Katalog

12 EYLÜL 1998 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA 15 CHPyönetiminde- kiler. erken genel se- çimin ertelenmemesi konusunda avnı gö- rüşü mü savunuyor- lar? Havır Örneğin. CHP Par- ti Mechsi üyesi Ha- san Fehmi Güneş farklı düşünüvor. Giineş. işin ta ba- şında vanlış vapıldığı kamsmda ken seçim yapılması önerisi, partinin kurullarında görüşülerek alınmış bir karar değil. Daha çok genel başkanm, kendilerine daıuştığı arkadaşlanyla oluş- turduğu ve Başbakan ile görüştüğü bir karar." Buöneri, PM'de görüşülseydi eğer. ne olabilirdi? Giineş 'in soruya verdiği kar- ştlık kısa: "Eğergörüşülebilseydi, ben şahsen er- ken birseçimin, hem demokrasinin, hem ülkenin sorunları açısından, hem par- timi-Jn şanst açısından savunulur bir iddia olmadığını ileri sürerdim. Bu gö- rüşü hâlâ savunuyorum." Güneş, ülke sorunhın, demokrasi ve parti açısından erken genel seçimin ne- den varar suğlamavucağmın gerekçele- ISIK KANSU CHP, opganlarını çalıştırmalı"Er- rini de sıralıvor. Öncepartisi açısından: rasinin sorunları sadece seçimle çözü- yörini de sıralıvor. Önce partisi açısından: "Parti olarak erken bir seçimi niye isteriz? O erken seçimden çok iyi sonuç alacağımızı saptarız. öyle isteriz. Hertüz parti olarak o düzeyde bir hazırlığımız olduğu kamsmda değilim. Bundan son- ra o süreç sağlanabilir mi? Tartışmalı- dır." Gelelim ülke ve demokrasi açısın- dan duruma. Giineş, su göriişleri dile ge- tiriyor: "Erken seçim, soruna çöziim üretme- nin yollarının tıkandığı, çözümsüzlü- ğün egemen olduğu dönemlerde, biran- lamda çözümsüzlüğün çözümü olarak gündeme gelebilir. Erken seçimi savu- nanlar da biraz böyle bir savı ileri sü- rüyorlar. Siyasal tablonun değişeceğini kabul ediyorlar. Oysa ben, bu konuda çok umutlu değilim. Diğeryandan, demok- rasinin sorunları sadece seçimle çözü- lemez. Siyasi Partiler Yasası 'nda, seçim sisteminde değişiklikleryapılmadan, de- mokrasinin önünü nkayanyargı bağım- sızlığı gibi konularda yol alınmadan, sadece seçmeni sandık başınagötürerek yapılacak seçimle çöziim üretileceğine inanmıyorum. Ondan önce sistemin önündeki engeller kaldınlmalı. Orta- daki çeteler, vurgunlar, özelleştirme soy- gunları sistemin işlemediğini gösteri- yor." Hasan Fehmi Giineş 'in vurgıı vaptığı birbaşka tılan daha var: "Toplum, siyasete olan güvenini yitir- di. Siyasetin bir çöziim aracı olacağına inanmıyor. Önce siyasetin yitirilmiş gü- venini iade edecek değişiklikler, toplu- mun seçime dönük ilgisini arttıracak düzenlemeler yaptl- nıa/ı. Onların hiçbi- risi yapılmadu Siyasi partiler bu seçime gi- rerken 1995 seçimle- rinden dahafarklı bir tutum sergileyebile- ceklerini degöstermi- yorlar. Yine 3-5 kişi- nin, genel başkan he- gemonyasmın, parti yönetimi oligarşisinin tespit edeceği adaylarla seçimegirilecek. Bunu engel- leyen, bunu demokratikleştiren bir dü- zenleme yapılmadu Böylesi yöntemler- le oluşacak parlamentonun tablosu bu- giinkü Medis 'ten