Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 8 AĞUSTOS 1996 PERŞEMBE
12 DIZIYAZI
Nail Güreli promosyon işinin gazeteler arasında çözümlenmesi gerektiğini söyledi
i yasabasın düşmanı'Kadroları geniş olan büyük gazeteler,
promosyondan önemlı kârlar
sağlıyorlardı. Bu kârlar düştükçe, bu Kupürden Kupona
durumun bırtakım tasarruf tedbırlerıni
beraberınde getirmesı olasıdır. Daha
önceki dönemlerde de rastladık. Kârlar
düştükçe, öncelikle çalışanlardan
tasarrufa gıdiliyor. Bu, çalışanlara bir
tehlıke getirebilir. Ama tabii burada
gazetelerin tercihlerı önemli.
Basından Medyaya
LEYLA TAVŞANOĞLU
Bizim promosyoncu arkadaşlarımız d
bütün bu yasal önlemlere rağmen yiır
boşluk bulup promosyonları
sürdürebilirler, dıye muzip bır düşünce de
aklıma gelmıyor değil. Basın özgürlüğü
ve demokrasi açısından gerçekten de
gazeteler arasında haksız rekabetin
önlenmesi gerekir. Promosyona getirilen
bu kurallar haksız rekabeti önlediği
ölçude de basına yarar sağlayacaktır.
- Gazetelerin promosMmunu kontnıl altına alınak
ıçın Meclıs'ten «e<,en Tuketıunın Korunması
kanunu'ndaki \asa degı>ıkJı«ını nasıl
karsjladıııı/'
Gl'RELI -Tuketıunııı korunmaM Hakkındakı
\dvida promosvonl ı ılgılı \apılan desjısıklıkler
ıktıdaı pjrtılerının bjMiı dusmanlığının eserıdır
Bız oteden berı proınosvonların oncelıklede
bjNinın kendı aıasındj bırı ıkıın kurallara
bdiilanmasinı lıaksiz rekabum onlenmesını
tuketiLi hıkldimın koııınmasi goıusıınu
savunuvorduk Anı.ık ıktıdar partılcrının
o\larıvla t,ılıııljp \ îsi bıı kurallar sistum \e
duzenlenK .lUirınekten ı,ok otede bırtepkı
>asası olcirak b isiıı duMiı ınluının \e bdMiıdaıı
ıntıkam alma nıvetınııı bi.lgi.sine donusmu^tur
Daha oııcv. Vııı ı\ ı Bıkaıılıgı ııııı teblıgı ned<.m\lc
de belırttıgımı/ gıbı pıomosvonlarııı baslamasinı
SanaM Bakanlıgı nın ıznıne baglamanın \anı sıra
bu \asa\la proınosvoıılarm uvgulanmasina ılıskın
\aptırıııılaıı da \ıne Sınavı Bakanlığı ııa
bırakmak baMiıı ıktıdara bagımlı kılmak
ıstcgının bır ıtadcsıdır Bu hukumlerın nıuilaka
jasadan (.ıkarılması geregını gazetecı kokenlı
mılletvekılkrıne de bıldıınıistık Ama hn,bır
u\aıı dıkkatc almmaksi/ın Ozcl Rad\o ve
Telev ız\on Vasasi nda oldugıı gıbı bır tepkı
\asaM çıkarıımi:>tır Çıkanlan bu v îsada
Ana\asa \aa\km hukumler \ ırdır Hukuk
de\ ktındcıı \>\nj mılktvekılleıını vc sıvas ıl
partılerımızı bu konııda \na\ isa Mahkemesi ris.
ba^\ urm ı\a ı,ağın\oruz
- İzknmçsı gereken tutum nc olmalndı'
Gl REI İ - Tımamen obıekiıt kendılıgındcıı
ı^leven kurallaı getınlmelı\dı Bız Turkıve
Cezetecıler Cemı\etı olarak basından berı
promosNonım basina vakısm ıvacak bır nıtclık
almaMiıdan sika\CKi oldıık Bunıın bır kurala
baiilanmaMiıı is'edık \e gazetelerın kendı
aralarında bo\le bır anldsinava varmılaııııı
sa\ unduk Bu dedıklerınıı/ okavdı hukunKtın bu
mudjhalcsıne gerek k.ılnıavacaktı
Evet \avii kurallar da oKun anıa dedıgını gıbı
hukumcte bagınılılık v ıratacak bnjmde olmisin
NdMİ kı bırgazete venı «.ıkırken \ılavet e
be\annaıneMnı \en\or\e \a\ın havatına geıjvor
Promos\on da ov le olnıalı ızne tabı
tutıılm ımalıdıı Belınılen obıektıt herkese esıt
u\gulanaı.ak okulere gore Sanavı Bakanlığı na
bıldırır pıomosvonuıuı vapar Lrıınu siııesınde
vermedıgı zanian cezası \ardır Bu Tuketıuvı
koruma Visası nın gereklemıc gore uvgulanır
Ama ara\a hukumetı sokmamak gerekir
- \akın geçmıste sı/. "Promosum bu bo\utlara
\ardıktdiı sonra »erı tepebılır Gazetelerin
başlarına bıı\uk ılertler açabılır." bıçımınde
marılarda bulunmuştunuz..
