Katalog

SAYFA CUMHURİYET 2 ARALIK 1998 ÇARŞAMBJ HABERLER UstelerU Aralık'ta askıda • \NKARA(AA)- Sandık seçmen lıstelen guncelleştınlmek uzere 17 «Vraiık'ta askıya çıkanlacak\e l4 0cak 1999 Perşembe gunu saat 17 OO'ye kadaraskjda kalacak Bu sure ıçensınde, daha once herhangı bır sebepten dolayı kutukiere >azılamamış olanlar, 18 Nısan 1981 tanhınde ve ondan önce doğanlar. başka bır seçmen lıstesınde yazıiı olup da sürekJı oturmak amacıyla ver değıştırenler, lıstelerde kendısıne aıt bılgılerde yanlışlık ve eksıklık buiunanlar, askerlıkten terhıs olanlar başvuruda bulunabılecek Bu arada grup oluşturacak sayıdan duşmesı nedenıyle DTP'nın ılçe seçım kurullanndakı uyelıkJennın duşurulmesı kararlaştınldı Fazla mesai riüzenlemesi Bakanlar Kurulu, bazı kamu kuruluşlannın bu yıla aıt fazla çalışma sûrelennı yenıden belırledı Buna göre Devlet Demıryollan Işletmesı Genel Mudurluğu'nde çalışan personel toplam 950 bın. Turkıye Elektnk Dağıtım AŞ'nın taşra teşkılatmda çalışan personel de toplam 123 bın saat fazla mesaı yapabılecek Fazla mesaı saatı, Ataturk Orman Çıftlıgı Mudurluğu ıçın 75 bın, Darphane \e Damga Matbaası Genel Mudurluğu ıçın 56 bın Türk Telekomunıkasyon AŞ ıçın de 43 bın saat olacak Bu kuruluşlarda çalışan 657 sayılı Devlet Memurlan Kanunu'na tabı personele. fazla çahşma karşılığında her saat ıçın 120 bın lıra fazla mesaı ucretı odenecek Ata'ya Saygı Sergisi • NENVYORK(AA)- Cumhunyetın 75 yılı dolayısıyla New York'un Harlem semtındekı "Gallery X" sanat galensınde açılan "Ata'ya Saygı Sergısı", Amenka'da yaşa>an Turk ve yabancı sanatseverlenn buyuk ılgısıyle karşılandı New York'takı sergıye şu sanatçılar katıldı Sadık Altınok, Mustafa Aslıer. tbrahım Çıftçıoğlu, Devnm Erbıl, Eren Eyupoğlu, Gungor tblıkçı. Ergın İnan, Ercument Kalmık, Hayatı Mısman, Zuhtu Muntoğlu Çığdem Tankut ve Levent Tuncer hsan Hakları Komîsyonu • AMCARA(4A)- Ankara Unıversıtesı Ogretım uyesı Prof Dr Baskın Oran \ e Prof Dr Hasan Konı. Batı Trakya Türk azınlığının karşı karşıya bulunduğu sorunlarla ılgılı olarak TBMM Insan Haklan Komısyonu'a bılgı verdı Komısyon Başkanı Sema Pışkınsut, toplantı başlamadan once yaptığı açıklamada. Batı Trakya'dakı Türk azmlığın sorunlannın yakından takıp edıldığını bıldırdı Pışkınsut. ıkı ogretım uyesınden konu ıle ılgılı bılgı alacaklannı, 21-22 Arahk'ta Batı Trakya'dan gelecek heyetle gerçekleştıreceklen goruşmeden sonra genış bır açıklama >apacaklannı soyledı Emlak müjdesi • ANKARA (AA) - Bakanlar Kurulu, tek meskenı olan emeklıler şehıtlenn dul \e yetımlen ıle gazılenn emlak vergısını 1999yılında uygulanmak uzere sıfıra duşurdu Resrru Gazete'de yayımlanan karara gore Turkıye sınırlan ıçınde tek meskenı olup da gehrlen munhasıran kanunla kurulan sos>al guvenlık kuruluşlanndan aldıklan aylıklardan ıbaret bulunanlarveya bunlardan kendılen uzenne kayıtlı meskenı