Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
27 EYLÜL1997 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA
KULTUR 11
Çağdaş sanat dünyasının en önemli sanatçılanndan Louise Bourgeois, İstanbul Bienali'nde
Yaşamda kurban, sanatta katil
AHUANTMEN
194O'lı jıllann son yansında New
York'ta "Femme Maison" resimlerini
sergileyen Louise Bourgeois, kadırı sa-
natçılann sonraki yıllarda gerçekleşti-
recekleri devrime farkında olmaksızın
önderlik ediyordu. O yıllarda Ameri-
kan sanat ortamı Jackson Pollock, Mark
Rothko, Willem de Kooning, Barnett
Nmnan gibi soyut dışaviırumculann
getirdiği solukla Paris"in sanat dünya-
sradaki egemenliğini ele geçirmiş, adı
geçen bu sanatçılar da müthiş bir üne
kavıışmuşlardı. Pollock'un eşi Lee
Krasner de Kooning" in eşi Elaine de
Kooning ya da kimsenin eşi olmayan,
ama aynı dönemde üretimini sürdüren
birçok kadın sanatçı ise görmezlikten
geliniyordu. Ufak bir ilgi çekebilirler-
se. bunun gerekçesi de hiç değişmiyor-
du: "Erkek gibi resim yapıyor bu ka-
dın!"
Louise Bourgeois ise, bu crtamda
'kadın gibi' sanat yapan ilk kadın sanat-
çıydı. Hep erkek olan 'usta'lannın re-
çetesine kulak asmadı: Bir kadın olarak
kendi deneyimlerinden asla yola çık-
maması gerektiği söylenmiştı. Louise
Bourgeois sanatını kendi geçmişi üze-
rine kurdu. Bildik malzemelerden sap-
maması gerektiği öğütlenmişti, o güne
dek heykel sanatmda hiç kullanılmamış
malzemelerle ifade biçimlerini geniş-
letti. Erkek- kadın aynmına dikkat çek-
meyecek. hatta kadın olduğunu belli et-
meyecek yapıtlar üretmesi öne sürûl-
müştü, erkek egemen dünyada bir kadın
• "Gerçek yaşamda kendimi
kurbanla özdeşleştiririm hep,
zaten bu nedenle sanat
yapmaya başladım. Sanatta ise
katilim. Sanat yaparken,
vicdanıyla yaşamak zorunda
kalan katilin durumunu
yaşıyorum. Sanatçı olarak
güçlü bir insanım gerçekten de,
ama yaşamda radyatörün
arkasına saklanan fare
gibiyim... Akıl her zaman
üstün gelir.
Gerçek yaşam, böylece sanatta
ifade bulur."
olarak varlığını sürdürme uğraşını tüm
yönleriyle yansıtan bir sanat yaptı. ya-
pıyor.
1911 yılındagoblencibiranne-baba-
nın çocuğu olarak Fransa'da dünyaya
gelen Louise Bourgeois. 70 yaşında ün-
lü oldu. Sanat dünyası. 1983 yılında
New York Modern Sanatlar Müzesi'nde
bir retrospektifle 'varuğı belgelenen' bu
kadının, herhangi bir sanat akımına mal
edilemeyen. yıllardır kadın sanatçılara
kaynaklık etmiş öğelerin sankı bir alfa-
besini sunan. son derece yaratıcı, cesur
ve 'farkü' sanatını başta nereye oturta-
caklannı şaşırdılar. Feminist kuramcı-
lar, boşuna mücadele etmiyorlardı sanat
tarihinin baştan yazılması için... Başta
Louise Bourgeois olmak ûzere pek çok
kadın sanatçı, erkeklerin yazdığı 20.
yüzyıl modern sanat tarihi kitaplannda
ciddi bireksiklik oluşturuyordu. İlk ki-
şisel sergisini 1945 yılında New York'ta
açan Louise Bourgeois"nın marjinal bir
sanatçıyken. sanat dünyasının merke-
zinde •ağırlanmaya' başlanması kadın
hareketinin güç kazanması. feminist ku-
ramlann ortaya atılması. çağdaş sanat
ortamında kadınlann giderek etkin bir
konuma ulaşarak, kadınlann üretiminin
artık görmezlikten gelinemeyecek nok-
taya gelmesiyle birlikte gerçekleştı. Bo-
urgeois. yıllar boyu çalışmayı sürdür-
müş. sanat dünyası, kaplumbağa tavşan
misali, sonunda ona yetişmişti.
