Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
3 AĞUSTOS 1998 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA
KULTUR 13
Yönetmen Kudret Sabancı ve Serdar Akar, 'Azize' ve 'Gemide' adlı iki film çekti
Her fîbn, sonu belirsiz bir yolcuhık
NLRDAN CİHANŞl MUL
Yeni Sinemacılar film ^irketi. yönet-
menliklerini Serdar Akar ve Kudret Sa-
bancrnın yaptığı Gemide \e Azize adlı
ıki film çektı. Her iki filmin de senar-
vosu Serdar Akar"a an. Kudret Saban-
cı'nın yönettigi "Azize"de Güven Kı-
raç. Cengiz Küçükayvaz \e Emin Gü-
müşkava rol alıyor. Serdar Akar'ın yö-
nettigi "Gemide"de ise ErkanCan, Vıl-
dıra> Şahinler. Naci Taşdöğen \ e Hal-
dun Bavsan oynuvor. Her iki filmin de
ortak oyuneusu ise Ela Manea. Roman-
yalı ovuncu. Yeni Sinemacılar şirketinin
reji grubu tarafından Bükreş'te uzun
araştırmalar sonucu bulunmuş.
Serdar \kar'ın yönettigi ilk film "Ge-
mide" kum ta^nan bir gemide geçıyor.
Kaptan İdris. adamları Kamil. Boksör \e
Ali kendi küçük dünvaları içinde ya-
şamlannı sürdürürler. Birgün Boksörso-
yulduğunu \e geminin tiim parasını kap-
tırdıgını söyleyerek gemıye gehr. Bu ışe
çok sınirlenen dört kıs,ı tstanbul sokak-
larında kendilerinı sovanları aramaya
başlar \ e çabucak bulurlar. Kaptan. soy-
guncuların elebaşılarını yaralar v e para-
lannı geri alırlar. Bir de Boksörün ıs-
rarları üzerine adamların yanındaki ya-
baneı kızı. Oysa gemiye getirdikleri bu
yabancı kız. kendı küçük dünvalan ıçın-
de vaşamlannı sürdürmeye çalı^an bu in-
sanların sonu olacaktır.
Iki bakış açısı yakalamak...
Kudret Sabaneı'nın vönettiğı "Azi-
ze" ise İstanbul'un Laleli semtinde ge-
çıyor. Filmin ismi filmin kahramanı
Aziz'in en se\diği şarkı. Filmin kahra-
manı Aziz. her şevin satılık oldugu Is-
tanbul'da patronunun sahip oldugu ka-
dınlan satan \e bu ışten aldıgı komis-
vonlageçinenbiri. Birgün Aziz elinde-
ki fırsatı degerlendirmek için kendı ba-
!}ina bir kadın satmava kalkışır. Anlaş-
ma>a göre bir tekstilcıye yabancı ve de
bâkire bir kız sunaeaktır Aziz. Isteme-
V
el
yerek de olsa sürtüşmeli oldugu başka
birınden bir kadın satın alan kahrama-
nımız bunun karşılıgında yüklüce bir de
kaparo almıştır. Ancak en güvendigi iki
arkadasj Azız'e kazık atınca işler degi-
şir. Üstelik kız tanımadıklan insanlar
tarafından kaçılır.
Her ıki filmin de senaryosunu yazan
Serdar Akar. filmlerin oluşum sürecini
şövleanlatıvor: "YeniSinemaeılar'ıbun-
dan 1.5-2 vıl önceki film projemizi ger-
çekieştirmek için kurduk. Bu iş için bir
y ıl para aradık, ancak veterli parayı bu-
lamadık. Sonra kendimiz bir film çek-
meve karar verdik. Önce oturup bir öy-
kü yazdım. Öykü bittikten sonra olayla-
ra tek açıdan bakıldığını fark ettim. Hi-
kâyev i değiştirmek verine başka bir öy-
kü va/dım. Bu öv küleri sırayla çckmek
verine iki bakış açısı yakalamavı tercih
ettik. Paramız olmadığı için de hazırlık
aşaması çok çabuk geçti. Senaryoya hâ-
kimdik, üstelik bizi tanıvan insanlaria
çalışıyorduk. Bu v üzden çekimlere he-
men başladık."