Gl RELI - Pıomosvonun taııı HIKII basibos
serbest pı\ dsa ekoponiMiıe gore sadet.e tckabet
koşııllan n,ıııde kuraKız o <jlgın bovutlara
ulasmasinın $u telıhkesı olabılırdı
Promos\on çıkmaza yırmt>tı Gordugıımuz gıbı
de hukumetın mudalıaksiııı gerektırdı Bu basiıı
ozüuılugunu de zı_dck'veı.ektır (, unku
promosvon nedenı\ le kamuo\u gozunde de
ele^tırı alan a^ınma\a ugıa\an basın uzerınde
bırtakım kurallar getırme sinırlamalar geiırnıe
\olu a<,ılmaktadır Bu M\asal ıktıdarın teaıhleıı
nedeımk dc basın ozguılugunu zedeler
Basın ozgurlugu halka geıı,eklerın olduğu gıbı
aktarılmasi halkın dogru bılgıkndırılmesıdır
Basın ozgurlugu zedelendıgı zaman gerçekler
halka oldugu gıbı aktarılamavacak demektır
Vıvınlan sı\asıl ıktıdarın lıosuna gıdecek
doğrııltuda \apmak zorunda kalabılır Basın
ozgıırluğunun zedelenmesi demek demokrasının
de zedeknmesi denıektn C unku dogru
bılgılendırılme\cn gerı,eklerı ogrenme\en halk
snasal tercıhlennı \e tepkılennı de saglıklı
bıçımde \apima\acaktir Sı\asal tercıhler saglıklı
olmazsa demokrasi de saglıklı bıçımde ı^lemez
Demokrasi saglıklı bn,ımde ıslemez halegeldıgı
zaman bundan gazeteleı zarar gorur Iste o
zaman da dıktanın kapisi i)iden ıvı\e aı,ılmis
oluı Buguıı pronıos\ondan kazanç bekle\en
promosvondan mcmnıın olan gazeteler de bu
demokrasi vokluğu n,mde dıkta reıımının
k ırsisind ı ıgır daıbtleı \<_rkr ü z ınıan bu
sermavenın de z ıranna olur
O nedenle ise bu \onu\ le de b ıkıp s.ıden.
promos\ona bel baglamamak guckıı
Promos\onun getıretegı ts.hlıkeleıı
gogusle\ebıle».ek bıçımde ola\a bakmak
zorunludur dı\e dusunuıum
- Sızce pronıos\onun sınırlanması\la gazetelerin
gelir kavbııu uğranıası basın «,alışanlarına bır
darbe Mirına\acak ıııı'
GL RELI - k ıdıoları jeııis olan bu\uk g ızeteler
promosvondan oni.mli k ırlar saglı\orl udı Bu
kârlar dustuk(,ı. bu duıumun bırtakım t isaııut
tedbırkıını beıabeıııuk guırınesi okisidır Daha
oncekı dönemlerde dı. lastladık k ıılaı dustukve
oiKelıkle ı,alis ınlırdan tasarrufa gıdılıvoı Bu
ı,alisanlara bırtehlıkı. getııebılır Am 11 ıhıı
bıııad ı gazLtelerııı teıuhkıı oncmiı Bır de isın
bu tarıtı \ar Bu pıomos\onların son.ı eımesı n,m
dalı ı ı\lır\aı Bu sııre Kinde \a\ıncilıga ıgırlık
vertbılırleı Bıınu simdıden goruvoıuz Bu
ga/Uı.kı \ı.nı ekleı \a\ınlıma\ ı basladılar Bu
\enı tkkı de \enı ekman ıstıhdanıını uerektırır
Gonul aızu edeı kı obuı alanlara da ııisana
\apılatak \ ıtıııml ırla pıomos\onun d<.\am
etni(.kk ol ın dtstı.gı sur<.sinto okıır
vavıiKilıkl ırı h ıKrLilıklerı nedenı\ k J ızeteleıe
bagl ııism A\ lar sonrı promos\on k ılktıgı zaman
gazeteleı bugunku tırıılarına \akın bır tıraıı
koıu\ ıbılsiııleı O takdırdc issızlık tchlıkesi
oııknıı Bu durumda arastırmaLi gazı.teı.ılıgın
venıden onem kazanmasi gertkır Butıııı bu
SON ledıklerım \ ıpılırsa gazete tıri|l ırı
Lkonomılerı saısaıak bıı oıanda dusıiKzkı
unıııdıınu \e dusuıiLesinıt asnorum
- Bundan sonra ııku\ uıular arasında, "Sıı
ya/tUnın \ırdıüı şıı tırun, uhurune kı\asla daha
ı\ı\dı." dı\e konıısulnıak verıne. "Şu «a/elenın •ju
haİKiı bııyuıı ne kadar (,arpıcı\dı." dı\ı
konusulnu\d başlana<.ak.
