Katalog

Cumhuriyetİratiyaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yönetmem Orhan Erinç 0 Genel Yayuı Koordınatoni Hikmet Çetinkaya • Yazuşlen Müdurlen tbrahim Yüdız - Dinç Tayanç • Sorumlu Müdür Fikret tlkiz 0 Haber Merkezı Müdurü Hakan Kara •Gorsel Yönetmen: Fikret Eser Dış Haberier Şinasi Danışoğiu • istihbaraE Cengiz Yıtdınm 9 Ekonomı Mchmet Saraç t Kultur Handan Şenköken 9 Spor Ybdiilkadir Yücehnan • MakaleierSamiKanören^Dûzehme. AbduDah Yazıa* Fotograf Erdoganköseoglu •Bdgı-Belge Edibe Buğra • Yurt Haberien: Mehmet F»raç Yaym Kunjhı.tihanSdçak(Başkan). Ortun Erinç, Okuv Knrttmke. Hikmet Çetinka>a, Şnknn Soöer, Ergun Balo. Dinç Tayanç, tbnhim Yıldız, Orhan BursaİL, MusUfı Baiba>. H»kan K»HL AnkaraTemsılcısı Mustaia Balbay AtatüıkBuKanNcr 125,Kat4,Bakanlüdar-AnkaraTel 419502011 hat), Faks: 4195027 • tzmır Temsılcısı. Serdar Kızık. H Zıya Blv. 1352S.2'3Tel 4411220, Faks 4419117«Adana Temalcia. Çetin Yiğenoğlu, tnönüCd 119 S.No 1 Kat 1, Tel:363 12 11, Faks 363 12 15 Müessese Mûdünı Üstün Akmen • Koordınatör \hmet Konılun O Muhasete Büknt Vaıer»ldarc Hise>ta Gnrer • L,leone Önder Çelik • Bılgı- tşlem Nail İntd # Bılgısa\ar Sıstem Müröet ÇUer«Sanş FazOetKuaı MEDYA C: • Yöneüm Kurulu Başkanı - Genel Müdür Gülbin Erduran # Koordınator Reha Iptman A Genel Mudür Yaıdımcısı Mine Akdağ Tel 514 07 53 - 51395 80-51384 60-61. Faks-5138463 Y ayımlayan ve Basan: Yenı Gun Haber Ajansı, Basın ve Yayıncılık A.S TürkocağıCad 39 41 Cağaloğlu 34334 Ist PK. 246 lstanbul fel (0212ı 512 05 05 (20 hat) Fakt (0/212) 513 85 95 11KASIM1997 Imsak:5.11 Güneş: 6.40 Öğle: 11.55 tkindi: 14.32 Akşam: 16.57 Yatsı: 18.20 Pavarotti'li tenis • Kültür Servisi- Lnlü ltalyan tenor Lucıano Pavarotti, bugün başlayacak olan ATP Dünya Tenıs Şampiyonasrnın açılış gecesinde müzikseverlerle buluştu. Pavarotti konser sırasında Monıca Colonna ile bıraraya geldı. ADİP'in basın ödülleri • AN KARA (Cumhuriyet Bürosu) - Ankara Demokrat tşadamlan Platformu (ADlP), " 1997 Basın Basanlılan Ödüllen"nin sahiplennı açıkladı. Jüri büyük ödülü, KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş'a venlırken ekonomı haberleri dalmda AA Ekonomı Haberien Müdürlüğü ödüle değer bulundu. Ödüller. ekonomi haberien ve genel haberler olmak üzere ikı dalda venldı. Değerlendırmede, genel haberler dalında Cumhuriyet gazetesı de ödüllendırildi. 'Türkiye 1. Çocuk Meclisi' • İstanbul Haber Servisi - Mıllı Eğıtım Bakanlığı ıle ambalaj sektörü kuruluşlanndan Tetra Pak ışbırlığı ile "Türkiye 1. Çocuk Meclısı"'. "Yeniden Kazanma Postası Kampanyası'" çerçevesınde bugün, lstanbul Holıday Inn Otelı'nde toplanıyor. 