Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
3 »CASIM 1998 CUMA CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI /cumek(« turk.net 13
flazine
MPçlanmaya
Jevam ediyor
• AIVKARA (AA) - Hazıne
vüisteşarlığı'nın.
rommerzbank \ e Deutsche
îank aracıhğıyla Euro
Myasasından vürüttüfü 3-5
/û \adeh, 500 mılyon
narklık borçlanmanın de\am
;ttiğı bildirildı Işadamı
<orkmaz Yığıt'ın
ıçıklamalannın ardından
fürkıye'de oluşan sıyası
stikrarsızlığa karşın Euro
Dİyasasında salı günü yuzde
}J5 ıle başlayan \e ajnı gün
yiizde 9.50'>egenleven faız,
lynı oranda devam ederken
faızlerde defışıklık
seklenmıyor. Her ıkı banka
arafindan salı gıinü başianan
ahvıl yoluyla borçlanmadan
îlde edilen 500 mılyon
tnarkın, Hazıne'ye kasım
sonuna kadar ulasacağı
ahmın edıhyor
Bankacılık
reformu Meclis'te
• ANKARA(AA)-
Hazme'den sorumlu Devlet
Bakanlığı tarafından
hazırlanan bankacılık
sistemiyle ilgili 20 maddelik
bir tasan. TBMM'ye
sunuldu. Yeni yasa tasansı,
bankacılık sisteminı
denetlemek üzere "SPK
benzeri', Mali Sektör Üst
Kurulu oluşturulmasını
öngörüyor. Devlet Bakanı
Güneş Taner. hafta başında
yaptıgı açıklamada,
bankacılık sektörûnün sıkı
denetıme ihtiyacı olduğunu
belırtmıştı.
Oüzettme
öncekı gün 'Aslan payı
sermayenin' başlıklı
haberde yer alan saat
başına ücret ve
kazançlardaki reel
gelişmeler tablosundakı
rakamlar yanlış
yayımlanmıştır.
Tablonun doğrusu
aşağıdakı gıbı olacaktır.
Düzeltir özür dileriz.
Yiğit'in ülkeyi sarsan açıklamalannın ardından bankadaki usulsüzlükler yeniden gündemde
Gözler yine Emlakbank^ta
YÂNITBEKLEYEN SORULAR:
1 - Erdin An, Bank
Ekpres in 0 olan kredi
limitini neden 50
milyon dolara
yükseltti?
2 - Emlakbank
Yiğit 'infırmalanna 20
milyon dolar kredi verdi mi?
3 - Yiğit 'in kasetteki, "Güneş
Taner, Erdin An \ı arayarak bu işi
hallet dedi" açıklamalan gerçeği
ifade ediyor mu?
4 - An 'nın göreve gelmesinin
ardından kimler ne miktarda kredi
ve teminat mektubu aldı? Bunlann
akıbeti ne oldu?
5 - Refaiddin Şahin 'in bakanlıktan
istifasına karşın karşılıklı
suçlamalar ortada
kaldı. Şahin. bu rantı
kimlere, kimlerin
talimatıyla dağıttı?
6 - Bakan Aktuna,
An 'yı neden
görevden almıyor?
<-**•
Üst düzey bir yetkili Bank Ekspres-Emlakbank ilişkisini anlattı
'Bank Ekspres de buradan beslendi'
HAZALATEŞÇAKK
Ülkücü mafya elebaşısı Alaattin Çakı-
a ile ılişkısinın ortaya çıkmasıyla gözal-
tına ahnan işadamı Korkmaz Yiğit'in,
Türkbank ihalesi için teminat mektubu
istediği Emlak Bankası'na ilişkin açıkla-
malan ve daha önce de fîrmalanna 20
milyon dolar kredi aldığı yönündekı id-
dıalann ardından Emlakbank yeniden
mercekaltınaalındı.