daha farklı olamaz." Patroıılar kıdübü TL'SIAD ın da erken genel seçimin ertelenmesinı istedikleri- ni anımsaiıvoruz. Giineş, "Obaşka"di- yor. "Sermaye örgütlerinin, sırfparasal nedenlerle ileri sürdükleri seçim ertele- me talebini doğru bulmuyorum." Hasan Fehmi Giineş, bir istemini vine- lemeden edemiyor: "Her ciddi konunun mutlaka partinin yetkili organlarında göriişülmesinden yanayım." Yani.' Son siyasi gelişmeler CHPde turtışdmcılı. Devlet Bakanı Güneş Taner. enflasyon artışı- nm Haller Yasası ile aza- lacağını ileri sürmüştü. Haller Yasası çıkmadan öncepaıhcanın kilosu 150 bin liraydı. Haller Yasası çıktı, iirûn de bollaştı, ama ne yazık kipathcamn kı- losu yine 150 bin lira. Aynı Güneş Taner, bu kez enflasyonun engelle- nebilmesi için özelieştir- menin hızla yapılabilme- si gerektiğini söylüyor. Haller Yasası kesmemiş besbelli, Güneş Taneryar- gıya bash yapıyor: "Enerji özelleştirme- Boyacı kiipii sanmak leriyle ilgili kararlar hâ- lâ Danıştay'da bekletil- mekte. Bu kararlar onay- lansa, Türkiye 'nin ulus- lararası piyasalardaki şansı ciddi şekilde yük- selecek." Aynı giin Yargıtay Baş- kanı Mehmet C'ygun un yargı yılının açış konuş- ması basına vansıvor: "İktidarda iken, huku- ka siyaseti sokmak yeri- ne; hukuku siyasete ege- men kümak erdeminigös- teren siyasiter, tarihin ebedi saygısına layık ola- cakvehep böyte kalacak- lardır..." Taner i konuşturan ga- zeteci yorum yapıyor: "Elbette hukuk siste- mi içinde Danıştay 'ın da söyleyeceği çok şey var- dır. Ancak, Türk ekono- misinin kaderi, piyasala- rın geleceği, böyle tartış- malarla ölçülemeyecek kadar önemlidir." Baksen! Danıştay, -'hu- kuk kurallan n na göre de- ğil de. "piyasa kuralla- n"nagöre karar verme- livmiş! Peki, Yargıtay Başkant Uygun ne diyor? Şunu: "Yargı görevinin en önemliyönlerinden biri- si de, siyasi olay ve işlem- lere karşı hukuku söyle- yecek kuvvet olabilmesi- dir." Güneş Taner in görüş- lerini olumlayan gazete- ci. "enflasyonla müca- delenin Danıştay'ın da, boyafabrikasının da me- selesi" olduğu sonucuna varmış. İyi de, hukuk boyacı kü- pü değil ki... Einstein'ın oguduÜniversite kayıtlan sırasında kimileri inat edivor: "Bizi inancımızla baş başa bırakın. İnan- cımızın gereğini yapalım." "Bilim ocağı" üniversiıeye girecek olanla- ra Albert Einstein dan bir öğüt: " Yaşayabileceğinüz en güzel deneyimi he- niiz bilmiyoruz. Gizem, gerçek sanatın veger- çek bilimin beşiğindeki esas duygudur. Bunun farkına varamayan kişi, merak edemez, şaşıramaz, ölüden birfarkıyoktur, gözlerinin önüne de bir perde inmiştir." 40 yıldır aşinayız Babamız ve annemiz, 40 lı yıllarım sürüyorlardı. Ül- keyi Demirel vönetivordu. Biz 40 lı vıllarımızı süriivo- rıtz. Ülke•} ı yine Demirel vö- netivor. Yetmedi: DTP Ge- nel Başkanı, Süleyman De- mirel in ezeli ve ebedi ema- neıçisi Hüsamettin Cindo- ruk. çocuklarunızın nere- deyse 40 lıyıllarım da kap- savacakyeni öneriler geliş- tirivor: Erken genel seçimler er- telenecek, yarı başkanlık sis- temine geçilecek, Demirel görev süresinin bitimine 6 ay kala Çankaya'dan ine- cek, istediği partiden aday olacak ve başkan seçilecek. Cindonık diyor ki, "Demi- rel, geniş ve güçlü kariz- ması ile diğer başkan aday- larını nasıl olsa geçer. 