Katalog

27 ŞUBAT 1998 CUMA CUMHURİYET SAYFA EKONOMI 11 ŞİRKETLERDEN • ORACLE, web dünyasınm Oscaı'ı olarak nitelendırilen "Web Awards 97" yanşmasında 2 kategoride ödül aldı Şırket, "Oracle AUıance Onhne" web sıtesı "Sektörun En lyisı" Ödülü'nü alırken "Oracle Solutıons Onhne" web sıtesı, "Üstün Standart" Ödülü'nün sahıbı oldu. • ELECTROLUXGrubu, "Electrohıs University" adı altmda bütün dünyadaki şirketierin u> guladıgı eğrtim seminerini ilk kez Türkije'de uvgulandı. V öneümde kaliteyi arttmnaya >önefik hazırtanan "Business Management" semineri 12- 15 Şubat tarihleri arasında Princess Hotel'de gerçekleştirildL • YOUNG&Rubıcam/ Reklamevı Başkanı Serdar Erener, Cannes Festıvah'nde jün üyelığı yapacak. Dünyanın en büyük reldam yanşması olan Cannes Festıvalı'nıde ılkkezbir Tûrk'ünjün olarak seçılmesı büyük bır basan olarak degerlendınldı. • St.MTEL-Merioni firmasu 500 bayisini Uzakdoğu'ya, Tayland'a götüriiyor. Firma bu yüki bayiler toplantısını Bangkok'ta yapacak. 1991 yıhnda baslattıklan bu geieneği bu yıl da devam ettirecekolanSimtel- Merloni l zakdoğu gezisini 8-15 ve 15-22 Mart tarihleri arasında yapacak. Konut kiralan dar gelirlilerin maaşlannın neredeyse tamamını götüriiyor 'Barnımak' kolay değıL• Nüfusun sürekli artması ve büyük kentlere göçün devam etmesi sonucunda konut açığı büyürken, buna bağlı olarak kiralar da sürekli artıyor. Hayalleri süsleyen bir ev milyonlarca dolarken, sıradan bir konut kirası da yüz milyonlarca lira. FATMAKOŞAR Sürekli goç alan buyuk şehırlerde konut kiralan dur durak bılmıyor Nü- fusun sürekli artması ve buyuk kent- lere göçün devam etmesi sonucunda ko- nut açığı buvurken, buna bağlı olarak kiralar da sureklı artnor Dar gelırlı- nın maaşının neredeyse tamamma ya- kınını götüren e\ kirası, aılenın en bü- yük gıden olmaya devam edıyor. 1stanbul'da v aklaşık alh ayda bır or- talama yüzde 60 oranında zamlanan ko- nut kirası, semtler arasında farklılık göstenrken. nerede olursa olsun 35 mılvon hranın altında kıralanabılecek 100 metrekarelık daıre kalmadı Dar gelirli kent dışına! Dar ve sabıt gelırlı. şehır merkezın- dekı yüksek kıralardan kaçarak, kent dışındakı uzak verlerde ev tutmaya yö- nelırken, ust gelır grubu da lüks sıte- lerde oturmak ve kalabalıktan uzaklaş- mak uğruna şehır merkezını terk edı- yor. Şehır merkezıne yaklaştıkca artan konut kiralan, uzaklaştıkça 35 ile 50 mılyon lıra arasında değışıyor. Şehır merkezıne yakm semtlerde ıse 60 mıl- yon lıradan başlayarak, daırenın ve semtın özellıklenne göre 650 mılyon lıravakadarçıkabılıyor. Kımı semtler- de dövıze endekslı olarak belirlenen kı- ralar, orta gelir seviyesıne sahıp kesı- mın tercıh ettiğı, şehır merkezınin bel- li başlı yerleşım merkezlerinde 80 ıla 100 milyon lıra arasında seyrediyor. Kira düşük olsa bile». Istanbul'da bır daıreye gırebılmek ıçin sadece kira bedelını dıkkate al- mak yeterlı değil. Şehır merkezınden uzakta olan ve kirası 35 mılyon lıra olan bır daıre