Katalog

30/VĞUSTOS1997 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA EKONOMI Ajper Kuş flöpevden alındı • Ekonomi Ser\isi - Refahyol hükümetı döneminde Istanbul Defterdarlığı'ndan alınan ve \NASOL-D hûkümetiyle bırlikte yerıden getırilen Alper KUJ. görevinden alındı. Yernıe Milli Emlak Genel Mûdürü Akif Hamza Çebi getırildi Çebi, önümüzdeki pazartesı günü göreve başlayacak. Hükümetin Alper Kuş'u yeniden görevden almaiina sebep olarak, ismının fazla yıpranmış olması gösıeriliyor. En büyükler Koç Grubu'nda • Ekonomi Servisi - Koç Gnıbu, İstanbul Sanayi Odası'nın(ÎSO)500 Büyük Sanayi Kuruluşu sıralamasında 23 şirketi ile cıro. katma değer, kâr. ihracat ve çalışan sayısı açısından binnci sırada yer aldı. Koç Toplulugu36l trilyonluk ciro ile ilk 5OÖ'de yer alan özel sektör firmalannın yûzde 11.7'sini. yaratılan katma değerin de yüzde 12.9'unu gerçekleştirdi. Özel sektör birinciliğini topluluğa bağlı Arçelik 68 tnlyonluk ciro ile alırken, ikıncilıği de yıne aynı gruptan Tofaş 61 8 trilyon lira ile elde etti Emlakbank'ın açıklaması • Ekonomi Servisi - Emlakbank, Konut Edındirme Yardımı hesaplannda 15.3 trilyon lirası anapara olmak üzere 77.7 trilyon lira kaynak bulunduğunu bildirdi. Bankadan yapılan yazılı açıklamada. bugüne kadar bu hesaplardan toplam 219 bin 947 hak sahibine 2.2 trilyon Konut Edındırme Yardımı kullandınldığı belirtildi. Kamu Ortaklığı Fonu, Toplu Konut Idaresı veTEAŞ'a Yüksek Planlama Kurulu Kararlan doğrultusunda 44.7 rnlyon lira ödeme yapıldığı pildirildi. Büpokpaside anlaşmazlık • ANKARA (A.A) - Dev let Bakanı Işın Çelebi"nin kaldınlacağını. açıkladığı kredili ithalattaki yüzde 6'lık Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu'ndaki (KKDF) primi kesintisi, ekonomi yönetiminde anlaşmazlığa yol açtı. Maliye ile Hazine, gelir kaybına neden olacağı gerçekçesiyle kesintinin kaldınlmasına sıcak bakmıyor. Kredili ithalatın KKDF'ye 35 trilyon kaynak sağladığını kaydeden Dış Ticaret Müsteşarhğı ise. kesintinin kaldınlmasıyla bu rakamın eok üstünde bir ihracat imkanı yaratılacağını belırterek, yeni düzenlemede ısrar ediyor. ABD'tiler GAP'l ziyaret etti • ŞANLIURFA (Cumhuriyet) - Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) ünitelerini yerinde görmek amacıyla önceki gün Şanlıurfa'ya gelen ABD Kongre Uyelen, Atatürk Barajı \£ HES'te incelemelerde bulunarak proje ile ilgili bilgı aldılar. Dış Ekonomik llişkiler Kurumu'nun(DEİK) davetlisi olarak bölgede bulunan 13 kişilik ABD Heyetı'ne GAP Bölge Kalkınma tdaresi Bölge Müdürlüğü'nden GAP'ı tanıtıcı brifing verildi. Ege, borsayı bekliyop • İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) - Ege Bölgesı Sanayi Odası (EBSO) ; Yönetim Kurulu Başkanı | Atıl Akkan. tzmir'de Ege ı Menkul Kıymetler Borsası'nın mutlaka ! kurulması gerektiğıni : belırttı. Akkan , "Ne , hikmetse İMKB'nin boğalannı geçemiyoruz. | Hükümet söz veriyor ama ! yalılann önüden geçerken ~~engellere takılıyor" dedi. rlzmır'de bir menkul ! kıymetler borsası açılması ; için tüm alt yapımın ; bulunduğunu söyleyen ; EBSO Başkanı Âkkan, ' İMKB'de dönen paranın • yüzde 40"ının Egelı Lfirmalara ait olduğunu söyledi. İSO yöneticileri, pazartesi günü Başbakan Yılmaz'ı ziyaret edecek ası ratıatsızMUTLU GÜNEŞ SÖNMEZ Geçen çarşamba günü Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu araştırma- sını yayımlayan İstanbul Sana- yi Odâsı (İSO) yönetimi. pa- zartesi günü Ankara'ya gide- rek Başbakan Mesut Yılmaz ve ekonomiden sorumlu bakan- larlagörüşmeleryapacak. Sana- yicıler. ikı gün sürecek zıyaret- te, 500 büyük firmanın kârlılık- lannda repo. tahvil gibi üretim dışı faaliyetlenn ağırlık kazan- . ması karşısında hükümetten üre- time dönük politikalann haya- ta geçinlerek rant sorununa çö- züm bulunmasını isteyecekler. Sanayi kuruluşlannın toplam bilanço kân ıçinde sanayi faalı- Hüsamettin Kavi yeti dışındaki gelirleri payının yüzde 52.9~a tırmanması. iş dünyasını rahat- sız ediyor Bu olumsuz tablonun değiş- tirilmesi gerektiğinı kaydeden İSO Baş- kanı Hüsamettin Kavi "Kamunun da sanayi faalheti zaran 15.6 trihon li- ra ama bakıvorsunuz ki bilançolar olumlu. Gerek kredi olanaklarının daralması. gerek yüksek enflas\on. sanayiciyi zorluyor. Bu sorunlan Baş- bakân'a da anlatacağız" dedi. Türkı- ye'de kronık enflasyonun sürmesı duru- munda mevcut sorunlann aşılamayaca- ğının altını çizen Kavi, "Türkiye'yi ye- niden üretime özendirmek biricik çı- kış yoludur" diye konuştu. Geçen yıl- ki kârlannda rantlabeslendiği anlaşılan Türk sanayisininbu gidişle so- na yaklaştığını anımsatan Ka- vi. Ankara'da başbakan ve il- gili bakanlarla başta üretım dı- şı faaliyetler olmak üzere ihra- catta karşılaşılan sorunlar ve kredi olanaklan konusunda da detaylı görüşmeleryapacakla- nnı açıkladı. Kavi, kamuoyu- na sunulan raporda da ortaya çıktığı gibi 449 kuruluştan 429'unun faaliyet dışı gelir- den beslenmesinin oldukça dü- şündürücü olduğunu ve acilen önlem alınmaması durumun- da üretimin durma noktasına gelebüeceğini belirterek "Türkiye için üretmekten başka bir çıkış yolu olma- dığını Başbakan ve diğer hükümet \etkililerine de ileteceğiz. Üretimi özendirmek yerine, bütçe açığını fi- nanse etmeve yönelen hükümet poli- tikalan yüzünden Türk sanayisi iste- nen hızda gelişemiyor. Dev let açıkça rant ekonomisini besliyor" dıye konuş- tu. İSO Yönetım Kurulu Başkan Veki- li Erdal Bahçıvan da Ankara zıyaretının hemen ardından Kars ve Erzurum'a gideceklerini belirtti. TÜRMOB Bakan Zekeriya Temizel'le görüşecek Zorunluya formiü HAYRİYE MENGÜÇ Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşa- virler ve Yeminli Mali Müşavirler Odalan Birliği (TÜRMOB), Zorunlu Tasarruf Hesa- bı uygulamasının kaldınlması ve hesapta bi- nken yaklaşık 720 tnlyon liranın. 