80 ılden 160 çocuğun temsilci olarak katılacağı "Türkiye 1 Çocuk Meclısı", 11-12 kasım tarihlerinde Boğaziçı Ünıversıtesı Psıkolojı Araştırma ve tnceleme Merkezı gözetiminde çalışmalannı yürütecek. Sigara deklarasyonu • İstanbul Haber Servisi - Sigara ve Sağlık Ulusal Komitesi tarafından Ortaköy'de düzenlenen "Sigara ve Sağlık Ulusal Kongresi Ortaköy Deklarasyonu"nu yayımladı. Tütün ve tütün mamullennin zararlannın önlenmesiyle ilgilı yasanın TBMM'de kabul edılışmın binnci yıldönümü nedeniyle yapılan kongrede, Türk halkının sağlığını ve ekonomisinı korumak için birlıkte mücadele edilmesi gerektığı bildınldi. surpriz tahüye • \\ASfflNGTON (Cumhuriyet) - Atlas Okyanusu'nun her ıki yakasında büyük bır ilgiyle Lzlenen tngılız dadının davası. sürprız bır kararla sonuçlandı. Massachusetts eyaletinin Cambndge kentmde 9 ayhk bir bebeğı hızla sarsarak öldürdüğü iddıasıyla yargılanan 19 yaşındakı Louise Woodward serbest bırakıldı. Mahkeme yargıcı, davanın sonundajüri tarafından kasten adam öldürmekten suçlu bulunan ve ömür boyu hapis cezasına çarptınlan genç kızı, tasarlamadan adam öldürmekle suçlu buldu. Yargıç, Woodvvard"ın hapiste kaldığı 279 günü göz önüne alarak tahlıyesıne karar verdi. ÖSYS için son gün • ANKARA (UBA)- Öğrenci Seçme ve Yerleştırme Sınavı için başvurma işlemlen bugün sonaenyor. 1998ÖSYS'ye başvurmak ısteyen adaylann, 1998 ÖSYS Kılavuzu ve Başvurma Belgesıni kurallara uygun olarak doldurduktan sonra, 2 milyon lira olan sınav ücretinı bankaya yatırdıklannı gösteren banka dekontu ile birlikte okul müdürlüklerine ya da ÖSYM'ye teslım etmeleri gerekiyor. Türkiye'nin 10 milyarlarca kilovat saatlik hidroelektrik üretim potansiyelini değerlendirmediği belirtiliyor Çoruh Havzası enerji deposu• Dicle ve Fırat'tan sonra Türkiye'nin en büyük hidroelektrik üretim potansiyeline sahip Çoruh Havzası'nda 5 adet hazır baraj projesi ile 1994 yılı DSl yatınm programmda bulunan Deriner Barajı'nın temeli bugüne dek atılmadı. CENGİZ YILDIRIM Enerji krizini aşmak ıçın nükleer santrallar gibi "çevre riski yüksek" enerji kaynaklan gündeme getirilir- ken Türkiye'nin 10 milyarlarca kilo- vat saatlik hjdroelektrik üretim potan- siyelini değerlendirmediği belirlen- di. Dicle ve Fırat'tan sonra Türkiye'nin en büyük hidroelektrik üretim potan- siyeline sahip Çoruh Havzası'nda 5 adet hazır baraj projesi ile 1994 yılı DSl yatınm programında bulunan DerinerBarajı'nın temeli bugüne dek atılmadı. "Nükleer santral" dayatmasıyla karşı karşıya kalan ülkeniizde bugü- ne dek güneş, rüzgâr, jeotennal ve katı ank gibi çok düşük malıyetlerle elde edile- bilecek alternatif enerji kaynaklanru değerlendir- ılmedığı saptandı. Devlet Su tşlen (DSl) verilenne göre hidroelekt- nk üretim potansiyelinin iller bazındaki dağılımı dıkkate alındığında Dic- le ve Fırat'tan sonra Tür- kiye'nin en büyük hidro- elektrik üretim