Yiğit'in 24 Ekim gûnü Deviet Bakanı
GüneşTaner'le görüşmeye gitmeden ön-
ce hazıriadığı kasette, Tûrkbank'ın iha-
lesi için Emlakbank'tan teminat mektu-
bu talebinde bulunduğunu belırterek
"Taner'in, An'yı arayarak "Bu konuyu
hallet' dediğini biliyorum" açıklaması so-
nı'işaretlerini arttjrdı.
An ise Yiğit'in 400 milyon dolarhk te-
minat mektubu istediğini, ancak bu ko-
nuda bir müracaatta bulunmadığuıı söy-
iedi.
Emlak Bankası'ndan üst düzey bir yet-
kili, An'nın Bank Ekspres'e 50 mılyon
dolar kreds lımıtı vermesı konusunda,
"Bu döuemde baa yönetim kurulu üye-
• Üst düzey bir yetkili, Emlak
Bankası Genel Müdürü Erdin
An'nın 6 Şubat 1998 tarihinde,
bazı yönetim kurulu üyelerinin
karşı çıkmasına karşın Bank
Ekspres'in sıfır olan kredi
limitini 50 milyon dolara
yükselttiğini söyledi.
leri buna karşı çıkö. Ancak An ve eldbi
bu karan aldı" dedi. Yetkili, Yiğit'in fir-
malarına kredi verilmesi konusunda
"Emlakbank, bu firmalara harici garan-
ti teminat mektubu\la 20 miryon dolar
verdi. Bu mckhıbun sürvsi 2 yıl 7 aydır.
Dolavısıvla Emlakbank kefil oidu.Ancak
Bank Ekspres devlet denetimine aluıdL
Bu durumda bu parayı ödeyeme>ecek-
ler" diye konuştu.
Yetkili aynca DTP Genel Başkanı Hü-
samettin Cindoruk'la bir görüşmesınde
Erdin An'nm DYP'nin İstanbul Millet-
vekılı Cefi kamhi tarafından getirildıği-
ni söyledığını 3nımsattı
Yetkili, konuşmasmı. "PisHkte herke-
sin katkısı var. Herkesin birbiri>1e kredi
ihşkisi var" sözleriyle tamamladı.
Banka çahşanjan tarafindan hazırla-
nan ve sıyasilere gönderilen raporda, Yi-
ğit'in fîrmalanna kredi verilmesi konu-
sunda şu görüşlere yer verildi: "1997
yıhnda DoğaGayrimenkui Pazarlama ve
Vadim İnşaat Yiğit Holding çahşanlan ta-
rafindan kuruldu. Şirket ortaklanndan
Sıbel Dayıoğlu'nun çekyasaguıdabulun-
u>or. Yiğit'in kardeşi Yılmaz Yiğit'in
yüksek tutarlarda açık protestoları var.
Bu fırmaların Yiğit'in taşeromıvepazar-
lamacısı olduklan. Doğa Gay. Paz. finna-
sının özvarhk ve işletnıe sermayesinin ne-
gatif olduğu, Vadim İnşaat firmasının iş-
letmc sermay esinin negatif olduğu ve ma-
li bünyek'rinin Korkmaz Yiğit'in İnşaat
Taahhüt ve Tte. AŞ'nin performansuıa
bağü olduğu biliniyor. Tünı bunlara
karşın Yiğit tarafından satuı alınan ve
tüm borçlan ödenmeyen Bank Eksp-
res'in teminat mektubu karşınğı ber iki
fînnaya 10 milyon dolar. toplam 20 mil-
yon dolar kredi actırması, banka çahşan-
lanna, Ahmet Ozal'a baök Marmara
Bank ve TVT Bank'ın teminat mektup-
lanvla açıian kredileri hatuiadyor."