'Sinemava yatınm oldukça a/'
tki yönetmen de daha önce birlikte
çalışmamışlar. ancak her ikisı de birbir-
lerinin yaptığı işleri biliyorlar. Kudret Sa-
bancı kendisinden filmlerden birini yö-
netmesı ıstcndıginde Azize'yi tercih et-
tiğinı belirtiyor. Nedeni ise Azize"de da-
ha fazla mekânın kullanılması. Saban-
cı böv lelikle filıne daha fazla hareket ka-
tabıleceğini düşünmüş.
Her ıki filmde de ov uncular hiçbir üc-
ret almadan çalışmislar. Çekimler ise
dostlarının banka hesabına vatırdıklan
paralarlatamamlanmış Serdar Akar. in-
sanlaria karşılıklı ılı^kınin dogru kurul-
duğunu\c filmlerin bu is.e gönül veren-
'ekimler
sîfasında gönül
yardımının ne
anlama geldiğini
gördük.
Günlerce bedava
çalışarak
cebinden para
verenler olcju.
Her film sonu
belirsiz bir
yolculuktur
derler, bu filmi
çekerken bunun
ne anlama
geldiğini
anladık.
lersayesindetamamlandığınıanlatıyor:
"Çekimler sırdsında gönül yardımının ne
anlama geldiğini gördük. Bir insanın, bu
işi i>i vaptın. demesi bile büv ük bir mo-
ral verivor. Vardım alırken de yaparken
de herkes ne>aptığını bilivordu.Günk'r-
ce bedava çalışarak cebinden para veren-
ler oldu."
Oyunculann çoğunun çok fazla dene-
yimi olmamasına ragmen her iki yönet-
men de oyunculann performansmdan
oldukça memnun.
Serdar Akar sinema filmınde oynama-
nın çok farklı olduğunu düşünüyor: "Ör-
neğin Erkan Can bugüne dek birçok te-
levizyon dizisinde rol aldı. Ben de televiz-
yon dizileri çektim. Yüz bin tane de te-
levizyon dizisi çekseniz bir sinema filmi
etmez. Sinema filmi çok farkİL Erkan çok
tecrübeli ulmasına rağnıen ilk sinema
filmi. Ch uncularla maddi bir ilişkimiz ol-
madığı için aramızda bir fikir birliği. gö-
nül bağı vardı. Bu ilişkiler ivi kuruldu-
ğunda her şev değişivor."
Kudret Sabancı Türkiye"de sinemaya
destek venlmediğı gibi bu desteği almak
için de herhangı bir hareketin olmadı-
ğını \urgulu>or: "Orneğin Fransa'da
insanlar kendileri yarattılar her şe\i.
Türkiye'de bö\le bir güç vok. Destek
eğer Külriir Bakanlığı'nın verdiği bütçey-
se onların adresi İR'lli. Sermaye para ya-
tırmıyor. Sinemav a > atırım oldukça az."
'Şirketin çok sahibi var'
Serdar Akar ise sinemadakı maddi
sorunların %anı sıra teknik sorunlarol-
duğuna da dikkat çekiyor: "Sinemada
engel olan birçok şev var. Para var. ama
para\ ı harcavacağınu ver bulamıvorsu-
nuz bazen. Bunun için o alanda bir ada-
mı alıp vetiştireceksin, ondan sonra o
adama o işi vaptıracaksın. Paravla ilgili
sonınlar. Av nca bazen garip muhafaza-
kâriıklaıia karşılaşıvorsunuz. İnsanlar
kendi yaptıklan işin en doğrusu olduğu-
na nasıl inanabilivorlar. Özellikle de sa-
nat alanında."
Her iki filmdcönümüzdekı sonbahar
gösterime girecek. Kudret Sabancı bu ko-
şullaraltında filmlenn çekiminı tamam-
layabildiklen için mutluolduklannı söy-
I ü> or. "Her film, sonu beürsiz bir yolcu-
luktur derler va bu filmi çekerken bunun
ne anlama geldiğini anladık. Filmler şim-
di montajda. sonbaharda da gösterime
girecek. Peşinden gittiğimiz şevin ger-
çekleşmiş nlması bize çok büv ük bir mo-
ral verdi. Bu filmi bu koşullarda yapa-
biidiysek eğer ikinci bir film daha çeke-
biliriz."
Serdar Akar ise "Çekimler sırasında
yardımlaşma sav esinde de bir şev ler v a-
pılabileceğini gördük" diyor: "Bu şir-
keti dört kişi kurduk, ama çekimler sı-
rasında gördük ki bu şirketin çok sahi-
bi var aslında ve bu insanların hepsi si-
nomacı. Bundan sonraki projemiz ise
herkes film çeksin."
