Katalog

29KASIM 1997 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER Arupa, Tirtiye'yi knuşuyor • BRÜKSEL(AA)- A\Tupa'da basın yayın orguilan, Türkiye-AB ilişülerindeki son gelşmelere yer veriyor. Betika'nın yüksek tirajh gaEtelerinden La Libre Belgique, AB'nin, Tûıkiye'aiıı adaylığı koıusunu tartışmayı sürdürdüğünü. Türkiye'nin tarr üyeliği konusunda tek kelme etmeyen AB'nin şimiı sıkışık duruma düşSğünü yazdı. Le Soir gazetesi de. Ankara'nrn bir ültimatom verdığıni belrterek MGK kararlannın önenıne dıkkatı çekti. Le Soiı gazetesı ise, AB Konisyonu'nun dış ilişkiJerden sonunlu üyesi tiaıs van den Broek'un dün yapağı ılımlı açıklamalara yer vererek Türkiye'nın bazı işaretler vermesi halhde AB zirvesinden olunlu kararlar çıkacağını belirttı. EWya ceza yağdı • MADRİD (AA) - tspanya Yüksek Matkemesi, Bask bölgesinin bağımsızlığı için mücadele eden ETA örgütünün siyasi kanadı Herri Batasuna'nm önde gelen 23 liderine hapis cezası verdi. Mahkeme kaynaklan, basına kapalı olarak gerçekleştirilen görüşme sonunda, aynhkçı örgüt lehine propaganda yapmak ve terörizmi savunmakla suçlanan 23 lidere, 2'şer yıldan fazla olmak üzere hapis cezası verildiğini kaydettiler. Mahkeme karannın önûmûzdeki birkaç gün içinde kamuoyuna duyurulacağı belirtildı. Çin'de 400 yıl süren yangm • PEKtN(AA)-Çin'ın kuzeybatısındakı Sıncan bölgesindeki bır kömür yatağında 400 yıldan uzun zamandır sûren yangın söndüruldü. Çin'inbaşkenti Pekin'de yayımlanan Weekly Digest gazetesinin dünkü haberine göre Baiyanghe kömür yatağında 1560"da kendihğinden başlayan yangının, 790 bin metrekarelik alanı kapladığı ve 127 milyon ton kömürûn yok olmasına neden olduğu kaydedildi. Gazete, yangın sonucu çevreye büyük miktarda zehirli madde yayıldığını ve yangımn ekolojik dengeyi bozduğunu yazdı. IKDP üst düzey sorumlusu Sami Abdurrahman "Biz egemen varlık bile değiliz" diye konuştu 'Türkiye operasyonlarda hakh'LALE SARÜBRAHtMOĞLU ANKARA -Türkiye ve Kuzey Irak'taki rakip Kürt gruplaruıdan Mesut Barzani liderliğinde- ki Irak Kürdistan Demokratik Partisı (IKDP) arasındaki ittifakgûçleniyor. Yerel hükümet kur- dukian Kuzey Irak'aTürkiye'nin düzerüediği sı- nır ötesi harekâta yakın tarihe kadar ağır eleşti- ri yönelten IKDP. "Biz egemen varlık bile deği- Bz. Türkiye operasvonlannda hakJı" dıyerek iz- ledikleri politika değişikliğınin altını çızdı. IKDP'nin üst düzey sorumlusu Sami Abdur- rahman, Dışişleri Bakanlığı' nın davetlisi ola- rak bir haftadır temaslarda bulunduğu Anka- ra'da hem Türk yetkilileri hem de Kürt grupla- n uzlaştırmayı amaçlayan Ankara banş süreci- nin Türkiye ile birlikte eş başkanlan Ingiliz ve • Türkiye ile ittifakı güçlenen Kuzey Irak'taki rakip Kürt gruplanndan Barzani liderliğindeki Kürdistan Demokratik Partisi söylem değiştirdi. IKDP yetkilisi Sami Abdurrahman, Kürt gruplannı Türkiye, ABD ve Ingiltere'nin arabuluculuğunda uzlaştırmayı amaçlayan Ankara sürecinden başka bir seçenek olmadığını söyledi. Amerikan yetkililer ile temaslarda bulundu. Ab- durrahman'ın Türkiye ziyareti, Irak'm IKDP ve diğer rakip Kürt gurubu Celal Talabani liderli- ğindeki Irak Kürdistan Yurtsever Birlıği (KYB) temsilcilerini Bağdat'a bir araya getirmesinden sonra gerçekleştıriliyor. Cumhuriyet'in