Resim. heykel. enstalasyon, desen,
baskı gibi çok çeşitli ifade biçimleri kul-
lanan Louise Bourgeois. 1938 yılında
ünlü Amerikalı sanat tarihçisi Robert
Goldwater ile evlenerek New York'a
yerleşti ve soyut dışavurumcuların top-
lantılanna katılarak. Avrupa'dan kaçan
(aynı zamanda öğretmeni de olan) Fer-
nand Leger, Marcel Duchamp,Joan Mi-
rogibi ünlü sanatçılarla işbirliği içinde
sergilergerçekleştirerek sanat uğraşını
sürdürdü. 1951 yılında vatandaşı oldu-
ğu ABD'yi 1993 yılında Venedik Bi-
enali'nde temsil eden sanatçı. özellikle
Ortak dil arayanları bir araya getiren Assos Gösteri Sanatlan Festivali başladı
'Duyarlı, spontane ve
Külrür Servisi - Alışılmış ka-
lıplann dışmda. kendi anlatımı-
nı gelıştiren yaratıcı sanatçılara
üretim ve gösteri ortamı yarat-
mak; Türk sanatçılannı başka ül-
kelerden benzer sanatçılarla bir
araya getirerek dünyaya açılma-
lanna olanak sağlamak amacıy-
la başlayan Assos Gösteri Sanat-
lan Festıvali'nin üçüncüsü dün
başladı. Eden Beach ve Eden
Garden otellerinin konaklama
kuruluşlann maddi desteği ve
festival gönüllülerinin çabalany-
la üçüncü yılına ulaşan festivale
ilgi her geçen yıl artıyor.
Pazar günü sona erecek olan
festival için ülkemizden ve dün-
yanın çeşitli yerlerinden gelen
altmış kadar sanatçı. gönüllü
teknik ve prodüksiyon ekipleri 7
Eylül'de Assos'ta çalışmalara
başlamıştı. Bu yıl festıvalde gös-
terilerin çoğunluğunun üç hafta-
lık bir çalışmanın ürünü olması-
na özen gösterildi. Assos Festi-
vali'nin Genel Sanat Yönetme-
ni Hüseyin Kanrcıoglu amaçlan-
nı ve niteliklerini şöyle özetli-
yor: "Assos Festivali duyarlı.
spontane ve tehJikeli. Aslında sa-
naûn da böyle olması gerekmez
mi? Amacımız bu duyarlılığı ta-
şıyan, olaylara değişik bir gözle
Festivale bu yü
Avustraha,
Avusturya,
Amerika,
tngiltere ve
Fransa'dan
yabancı konuklar
katılıyor.
Dağıstanlı
müzisyen Kamil
Tchalaev
Behramkale ve
Paris çocukterfle
birlikte.
(Fotoğraf:
GAMZE
KUTLUK)
bakabilen, insanda ortak dili ara-
yan ve sanatsal birikimiyle tehli-
keyi göze alabilecek sanatçılan
bir araya getirmekT
Festival bu yıl Avustralya.
