Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
18 EYLÜL 1996 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA
KULTUR 15
ALLECRO E\İN tLYASOĞLU
MüzikaL,işbiıüğî sanatıdırBıoadwa> müzikallerinin en önemli
temsîlcılerinden bırisi. "Damdaki Ke-
mancı'nın besteosi Jerr> Bock geçen
hafk İstanbui'daydı. 1^50'lerden başla-
yan ıınü "Mr. \Vonderful" v e "She Lo^es
Sle"ılesüren Boclcyeni müzikalleryaz-
mayısürdürüyor. [Conuları isetopkımsal
vesi^asal içeriklı.
Jerry Bock Yiyana'da şu sıralarda gös-
terirre girecek olan She Loves Me baş-
Iıklı "nüzıkali izlemek ıçıtı A\rupa kıta-
sına şelmışken eşi ıle birlikte Istanbul'u
da gcrmek içın fırsat yaratmış. 1928 de
Conrecticutt eyaletinin Neu Hea\en
kentınde dünyaya gelen Bock. küçük
yaşla^da piyano dersi alır. Önce gazete-
cilikokumayı planlarancakbırgünken-
dini VVisconsin Ünhersıtesı Müzık Fa-
kültesi'nin ginş sına\lannda bulur. Bii-
tün öğrencıler klasik dagarcıktan bir >,e> -
ler hazırlamıştır Jiirının karşısına çıktı-
ğında. "SizJereChopin veÇaykotskTden
caz tarzında uvarlamalar >apabilirinı"
diyerek piyanoyaoturur. Bıtirdığmdebü-
tünjüri kahkahalarlagülmektedirveeğer
sıfırdan başlamayı kabııl ederse okııla
alınacağını söy lerler. Böylece hiç müzik
bilmiyormuş gibi. sıfırdan başlar.
Müzikal yazmak fikri daha ortaokul
çağlannda yeşemıeye başlamıştır. "M>
DreamT adlı bir denemesi bile \ardır.
Üniversıtenin sanat kollarındabutürde-
nenıelerı daha da geliştinr. bu arada bir
gecekulübündecalarak kendinı taıııtma-
ya başlar. Mezun olunca Anıerıka'nın
Midvvest'ine (ortabjtı) özgü bir masalı
dile getiren ""Bigas Life"ı besteler. Öğ-
renciliği sirasında sanat tarıhı okuyan eîji
ile tanışır \e okuldayken evlenırler
Jerry Bock'un ilk profesyonel çalış-
malan I955'te yazdığı bazı revü s.arkı-
landır. örncğin "CatchaStar~gibi. Son-
ra Tamiment y asjılar kampında bir iş alır:
Her hafta tek perdel ik yeni bir oyun ya-
zacaktır. Bu onuıı kendi kendini eöıtme-
si adına en büy ük deneyim olur. Unlii J.
Stein bu şarkılardan bazıiarını duymu>-
tur. Kendısıne bir müzikal ısmarlar.
Sammj Da\ies Jr.'ıın da katıldığı Mr.
\Yonderfiılbas.lıklı bumüzıkalin ılkper-
desi ori|inal Bock sarkılarından oluşiır-
keıı. ıkiııcı perde daha çok gece kulübü
ha\asındadır. Bu oy un heraçıdan başarı
kazanır. gı^e rekorları kırar Ardından
Sheldon Harnick'ın ışbirliğı ile ortaya
çıkan ~Bod> Beautifuradlı müzikal ba-
şarısızlıkla sonııçlanır Ancak 1959"da
ortaya çı kan Fiorello Plutzier Prizekaza-
Broad\%a>
müzikallerinin
en önemli
temsilcilerinde
birisi. "Damdaki
Kemancı"mn
bestecisi Jerr>
Bock. geçen hafta
İstaııbul'da\dı.
Bock'un "She Lo\es
Me" adlı mü/ikali bu
yıl İstanbul Dolet
Opera \e Balesi'nde
sahnelenecek. (Fotoöraf:
DEVRİM BARAM
narak Jerry Bock'a büvük ün getirir. Öy-
kü. Neu York'un ünlü vali.si Fiorello La
Guardia'nın sıfırdan başlayıp başanya
yükselişini anlatır. Buoyunu 1961'deki
Tenderloin ızler. Bunun konusu da Neu
York'ım karanlık ışler çe\iren sokakla-
rını temızlemeye çahşan bırdin adamı-
dır. '_
İDO'da She Loves Me
Buyıl İstanbul De\ let Opcra \e Bale-
si'nin programına aldığı She Lo\es Me
basjıklı müzikal. JQ63'te ortaya çıkar.