sorulannı yarutlayan Sami Abdurrahman. PKK'nin bu kez Kuzey Irak'ta Türkiye'den "iyı bir dayak yediğmi" belırterek partisi ile Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) arasın- da terör örgütüne karşı ilk kez mayıs ayındabaş- layan ittifakm meyvesini böylece verdiğine dik- kat çekti. "PKK'nin halkunıza yapöğı kötülüğü biç kimse vapmadı" diyen Sami Abdurrahman, TSK'nin sınır ötesı operasyonlan konusunda ise partisinin önemli bir söylem değişikliğinin altı- nı çızdı. Abdurrahman şöyle dedi: "Biz (IKDP, KYB) hükümetdeğfliz, Biz bir varhğız. Böigesel parla- mentomuz bile Irak tarafindan tanınmadı. Ege- men varlık ve hükümet dahi olsak bir başka ül- ke topraklanna silahlı çetelerin girip çıkmasına izin vermemeliyiz. Türkiye de PKK'nin Kuzey Irak üzerinden Türk topraklanna sızmasını to- lere edemez. Türkiye sınır ötesi operasyonlann- dahakhdır." Kuzey Irak'ın ABD önderliğindeki koalisyon güçlennin kontrolü altına girmesi ile birlikte 1992 yılında ılk kez seçime giden Kürt gnıplar, bır yerel parlamento ve hükümet de kurdular. IKDP ve KYB, bölgedeki varlıklanm yasallaş- tırma yollan ararken TSK'nin operasyonlanna da topraklannda meydana geldiği için sert tep- kı veriyorlardı. Ancak TSK'nin mayıs ayında düzenlediği sınır ötesi operasyonu, IKDP ile iş- bırlifı halinde gerçekieştirmesi rakip gruplardan biri ile Ankara arasındaki ittifakm başlangıcını da oluşturdu. Abdurrahman, Ankara ile ilişkf- lerini ittifak olarak nitelemekten kaçındı, ancak aralanndaki işbirliğinin PKK'ye karşı mücade- le ile sınrrlı olmadığını belirterek Türkiye'nin kendileri için önemli bir kapı olduguna ve kar- şılıklı çıkarlan bulunduğuna işaret etti. IKDP ve KYB'nin Irak'ın arabuluculuğunda Bağdat'ta görüşmeler yaptığı haberlerini yalan- lamakla birlikte Irak ile zaman zaman IKDP'nin görüşmeler yaptığını dile getiren Sami Abdur- rahman "Ancak Irak'm bizlere vermek istediği yönetim biçimi bizi tatmin etmedi" dedi. Irak, 1974 Anayasası ve 1991 yılında kesi- len görüşmeler çerçevesinde Kuzey Irak'a özerklik tanıyor. Kürt gruplar ise federasyon is- tiyor. Körfez'de şimdi de 'saray krizT• BM Genel Sekreteri Kofi Annan'ın Irak'ın satabileceği petrol miktannı 2 milyar dolardan 3 milyar dolara çıkarmayı düşündüğü bildirildi. Dış Haberier Servisi - Bagdat yönetiminin, önce- ki gün BM Özel Komisyo- nu UNSCOM'un başkanlık saraylannı denetleyebilece- ğini açıklamasınm ardından fıkir değiştirip saraylan yal- nızca uluslararası gözlemci- lere açacağını bildirmesi, ABD ile Irak arasındaki ge- nlimi yeniden tırmandırdı. ABD, Irak'a sert bir yanıt vererek Irak'ın kitle imha si- lahlannın yok edilmesinden sorumlu UNSCOM'un ge- reken her yeri denetleyebi- leceğini belirtti. Irak Dışişleri Bakanı Mu- hammed Said El Sahaf. ön- cekı akşam Irak Devlet Baş- kanı Saddam Hüseyin'nın saraylannı, UNSCOM'a değil, yalnızca uluslararası gözlemcilere açacağını söy- lemiştı. Beyaz Saray, bunun üzerine Şükran Günü tatili- ni yanda keserek Irak'a sert birjanıt verdi. L'st düzey bir yetkili, Irak'ın elinde bulunan silah- lann bulunmasından ve im- hasından UNSCOM'un so- rumlu oiduğunu ifade ede- rek bunun BM Güvenlik Konseyi kararlannda yer al- dığını belirterek "BM de- netçOeıi hiçbirengeDemeve