "mert" dı- yenlerın "merf/;/(çap/"boyleceortayaçıkıyqr Çunku onların çoğunun gozunde Deniz Gezmiş ve arkadaşları hâlâ "haın>" • • • Mılyonlarca dar gelırlı, ınsanca yaşama kavgasında Devlet Baba'dan anlayış ve yardım beklıyor Onları elının tersıyle ıten Devlet Baba, ba- zı şanslı ınsanlara ıse "abılık" etmekte hıç tereddut etmıyor Sırtını "Devlet Ab/"ye dayarsan, o sırt yere gelmıyor Hangı ban- kalar teklıf edıldı, kımler "tuyo" verdı, hangı eller sırt sıvazladı"7 Baka- lım, Aşık'a "Çakıcı" sorulabılecek mı? HAYVANLAR ISMAIL GLLGEÇ Ismaıl Gulgeç yıllık ıznının bir bolumunu kullandığından çızgılerıne ara vermıştır. KİM KİME DUM DUMA BEHIÇAK behicak(o turk.net ÇİZGİLİK KÂMİL MASARACI HARBİ SEMİH POROY MIRMIRLAR UĞUR DLRAK iU BfR K£"Dİ RAK ... r~ KA&UL EDİLM6M TARİHTE BLGÜN MÜMTAZ \RIKAN 26 Eylul PROFUMO SKANÛALI! 1963'7E BU6UM, ıUGİLTERE'OE, BAŞ1V*R6tÇ LOKD DSNMIHG, UA2IRLADIĞI PROTUMO RAPOGUNU Kl- 7AP OLARAK YAflMLATTI AYNI YILIN HAZIKAN AYINPA, SAVAÇ 8AKANI JOHN PROPUMO ILB IL- &ILI BlR SKANDAL. O/erAYA ÇlKAfZILMIŞn OLAY, SOVYETLB/? B/gLI&t'NE 8A2I OEM-£TSıKLAK<- NIN SIZPH?lU>/S/ ÇUPHESIYLE BAÇLAMIŞT7 61- D£K£f(, SOVY£T DENIZ ATAÇESl YSVSENI IVA - HOV'LA, PdOFüMO'NUN AYıVf K/RALJK KIZIAZLA (CH8IS77NE KE£L£#, MANDY RKJE PAVr££) IUŞKIMX DUKlAtt ANLAÇlLMIÇri. BU DUKUMU AYARLIMM OA,SOSY£TB DOKTORU STBPUEN V/AZD'PI. OLAY AÇIĞA ÇJKINCA, DOfCrOK /NTIH/Vl ETMIŞ, ANCAK A8AŞTTRMALAR SONUNPA,ıHGJ£JEe£ /çıN ĞNEM. R eNM AKTAZILMAPIĞ/ ANLAŞILMIÇTI GÖRÜŞ İSMAİL SOYSAL Kıbns'ta Federasyon mur Konfederasyon mu? (30 vı/ önce General de Gaulle 'un Ankara göruş- melerındekı telkını konfederasvon olmuştu ) Fransa'nın buyuk devlet adamı General de Ga- ulle'un 25-30 Ekım 1968'de Turkıye'ye yaptığı resmı zıyaret Turk-Fransız dostluğunun unutul- maz bır olayıdır Cumhurıyet Bayramımız sırasın- da gerçekleşen bu zıyaretle, Cumhurbaşkanı de Gaulle, Atatürk'e olan hayranlığını dıle getırmış- tı Yapılan resmı goruşmelerde Kıbrıs sorununa da değınılınce, unlu konuğumuz, gerçekçı bır yaklaşımla, çozumun konfederasyon olması ge- reğını ılerı surmuştu (*) Şoyle kı 25 Ekım 1968 gecesı yemeğınde Cumhurbaş- kanı Sunay ve ertesı gun öğle yemeğınde Baş- bakan Demirel, verdıklerı demeçlerde, Kıbrıs sorunu uzennde, 1967 Kasımı'nda Rum saldırı- sına kısaca değınıp tarafların çıkarlarını koruyan banşçı bır çozum ıçın o sırada BM gozetımınde toplumlararası goruşmelerden umutlu gıbı go- runmuşlerdı Oysa, De Gaulle son denlı açık ve gerçekçı bıçımde "Ada'dakı Turkler Turk kalsın, Yunanlılar da Yunanlı olsun" (que les Turcs res- tent des Turcs et Grecs soıent des Grecs) de- mıştı Boylelıkle onun gozunde Kıbrıs'takı Turk- ler ve Kıbrıs'takı "Yunanlılar" anavatanlannın bır parçası gıbı ıdı Nıtekım, Kıbrıslı Rumlar ıçın "grec-chypnote"değıl, "VunanMar"sozunu kul- lanmıştı 26 Ekım'de resmı goruşmelerde Sunay, bu konuda bıraz sonra Başbakanın konuşacağını soyleyınce, once De Gaulle yaptığı konuşmada, şoyle demıştı "Yunan çoğunluğunun Turklen ezmesını onlemek bakımından BM'nın gırışımı- nı desteklıyor ve BM Barış Gucu'nun gıderlen- ne katılıyoruz. Ama bu bır çozum yolu olamaz Çunku sorun tehlıkelı boyutlarkazanıp Turkıye ıle Yunanıstan'ı çatışma durumuna getırebılır Bu onlenmelıdır Kıbns'ta Yunanlılar YunanıstanftaK kının bır parçası, Turkler de Turkıye Tuklen'nın bırparçasıdır Bırbınnden çok farklı olan bu top- • lulukları bır devlet ıçınde bırieştırmek yapay bır<, şey olur, doğru değıldır, sureklı