Katalog

Cumhuriyettmtroz Sahibi: Berin Nadi Genel ^ a\m \ onetmenı Orhan Erınç # Genel ^avm Koordınatoru Hıkmet Çetınkava 0 \ azu^lerı Mudurlerı Ibrahını S ıldız, Dmç Ta\anç (Sorunılu) # Haber Merkezı Mudunı Hakan Kara 0 Gorsel \ onetmen Fikret Eser P15 Habtrkr NınaM Danışoğlu • Istıhbarat Cengı/ V ıldınm # kuhur Handan Şenkoken • Spor VİKİülkadır V. ııcelman • Makalekr Samı kjraorcn • Duzdtme \bdullah V a/ıcı • Fotograt Erdoğan Koseoğlu 9 Bılgı Belgc Edıbc Buğra • v, urt Habcrlcrı MehmetFaraç V. avın Koırulu, Ulun Sdçuk I Bac>kan) Orhan EA)Ç <>Wla\ kurtboke llıkım(<3İftıkaıa ŞukranVmcr Ergun Ba9^ Dtnç Ta\anç Ibrahım \ ıldız. Orhan Bursalı. Muslafa Balbat. Hakan Kara AnkaraTemsılusı Mustafa Balba\ 0HabcrMuduru Dogan \kın \ıaturk BuKarı No 12s kat 4 BakanlıUar- \nkara Tel 4NS020 C hat) Fak- 419S02" • İznıır Temsılcısı Serdar Kıak, H Zı\aBl\ 1V2 S ; 1 Tel 4411220 Fak> 44191179 \danaTembilcM Çetın \ığenoğlu. lnonuCd I1>)S No 1 Kat 1 Tel ~»6> 12 11 FaU 161 12 |s Mues-.e->e Muduru Erol Erkut 9 K.oordınator Ahmet Korulsan 9 Muhasebe Bulent \ ener 9 Idare HuseMn Gurer 9 U etnıe Önder Çeuk 9 Bılgı-UUm Naıl Inal 9 Muru\et Çıler V1EDV.A C 9 '»oneüm Kurulu Ba^kanı Genel Mudur Gülbın Erduran 9 Koordınaıor Reha Işıtman 9 Gtnel Mudur V aıdımcısı Mıne \kdağ Tel M4 O 7 53 •^ny-SO ^13S46O-6I F-aks M 38461 uıiot.j Cad Basın ^ enı C _n Habcr \ıansi Ba^n ve \a\ıncılık \ Ş ih- Cagaîoglu 34334 Kt PK 246 Istanbul Td 10 212 •* 20OCMC19T lmsak 5-P Guneş 7 18 foğle 12 22 tkındı 14 50 4.kşam P 13 \at:>ı 1838 flntik AŞ'nin rnüzayedesi • İstaabul Haber Servisi - 'stanbd'da duzenlenen •nizayıdede, Hoca Alı fUza'yı an tablo. 6 milyar ınaya satıldı Antık \Ş'nm, Svaıs'O'el'de dozenledığı 83 rruzayedesınde. Hoca \lı Ri2a'nın tcblosunu. 5 •nıl\ar250mıyon lıraya •atılan Franço s Pneur 3ardın e aıt' Tophane ve 3oğaz" adlı vağlıboya tablo zledı \ynı sanatçıya aıt * Buyükdere adlı bır başka «aglıbcya tablo da 3 rnılyar ^00 mı yon lıradan alıcı julurıccn tbrahm Çallı'ya ııt yağlıbova tablo 2 mılyar '00 rnı yon lıradan satıldı Muzayedede Sultan \bdulazız tuğralı gumuş egen ıbnk ılelsvıçre • apımı" Murassa" altın kutu da ayn ayn 3 mılyar 500 •nılyon lıradan alıcı buldu Yozlaşmaya protesto • \NKARA(\A)-Mızah \azan Suleyman Ekım, Türkçenın yanhş kullanımına \e yozlaşmasına tepkısını, soyadını uç aylığına "octobeT"' olarak değıştırerek gostermek ıstı>or Tepkısını soyadının lngılızce karşılığını alarak dıle getırmek Meyen yazar Suieyman Ekım. tek sorununun so\adı degışıkhgı ıçın açacağı davayı ustlenecek dılse\er bır avukat bulmak olduğunu belırttı Kırgızistan'da • \LM\I1(\A)-Çağın vebası AIDS hastalığına rastlanmayan ender ülkelerden bın olan ICırgızıstan"da da bır kışının A1DS hastasi olduğu açıklandı Kırgızistan Saglık Bakanı Yardımcısı Vıktor Glınenko. ulkede bır kışının AIDS'lı olduğunun saptandığmı. 