Baykal, şaibeli konulan araştırmak üzere Sevigen ve üç milletvekilini görevlendirdi
CHP, Yiğit-Eınlakbaıık ilişkisini araştırıyor
ANK.-VRA(UBA)- Cumhurıyet Halk
Panıs] (CHP)Genel Başkanı DenizBav-
kalın. Genel Sekreter Yardımcısı Meh-
met Sevigen ve 3 mıllenekılını,
Emlakbank-KorkmazY'iğit ılış-
kılen ıle eskı Demokrat Türkıye
Partıli Bakan Refaiddin Şahin'ın
istıfasının ardındakı gerçeklen
araştırmak üzere görevlendırdı-
ğı bildırildi.
Emlakbank'ın 1984 ıle 1998
tanhlerı arasında batık kredi
mıktan 11 Stnlyonıken 1998'in
sadece ılk üç ayındaki batık kre-
dınin miktannın 6.2 trilyona u-
laştığı kaydedildı.
Devlet Bakanı Refaiddin Şa-
'ftin döneminde de kredılenn
usulsüz olarak venlmeye devam
edildiğı ıddiaedilen raporda. Şa-
hin-DTP kavgasının. ıktıdann
paylaştığı Emlakbank pastasından pay
kapma savaşı olduğu ıfade edildı. Em-
lakbank'ın firmalara kendi gruplan
içinde bulunan bankalann teminat mek-
tuplan karşılıgı ve diğer tüm banka ve
finans kurulu^larının kullandıklan kre-
Kasette acfı geçen isadamlarının Emlakbank kredileri
ALt BALKANER : Bal-
kaner grubunun mevcut 40
mılyon dolar kredısi varken,
ilave 40 mılyon dolarhk ye-
nı kredi vermek ıçuı ıstıhba-
rat raporu yapıldı. Toplam
kredılerin yüzde 90'ım Em-
lakbank'tan kullanan Balka-
nere Tekmar Granıt Sanayı
ve Tıc. AŞ firmasına ve
Cçem AŞ firmasına toplam
20 milyon dolar ek hanci ga-
rantı mektubu kredisı venldı.
HAYYAM GARİPOĞLl :
POAŞ'ınözelleştırmesı ılebır
anda dıkkat-
leri üzerine
çeken Sü-
merbank'ın
patronu Hay-
vam Garı-
poğlu'nun
firmalanna 10 Ma> ıs 1998 ta-
rihli Yönetim Kurulu karan
ıle 20 milyon dolar hancı ga-
rantı mektubu kredisı açıldı
EROL AKSOY: Emlak-
bank "tan. Iktısat Grubu'nun
Aki \e Dıgıtal firmalanna
kullandınlan kredilerle ılgilı
olumsuz ıstıhbarat raporlanna
\e Yüksek Denetleme Kuru-
lu raporlan bulunmasına kar-
:fin, Erol Aksoy Iktisat Gru-
bu' na aıt Fakto Finans AŞ 'ye,
Yonetım Kurulu
!
nun4Hazi-
ran 1998 sayıh karan ıle 5
mıl>on dolar ek garantı 500
nıılyar lıra nakıt kredi açıldı
dılerin yansından fazla harici garantı
mektubu yöntemi ile krediler verdiği de
yapılan saptamalar arasında yer aldı.
CHP ktanbul Mılletvekılı
Mehmet Se\ igen, Cumhuriyet'e
yaptıgı açıklamada. Emlak-
bank'ın yurtiçi ve yurtdışı tüm
şubelerınden kredi ve teminat
mektuplannın kimlere venldığı-
nin ortaya çıkanlması için Mec-
Iis'e araştırma onergesi verdik-
lennı belirttı.
CHPMılleUekıh Mehmet
Sevigen, bu döneme ılışkın ban-
kanın kuruluş ve ıştıraklerınin
ıncelenmesı. kurum ve şırketle-
nne aıt araçlann kimler tarafın-
dan kuilanıldığının, ortaya atılan
ıddıalar \e suçlamalarla ılgilı
gerçeklerın açıklanması gerektı-
ğini söyledi
KOÇ TÜKETİCİ FİNANŞMANI ANONİM ŞİRKETİ NDEN
TASARRUF SAHİPLERİNE DUYURUDUR.
