Katalog

SAYFA CUMHURİYET 28 ŞUBAT 1998 CUMARTESİ OLAYLAR VE GORUŞLER Kara Güldürü mü? Prof. Dr. LEZÎZ ONARAN Nükleer Tehlikeye Karşı Barış ve Çevre İçin Sağhkçılar Derneği Başkam üldürü, insanuı yarattığıendeğerli,engeçerli olgulardan biri. Insan,şenolduğuzamanşakayapar,içindekisevincibaşkalanna da yansıtır. IkircikJi kaldığında kendisiyle dalga geçebilir (geçebilirse!). (Axel Munthe'nin yazdığı " San Michele' nin Kitabı" ndan sıkça anunsadığun bir tümce vardır: "Kendine gülmesini bilene şeytan bile bir şev yapamaz.") Daha de'rin sıkınülannda, hatta kavgalannda, doğrudan söv leyemediklerini, kara da oba güldürüye çevirebilir. Gülmek, gülebilmek aşın yükJer için çok güçffi bir kaldiraç oluşturur. Ama, bir de öyle sözler, davranışlar vardır ki insan ne yapacağını şaşırabilir. Hafif bir konuda olsa şaka G nan Irak'tan başka ülkelerin görmezden gelindiği''. ne önyargılar açısından "kurtla kuzu öykiisü" ya da "kuröar savaşı..." vb. der geçer. Buna karşılık sav aş gibi yaAma, son günlerde. benzeri belki şamsal bir konuda hele güncelliği, de bulunamayacak bir söylem, ABD olabilirliği ağırlaşarak sürüyorsa, kaDışişleri Bakan Yardımcısı Bay Thora da olsa, güldürünün sınırlanna raas Pickering'in ağzından çıktı. llyaklaşamaz. Belki, ">üzyıUar sonra" JackLon gili haber şöyle: "Amerikan yönetimi, Irak'a yönelik olası bir askeri hadon'ın "DemirÖkçe*sindeki kurguda olduğu gibi "tnsanlar oçağda öy rekâtta Türk sınınna doğru güçlü bir miilteci akını yaşanabileceğini, bu nele yapıyorlarmış!" gibilerden not düşecek bir yazara esin kaynağı olabi denle Türk hükümetiyle işbiriiğine hazır olduğunu" açıkladi. Haber sülir. rüyor. "Thomas Pickering, TürkiSözü şuraya getirmek istiyorum: ye'nin sınırlannı konıma hakkım sayGünlerdir, haftalardır Amerika Birgı ile karşıladıklanm. ancak bir mülleşik Devletleri "savaş eğik düzleteci akmında, insani sorunlann bu mi"ne girdi. îvmesi gittikçe artıyor gibi. Ciddi bir yazı yazmak, söylenen tür endişelerden daha fazla öne çıkacağuu" söyledi. "Irak'akomşuolan leri yinelemek demek. Yazılmadık Türkiye Ue öteki ülkelerin bu insanhemen hiçbir şey kalmadı. Ne "tek kutuplu dünyada egemenlik hevesi". lara en yüksek düzeyde yardun sağne "petrol ağalığı''. ne "silah yapım layacağını umuyoruz" diye konuşru. cüığı,ticareti",ne "dünyada süahla Bir alrtakı paragrafta da haber, "Bu arada Amerikan yönetimi, Basra Körfezi'ndeld askeri varfağuu güçlendirmeye devam ediyor"la sürüyor. Türkiye'nin tarihsel akış içinde, esirlerine, düşkünlere, sığınanlara, hatta turistlere gösterdiği davranış örneği herkesin bilgisi içindedir. Osmanlı tmparatorluğu döneminden beri çokuluslu yaşama alışılmıştır. Azınlıklarını Türkiye kadar rahat yaşatan kaç ülke gösterilebilir? Türkiye'de doğan hiçbir akım insanlık suçu oluşturmamıştır. Son yıllarda, büyüteç altında incelenen "güvenlik sorunlan''nı yaratanlar ögrenim ile stajlannı Amerika Birleşik Devletleri'nde yapanrbeyinleri yıkanmış vatandaşlanmızdır. Bize merhamet dersi verecek en sonunculardan biri Amerika Birleşik Devletleri yönetimidir. Yalnız, artık dünyanm da gözü açıldı. Küreselleşme, yeni dünya düzeni boyunun ölçüsünü aldı. Basra Kör fezi konusunda gösterilen bilinçli direnç, gerçekten tarih içinde onurlu yerini alacaktır. Bu direnişin olumlu bir ikinci yönü Saddam'a da yapması gerekenin gösterilmesi, olayın Amerika Birleşik Devletleri düşmanlığı gibi ortayakonmaması. Ülkelerin halklanna insanca yaklaşılması, insanlann haklanna saygı gösterilmesi. Bu satırlann yazıldığı saatlerde ortalık yumuşamaya doğru epeyce yol aldı. Bütün dileğımiz iki tarafin da aklını başına toplaması, birbirini kışkırtmaktan vazgeçerek oldu bittiye getirilmiş bir cehenneme yol açmamalan. (Not: Konu ettiğim bu haberi basında görmedim. Üç dört gün önce TRT Radyo 1 'de 13.00 haberlerinde dinledim. Yamlmış olmamak için TRT Haber Dairesi'ne gidip bülten metnini aldım.) PENCERE Demokpaşi Toplumsal Smflamn İşhttr... Sanayi devrimi insanlıktarihinde önce hangi ülkedegerçekleşti?.. Yanıt: IngiltereL Başı Ingittere çekiyor, ardından Fransa geliyor; Avrupa'ya "demokrasinin beşiği" denmesi bxjşuna değil!.. Toplumsal sınıf lann dönüşümü de tanmdan endüstnye geçiş sürecinde oluşuyor. 