18 kışının de şuphelı sınıfında >er aldığım belırttı Doktorlar da ulkede fuhşun gıderek vayıldığinı. ba^ta frengı olmak uzere zuhrevı hastahklarda hızlı artış olduğunu açıkladılar Genlep hakkmda bilgi • \NKARA(\NKA)- A.BD"de 300 kışı arasında >apılan bır araştırma. katılımcıların vakla^ık > ansının genetık bır sorun nedennle aynmcılıkla karşı karşıva kaldığını ortaya koydu Ara^tırmacılar. toplumun genetık bılımıne bılınçh yakla^ımı sayesınde bu tur a>nmcılığın gıdenlebıleceğıne dıkkat çekıyorlar Bu arada Internet'e genler hakkında bügı aktanldığı programda 16 bın gen hakkında detaylı bılgılenn bulunduğu bıldınldı Uzmanlar. gerçekleştırdıklen bu program ıle hastalıkh genlen ıkı ve\a uç vıl ıçınde saptavabıleceklennı de ka\dedı\orlar Trafiğe yeni kaynak • \NkARA(\.\KA)- Ba> ındırhk \e Iskân Ba'kanhğı. araçlann muayenelen>le mua\ene îstasyonlannın açılmaM ve ışletmesı yonetmelığınde değışıklıkyaptı Değışıklıkle. araç muayene ucretlennın belırlenmesınde. Içışlen Bakaı.lığı. Sanavı ve Tıcaret bakanlığı ıle Turkıve Şofbrler ve Otomobılcıler Federasyonu da soz sahıbı oldu Araç muayene ucretlen. her yıl aralık a>ı sonuna kadar belırlenecek ve muayene ucretının vuzde \0'u. trafık h\zmetlennde kullanılmak uzere Trafık Hızmetlen Gelıştırme Fonu'na aktanlacak Yafilı yiyeceğe dikkat • A.\KARA(ANK\)- Yağlı >ı\eceklenn meme kansen nskını arttırdığı bıldınldı Uzmanlar kanser sıklığının en az olduğu Japonya'dan Kuzey Amenka'>agoç eden kadmlarda y aptıklan ıncelemelerde yağlı Mveceklenn kanser nskını arttırdığını saptadılar Ostrojen ılaçlannın meme kansenne yol açıp açmadığı konusunde kesın bılgılenn olmadığını belırten uzmanlar. yurnurtaiıklan alınmış kadınlara 10 yıldan fazla ostrojen ılacı vermenın nser nskını 2-3 kat ttırdığını soyluyorlar ı Nükleer santralm yerinin stratejik açıdan da riskfli olduğu belirtiliyor Füze Akkuyu^ya bakacakÜV1İTOT\N İZMİR - "Eğer nukleer santrallar daha once geüşhrilmiş >e İkinci Düma Sa\aşı sı- rasında >a\gın olarak kullanılıvor olsavdı, büvük olasüıkla bugun \\rupa'nın birçok böİgesinde hâlâ >aşanılmı>or olacaktı." Busatırlar Ingıltere KralıvetÇevre kır- lılığı Komısyonu Raporundan kuçuk bır alıntı ABD. Cambndge. ka> naklar \ e Gu- venlıkÇalışmalan Enstıtu^ü•nden Dr Gor- don Thompson. hazırladığı Sa\a> ve Nuk- leer Santrallar Raporu nda ^ovle dıvor "Nükleer santralı direkt olarak vurmak >a da >akımna ateşetmek. atmosfere buhar \e rad>oaktiftoz aönıına neden olacağını gos- terivor. Santral binasının içeriğıne nufuz edebilecek konvansivonel süahlar