kısıtiama ile karşüaşmadan serbestçe calışmahdır" de- di. Washington yönetimi, Körfez kririnin bir tûriü yaüşnıaması nedeniyle ABD bölgede yaptığı askeri yığınağı geri çekmeye yanaşnuyor. Irak'ın elinde bütün insanlı- ğı yok edecek miktarda kimyasal ve biyolojik mad- de ve silah bulunduğunu be- lirtiyor ve bunlann Saddam Hüseyin'e ait 60'dan fazla- smı sarayda saklandığmı ileri sürüyor. UNSCOM denetçilerinin Irak'ın askeri tesislerinde sürdüğü incelemeler yedin- ci gününe girdi. Denetleme- lerin sorunsuz bir biçimde sürdüğü belirtildı. ABD, UNSCOM denet- lemelerinin sürmesine kar- şın hiak'a askeri baskı uy- gulamaktan vazgeçmiyor. VVashington yönetimi, Bağ- dat'ı, BM denetçileriyle ya- lan işbirliği yapmazsa vur- makla tehdit ediyor. Savun- ma Bakanı \\illiam Cohen ve Körfez bölgesindeki Amerikan askeri güçlennin komutanı General Anthony Zinni, Irak'a karşı bir aske- ri hareket düzenlemeleri du- rumunda bu kez çok sert olacaklannı açıklamışlardı. BM Genel Sekreteri Ko- fi Annan'ın Irak'ın satabi- leceği petrol miktannı 2 milyar dolardan 3 milyar dolara çıkarmayı düşündü- ğü bildirildi. ABD'nın ise bunu Irak'a ödün olarak de- ğerlendinp birkaç hafta er- teleyebileceği belirtiliyor. ABD, gıda karşılığı pet- rol anlaşmasını Irak'a giren mallan denetleme olanağı sağladığı için destekliyor. Washington yönetimi bunu, Arap üDcelerinin Irak'a uy- gulanan yaptınmlann halkı olumsuz etkilediği yönün- deki eleştırilerinı gögüsle- mek için de kullanıyor. Irak ise, ABD'nin gıda karşılığı petrol yardımını yaptınmla- nn hafifletilmesi olarak sunmasını önlemek için şu anda yardımın arttınlması- nı istemiyor. Hindistan'da hükümet krizi Başbakan istifa etti YENİ DELHİ (AA) - Hindistan Başbakanı In- der Kumar Gujral, hü- kümet ortakJan arasında yaşanan krize son noktayı koyarak, dün istifasını sundu. Devlet Bakanı ia- yanti Natarajan, gazete- cilere yaptığı açıklamada, Gujral'ın istifasını Cum- hurbaşkanı'na sunduğunu söyledi. Gujral'ın, Kong- re Partisı'nın, hükümetten desteğini çekmesi üzerine istifa ettiğı açıklandı. Hindistan'da hükümet ortaklan arasındaki kriz dün doruk noktasına ulaş- tı. 15 partiden oluşan azm- lık hükûmeti Birleşik Cep- he'nin en büyük ortağı Kongre Partisi. dün hükü- metten desteğini çektiğini duyurdu. Kongre Partisi Başkanı Sitaram Kesri, düzenlediği basın toplan- tısında, partisinin, Birle- şik Cephe'nin, böigesel parti DMK'nın koalisyon- dan dışlanmasını kabulet- memesı üzerine hükümet- ten desteğini çekme karan aldığını belirtti. Kongre Partisi, DMK partisinin, eski devlet başkanı ve Kongre Partisi lideri Ra- jivGandi'ye 1991 yılında suikast düzenleyen saldır- ganlarla bağlantısı oiduğu- nu kanıtlayan rapordan sonra DMK'nın koalis- yondan çıkanlmasını iste- mişti. Gözlemciler, Kong- re Partisi'nin desteği olma- dan Birleşik Cephe hükü- metınin ayakta kalmasımn çok zor oiduğunu belirti- yorlar. Yunan-Çin işbirliği MURATtLEM ATtNA-Türkıye'nin son yıllardaki uydu programla- nnı dikkatle ve büyük ra- hatsızlıkla izieyen Yunanis- tan, bukonuda Çin üe işbir- liğine gırebılmek için hare- ketegeçti. c l / Çin'de konu ile ilgilı ola- rak temaslarda bulunan Yu- nanistan Savunma Bakanı Akis Çohacopuios, Çin'in uzay programlanna