6 aylık bir dönemde taksıtler halınde çalışanlara geri ödenmesi konusunda önümüzdeki hafta Ma- liye Bakanı Zekeriya Temizel ile görüşme- ye hazırlanıyor. TÜRMOB Başkanı Mustafa Özyürek. çalışanlann parasının çok düşük oranda ne- malandınlmış bir bölümü olan 720 trilyon li- ranın tahvile bağlanarak ileri tarihlere erte- lenmesinin yanlış olacağını söyledi. TÜR- MOB Başkanı Özyürek. bunun çalışanlann hakkının gasp edilmesi anlamına geleceğini belirterek, "Esas paraların hemen, nema- ların da 6 a\lık bir dönemde taksftler ha- linde nakden ödenmesinden yanayız" di- ye konuştu. tstanbul Mali Müşavirler ve Serbest Mu- hasebeciler Odası Başkanı (İSMMMO) Yah- ya Arıkan ise Maliye Bakanı Zekeriya Te- mızel'ın zorunlu tasarrufun kalkmasından yana olduğunu söyledi. İSMMMO Başkanı Ankan, "Fakat nemaların tasfiye edilme- si ve biriken rakamın geri ödenmesinde problem yaşanıyor" dedi. "Bana göre bu paralar çalışana kesinlikle iade edilecck" diyen Ankan. ancak biriken tasarruflann enf- lasyon karşısında eriyeceğıne dikkat çekti. Zo- runlu tasarrufu, 1970'li yıllarda kesintileri yapılan Ordu Yardımlaşma ve Memur Yar- dımlaşma kurumlarına yapılan kesintilere benzeten tSMMMO Başkanı Ankan, "Zo- runlu tasarruf da kuşa döndürülerek öde- necek" diye konuştu. Dığeryandan. Kamu Emekçilen Sendika- lan Konfederasyonu (KESK), yaptığı yazılı açıklamada, dolar bazında değerlendirilme- si halinde bıle 4.4 katrilyon lira olması gere- ken kesıntilerden her bir emekçinin 880 mil- yon 116 bın 175 lira para alması gerektiği kay- dedildi. 0 T 0 P ARYARGITOKER Fax-(0212) 514 07 51 SAAB 900 SE TurboIsveç'te otomobıl üretimi yapan 2 dev ku- ruluştan biri olan Völvo'nun V40 modeli- nin test sürüşüne geçen yazımda yer ver- mıştim. Bu hafta ise diğer bir ts\ eçli firma Saab'ın, 900 SE Turbo"HB modelının test sürüşünü gerçekleştırdım. Oldukça şık ve aerodınamik bir tasanma sahip olan 900, Saab'ın sert ve köşeli hat- lara sahıp 9000 modelıne göre çok daha fazla dikkat çeki- yor.Nikelaj- îı ön panjur, çekık gözlü ön farlar yu- varlakveka- vısli tasarlanmış. arka stoplar 900'ün şıklığım tamamlayan unsurlar. 5 ki- şinın rahathkla seyahat edebıleceği 900'ün gösterge tablosu ise çok fonk- sıyonl ve ergonomık. Orta konsolun en üstünde bir board kompüter yer alı- yor. Bu cihaz sayesınde ortalama hız. benzın tüketimi. dış hava sıcaklığı gibi özellikler öğrenılebıliyor. Kompütenn hemen altında ise vük- sek ses kalitesine sahıp. Saab ıçın özel tasarlanmış orıjinal radyo-teyp bulunuyor. Konsolun alt kısmında klima konrrol üniteleri ve ısıtmalı koltuklan de\Teye sokan düğmeler yer alıyor. Dıreksıyon simidı biraz büyük olan bu otomobihn en ılginç yönle- nnden bın ise bütün arabalarda di- reksiyonun hemen şanında veya al- tında bulunan kontak anahtan yen- nın el freninın solunda olması. Gü- venlığe çok önem \eren Saab yetkı- lileri. aracın bu özellığinı şöyle açık- lıyor: ''Emniyet kemerinizi taktık- tan sonra. elinizbura- dadır. A\rı- ca vites ko- lu ile el fre- ninin bu- lunduğu yer de burasıdır" dıvorlar. Yenı bir Saab alan kişının kontak anahtan ye- rine alışması bıraz zaman alacağa benziyor. İşçilık kahtesi oldukça ı\i olan 900'de 2 litrelik 185 hp gücün'de, tur- bo beslemeye sahıp bir motor yer alı- yor. Önden çekışli bu araç, otomatik viteslı şanzımanına rağmen 100 km s hıza 8.5 sn'de çıkabıliyor. 