Avusturya. Amerika, Ingiltere ve
Fransa'dan katılan yabancı ko-
nuklannı ağırlıyor. Chapel of
Change adlı Avustralyalı iki ki-
şilik performans grubunun yö-
netmeni Rainsford bu yıl The
Descent" adlı gösterisiyle Avust-
ralya'nın en önemli tiyatro ödül-
lerinden biri olan 'The Green
Room Awards'da en iyi yönet-
men seçildi. Hareket ve ritüel
üzerine kurulu bir tiyatro anlayı-
şına sahip olan topluluk ağır. son
derece görsel, mistik çalışmalar
gerçekleştiriyor. Chapel of
Change Assos'ta Çanakkale Sa-
vaşı'nın kendi toplumlanndaki
bilinçaltı boyutunu işleyen bir
çalışma sunuyor. AvTJsturyalı
grup 'Tanzatelier Sebastian
Pranti* Doğu ve Batı hareket
tarzlannı bağdaştırmaya çalışa-
rak, özellikle mekâna özgü çalış-
malar üzerinde yoğunlaşıyor.
Değişik ülkelerden altı dansçı-
dan oluşan bu modern dans top-
luluğunda Hataylı Türk dansçı
Ziya Arazi de yer alıyor. Toplu-
luk evrensel bir tiyatro tarzı ola-
rak çağdaş dans. müzik. edebiyat
ve güzel sanatlan doğrudan bün-
yesine alarak onlan kendi diline
çeviriyor.
tngiltere'den gelen Emmets.
yeni tngiliz tiyatrosunun çeşitli
topluluklanndan oyunculan bir
araya getırivor. Son derece gör-
sel, komediyı hiçbir zaman unut-
mayıp güncel temalara bir baş-
ka gözle bakan yönermen Jonat-
han Stone, canlı müzik ve yük-
sek enerjili beden dıli kullanan
oyunculardan yararlanarak As-
sos'ta batı İngiltere argosunda
turist anlamına gelen 'Emmets'
adlı bir eösteri sunuvor.
l birfestival'
Paris'tc çocuklarla çalışan
dansçı Sabine Jamet geçen yıl
Behramkaleli çocuklarla başarlı
bir gösten gerçekleştırmışti. Ja-
met bu yıl da Fransa'da bazı ku-
ruluşlardan fon bularak iki Fran-
sız çocuğun Assos "a gelmesini
festivalden sonra da Behramka-
le köyünden iki çocuğun Fran-
sa'ya giderek orada bir gösteri-
de bulunmalannı sağladı. 'Kuy-
rukluyıldızlarınGizi' adlı göste-
. ridf-çojuktorla, birlikte Fransız
oyuncu Yvan Druze ile Dağıs-
tanlı müzisyen Kamil Tchalaev
de görev alıyor. Kaliforniya'dan
gelen performans sanatçısı Di-
ana Morto ise tek kişilik bir gös-
teri gerçekleştirecek.
Assos Festivali'ne katılan yer-
li topluluk ve sanatçılar arasın-
da ise Mustafa Avkıran'ın 5. So-
kak Tivatrosu, Hüseyin Katırcı-
oğlu yönetimindeki YaDa Tiyat-
ro. Çağla Ormanlar. Arhan Ka-
yar&Hüseyin Alptekin yer alı-
yor. Üç değişik eleştirmenin bir
eleştiri bülteni çıkaracağı festi-
valde pazar günü de izleyiciler-
le bir söyleşı düzenlenecek. As-
sos Festivali'ne katılan Avustral-
yalı ve tngiliz topluluklargöste-
rilerini daha sonra Istanbul'da
Tarihi Darphane etkinliklerine
ve Bursa'ya da taşıyacak.
çocukluk anılanndan kaynaklanan,
kendi geçmişiyle bir muhasebe niteli-
ğinde olan yapıtlar üretiyor. Kaynağı
yine kendi geçmişinde bulunan simge-
lerle yüklü bir ikonografi kullanan Lo-
uise Bourgeois. aile ilişkileri, bireyin
doğayla (kimi zaman kendi doğasıyla)
mücadelesi, yalnızlık, acı, korku, kadı-
nın kimlik arayışlan ve sancılan gibi
temalara değiniyor.