Janıes Stevsart'ın oynadığı "Shop Aro-
und theCorner" adlı filmden esinleme-
dir. Aslıbir Macaroyununadayanır Jer-
ry Bock. She Lo\es Me'nin övküsünü
şöyle anlatıyor:
"Bu müzikal bana ilk kez mmantik bir
aşk ö\ küsürıü nıii/ikleme fırsatı vermiş-
ti. İlk oynandığında çok güzel eleştiriler
çıkti hakkında anıa gişeler fazla kazana-
madı. u/unsüresahnedekalmadı. Vıllar
sonra >eniden ele alıp öne sürdüğiinıü/-
de bü>ük başarı sağladık. Dümanın her
\frinde o\nanı\or. Benim haberim olu-
• Jerry Bock,"She
Loves Me" başlıklı
müzikalinde James
Ste\vart'ın"Shop Around
The Corner" adlı filminden
esinlenmiş. Aslı bir
Macar oyununa dayanan
müzikal için, "Bana ilk kez
romantik bir aşk övküsünü
müzikleme fırsatı vermişti"
divor ünlü besteci.
vor da olmuyor da. Besteciden cıktıktan
sonra artık başkalannın nıalı oluvor. onu
ne i/le\ebilirsunu/ ne de denetİevebili-
\orsunuz. Kinıi rejisör kendi ülkesinegö-
re değiştiri>or. kinıi o>uncu kendi kafa-
sına göre>orum gerirhor. Bestecinin ese-
re en \akın olduğu an onu >a/makta ol-
duğu dönemdir. Şimdi de \ i\ana'daki
temsili görme\e gidi\oruz. Ronacher Ti-
>atrosu'nda sahneieneceL Bakalını ne
>eniliklerle karşılaşacağım. Müzikal bir
işbiıiiği sanatıdır. Ben çok şanslı>ım. bu-
güne kadar hep çok anla\ ışiı libretistler-
le çalıştım. Rejisörlerim. dekorcular, ko-
reograflar. hepsi çok seçkin sanatçılar-
dı."
1964 te vazdığı "Damdaki Keman-
cı"ileünününzıncsıneulaşırBock Yil-
larca kaftsında \arolan bir melodm bu
nıüzikalde kullanma fırsatı bulnıu^tur.
İcindekı modai renkler. Doğu havası bu
müzikalı daha bir gizemlı kılmıştır. Do-
ğal ki bunun getırdiğı kazanç ba^ka hiç-
bır >apıtı ile kı\aslanamaz.
1966 ıla ortaya çıkan Apple Tree adlı
müzikal ilginç bir denemedir. Üç ünlü
övkü \a7an111n üç a\rı öyküsü. üç ayrı
perdede sahnelenir. Aralarında hiçbiror-
tak pa\da \oktur. "Herhangi birkısaöy-
kü kitabını okurken de öv küler arasında
ortak pa\da aramazsınız. Ben de bu for-
mu >akalamaya çalıştım. \tark Tuain.
Michel PfeıfTer\e Franck Stoccktonun
ö>külerinden seçmiştik. Her bir ö>kü
kendi konusuna u\gun müziği de bera-
berindegetirdi" dı\or Bock.
"1970'te ünlü Rostchild ailesinin ö\-
küsünü anlatan bir müzikal yazdım. Fi-
orella gibi yine köklerini arayişa dayanı-
>ordu konusu. Tarihsel bir müzikal oldu
bu kez."
Jerr> Bock ile konuşmamızda en kıs-
kanılacak konu telif haklan konusuydu.
Zira müzikalleri dünyanın neresinde
gösterime girerse adım adım izleyen ör-
gütler sayesinde derhal telif hakkını al-
ması, bundan böyle >aşamının sonuna
dek gelirini sağlamış olması gerçekten
de övünülecek bir şey. Bunun bir başka
imrenilecekvönüdeileri ülkelenn sanat-
çısına sahip çıkması.