1450 kg'lık 900.230 kms maksımum hızı yapa- bılıyor. Benzın tüketimi şehır ıçinde 16-17 litre arası değışiyor. Otomatik vıtes kutusu sorunsuz çalışan 900'ü sport konumuna aldığınızda vıtesler 6000 devırde değişiyor. 205 50 ZR 16 lastiklen sayesınde çok iyı yol tu- tan 900. asfalttakı bozukluklan yol- cularına hıssettırmıyor. 200 km s'lık hızlarda bıle yan rüzgârlardan etkı- lenmeyen bu otomobihn standart do- nanımında çıft hava yastığı. ABS, hidrolik dıreksıyon. ısıtmalı deri koltuklar. yol bıl- gisayan. hırsız alarmı. far yıkayıcı sılecek- ler, klima, elektnklı camlar, yan aynalar ve radyo-teyp yer alıyor. Anahtar teslim fiyatı 6.870.000.000 TL olan bu otomobılın arzu edılırse conver- tible ve coupe versiyonlan da mevcut. O km otomobil fiyatları Marka-Model Fiyat AlfaRomeo1451.4full 3.580.000.000 TL AudıA4 1.8T 6.270.000.000 TL BMW 320i Sedan 6.930.000.000 TL FordEscort1.6CLX 2.640.000.000 TL Honda Cıvıc 1.4İS 4K 2760.000.000 TL Hyundaı Accent GLS 2.193.000.000 TL Mazda 323 Famılıa 1 5 2.533.000.000 TL Mercedes C 200 5.940.000.000 TL Nissan Primera 1.6 SLX 3.275.000.000 TL Opel Corsa 1.4ı 1.914.000.000 TL | Opel Vectra 2.0ı GLS 3.862.0OO.0O0 TL Peugeot106XR 1.970.000.000 TL Renault 9 Broadvvay RL 1.4 1.584.000.000 TL Reanuit 19 Europa 1.4 RNIA 1.930.000.000 TL Skoda Felicıa GLX 1.589.000.000 TL Tofaş Şahın S 1.530.000.000 TL Tofaş Doğan SLX 1.943.000.000 TL Tofaş Tıpo SLX 2.312.000.000 TL Toyota Corolla 1.6 XEİ 2.748.000.000 TL Volkswagen Poio 1 6 4K HB 1.975.000.000 TL | Renault 12 2. el otomobil fiyatları Marka-Model '96 '95 '94 Escort 1.6 CLX 1.850 1.700 1.550 Opel Astra 1.4 GL 2.000 1.850 1.700 1.500 Opel Vectra 2.0ı 3.200 3.000 2.800 2.500 Opel Corsa 1.4ı 1.800 1.650 1.500 1.350 1.100 1.000 900 Renault 9 Broadvvay 1.300 1.200 1.100 Reanuit 11 Flash - 1.350 1.250 1.100 Fıat Uno SX 1.400 1.250 1.150 Honda Cıvıc Sedan - 1.850 1.700 1.600 Lada Samara HB 850 750 700 * Mazda 323 Sedan 1.900 1.800 1.650 1.500 Nissan Sunny EX - 1.800 1.600 1.450 Peugeot 205GTİ1.9 2.100 1.900 Skoda Favont * Toyota Corolla 1.6 900 800 700 2.000 1.850 1.700 1.600 Şahın 1.250 1.050 900 800 Doğan SLX 1.700 1.500 1.350 1.150 Emekliye ATM eziyeti FİLtZGÜMÜŞ Maaş ödeme gününde gittikleri Ziraat Ban- kasfnda bank-kartlannm geçersiz olduğunu gören İstanbul Sefaköy dolaymdaki 11 bin emekli, "'hesap numaralannın değiştırilrae- si"nden dolayı maaşlannı alamayacaklannı ög- rendi. Sefaköy Ziraat Bankası özel lşletn Mer- kezi önünde emekliler yeni hesap cüzdanlan için sıraya girerken Ziraat Bankası yetkilileri uygu- lama konusunda çelişkih ifadeler veriyorlar. Ziraat Bankası Genel Müdürlük yetkilileri, uygulamanın lokal olduğunu, bir özel işlem merkezini kapatmalanndan kaynaklandığını belirtirken Sefaköy Özel Işlem Merkezi yetki- lileri. emeklilerin hesap numaralannın