Katalog

! 1 4 EYLÜL 1998 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA HABERLER 13 milyon öğrenci ve 500 bin öğretmen bugün yeni öğretim yılına merhaba diyecek Eğitim sonuılarla başhyorEBRL TOKTAR/VXSUF ZİYA A^ Aı\KARA/lSTANBlL-55 hükümetın 8 yıllık ke- sintisLZ temel eğıtıme koşut olarak gündeme getırdı- gi "EğitiındeÇağı Yakalama2000Projesi". ıkıncı y ı- lında fıre \erdı. 134 okul ıhalesını zamanındd tamam- layamayan, 21 bın 143 ek dersliğı öğretim yılı başı- na yetıştıremeyen bakanlık, 20 bın 582 öğretmenın kura çekımıni de ancak geçen cuma günü gerçekleş- tırebüdı. Bılgısayar laboratuvarlan kurulamazken: güncelleştırildığı öne sürülen ders kıtapları, dılbılgı- si yanlışlan. anlatım bozukluklan ıle "çağdaş eğiti- me"" örnek olamadı. Kıtaplardakı dilbılgısı yanlişja- n v e anlatım bozukluklan nedenıyle süreklı eleştın- len Milli Eğitim Bakanlığı, bu yıl da "özensiz haar- ladığı" kitaplarla güncel gelişmeleri izlemedığini ka- nıtladı. 13 milyon öğrenci ve 500 bın öğretmen. 3 ay sü- ren uzun bır tatılın ardından, bugün yenı öğretıme merhaba dıyecek. 1 milyon 300 bin öğrenci. 8 yıllık kesıntısız temel egıtımın ıkıncı bölümü olan 6. sını- fa kaydolacak. 533 bın 488 öğrenci. taşımalı eğitime alınacak. Ancak okul ıhalelerındeki gecikme ve 21 bın 143 derslığın ıkıncı öğretim dönemınde tamam- lanacak olması. "70-80 kişilik sınıT" geleneğını sür- dürecek. 20 bin 582 öğretmenın kura çekımının ge- cıkmesı. öğretim yılı başında kargaşa yaratacak. Bu yıl ayrılan 10 bın kontenjana karşılık 3 bın kışınin atandığı tngılızce öğretmenlığınde ıse açık devam edecek Binlerce öğrenci. yıne 4 sınıftalngılızceder- sindenyoksunkalacak. Derskitaplan lıstesıninağus- tos ayının ortasında açıklanması. basımları gecıktır- dı VÎıllı EğıtımBakanlığrncayayımlanankıtaplarda "anlatını bozukluklan. bilgi \çdil yanlışlan" ıle "çağ- daş eğn*imin" uzağmda kaldı. Bu yıl. 4 Sınıf Sosyal Bılgıler ve 3. Sınıf Hayat Bılgisı derslennde sadece Mıllı Eğitim Bakanlığı'nca yay ımlanan kıtaplan oku- mak zorunda kalacak öğrencilere. y anlış bilgıler *öğ- retilecek". Bakanlığın güncelleştırdığını öne sürdüğü 1998 basımı 4. Sınıf Sosyal Bılgıler kitabında. sayısız ha- talar yapıldı Kıtapta. "inkılap" sözcüğü. "inkilap" olarak yazıldı. Özelleştirme kapsamma alınan ve bır- çok ışletmesı satılan EBK ıse "Devlet. balıkçılığjmı- u geliştirmek için tedbirler almaktadır. EBK, balık- Eğitimcüer okulda katkı payma karşı ANKARA (UBA)- Öğ- retmen Düny ası dergısı ta- rafindan okullardayapılan anket, eğıtımcılerin büyük bırçoğunluğununokullar- da katkı payı toplanması uygulamasına karşı oldu- ğunu ortaya koydu. Dergı tarafından 34 ılde. ılköğ- retım okullan ıle lıselerde görev yapan 4 bın 804 eğı- timci arasında yapılan an- ketin sonuçlanna göre, eğitimcilerin yüzde 74.4'ü okullarda öğrencılerden düzenlı olarak katkı payı toplanması uygulamasının kaldınlması gerektığını belirtirken, yüzde 17.9'u uygulamanın dev am etme- sı gerektığı görüşünü bıl- dırdı Eğitim gıderlennın te- mel eğitımde devlet. ona ve yükseköğretimde dev- let ve aileler tarafindan or- taklaşa karşılanması gıbı önerilere katılım beşte bir oranında olurken, her ba- samakta gıderlenn .bütiir.. nüyle devlet tarafindan*" Ökül harcaması cep yakıyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Yenı öğretim yılına bugün başlayacak olan 13 milyon öğrenciyi okul heyecanı