Bock'un bundan sonraki projesi yıne
bir filmden esınleme. 1940'larda o\na-
>an "Mr. Smith Goes to VVashington"
onun >enı projesine kaynak olmuş. Ko-
nu bürokrasivedayanıvor. Gelirvergısı-
111 ödemeye çalışan bir kadının ya^adığı
sorunlar! Bir yerde melodramatik bir
müzikal çıkıvor karşımıza bu kez. Anla-
sılan müzikal ka\ ramının giderek değis.-
tiginı. valnız danslarla şarkılarla eğlen-
celı bir öv künün sahneve v ansımasından
öte. si> asal v a da tarihsel bir öykünün de
müzikale konu olabıleceğini kanıtlıyor
Bock.
Yavenı teknoloji! Nasıl etkilivor mü-
zikal sahnesıni? "Bilgisayardan üretilen
fîgürler çıknor sahneye. Işık ınunları,
nimler, dialar. ses >()ğunluğu artıyor, ne-
ler >apılnıı\or ki! Önemli olan >apıtın
içeriğindeki niteliktir. tsteğiniz kadar
sahnede süsleyin, yeniliklerle donatın.
eğer metin >e mü/ik sağlam değilse hep-
si boş." Sonra müziğinın ıçeriğini konu-
şu>oruz Jerry Bock ıle. "Müziğimde\e-
ni akımlann etkileri olsa da geleneksel
müzikal sesini hiç >itirmemeye çalışıyo-
rum. Doğal olarak rock >e>a caz müziğin-
den etkilenebilivorum. Son yazdığım mü-
zikalde bir bekle>iş sahnesi \ar. Sırada
bekleyen bir insanın duygulannı >ansıt-
nıalı> ını. Burada minimal mü/ik kullan-
dım. Kendini >inele>en tekdüze bir nıo-
tif zincirinden daha iyi hangi mü/ik an-
latır bekleyişin sıkıntısını? Şimdilerdeen
popüler nıü/ikaller > ine en eskileri. Özel-
likle 1920'lerin \eniden uyanışını izlho-
B d ^ "
Keşke olanaklar el verse de "She Lo-
\es Me'nin İstanbul'dakı temsıllerinede
konuketsek Jerry Bock'u. BakalımTür-
kiye'deki yorum ıçin nelerdüşünecek!
4
Bu Macı Alacaz Başlıa Yolu Yok!'
AHMETSA\
Klasik müzigin ünlülerine "star" den-
diğini hiç duydunuz mu? Cumhurbaij-
kanlığı Senfoni Orkestrası'nın bu \ıl
agırlayacağı s.ef \e solistleri tanıtmava
çalı^ırken size 'star'ları değil. •\orum-
cu'ları sergıle\eceğim. Amaöncebırkac
önemli noktayı vurgulamak istiyorum:
CSO. bu sezon "haftalık olağan konser-
ler'in ötesinde kazanımlar getırebilecek
•olağandışı'etkınlıklerdüzenlemektedır.
Olanaklarını en geni^. bıçimde kullanan
orkestramız. A\ja Erduran, AjşegülSa-
nca, Suna Kan. İdil Biret. Verda Erman.
İsmail Aşan, Gülsin Ona>, Çağıl ^'ücelen
gibi kendi solistlerini değerlendirmekte.
avnca vurtdı^mda sanatını kabul ettıren
genç virtüözlenmize \önel-
mektedir. Seslendirilecek
\apıtlar bağlamında Türk
yorumculardan daha fazla
katkı beklenmiştır. Birörnek
vereyim: Uluslararası düzev-
de başarılannı sürdüren or-
kestra şefimiz Gürer A\kal,
bu vıl ABD \e Avrupa ülke-
lerinde gerçekleştireceği _vo-
âun konserlerin \anı sıra.
CSOda\ırnıi konser\önete-
cek. çocuklarvegençler içın
çok savıda eğitsel konser
programını da üstlenecektir.