da var; günumüz silah teknolojileri göz onune alın- dığında. laser rehberli sistemler > e derin iş- leme kapasitesine sahip modern patlav ıcı- lar gibi. Bu tur cihazlar uzak mesafelerden \iiksek oranda isabet dogruluğuvla ateşle- nebilKorlar." • Prof. Tolga Yarman, nükleer santral kurmakta direnen yetkilılerı en azından >er seçımını yeniden gözden geçırmeleri konusunda uyanyor. ' • Greenpeace uyesı Heinz Hoegelsberger de son nokta>ı kovuvor "Nukleersavaşya- şamak için atom silahlannagereksinim \ok nukleer bombalar zaten aramızda..." Buyakkijimlan \enıden gozden geçınne- mıze Gune> Kıbn^'a konıılup konulmaya- cağıtartışılanfûzeler neden oldu Guney Kıb- rıs'ta bır fuze rampjsı du^unduğumuzde aklımıza ılk gelen doğal olarak \kkuvu oluvor Burada bır nukleer santralın varlı- ğı ınsanın ıçını tıtretıvor Nukleer santral ıçın ver Neçımı çalısma- lannın yapıldığı ^0 lı vıllarda ılk akla ge- len Trakva Bolgesf nın karadenızkı\ılan>- dı Ancak^unanıstan'laTurkıvearasında- kı sorunlar nedenıv le buradan vazgeçılmı^ uzaklarda. Buvukeceh'de karar kılınmi>tı Nukleer fızıkçı Prof Dr Tolga Varman'a gore bu\uk vanlislık vapılmıstı Cunku Trak) a bolgesınde kurulu bır nukleer sant- rala kom!;ulartarafındarı gın:?ılecek çılgın- lık. o ulkeler ıçıp de ıntıhar anlamını taşı- yordu Tolga YaVrnan a^gore 'Kkkuyu ıse komşuların cıddı etkılenme menzıîınden epev ce uzaktı , l Savaslarda nukleer tesıslenn bombalan- masının >a da tehdıt edılrr)esmın orneklen vardı 198rdedıkkatlıcepjanlanmı^ Israıl bombasaldınsı.BağdatvâkınlanndaTuua- ıtha nukleer ar^tırma mVrkezının ın>a ha- lındekıreaktorunutahnpfcttı I984ve 1987 arasmda Irak >urewı olarak Iran ın Buv hehr'dekı reaktorurfcn ın^aat sahasına sal- dındabulundu KonezSava^rndaÇol Fır- tınası operasvqnu surçsınce Amerıkalılar ve onların muttefıklerı. Tuvvaıtha'da kalan ıkı reaktoru tahnp ettı Son vavınan Ktbns'a füze tartışmalan Akkuyu nun bır nukleer santral ıçın ne ka- dar elvens,sız olduğunu somut olarak orta- ya çıkarıvordu Prot Dr Tolga Yarman. nukleer santral kurmakta direnen yetkılıle- n en azından \er seçımını \enıden gozden geçırmeleri ıçın uvanrken sunlan soyledı "\kku>u"nun bugun artık en i\i ver ol- madığı açıktır. \kku\ u'nun sanay i merkez- lerine u/aklığı iletişun kaviplan getirecek- tir. \kkuyu mevkii. komşulanmızın yapa- caklan bir çılgınlıkta kendilerinin ciddi et- kUenme menzillerinden hav li uzaktır. Nük- leer santral sanivedt 30 ton deniz suyuyla soğutulmak zorundadır. Soğutma suvu ne kadar soğuk olursa enerji uretimio denli ve- rimli olur. \kdeni/"in suv u sıcaktır. \kku- >u">a kurulacak santral \erimi düşurur. Akkuvu'nun turistik açıdan ne kadar ca>- dıncı olduğu açıktır. Turist