emlakçıden tutulacaksa ılk aşamada 150 mılyon lıra cıvannda bır harcama gerektinyor. Özellıkle büyük kentlerde zorunlu- luk halıne gelen depozıt ve ikı ya da uç kırayı peşın ödemeye emlakçı ko- mısyonu da eklerunce, en kötüsünden bır daıreyı kıralayabılmek dar gelırlı- nın en az üç maaşına denk gelıyor. Ulaşım sorununu düşünerek şehır Üsküdar Bakırkoy Kadıköy Şışlı Levent Suadıye Kartal 35-60 Beylıkduzu 35-70 Halkalt 35 - 70 Okmeydanı 3 5 - 8 0 Çapa Sarıyer Gthangır Kurtuluş Bebek Beşıktaş 70-100 70- 140 80-150 120-150 150-200 50-80 50- 120 50-150 50- 150 60-200 60- 150 70 -125 Bogazda 2 0 0 - 7 5 0 merkezınde ya da yakmmda konut kı- ralayabılmek ıçin de yıne emlakçı ko- mısyonu ve peşınatlann hesaplanma- sı durumunda 250-300 mılyon hranın gözden çıkanlması gerekiyor Bütün iş 'uygun ev'de Emlak pıyasasının rantmın yüksek olması, kolayca parakazanmak ısteyen- lenn dıkkatmı bu alana çekıyor îstan- bul'da ev bulma sıkıntısıntn her geçen gun artması bu kesımın ekmeğıne yağ sürerken dar gehrlı, "Ekonomik bul- dum" dıye sevınerek bakmaya gıttığı konutlann durumu karşısında dehşete düşüyor. Sertifika paralam iade ediliyor Promosyon kampanyalannın ortasında verdıklen sozle- n unutarak u serttfika"yla ıkılı fiyat uygulaması yapan ga- zeteler. haksız yere aldıklan sertıfika paralannı gen öde- mek zorunda kalıyor Söz konusu gazeteler. kampanyaya "gazetenin fiyaü art- mayacak" sloganıyla başlamış. daha sonra sertıfıkalı ve sertıfi- kasız olmak üzere ıkı ayn fıyat uygulaması yapmışlardı Kam- panyanm ortasında, "Kampan- yava devam Bayramı parasız geçirttiler Istanbullu okurumuz Osman Ko- ca, geçen Şeker Bayramfnda güç du- rurnda kalmış. Koca, Anadolu Fınans Kıırumu (AFK) Bayrampaşa Şube- si'ne ait. 28 Ocak 1998 (anfe giinü) vadeli 125 milyon üralık çekini Ga- ranti Bankası Ayşekadın Şubesi'nden çekmek ıstemiş. Sabah saat 10.00'da bankaya gıden Koca. AFK'de sıstem anzası bulunduğu gerekçesiyle 11. 30'a kadar bekletılmış Yaklaşık 5 dakika sonra da AFK'den tekrar pro- vızyon istenmiş. Bu sefer AFK, "pro- vizyon saatinin bittjgj" yanıtınıver- rruş. Koca, bu keyfı davramştan do- layı güç durumda kaldığım anlatıyor AFK Istanbul Bölge Müdürü Bün- yamin Terri, Koca'nın hesabmda, o tarihte sadece 8 milyon lira olduğu- nu ancak sistem kapah olduğu için bunu o gün fark edemediklerini söy- \e&. Terzi, sistcmin öğlcn saatlerin- de açıldığını. Koca'nın yeteritıcebek- lememış olabüeceğini ifade ediyor. C1I1ICR IMC- j FAKS ,0 2,2,5,4 07-51 yenler 250 bin lirahksertifîkalıyı alsınlar. Etmeyen- ler 70 bin lirahk fryattan gazete ahnaya devam edebilir" uygulamasıyla okuyu- culannı mağdur bırakan gazeteler, açı- lan davalarda tüketici lehıne venlen ka- rarlarla, 70 bin lıra ıle 250 bin lira ara- sındakı para farkını gen ödemek zorun- da kalıyor TÜKODER Başkanı Mehmet Sevim, bundan sonra başvuracak tüketıcılenn, bu "davayı emsal göstererek" kazanama- vacaklannı. ancak bu karann çıkmasının, bundan sonra v apılacak