Gl REI I -Tıbıı Olnıus meslektasımız Lğur
Mumıu nıın ıdmı rahmetle anarak so\lemek
ıstıvorum Oııtın lıeı dızısı lıer \azısı ses
getırıvoiüu O turlu ses getııetek dızılere
vonelecekkrdır umıdınde\ım Bu tabıı orta
\adedebırı^ \m ı zaman \ar Bunıı
Napatdklarım umuvorunı Oku\ıiLU\a da bu
(.alı^malaıı ı\ı tanıtmak duvuınıak gcakıı
Bııgııne kadaı promosvoıı k ımpaınaları n.m
buvuk tanıtını lakamları vapıldı tele\ ı/\onl ırda
dıiMirııldu gazLt«.krdı.n manset uMuıukn \tiıldı
!>ımdı habeaılık v ı\ım.ılık ı<,ın vapıl ı*. ık bu
ıtılımlar \enı oku\ULU kazanmak iv,ın benzer
kampan\ ılar biv,ınıınde duMirulmalıdır
Okur bugune k ıd ır kupona kosullandırıldı
okurun be\nı \ ıkaııdı Bundan sonrı okur
haberın oiKiıııne \ nının onemıne
kosull.ındırılm ılıdıı \ıtık haberle \avınla
tanı^tırılm ılıdır ^ı.nı okurlar kazanmak it,ın
dagıtımda dı bırtakım vuıılıkkı \apmak gerekir
Bu ısın de u/m ınl ııı \ar () alana da vatınnı
\aparak okuuıuınun e\ının kapısim gazete
ula^tırac ık \onteını bulmak la/ım
Gazeteleı bırdı. aıastırnıa gLİisiırme valismaları
\apı\orlar O aıastırmalarm da gerı,ekten ı,ok
saulıklı olmısı jerekıı k ımııo\u arastırmaları bır
uzmanlık dalı tiu arı^tıınıal ırda gazeteı-ilenn
daha etkın olarık \eralmiM jerekır Okuı
ıı ıstımıal ırı \ ipılııkt_n \uıı ılgı alanlarını
s ıptamak uzere gazetecıkıden de
\ararlanilmalidir '»anı k ımu ara^tırmasi
uzmanl ırınm jazeteulık uzmanlarıvla bırhkte
(.alısmaları dogru olur Okurun gı.n,ck ılgı alanını
saptavabılmek i(,ın senı soru tormları
olu^turulmalıdır
Ben belkı ıvımser gorunuvorum ama ıvımser
olmak gerekir dı\e dusunuvorum Bılıvorsunuz
telev ız\onlar geldıgı zaman da endı^ese
kapılındı anıa bır se\ olmadı Şımdı
promos\onun gıdısı endı^e ıı\andm\or Ovle bıı
eııdıse\e kapılmanıak lazını Mutlaka bırı,ıkıs
volu bulunacaktır 7ateıı onun sıın ıllerı de
gorunu\or
- Nanı Minunda basının veriı \enne uturacağını mı
dusunu\orsuııu/'
Gl RELI - Otııraıak Sonunda hepımız memııun
oiacagız Basının guvtnılırlıgı sa\gınlıgı aıtacak
Gazetelerin Ktrıgmı de meslek ılkelerıne baglı
hale getırmek oncmiı (, esitlı nedenlerle kımı
zaman basının en azından ıhmalkar da\randıgı
gozlemlennor Gazeteleıde bırınu basamaktan
basın meslek ılkelerını uvgulasacak bıı kadronun
da istıhdamı gerekıı Bugune kadaı ııısan
enıegınden esirgenen kosııll ır saglannıahdır
Staıveı muhabııleı bellı bıı stattne bağlanmalı
bır sure (.alistırıldıkt ııı sonra kadro\a alınmalıdır
Gazı.teulk sos\al kıılturcl \aııları agırolan bır
meslektır Gazctetılık \apan genı,
arkadaslarımızın sos\al \e kulturel ıhlıva<,larım
karsılavacak tatmınkar bn,ımde \asamalarını
sagla\acak ucretkre ka\ u^maları gerekir Burada
tabıı en onenılı nokta venıden toplu sozk>nıelerm
havata geı,ırılmesi zorumludur Sendıkalar
\enıden dtvrese gırmelıdırleı Bugun Turkıve \e
duınada scndıkatilık anlavı^ı degı^tı rskısının
aksıne o \anlis u\gulamalardan kuıtulunmalıdıı
- Bu son gelışmelerden en ı,ok canları sıkılacak
olanlar ga/etekrdekı pronıos\on \etkılılerı olmalı.