nükleersiz bir ta- til iste>ecektir. Turkhe'de nukleer santral ku- nılmasından \azgeçilme>ecekse \er seçimi jeniden gozden geçirilmelidir." Çevrecılervetkılılen uvanrken "Buteh- likelivoldan vazgeçilmesini" ıstı\or Duruca'da 6 ayda 8 çocuk öldü 'Esrarengiz ölümler' köy boşalttmyor • "Çocuklardakı ölüm belırtısı ansızın gelen tıtremeyle başhyor" dıyen köylüler. "Bu ışı cınler vapıyor" dıyerek 'şeyh"lerden medet umuyor. ÖZCVSGL'NEŞ Ş\NLILRF\- Arapko- kenlı yurtta!)ların vaşadığı 280 nufuslu Duruca Ko- yu nde matem ruzgârı esı- voradeta Lçgunonceolen 6 yaşındakı S.H."ve yakılan ağıtlar arasmda ko> muhta- n Mustafa Biricik ıle konu- şuvoruz •'Ko\umuzde sağlık e\i vok. En vakını 15 kilometre Sigara cfldi bozuyor Çe%iri Servisi - Sıgara- nın cılt uzenndekı zararlı et- kılennı mcele\en bılım adamları. tek vumurta ıkız- len uzerınde surdurduklen ara^tırmaların ısığı altında. sıgaranın yuzdekı kınsikla- rı arttırdığını ortaya çıkart- tı tkızkardeslenncıltlennın ıncelenmesı sonucunda. du- zenlı olarak sigara ıçen kar- desın cıldının sigara ıçme- yen ıkızıne gore vuzde 40 oranında ınceldığı anlasıldı e-posta : tan (a vol. com. tr Dolay ısıyla sigara bağımlı- larında vaslanma belırtıle- n nın erken y a^ta ortay a çık- tığı goruldu Ikızlerde kalıtsal hastahk- lar konusu uzmanıDr. Tim Spector, LondraSt Thomas Hastanesı nde surdurduğu arastırmalarında. 25 tek v u- murta ıkızınden yararlandı \rastirma\a katılan ıkızler- de karde^lerden bırmın si- gara kullanması dığerının ıse ağzına sigara kov mama- sı sartı arandı \enıbırtara- ma teknığı ıle deneklerın kollarının ıç kısımlarındakı dennın kalınlığı olçuldu Olçumlenn sonunda siga- ra ıçme\enlerın cıldının ıçenlere oranla ortalama v uz- de 2> daha kalın olduğu or- tava *,iktı Sigara kullanan bazı kısılerde cılttekı kalın- lık kavbının vuzde 40"lara ulastığı gomldu Dennın ıncelmesinm altın- da yatan nedenlerı ıncele- yen dokîorlar "Kan hucre- lerini olduren sigara. deri- nin usttabakasında bulunan kan mıktannı gozle görulür biçımdeazahı>or" dıvor "Si- gara içenlerde salgılanan kimvasal bir madde derinin elastikivctini \e kolajenini azaltır" dıve konusan aras- tırmacılar tutunun cılt huc- reierının yapisinı bozduğu- nuone suru\or Antarktika'yı kayakla geçti Norvccli kavakçı BörgeOusland (34), \ntarkrika kıta- sını tek başına geçen ilk insan olmay ı başardı. 