dahil olabilmek için işbirliği yap- mak istediklerini açıkladı. Çin uzay araştırma merke- zini de ziyaret eden Çoha- copuios, Yunanistan'ın şu anki uydulardan birini kira- lamak yerine kendisine ait bir uyduya sahıp olmak ıs- tediğıni dile getirdi. Yuna- nistan'ın uzayda olmasının prestij niteliği olduguna dikkat çeken Hacopulos "Veni dün\a düzeninde wi o>namak istişorsak bölge- den tecrid edilmiş olduğu manüğını terk etmemiz ge- rekivor"dedı. Yunan basın organlann- da yer alan haberlere göre YunaniSanla Çm yeni yılm ilk altı ayında uzay teknolo- jısi alanında anlaşma imza- layacalar. Çin'in yapımını ûstleneceği Yunan uydusu gözetleme. dinleme ve tele- kominikasyon işlevlerini yerine getirecek. Öte yan- dan edinilen bilgilere göre Yunanıstan Çin'in imal et- tiği orta menzilli füze sis- temlerine de ilgi gösteriyor. Füzelerin cinsi ve nitelikle- ri konusunda aynntılı bilgi edinilemezken menzilleri- nin en az 150 km olması dü- şünülüyor. n n p p l m c n i ı ı Tarihtebugfin,29KasımlW7'deBM,Fılistin'inbö- y ü n t e İ J U g U I l îünmesiraonaylayarak 15 Mayıs 1948'de kurulacak olan İsraiTin yohınu açmışO. Fotoğrafta daha sonra tsrail Dışişleri Bakanı olacak Ab- ba Eban (orta sağda) ve daha sonra BM Partamentosu'nun İsrail tenısücisi olacak Da- vid Hacohen (orta sol) İsrail bayrağını göndere çekiyorlar. FıBstin'den smırh çekflmeye sert retDış Haberler Servisi - Filistin yetkilileri, Is- raıl Başbakanı Benyamin Netanyahu'nun Ba- tı Şeria'da bulunan askeri birliklerini üç aşa- ma yerine tek aşamada sınırlı olarak çekme önerisini reddetti. Filistin Devlet Başkanı Ya- ser Arafat, Israil'i Batı Şeria'dan birliklerini çekme konusunda yalan söylemekle suçladı. İsrail hükümetinin bugüne kadarkendileri- ne hiçbir öneri sunmadığını belirten Arafat' ın sözcüsü Nabfl Abu Rudeina, İsrail hükümeti- nin yalan söylediğine inandıklannı söyledi. Rudeina aynca Israil'i güvenlik bahanesiyle topraklarda oldu bitti yaratmakla suçladı. Filistin Devlet Başkanı YaserArafat'ın söz- cüsü Marvan Kanafani, israil bırliklerinin üç aşamada sınırlı olarak yer değiştirmesi diye ta- nımlanan anlaşmasının hıçbiraşamasınm uy- gulanmadığını söyledi. "Ûk aşamada hakkı- mız neyse onu alacağız, ikinci aşamada da üçüncü aşamada da" diyen Kanafani kendi- lerine ait tüm topraklan istediklerini ve yüz- de oyununa gelmeyeceklenni söyledi. Netanyahu kabinesındeki sertlik yanlılan- nı Filistin kontrolündeki topraklan artüracak olan Batı Şeria'dan israil birliklerini bir defa- da çekme konusunda ikna etmeye çalışıyor. Anlaşma sonucu Filistin kontrolündeki top- raklar yüzde üçten yüzde 37'ye kadar çıkma- sı öngörülüyor. Yapılan anketlerde Yahudile- rin yüzde 52'sinin israil birliklerinin sınırlı olarak işgal altındaki topraklardan çekilmesi fıkrini destekliyor. Buna karşın Filistinliler İs- rail birliklerinin topraklann yüzde 90'ından çekilmesini istiyorlar. Netanyahu. anlaşmanın her iki tarafaçısrn- dan da olumlu sonuç vereceğine kabinesinde- ki sertlik yanlılannı inandırmaya çalışsa da Fi- lıstinliler'in bu iyimserliği paylaşmadığı açık- lanıyor. Filistin Kurtuluş Örgütü üst düzey yetkilisi Saib Erekat, Natanyahu'nun kendi- leri ile medya önünde pazarlık yapmasına kar- şı olduklannı söyledi.