olmayanlann bu kurumlardan aylık almayan ve herhangı bır gelın de bulunmayan eşlen yenı yılda emlak vergısı vermeyecek Aynı şekılde şehıtlenn dul ve yetımlen ıle gazılere aıt tek meskenın bına vergısı oranı da 1999 yılında sıfır olarak uygulanacak Türk-lş, DÎSK ve Hak-lş, yeni hükümet programı için gündem hazırlığı başlattı Işçi çözümpeşindeİLHANTAŞÇI _ _ ANKARA - Turk-Iş, DİSK ve Hak-lş konfederasyonlan, kurulacak yenı hukume- te sunulmak uzere "çalışma yaşamının so- runlanna" ılışkın çozum onenlennden olu- şan bırpaket hazıriadılar DtSK Genel Baş- kanı Rıdvan Budak. "işguvencesi, işsizliksi- gortası vezorunlu birildm fonunun kakünl- masuıın" onlennde duran temel sorunlar olduğunu vurgulayarak "Biz geçici hükü- metiz, seçim hukumetiyiz laflan geçerli de- ğildir. Yeni hdkumete de gjdip bunlan söy- JeyecegE" dedı Hak-lş Genel Başkanı Sa- lim Uslu, hukumetın soz vetmesıne karşın bu konularda hıçbır olumlu adım atmadığı- nı anımsatarak "3konfederasyon birükte,ku- rulacak venı hukumetın progranunda yeral- masını sağlamak amacıy la kendı gundemi- mfcn haarlryoruz" dıye konuştu Aılelen ıle bırlıkte yaklaşık 10 mıryon ışçıyı temsıl eden 3 konfederasyon. ortak so- • DÎSK Genel Başkanı Budak, sorunlann seçım hükümetı dınlemedığını söyleyerek "Yenı hükumete sorunlanmızı götüreceğız" dedı Haİc-îş Genel Başkanı Uslu, "Üç konfederasyon kendı gündemımızı hazırlıyoruz" dıye konuştu runlannı, yeru oluşturulacak sıyasal ıktıda- jrvacakhukumetdehukumetin bozulmasın- ra ulaştırabılmek ve çozum oluşturulması- nı sağlamak amacıv la bır araya geldıler So- rulanmızı yanıtlayan Rıdvan Budak, DÎSK'ın onensı üzenne 3 konfederasyonca ortakla- şa başlarılan çalışmayla oncelıkle ışguven- cesı, ışsızlık sıgortası, zorunlubınkımlenn kaldınlması ve bınkımlenn odenmesı ko- nulannın gundeme getınleceğını bıldırdı Ortak çalışmayla ılgılı teknık ekıbın hazır- lıklannı surdürduğunu behrten Budak, şöy- le konuştu " Yeni hükumete degklip bunlan sö>leye- ceğiz. Biz geçici hukümetiz. seçim hukume- thiz laflan geçerlı değıldir. Turkiye'nin ko- şullan ağırdır. Bu sorumluluğu taşıyacak bir hukumet olmalıdır. Bu sorumluluğu ta- dan dolayı daha çok geciken yasalann bu se- çım sureci ıçinde çıkanlmasuu sağlayacak- ür." Çalışmanın zamanlamasını kendılen ıçın onemlı v e ıv ı bır ftrsat olarak değerlendıren DtSK Genel Başkanı, bu hafta ıçınde tamam- lanmasını umduklan teknık çalışmanın ar- dından başkanlann çerçeve> ı belırleyecek- lennı bıldırdı Hak-lş Genel Başkanı Salım Uslu, 55 hukumetın soz vermesıne karşın ışsızlık sı- gortası, ışgüvencesı konusunda hıçbırolum- lu adım atmadığına dıkkat çekerek "Lçkon- federasvon birlikte yenı hukümetin kurulu- şunda hukumet prograımnda ver almasını sağlamak amacıv la kendı gundemimizi ha- zuiıyoruz, Bir anlamda hükumete öneriJer diyebiliriz" dedı Oncelıklı sorunlannın eko- nomık bunalımın