2829 ki- lometrelik volu havadan hiç \ardim almadan, gereken malzemeleri, vola çık/ığında 175 kilo tutan bir kavak- ta taşıvarak ka>an Ousland'ın yolculuğu 62 gün sür- diı. Berkner adasından vola çıkan Ousland. volun ya- nsındaki Güne> kutbu'na ulaştıktan sonra devam et- ti ve cuma gecesi ^eni Zelandalı araştırmacılann ussu Scott'a ulaştı. Mutlu ka\akçının ılk sozu, "Şimdi sıcak bir duş ve temiz çamaşır çok iyi olacak" şeklinde\di. Börge Ousland, 1994'te tek başına Kuzey Ku tbu' na gi- derek ilk "deneme>i" başarmıştı. Dahaöncede 1990'da memleketlisiEriingKaggeileGüne> Kutbu'na kavak- la ulaşmavı başardığı için Ousland. her iki kutbu da ka- vakla keşfeden tek insan olma rekoruna da sahip bu- İunmor. (Fotofiraflar REUTERS» Mutluluğun sırrı aile yaşamıyla iş arasındaki dengede yatıyor Işteld sorunu eve taşımayın' Çe\iri Senisi - Çağdas, ya^amın bas dondurucu hızına ayak uydurmakta guçluk çeken bırey oncelıkle aile ve ış yaşamı arasındaki dengeyı yıtınyor İ!) yaşamında bas,arı>ı yakalamış genç ış adamlan kaçınılmaz olarak aılelennı ıhmal ederken ısyaşamını genlerde bırakmış emeklıler bugun kendılenne bır yaşam şansi daha tanınsa aılelenne daha uzun zaman ayıracakiannı sovluyor Zamanlannı ekonomık bır şekılde kullanmayı başaran kışılenn. aile ve ış yaşamlan arasındaki sinın doğru çızdığı \e olağanustu bır durum olmadıkça bu sının ıhlal etmedığı belirtiliyor Sabahlan ışe gıderken. kafasını e\ ıle ılaılı sorunlardan anndıran insan nevazıkkı akşamlan eve donerken a\nı ba>anyı gosteremevıp i!j sorunlarını olduğu gıbı eve tasıyor Oysa akşamlan eve donu^ yolunda ışı unutmak ıçın yeterlı zamana sahip olan kışı gecesmı tumuyle aılesme ayırmak zorunda Toplum bılımuler hafta sonlannın ve tatıl gunlennın de aıleye aıt olması gereklılığını vurguluvor Bu arada yetı^kın ınsanlann dunyasında yaşanan sorunlara tumuyle yabancı olan çouık anne vebabasının ıhmalkârlıâını affetmıyor Işlerının çokluğu nedenıyle çocuklanna yeterlı ılgıyı gObtermeven anne babalar bır sure sonra çocuklanndan çaldıklan zamanı daha fazlabi ıle onlara ıade etmek zorunda kalıyorlar. ancak bu kez karşılarında onlan suçlay^ı sorunlu bırer bırey buluyorlar* Cınsiyet tarkı. ış ve aile yaşamını dengeleme konusunda da kcndını gosternor Toplumsal ve kalıtsal nedenlerle aılesıne oncelık tanıyan kadınlar. aıle sorunlannı ışe taşırken başanyı yalnızca ış yaşamı ıle ozdeş tman erkekler. ışı eve taşımakta bır^ sakınca gormuyor kadın ve erkek arasındaki bu tark boşanmayş kadar gıden aıle ıçı tartışmalara yol açabılıyor Sosyal psıkologlara gore mutlu bır aıle ve başanlı bır ış yaşamının sırn. îş-aıle denge^nde vatıvor Öğrenciler okula gitmiyor, veliler açlık grevinde 6 Bakanlık Kayabaşı'nı cezalandırdı' OMERVTRTSEVEN DENİZLİ-KayabaşıKo- yu sessız. Mengene llkoku- lu ıse îssız Bıryanda açlık grevinde 5 gunu gende bı- rakan koy luler dığeryanda ıse okula gıtmey en oğrencı- ler Denızh'nın dağ koyle- rınden bın olan Kayaba- şfndan 'Ktaturkçuluk v e çağ- daş eğıtım adına anlamlı bır ses yukselıyor