Şırketmızce asağıda dûkûmü belırtldığı şekılde ıhraç edılecek 9 tertıp. 7 serı toplam 7 000 000 000 000 -TL lutanndakı varlığa dayalı menkul
kıymetter 13/11/1998 tarıhınden ıtıbaren 14 ışgünu sureyte aşağıda belırtılen yerterde satışa sunulacaktır
Bu variığa dayalı menkul kıymetter Sermave Piyasası Kurulu nca 11/11 /1998 tanh ve VDMK 3/ K-2 sayı ıle kayda alnmıştır Ancak bo kayda
alınma Şırketırmzın ve varitğa dayalı nenkjl krymettenn Kurul veya kamuca îekerfulu anlarmna ©elmez
•- fImcrr H M U M M •ILOILER:
A.TANmÇI BİLGILER
1 Tıcaret Ünvanı
2 MerVez adresı
3 Tescıl tarıhı slcıl numarası ve
tıcaret sıcıl memuriuğu
4 Süresı
5 Bılınen ortak sayısı
•. SERMAYE İLE İLOİLİ BİLOİLER:
1 ödenmış Se'mayesı
2 Ûdenmış Sermayenin ortaklar arasında dağılımı
OiiBğm Ticsrst Unvttni
Koç Tüketıcr Finansmanı A Ş
Ünalan Mahallesı Ayazma Caddest Koç Çamkca Iş Merkezı OskOdar/tSTANBUL
03 01 1995 323299^70681 İstanbul Tıcaret Sıal MemjrHjğu
Sûresız
9 tüzet k,şı
6 000 000 000 000 -TL
Sarmaye Payı
(Bln TL)
1 Koç holding A Ş
2. Temel Tıc. ve Yalmm A.Ş.
3 Zer Maden ve Day Malıar Yat ve Paz A Ş
4 Nazar Day ve Dayanıksız &naı Mal Paz A Ş
5 Arç«lıkA.Ş
6 Bekoteknık Sanayı A Ş
7 AtılımDay TûkeDm Mallan Paz AŞ
8 Ardem Pışırıcı ve (sıbcı Cıhaziar San A Ş
9 Beko Tıcaret A Ş
TOPLAM
C. KAR İLE h.OlU BİLaİLER 1
1 TicanKar
2 Kanunen kabul edılmeyen gıderler
3 Zarar mahsubu (-)
4 Yatınm ındtnmi (-)
5 Işorak kazançları ıstısnası (-)
6 Ihracatgelıri'ndırımı(-)
7 Devlet tahvılı vb faızlerı (-)
8 Diğer ıstısnalar (•)
MALİ KAR (ZARAR)
2 670 000 000
300 000 000
15000 000
15 000 000
1 650 000 000
450 000 000
420 000 000
300 000 000
180 000 000
6.000.000.000
|BİN TL)
31.12.1997
6 323 970 595
173 436 502
(137 781 592)
-
(7 301 082)
(75 000 000)
6J77.324.423
44 50
500
0 25
0 25
27 50
750
700
500
300
100
(BİN TL)
30. 09.1998
10611 268 236
111 970 449
-
(221 958 962)
-
(21 006 894)
(75 000 000)
10.405.272.829
Daha ûncekı yıllardan devreden za'ar yoMur
II- VMUâA DAYALI MENKUL KIYMETLERE (LJfKİN BİLOİLER:
1-Çikanlacak
a) Saüş yen
Vtriıö» Dayalı Menkul Kryrmrtlerin:
b) Satış şeklı
Zıraal Yatınm ve Menkul Değefler A Ş Merkezı
Kuponlu olarak ıhraç edilen vartığa dayalı menkultaymeltersalış süresı içinde ızahnamede
belırtılen yûntemle nesaplanacak değerlen üzennden satılacaktır
SERİ
VADE
TARIHİ
NOMINAL
DEĞER
SATIŞ SORESININ ILK
GüNUNDEN KUPON
VADESINE KALAMGUN SAYISİ
YILUKBflCTTBASrr
KUPON FAİZ ORANI (%)