değiş- tıriünesini SSK Genel Müdürlüğü'nün istedi- ğini belirtiyorlar. SSK emeklisi Seyhan Timurşahoğlu "Bi- ze böyle bir değişiklik yapüacağından bah- sedilmedi. Şehir dışında da olabilirdik, pa- ramızı nasıl alacaktık. Şimdi yüzlerce insan yeniden kuyruğa giriyor" dıye konuştu. İŞÇÎNİN EVRENİNDEN ŞUKRAN SONER Güven Bunalımı Öğretim üyesi arkadaşlanm bir özel olay üzerıne açılan sohbette anlatıyorlar. Aile- si ile iyi ılişkiler ıçinde olan, lise öğrenimi- ni başarı ile tamamlamış bir genç, ısteye- rek ve uzun çabalar sonunda kazandığı yükseköğretimın paralı gece bölümünde hemen hemen hiç derslere devam etme- miş, üç yıl boyunca ailesine yalan söyle- miş, sınavlara gırmemiş. Yıllarla amaç edınılmiş, binbir emekle ka- zanılmış yukseköğrenimde bir büyük düş kırıklığını, herhangi bir nedenle özel buna- lımı, kaçışı.. anlayabiliyorum da, aynı ev- de sevgı bağlarıyla örülmüş aile ılışkısı içınde, bunun anrre ile bile paylaşılama- yıp saklanabilmesinı, hiç ders notu tutul- mamış, kıtapları alınmamış, alınanlann ka- pakları açılmamış.'surekli yalan üzerıne oturtulmuş bir üç yılın geçırılebilmesini, bu boyuttaki bir iletişim kopukluğunu, gü- ven bunalımını anlayamıyor, açıklayamtyo- rurn. Öğretim üyesi arkadaşlar, özellikle pa- ralı okullar bölümlerınde bundan da çok ' daha vahim örneklerin bulunduğunu, ör- neğin bir bölümü hiç kazanmamış çocu- ğun, ailesine kazandığı yalanını söyleye- rek, aılesınden aldığı paralarla okul saat- lerinı, eğlence tuzaklarında geçirdiğınin ancak yıllar sonra rastlantı olaylarla orta- ya çıktığını açıklıyorlar. ••• Yurtdışında belki de ilk kez, Türkiye için anlamlı bir lobi oluşturacak, üçüncü ku- şak akademik öğretim görmüş gençlerın oluşturduklan. kısaca EATA olarak bilinen, önemli, gelecek için umut veren bir örgüt- lenmeleri var. Kendılerine, örgütlenmele- rine, kuruluş amaçlarına saygılı olarak her yıl yaz aylarında Türkıye'ye geliyor, grup- lar halinde kendilerini ciddi bir eğitimden geçiriyorlar. Yaz eğitimleri ve gelışleriyle hem Türkiye ile bağlarını güçlendiriyor, hem de ülkemizdekı yaşamın her alanına yönelik gündemi. sorunlan yakalamaya çalışıyorlar. Medya ve sorunlarına yönelik açık otu- rum olarak düzenlenmiş toplantıda tek başına kaldım. EATA'lı gençler, önce umut- la çağrılı ünlü gazeteci konuşmacı iki ar- kadaşımızı bektediler. Sonra yurtdışına çıktıkları ıçın söz verdıkleri haldegeleme- dikleri anlaşıldı. Bın hiç değilse EATA'nın Almanya'daki merkezine son dakıka ge- zisini ve mazeretini duyurmuş, ama top- lantıya ulaşamamıştı, dığeri böyle bir ne- zakete bile gereksinim duymamıştı. Küçük bir örnek belki ama yurtdışında Türkiye'ye sevgi bağlarıyla, umutla bağ- lanmak isteyen gençlerin o ülkelerde edin- dikleri ciddiyet, sorumluluk alışkanlığı için- de, bu boyutta ciddiye alınmamaktan uğ- radıkları düş kırıklığı yüzlerinden okunu- yor. Kendilerıne yönelik kasıtlı bir davra- nış olmadığını. bize özgü davranış alış- kanlıklarını öğreniyortar. Ufak