sararken, velileri de büyük bir telaş aldı. Öğrenciler, çantalan. kalemlikleriyle okullann açılmasını beklerken. veliler de yüksek fiyatlardan yakındı. Tüm Öğrenci Velileri Dayanışma Derneğı Başkanı Ender Önder, belırli işyerlenyle anlaşan okul yönetıcilennin velileri anlaştıklan mağazadan yüksek bedelle okul gıysısı almaya zorladığına dıkkat çekti. Önder, büyük kentlerdekı okul servısınin ılkellıkve sömürünün somut biçımini yansıttığını belirterek. "Servis arabalaru geneüikle okul yönetimlerince çıkar ilişkilerine dayalı olarak belirü kesimlerden kiralanmaktadır. Oğrencilerin üst üste yığıldığı servis araçlaruıda can güvenliği de göz ardı edilmektedir" dıye konuştu. Velilerin ceplerini yakan okul kıyafetlerinde ücretler şöyle: Erkek önlük: 2.5 milyon-10 milyon Kız önlük: 3 milyon-10 milyon Etek: 4 milyon-5 milyon Yaka:200bin-1.5 milyon Çanta: 1.5 mihon-5 milyon Pantolon: 2 milyon-5 milyon Gömlek: 1.5 milyon-5 milyon Ayakkabı: 3.5 milyon-13 milyon Siiveter: 3.5 milyon Ceket: 6 milvon Kırtasıyelerde de 3 ortalı defter 320 bin lira, 9 ortalı defter 800 bin liradan satılırken, seyyar satıcılarda defterin kılosu 6CKı bin ile 750 bin lira arasında değişiyor. karşılanması gerektiğı gö- rü^ü yüzde 53 oranında destek buldu. Eğitim çab- şanlannın yüzde 68.6'sı devletın çeşıtli yollarla özel okullan destekleme- sıne karşı olduğunu belir- tirken. bunu uygun gören- lenn oranı ı:>e yüzde 27'de kaldı. Eğitim çahşanlan- nınyuzdeSl 2'sı, "Eğitim giderini karşılamaya dev- letin bütçesi yetmiyor. \a- tandaşlann katkısı gerek- li" görüşünü desteklerken yüzde 14.8"ı bu görüşü inandıncı bulmadı. Anke- te katılanlann yuzde 84'ü egıtımın kısmen ya da ta- mamen paralı hale gelme- sı durumunda. egıtımın bır sömürü alanı halıne gele- ceğıvedargelırlılennoku- masının zorlaşacağını sa- vunurken. y üzde 8.9'u ül- ke genelındeki tüm okul- larda eğitim kalitesının yükseleceğıne. yüzde 2.6'sı ıse fırsat eşıtlığinın yaygınlaşacağîna inandı- ğını belirttı. çılığımızı geliştirmek için çalışmalar vapmaktadır" şeklınde anlatıldı. Kitabın "'Toplıun fçinde Yaşama GereğiveÖnemi" başlıklı bölümü. sadece komşuluk ılışkılerı ıle sınıriandırıldı. Çağdaş Türk kadınının anlatıldığı bölümde, "Aileiçindekigöreviniderinsev- gi, hoşgörü veözverivle sürdüren Türk kadınt her za- man üretieiolmuştur'" denıldı. Kadının çağdaş yaşam içındekı rolünün artarken. ev sorumluluğunun azal- madığı vurgulanarak. kadının mutfaktakı görevının "asli olduğu" mesajı venldi. Kıtaptakı krokı ve hantalarda ise Türkiye'nin kom- şulanmn yerlerı y anlış gösterildı. "Mehmetçik" söz- cüğü; kımı yerde büyük. kimı yerde küçük harflerle yazıldı. "Yani" sözcüğü. yazım dılınde kullanılarak, öğrencılenn "güzel konuşma ve yazmasına"" engel olundu. (Havada her zaman bır mıktar su buhan, yani nembulunur.) 3. sınıf Hayat Bılgısi kitabında ise açık ha- va müzesi olan Gordıon, Truva. Bergama "doğal mü- ze" olarak tanıtıldı tnsan vücudunun ışlendığı bölüm- de. soluk borusu ile yemek borusunun yerleri karıştınl- dı. Cnıte sonunda yer alan "Çevrenizde en çok hangi meslekler\ar" sorusu ıle de meslekler çevrede görülen maddeler gıbı ışlenmış ol- du.Millı Eğitim Bakanı Hik- met Uluğbay, okullann açı- lışıyla ilgili dün yayımladı- ğı mesajında, öğrenci, veli ve öğretmenlen yeni düzen- lemeler konusunda uyanr- ken bazı önenlerde bulun- du. Lıselerden üniversiteye geçışın