şıkâyetler için bu- yuk onemı olduğunu vurguladı Konut ıhtıyacının ı>ıce artnğı son yıl- larda. yaşanmayacak kadar kotü. kımı- lenrun "depoolarakbile kullanılamaz'" dedığı, yer hızasının 3-4 kat altında olan bodrum katlannı 35-40 mılyon lirahk "ekonomikev" dıye pazarlayan emlakçıler ve ev sahıplen. "Eh biraz kötii ama bu parayadaha iy isican sağ- hğt Sen burda paranı eve değiL semte veriyorsujı" dıyor. Son yıllarda ıyıce yaygınlaşan bır dığer yöntem de gazetelere "carip" ılanlar vererek, kıracıyı cezbettıkten sonra aslında uygun olmayan evlen pazarlamak Gazete ilanlannda rastla- dığımız "40 miryona kiralık. 3 oda. Gi- riş1 " şeklındekı ılanlardan ba- zılan, sadece emlakçıv ı arama- yı sağlamak ıçin venlen "tu- zak" ılanlar. "Oevtutuldu" dı- ye soze başlayan emlakçı, "Ama başka bir yerde 50 mil- yonluk giriş kaü var" şeklın- de soze devam ederek elınde- ki evleri. yine gerçek koşulla- n anlatmadan pazarlıyor. Bütün bu sorunlann dışın- da, yasalar sızin ödemenizı gerektırmedığı halde öncekı kıracmm faturalannı ödemek durumunda kalınabilınıyor. Aynca yazılı bir sözleşmenız yoksa ev sahibinin '^apanm" dedığı, ancak bır türlü yenne getırmedığı taahhütlerle uğ- raşabılıyorsunuz. Ev bulmanın güç olmasın- dan hareketle ev sahibı, evden çıkmak yenne kınk camı, sö- külüp ahnmış elektrik sayacı- nı takacağınızı düşunüyorsa. yenı kıraladığınız e\ ıçın 100 mılyonlan bulan harcamalar yapmanız kaçınılmaz oluyor. YORUM ÖZTİN AKGÜÇ 1997 Yılında Parasal Gelişmeler TC Merkez Bankası'nın ANKA Ekonomı Bültenı'nde yer alan 1997 bilançosuna göre 1997 yı- lında parasal gelişmeler ana hat- lan ıle şöyle özetlenebılir. • Dolaşıma çıkanlan banknot miktarı bır önceki yıldan daha hızlı artış göstermiştir. 1997 yılında dolaşıma çıkanlan banknot miktarı, cari fiyatlarla yüzde 98.5oranında artarak 758.9 trilyonTL'yeyukselmıştır. Bir ön- cekı yıl ıse dolaşıma çıkanlan banknot mıktan yüzde 70 7 ora- nında artmış ıdi. 1997 yılında do- laşıma çıkanlan banknot miktan bır oncekı yıldan daha hızlı oldu- ğu gıbı, fıyat artış hızının (enfias- yonun) da üstünde olmuştur. Türkıye'de genellıkle dolaşıma çıkanlan banknot mıktarında ar- tış, yıllık fiyat artış hızının gerisın- de kalırken 1997 yılında genel eğılımden farklı bır gelışme gös- termiştir. • Rezerv para artışı, banknot miktanndakı gelışmeye göre da- ha sınırlı ölçuler ıçınde kalmıştır. Rezerv para ya da parasal ta- ban esas itibarıyla iki öğeden (i) dolaşıma çıkanlan banknot mık- tan (iî) bankalann Merkez Banka- sı'ndakı mevduatından oluşmak- tadır. 