Katalog

ECumhurİYet kitap kulübü İçinizde benzersiz bir meşale taşımanız için tekarac: KİTAP' Turtocagı Cad No 39'41 f34334)Cağa)oğ(u1stantxjl TeM212&U01 96 Faks (212614 01 95 Cumhuriye Q)iO"7.4 CumhuriyetR AD YO İSTANBUL VE ÇEVREStNDE YAYINDAYIZ 75. YIL SAYI: 26652 / 150000 TL (KDViçmde) KURUCUSU: Y U N U S NADİ (1924-1945) BAŞYAZARI: NADİR NADİ (1945-1991) 26 EYLÜL 1998 CUMARTESİ Almanya KohVün son kozu yabancı düşmanlığı • Sağın kalesı Bavyera eyaletınde, Münıh'te Kohl'ün de katıldığı mıtıngin mesajı "Almanya Almanlarındır" oldu. Almanya'nın göçmen ülkesi olmadığı, yabancıiar kapasıtesının dolduğu vurgulandı. Maliye Bakanı Dr. Theo Waıgel, Mesut Yılmaz'ın seçimlere ilişkin mesajını eleştirerek, "Bizim seçimlerimıze; kimın nasıl oy kullanacağına kanşmasuı" dedı. SeçımJere gün kala, solda, sağda olası koalısyonlardan çok, merkezde büyük koalısyon telkinlen arttı ŞÜKMNSONBrinhaberi • 9. Sayfada İP 'lilerden tepki 'Gözaltı Petinçek'e komplo' • Doğu Pennçek'ın gözaltına alınmasını "komplo" olarak değerlendiren Işçi Partisi üyeleri, Ankara'dakı Genel Merkez ile Istanbul II Merkezı'nın önürıde protesto gösterisi yaptılar. • Ankara DGM Savcısı Nuh Mete Yüksel'in uygulamalannın hukuka aykın olduğunu öne süren IP tzmir II Başkanlığı, Adalet Bakanlığı'na suç duyurusunda bulundu. Ankara DGM'nın talimatıyla partinin Istanbul'dakı bürolannı arayan polıs, 3 IP üyesini 3 adet tabanca ile birlikte gözaltına aldı. I 5. Sayfada Mutfak masrafı 74 milyon Yoksulluk sınırı 224 milyon lira • Türk-Iş Araştırma Merkezı'nın hesaplamalanna göre Türkiye'de dört kışılık bır aılenın aylık mutfak harcaması son bır yıl içınde yüzde 85.3 oranında artarak 74 milyon lıraya ulaştı. Bu ailenin dığer giderlen de dikkate alınarak belirlenen "yoksulluk sının" ise 224 milyon lirayı aştı. • 3. Sayfada Dil Devrimi 'nin yıldönümü İnönü 'nün ilk öz Türkçe söylevi • Türk dılınin özleşmesi için çaba harcayan devlet adamlannın başında Ismet Inönü gelır. Söylevlennde önerdıği sözcüklerden pek çoğu bugün de yaygın bıçımde kullanılmaktadır. Söylevlenyle demeçlerinde an ve duru bır dıl kullanmaya özen gösteren Ismet înönü. 1939 yılında Cumhurbaşkanı olarak yaptığı bir açış konuşmasını da aynı ilkelere göre hazırlamıştı. • 13. Sayfada ANAP ve DYP'nin yasadışı odaklarla günyüzüne çıkan ilişkileri, siyasetteki kirlenmenin göstergesi Sağ çetebatağmdaSUSUrlUk ortaya Çlkardl Türkiye'deSusuHuk kazası sonrası ortaya çıkan Uişküer, merkez sağdaki ANAP ve DYP'nin çetelerle içli dışlı olduğunu ortaya koydu. DYP lideri Tansu Çiller ve eşi özer ÇiUer'in adı, çetelerle ilişkiler nedeniyle sık sık gündeme gelirken, eski îçişleti Bakanı Mehmet Ağar ve DYP Milletvefali Sedat Bucak, SusuHuk skandalının kilit isimleri oldular. Meral Akşener, eski mületvekili Mehmet Ali Yılmaz ve DYP İstanbul tl Başkanı Celal Adan, çetelerle ilişkileri ortaya çıkan diğer DYP'li siyasetçiler oldular. Son Halka Eyüp kSlk Alaattin Çakıcı ile telefon görüşmeleri yaptığı ortaya çıkan Devlet Bakanı Eyüp Aşık istifa ederken Çakıcı, Başbakan Mesut Yümaz'la da telefonlagörüştüğünü önesürdü. Başbakan Yılmaz'a son kongrede Çatlı'nınyardımcı olduğu iddia edilirken özal ailesinin Çaktcı ile Uişküeri birçok kez gündeme geldi MHPyöneticileri "Mafyayt içimizden ayıklayalım " benzeri ifadelerie ülkücü-mafya ilişküerini açıkça itiraf ederken BBP Genel Başkanı Muhsin Yazıcıoğlu 'nun Çatlı 'yla ilişkileri ortaya çıka. Çakıcı: Haber veren AkşenerHaber Merkezi - Ülkücü mafya