'Gövde', inceleme alanı
Louise Bourgeois'nın gelişim çizgi-
si içinde aile ilişkileri önemli rol oyna-
mış. Babasının çocuk bakıcısıyla, anne-
sine ve aileye olan sadakatsizliğinin ço-
cuk yaşta açtığı derin yaralan ilerki yıl-
larda başta "Babanın Tahribaü" olmak
üzere birçok yapıtında yansıtan Louise
Bourgeois, ünlü fotoğrafçı Robert
Mapplethorpe'un çektiği portresinde,
devasa bir penis biçimindeki "Filette"
(Küçük Kız) adlı heykelini kolunun al-
tma alarak hınzırca sıntmış. Gülünç bir
erotizm çerçevesinde kadın - erkek ay-
nmına alaysı biryaklaşım sergileyen bu
fotoğrafta, Bourgeois'nın birçok yapı-
tında karşımıza çıkan çok katmanlı an-
lam çerçevesi var. arzulannı ortaya ko-
yan bir kadın. korumacı bir ana, "güç
simgesi"ni oyuncak bebeğini taşır gibi
taşıyan yaramaz bir kız çocuğu...
Bugün 20. yüzyılın en popüler imaj-
lanndan biri haline gelen "Femme Ma-
ison"dan günümüze uzanan çizgide,
Louise Bourgeois için 'gövde' önemli
bir 'inceleme alanı'. "Femme Ma-
ison"da insan gövdesiyle insanın kurdu-
ğu yapılar arasında benzer-
^ ^ ^ ^ ^ likkuran vebirkadınınba-
şını ev biçiminde cisimleş-
tiren Louise Bourgeois, ev
ile kadını özdeşleştiriyor,
önemli bir gerçeğe işaret
ediyordu. Son vıllarda ger-
çekleştirdiği enstalasyon-
larla küçük 'hücreler* ku-
ran sanatçı. bu hücrelerde
yeralan kimi zaman figür-
ler, gövde parçalan ve ki-
mi zaman da soyut şekiller
aracılığıyla her izleyicinin
kendi geçmişinden de kı-
nntılarbulabileceği 'bellek
odalan' varatıvor
tngiliz Oda Orkestrasrnın şefı Shuntaro Sato henüz 25 yaşında.
6
Oğrenmenin en
iyi yolu çahşmak'
NURDAN CtHANŞÜMÜL
Yapı Kredi Sanat Festivali kapsa-
mında önceki akşam AKM'de lngi-
liz Oda Orkestrası şef Shuntaro Sa-
tove solist Ian Fountaineşliğinde bir
konserverdi. 1995-96 >ılında35.ku-
ruluş yıldönümünü kutlayan orkest-
ranın 96 >ılından bu yana şefliğini
Shuntaro Sato yapıyor.
Henüz 25 yaşında olan Sato. 1991
yılmda politika eğitımi almak üzere
Ingiltere'yegitti. "Ancakburadadd-
di bir rahatsızlık geçirdim. Öbneden
önccgerçekten istediğim bir şevi yap-
maya karar\erdim; bu da müzikle il-
gili bir şeyo)maJı\ dı. Ben de şefouna-
ya karar verdim" diyor. Böylece
Morley Akademisi'nde müzik eğiti-
mine başlayan Sato, Winifred 1<o-
berts ve Lawrence Leonard ile bir-
likte çalıştı.
Kraliyet Müzik Akademisi'ndeki
eğırimi sırasında bir orkestra kuran
Sato bu orkestra ile birlikte Beetho-
ven'ın bütün yapıtlannı seslendirdi.
New Camden Orkestrası 'nda Robert
Hanstock'un kendisi için yazdığı
a
Sinfonfctta"yı yönetti. Bir Scho-
nenberg uyarlaması olan Mahler'in
"Das Lied von der Erde" isimli ya-
pıtmdaki başanlı şefliği ise müzik
çevrelerinde adından sıkça söz edil-
mesini sağladı.
"Orkestra şefliğine başladığımda
yeteneğim olup olmadığuıı bilmiyor-
dunı. Uç yıldan fazla şeffik yapma-
maya karar verdim ve İngiliz Oda
Orkestrası beni davet ettL Ingiliz O-
da Orkestrası uluslararası üne sahip
bir orkestra. Bu orkestra üe birlikte
çahşmak oldukça büyük bir şans."