dı\e dusunu\orunı. Sız ne dersını/.'
Gl RELI -ünların ısle\ lerı tabıı kı onenılı
oleude azalacak \ma Turk ııisanının pratık
zekasi her ısın kolavını tormuluıuı bulur dıvt de
bırdusunee \ardir Bızım promos\oiKU
arkada^larımız da butuıı bu \asal önlemlere
ragmcn vıne bır bosluk bulup promos\onları
sıırdurebılırler dı\e ıııuzıp bırdıışunı.e de aklım ı
gelnmor dcgıl Basın ozgurlugu ve demokrasi
avisından geii,ekten de gazeteler arasında haksız
rekabetin onlennKsi gerekir Promosvona
getirilen bu kuıallar haksız akabetı onledıgı
okude de basına v ırar saglavacaktır
- Bu durumda bır antı-tekel \asasının (,ıkarılması
da mı gundeme ^elı\or'
Gl RELI - Bov le bır vasanın çıkarılması
isvers.nlerııı dt khınedır Bugun bu kuralsizlık
n,ınde basın grupları bazı «.evıekr tırafından
adeta zan iltında tutuluvor "Tekelcıler. kendı
».ıkarları ıçın vapı\orlar." denıvor Bızdt. "Bu
tjrtısına goturur." dıvoruz Bunuz aman zaman
d ı joıduk Ozellıkk seı,ıni donemlerıııde bazı
ga7ctekı bellı doncmlemıde bazı gazeteler bellı
siv isi grubun v ı d ı ıktıd ıı ııı sav unuculugunu
vapaı o voııde kamuovtıııu vonlendırır tav ıılar
Kindc gorundukr O nedeıık bııııun tekekılıkten
kav ıı ıklanmadıgı lıer turlu sesin İKr turlu
gorıısun gııvence ıltında haksız rekabet
kosullarından etkılenniı-ksizın vavın vapabıldıgı
dagıtılabıldıgı her vea ulasabıldıgı vasal
guvente altında oldugu zaman bugun zan altında
tutulan elestırılen sermave grupları da bu
suı,lamalar buzanlardan kurtulmus olacaklardu
\nıa buzıp tahmınım geregıiKe antı-tekel
vasasının da delınebıleı.egı aklıma gelebılı\or
Dunvanın her verınde de oluvor zaten ^ıınede
bır kurallar sıstenıı kontır O kurallar n,ınde
olanagı okusunde denetım vapılır
Tanıamen ba^ıbos olmaktan kunulur O da bır
kazanımdır Basına tumuv le baktıgınız zaman da
varargetırır Ozetle antı-tıost vasasinı bır
sermave dusmanlığı olarak gormemek gerekıı
Sürecek
ÖRÜŞ I ALP4Y IL\\\4K Emekl, )ul
-g,<s
4/hcn
Yargıya yöneltilen baskı ve yargıcın göreviUlkemızın ne durumda bulundugunu
anlamak ıçın gunluk gazetelerı kısaca ın-
celemek^eterlıdır Butunkonular kurum-
lar hakkında bır duşunceye kanıya ko
laylıkla varılabılır
Sozundurdugu dondugu anlamınıyı-
tırdıgı bır noktayız Ne denılebılır soyle-
necek sozlenn ne gıbı bır yaran olabılır?