ışletmelere, ıstıhdama olumsuz etkılen olduğunu vr urgulayan Us- lu. "tşletmelerin rekabet güciı zayıflamak- ta. pazar paylan daralmakta. kapasite kul- lanım oranian duşurulmektedır. Avnı za- manda ısühdam daralmasına da gklilnıek- tedır. Bu nedenleonceliğıişguvencesine veiş- sizlik sigortasına veriyoruz" dı>e konuştu Hak-lş Genel Başkanı, şunlan soyledı "Çalışma sonuçlandıktan sonra, Türk-tş GenelBaşkanı Bayram Meral veRjdvan Bu- dak Ue bir araya gelerek, bunu hayata geçir- menın ne şekıJde mumkun olacagını konu- şacağız. Konuya ilişkın nasü etkinlik sagla- yacağımızı bdirieveceğiz. Sanıyorum bu haf- ta içensınde şekiflenir. Boşa gjtmesını ıstemi- yoruz. Hukümetin şekillenmesini isti>wuz," Turk-lş Genel Başkanj Bayram Meral de sorun yaratan maddelenn gorüşulerek, değer- lendmleceğını soyledı Prof. Dr. Rona Aybay, uluslararası mahkeme önerisinin hukuka aykın olduğunu söyledi 'Amaçları Türkiye'yi yargılamak' Prof.Dr. Rona Avbay PEVRİMSEVİMAY Bosna-Hersek Insan Haklan Mahkemesf nde yaklaşık uç yıl- dır uluslararası yargıçlık görevı- nı sürduren Prof Dr RonaAybay, ltalya ve Almanya başbakanlan- run ortaya attığı "\bdullah Oca- lan'ın uluslararası bır mahkeme- deyargüanmasr fıknnın tam an- lamıyla hukukı dayanaktan yok- sun olduğunu belırttı Bılgı Unıversıtesı Hukuk Fa- kultesı Öğretım Üyesı Prof Dr Rona Aybay, Almanya ve Ital- ya'nın Ocalan'ın uluslararası bır mahkemede yargılanması savıy- la ılgılı sorulanmızı şoyle yanıt- ladı - Ocalan için uluslararası ceza mahkemesı kurulabıur mı? Kesınlıkle hayır Ceza mahke- melennın teknık olarak kurulma- sı çok zor ve ozeldır Dunvada bugune kadar kurulan 4 uluslara- rası ceza mahkemesı var Nurn- berg ve Tokyo 2 Dunya Sava- şı'nıngalıplennce LaheyveRu- anda ıse BM karany la kurulmuş- lardır Bu mahkemelenn kurul- masını gerektıren koşullargorul- duğu gıbı Ocalan konusundan çok farklıdır Öte y andan şımdıye ka- dar gozden kaçan çok onemlı bır gerçek var Hukukta "doğalyar- gıç" ılkesı vardır Suçun ı^lendı- ğı tanhte hangı mahkeme yetkı- lıyse sanık o mahkemede yargı- lanır Nuraberg, Tokyo, Lahey ve Ruanda'da kurulan uluslararası ceza mahkemelen ıse bu ılkeyı ıhlal ederken gerekçe olarak "Bu suç işlendigi zaman yargılayacak bir mahkeme yoktu" düşuncesı- nedayanır Ovsa Ocalan'daboy- le bır şey yok Turkıye'de de Al- manya'da da Ocalan'ı yargılama- yayetkılı mahkemelervar O ne- denle sankı yargılayacak mahke- me yokmuş gıbı yenı bır mahke- me kurulması ıstemı tamamen i *abesleiştigal"dır - Zaten öneriyi ortaya atan ttal- va ve Almanv a da hcrhakde Ame- Insan Haklan Evrensel Bildirgesi'nin 50. yıldönümünde hazırlanan rapor Dünyanm beşte ikisibaskı altındaDış Haberler Serv> si - Insan Haklan Ev- rensel Bildirgesi'nin 50'ncı yıldonumunde, dunya nufusunun beş- te ıkısının baskı altın- da yaşadığı bıldınldı Nufusun beşte bm, sı- yasal ve kışısel