Öğrenmenın de sonu yok onun için.
"Yaşamın sonuna kadaröğrenebilir-
siniz. Orkestra şefliğini ögrenmek da-
ha önceden alnıış olduğunu/ müzik
eğitimine ve müzik geçmişinize bağ-
iıdır. Henüz çok gencim. öğren-
mem gereken çok fazla şey var.
Bunun en iyi yolu çalışmaktır."
Ortaoyuncular sonunda
tiyatrosuna kavuşuyor
Külrür Servisi - Ses Tiyatrosu'nun tamamen çe-
lik konstrüksiyona alınarak eski biçimiv le korun-
masına yönelik çalışmalar sürüyor. Aralık 1997
tarihinde bitmesi planlanan çalışmalar sonunda ye-
nilenen Ses Tiyatrosu'nda. Ortaoyuncular. bu ta-
rihten itibaren yeniden Ferhan Şensov 'un "'Ferhan-
gi Şeyler", "Fetek Bir Gün Salakken " \ e "Haldun
Taner Kabare" adlı oyunlannı sergile\ecekler.
1998'de. yenilenmiş Ses Tiyat-
rosu'nun repertuvanna, sanat-
çının halen üzerinde çalıştığı
"Çok TuhafSoruşturma" adlı
yeni bir de oyun eklenecek.
Oyunun kadrosunu Ortaoyun-
cular, Haldun Taner Kabare Ti-
yatrosu oyunculan. Rasim Öz-
tekin ve LeventÜnsaloluştura-
cak. Ferhan Şensoy, Ses Tiyat-
rosu'nun tamamen çelik konst-
rüksiyona alınarak eski biçi-
miyle korunmasına yönelik
onanm çalışmalannın Aralık
1997'de son bulmasınrn düşü-
nüldüğünü ve Ortaoyuncu-
lar'ın bu tarihten itibaren, ti-
yatroda, 11 yıldır sergilenen
"Ferhangi Şej'ler" oyununu,
bunun ikinci cildi olarak ta-
nımlanan "Felek Bir Gün Sa-
lakken"i ve Haldun Taner'in
düz yazı ve skeçlerinden ken-
disinin kurgulayıp, Derya Baykal'ın yönettiği
"Haldun Taner Kabare"yi sergileyeceğini belirt-
tı. Mart 1988'de Ortaoyuncular'ın repertuvanna,
Ferhan Şensoy'un yazıp yönettiği "Çok Tuhaf So-
ruşturma" adlı yeni bir oyun katılıyor.
"Felek Bir Gün Salakken" 11 ve 12 Ekim'de
Kadıköy'de sergilenecek. "Ferhangi Şevler""in
1238'inci gösterisi ise3 Ekim'de Harbiye Açıkha-
va Tiyatrosu'nda. 6 Ekim-23 Ekim arası Bakırköy.
Kadıköy, Kartal, îzmit, Eskişehir, Adapazan, Düz-
ce, Bolu. Ereğli, Zonguldak ve Karabük'te, 3 Ka-
sım-11 Kasım arası Balıkesir, Vlanisa, Aydın, De-
nizli, Antalya, Konya. Isparta ve Burdur'da sergi-
lenecek ve oyun 1282'nci göstensıne ulaşacak.
"Ferhangi Şeyler"in bu denli başanlı olmasmı
güncel olan ve izleyicivle diyalog biçiminde geli-
şen bir oyun olmasına bağlıyor Şensoy: u
Ferhan-
0 Seyler'in bunun dışmda oturmuş. kemikleş-
miş klasik bir omurgası var ve bu değişmiyor.
zaten değişmemesi de gerekir başka bir oyun oy-
namıyorum...