7i- kanmış olan rejim açılır." Hürrivet ten Fatih Altayiı, Süleyman Demirel in "geniş ve güçlü karizması" ile halkla son günlerde nasıl kucaklaştığını anlatmış: "... Cumhurbaşkanının huyunu bildikleri için, De- mirel halk içine çıktığı za- man, çevresini saran kala- balığın ön saflarına 60-70 tane sivil giyimli pıAis koy- maya başlamışlar. Cumhurbaşkanı, Bıra- kın halkımla kucaklaşavım' dediği zaman, korumalar çekiliyormuş ve Cumhur- başkanı, halk zannettiği si- vil giyimli polislerle kucak- laşıyor, onlara el öptürii- yor ve onların dertlerini dinliyormuş." EVAS 35. yılını kutluyor 1963'ten bu vana LPG tüp üreticileri arasında ön sıralarda yer alan EVAS, 35. > ılını kutluyor. Kuruluş vıldönümü nede- niyle fabrika sahasında 600 çalışanın \e ailelerinin katıldığı bir piknik düzenlendi. Genel Müdür Kazını Damcı, Irak, Su- riye, Lübnan, tsrail, Yunanistan. Yemen \eCezayir gibi ülke- lerde. EVAS'ın ürettiği LPG tüplerinin kullanıldığını söyledi. Bir hafta elektrik kesintisi var İstanbul Haber Senisi - Be- yoglu'ndakı ırafo merkezlerinde yapılacak bakım çalışmaları ne- denıyle İstanbul'da bazı bölgeler- de 14-20 Eylül tarihleri arasında elektrik kesintisi uygulanacak. Boğazıçi Elektrik Dagıtım A.Ş "den yapılan açıklamaya göre 07.00- 19.00 saatleri arasında uygulana- cak kesinti programı ş.öyle: 14 Eylül Pazartesi: Ortaköy Faizer tlaç Fabrikası cı\an. Dere- bo)Ti Caddesi. Dere Çıkmazı. Mu- allim Naci Caddesi ve ci\an. Or- taköy Taş Basamak Sokak. Kara- kaş Sokak. Vatman Sokak. Işkem- beci Yaver Sokak. Gözlukçü So- kak, Eskibahce Sokak ve civan. 15 Eylül Salı: Ortaköy Mual- lim Caddesi. Yalı Sokak ve civa- n, Kuruçeşme Caddesi. Öksüz Çocuk Sokak. Orman Sokak. Kır- baç Sokak. Dolap Sokak. Di\en Sokak ve civan, Bebek Caddesi, Vesur Köşkü Sokak. Yanı Yol So- kak. Ayaz Bostan Sokak. Mevkiı Sokak. Bovacı Köşk Sokak. Mevdanlık Sokak \e civan. 16 Eylül Çarşamba: Rumeli- hisan Yolu, Küçük Bebek Dere Yb- lu Ehram Yokuşu. İbnkler Aralı- ğı Sokak ve civan. Küçük Bebek. Ayşe Sultan Korusu ve civan. Bo- ğaziçi Üniversitesi ve civan. 17E>lül Perşembe: Şişli. Bal- çık Tarlası. 19 Vfav ıs Mahallesi es- ki İETT garajı ci\arı. Doktor ls- met Özkan Sokak, Ayşecik So- kak. Fulva bayırının bir kısmı. Ga\rettepe Polis Müdürlüğü civa- rı, E)r. Bülent Turgay Sokak. Gir- ne Sokak. Fahri Gizem Sokak. Gülten Sokak \e cıvarı. 