Hafta içi konserleri
5 ekimdekı 'Hipodrom
Konseri'ni izlesen 'CSO
Dostları Dernegi' için \erile-
cek öze! konserden sonra
1996-9^ sezonu 11 ekim gü-
nü Gürer Aykal yönetiminde
solist A\şegül Sanca'nın ka-
tılımıv la açılacak. bu konser-
de Nejat Başeğmezler'in Ec-
zacıbaşı Beste Yarışması'na
ikincilik alan -EDCB.V adlı
senfonık bölümün ilk seslen-
dirmesi gerçekleştinlecektır.
Cumartesi konseriyle ta-
mamlanan hafta. pazartesi
günü yerini yeni bir konser
dızisı etkinliğine bırakacak-
tır: Potansiyel dinlev ici\ 1 he-
defle>en •hafta içi senfonik konserlerdi-
zisi"... Bilemiyorum. çok eskiden hafta
içındekonserler\erıli\ormu>du'.'Bu\ıl
denenecek \e izleyeceğız; eğertanıtımı
iyi yapılırsa sanıvoruz bınlerce yeni din-
leyiciyle ıletışim kurulabilecek. Bu koıı-
serler. açıklamalı metnin akışı içınde.
ışık değişimleri \e sahne düzeniyle din-
leyici için çekicı özellıkler taşıyor. Or-
kestra> 1 Rengim Göknıen'in yöneteceği.
açıklamalar\e sahne düzenı SluratGök-
su'nuıı hazırlayacağı etkinliklerin ba>a-
rı\a ulaşnıası için >ıneli\orum. tanıtı-
mın çok i\i yapılması. senfonik müzık-
le\enı tanışandinlevici kitlesi>leanket.
söy leşi. beklentileri birliktedeğerîendir-
me gibi y öntemlerle y akın etkileşime gi-
rilmesi doğru olacaktır. Önümüzdekı
'hassas" sezonkırda ba^ansızlıkla karşı-
laşmak istemiyoruz. Bakın. futboi se\ ir-
cisi bıle nasıl haykırıyor: "Bu maçı ala-
caz, başka >olu \ok!"
Ekımın üçüncü haftasında Japon şef
Kazuhiko Komatsu yönetiminde solist
klarnetçı Nusret İspir'ı dinleyeceğiz.
1969dogumlusanatçımız. 1995 A\rupa
Klarnet Yarış.ması'nda birincılık ödülü-
nü aldı Ekımın son haftasında ise solis-
tinıız Gülsin Ona>. Chopin'ın 2. Piyano
Konçertosu'nusef AntonioPirolli yöne-
timinde seslendirecek. Kasımın ilk gü-
nü genç bir Alnıan orkestra sefi olan Ğe-
orgFritsch ıle ls\içrelı Myolonselcı Da-
nieİGrosgurin \arprogramda. 8-9 kasım
konserleri caz ağırlıkfı: Gürer Aykal'ın
yöneteceği CSO. Gersh«in \e Ânder-
son'unyapıtlarında ABD'lipiyanist Jeff-
re> Biegel e e>lik edecek. Bu ayın orta-
sında İDSO'nun şefi Erol Erdinç\e ke-
mancı Antje NVeithaaskonugumuz. VVe-
lıklar, Anılar \e Bir Düş" adlı orkestra
yapıtını yorunılayacak; ayrıca Fazıl
Sa>'daıı türk dınleyicisinin yakınlık
duyduğu Saint-Saens 2. Piyano Konçer-
tosu'nu dinleyeceğiz.
ABD turnesinde Suna Kan
13-14 aralıkta şef Gürer Aykal yöne-
timinde piyanist Benal Tanrısever'in
Mozart konçerto yorumu bir "genel pro-
va" niteliğınde: CSO ocak ayında çıka-
cağı ABD turnesine solist olarak Benal
Tannsever\e Suna K.an"ı götürüyor 20-
21 aralık günleri yine Gürer Aykal. Sa-
muel Barber'in keman konçertosunda
Taytun Bozok'u sunacak bizlere: Bozok.
Lozan Senfoni'nin konzertmeister'i ve
Cene\re Konser\atu\an"nda ööretim
ne dönüşü ilk konser 7-8 şubat günleri
kazuhiko Komatsu yönetiminde: Danı-
markalı trompetçı Lars Ranch. orkestra
yönetim kurulıından Nejat Başeğmez-
ier'in 'Sinfonietta'sinda solo çalacak.