Ferhangi Şeyler'in kemik-
leşmiş bir izleyicisi var. Tür-
kiye'de genellikle politik or-
tam çok karıştığında ya da
çok önemli olaylar olduğun-
da bu seziliyor. Bir de baka-
lım Ferhan bu konuda ne di-
yor deyip merakından gelen
var. çünkü o akşam izleyici
orada bu olaylann konuşula-
cağını biliyor. Diyelim ki bir
Susurluk olayında, Ferhangi
Şev ler'de birdenbire bir pat-
lama oluyor. Zaten o izleyici,
sadece o güncel haberi izle-
meye geldiğinden. ovıınun di-
ğer kısımlan ezber niteüğine
ka\ uşmuş oluyor, seyirci da-
ha önce izlemiş. Başlıyorum
oyuna. bir de bakıyorum gü-
lenvok. Sonra farkediyorum
ki. taze bir espri olduğunda
birden ortalık yıkılıvor... Fer-
hangi Şevler'i gençken kendi izlcyip. sonra ço-
cuğunu getiren de var. biliyorsunuz. Bu oyun,
hiçbir zaman bu kadar oynanacağı düşünüle-
rek çıkmış bir şey değildi..."
Sanatçı. 1998'de sergilenecek >eni oyunu "Çok
Tuhaf Soruşturma" için ise şunlan söylüyor:
"Çok Tuhaf Soruşturma. son vıllarda Türki-
ye'de. neredeyse kara mi/ah boyutuna ulaşan
uvumsuzluklar üstüne, tamamen vanlışlıkla
içeri giren bir adamın. soruşturmasından ha-
pishane safhasına kadar başından geçenleri an-
latan bir ovun. Hapishane safhasında herkes
tahlive oluyor. bir tek o olamıvor..."
'Örümcek'' heykeli
Bu yıl "Yaşam, Güzel-
lik, Çeviriler/Aktarımlar
ve Diğer Güçlükler Üstü-
ne" başlığıyla gerçekleşti-
rilen Uluslararası İstanbul
Bienali'nin en yerinde se-
çimlerinden biri Louise
Bourgeois... Onun sanatı-
nın kaynağı, yaşamı. Sana-
tın. "akhnı korumanın ga-
rantisi" olduğu inancıyla
çalışan Louise Bourgeois.
rüzgârlara kapılmamış,
satma kaygısıyla çalışma-
mış, sanatı gerçekten bir
varlık meselesı olarak gör-
müş ender sanatçı lardan.
Bienal kapsamında Aya
lrini'de "Orümcek" adlı
ünlü heykeli sergilenecek.
Bourgeois'nın Oxford
Modern Sanatlar Müze-
si'nde iki yıl önce gerçek-
leştirilen ilk Ingiltere ret-
rospektifinde görme ola-
nağı bulduğumuz "Orûm-
cek", insan boyunun iki
misli ve upuzun bacakla-
nyla izleyicinin üzerine bir
kafes gibi kapanıyor. Çe-
likten gövdesinin alt bölü-
münde doğurganlığını
simgeleyen bir yumurta
kesesi bulunuyor. Çevresi-
ni saran bütün varlıklardan
daha güçlü bir doğal sim-
ge olan bu yaratık, hem
dehşet saçıyor, hem de o
yumurta kesesi nedeniyle
tuhaf bir biçimde altında
uzun süre durmak, adeta
korunmak duygusu uyan-
dınyor.
Bourgeois'nın tüm ya-
pıtlannda izley iciye böyle
şizofrenik haller yaşatan
bir akım var... Çok güçlü
bir sanatçı Louise Bourge-
ois, ama gücün kendisini
tedirgin ettiğini söylüyor:
"Gerçekyaşamda kendimi
kurbanla özdeşleştiririm
hep, zaten bu nedenle sa-
nat yapmaya başladım. Sa-
natta ise katilim. Sanat ya-
parken, vicdanıyla yaşa-
mak zorunda kalan katilin
durumunu yaşıyorum. Pa-
siftcn aktife bir geçiş süre-
ci yaşanıyor. Sanatçı olarak
güçlü bir insanım gerçek-
ten de ama yaşamda radya-
törün arkasına saklanan
fare gibiyim-. Akıl her za-
man üstün geür. Gerçek ya-
şam, böylece sanatta ifade
bulur." '
Bugün 87 yaşında olan
Louise Bourgeois'nın ya-
pıtlan dünyayı dolaşırken,
o atölyesine kapanmış
üretmeyi sürdürüyor. Hak
ettiği saygıyı çok geç gö-
ren bu olağanüstü kadının
İstanbul Bienal'inde yer
alması gurur verici. Arak-
nofobiniz varsa bienal baş-
lamadan yenin!