0 dönemlerde kralın çevresinde odaklanan aristokrasi, kilise şeriatının istibdadında köylü ümmetini çekip çevirmektedir. Avrupa'da sanayi devrimi uç verirken, demokrasi gündemde yokL Endüstrileşmeyle tarih sahnesine çıkan burjuva sınrfı, Hıristiyan şeriatıyla boğazlaşarak siyasal demokrasiyi kuracaktır. Sosyal demokrasi ise işçi sınıfı güçleninceye dek beklemek zorundadır. Demokrasi, Avrupa'da laikliği savunan burjuvanın Hıristiyan şeriatıyla savaşımı sonucunda kurulmadı mı?.. Yanıt: Evet!.. Peki, sanayi devrimini gerçekleştiremeyen Türkiye'de, demokrasi, Islam şeriatını savunan dincilerin laiklikle savaşımı sonucunda mı kuoılacak?.. • Biryanlışlıkvar... Olmasaydı, yanm yüzyıldan beri çok partili rejimde yaşayan Türkiye'de demokrasi tüm koşullanyla gerçekleşebilirdi. Yanlışlık nerede?.. Ortaçağ hukuk düzeni demek olan şeriat hukukunu devlet düzenine dönüştürmek isteyen bir partinin, demokratik rejimde yeri olabilir mi?.. Yanlışlık 1923 Aydınlanması'ylâ ulusai demokratik devrimi yaşayan toplümda çok partili rejimin bir karşıdevrim olarak algılanmasıdır. Nedeni de açık: Çok partili rejime 1946'da geçen Türkiye sanayileşmemişti, burjuva ve işçi sınıfları devede kulaktı. Seçim sandığına ağıriığını koyan toprak ağalan, köylü yığınlannı denetledikleri için parlamentoda egemenleştiler. "1923Aydınlanma Devrimi"n\n toplumsal tabanı cılız kalıyor, seçmen sayısı yetmiyordu; bu nedenle demokrasiden, temel özgüriüklerden ve insan haklanndan yoksun çok partili rejimin kavgalan yaşandı. Bir kör dövüşüdür süregelen... • Kör dövüşü daha ne kadar sürecek?.. Azkaldı... Bir süre önce irtica ile işbirtiğine giren, dinciliği seçim sandığından çıkmak için sürekli gıdıklayan merkez sağ, bugün yol aynmındadır. Sanayi burjuvazisini simgeleyen TÜSıAD, dinci MÜSİAD ile çatışmaktadır. Aydınlanma devriminin ışığında uyanan toplumsal kitleler, laik Cumhuriyeti korumak ve savunmak yolunda ağırtıklannı duyurmaya başlamışlardır. Yoksa Refah Partisi'nin kapısına kilit vurmak gücünü kimşe kendisinde bulamazdt. Yanm yüzyıldan beri ilk kez, Türkiye'de demokrasi savaşımı rayına oturuyor. Bu savaşım, sanayileşmenin de t|irnanmasıyla biriikte gerçek sahiplerini bulacak... ' ' Türkiye.'de demokrasi, siyasal Islamın dinci polftikasını sokaklara dökerek laiklikle çatışmasının sonucunda kurulamaz; üniversitelerde başörtüsü savaşımı, demokrasi amacına dönük olamaz. Laik cumhuriyeti kundaklayan karşıdevrimi demokrasi savaşımı sananlann bilinçsizliğiyle Türkiye yanm yüzyıllık bir zaman dilimini yitirdi; 2000 yılına dek bu sorunu kökünden çözmek zorundayız. Çözümün eşiğindeyiz. Batı'da demokrasiyi ne dinciler kurdular ne de aynlıkçılaıi.. Çağdaş demokrasi burjuvaproletarya sınıflannın pariamentoda buluşmasıyla gerçekleşmiştir; demokrasi toplumsal sınıflann işidir. Türkiye bu rotanın dışına düştükçe demokrasi hayal olur. • Kültür ve Sanat Etkinlikleri Biz bir günün gecesiyiz oslındo özümöz yıldızlor sözümüz sevmeler üstüne ŞILA BAR Dostluğun ve kardeşliğin ortümı 'Sıla Bar'do sizlerle biriikte olacak. Tarih.l Mart 1998 Saat 15'îen sonra Sakorya Cad. Bayındır Sok. 1 7 / Kızılay/ANKARATel:43198 12 Değerh ozan ve hemşehrimiz HASAN HÜSEYİN'in 71. yaş gününu kutlayacağız. GÜYAD Geleneksel Hasan Huseyın Etkinlikleri'ne sizleri bekliyoruz. GÜYAD Yönetim Kurulu adına FATİH KORKMAZ Başkan Program: Açılış Konuşması : Prof. Dr. Nurettin Sözen Pan el : Ataol Behramoğlu (Yazarlar Sendikası Başkanı) Sennur Sezer (Yazar) Gülsüm Akyüz (Yazar) Azime Korkmazgil (Ozanımızın eşi) Cengiz Gündogdu (Yazar) Aramızda Olacak Sanatçı Dostlar : Kemal Kaplan, Sadık Gürbüz, Ahmet Kaya, Yavuz Bingöl Tarih ve Yer : l Mart 1998 Pazar, saat: 14.30 t ... •*• . Atatürk Kültür Merkezi, Küçük Salor İröbat Telefonları: 0 (212) 543 32 69 GtRİŞ ÜCRETStZDİR Ödünsü/. koşulsuz çağdaş eğitim için görev başına. DAVET ÇAĞDAŞ EĞİTİM VAKFI Tel: 0212V6 28 99 Faks: 0IU2S6 13 54