Broadway müzikallerinin ve sinemanın usta koreografı Robbins öldü
r
Proje yarışması
'Yeni
Binyıkja
Çalışma
Kültürü'
Kültür Scrvisl - Endüstriyel Ta-
sanmcılar Meslek Kuruluşu
(ETMK). "Yeai Binyikla Çauşma
Kültürü" konulu kavramsal proje
yanşması dûzenliyor.
Amacı. çalışma ortamlannın ye-
ni bir bakış açısıyia tasarlanması-
na katkıda bulunmakolarak belir-
lenen yanşmaya katılmak isteyen-
lerin sosyolojik. ekonomik ve tek-
nolojik alanlardaki yöneiimlerden
yola çıkarak çalışma kavramına
farklt açılımlar getirmesi, var ola-
nı sorgulaması, yeni yaklaşımlan
düşünmesi ve tasarlamas» gereki-
yor. JCatılımcılann konuya özgür-
jce yaklaşmasını özendirmek için
sistem tasanmı ve donanım kav-
ramiarında belirli bir sektör. atan
vcya malzeme sının getirilmeye-
cek.
Yanşmacılardan projelerinin ya-
zıiı açıklaması ve herhangi biror-
tamda hazırianmtş yeni yaklaşı-
mın anlatıldığı görsel sunuş iste-
nen yanşmada, çaiışma kültürü-
nûn kurgulanması aşamasındatar-
tışılması gereken konular. akıl-be-
den, özel- genel. kadın-erkek. efen-
di- köle, birey-toplum, yaratma-
yok etme, dogal- yapay vs. olarak
belirlendi.
Yanşmanın seçici kurulu Te>-
fik Bakıoğlu. Adrea BranzL Fritz
Frenker. Renan Gökyay. Hüsnü
Karagözoğlu. Defne Koz. Ömer
Madra. Faruk Malhan ve Eren
Taludan oluşuyor.
Tiim tasanmcılara, tasanm grup-
lanna ve tasanm ögrencilerine açık
olan yanşmada başvuru koşullan-
. na uymayan, daha önce yayımlan-
miş. kamuya sunulmuş veya özgûn
olmayan projeJer değerlendirme-
ye alınmayacak. Son teslim tarihî
2 Kasım Pazartesi gûnüolan Ulus-
lararası Endüstriyel Tasanm Kuru-
luşlan Konseyi ve Ulusiararası lç
' Mimariar Federasyonu'nun onay-
ladıgı yanşmada birinciye bir mil-
yar dört yüz miiyon, ikinciye se-
kiz yüz miiyon üçüncüye beş yüz
miiyon ve beş adet teşvik ödülü
verilecek. Ödülier, 11 Kasım gü-
nü TÜYAP Fuar ve Kongre Mer-
kezi Beylikdüzü Büyükçekmece'de
törenle verilecek.
Yarışma sonunda isteyen katı-
lımcılar 29 Kasım günü İTÛ Taş-
kışla Büyük Sergi Salonu'ndaki
sergiden projelerini geri alabile-
ceklerken ödül alan projeler geri
verilmeyecek. Aynntılı bilgi için
0212-21222 18ve2122587no'lu
telefonlar aranabilir.
Efsanevi koreograf cuiıkaramızda yok
KültürServisi - Broadvvay mü-
zikallerinin \e sinemanın efsa-
nevi koreografı Jeromc Rob-
bins, Nevv Vork'taki e\ inde 79
yaşında aramızdan aynldı. Ame-
rikan müzıkal tiyatrosunun ge-
lişiminde önemli bir rol üstlen-
mi> olan Robbins George Ba-
lanchine\e MarthaGrahamdan
sonra en büyük isım olarak ta-
nınıyordu.
Bale. müzikaller ve filmlere
yaptığı koreografilerle büyük
başarı elde etti Robbins. Klasik
baleye getırdıgi farklı yorumla
bü>ük ılgı çeken sanatçı. özel-
likle Batı Yakasımn Hikâyesi \e
Damdaki Kemancı ile çığır aç-
tı.
Balanchine"ın en büv ük hay-
ranlanndan bıri olan Robbins. 30
yıldan fazla Ne\\ York City Ba-
İesi için koreografı \aptı. 1983
yıhnda Balanchıne'in ölümü-
nün ardından Nevv \brk Citv
Balesi'nın baş koreografı oldu.