yeni kurallara bağ- landığına işaret eden LJluğ- bay, bu öğretim dönemi so- nunda ılköğretimı bıtirecek olan öğrencılerden ortaöğ- retime devam edecekleri ku- rumlan belirlerken dikkatlı olmalannı istedi. Cumhunyet'in kuruluşu- nun 75. yıldönümü nedeniy- le bugün okullar şenliklerle açılış yapacaklar. "Üköğre- tim HaAasrnda, hayırsever vatandaşların desteği sağla- narak Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kuru- munda bannan öğrencilere okul eşyası yardımı yapılır- ken geçen yıl uygulamaya konulan Sosyal Yardım Pro- jesı bu dönemde de sürecek. Öğrencılenn sadece taşıma giderlen için ,33 tnlyq^ li^a-,, harcanacak,.,, , • <,„. çahşmaları aksattyor Yerel seçim öncesi belediyelerin hız verdiği "•makyaj" çalışmalarının. yeni öğretim yılının başlangıcına denk gelmesi, Istanbullulara ulaşımda zor günler vaşatacak. Yalnızca İstanbul Büyükşehir Beledivesi, kentin 150'ye yakın cadde ve sokağında tretuvar inşaatı, yol bakım ve onanm çalışması sürdürüyor. Su. elektrik, telefon idareleri ve ilçe belediyelerince gerçekleştirilen tüm alryapı çalışmalan İstanbul tratlğini olumsuz etkiliyor. (FotoârafıMEHMET DEMIRKAYA) RADYO-TELEVIZYON AYLIK HABER YAYIN DERGISI Jj/RÇOK ÜNtVERStTELl KIZ BAŞINIA ÇTl Türbaııh öğrencileri polis iknaya çalışıyor ANK.ARA (Cumhuriyet Bürosu) - İstanbul Üniversitesi Rektörü KemaJ Alemdaroğhfnun yaptığı gibı bazı taşra üniversitelerinde de il emniyet müdürlerinin türbanlı olarak derslere girmemeleri için kız öğrencılerle diyalog kurup ikna etmeye çalıştıklan öğrenildi. Emniyet Genel Müdürii .Necati Bilican'dan yazılı veya sözlü herhangi bir talımat almadan kendilıklennden böyle bir işe girişen emniyet müdürlerinin, başanlı olduklan ve türbanlı çoğu kız öğrenciyi ikna edip başlannı açtırdıklan bildırildi. Aynı emniyet müdürlerinin, Emniyet Genel Müdürlüğü'nde görev yapan meslektaşlannı arayıp bu konuda Genel Müdür Necati Bılıcan"ın bir genelge yayımlamasını istedıkJen belirtildi. Alınan bılgiye göre genellikle Orta Anadolu'daki üniversitelenn bulunduğu illenn emniyet müdürleri. YÖK'ün mahkeme kararlannı uygulamakta gösterdığı kararlı tutumu karşısında. derslerinden geri kalıp mağdur olmamak ıçın türbanlı öğrencilerle birebir konuşarak ikna yöntemını kullanmaya başladılar. Türbanlı kız öğrencilere çeşitli nasihatlarda bulunarak başlannı açma konusunda ikna etmeye çalışan polis müdürleri, Atatürk'ün Gençlığe Hitabesı'ndekı güzel ve anlamlı sözlerı de ammsatıp gençliğın toplum ıçindekı yeri üzerinde duruyorlar. Türbanlı kız öğrencilere. çağımızda üniversite eğitiminın ve sonrasında ıyi bır ış sahibi olmamn önemını algılatmaya çalışan emniyet müdürleri. rürban takmamakla dinı ınançlarından hıçbir şey kaybetmeyeceklennı söylüyorlar. Konuştuklan türbanlı her 10 öğrenciden 5"inı ikna eden emniyet müdürleri, gerek aşın dınci gerekse aşırı sol örgütlerin üniversite gençliğı üzennde ne tür planlara sahip olduklan konusunda da ağırlıkla duruyorlar. Emniyet müdürlerinin, üniversitelerde faaliyet gösteren aşın sol örgütlere mensup öğrenci liderleriyle de diyalog kurup teröre alet olmamalan konusunda ikna etmeye çalıştıklan bildirildi. I Ciddiyeti ! 