lideri Alaattin Çakı&eskı Içışleri Bakanı Meral Ak$ener'ın kendısıne haber verip lcaçma- sını sağladığıru iddia etti. Kanal D ana ha- ber bültenınde yayımlanan Çakıcı "nın ken-, dı sesıyle doldurduğu bir teyp kasetinde, Akşener hakkında iddialar öne sürûlüyor. Çakıcı. kasettekı konuşmasında Akşe- ner'in eniştesini aradığını ve ona "Abat- .tin'e söyie yerini değiştirsin" dediğinı öne sürüyor. • Kasettekı konuşma şöyle: "Meral ordan çıkıyoreniştemi anyor. Diyor ki 'bana gelır mısin'. Eniştem kâlkıyor gidryor Anka- raVa. Orada diyor ki "Alaattın'e söyle ye- rini değiştırsın' diyor. 40 gün evvd odada Mehmet Eymür ve kadın bir araya geli>w- lar. toplantı yapıyorlar. Dhorlar ki ya bu Alaattin proMeni Eymiir de diyor ki, 'Bu- gün yann yennı tespıt ettım. her an alabı- liriz bunu" Bunun üzerine şe\ olu>or. tabii Mehmet Eymiir de benim üstumde duru- yorAdıl konusunda. Bcn \dil'lea\lardırsı- kıştınvorum ya. 8 ajdır. Meral ordan çıkı- yor eniştemi ımw. Diyorki 'bana gelır mi- sın*. Eniştem kalkıyor gktiyor Ankara Na. Orda dhor ki 'Alaattin'e söyle yerini de- gıştirsm' diyor.Akşener'te halamm koca» işadamıanbyormusun tzmit'teçok vakinen tanışıyorlar. Hatta Doğru Yol'a faian da yar- dım ediyor anladm nıı dediğinıi? Onlar çok eski ailece tanır. Hemen açıyor bizim eniş- te\e sinlıhor. Alaattin yerini değjştirsin." ANKARA (Cumhuriyet Bürtısu) - 3 Kasım 1996'da Susurluk'ta meydana gelen trafık kazasının ardından ya- şanan gelışmeler, merkez sag parti üyelerinin yasadışı odaklarla ilişküerini gün ışı- ğına çıkarmaya başladı. ANAP ve DYP'nin yasadışı örgütlenmelerle ilişkileri bir bır ortaya çıkarken, Başba- kan Mesut Yılmaz'dan eski Başbakan TansuÇiller'e dek çok sayıda ısım çetelerle kuşkulu ılişki ıçinde olmak- UArkasıSa.6,SiL3te AŞIK:TANIK YA DA SAMK OLARAK İFADE VTRECEĞİM Devlet Bakanlığı ve milletvekilliğinden istifa eden Eyüp Aşık, mücadelesine sade bir vatandaş olarak hukuki sistem içinde devam edeceğini söyledi. Yanlış anlaşdmaktan dolayı karguı olduğunu ifade eden Aşık, DGM'de sanık ya da tanık olarak ifade vermek için dokunulmazlık arhuun arkasına saklanmayacağuu kaydetti. 4 Çakıcı'dan bilgi alacaktıın 9 'Görüşme doğru amal' Çakıcı'nın "Yukanya, Kanadaya gittim, gerigeldim " sözlerinin kendisi tarafından onaylanmadığına dikkat çeken Eyüp Aşık, kasetin sonundaki ifadelerden de anlaşılacağı gibi görüşmeyi Çakıcı 'dan önemli bir bilgi alacağı umuduyla gerçekleştirdiğini savundu. 'Çakıcı medyayı kullandı' Çakıcı 'nın sözlerine önemli devlet adamlan gibiyer veren medyayı eleştiren Aşık, "Böyle davranarak Çakıcı 'nın talimatlarına uyduklannın farkında değiller" dedi. Aşık, bir parlamenter olarak çetelerle mücadeleyi görev saydığını vurguladu 'Mumcu ara$tırılsın' Yeşil kod adlı Mahmut Yıldınm 'ın Tunceli'de yaptığı eylemleri nedeniyle, dönemin TBMM Insan Haklan Komisyonu Başkanı olarak konuyu incelettiğini dile getiren Aşık, bu doğrultuda Uğur Mumcu cinayetiyle ilgili açıkJamalannın tekrar tetkik edilmesini istedL 'Başka çeteler de var' Başbakanhk, Emniyet, MİT Müsteşarlığı ve Başsavcûığa verdiği bilgilerin bulunduğunu bildiren Aşık, ayrıca bunlar dışında da çetelerin var olduğu şeklinde uyanlar yaptığını ifade ederek "Bugün tartışılan olayın her yönüyle bir komplo olduğu görülecektir"dedu I 7. Sayfada Muhalefet, Çakıcı konusunda bastırıyor 'Başbakan da istifa etsin' • Alaattin Çakıcı ileyaptığı telefon görüşmesinin bant kayıtlan ortaya çıkan Devlet Bakanı Eyüp Aşık 'ın istifasım