Şubat ortasındakı konserleri yönetecek
olan Komatsu. beraberinde çağdaş Ja-
pon besteci Hirose'nın ilginç bir orkest-
ra yapıtını getırecek: oysa bu konserın
parlak y önü. Çağıl V ücelen'in Erkin Ke-
man Koııçertosu'nu yorumlaması. 21-
22 şubat konserlerinin önemıni belırt-
melıyız: ŞefTadeuszStrugala.yakından
taıııdığı bir bestccıyi. Poloııyalı Gorec-
ki"y bizlere tanıtıyor; 'ölünT temasını
işL-yen 3. Senfoni. 1972'de yazıldı: bu
yapıtta Israıllı mezzo soprano Sharon
Rostrof da sanatını dinletecek. Şimdi bu
Deniz Özasker Çağatay Akyol Kazuhiko Komatsu
ıthaas. pek tanınmamış bir besteci olan
Korngold'un keman konçertosunu yo-
rumlayacak. Bu y apıtı bulup plaktan din-
ledim. İyi ışçiliğiy le se\ ımli. ıncelikli bir
müzik. 22-23 kasımda Konstantin Kri-
metz yönetiminde kariyeri çok parlak
gözüken Brezilya doğumlu piyanist
Christina Ortiz'i Rahmaninof'un 2. Pi-
yano Konçertosu'nda dinleyeceğiz; bu
konserin özellikli bir tarafı. Eczacıbaşı
Beste Yarışması'nda üçüncü olan Ser-
ver Acim'ın ilk seslendirme kapsamın-
daki "Senfoni'sı Kasımın son haftasın-
da ise Ankara Konsenatuvarfndan
Semra Kartal'm öğrencisi olan \e kari-
yerini Aimanya'da sürdüren 24 yas.ında-
ki pıyanistimız Ozgür Aydın. bir başya-
pıt seslendirecek. Brahms 1. Piyano
Konçertosu.
Aralığın ilk haftasında Rengim Gök-
nıen. Eczacıbaşı Beste Yanşmasf ndabi-
nncilık kazanan Hasan Lçarsu'nun "Çığ-
üyesi: aynı konserde Devlet Çocuk Ko-
rosu, Türkmen besteci \'eli Muhatov'un
"Biz Atatürk Çocuklan" adlı orkestra
eşlikli koro yapıtını seslendirecek. Mu-
hato\ ile tanışırım. biroperasını \e sen-
fonisini de dinledim. Yeteneğıni \e en-
ginorkestrasyonbilgisini yapıtlannabü-
yük birrahatlıkla taşımasina karşın, Sov-
yetler döneminin tutucu müzik anlay ışı-
nı pek aşmak istememiştir.
Gorecki \e Çağatay Akyol
Arahğın son günlerinde gerçekleşece-
ğini beklediğimiz 'V'ılbaşı Konseri' prog-
ramda gözüküyor, oysa seslendirilecek
yapıtlar. varsa solocular. hatta konser
mekânı belli değil: Gürer Aykal'ın öne-
rileri doğrultusunda gerçek bir 'Yılbaşı
Konseri' yaşayaçağımızı umuyorum.
ABD öncesi son konser, yine Amerika
programına ilişkin: Suna Kan, Saygun-
Keman Konçertosu'nu yorumluyor. Tur-
konserin asıl sürpnzine gelelım: Üstün
yeteneğiyle tanıdığımız arpçı Çağatay
Akyol bize Ginastera'nın "arp konçerto-
su'nu yorumlayacak. Berlin Sanat Aka-
demisfnde ustalık öğrenımini tamam-
ladıktan sonra Mahler Senfoni Orkestra-
sı'yla dünyanın dört bucağını dolaşan
1969 doğumlu Çağatay Akyol. CSO"nun
arp grup şefidir.