hakla- nnın genel olarak ko- runduğu Batı tarzı de-' mokrasılerde yaşarken bu gelışmış ulkelerde de azınlıklar (Alman- ya'dakı Turkler orne- ğındeolduğugıbOço- ğu zaman yasalar ta- rafindan tam olarak ko- runamıyor Uluslararası Af Or- gutu'nce (Amnesty In- temotıonal) hazırlanan -İnsan HaklanHarita- sı"nda, ınsan haklan- nın "zayTf" olarak nıtelendınldığı ulkeler ara- smda en kotulennden bın olarak gostenlen Su- udı Arabıstan'da zanlılara savunman tutma hakkı tanınmazken Afganıstan'da kadmlar, yanlannda bır erkek akraba bulunmadan ev- den dışan adımlannı bıle atamıyorlar 1941 yılındanbuyana ınsan haklannıgöz- leyen VVashıngton merkezlı Freedom House (Ozgurluk Evı) ve Amnesty Internatıonal'ın (Uluslararası Af Orgutu) 1997 yılı raporian- na gore, tslamcı örgutlenn orduya karşı kan- lı bır kampanya yurüttuğu Cezayır'de her ıkı taraf da duzenlı olarak aralannda çocuk v e be- HongKong l^.—^ / Israıl ışgahndekı topraklar Filıstın Ozerk Yonetmı 1997 Insan Haklan Karnesi I I lyı Orta IZayıf | Bılgı yok beklenn de olduğu sıvıllere yonehk kıyımlar düzenlenıyor Baü'da azınlık politikası Bılımsel Amenkan Dergısı'nın aralık sayı- smda çeşıtlı ınsan haklan gruplannın çalışma- lanna dayanılarak venlen haberde, ınsan hak- lan ıhJallennın fazla olduğu kalabalık ulke- lerden uçunde bazı gelışmeler yaşanıyor Jran'da ılımlı olarak tanımlanan Vfuhammed Hatemi cumhurbaşkanlığına seçıldı, Endo- nezya'da Suharto'nun otonter rejımı daha hoşgorulu olması umulan Habibi'nın hukume- tıyle yer değıştırdı. Nıjerya'da da despot Sa- ni Abacha'nın yenne sıyası tutuldulan salıve- ren ve Mayıs 1999'da seçımlenn yapılacağı- nı vaat eden Abdülselim Ebubekir geldı In- san haklan açısından 1yı bırkarneye sahıp oJ- duğu varsayılan Batı ulkelennde ıse uygula- nan azınlık politikası bu ıyımser gönıntuyu bo- zuyor Almanya'da Turkler, Fransa'da Araplar, Ital- y a'da Arnavutlar, Çek Cumhunyetı v e Maca- nstan'da da Çıngeneler, polıs baskısı altında ezılıyorlar ve yasalarca gerektığı gıbı konın- muvorlar Yenihükümeûyüklü bir gündem beMfyorANKARA (Cumhuriyet Buro- su)-Kulısler, koalısyon senaryola- nna kılıtlenırken oncekı gunku Mıl- lı GuvenJık Kurulu yenı hükumete yuklu bır gündem bıraktı A.NAP Grup Başkanvekılı Ülkü Guney oncekı gun grubu bulunan sıyası partılerle "öncelikli yasalar" konusunda temasa geçerken MGK'de yenı hükumete "çetelerte ve irtica ile mucadele yasalan"nın çıkanknasına donuk tav sıyeler çık- tı Bu çerçevede ANAP'ın da "on- cefikler" lıstesınde bulunan, ana- yasanın "dokunuhnazhklarla" ılgı- lı 83 madde değışıklığı, Organıze Suçlaria Mucadele Yasası'nın çı- kanlması konusunda tav sıye kara- n alan MGK bunlara ek olarak 2 ta- nesı çıkanian ve daha sonra "don- durulan" ırtıca ıle mucadele yasa- lannın çıkarılmasını da ıstıyor ANAP aynca Pışmanlık Yasası. v e- ncılenn TRT'ye devnne ılışkın ya- salann