iolita' İtalya'da gösterimde
H Kültür Servisi -
Dominique Svvain ve
Jeremy Irons'ın rol
aldığı ve Adrian
Lynes'in yönettiği.
"Lolita" isimli film
İtalya'da gösterime
girdi. Madimir
Nabokov'un
romanından
uyarlanan film
milyonlarca dolara
mal oldu.
Avrupa caz festivalleri
direktörleri İstanbul'da
• Kültür Servisi - Avrupa'nın en önde gelen caz
festıvallerinın yönetıcilen İstanbul'da buluşuyor.
İstanbul Külrür ve Sanat Vakfı tarafindan
düzenlenen Uluslararası İstanbul Caz Festivali'nin
de üyesi olduğu Avrupa Caz Festivalleri Birliği,
1998 yılı Temmuz ayındaki festıvallerin program
çalışmalannı başlatmak için 25-29 Eylül tarihleri
arasında The Marmara Oteli'nde bir araya geliyor.
1998 yılında İstanbul Caz Festivali'nde yeralacak
programlann ön görüşmelerinin de yapıîacağı
toplantılara Montreux (Isvıçre). North-Sea
(Hollanda). Monrreal (Kanadal, Pon (Finlandiya),
Molde (İsviçre), V'itoria (Ispanya), Umbria (Perugia,
Italya). Vienne (Fransa). Viyana (Avusturya) ve
İstanbul caz festivallerinin direktörleri katılacak.
Dustin Hoftman'a ödül
• Kültür Servisi -
Ingiliz Akademi Film
ve Televizyon Ödülleri,
önceki akşam Beverly
Hılls'te düzenlenen bir
törenle sahiplerini
buldu. Dustin Hoffman
sinema dünyasına
katkılanndan dolayı
ödül aldı. Hoffman'a
ödülünü sinema
oyuncusu John Travolta
verdi.
Yılmaz Giiney anılıyor
• Kültür Servisi - 13 Yılmaz Güney Eylül Anma
Etkinliklen. Avrupa'nın çeşitli merkezlerinde
sürüyor. Uluslararası Yazarlar ve Sanatçılar Birliği
(IWÂA) tarafindan 1995 yılından beri
gelenekselleştirilen "Yılmaz Güney Eylül
Etkinlikleri". paneller. film gösterileri ve kültür
geceleri şeklinde çeşitli merkezlerde sürdürülüyor.
IWAA'nın bu amaçla 1995'te ilkini "11. Eylül"
olarak gerçekleştirdiği geniş çaplı etkinlik, 4
Ekim'de saat 17.00'de başlayacak. Stuttgart kenti
•'Liederhalle Kultur und Kongresszentrum,
Hegelsaal'deki kültür gecesinde, Türkiye'den
Ezginin Günlüğü. Ferhat Tunç. Hasan Yükselir ve
Beyhan Aksov "un yanı sıra Güney üzenne
yapılacak konuşmalar da yer alıyor. Etkinlik
kapsamında avnca. IVVAA üyesi sanatçılann yaptığı
bir sinevızyon göstensi de yapılacak. Ote yandan,
1WAA üyesi yazarlar, Yılmaz Güney'in 16 sayfalık
kısabiyografisini "IW,AA Unutulmayanlar Dizisi
2" olarak yayımladı.