olamaz Ayn ay~< rıyonetımlen olmalıdır Nasıl Trakya'da bır Turk- Yunan sınırı varsa, Kıbns'ta da olabılır Bu ayınıji* âının ıçın Turk ve Yunan hukumetlen anlaşma y yapabılır Ayrıca, uluslararası, orneğın Buyuk'' Devletlerden (Fransa, Ingıltere, ABD, Sovyetler, Bırlığı) bırguvence de sağlanabılır Kuşkusuz bu, her şeyden once sızlerın konusudur Bız dolaylı olarak ılgılıyız Benım sozlenm deyalnız Fransa'nto - goruşudur" Daha sonra konuşan Demirel, bu konuda şoy- le demıştı "Kıbns 'ta uluslararası anlaşmalarçığ- nenmıştır. Rumlar Turklere karşı ınsanlık dışı eys » lemlerde bulunmuşlardır Bız 1960 Anlaşmalann- y dan once sızın gıbı Ada 'nın ıkıye bolunmesını ıs- ' tıyorduk Kuşkusuz bu en lyısıdır Ancakonuger- çekleştırmek bır başka sorundur Şımdı ENO- SlS'ı ve Turkler'ın bır somurge halkı gıbı yone- tılmesını önlemeye çalışıyoruz Banşçı yoldart çozum ıçın BM gozetımınde goruşmeler surdu- rulmektedır " Ortak bıldırıde Kıbrıs konusunda, de Gaul- le'un açık seçık onerısıne değınılmemış, Turk tarafının adada son durum uzerınde açıklama- lar yaptığı, Fransa'nın da bu konuya onem ver- dığı ve ıkı topluluğun haklarını guvence altına ala- cak bır çozum bıçımı bulunması dıleğınde bu- lunduğunu belırtmekle yetınılmıştı Boylece, de Gaulle'un goruşmeler sırasındakı sozlerı adeta basından gızlenmıştı Dışışlerı Bakanı Çağla- yangil, gezı sonunda 30 Ekım'de yaptığı açık- lamada ıse, " Kıbrıs sorunu uzennde de durul- muştu Fransa bu davamıza buyuk anlayış gos- termektedır" demekle yetınmıştı Oysa, de Gaulle'un goruşu, adanın bolunme- sı bıçımınde olmasa bıle, bır ayırım çızgısıyle ıkı- ye ayrılıp adada bır konfederasyon kurulması anlamına geldığıne gore, bunun uzennde duru- labılırdı De Gaulle'un tek kalıcı çozum olarak ıle- rı surduğu bu duşunce bugun Turkıye'nın tutu- munu yansıtmaktadır Fransız dostlanmıza anım- satmak ıstedık (*) General de Gaulle ıle Ankara'da yapılan goruşmelerın tutanağından alınarak, o zamankı dıplomatlarımızdan Ismail Soysal'ın hazırladığı Fransızca makale ıçın bkz. "Espoır" dergısı, No 86, Parıs, Eylul 1992 BULMACA SEDİT YÂŞAYAA SOLDANS\ĞA: 1/ Herhangı bır zamanda bılınce çıkan \e bılıncı kuşatanyersızdü- şunce 2/ Sakağı da denılen olum- cul bır ha>\an hastalığı tkı şe> arastndakı karşı- 6 lıklı u>gunluk 3/ Turkıye'nın pla- ka ışaretı tlaç "Dedimdılbemı- çın saranp soldun 1 2 3 4 Dedı çektıklenm — yara- sıdır" (Âşık Ömer) 4 Al- ternatıfelektnk akımı uret- mekte kullanılan elektro- nık a>gıt 5/ Yunan mıto- lojısındekırtannsı Bırtur ıpekbkumaş 6/Postasü- 5 rucüsu 7/Sahıp olma, ka- g zanma Bırcetvelturu 8/ Optık aygıtlannda objek- tıften aldığı ışınlan goze verenmercek dızgesı 9/ 9 1950-1970 yıllan arasında geçerlı olan \e ışlev sel ^; ra donüşu amaçlayan raımarlık akımı - u r YUKARTOAN AŞAĞIYA l j f 1/ Nefes alabılmek ıçm hastayı ayakta durmaya > a da oturnja^ yazorla>ansolunumdarhğı 2/Bırılımız Ensız 3/Nazıpâr/" tısının hucum kıtasını sımgeleyen harfler Peru'nun para Bî-^" nmı 4/ Gerçekleştınlmesı zamana bağlı ıstek Bır elek trj>, lız a>gıtındakı artı uç 5/ Sakızla tatlandınlmış rakı 6/ 'Ha^ >ır' anlammda kullanılan söz Bır >CTde oteden ben olage^ len davranış 7/ Iştah açıcı olarak yemekten once sunulan melı zelere venlen ad Lıtyum elementının sımgesı 8/ Nıjerya'n'ın para bınmı "Bır dost bularaadım — akşam oldu' (Pw Sultan*' Abdal) 9/ Hollanda'nm plaka ışaretı Fas ta goçebelenn >çt- * leşık konut olarak kullandıklan tahkım edılmış kolektıf yapf