da one alınmasını ıstıyor TBMM'de ANAP. DYP, DSP ve CHP anayasanın 83 maddesının değıştınknesı konusunda uzlaşma- ya vanrken parlamentonun buyük bolumu ırtıcayla mucadele yasası- na karşı çıkıyor Bu dırencı goren ANAYOL hukumetı de uzun bırsu- redır, bu yasalan rafta tutuyordu Avrupa ulkelennde ncan faalıyet- te bulunan Türk ışadamlan ıse Cum- hurbaşkanı Suleyman Demırel'e seslenerek Turkıye'de "uzunömur- lû bir çoğunluk ve krraat hükûme- ti" kurulmasını ıstedıler rika faktörunü deduşuoerek ulus- lararası mahkemenın Avrupa'da kurulmasını ısbyor-. Avrupa'da kurulmasına da ım- kânyok Avrupa'vı bağlayan ıkı oluşum var Bın Avrupa Bırlığı, dığen ıse Avrupa Konseyı Her ıkı- sının de boyle bır yetkısı yok Kursalar bıle bunun hıçbır huku- kı geçeriılığı yok Kaldı kı her ıkı orgutte de bunu çok ıyı bılenler vardır - Ocaian'ı Avrupa İnsan Hak- lan Mahkemesi'nde yargılamayı isteyebjluier mi? Bu tamamen ımkânsız İnsan haklan mahkemelen kışılen yar- gılamaz Hele hele suçlu suçsuz aynmı hıç yapamaz Ceza yargılaması ayn bır ıştır - Bir teröristin uluslarara- sı bir mahkemede y argdan- masına ilişküı hiç ornek var mı? Ornek değıl ama Locker- bieolayından soz edılebılır 103 sayılı Pan Amerıkan uçağı Aralık 1988'de konan bomba sonucu Iskoçya'da- kı Lockerbıe kasabası uze- nnde patlamış. 270 kışı ol- muştu Amenka, Lıbya'da olduğunu one surduğu tero- nstlen Lıbya'dan ıstemış, ancak Lıbya, Amenka'ya vermemıştı Ağustos ayında bunla ılgılı bır anlaşmaya vanldı Samklann Hollan- da'da Iskoç ceza yasasına gore y argılanmalanna karar venldı Ancak gorduğunuz gıbı bu olayın Ocalan konu- suyla hıçbır ılgısı yok - Uluslararası ceza yargı- lamasuunzoıiuğunu aşmak ıçın sanınm. surekli bir ce- za mahkemesinin kurulma- sı önerisi de getirümişti? Evet, geçen hazıran ayın- da 113 ulkenın katüımıyla Roma'da yapılan konferans- ta BM taraftndan getınlen bu onen, oy çokluguyla kabul edıldı Ancak onen, son da- kıkada Amenka'nın karşı çıkmasıyla bu mahkemenın gorunur gelecekte kurulma- sı ortadan kalktı -SizeeAlmamavadaİtal- va Ocaian'ı uluslararası bir ceza mahkemesınde yargı- lama ısteklennın olanaksız olduğunu bilmıyorlar mı? Ne Italyan ne de Alman yetkılılennın bu kadar ca- hıl olmalanna ımkân yok Emınun bu oneny ı getınr- ken, ımkânsız olduğunu bı- le bıle soyledıler Sanınm böyle bır şeyı ortaya atmak- takı tekamaç Turkıye'yı var- gılamak, Turkıye'yı koşeye sıkjştırmak Ancak Turkıye hukumetı çok yennde bır tu- tum sergıleyerek. muzakere- ye bıle değmeyecek bu abes onenye en doğru yanıtı. en kısa sürede verdı Defense News dergisi, TSK'nin hızlı modernizasyona büyük önem verdiğini yazdı 'Türkiye'nin savunma stratejisi değişti' WASHTVGTON(AA)- Bazı komşulanyla bır çatışma durumu- na gelmesı olasılığının. Turk sa- vunma stratejısmde değışıklığe yol açtığı ıddıa edıldı Amenkan savunma çevrelen- nın dergısı Defense