28 şubatta Tadeusz Strugala solist İs-
mail Aşan'a Mozart'ın 1. Keman Kon-
çertosu'nda e^lik edecek: mönüde Lu-
toslavski'in 4. Senfonisi de bulunuyor
7-8 martta Strugala. bu kez Ufuk-Bahar
Dördüncü piyano ikihsıyle Saint-Saens
yorumluyor. 14-15 martta Jean Perisson
yönetimındeki CSO. dev bir solıstimız-
İe birlikte: İdil Biret, Prokofm'in 3. Pi-
yano Konçertosu'nda bizi yine büyüle-
yecek. Izbırakacak bu konserin başka bir
özelliği ise Ravel'in "Daphnis veCloe'ba-
le müziğinın nıhayet bütünüyle yorum-
lanması... Martın üçüncü haftasında ba-
ba-oğul lonesci Galatı'lerden Lalo "İs-
panyol Senfonisi' dinleyeceğiz. Keman-
cı Florın lonescu Galati. büyük bıryete-
nek: onun kemanını dinlerken y apıt bit-
nıesin istıyor insan...
Martın son haftasında ünlü piyanistı-
miz Verda Erman. Chopin'in 1. Piyano
Konçertosu'nu Marek Pijarovski yöne-
tımındekı orkestra eşlığinde yorunılaya-
cak; bu konserin parıldayan özelliği.
Tevfik Akbaşlı'nın solo vurma çalgı \e
orkestra için yazdığı 'Neden' başlıklı ya-
pıt: Akbaşlı bu yapıtını önceki vıl yitir-
diğimiz değerli tİütçü Erdim Sertoğ-
lu'nunanısınayazdı. Se\gili Erdim'! öz-
lemleanarkenonunölümüne(öldürulü-
şüne) insancıl anlamda yanıt bulamıyo-
ruz: Neden
1
Yüzyılımızın büyük ke-
mancılanndan Mktor Pikay-
zen ve solo \iyolonselcimiz
Doğan Cangaİ, 4-5 nisanda
Brahms'ın ikili konçerto-
su'nu Polonyalı genç şef Pi-
jarmskiyönetiminde yorum-
layacak.
Nisanın ikinci haftasında
orkestray1 Gürer Aykal y öne-
tiyor: Piyanist Piotr Fol-
kert'ten Bach konçertoları
dinleyeceğiz. 16 nisan çar-
şamba günü İDSO'nun şefi
Erol Erdinç. müzikallerden
parçalar sunacak; daha doğ-
rusu Zuhal Olca> Suat ,An-
kan, 'E\ita'dan dört parça
seslendirecek.
25-26 nisanda yıne dev bir
kemancımızın büyüsüne ka-
pılacağız: A>laErduran,Pro-
kofvev'in 2. Keman Konçer-
tosu'nu yorumlarken orkest-
ray 1 şef Rengim Gökmen y ö-
netecek. Mayısın başında
Hüseyin Sermet geliyor:
Mendelssohn 2. Keman Kon-
çertosu'nu yorumlayacak bu
müthiş piyanistimize müthış
bir orkestra şefi eşlik ediyor:
Gürcü şef Cansug Kahidze
bize aynca Şostakoviç 7. Sen-
foni'de sıra dışı bırgün yaşa-
tacak. 9-10 may ısta y ine Kahidze. 1971
doğumlu piyanist PeterJablonski ile bır-
likte olacak.
16-17 mayısta Gürer Aykal bize ola-
ğanüstü yetenekli iki çocuğumuzu tanı-
tıyor: Kornocu Sertan Sancar 17. ke-
mancı DenizÖzasker 18 yaşında. Üstün
yetenekli kuşakların dalgalar halinde
gelmesine se\ inmekle kalmamalı. onla-
rın gelişimine çok yönlü olanaklar \e
yöntemlerle destek olmalıyız.
CSO'nunsonetkıniiğı 'BaharKonse-
ri' 24 nıayısa sarkıtılmış. Antonio Pirol-
li orkestrayı y önetecek. tenor Zampleri
de napoliten s.arkılar söylecek. 'Bahar'
\ e "konser" kav ramlarının bu denli hafif-
senmesini anlay amıyoruz. CSO'nun bü-
yüklüğüne yaraşan İcapsamlı birprogra-
mın kitlelerle buluşmasını sağlayacak \e
binlerce müzikse\ere 'bahar sevinci'nı
yaşatacak ciddi bir organizasyonu ger-
çekleştirmek çok mu zor?