Ofkehler. çunku gazete çıkanp okul y aptıran oğîet- menlen \li Karlık "bolıicıi" ve "sakıncair ılan edıldık- ten sonra Konya'ya surul- muş Umutlular, çunku oğren- cisı, velısıtekyurekolmuş. tepkılennden mutlak bır so- nuç alacaklarına ınanıyor- lar Mıllı Eğıtım Bakanı Mehmet Sağlam'ın "Kaya- başı'nın sesini duymasım" ıstıyorlar Ustehkhaksizsur- gunu ıdare duzeltmese bıle. mahkeme kararıyla adale- tın yennı bulacağını duşunu- yorlar K.oyluler gun boy, u kahv e- hanede umutla gelecek bır haben beklıyor Öğrenciler ıse oğretmenlennın surul- mesının burukluğu ıçınde uzaklıktaki Uğurlu Kö- >u'nde. Burada da akşam 17.001 den sonradoktor bulun- mujor. Evlerişehirde olduğu için oraya gidhorlar. Kent merkezıne 35 kilometre me- safeli koyumuzde okul da yok. lOküometreotedekiOza- tar Köyu Ilkokulu'na kayıt- lı çocuklanmız. ancakguneş- li gunlerde okula gıdiyorlar." Koy luler. koye asıl gıdış nedenımıze dıkkat çekerce- sıne arayagınyorlar "Buişicinleryapıyor. Dok- torlar bir şe> anlamadılar. Bundan sonra da anlama/iar. Şe>hlere gidiyoruz." Olen çocuklardan FA. ve S.A.'yı arabasıyla hastaneye yetıştırmeye çalışan 4li Er- kultekin de y aşadıklannı an- latıyor "ÇocukJardakiesra- rengiz olum belirrisi ansızın getentitremeyle başlıyor. Has- taneye goturduğum çocuk- ların her ikisi de aynı yerde rahatsızlanmıştı. \rabaya koyduğumda dillerini kopa- rırcasına ısınyorlardı. \ğız- lanna bez sıkıştırdık. Kanı- >ordu \e kusuyorlardı. San- ki onlan birileri boğuyor gi- bi. Çocuklann her ikısi de 15 dakikada >olda olduier." Son altı ay ıçerısınde 8 ço- cuğun e^rarengız bıçımde ol- mesı Durucalıları korkut- muş O-I2vaşlanndayuzden tazla çocuğun y aşadı'ğı koy - de başka çocuklann da ol- mesındenendışeedılıyor Bu nedenle kovu terk etmeye ba^lamislar \1uhtar Musta- fa Biricik. "Herkes goç etme- ye hazırlamyor. Bo\ le gider- se v akında kov de kimse kal- mavacak" dıvor Bakanlık açıklaması Sağlık Bakanlığı'ndan dun yapılan yazılı açıkla- mada Şanlıurfa'nın Duru- ca Koyu"nde. temmuz ay ın- dan bu yana 8 çocuğun es- rarengız bıçımde olmesının nedenının pamuk tan mı nda kullanılan bazı tanm ılaçla- n olabıleceğı belırtıldı SÖYLEŞİ ATTİLÂİLHAN Bu Nasıl 'Olmek'?.. Kayabaşı Kö>ü Mengene İlkokulu oğrencileri, koma'ya sdrıilen öğretmenleri \li Kariık'ın okuİlarına geri yollanmasını istiyorlar. Istanbul dasergıleveceklerı pimize" devıp eklıyor •'Kemal Paşa'run Emri"'oyu- nunun provalarını yapıyor Okul gunlennın ozlemını çekıy orlar. ama ay aklan bır turlu gitmiyor Sadeceuzak- tan bakmakla yetınıyor Kayabaşı Koyu Muhtan \HÇıldır. "Vankettilerhe- "Milli Eğitim Bakanlığı \li Karlık'ı değil. aslında tunı kovu cezalandırdı." Öğrenciler gozyaşlarını tutamıvor