Nevv Vork Cit> ve bazı baletop-
lulukları için 50'nın üzerinde
koreografi yaptı. Dansçı olarak
da başarılar elde eden Robbins.
1948>ılındaNewYorkCıty Ba-
lesıne katıldı. Robbins vaptıgı bir
konuşmada Nevv York Cıty Ba-
lesi'ni şöyle anlatıvordu:"Her-
kes işini büyük bir ciddiyetle v a-
pıvor. Dans ve müzikle ciddi bir
şekilde ilgilenenler için en ivi
okul."
1990 v ılında emekliye aynlan
Robbinsin Nevv York City Ba-
lesi için son koreografisi. 1997
v ılında prömiyeri gerçekleşen
ve Bach'ın Brandenburg Kon-
çertosu'ndan esinlenen Bran-
denburg oldu. 1990yılındaay-
rıca Nevv York Citv Balesi tara-
fından Jerome Robbins'in kore-
ografi lerinden oluşan Jerome
Robbins Koreografileri Festiva-
li düzenlendi.
Robbins. 1971 yılındaBach'ın
GoldbergÇeşm'emeleri"nin ko-
reografısinı yaptı. 1983vılında
da Philip Glassın Glass Pieces
B•ale, müzikaller ve filmlere yaptığı
koreografilerle klasik baleye farklı bir
yorum getiren Jerome Robbins, 'Batı
Yakasımn Hikâyesi
1
ve 'Damdaki
Kemancf gibi müzikallerle bir döneme
damsasını vurmuştu.
Jerome Robbins I942'de yaptığı ilk koreografisi *Fancy Free' ik büyük ügi toplamıştı.
koreografisini üstlenen sanatçı
aynı yıl l'm Old Fashioned ad-
lı vapıtın koreografisini hazırla-
dı. Robbins'in yaptığı ilgınçça-
Iışmalardan bin de Mcrves adlı
performans oldu. Önce müzik-
le gerçekleştırdigi koreografı-
den daha sonra müzıği kaldırdı.
Henüz üç yaşındavken piya-
no ve kemaıı dersleri alan Rob-
bins. Gluck Sandor Studios'da
danseğitıminebaşladı. 1935 yı-
lında\Voodrow Wilson\iiksek
Okuiu'ndan nıezun olan sanat-
çı eğıtimını bir yıl Nevv York
Ünıversitesi'nde sürdürdü. l'la
Duganova, Eugene Loring ve
Anthony Tudor gibi ünlü isim-
lerle klasik bale: Yeni Dans Ta-
kımı ıle modern dans. Sonya
Robbins ile yoruma dayalı dans:
Helen Viola ile İspanyol dansı:
Mimura ıle de orv antal dans ça-
lıştı. Elia Ka/an'dan draına ders-
leri alan Robbins. MarthaGra-
ham'la da modern bale çalıştı.
1940 yıhnda Amerıcan Bale
Tıyatrosu topluluguna katılan
Robbins. 1942 yıhnda ilk kore-
ografisi Fancy Free'yi gerçek-
leştirdi. Leonard Bernsteinın
müziğini vaptıgı Fancy Free.
sahnelendığınde büyük ilgi gör-
dü ve halen bazı topluluklann re-
pertuvanndayeralıyor. 1945 yı-
hnda klasik ve caz dansından
oluşan Interplay'in koreografi-
sini vapan Robbins. 1947 yıhn-
da daLookMa. l'm Dancin'iyö-
netti ve koreografisini hazırla-
dı.
1950 v ılında The Prodigal son
ile Dance Magazine Ödülü'nün
sahibi oldu. Daha sonra ise W.
H Auden ın şıırınden esinlenen
Ageof Anxiet> ile 'Amerikan
baksine getirdiği farklı yonım-
dan' dolayı Dance Magazine
Ödülü'nün tekrar sahibi oldu.
1954 y111nda Marv Martin v e
Cyril Ritchard'ın rol aldığı Pe-
ter Pan'ın koreografisini hazır-
ladı Robbins. Bundan bir yıl
sonra da Emmy Ödülü kazandı.
l958yılındadaBal!ets:USA
adı altında kendi toplulugunu
kuran Robbins. bu toplulukla
çeşıtli festivallere katıldı.