potansiye- line sahip Çoruh Havza- sı'nda 5 adet hazır baraj projesi ile 1994 yılı DSl yatınm programındaki Deriner Barajı projesi bir türlü hayata geçirilemi- yor. REFAHYOL hükü- meti döneminde 1997 yı- lında inşaabna başlanma- sı öngörülen, ancak sü- rekli ertelenen Deriner Barajı 'nı Erg tnşaat AŞ ile Rus firmalannın oluş- turduğu konsorsiyum tarafından sağ- lanan kredi ile yapılması planlanı- yordu. lstanbul Teknik Üniversitesi (ITÜ) tnşaat Fakültesi Hidrolik Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. llhan Çoruh Nehri Havzası: Tûrkiye'nin Ftrat ve* Dicle'den sonra 3. en büyük su havzası Muratiı, Borçka, Artvin.Yusufeli: Projelen hazır Deriner Barajı: 1994 yatınm programında Ispir, Aksu, Arkun: Tunzm Bakanlığı su sportarı nedeniyte oJumsuz göruş btkjırdı O Baraj ve Ndroetektnk santralı | Nehırvehıdroetelrtriksantralı Ava, 1960'h yıllardan ıtibaren "Ço- ruh Nehri Master Planı" hazırlandı- ğını anımsatarak Bayburt ilinden baş- layarak Gürcistan sınınna dek devam eden ana kol üzerinde toplam 11 adet baraj ve hidrolektrik santralı projesi bulunduğunu söyledi. Ana kol üzerindeki Deriner Bara- jı'nın 1994 yılından ben DSl'nin ya- tınm programında bulunmasına kar- şın inşaatına başlanmadığına dıkkat çeken Prof. llhan Avcı, Artvin il sı- nırian içındekı ana kol projelerinin sı- rasıyla Arkun, YusufeB, Artvin, De- riner, Borçka ve sınırdaki Muratiı barajlanndan oluştuğunu kaydettı. Prof. llhan Avcı, Murat- iı, Borçka, Artvin ve Yu- sufeli barajlannın ınşa- atı için de Türk ve ya- bancı firma gruplan ta- rafından kredi sağlana- rak Devlet Su lşleri'nin incelemesıne sunulduğu- nu söyledi. Prof. llhan Avcı, Yu- sufeli ve Deriner baraj la- nnın gerek boyutlan, özellıkleri gerekse ener- ji üretim kapasiteleri açı- sından Türkiye'deki ilk 10 hidroelektrik tesisi ara- sında yeraldığını vurgu- ladı. Prof. Avcı şöyle de- vametti: "Çoruh Havzası diğer havzalar içinde var olan brüt enerji potansiveline oranla ekonomik olarak kuUanılahflirenerji potansiyeli en yük- sek (yüzde 45) olan bir havza duru- mundadır. Fırat Oe Kızıurmak havza- lan bile bundan sonra gelmektedir" dedi. Çoruh Nehri'nin Bayburt-Artvin arasındakı 260 kılometrelık bölümün- de gerçekleştirilen ve uluslararası bir boyut kazanan "rafling" sporuna da dikkat çeken Prof. llhan Avcı, bu spo- run taşıdığı turizm değeri dıkkate alı- narak Ispir, Aksu,Arkun projelerinin yeniden gözden geçirilmesi gerekti- ğini savundu. Doğal çevreyi etkflememeli Bu tür projelerin doğal çevreyi olumsuz etkilememesi gerektiğini söyleyen Prof. Avcı, Yusufeli Bara- jı'nın, hem Çoruh ana kolunun Yu- sufeli ilçesi kesiminde hem de yine rafting sporu bakımından 40 kilo- metrelik uzunluk ve 3-4 zorluk dere- cesine sahip bir parkurun yer aldığı