hıçkıra hıçkıra ağlıyor \rdındandabuyuk- ler llkokul ^ sınıl oğrencı- si \ysel Sankavak vaşın- dan beklenmedık bır çıkış- la son sozu sovluyor "Bü- ynklerimiz. öğretmenleri öğ- rencileri için mi. \oksa siva- silerin işine geldiği için mi tayin edhor.' Oğretmenimi- zin surgune gönderilmesi, bu tayinlerin niçin yapıldığı- nıorta>ako\du!'" Ne hıkmetse Yenı Dunya Duzenı bu gıbı ko- nularda her zaman olduğu gıbı bır ıdeolojının yeryuzune 'egemen ıdeolop olarak dayatılması şek- Imde sunulmamış, tam tersıne artık 'ıdeolojilenn ol- duğu' ılerı surulmuştur, sankı 'küreselleşme' ve 'özelleştirme' formulune bağlanan yenı 'duzen' lı- beralızmın -hem de 'vahşı' bır hberalızmın- 'Soğuk Savaş'sonrası koşullannda somutlaştırılmak ısten- mesı değıldır de yeryuzunde yenı ve gorulmemış bır çağın başlangıcıdır Buna kım ınanır" 7 Hele, 'Ve- nı Dunya Duzenı'nm lıberallıgı, tek' super gucun, yânı ABD'nın vazgeçılmez 'patronluğu'altında uy- gulanacaksa9 Işın tuhafı boyle bır ıddıayı oldum olası ABD'ye ve lıberal/emperyalıst 'sistem'e dırenmış, dıren- mekte olanlar ılenye surmuyor Wolfowitz Rapo- ru'nda, Jeremiah Raporu'nda gormuş olduğu- muz gıbı 'bızzat' sorumlu ve yetkılı Amerıkalılar or- taya atıyor Benzerbırgoruşde Başkan Clinton'ın 'Ulusal Guvenlık Danışmanı' Mr. Anthony Lake'ın, Johns/Hopkins Üniversitesı'nde (VVashıngton, DC) verdığı soylevde gozler onune serılmıştır Hem de kaç yıl once 1 Sabnnızasığınarak, ıstermısınız Mr. Anthony La- ke'ın sozlerını acaba ıdeolojıler olmuş mudur, ol- memış mıdır açısından bakarak şoyle bır gozden geçırelım Yönetmesi 'zorunlu'ymuş!.. Bakmız ne dıyor hazret 1 "...en büyük askeri güç, en buyuk ekonomi, en dınamık çokuluslu top- lum, bıziz; bızım lıderliğimiz, dünyanın dört bir yanında istenmekte, ona saygı duyulmaktadır..." "...artık (ABD ıçın) mevcut pazarlan muhafaza etmek söz konusu değildir; onlan genışletmek ve pekıştirmek söz konusudur. (...) ideallerimız ve çıkarlarımız, yalnızca angaje olmamızı değil, yonetmemizı de zorunlu kılıyor. (Elbette) dunya- da pazar ekonomısıni ve demokrasiyı yayıp ge- lıştırmek amacıyla olacak bu! Çunkü bizım gu- venliğimizı ve çıkarlarımızı bu korur, çunkü bu aynı zamanda evrensel ve amerikan olan değer- lerin bir yansımasıdır..." "... guvenlığimızden sorumlu her kışi için, Bir- leşik Devletler'in davranışının tek yanlı mı, çok yanlı mı olacağını belirlemede bir tek krıter ge- çerli olacaktır: Amerika'nın çıkarları! Çıkarları- mıza oylesı hızmet ettığı zaman çok yanlı, ama- cımıza böylesi hizmet ettığı zaman tek yanlı ha- reket etmeliyiz..." (Le Monde Dıplomatıque, Ka- sım 1993) Mr. Anthony Lake, bu çok ılgınç konuşmasını 21 Eylul 1993gunuyapmış bırbakıma Wolfowıtz