1 000000 -TL NOMİNAL DEĞ
VDMK'IN 1 GÜN S F (TL)
22 04 1999
25 05 1999
25 06 1999
23 07 1999
25 08.1999
24 09 1999
25 10 1999
1 245 000 000 000
• 535 000 000 000
-> 250 000 000 000
•000 000 000 000
940 000.000 000
645 000 000 000
385 000 000 000
160
193
224
252
285
315
346
95
100
105
110
115
120
125
1 000 000-
1 000 000-
1 000 000-
1000 000-
1 000 000-
1 000 000-
1 000 000-
c) Hamılıne veya nama yaz'lı olduğu Kıymetlerın 'amamı hamı me yazılıdır
d) Anapara (ve laıziennm) vadelermde ödenmestnı taahhût eden banka Banka garantısı yoktur.
e) Anapa/a (ve laızlerın) ödeıne yen. Zıraai Yatınm ve Menkul Değerler A Ş Merkez'
2- Vartığa d«y«lı menkul taymete dayanak teşkil eden alacak portföyûne lllskln bllgller:
a) Alacak portföyûnû 0 uşruran senetler
SERİ KAPSADIĞIDÖNEMLER TÜKETİCİ KREDİ TUTAfll (•) VADETARİHİ
1
2
3
4
5
6
7
26 03 1999-22 04 1999
26 04 1999-25 05 1999
26 05 1999-25 06 1999
28 06 1999-23 07 1999
26 07 1999-25 08 1999
26 06 1999-24 09 1999
27 09 1999-25 10 1999
1 5U 955 533 878-
1 709 661 422 894 -
1 393 445 109 685-
1111 597 946 616-
1 048 720 140 196-
721 944 639 672 -
429 567 423 933 -
"" 929 892 216 874-
22 04 1999
25 05 1999
25 06 1999
23 07 1999
25 08 1999
24 09 1999
25.10.1999
(') Tüketıcı kredılennm konusu otomoîıvdır
b) Variığa dayaiı menku! kıymetfere dayanak teşk'l eden alacak portföyünün sakJanmasına ılişkın esaslar Alacak portföyûnû oJuşturan Tükettcı
K/edı Söz eşmelerı Şırketımız buryesmde rru^afaza ed/lr
nekîedc
c) Alacak Dorîföyü nedenıyle yapılacak ıhtar ıhbar pro'es'o, tak bat. tahsılat ve ılgıl- dığer hızmeöere ilişkın esaslar Alacak portföyündekı btr
alacağa aıl nerhangı ıkı taKSidın peşpeşe ve>a ayrı a y ^adelennde ûdenmemesı halınde tüketıcı kefıl veya kefıllere herhangı btr ıhtara gerek
kalmaKSizın ûdermeyen ıkıncı taks dın vadesınde bccun "amamı muacceJ olur ve muacce^ otan bofca sözie^nede belfrfenen lemerrüî iaızt
uyguianır Temernjde düşen alacak örce ıdan takıoe al'nacaktır »dan takıp yoluyta kısmen veya tamamer tahsri eddemeyen alacak kanunı
takıbe mtıkal ettırıfecektjr Idan takıp yolayla tahsıl edıterr.eyecegıne karar verılen alacaklar doğrudan kanunı takıbe aktafilabılecektır
d) Portföydekı alacaklann erken ödenmesı ha tn-de o(
uşacak forun ve variığa dayah menkul kıymetJere ılışkrn ödemeler yaptldtktan sonra vekıl
banka nezdınde^ı muvekkı! kuruiuş veya tanka hesabında Ka'an paranm kuüanım esasian Portföydekı a-acaklann efken ödenmesınden