Barhal Çayı'ndaki doğal yapıyı orta- dan kaldırdığını kaydettı. Milyarlarca kilovat saat elektrik üretilmesi mümkün olan projeler sü- rekli ertelenirken belli çevrelere rant sağlamaya yönelik projelerin plan- lanması tepkiyle karşılanıyor. TEMA Vakfı da Rize'nin Çamlıhemşin Va- disi'ndeki Fırtına deresine kurulma- sı planlanan hidroelektrik santralın vadideki ekolojik dengeyı bozacağı uyansında bulunarak kampanya baş- latmıştı. Bu kampanyaya bölge hal- kı ve çevreci kuruluşlar destek ver- mişti. Askerlik işlemleri yeniden düzenlendi Oğretmenlerin maddi şarüarı düzeltfliyor ANKARA (Cumhuriyet Bûrosu)-Mi 1- li Eğitım Bakanlığı. oğretmenlerin öz- lük haklannın iyileştinlmesıne ılişkın yasatasansını BakanlarKurulu'nasun- du. Buna göre 5,6,7 ve 8. dereceden ma- aş alan öğretmenlere de ek gösterge uy- gulanacak. 8. dereceye 450, 7. derece- ye 500,6. dereceye 800,5. dereceye 900 ek gösterge rakamlan uygulanırken 1 saatlik ek ders ücretleri de yüzde 1 OO'lük artışla 126 bınden net 360 bin liraya yükseltihyor. Milli Eğirim Bakanlığı tarafından ha- zırlanan tasanyla oğretmenlerin maddi koşullan düzeltiliyor. 1998'in ilk yan- sı için ayhk maaş katsayısı 4 bin 475 'ten 5 bin 820'ye yükseltihrken yenı ek gös- terge ve ek ders ücretleri de değişiyor. Ek ders ücretının gösterge rakamı gün- düz için 40'tan 80'e, gece için de 90'a çıkartılıyor. Böylece bir saatlik ek ders ücreti brüt 179 bin hradan 465 bin 650 liraya, net olarak da 126 bin liradan 360 bin liraya yükseltiliyor. Tasanmn gerekçe bölümünde, eğirim çalışanlannın yaptığı görevın iş analiz- lerine bağlı olduğu vurgulandı. öğret- menlenn görevierini istenen seviyede yerine getirebilmeleri için maddi koşul- lannın iyıleştirilmesinin bir zorunluluk oldugu vurgulandı. Ote yandan öğretmenlik görevini sürdüren ve bu ay er ya da yedek subay olarak sevke tabi tutulacak olan öğret- menlenn celp ve sevk işlemleri ertelen- di. Milli Savunma Bakanlığı"ndan ah- nan bilgiye göre, zorunlu ilköğretimin sekiz yıla çıkanlması sonucu meydana gelen öğretmen açığının karşılanması amacıyla oğretmenlerin askerlik işlem- leri yeniden düzenlendi. Düzenlemeye göre. Milli Eğıtim Bakanlığı kadrolann- da fiilen öğretmenlik yapan ve bu ay sonunda sevke tabı tutulacak öğretmen- lerden yedek subay statüsünde olanla- nn celp ve sevk işlemlen gelecek yılın temmuz, er statüsünde olanlann ise ma- yıs dönemlenne kadar ertelendi. Cezaevlerinde yapılan bir araştırmamn sonucu c En çok evli kadınlar suç işliyor' BAHAR TANRISEVTR ANKARA - Hacettepe Üniversitesi Sosyoloji Bölümü öğretim üyesı Prof. Dr. Tülin Içli'nın cezaevlerinde gerçek- leştirdiği araştırma; öğrenim düzeyinin düşüklüğü ile suça yönelme arasında doğru bağlantı bulunduğunu ortaya koy- du. Araştırmaya