18 E>lül Cuma: Gayrettepe Saatçi Bayın. Göktürk Sokak. Er- tem Sokak. Cemil Aslan Sokak \e cnan. Süleymanbev Sokak. Gö- nem OŞlu Sokak \e civan. Gay- rertepe Subay Evleri \e chan. Posta Caddesi. Cemil Toydem tr- fan Baştuğ Sokak \e civan, Be- şjktaş Barbaros Buhannın birkıs- mı. Dışbank Genel Müdürlüğü ci- van. 19 Eylül Cumartesi: Ortaköy Bestekâr Şe\kı Bey Mahallesi. Şevh Şamıl Sokak. Itn Sokak. Dellakzade Sokak ve civan. De- rebovu Caddesi. Refik Saydam Sokak. N'uri Damir Sokak. Gül- tekin Sokak ve ci\ an. Kabataş Lı- sesi. Muallim Naci Caddesi ve ci- van. 20 Eylül Pazar: LeventNispe- tıye Caddesi. Peker Sokak ve ci- \arı. Petrol Sıtelerı. Güvercinlik Sokak. Etiler Çamlık mevkii ve ci\arı. Güne>doğu Anadolu P r o j e s i ( G A P ) k a p s a . mında Dicle nehri üzerindeyapılması öngörülen Ilısu Barajı'nın suları altında kalacak olan tarihi Hasankeyf antik kentinin kur- tarılması amacıyla "Hasankeyf Gönüllüleri"nce "EtmeEyleme Dicle" sloganıyla Hasankeyf konulu fotoğraf sergisi ve dia gös- terisi önceki akşam Kadıköy Moda Parkı'nda açıldı. Sergi ve dia gösterisiyle Hasankeyf tanıtılıyor. Hasankeyf Gönüllüleri'nden Sevim Şengül Şirvancı, "Hasankeyfi Yaşatalım" sloganıyla aç- tıkları sergi ve dia gösterisinin amacını şöyle özetledi: "Birçok kültürü barındıran tarihi antik kentin, baraj suları altında kal- ınasına engel olmaya çalışıyoruz. Kamuoyunu, ilgili kişi ve ku- ruluşları bu konuda duyarlı olmaya çağırıyoruz." 3 gün açık ka- laeak sergi ve dia gösterisi; ekim ayında İFSAK Sergi Salo- nu'nda daha sonra da Beşiktaş'ta yinelenecek. HAYVANLAR İSMAİL GÜLCEÇ KİM KİME DUM DUMA BEMÇAK behicakiaturk.net ÇİZGİLİK KÂMİL MASARACI MIRMIRLAR VĞVRDVRAK TARİHTE BUGUN mMTAZ ARIK\ V Ç FİLMİtiİN BÜİ SAHNESİMOE JEANNETTB MAC DCHMLD İLB. 12 Eylül MAURIC£ CN£I/ALIER f$88'P£ BU6ÜN,ÜNLÜ FBANS1Z ŞA&K/CI- Sl VE MC7Û&J A4MIR/CE CH£VAUEZ OO6 OU. YOKSUL OUW AİLESf OMA İLKOKUL- D/W BAŞKA Ö&mv/M >mPTIMUIXKAKn ÇOCUK YAŞTA SOKAK ÇARKICIL/BtUA 8A$_ L4AJIŞMHA £OMHA'CAF£*L£ep£ TANI NAN BİH SES OLMİ/ÇTV. DERKEAJ, Çl M/S17MGUE77E İLE SAHNEYE İS2O'L££D£ HOLLYUMOO'A GİTTİ f£ Kl- SA sciKEDe.oyctAjdj OL/I&U: OA KA- LE, gOAMNTİK. l/E YUMUŞAK HUYUJ AŞIK TİPİNI'N ÖNDB S£i£M TSMS/LJC/S/' OLDU. CHE\/AUEX,AR£XHe>A UNUTVLMAZ PİIMLEK&X/UOWAK fS?2'O£ ÖU>Û.. GÖRÜŞ TURKKAYA ATAOV Rusya'da Bunalııtı Bütün dünyada (bu arada Türkiye'de de) Rusya'nın ekonomik bunalımı konuşuluyor. "Komünizmiterket- tiğine göre" Rusya'nın düzenli bir pazar ekonomisi- ne ve siyasal demokrasiye kavuşacağı sanılıyordu. Her ikisi de gerçekleşmedi; üstelik, gerçekleşeceğe de ben- zemiyor. Çok kısaca, neden? Başkan Clinton onlara şu öğü- dü verdi: "Bize benzeyin!" Kadınların erkek ya dater- si, olamayacağı gibi, Rusya da Amerika olamaz. Ku- zey komşumuz, Çarlık ve Sovyet geçmişinin içinde hâlâ hapsedilmişdurumda. Kendı siyasal geleneği ve ekonomik alışkanlıklarından ötürü, Amerika'nın son 200 yıllık gelişme çizgisi Rusya için söz konusu de- ğil. Hatta, 19'uncu yüzyıl Ingiltere deneyimi bile. Rusya'nın "ekonomisiyaseti" ö\ye birşey yok. Res- mi açıklamalar gerçek eylemle bir tutulamaz. Fede- ral bütçe bıle gerçeklere değil, umutlara ve fantezi- lere dayanıyor. Devlet bir yandan içteki bazı çıkar gruplarını, öte yandan da IMF gibi dış kuruluşları tat- min peşinde. Duma'nın bütçeyı oylamalarda reddet- mesı şaşırtıcı değil. Ancak, maaşları, özel konutlan, ofisleri, sekreterleri ve otomobilleri tatlı gelen Duma milletvekilleri bu muhalefetlerıni uzun sürdüremezler. Duma feshedılirse, ayrıcalıklar da sona erer. Arada bir muhalrf Yavlinski dişedokunureleştirileryapar, ama ötekilerin yaptığı göz boyamaktır. 