sağlanan nakıt açıiacak olan özel bır hesaba Va<1ığa Davatı Menkul Kıymetlenn vadelennde ödenmesınde kutlantlmak uzere aktanlacaktır
e) ŞırKetın ıhraç etmiş olduğu ve ıhraç edecegı Varl ğa Dayalı Mennul Kfymetierm Jancı d pıyasada alm-satjmı Zıraaî Yatınm ve Menkul Değerler
A Ş aracıltğı :1e gerçeKİeşttntecekîır Daha sor>!3 oaşna a/acı kunjivşiar Ae de, fkjncı eJ pfyasada a/jnvsaOma aracıbk sûzieşmest mzalanabdecekür
III- DİÖER HUSUSLAR
12 /11 /1998 tanhmde tescı! edilen ızahname aşağıdakı adreslerde halkın mcefemesıne açık îutufmaktadrr
Zlrvat YaUnm VB Menkul Oeğertor A.Ş. Prof Kazım lsrra«l GOKan Caddesı No 40 ÇağaJoğiu/lSTANSUL Tel 0 212-512 08 20
Koç TükeOd Rnansmanı A.Ş. Onalan Mah Aya2ma Cad Koç Çamhca Iş Merkezı Üskudar/îSTANBUL TeJ 0216-434 04 00
FinansKoç Tûketicl Flıuıumını A.5
Euro banknotlan kullammda
alaruun günlük havatta kullanınuna başlandı. tngütere Dış tlişkUer Bakanı
Baroness Symons, Roterham'ın tngütere'de uygulamanın başlatıJdığı ilk kent
olduğunu açıkladı. (Fotoğraf: REUTER)
ÇİFTÇİ DOSTU
SADULLAH USUMİ
Gübre Piyasası Özel
Sektöre Bırakılamaz
Başbakan Mesut Yılmaz "özelleştirmeyapma-
mızı engelliyoıiar" diye yakınmış.
Çokşükür...
Başbakanımız nihayet özelleştırmenin karşısın-
da büyük bir güç oluştuğunu anlayabilmış.
Ancak, başbakanımızın hâlâ anlayamadığı bazı
şeyler de var.
Öfneğin, bugün Türkiye'de devlet kuruluşlannın
haraç-mezat satılmasının Batılı ülkelerde yapılan
özelleştirmelerle yakından uzaktan bir ılgısının ol-
madığınm acaba farkında mı?
Batılı ülkelerde yapılan özeHeştirmeler ülke eko-
nomisine büyük katkılarda bulunurken bızdekıler
tam bir vurgun düzeni yaratıyor.
Satılan veya satışa çıkanlan tüm KlT'ler üretıci-
leri ve tüketıcileri özel sektörün sömürüsüne kar-
şı korumak ıçın kurulmuştu.
Ancak, 1980 yılından sonra yapılan tüm özelleş-
tirmelerde, devlet kuruluşlan özel sektöre satıldı.
Daha doğrusu halkımız bütünü ıle özel sektör fir-
malannın insafına terk edildı.
Diğer ülkelerde ıse, yapılan özelleştırmelerin ge-
rekçesı ile getırdiği sonuçlar çok başka. özelleş-
tirilmesine karar verilen devlet kuruluşlan, amaç-
lanna uygun devrediliyor. Örneğin, o ülkelerde bi-
zimki gibi halkımızın haklarını korumak için kunj-
lan devlet kurumlan, değerinin bin katı bıle verilse
özel sektöre satılmıyor. Ya üreticilerin ya da tüke-
ticilerin kooperatiflerine veya birliklerine devredili-
yor.