çaplı bir gü- ven bunalımı oluşuyor, kim bilır başka han- gi örneklerle pekişip kökleşiyor. • •• Türkıye'yi rejimi hedef alan Refahyol hükümetınden kurtardıkları için, uzun yıl- ların en fazla toplumsal desteklı Yılmaz hü- kümetı, bu güveni galiba bir hovarda mi- rasyedi gibi harcama eğıliminde. Paylaşım kavgasının su yüzüne çıkardığı kadrolaş- manın boyutu ürkütücü. Bürokrasinın kilıt noktalarının ve de ta- banının ınsafsızca şerıatçılarca doldurul- muş olması ürkütücü idi. Çiller-Erbakan ikilisinın en yuzsüz, doymaz ölçulerde dev- let kadrolannda yarattıkları haksız kadro- laşmanın devlet çarklarının sağlıklı ışle- mesı için akılcı ölçülerdetemizlenmesi ge- rekiyordu. Dışarıdan destekli üçlü koalisyon hükü- metinin birbırlerını denetleyıp dengeleye- rek, asgarı cıddı ölçüler ıçinde bu ışı ko- taracaklanna ılışkin bir umut vardı. Parti- zan kadrolaşma hastalığından sıyrılabıle- ceklerı beklenmıyordu ama, yine de par- tıcı kayırmasında hiç değilse kalıte dene- timınin olacağı ve makul ölçüler ıçinde ka- lınacağı umuluyordu. Veriler doğruysa bü- rokraside ANAP'laştırma, insaf ölçülerini aşmış; ANAP, devlet kadrolarını partızan- laştırmada bilinen tüm rekorları kırmış; partızan kadrolaşmasını bir ışgal hareke- tine dönüştürmüş. • • • Refah'ın kapatılması anayasa ve yasa- lara uygun düşse de Türkiye'nin demok- rasi ayıplarında çok önemli bir buyük de- liğin daha açılması demek. Üstelık rejimi tehdit eden şeriatla savaşıma katkı değıl köstek olacak. Bu gerçeğı aklı başında olan herkes gö- rüyor, amagidışi durdurmak üzere birşey- ler yapabılecekler seyrediyorlar. Topluma yönelik "kapatmayı onaylamıyorum, ama yasalar var" geçıştırmesı ile, kapatmaya giz- lı destek vermeyi yeğliyorlar. Dahası şım- diden Refah'ın mirasını, oylannı paylaşmak, en çok da şerıat cephesindekı yeni lıder adayları ile, (kı bunlann arasında Korkut Özal, Fethullah Gülen, Aydın Mende- res gibi isimler de olabilir) en çok Çıller gı- bilerin, en sağdakılerden sıralama ile bü- tün sağ partilerden soldakılere doğru hep- sınin, iştahlarını açmış bulunuyor. Oysatoplum Refahyol ve şeriatın ucun- dan ucundan ortaya çıkmaya başlayan kirli çamaşırları, yolsuzluklar, çeteler üze- rine gidılmesıni bekliyor. Devletı, rejimi, toplumu, laıklıği, hukukdevletını kurtarma- nın bir başka yolu olabilir mi? Özelden genele, siyasete yaşamın her alanına bu- laşıcı bir hastalık gibi yayılan güven buna- lımından kurtulmanın bir başka yolu bu- lunabihr mi? Umalım akıllar başlara devşınlir, güven yaratma yolları bellı ve çok kolayken, gü- ven bunalımı yaratma yollarından geri dönülür. Tabıı ucuz, kolay çıkar gibi has- talıklardan sıyrılınabılırse... " çocuğcı verileceic iyi ctrmcığcının çoculc 1citcıbıyy olduğunu diişiiniiyorscınız.; niye bir tctne y<zz.mıyoF~sunuz:? Tempra SX 1.750 1.600 1.450 1.200 Özgiin bcısicıresim - yapmcık için "şimdV* çok önemli bir nedeniniz, dcıncı vcır. iirkiye, öz,e^fleştirme konusnndcı yeni diişiinceleriniz.i bekliyor.