'Call Me Madam", Çanlar
Çalıvor". •Gypsy' gibi Broad-
v\a> müzikallerinin yanı sıra
'Kral ve Ben',"Ban ^akasımn Hi-
kâyesi'' gibi filmlere de ıniza at-
tı. Batı Yakasımn Hikâyesi mü-
zikali ıle Broadvvay müzikalle-
rine farklı yorum getirdiğinde
Dance Magazine Ödülü'ne de-
ğer bulundu. 1961 yıhnda da
Batı Vakasımn Hikâvesi adlı mü-
zikalin sinema v ersiyonuyla 'En
İvi Yönetmen' ve 'En İyi kore-
ografi" dallarında Oscar Ödülü
aldı. 1964 yıhnda daFransızsa-
nat nişanına layık görüldü.
Tiyatronun hemen hertürün-
de büyük başarı elde eden Rob-
bins. bu konuda şöyle diyordu:
"Hertür kendine hastır. Hemen
her tarz için bir konu ve müzik
gerekli. Ama balede hayal gücü-
nüzü daha fa/la kullanabilirsi-
niz.Bu açıdan da diğerierinden
daha özgürdür."
Jerome Robbins'ı çevresin-
deki diger koreograflardan da-
ha fazla işine önem veriyor ve
yaptığı her çalışmada kendisin-
den bir parça buluyordu.
2. "Designers' Odyssey '98" İstanbuTda
Kültür Servisi - Endüstriyel Tasarım-
cılar Meslek Kuruluşu (ETMK). "Desig-
ners' Odvssey '98" iiriin tasanmı sergi-
sinin ikincisini istanbul'da düzenleye-
cek. Şergi, 11-15 Kasım tarihleri arasın-
da TÜ YAP Fuar ve Kongre Merkezi Bey-
likdüzü Büyükçekmece "Ofis Dizayn'
98" fuarı ıçınde. tasarım konusunda ulus-
iararası seminer. vvorkshop. yayın ve ser-
giden oluşan Istanbul Uiuslararası Tasa-
rım Buluşmaları'nın dördüncüsü I1DE-
4 Office etkinliği beıaberinde veralacak.
Türk tasarımcılannı tanıtarak v e üriin-
lerıni sergileyerek Türk üriin tasanmının
ulaştıgı noktayı ortaya çıkarmak amacıy-
la açılacak sergi. üretici firmaların tasa-
rımlarını veya kişisel çalışmalarını ser-
gıiemek ısteven tiim tasanmcılara açık
olacak. Ürün Tasarım Ödülü adav ı tasa-
rımcılann ürün veya prototip ile katılma-
lan. sunuşlannı maket. görsel malzeme-
ler veya bilgisavar sunuijlarıyla yapma-
ları istenıyor. Her katılımcının en fazla
üç modül kullanabileceği sergive katıla-
cak nıodüller için belli bir ücret ödenme-
si gerekıyor. Sergi lenecek her tasarım
için ürün kımlik formunun doldurulma-
sı ve banka dekontuyla birlikte en geç 14
Eylül gününe kadar başvuru bıldirimi
yapılması, sergilenecek malzemenın de
en geç 10 Kasım günü TÜYAP Sergi ve
Kongre Merkezi'ne ulaştırılması gereki-
yor. Sergi 18-29 Kasım tarihleri arasın-
da İTÜ Taşkışla Büyük Sergi Salonu'nda
yinelenecek.
ETMK. meslektaşlarının onurlandı-
rılması amacıyla seçici kurulun belirle-
diği çalışmalara ETMK '98 Ürün Tasa-
nmı Ödülü ve ETMK '98 Özendirme
Ödülü verecek. Engin Altaş. Prof. Dr.
Nigan Bayazıt, Alev Ebuziya. Defne Koz.
Prof. Önder Küçükerman, Ettorre Sott-
sass, George J. Sovvden, Uğur Tameli v e
Lütfi Yenel'den oluşan seçici kurul tara-
fından beş adet ETMK "98 ürün Tasa-
nmı Ödülü ve endüstrivel tasarım bölü-
tnü olan okulların her birine birer tane
olmaküzeredönadet ETMK "98 Özen-
dirme Ödülü verilecek. Aynca ETMK.
Türk ürün tasarımını ve tasarımcılarını
geniş kitlelere ula^tırabilmek amacıyla
"Designers'Odyssey" Türk Tasanmcıla-
rının Serüvenı "98tasanmcılarkatalogu-
nu yayımlayacak.