göre, suçlu kadmlann yüzde 35.4'ü okur-yazar değil, yüzde 6O'ı daevli. Büyük çoğunluğu kocasından şiddet gören kadınlann ışlediklen suçlann ba- şında adam öldürme, öldürmeye teşeb- büs ve yaralama geliyor. Tülin Içli'nin 71 cezaevinde yaptığı araştırmaya göre. yüzde 35.4'ü okuma yazma bilmeyen suçlu kadınlann, anne- baba ve eşlerinin de öğrenim düzeylennin düşüklüğü dik- kat çektı. Ortalama yaşlan 32.9 olan ka- dınlann yüzde 69.5'i suç işlerken, yüzde 60'ı da şu anda evlı. Evlenme yaş ortala- ması 18.2 olan kadınlann yüzde 48'i gö- rücü usuluyle evlenmiş. Araştırmaya göre, kadınlann yüzde 67.4'ü gelir getiren bir işte çahşmıyor, yüzde 61,7'si de ev kadını. Ticaret ve sa- tış personeli alanında yoğunlaşan kadın- lann eşlerinin yüzde 50.4'ü uzun süreli işsiz. Yüzde 43'ü 1-2, yüzde 31. 4'ü de 3-4 çocuk sahibi olan kadınlann yüzde 80.4'ü evlilikle ekonomik sıkıntı çektik- lerini belirtiyor. Yüzde 57.4'ü eşlerinin kendilerine karşı fiziksel güç kullandı- ğını söyleyen kadınlann, yüzde 55.9'u şiddeti hakkettiğim düşünüyor. yaşamın susı Fransa'nın QzerİBetitrediği\¥ 'en güzel kadımmız' dediği Isabelle Adjani, Dior elçisi olabüme şansını, takp ettiği \~uksek rakamlar yüzÜBdea kaçtrdı. Ancak Adjani'nin yaşamınâa geadSUe uzbşma konusunda çok başardı obnadı^ gikülâyor. Geçen yıl 39 > aşındayken 19 yaşındaki bir krâ canlandırdığı 'Bartholoraaeusnacht' isimu' fılrnle Fransa'nın Oscan otarak bflinen Cezar Ödülü'ne 4. kez layık görülen Adjani ."Başannın peşinde koşarken mutiuluğu kaçırmaınaya özen gösteriyorum. Başan bir yaşamı ancak süsler, onu oluşturarnaz" di Türklerin tercihi Viyana Haber Merkezı - Avustur- ya Turizm Ofisi, önümüzde- ki yıl Türkıye'ye yönelik kam- panya başlatıyor. Avusturya Tıcari Konsolosu Dr. Rudotf Wîederwald, Tirol Turizm Ofısi ve Avusturya Hava Yol- lan 'nrn bırlikte düzenledikle- ri toplantıda Türklerin en çok ocak ve şubat aylannda Avus- turya'yı ziyaret ettiklenni bil- dirdi. Türkler, toplam gecelik konaklamalarda en gözde se- yahat hedefı olarak Viyana'yı seçiyorlar. Viyana'yı Tirol ve Salzburg ızliyor. 1996 yılın- da 57 bin geceleme gerçek- leştiren Türkler, genellikle 4 ya da 5 yıldızlı otelleri tercih ediyorlar. Aralık ayı başından nisan ayının sonuna kadar "beyaz- hklar sporu" adı verilen ka- yak sektörüne ve en gelişmiş teleferik sıstemine sahip Avus- turya'ya her yıl milyonlarca kayakçı akın ediyor. Turizm konusunda en göz- de kentlerin, Viyana'nın ya- nı sıra Arlberg, Tirol'ün baş- kenti Innsbnıck ve Salzburg olduğu belirtilen toplantıda, tüm üDcede 1.01 miryon kış se- zonu yatağı olduğu belirtildi. 