yeterlibulmayan muhalefetpartileri, "asılsorumlu"olarak nitelendirdikleriBaşbakan Mesut Yümaz'ın istifasım istedL ANAP ise Yılmaz'ın istifasımn çetelere, mafyaya teslimiyet anlamına geleceğini savunurken Aşık'ın istifasım onurlu bir hareket olarak değerlendirdi • 5. Sayfada Bülent Ecevit, Çakıcı'yı ciddiye almadı 'Çeteyle mücadele sürecek' • Ecevity kendisine hükümetten desteğini çekmesi önerisinde bulunan Çakıcı'ya, "Temiz toplum Çatactgibilerekaldıysa vay halimize"karşûığım verdL Ecevit, Aşık'ın kendi vicdanı ile istifa ettiğini, bu kararı saygıyla karşıladığım söyledL Ecevit, 55. hükümetin çetenin üstüneyürümekte en kararlı hükümet olduğunu, bu kararlılığın aksamasımn sözkonusu olamayacağını kaydetti. • 5. Sayfada CHP LÎDERİ DENİZ BAYKAL: HÜKÜMETÎ OMZUMUZDA TAŞIYAMIYORUZ K Ü L T Ü R H 1 Z ME T 1 N D E B İ R A D I M D A H A A L P H O N S E D A U D E T PAZARTESİ ÖYKÜLERİ I Çerıcta TELEFON GÖRÜŞMESİ YAPILAMIYOR M 3. Sayfada SANTRAL SATIŞLARrNA REKABET ONAYI M 6. Sayfada FENERBAHÇE ILK MAĞLUBİYETİNİ TRABZON'DAN ALDI • Spor 'da B0R3A Dur 03? 2636 DOLAR Dun Oncek 276 500 MARK o165.ÖO0 Öncek 164 600 ALTIN Û2.620 000 2&B5 000 ALPHONSE DAUDET PAZARTESİ ÖYKÜLERİ-I (Düşlem ve Tarih) S. ESAT SİYAVUŞGİL'İN ÇEVİRİSİYLE Alphonse Daudet taşralıydı, Fransa'nın güneyindendi. Yoksulluk içinde geçen gençlik yıllarını, yaşadıklarını ve gördüklerini, özellikle de güneyi ve güney insanını, şiirsel bir duyarlılık ve ince bir mizahla anlattı. Romanlarında da öykülerinde de hep "hiçbir zaman tarihleri olamayacak kişilerin tarihi"ni yazdı. Düşlem gücüyle beslenen gerçekçiliğiyle 19. yüzyıl Fransız yazınında doğalcılığa karşıt bir anlayışın temsilcisi oldu.' "1870 Alman-Fransız Savaşı'nda Fransızların yenilmesi Daudet'nin yeteneğini pişirdi, çünkü ruhunu ulusal bir duyarlılıklayaktı. 1873'te yayımlanan "Pazartesi Öyküleri"nde bu duygunun izlerini buluruz." Hasan Âli Yücel Ama, Alman ordusunun Paris'e girmesi bile onu katı ve bağnaz bir ulusçuluğa yöneltmedi. Evet, yurtseverdi; ama savaşta bile insanları Fransız ve Alman olarak değil, önce insan olarak görebildi. Savaşı yaşamış bir yazardan, savaşan insanları anlatan öyküler. Biraz alaycı, daha çok hüzünlü bir gülümsemeyle. Kaygılı ve sevecen bir bakışla... Salı eünü Cumhuriyet 'le GÜNCEL CUNEYT ARCA\X REK Yapılması Gerekli Olan... Eyüp Aşık'ın milletvekilliğinden ve bakanlıktan is- tifa karan yaşadığımız kargaşa ortamından çıkmamı- zı, hükümetin ve devlet yönetımının sakin bır lımana gırmesını sağlayacak mı? Kuşkusuz hayır! Zira Pandora'nın kutusu açıldı. Içinden daha nice kötü kokular yükselecek, hep birlikte ızleyeceğız. MArkosıSa.6,Sü.l'de <an zekâsı ve yaratıcılığın kökeni İnsan zekâsının evrimle bugun vardığı nokta ve diğer canlılardan farkı şudur: Son derece yüksek değişkenliközelliğine sahip seçenekleri çok hızlı ve önceden tahmin edilemez bir biçimde üretmesi. Acaba biz Marslı mıyız? '/' sz"<zz~. m İlkel canlılar dünyada yaşama şanslarını yitirince *-* ? « ^ ^ m — , j komşu gezegenlere goç etmekte buldular.çareyı GUNDEM MLSTAFA BALBAY Nelson Recep! Bugün Cumhuriyet 1e birlikte FP'liler Recep Tayyip Erdoğan'ı, Nelson Man- dela'ya, Mahatma Gandhi'ye benzettiler... Çıtayı yüksek tutmaianna diyeceğimiz yok ama, dünya çapındaki bu iki kişinin temel özelliği, ülkele- rini işgal eden yabancı bir güce ve yeryüzünde la- netlenmiş ırkçılığa karşı mücadele etmiş olmalarıy- dı. FP'liler ya Türkiye'de bir ışgal gücü olduğunu dü- • Arkası Sa. 6, Sü. 8'de