Bıreysel katılıma bir. grup katılımına
ıki sayfa ayrılacak katalogda tasarımcı-
ların özgeçmişleri, kendi fotografları.
ürün fotografları. projeleri ve skeçleri
ile birlikte ürün tanıtımına ilişkin kısa
açıklamalan da yer alacak. Katılımcıla-
ra ücretsiz dağıtılacak. yurtiçi ve yurt-
dışındaki ilgili kişi. kurum ve kuruluş-
lara vollanacak katalogda yer almak ıs-
teven tasarımcıların dokümanları en geç
14 Eylül Pazartesi gününe kadar başvu-
ru adresine ulaştırmaları gerekiyor. Ay-
nntılı bilgi almak isteyenler 312 42534
56 numaralı telefonu arayabilir.
BUAŞAMADA
ŞÜKRAN KURDAKUL
'Kemal Türkler Egitim ve
Tatil Sitesi'nde İki Gün..
'Kemal Türkler Eğitim ve Tatil Sitesi'nde geçır-
diğim iki gün. 1945 sonrası sendikal harekette gör-
düğümüz kendine özgülükleri anımsatan çağrı-
şımlar uyandırdı bende.
Dürbünün ters tarafında kalanlar yaşanmakta
olana döndü. Neredeyse yarım yüz yılı aşkın bir za-
man diliminin tanığı gazete başlıklarından seçme-
ler yaptı belleğim.
"Kökü dışarıda sendikalar sıkıyönetımce kapa-
tılmıştır."
Azgelişmiş devletli kafasının, sosyalizmi, 'kökü
dışanda cereyan' diye niteleyerek küçük düşürme-
ye çalıştığı 1946 yılındayız.
Sendikalarını örgütleyen işçi sınıfının öncüleri
hapishanelere alınmış.
Kurulu düzenin yasaları. ismet İnönü'nün de-
mokrasıye geçme hevesıne ters düşüyor.
Ne nenem demokrasiye geçış ki, grev hakkı ya-
sak.
Sendika kurulacaksa iktıdardaki Cumhurıyet
Halk Partisi'nin emir komuta zincirine girecek bı-
çımde kurulacak.
Büyüme koşulları cömertçe bahşedilen serma-
yeye dokunmak yok..
Gelışme yasaları koşutundaki birikimlerin yer
yer sıçrama noktasına gelmesine karşın engelle-
melere de alabildiğine açık bir tersliği yaşıyoruz.
Ortalığa egemen olan ejderhanın üç başı vJJ>
Yasakçılık, halk dalkavukluğu. ABD düşküML-
ğü..
Amerikan emperyalızminın yardım planı' ra-
mıyla sermayedarı da, sendikalan da güdümürte
alma girişimlerinı eleştirdin mi yasakçılık 'hukuk ma-
kinesi'ru harekete geçiriyor.
Halk dalkavukluğu demokrasi gereği. Yeni rnan-
dacılığa övgü demokrasi gereği!
iktidardakı CHP'nin 1947-50 yıllarında güdü-
mündeki sendikalara ne mıktarlar ödediğini me-
rak edenler Kemal Sülker'in yapıtlarından öğre-
nebilirler.
ABD'nin 1960'tan sonra bile Türk-lş'e verdiği do-
larlarındökümü, 'hakbildiğı'yo/da'yalnızdagıden
sendikacı dostum Şaban Yıldız'la birlikte hazırla-
dığımız 'Sosyalist Açıdan Türk-iş Yargılanıyor'
(1966) kitabında yer almıştır. '
Az önce 'Gelişme yasaları koşutundaki birikim-
lerin zaman zaman sıçrama noktasına' geldiğini yaz-
mıştım. ""
Şimdi, okuyacağınız satırları ekleme gereğtnı
duyuyorum:
1960-70 yılları, tüm oyunlara, engellemelere kar-
şın, sendikal hareketteki birikip sıçramaların önte-
nemediği dönem sayılmalıdır.
Tek gerekçesi var bu yargının:
DlSK'in kuruluş olgusu..
DlSK'in kuruluş olgusu Kurtuluş ve Aydınlık ka-
reketinden ve önceki arayış sürecınin bir halkaSı-
dır çünkü.
'Tatil Sitesi'nde 'Demokratikleşme, Düşün ve
Edebiyat' konusunda konuşurken, özellikle ilk ay-
dınlanmacı kuşağın düşün yaşarrnna katkılannı ör-
nekleyerek somutlamaya çalıştım bu gerçeği. •
Onların öncülük ettiği düşünsel olanı eyleme
dönüştürme geleneği nice yasakları aştı bu ülke-
de.