Raporu ıle Jeremiah Raporu'nun oluşturulduğu ta- rıhte o ıkı rapordakı sozlerle, bu soylevde soylenen- ler, eldıven gıbı bırbırıne uymaktadır Bundan ne mı çıkar, ABD Yönetımı'nın en ust, en mahrem ka- demelerınde, 'dunya hâkimiyeti'nın; 'küresel- leşme' ve 'özelleştirme' paravanası altında, 'vah- şı bır lıberalizm' uygulaması olarak 'planlandı- ğı' çıkmaz mı? Baksanıza adam ne dıyor 1/ ABD'nın, yalnız pazarlan koruması ve genış- letmesı' yetmezmış 'yonetmesı' de gerekırmış, onun guvenlığı ve 'çıkaıiarı' buna bağlıymış, ayn- ca bu 'aynı zamanda amenkan ve evrensel olan cte- ğerlenn bır yansıması 'ymış 1 2/ 'Aynı zamanda amenkan ve evrensel olan de- ğerier ın knten ne dersenız, onun cevabı da çok açık venetolarakverılmıştır 'Amerika'n/nçıkarları 'Bu tavır, açıkça hem ıdeolojık bır tavır', hem de 'ame- nkan değerlennı' aynı zamanda 'evrensel' sayıyor, başka deyışle, demokrasinin ve pazar ekonomi- sının ABD yorumunu, Avrupa ülkelerine ve Uzak- doğu Kaplanları'na -cebren ve hile ile- düpedüz 'dayatıyor.' Bu davranışın, Hıtler'ın 'Yeni Nizam'ı Stalin'ın 'totaliter' bolşevikliği dunyaya egemen kılmak ıs- temelerınden, ne farkı var^ Amaç hiç değişmez... Yanılmış olamaz mıyız'? Fransa'da yayımlanan 'La Defense Nationale / Ulusal Savunma' dergısının dırektoru, Paul Marie de la Gorce'un soy- ledıklerıne kulak verırsenız. hayır' "...ABD için, yeryuzunde 'tek' süper güç ola- rak kalmak arzusu, münhasıran eski hasımla- rına karşı değil, aynt zamanda 'müttefiklerine' karşı da geçerlıdır; Wolfowrtz Raporu'nun en açık noktalarından bırisi budur, diyor ki:'... sa- dece Avrupalılann katılacağı, bu yüzden NA- TO'nun ıstıkrarını bozabilecek herhangi bir gü- venlik sıstemının oluşturulması teşebbüsüne engel olmalıyız..." Neden dersenız, çunku "... amaç, Birleşik Dev- letler'in, dünyadaki tek ve yalnız süper güç kal- masını sağlamaktır; bu amaca ulaşılmak için kullanılan çareler, Doğu'da yeni bir süper gücün (Rusya'nın) yeniden oluşmasını önlemek, ya da müttefiklerinin (Avrupa Topluluğu'nun) Ameri- ka'nın ustunluğüne olabilecek itirazlarını karşı- lamak, ya da Uzakdoğu'da yenı ve büyük bır güç merkezinin (Japonya nın ya da Çın'ın) oluşması- nı engellemek söz konusu olursa, elbette deği- şebilir ama, amaç, hiç değişmez: Amerika'nın süper güç statüsünde yalnız kalması; ve bunu süreklı kılmak ıçın de, nereden gelirse gelsın, dün- yanın herhangi bır yerındekı ıtiraza mudahale im- kân ve gucunün süreklı olarak elde tutulması" (Le Monde Dıplomatıque Nısan 1993 s15) Bu durum karşısında Rusya Federasyonu'nun ve Çin'ın aralarında anlaşmalarına şaşılır mı7 http:// www. pnzma.net. tr/ A İLHAN http://www.ada.com.tr./-bılgıyay/yazar/ailhan.html