1 kalitesiyle f . * r ^ ABONE OLMAK İÇİN YAZIŞMA ADRESİ TRT Basın-Halkla İlişkiler ve Protokol Müdürlüğü, TRT Sitesi, A Blok, 4.Kat OR-AN / ANKARA Tel: (0.312) 490 11 19 • Fax: (0.312) 490 93 03 12E>lüldarbesinin 18.yıMönümündeKadıköy'de- Ş K e n a n E v T e n ^ ^ u Lisesi'nin adını de^ştir- mek için kampanya dü/enleyen öğrenciler. dün okulun önünde ey lem yaptı. Sabahın er- ken saatlerinden itibaren lisenin etrafjnı abtuka altına alan polis, eylem saatini bekleyen 8 öğrenciyi ellerinden birbirlerine kelepçeleyerek gözaltına aldı. Gözaltına alınan öğren- ciler. daha sonra Kızıltoprak Karakolu'na götürüldü. Olaydan sonra Sosvalist İktidar Partisi (SİP) üveleri. okulun öğrencileri \e \elilerinden oluşan 250 kişilik bir grup alkış- larla lisenin önüne geldi. SİP adına burada vapılan açıklamada. "Cunta lideri Kenan Ev- ren'in adı bir eğitim kurumuna \erilemez. Liseye, Evren döneminde idam edilen 17 ya- şmda Erdal Eren'in adı verilsin. Gözaltına alınan arkadaşlanmı/ serbest bırakjlsın" de- nildi. "Kenan Evren değil. Erdal Eren Lisesi". "12 Evlül'ün hesabısonılacak", "Kenan Evren > argılanacak" sloganları atan grup olaysız dağıldı. (Fotoğraf: ALPER TURGUT) AYDINLANMA EMRE KONGAR Yağmacılandan Hangisini Seçeceksiniz, Niçin? Son aylarda, konferans ve soyleşılerle tüm Tür- kiye'yi gezıyorum. Her yaştan, her kesimden pek çok kişi ile sürek- li konuşuyorum. Pek çok sendika. Düzinelerle belediye. i ADD ve ÇYDD gibi sivil toplum örgutleri. Üniversite kampuslan, öğretim üyeleri. öğrenci- ler. Herkes aynı soruyu soruyor: "önümüzdeki seçımlerde kime oy vereceğiz?" Muazzam bir seçmen kitlesl "kararsız". • • • Tüm siyasal partilerin çıkar örgutleri olduğunu anımsayahm. Aslında bütün dünyada bu böyledir. Dünya demokrasilerı ıle Türkıye arasındaki fark, öteki demokrasılerde politikacıların, Türkıye'deki meslektaşlarına göre bıraz daha ınsaflı davranarak ya da bıraz daha ınsaflı davranmaya zorlanarak, kişisel çıkarlarıyla, toplumun çıkarlan arasında bir denge kurmaya çalışmalannda yatar. Bır başka deyışle, Türkiye'de. butun politıkacılar artık "kamu çıkan" ya da "toplum menfaatı" kav- ramlarını tümüyle ve açıkça bir yana bırakarak, de- yim yerindeyse şeffaf bir biçımde, kışısel çıkarlann savunucusu kimliğiyle ortaya çıkmakta, bızden, "bizleridaha etkin veyetkin biçımde soymak için" yetki istemektedir. Soygun düzeninin sürekliliğinin sağlanmasınayö- nelik pazariıklar, tum kamuoyunun gözleri onunde yapılmakta, "lider" koltuğunda oturan bazı "reısler", daha önce "hırsız" ya da "vatan haını" ve "bölücü" ilan ettikleri öteki "reislerle" ışbirlıği yaparak, ikti- darın tatlı nimetlerini paylaşmaktadır. Milletvekilleri, "lıderlik" ışlevı yuklenmış olan bu "reisler" tarafindan belirienmekte, genel yağma sıs- teminin işlemesinde "parmak desteği" olarak kul- lanılmaktadır. Uygun soyadlı bır mılletvekilımızın "ıstıfa turları'', bu sistemın sağ partiler arasındaki ışleyış meka- nizmasını tüm toplumun gozlerı önune sermıştır. Prof. Mümtaz Soysal ya da Prof. Aydın Güven Gürkan gıbi milletvekillerının partılerınden ıstıfala- rı sırasında açıkladıkları gerekçeler ıse, sistemın, kendilerine "sol diyen partiler" çerçevesındeki iş- leyişini kamuoyuna yansıtmıştır. Bütün bu sistemde "milletvekilleri" ile "liderler" ya da "reisler" tam anlamıyla bütünleştikleri için, bunların herhangi bırını, yani "liderlen" ya da "mil- letvekillerini", ötekinden ayınp suçlamanın fazla bir anlamı yoktur. Aynca kamuoyunun yanıltılmakta olduğu bır ko- nuyu, gelecekte daha ayrıntılı biçımde incelemek üzere, burada kısaca anımsatayım: Yaklaşan seçimlerdeki