Üstelik bu devirlerden sembolik bir bedel almı-
yor. Eğer ülkelerinin yasaları müsaitse hiç para
alınmadan armağan ediliyor. Hatta, kendilerinı özel
sektöre karşı daha iyi koruyabilmeleri için ayrıca
yatınm ve ışletme sermayesı bile verilıyor.
Üreticıler ve tüketiciler kendilerini özel sektörün
sömürüsüne karşı koruyacak güce eriştikten son-
ra devlet aradan çekiliyor... Böylece, kimse kim-
seyisoyamıyor...
Işte... Gelışmış ülkelerde uygulanan "özelleştir-
me" ve "serbestpazarekonomisi" bu anlayışa da-
yanıyor. Bizde ise uygulanmak istenen özelleştir-
me ve serbest pazar ekonomisi tam bir vurgun
düzeni... Hiçbir Batılı ülkede böylesıne bir düzen
yok...
• * •
Türkiye'nin koşullannda olan bir ülkede TÜGSAŞ
ve İGSAŞ gibi, ülkenin gübre piyasalannda fiyat
dengelerini oluşturan fabrikalan özelleştirmek, he-
le bu fabrikalan özel sektöre satmak cınayetten
farksızdır.
Ülkemizde bu fabrikalann özelleştirilmesi ancak,
yıllık ihtiyacımız olan 20 milyon ton gübre üretimi-
ne ve tüketimıne ulaştığımız zaman tartışmaya açı-
labilır.
O zaman bıle bu fabrikalann özel sektöre satıl-
ması düşünülemez. Mutlaka elden çıkanlması ge-
rekiyorsa, Batılı ülkelerde olduğu gibi çiftçi koope-
ratif ve birliklerine devredılebilir.
Bu duruma erişebilmek için Türkiye'nin daha en
azından 20 ila 25 yıla ihtiyacı var.
Şu anda yıllık gübre tüketimimiz 4 milyon 500 bin
ton ile 5 milyon 500 bin ton arasında. Türkiye'de
bu kadar az gübre kullanıldığı halde, üretimimız tü-
ketimimızı karşılamaya yetmiyor. Zira, özel ve ka-
mu fabrikalan tam kapasite ile çalışmadıkları için
üretim oldukça düşük. . Fabrikalann yılda 5 milyon
800 bin ton üretim yapabilecek gücü olmasına rağ-
men, üretim 3.5 milyon ton ile 4 milyon 400 bin ton
arasında değişiyor.
Bu arada üretimin 3 milyon tonun altına düştü-
ğü yıllar da var. 1993 yıhnda gübre üretimi 4 mil-
yon 394 bin tona çıktıgı halde 1994 yılında 2 mil-
yon 861 bin tona düşmüş. 1998 yılının ilk 9 ayın-
da üretilen gubre miktan ise 2 milyon 551 bin ton.
Bu nedenle bazı yıllar üretimimizin yansına ya-
kın ithalat yapmak zorunda kalıyoruz. 1993 yılın-
daki azotlu ve kompoze gübre ithalatımız 1 milyon
700 bin tonu bulmuş. 1997 yılında ıse 1 milyon 340
bin tonda kalmış.
İçinde bulunduğumuz bu zor koşullarda, hazır
kurulu bulunan ve üretim yapan devlet gübre fab-
rikalannı özel sektöre satmak kadar büyük yanlış-
lık olamaz. Çünkü, fabrıkalar bir elden çıkıp bir
başka ele gidecek... Ama, kapasite ve üretim art-
mayacak...
Eğer, iddia edildıği gibi özelleştırmedekı amaç
gübre sıkıntısına çare bulmak olsaydı, özel sektör
elindeki paralarla mevcut devlet fabnkalannı satın
almak yerine yeni yatınmlar yapardı...
Böylece, Türkiye de ithalat yapmaktan kurtulur-
du...