1991 'den bu yana, hükümetin ekonomik tutumla- n uyumsuz, giderek çelişkıli. Değişiklikler imalat en- düstrisini dondurmuş, halkı yoksulluğa ıtmiştir. Ço- ğunlukla, yöneticilerle mafya babaları zenginleşiyor, o kadar. Yeltsin birilerinı ışten atmak, sonra geri ça- ğırmakla vakit kaybediyor. Çözümü ne o bılıyor ne de ötekiler. Ruslarpara işletmesini bilmez. Çoğunun pa- rası da yok. Ülke dışına kaçan ve duran paranın ver- gisini ödeyen de yok. Tüm gelırın üçte birine yakını nüfusun yüzde 2'sinin elinde. Kara ve gri para gayri safi milli hasılanın (GSMH) neredeyse yarısı. Bıravuç mafya babası New York, Londra, Bermuda, Ispanya kıyıları ve Kıbns'ta köşkleredinirken, dışardan alınan krediler; yatırımlar yerine iç ve dış borçların ödenme- sine gidiyor. Devlet borçları GSMH'nın dörtte biri. Koca Rusya'daki yabancı yatınm Doğu Avrupa'nın ba- zı küçük ülkelerine yapılandan bile az. Rusya yatırım- cıların listesinde 200'üncü. Halk vergınin ne olduğunu bilmiyor; vergi daireleri de. Sovyet ekonomisi paraya dayanmadığından dev- let şirketleri vergi ödemezdi. Şimdi vergiyi almakla gö- revîi olanların çoğu ışsiz kalmış emekli subaylar. Us- telik Çar'ın yüzyıllar önce yaptığı gibi bazı vergi mu- afiyetleri keyfi olarak veriliyor. Orneğin Yeltsin tuttu- ğu Spor Bakanı'na alkol ve sıgara ithalinden gümrük muafiyeti tanıyınca, bakan kısa sürede "içki ve tütün kralı" o\öu. Ama merkezi ve yerel birçok kuruluş iflas duru- munda. Orada çalışanlar da işsiz ve ücret almıyor. Ama resmi yüzde 7 ışsiz oranında da görülmüyorlar, çün- kü iş yapıyor görünenler daire, kreş, ilkyardım, klinik, kantin ve ucuz satış mağazalarından hâlâ yararlana- biliyorlar. Bazı işyerlerinde çalışma büsbütün durma- dı. Neden mi? Kafası kesilen balık ya da tavuğun da- ha bir süre çırpınması gibi! Kimi ürün, ücret yerine ça- lışanlara dağıtılıyor, birkaç çuval havuç gibi. Ama sa- tışı çok sınırlı birkaç çuval elektrik prizi kime, nasıl sa- tıtacak? Kuruluşlann çoğu Sovyet döneminde olduğu gibi, bugün de barter (değiş-tokuş) ticareti yapıyor. Bu yol devletin vergi gelirini yok ettiği için bu yönüyle zarar- lı. Ama para ödenmesini gerektırmediğınden aynı za- manda yararlı. Moskova'daki hükümet zengin bölge- lerle sürekli pazarlık durumunda. Rusya Federasyo- nu içinde Saka Cumhuriyeti en önemli ürünü olan el- mas zenginliğini kendisi pazarlama peşinde. Rusya ile ticaret yapan eski varlıklı Sovyet cumhurıyetlerini bugün yönetenler siyasal iktidarı ve ekonomik yaşa- mı ele geçirmiş olan zengin işadamlarından başka- ları değil. Her şeyin kreması