1997 yılında rezerv para ar- tışı yüzde 90.5 olarak bir önceki yıldan hızlı olmakla beraber bank- not miktanndakı genışlemenın altında kalmıştır. Bir önceki yıl rezerv para yak- laşık yüzde 80.0 dolayında artış göstermış idi. Bankalann Mer- kez Bankası'ndakı mevduatın- daki artış hızının düşük düzeyde kalışı, 1997 yılında rezerv para artışının dolaşıma çıkanlan bank- not mıktar artışı hızından daha yavaş olmasına neden olmuştur. Rezerv paranın yaklaşık üçte ikı- sını dolaşıma çıkanlan banknot oluşturduğundan rezerv parada- kı gelışmenın yönünü dolaşıma çı- kanlan banknot tutan belirlemek- tedır. • Merkez Bankası'nın dış var- lıklannda gelışmeler, net döviz pozisyonunda artış, parasal ge- nışlemede önemli etken olmuş- tur. TCMB'nin analitik bilançosuna göre 1997 yılında bankanın dış variıklannda artış can fryatlaria yüzde 115.1'e ulaşırken, toplam dövız yükümlülüklerındekı artış yüzde 104.8 düzeyınde olmuştur. Bankanın dış varlıklar/ toplam döviz yükümlülüklerinin 1998 yı- lı sonunda oranı yüzde 103.4 iken, 1997 sonunda yüzde 108.5'e yükselmiştir. Dtş varlıkla- nn toplam döviz yükümlülüklerin- den daha hızlı artması, banka- nın net döviz pozisyonu üzerin- de etkilı olmuştur. Net döviz po- zisyonu, 1996 yılı sonunda 610 milyon USD iken, yüzde 176.4 oranında artışla 1.686 milyon USD'ye yükselmiştir. TCMB, dış varlıklanndaki hızlı artış dolayı- sıyla net döviz pozisyonundaki yükselişi, Türk lirası kaynaklarla fonlamıştır. Bu durum dolaşıma çıkanlan banknot miktan ile bu- na bağlı olarak parasal tabanda genişleme doğurmuştur. • Bankanın net dövız pozisyo- nunun artı olması kur artışı nede- niyle kambıyo kânnda hızlı artı- şa yol açmaktadır. Net döviz pozisyonundaki ar- tışın, bankanın dövız vartıklannın dövız yükümlülüklennden fazla oluşu, kur artışı nedeniyle TCMB'nin kambıyo kânnı arttır- maktadır. Değerieme farkı hesa- bmda ızlenen kambıyo kârtan 1997 yıl sonu itıbanyla bılanço- da 290.8 tnlyon TL olarak gös- terilmiştır. Değerieme farkı, eksi olduğunda kamu ıç borçlanna eklenmekte, artı olduğunda tç borç tutarından ındırilmektedir. Bankanın kambiyo kân, iç borç- lar sınıriı olsa da azattıcı bir etki yapmaktadır Banka, dış variıklanndaki an> şın parasal tabanı genişletme- mesi için önlem alabılır. Ancak bu tür önlemler bankacılık sıste- minin lıkıdıtesini önemli ölçüde azaltır. Banka için en uygun net dövız pozisyonu belirienmeli, bu sınır, parasal taban fazla genış- letılmek istenmıyorsa, aşrtmama- lıdır. Türkiye'de parasal tabandaki genişleme ile fiyat artış hızı ara- sında bıre bir ilişki olduğunu ile- n sürmek çok doğru olmamakla beraber, özellıkle banknot mikta- nndakı artışı sınırlı tutmaya çalış- mak enflasyonu denetim için yerinde bır önlem olur. Pimapen paranızın değerini bilir! Şimdi Pimapen'e Koçfinans Tüketici Kredisi ile sahip olabilirsiniz. http:// Türkiye'de ilk defa Pimapen, müşterilerine herkese uygun bir ödeme seçeneği mutlaka Koçfinans Tüketici Kredisi kolaylığı sağlıyor. vardır. Ödeme seçenekleri ve modellerimizle Pimapen'in bütün modellerine 24 aya varan ilgili tüm bilgileri ücretsiz danışma hattımızı vadelerle ve çok uygun ödeme seçenekleriyle arayarak alabilirsiniz. siz de kolayca sahip olabilirsiniz. Pimapen'de Ücretsiz Danışma Hattı: 0800 211 41 55 H E R P V C P E N C E R E P İ M A P E N D E Ğ İ L D İ R ! •Mftl/UPEN "Başkapen'le karıştırmayın lütfen"