Nevvs'te yer alan bır haberde, soz konusu de- ğışıklığın, yenı sılahlar ve sa- vunma araçlannın ahnması ala- nmda gerçekleştığı ıfade edıldı Haberde, Turk asken hderlenrun, Turkıye'de ortak uretım yenne "doğrudan ahm" seçeneğını on plana çıkardıklan belırtıldı Bu- na neden olarak doğrudan alım- larda, transfenn çok daha buyuk bır hızla yapılması gostenldı Emeklı Orgeneral Kemal Ya- \\ız, Defense Nevvs'e yaptığı açıklamada, "YunanistanveSu- rive ile yaşanan gerilim, Türki- ye'nin heiikopterfikısunuhızlage- nişletmearzuveisteğininondege- len unsuru olarak goruluyor" de- dı Yavuz, helıkopterler konu- sunda gecıkıldığının, Ankara'da y aygın bır goruş olduğunu soy- ledı Turkıye, Amenkan Sıkorsky Fırması ıle Black Havvk tıpı 50 adet helıkopten ortak uretme pro- jesınden vazgeçerek doğrudan ahm yolunu seçmıştı Ortak ure- tımle beş yıl alacak trasfer. doğ- rudan alım yoluyla bır yıl ıçın- de gerçekleşebılecek Haberde, Turk Sılahlı Kuv^et- len'nın, hızlı modernızasyona çok buyuk onem verdığı ve Mıl- lı Savunma Bakanlığı'mn da bu nedenle "doğrudan alun" seçe- neğını tercıh ettığı Turk yetkı- lılere dayanılarak belırtıldı Bazı sıyası gozlemcıler de, Turk savunma stratejısmde "en kötû senaryo" olarak "aym an- da 2^ savaş" olasılığının gorul- duğunu ıfade ettı Haberde, buna ornek olarak Yunanıstan, Sunye ve Kıbns'ta çatışma olasıhğı gostenldı Der- gımn habennde, ltalyan yonerı- mı ıle yaşanan "beklenmedik" turdekı knzlerle bolucu teror or- gutu PKK ıle venlen asken mu- cadelenın de TSK'nin modernı- zasyonunun hızla gerçekleşme- sını gerekJı kıldığına dıkkat çe- kıldı Haberde, bır Türk savunma yetkılısmm, Yunanıstan'm hızla sıiahlanmasının Ankara tarafın- dan dıkkath bır bıçımde ızlen- dığmı soyledığı de ıfade edıldı GLOBALPOLMKÜLTÜR ERGIN YıLDıZOĞLU Generalin 83. Yaşgünü Augusto Pinochet, 83 yaşgununde kendıne çok uygun bır hedıye aldı Ingıltere Yargı Lordlan, Pınoc- het'nın dıplomatık dokunmazlıktan faydalanamaya- cağı doğrultusunda karar verdıler Boylece Pınoc- het'nın, hakkında Ispanya, Isvıçre ve Fransa tarafın- dan ınsanlık suçu ışledığı ıddıasıyla açılan davalarda yargılanmasının onu açılmış oldu Umanz, Pinochet 84 yaşgununu Madnd'de kırtlar Ancak Pınochet'nın yargı onune çıkmasına ılışkın olarak çok fazla da umrtlenmemek gerekıyor Şılı'de Pinochet darbesı strasında, Ispanyol, Belçıka, Fran- sız, Hındıstan, Isvıçre konsolosluklannın aksıne, ka- pılannı sığınmacılara kapatan Ingıltere'nın (The Ob- server, 29/11) bu sefer de, Pınochet'yı son anda kur- tarması olasılığı hâlâ var Şımdı top Içışlen Bakanı Jack Straw'un sahasında Stravv, Pınochet'nın avu- katları, generalının dokunulmazlığı olduğunu kanıtla- mak ıçın Ingılız Yuksek Mahkemesi'nde dava açtğın- da, hukumetın tutuklama karannı savunmak ıçın avu- katlannı gondermeyı nasılsa unutmuştu Bu sefer de, Stravv'un Şılı hukumetının, Muhafazakâr