DUŞUNCEYE SAYGI
MEMET FUAT
Tartışmasız
Gazeteye gönderilen mektuplar çok gecikerek
geçıyor elime... Kitaplar da öyle... Herkesin işi ba-
şından aşkın... Nicedir ben de uğrayıp bakamıyo-
rum...
Emre Kongar'ın 30 Haziran 1996'de imzaladığı
Ben Müsteşarken adlı kitabını 10 Eylül 1996'da gö-
rebildim. Temmuz, ağustos. iki ay, bir de on günü
var...
Kitaplarda geciken salt okumanın tadı, mektup-
larda ise başka durumlar ortaya çıkabiliyor.
7 Eylül 1996'da, bu köşede. 'AçlıkGrevi" başlık-
lı biryazım yayımlanmıştı. Özetlersek, insanların di-
lekçelerinecanlarını pul olarak yapıştırmalarını doğ-
ru bulmadığımı söylüyordum.
Geçmişolayları değerlendirmek, tartışmakdeğil-
di amacım. Sözlerim geleceğe dönüktü. Özverili,
sevgi dolu, genç insanların bir direniş yolu olarak
ölümü seçmeyi gelecekte de sürdürmeıerinden kor-
kuyordum.
Ama o yazımın yayımlanmasından on sekiz gün
önce, 19 Ağustos 1996'da, Beyoğlu'ndan, gazete-
lerin köşe yazarlarına "Grup Yorum/Anadolu Halk
Kültür-Sanat Merkezi" adına yazılan bir mektup atıl-
mış.
Cezaevlerindeki Ölüm Orucu direnişinin 68. gü-
nünde yaşamını yıtıren sanatçı arkadaşları Ayçe İdil
Erkmen'in yaşamöyküsü ile fotoğrafını göndermiş-
ler.
Yirmi altı yaşında ölen gencecik bir insan...
Babası da tiyatro sanatçısı imiş idil'in. Küçük yaş-
larda piyano dersi almaya başlamış. istanbul Üni-
versitesi iktısat Fakültesi'ndeöğrencıyken. Ortaköy
Kültür Merkezi'ndeki etkinliklere katılmış. Özgürlük
Türküsü Müzik Topluluğu'nu ilkoluşturanlardanmış.
Ayşe Gülen Halk Sahnesi'nde oyunculuk da yap-
mış. "Tavır" dergisinde yazarlıktan paketlemecilige
kadar her işin gönüllüsü olmuş. 1994 yılının ekim
ayında bu derginin muhabıri olarak gözaltına alınıp
sorguya çekilmiş. işkence görmüş, tutuklanmış,
"DHKP-C'yeyardım veyataklıktan 3yıl 9 ay hapis
cezasına" çarptırılmış. Salıverilmesıne yaklaşık bir
yıl kalmışken gönüllü olarak katıldığı Ölüm Orucu di-
renişinin altmış sekizıncı gününde yaşamını yitir-
miş.
Düşünceleri, ülküsü için canını vermekten çekin-
meyen bu çok yönlü sanatçı adayının anılmasını is-
teyen arkadaşları. şöyle diyorlar mektuplarında:
"Insanca bir yaşam içın bedenini açlığa yatıran
bırsanatçıyı köşenizde anlatacağınıza, bu duyariı-
lığı göstereceğinize ınanıyoruz."
19 Ağustos 1996'da postaya atılan mektup, ga-
zeteden gönderilen kitaplar, dergıler vb. ile birlikte,
10 Eylül 1996'da elime geçti.
Kendimi Grup Yorum'cuların yerine koyarak dü-
şünüyorum:
Bir yazara açlık grevinde öimüş bir insanın yaşa-
möyküsünü. fotoğrafını gönderiyorsunuz. Yirmi al-
tı yaşında gencecik bir arkadaşınızı gönüllü olarak
katıldığı bir eylemde yitırmişsinız. Çok değerli bul-
duğunuz bu anıyı nasıl yaşatacağınızı, bir ülküye
adanan bu özveriyi kamuya nasıl duyuracağınızı
düşünüyorsunuz. Uzgür, gergin, öfkelısiniz...
Bir çözüm: Duyarlı olabileceklerinı umduğunuz
köşe yazarlarına mektup yazıp yardımlarını iste-
mek...