1270 kayak kulübesı ve dağ lokantası olan ülkede 22 bin km iniş pistı, 3255 teleferik ve telesıeı, 255 teleferik işlet- mesi, 60 gece aydınlatmalı kayak pisti, 500 kayak oku- lu, 250 kayak çocuk yuvası, 11 bin kayak hocası, 14 bin km temizlenmiş kış yürüyüş yolu bulunuyor. Yaklaşık 7.5 milyon nüfuslu Avusturya'da tunzmden kışi başına düşen payın 1000 dolar cıvannda olduğu belirtildi. 1996 yılın- da 24 milyon turistin geldiği ülkeye gıriş için 1 Aralık'tan ıtibaren Schengen vizesi uy- gulanacak. Türkiye'de her yıl doğan 1 milyon 400 bin bebekten 80 bini mama yiyerek büyüyor Bebelder hazır mamaııuı tadını bîlmiyor Ekonomi Servisi - Türkiye'de her yıl doğan 1 milyon 400 bin bebekten sadece 80 bin bebek mama yiyerek büyüyor. Bebeklerden yüzde 45'i anne sütü ıle geriye kalan 700 bine yakm bebek inek sütü ve nışasta gibi besın değeri düşük gıdalar ıle besleniyor. Anne sütünün yetersiz kaldığı veya verilmediği durumlarda özellikle kentli anneler, bebeklerinin gelişimi için dışandan ithal edilen farklı markalarda mamalarla bebeklerini doyuruyor. Gelişmiş ülkelerde bebekler 20-30 kg süt bıberon mamasıyla beslenirken Türkiye'deki bebekler ise 1.3 kg ile yetiniyorlar. Türkiye, en az bebek maması tüketen ülkeler arasında yer alıyor. Ömeğin yılda 70 bin bebeğin dünyaya geldiği Isviçre ile Türkiye'deki yıllık mama tüketimı aynı. Almanya'da yılda tüketilen mama miktan 50 bin ton iken Türkiye'de endüstnyel bebek besin tüketimi 1500 ton. Bunun 1250 tonu mama, 250 tonu ise ek besin. Suudi Arabistan, Yemen, Kuveyt'de mama tüketimi de Türkiye'nin üzerinde bulunuyor. Yerti üretim yapılmıyor Bebek maması üretiminın yapılmadığı Türkiye'de, beş şirket bu alanda rekabet ediyor. 1984 yılına kadar mama talebi, Wyeth Laboratuarlan AŞ ile Lamed firmalannın yerli üretimi ile karşılanıyordu. Ancak, teknolojinin eski olması ve mama üretiminde kullanılabilecek kalitede süttozunun üretilememesi nedeniyle yurtiçi üretimler durdu. Sektör yıllık 50 milyon dolarlık bır hacme sahip. Formül mamada baş sırada olan Milupa'yı, pazarda SMA, Nestle, Nutricia, Humana takip ediyor. Aynca iki aydır piyasada bulunan Beech Nut da bebeklenn ek besın ıhtiyacını karşılıyor. Eczacıbaşı-Heinz işbirliği ile pazara yeni girecek olan Farley's mamalan da yakında piyasaya sürülecek. Milupa Satış ve Pazarlama Müdürü Bülent Sûrmen, Türkiye'de mama tüketiminin düşüklüğünün en önemli nedeninin Türkiye'de üretim yapılmaması ve sektörün tamamen ithalata dayalı olmasından kaynaklandığı belinti Sürmen, lüks tüketim kapsamına alındığı için uygulanan yüzde 15 KDV oranının ve yüksek gümrük vergisinin de pazann genişlemesine engel olduğunu ifade etti. Beech-Nut Satış Müdürü Engm Emre ise Türkiye'nin bebek besin pazannın ulaşabileceği büyüklüğün 500 milyon dolar civannda olduğunu söyleyerek bugün pazann en fazla yüzde 10'una ulaşılabildiğini kaydcrti. e-posta : tan (« prizma.net. tr