Partı'nın, ış çevrelennın ve Amenkan yonetımının baskılanna bo- yun eğerek Pınochet'yı "ınsanı nedenlerie" serbest bırakması olasılığı oldukça yuksek Insan haklan ku- ruluslan ve 120 Işçı Partısı mılletvekılı ıse Stravv'un eğer ınsanı kaygılaria bır karar alacaksa bu yetkısını, Pı- nochet'nın emnyle oldurulen, ışkence goren ve kay- bedılen ınsanlardan yana kullanması gerektığını soy- luyorlar Stravv 11 Aralık'a kadar karar vermek duru- munda Dığer taraftan, Yargı Lordlan'nın Pınochet'nın do- kunulmazlığı olmad)ğına ılışk/n verdıkten karann, Stravv, Pınochet'yı gen gonderse bıle buyuk bırtanhı onemı var Bu karara kadar, 17 yuzyıldan bu yana, egemen olan bakış açıa uluslararası bır yasanın, gerçek bır yasa olamayacağı doğrultusundaydı Öyle ya, ulus- lararası yasayı uygulayacak uluslararası bır yargı ve yurutme organı yok, hâlâ da yoktur Ancak, Yargı Lordlan bazı suçlann, Pinochet ozelınde ınsanlık su- çu kabul edılen ışkence, ınsan kaçırma, soykınm gı- bı eylemlenn, uluslararası bıryargı kurumutarafından tarrfedılmelennın gerekmedığını, tek tek ulkelenn de bu yonde tutum alarak zanlılan yasalann onune ge- tırebıleceklennı kabul etmış oldu Artık, herulusal yar- gı sıstemı ınsanlık suçlan konusunda uluslararası ka- rar alma hakkına sahıptır Tum teonk ve pratık sakın- calanna rağmen bu, ınsanlık tanhının, aydınlamayla başlayan gelışme ve medenıleşme surea ıçınde şup- hesız ılenye doğru bır adımdır Hıçbır dıktator ya da devlet gorevlısı, artk koku tanhın mıstık dennlıklenn- de yatan bır anlayışa sığınarak devlet başkanı oldu- ğundan dolayı dokunulmazlığı olduğunu ılen sureme- yecektır Artık asken faşıst dıktatorter, ıktdardan uzak- laştıktan sonra bıle sındırmeye devam ettıklen kendı halklan tarafından yargılanamadıklanna guvenerek rahat rahat ortalıkta dolaşamayacaklar llgınç olan şu kı, Yargı Lordlan'nın karanyla Pınoc- het'nın Ispanya'ya venlmesı ve burada yargılanması gerçekleşırse, başı belaya gırecek, sorumluluğu sor- gulanacak olan tek kışı Pinochet olmayacaktır. Inter- natıonal Herald Tnbune'den William Pffafın ışaret ettığı gıbı Pinochet yargılanırsa sıra ABD'ye gelebilır. (26/11) Uzennden gızlılık kaldınlan en son belgelenn (Ba- kınız http.//www seas gwu.edu/nsarchive/) açıkça gosterdıgı gıbı, ABD yonetımı Devlet Başkanı Ni- xort, Guvenlık Sekreten Kıssınger, CIA Başkanı Ric- hard Helms, Allende'nın devnlmesınden, Pinochet darbesının gerçekleşmesınden doğrudan sorumludur- lar ABD hukumetı Allende'nın seçımlen kazanması- nı engellemek ıçın 10 mılyon dolar harcamış Daha sonra da ABD, Allende hukumetını ıstıkrarsızlığa ıt- mek ıçın 8 mılyon dolar daha harcamıştır Bu arada, ABD bır asken darbe olasılığını araştınrken Genelkur- may Başkanı General Schieneider'ın demokrasıye bağlılığına ve orduyu sıyasete sokmama kararlılığına takılınca, generalin olumuyie sonuçlanan