Mektubu postaya atmanızdan on sekiz gün son-
ra ise bu köşe yazarlarından biri, arkadaşınızın adı-
nı bile anmadan, genel olarak "açlıkgrevi" konusu-
nu işleyip şöyle sözler ediyor:
"Dıleklerini kamuya duyurmak isteyen, hakkını
arayan herhangi bir insanın, değii ölüm orucu aşa-
masına geçmek, açlık grevine bile yatmasına ben
kesinlikle karşıyım."
(...)
"İnsan bu kadar ucuz mu!"
"Önemli olan. açlık grevini en kolay ulaşılan, en
etkili çare diye görmemek..."
Bunlar açlık grevi konusunda genel düşünceler-
di...
Belirtmiştim açıkça:
"Şu ya da bu dünya görüşünden, şu ya da bu
inançtan olan, şu ya da bu ülkü ıçin savaşım veren
insanları düşünmeyin... " demiştim....
Gene de Ayçe idil Erkmen'in arkadaşları, üstün-
den on sekiz gün geçtiği için, gönderdikleri mektu-
bu okuduktan sonra, o yazıyı yazdığımı sanabilirler.
Öyle olmadığını belirtmek benim için önemli...
On iki kişinin ölümüyle sonuçlanmış bir özveri ey-
lemi tartışılamaz!..
İlhan İrem'in imza günü
Kültür Semsi - İlhan İrem. Bursa Oto Kültür
Etkinliklen çerçe\esinde 4-19 eylül tarihleri arasında
düzenlenen 'Işık \e Se\gi\le" resim sergisinin son
günü olan 19 eylülde 16.00 - 18.00 saatîeri arasında.
Yeni Yalova >blu 14. km Ovaakça Bursa adresindeki
etkinlik merkezinde kıtap \e kasetlennı ımzalayacak.
Orhan Veli-Müzihli Edebî Kabaresi
Kültür Senisi - Uzun y ıllardır y urtdışında y aşayan
sanatçı Fuat Saka ile genç yönetmen ve oyuncu Telat
Yurtse\er. Orhan \*eli'yı Müzikli Edebi Kabare
biçiminde sahneye koyacaklar. Almanca hazırlanan
oyunun prömiyeri 3 ekimde Hamburg
Sternschanze'deki Theaterzelt'te gerçekleşecek. İki
aydır bu oyunun sahnelenmesı içın pro\a yapan
sanatçılar. ızley ıcılerin Orhan Yeli ile değişik bir
açıdan da tanışacaklarını söNİüvorlar.
BiGurs
E\ RENSEL KULTL'R MERKEZİ 11de saat 19 00 da
"Hürri>ete Kaçış-1" adlı film ızlenebilır. Tel:251 13 65
BEKSA\"da saat 18.00'de Metin Bobaroğlu'nun
-Toplumsal Banş" başlıklı konferansı yer alıvor
Tel:349 9155
AKSANAT'ta saat 12.30 \e
17.30'da laser-disc'ten
"VVhite Huter, Black Hearfadlı film Ingilizce orijinal
halıyle izlenebilır. Tel: 252 35 00
SAHAFCAFE KÜLTÜR MERKEZİ nde saat
18.00'de OğuzÖzdem'in hazırladığı \e Suna Aras'ın
katıldığı "ŞiirTahlil Edilebilir mi"başlıklı söyleşi yer
alıyor Tel: 414 42 06
TARANTA BABL KÜLTİ R \ E SANAT MERKEZİ
"nde saat |9.00'da Esra Zc\nep'in şiiraksamı ver
ahyor. Tel: 256 92 80
TÖHUM KÜLTÜR MERKEZİ nde saat 18 30 da
YılmazGüne>'ın "Duvar'"adlı fılmi izlenebilir.
TCVAP 6. İSTANBLL SANAT FHARI kapsamında
saat 14.00-16.00 arasında "Komet Performansı: Nakup
P adlı etkinlik. saat 16. 0<j.|8.00 arasında da Semra
Germaner'ın yöneteceği \e Kemal İskender, Haşim
NurGürel ile Ze>nep Yasa Yaman'ın katılacaüı
-Sanatta Taklitçilik \e Kop>acılık~başlıklı paıîel
ızlenebilir.