Çukurovalı otomobilleri teslim etmiyor
(O 212) 514 O7 51
Renault, Tofaş, Hyundaı, Toyo-
ta ve Opel'ın otomobıllerını satan
Çukurovalı Otomotıv, otomobille-
ri zamanında teslim etmiyor. Ure-
tıcınin garantısı olmadan kampan-
ya düzenleyen Çukurovalı'nın tes-
limatlarda gecıkmesı çok sayıda
tüketıciyi mağdur ettı.
Firmanın yetkilıleri, onceleri bi-
raz yatıştırabıldiklerı müşterileri-
nın sorularına artık telefonla bile
yanıt veremıyorlar. Otomobiii bu
yıl temmuz ayında almak üzere
Çukurovalı Otomotıv'le geçen yıl
sozleşme ımzalayan tüketiciler,
hâlâ araçlarına kavuşamadılar.
Çukurovalı'nın kampanyası adı
geçen üreticilerin garantisinde ya-
pılmadı. Hatta uretıcı firmalar. Çu-
kurovalı'ya araç satan herhangı
bir bayıyı tespıt ettıklerinde mad-
di yaptınmlar uygulayacaklannı bı-
le açıklamışlardı. Durum böyle
olunca, tuketıcıyle yaptıgı sozleş-
melere sadık kalamayan Çukuro-
valı'nın kampanyasına katılan he-
men hemen herkes sorun yaşadı.
Okurumuz Fikret Temel, peşı-
nat, taksıtler, fiyat farkı, komisyon,
pul, kasko ve ıpotek ıçın bugüne
kadar Toyota marka otomobil ıçın
2 mılyar 500 milyon lıra ödeme ya-
pan, ancak aracını teslim alama-
yan tüketiciler arasında. Temel'ın
şikâyetı üzerine yaklaşık 10 gün
önce gorüştüğumüz Çukurovalı
Otomotiv'ın ortaklanndan Seçil
Özsıcak, okuaımuza teslim edi-
lecek aracın Toyota olduğunu
anımsatarak. ozellıkle ıthal araç-
larda sorun yaşadıklannı ve bu-
nun özel bir durum olduğunu be-
lirtti. Özsıcak, bızimle görüşürken
Temel'e 2 ya da en geç 3 ay için-
de aracı teslim edeceklerini ifade
ederek "Otomotiv firmalarınm
üretimı değişebiliyor. Biz de söz
verdığimiz modeli bulmakta zor-
lanabılıyoruz. özellikle yabancı
marka otomobillerde sorun yaşa-
dık" dedi.
Çukurovalı'nın ortaklanndan
Ozsıcak'ın bu itiraflan doğru, an-
cak yeterli değildi. Çünkü Çuku-
rovalı, yerii üreticilerin de otomo-
billerinı pazarlıyor ve bunları da
teslim etmektezorlanıyor. Renault
otomobil için sozleşme imzalayan
müşterilerine de başka markalar
teklif edebiliyor.
Sonuçta üreticinin sıcak bak-
madığı bu tür kampanyalan kim
düzenlerse düzenlesin tüketicinin
sorun yaşaması kaçınılmaz olu-
yor. Bu nedenle üreticinin de ga-
ranti verdiği kampanyalara ilgi
gösterilmesini öneriyoruz.
Bursa Tüketici
Konseyi
Bursa Sanayi ve Ticaret
ll Müdürlüğü HeTüketicite-
ri Koruma Derneği'nin
(TÜKDER) organizatörlü-
günde gerçekleştirilen 1.
Bursa Tüketici Konseyi
toplanıyor.
Pazar günü 10. 00-
17.00 saatleri arasında
gerçekieştirilecek konse-
yin amacı, Bursa'da bulu-
nan tüketici, üretici tem-
sifcileri ile diğer sivil top-
lum örgütlerinin bir araya
gelerek sorunfannı tarttş-
mak, çözümler üretmek
ve uzlaşarak, tüketici so-
runlannm yaşanmasına fır-
sat venneden çözümünü
sağlamak.