kaçınlma ote- yını tezgâhlamıştır Açıklanan belgeler ABD ve CIA'nın Pınochet'nın hem Şılı'de hem de Latn Amenka çapında, dığer dık- tatorlerle bırlıkte kurduğu ışkence ve baskı aygıtının vaıiığından ve faalıyetlennden haberdar olduğunu, hatta boyle bır aygrtın ABD desteğı olmadan kurula- mayacağını da gostermektedır Bu yuzden eğer Pi- nochet yargılanmaya başlarsa, ABD'nın rolune ılışkın vereceğı bılgıler bır yana, salt bu belgelere dayana- rak bıle, Kıssınger, Helms, ABD'nın Şılı Konsotosu, hat- ta sıyası sığınmacılara kapılannı kapatan Ingılız hu- kumetı hakında bıle suç duyurusu yapmak mumkün olabılecektır Pınochet'nın yargılanmasını, dığer La- tın Amenka dıktatorlen hakkında açılacak davalann ızleyeceğı de besbellıdır ABD hukumetı de bu duru- mun bılıncınde olarak resmen konuya ılgısız gozuk- meye çalışsa bıle, The Guardıan'ın bıldırdığıne göre (30/11) bır suredır el altından Ingılız hukumetıne Pı- nochet'yı serbest bırakması ıçın baskı yapmaktadır Geçen temmuzda Roma'da başlatılan bır ınsan hak- lan mahkemesı kurmasurecıneABD'nın katılması, yı- ne benzer korkulardan olacak, ABD Genelkurmayı ta- rafından veto edılmış, ABD-Roma anlaşmasına ım- za koymamıştır (Internatıonal Herald Tnbune, 30/11) Generalin yaşgununu, dansı dığerdarbecı general- lenn başına dıyerek kutlar, hepsıne hesap vermelenne fırsat tanıyacak kadar uzun bır yaşam dılenz. Yargının göriişü Sıvas kıyımı Cumhuriyet tarihinde kara bir leke HATİCE BİÇER SIVAS-Sıvas'ta 2 Tem- muz 1993 'te yaşanan ve 37 kışının yanarak olu- muyle sonuçlanan kıyım yargıda ılk kez "Cumhu- riyet tarihindekara bir le- ke" olarak tanımlandı Dıvnğı Beledıye Baş- kanı Muharrem Yağba- san, geçen yıl 2 Temmuz Sıvaskıyımmın4 yıldo- numu anma törenlenne katılmak ıçın Dıvnğı'de- kı sıvıl toplum orgütlen temsılcılenyle Sıvas'a gel- mış, ancak Cumhunyet Onıversıtesı 'nde bekletı- lerek kente sokulmamış- tı Güvenhk guçlenyle tar- tışan ve tartaldanan Yağ- basan M Biziın torenler bit- tikten sonra şehre girme- mize izin verdiler. Şimdi- ye kadar bu tedbirleri ni- ye almamışlar? Bu insan- İar yakıürken bu tedbirle- ri almamışlar. Şerefsizler"' dıye konuşmuştu. Muhar- rem Yağbasan hakkında "güvenlik güçlerini ale- nen tahkir ve tezyif* su- çundan dava açılmıştı Yağbasan, Sıvas 1 Ağır Ceza Mahkemesi'nde TCK'mn 159/1 maddesı uyannca yargılandığı da- vanın son duruşmasında aklanmıştı Sıvas Cum- hunyet savcüanndan Adll Ozer,esas hakkındakı gö- ruşunde "2 Temmuz 1997 tarihinden başlayarak ya- sal surejçensindebir şfttâ- yetin Temmuz 1993 olay- lan nedeniyle duyduğu eiemleengeOenmesisono- cu bu sözfcri sarfetmiş bu- lundugu anlaşılmaktadır" dedı Ozer, 2 Temmuz Sı- vas olaylannın tanhte "ka- ra bir leke" olarak yennı aldığma da dıkkat çektı Ozer'ın goruşuyle 2 Tem- muz olaylan uzun yargı- lama sürecınde ılk kez "kara leke" olarak tanım- lanmış olda