Abdülhamiddöneminianımsayalım... ittihatve
Terakki 'dikta's\n\ anımsayalım.. Bizim sonu gel-
meyecekmiş gibi görünen sıkıyönetimli yıllarımızı,
12 Mart'ları, 12 Eylül'leri anımsayalım.
Demokratikleşme savaşımının önü kesılebildi
mi..
• • •
Gönen'deki 'eğitim ve tatilsitesi'ni 1969'taemek-
çilere armağan eden Türkiye Maden-iş Sendıka-
sı'na Kemal Türkler başkanlık edıyordu. Kaç yıl
sonra, yardımcısı Şinasi Kaya arkadaşımla söy-
leşirken düşünsel olanı eyleme dönüştürme gücü-
nü yaşamlarının sonuna kadar yitırmeyen Mehmet
Ali Aybar'ları, Kemal Türkler'leri. Rıza Kuas'ları.
Ibrahim Güzelce'leri ve daha nice yiğıtlerımizi an-
dık.
Onların da yaşadığı, savaşım verdiği bir ülkenin
ışığı kesilebilir miydi ki..
Nezih Danyal'ın sergisi
• Kültür Servisi - Karikatürist Nezih Danyal'ın
"Globanatolization' sergisi Lefkoşada açılıyor.
Karıkatür Vakfı. Kuzey Kıbns Kültür Bakanlığı ve
Kıbrıs Türk Karikatürcüler Derneği tarafından
düzenlenen sergi yann Kültür Bakanı Günav
Caymaz'ın katıhmıyla Atatürk Kültür Merkezi'nde
açılıyor. Daha önce Berlin. Rotterdam. Parıs'te
sergilenen 30 karikatürden oluşan ve Anadolu'nun
kültürel simgeleriyle güncel. evrensel sımgeleri
buluşturan sergi 8 Ağustos gününe kadar gezılebilır.
Sergi daha sonra Avrupa'nın çeşitlı kentlerinde
yinelenecek.
'Son Yeni Biçem'de İlhan Berk
• Kültür Servisi - Aylık edebıvat dergisi Son Yeni
Biçem'in ağustos sayısı çıktı. Dergide İlhan Berk'in
"Taşlar" şiiri. Mehmet H. Doğan'ın Sokağa
Düşürülen Şıir'. Kenan Sanalioğlu'nun "Issız İnsan
Ormanında' yazısı. Tahir Abacı'nın 'Lost Chains"
şiiri. N'uran Özyer 'Alman Şiirinde Postmodernizm".
Serdar Ünver'in 'Yara' şiiri. Ramis Daranın "Celal
Sılay Yaşadı mı?" yazısı. Fergun Özelli'nin Cam
Mahkûmu" vazısı. Melike Koçak ve Cemil
Kavukçunun "Bu Kent Dağ ve Aşktır' Dıyen.Cemıl
Kavukçu ile vazısı. Deniz Cankoçak'ın "Yürek
Kalabalığı' adlı öyküsü, Melih Elalın "İlhan Berk
Günlüğü' yazısı, Havati Baki'nin "Murtuful
Menandros Mendi" yazısı ve çeşitli şiirler yer alıyor
Adaiar' konulu fotoğral yarışması
• Kültür Servisi-Cumhuriyet Halk Partısı. Adalar'
konulu fotograf yanşması düzenlıvor. Adalann
güzellikleri ve çirkinlikleri olmak üzere iki
kategoride vapılacak yarışmava .son katılıın tarilıı.
12 Ağustos günü olarak belirlendi Detavlı bılgı \e
şartname için 382 25 13 No'lu telefon aranabilir
Insancıl Yayınları'ndan kitaplar
H Kültür Servisi - Insancıl ^ayınlan'ndan dort kitap
yayımlandı. Afşar Timuçın'in Biitün Şıirleri
Serisı'nden 'Savaşçı Türküleri" ile Timııçin'in
"Felsefe Sözlüğü'nün genişletilmiş üçüncü basımı.
Betül Çotuksöken'ın 'Kavramlara Felsefe ile
Bakmak' ve Anıl Merıçelli'nın derledığı "Umutsuz
Bir Aşkın Şairi Emily Dickenson'ın şıırleri Insancıl
Yayınları arasından çıktı.