millervekili adayları- nın "merkez yoklaması" yani doğrudan liderler tarafindan belirlenmesiyle, "önseçim" yoluyla, yani seçim bölgesindeki "parti delegeleri" ta- rafindan belirlenmesi arasında, bu yağma sis- !li ternînin işlemesi bakımından hiçbirfark yoktur. Evet gelelım, bütün partilerin aslında bır çıkar ör- gütlenmesi olduğu gerçeğine: Türkıye'deki sorun, partilerin toplum çıkarlarını değil, kişisel çıkariarı ön plana alması demıştık. Bu durumda, eğer bız de kendı kışısel çıkarları- mız yani kendı bireysel yağmamızın peşinde değil- sek, "kör değneğini bellemiş gibi" eskıden oy verdiğimız partilere değil, toplum çıkarını öne alan ve bunu kanıtlayan partilere oy vermemız gereki- yor. Pek doğal olarak, özellıkle 12 Eylül ve Özal kül- türü'nün getirdiğı "yağma" hırsı öylesıne hepimi- zin gözünü bürümüş ki, aslında bütün seçmenler, kendi kişisel yağmalarını meşrulaştırmak için oy ve- riyor ya da verdığini sanıyor. Sonuç olarak da bütün politikacılar, (kendileri is- temeseler bile) bu "yağmacı seçmen" tarafindan seçilen ve "yağmacı reislerinin" emrinde olan, "yağma makineleri" halıne dönüşüyor. Işte ben Türkiye'nin doğal ve tanhi zengınlikleri ile vergi ve borçlanma gelirlerinın, tek tek bütun bi- reylerin yağmalamasına yetmeyeceği ana varsayı- mından hareketle, bütün seçmenlerin tek tek yağ- macı olamayacağı anlayışı içinde, aramızda "kamu karan", "toplum çıkan" kavramını savunan seç- menlerin de bulunduğunu farz ederek. önümuzde- ki seçimler için şu öneriyi getırmek istiyorum: Oy vermeye alıştığınız değil, "kamu yararını" koruyacağını, gösterdiği adaylarla kanıtlayan partilere oy verin. Yani kendi niteliksiz kölelerini değil, arkala- nnda örgüt desteği ve denetimi olan sendika- cıları, arkalarında kamuoyu desteği ve deneti- mi olan sivil toplum liderlerini, arkalarında iha- net edemeyecekleri ürünler ve ciddi bir meslek geçmişi olan teknisyenleri, arkalarında binler- ce sayfa araştırma ve inceleme olan bilim in- sanlannı aday gösteren partilere oy verin diyo- rum. O zaman, hiç olmazsa, iktıdara geldikleri zaman, bizleri soymaları biraz daha zor olur. Bu konuya gelecek hafta da devam edeceğim. Çünkü ülkemizin yazgısının Meclis'te belirlendi- ğine inanıyorum. New York'taki sergî Sabancı ABD'den gururlu döndü İstanbul Haber Servisi -KültürBakanı İstemihan Talay. Nevv York Metro- politan Müzesı'nde açılan "Altın Harfler: Salap Sa- bancı Koleksiyonu'ndan Osmanh Hat Sanatı" Ser- gisi'nın, Türkıye'nin sa- dece ekonomide değil, kültür ve sanatta da düny a ile yanştığını ortaya koy- duğunu söyledi. Serginin açılışı nede- niyle gittiği Nevv York'tan dün dönen Talay. Atatürk Havalimanı'nda Salap Sa- bancı'yla birlıkte bir top- lantı düzenledı. Talay, bu serginin elınde özel kolek- sıyonu olan ötekj Türk va- tandaşlanna da örnek teş- kil etmesı gerektiğinı be- lirttı. Sabancı ısegıderken haylı çekıngen olduklan- nı ifade ederek şöyle de- vam ettı: "Bir serçe kuşu gibi çekingen \e ürkek git- tiğimiz sergiden. bir tavus kuşu gibi çok güzel renk- ler açarak döndük. Dave- te katılan 400 seçkin konu- ğun bu etkinüği dakikalar- ca ayakta alkışlamasını. devletimize. sanatımıza y önelik olarak görüyor ve gurur duyuyorum." Sabancı. serginin açılı- şına Cumhurbaşkanı Sü- leyman Demirel ve ABD Başkanı BiUCIinton'ın eşi tarafindan kutlama mesa- jı gönderilmesınin de ken- disinı mutlu ettığinı kay- dettı.