onların tekelinde. Res- mi görevliler, Çarlık ve Sovyet dönemlennde olduğu gibi, olağan hizmetleri vermek için rüşvet bekliyorlar. Bazılannın yıllık kazançları şimdi 300 bin doları bulu- yor. "Büyük devlet Rusya" imajını ayakta tutmak için 1 milyon 750 bin kişi hâlâ silah altında. Oysa, ülkeyi sa- vaşla tehdit eden dış düşman yok. Devlet uzun sü- redir maaşları bile ödeyemiyor. Zaten endüstri, tarım, ulaşım ve iletişim; imalat, bakım ve ışletme açıların- dan gelışmiş bir toplumdan beklenen ölçülerin çok altında. Yatırımlar yıllardır yetersiz. Harcamalar çar- çur edilmiş. İş kazalan Ingiltere'dekinin 12 katı. Kişi ve hektar başına tarımsal üretim Danimarka'nın on katından daha az. Çevre kirlenmesınde Rusya dün- ya şampiyonlarından. Karadeniz'ın mikrop düzeyi dünya ölçülerinın 200 katı. Uçak kazalannın yüzde 80'i görevlilerin cehaleti ve beceriksızliğinden. Ruslann ken- di mallarına hıç güvenlen yok. Vitrinler yabancı ürün- le dolu. Oysa, Rus endüstrisinin yarını kendi bilim ve teknik adamlarına bağlı. Emekli aylıkları gülünç. Si- gorta yasalannı devlet bıle çiğniyor. Yaşam ortalama- sı on yıl geriledi. En iyi hastaneler bıle ilkel. Askere gelenlerın üçte biri sağlıktan geri çevrilıyor; üçte bi- rinın de polıste adi suç dosyası var. Yeni Rus zengin- leri Çarlık döneminın Tretyakov'ları gibi müze kurmu- yor. Rus halkının sabn 1917'de taşmıştı. Şimdi onun ye- rine oy sandığı var. Kendine "komünist" ya da "mil- liyetçı" diyen muhalefet de bu fırsatı bekliyor. B U L M A C A SEDAT YAŞAYAN 1 2 3 4 5 6 7 SOLDAN SAĞA: 1/Insaneylemle- rinin tümünün Allah tarafmdan belirlendiği inancında olan- lann öğretısı. 2/ Karakter... Ban- 4 kacılıkta. birca- ri hesaptaki para- nın. alacaklı ya 6 da borçlu faız gerirmeye başla- dığı tarihe veri- Ienad.3/Rubid- yum elementinin simgesi... Halk dilinde çuvala venlen ad. 4/ Cç bentten oluşan bir Batı şiiri türü... Bir kümes hayvanı. 5/ Kalay oksit 3 katılarak donuklaştırıl- mış ya da kemik tozu ka- tılarak yarı donuk hale getirilmiş cam... Bir so- rusözü. 6/Birnota...Bir etkinliğin geçici olarak _ durdurulduğu süre. 7/ flenme... Kavga. çekiş- 9 me. 8/ Iradesizlikten ileri gelen sürekli cansizlık... \ila- yet. 9/ Dış ticarette. iki ülke arasında yapılan alışverişin karşılıklı olarak malla ödenmesi. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Cılız, çelimsiz çocuk. 2/ Bir işten anlayan, bir işi iyi yapan kımse... Genellikle üstü kapalı pazar yeri. 3/ Bar- >Tim elementinin simgesi... Söz. lakırdı... Atasözlerine da- yanan dıdaktık Çin şiıri. 41 Eti yenen bır cins mürekJcep- balıgı. 5/ Acele. tez... Gelecek. 6/ Köpek \e iııeklere >e- dirilmek için un ve kepekle hazırlanan \ iyecek... Inceva- pılı. 7/ Eleme aracı... Eski Mısır'da güneş tanrısı. 8/ Öle- ceği kesınlikle bilinen bır hastanın. acıiarını dindirmek için doktor tarafından öldürülmesi. 9/ Tornacılıkta, bir deligın ağzını genişletmeye yarar çelık aygıt... Yiğit, kahraman.