John Leımon'ın FBI dosyaları açıklandı
• Kültür Servisi -
FBI, geçen perşembe
günü 1970'lerde savaş
karşıtı
açıklamalanndan
dolayı gözaltına alınan
Lennon'un dosyalarını
açıkladı. Amerikan
Sivil Özgürlükler
Birliği yaptığı
açıklamada.
Lennon'un gözaltına
alınmasının tamamen
politik nedenlere
davandığını belirtti.
Kaliforniya Üniversitesi'nden profesör Jon Wiener,
1985 yılında John Lennon hakkında yazdığı "Come
Together: John Lennon ın His Time" isimli
kitabında "düşünce özgürlüğü"ne dayanarak bu
belgelerden daha önce bahsetmiş ve hakkında dava
açılmıştı. Yüksek Mahkeme'de ^onuçlanan davayı
kaybeden FBI. belgeleri ortaya çıkardı ve aynca
avııkat ücretini de ödedi. \Veiner. Richard Nixon'ın
(1969-1974) başkanlığı sırasında hazırlanan
dokümanlarda Lennon'dan çok Nixon dönemındeki
FBI ve Vietnam Savaşı'ndan bahsedildığini söylüyor.
VV'einer. dosyalarda Lennon'un dönemin hükümetine
karşı şıddet içcren bir olayda yer aldığını belirten
hiçbir belge olmadığını. yaptığı toplantılarda yalnızca
banş isteklerinden bahseden Lennon'un politik
nedenlerle sessiz kalmasının istendiğini anlatıyor.
Vt'einer'm avukatlanndan Don Marvelefsky,
Lennon'un gözaltına alınmasının beklenmedik bir
olay olduğunu ve FBI'ın bu gözaltıvla kanunlan
çiğnediğini söylüyor. Önümüzdeki günlerde
Lennon'un gözaltına alındığı dönemi anlatan bir kitap
yazacağını açıklayan John VVeiner. Lennon hakkında
hazırlanan dosyalarda isim belırtilmeyen yabancı
hükümetlerin de açıklamalannın yer aldığmdan
bahsettı.
İlhan Şeşen Bodrum'da
• Kültür Servisi - ilhan Şeşen: yaz mevsimini 29
Eylül -1 Ekim tarihleri arasında "Bir Yaz Daha
Birti" adlı parçasıyla Bodrum Mavi Bar'da
kapatacak. Yaşam Radyo tarafindan yılın erkek
sanatçısı seçilen İlhan Şeşen. önümüzdeki günlerde
Burhan Şeşen ve Gökhan Şeşen ile bir araya gelerek
bir Gündoğarken "Best of"u çıkaracak.
Cumok, Eleştiri Kitabevi'nde
• Kültür Servisi - Kadıköy Cumok Kültür ve Sanat
Kolu 1997-98 dönemi etkinliklerine 'Fotoğraf
Sanatına Öznel Bir Bakış' başlıklı etkinliği ile
başlıyor. Bugün saat 18.30'da Eleştiri Kitabevi'nde
gerçekleşecek etkinlikte fotoğraf sanatçısı Orhan
Cem Çetin dia gösterisinin ardından katılımcılarla
fotoğraf sanatının felsefi boyutunu tartışacak. (373
38 24)
McCartney'den Oasis'e tepki
H Kültür Servisi - Beatles'ın gitaristi ve solisti Paul
McCarrney. ünlü topluluk Oasis'in solistleri Noel ve
Liam Gallagher'ın yalnızca kendilerini
düşündüklerini ve bencil olduklannı söyledi.
McCarrney, Nevv Statesman magazin dergisine
yaptığı açıklamada, Oasis'in kendisi için hiçbir
anlamı olmadığını. ancak yine de başanlı olmalannı
dilediğini söyledi.
YAPI KREDİ SANAT FESTİVALİ '97
BUGÜN '
H Fransa llusal SenfoniOrkestrası saat 21.00'de
Atatürk Kültür Merkezi'nde izlenebilecek.
I Tango Pasion ve Sexteto Mayor Orkestrası saat
21 .OO'de Efes Antik Tiyatro'da yer alıyor.
-3