3 Temmuz 1996 gunlu Cumhurıyet te bır
başlık Baskı Altındaydık Sıvas dava-
sına bakan Devlet Guvenlık Mahkeme-
sı nde gorevlı olan ve adının açıklanma-
sını ıstemeyen bır askerı yargıç Dava-
ya bakan kurulun dâva suresmce çok
yonlu baskı altında tutuldugunu başkan
ve kendısı dahıl butun uyelere sanıkla-
ra ceza verılmemesı tahhye ya da bera-
at kararı alınması ıçın sık sık çeşıtlı ma
kamlardan telefonlargeldıgını 'açıklıyor
Haberı buyuk uzuntu ve şaşkınlıkla
okudum Sıvas olayına ve yargılamasına
değınecek degılım Konu halen Yargı-
tay dadır Yuksek Mahkeme gereken ka-
rarı verecektır Devlet Guvenlık Mahke-
melerı nde askerı yargıçlann gorevlendı-
rılmelerıne ılışkın anayasa ve yasa hu-
kumlerının ne denlı ısabetlı veya ısabet-
sız olduğu da ayrı bır tartışma konusu-
dur
Benı dehşete duşuren olay bır mah-
keme kuruluna Yargı'ama suresmce sık
sık çeşıtlı makamlardan telefonlar geldı-
gı ve cok yonlu baskı uygulandıgı ıddı
asıdır Buna olasılık dahı tanımak ıstemı-
yorum llgılılerın yetkılılerın derhal genıs
kapsamlı bır mceleme başlamalarını
baskı yapılmış ıse yasaları harekete ge-
çırmelennı yapılmamıs ıse baskınm soz
konusu bıle olmadıgmı en kısa surede
açıklamalannı bır yurttaş sıfatıyla ıstıyor
ve beklıyorum
Bunun gerceklesmesı olasılıgımn zayıf
oldugunu da bılıyorum Çunku uzunca
bır sure once yıne Cumhurıyet te okudu-
gum bır haberı anımsıyorum Kend 'erı
ne kısaca mafya denılen suç ceteler1
-
nın etkısız kılınabılmelerı ıçın bunlar hak-
kında Turk Ceza Yasası nın suç ışlemek
ıçın orgut olusturma sucjia ılışkın ve
agırcezalar ıçeren 313 uncu ma^desının
uygulanması ayırca bu davaların Devlet
Guvenlık Mahkemelerı nde gorulmesı
konusunda duşunceler onerıler ortaya
atılmıştı Gırışım gayet yerındeydı Turk
Ceza Yasası nın alındıgı Italyan Ceza Ya
sası nm aynı dogrultudakı 248 ıncı mad-
desı bu amaçla konulmuştur Bu gorus
ler uzerıne bazı Devlet Guvenlık Mahke
mesı gorevlılerının boyle bır durumda
mafya ıle ılışkılı sıyasetçıler tarafından
kendılenne baskı uygulanabılecegını bıl
dırdıklerı gazete habenne yansıdı Izleyen
gunlerde bır açıklama yayımlanmasım
bunun dışında kamuoyundan Bu nasıl
ıstır mafya sıyasetçılen nasıl etkıleyebı-
lır? Etkıleme gırışımlerıne yargıçlar ne
den tepkı gostermezler? turunden ses
ler yukselmesını boşuna bekledım Bu-
yuk çogunlugu herhalde bu ılışkılerden
uzak olan sıyasetçılerden de bır ses cık-
madı
Bılındıgı gıbı ozellıkle 1950 sonrasın
da sıyasal ıktıdarlar fırsat bulabıldıklerın
de dogrudan veya dolaylı vollarla yargı
uzerınde zaman zaman etkılı olmaya ça
lışmışlardır Ancak yargıçlar buna buyuk
oleude yanıt vermışler ve \ argınm saygın
lıgını ozenle korumasını bılmıslerdır Ko
nunun can alıcı yerı burasıdır Bır yargıç
baskı karsısında gereken tepkıyı derhal
gostermez ve tavrını kesın bıçımde orta-
ya koymazsa yenı baskılara ortam hazır-
lar
llgınçtır uzun yıllar gorev yaptıgım as-
kerı yargıda sıkıyonetım donemlerı de
dahıl olmak uzere baskı bır yana etkı
leme gırışımlerıne bıle ender rastıadıgımı
soyleyebılırım Şımdı gecmıştekı bazı uy
gulamalar dolayısıyla bazı komutanların
ve yargıçlann adları hatıra gelebılır On-
lar ıstısnadır efendım asıl sorumlular da
buna yol açan askerı yargıçlardır Yasa-
lara hukuka ters duşen bır bolum tasar-
rufun ıse nezdmde askerı mahkeme ku-
rulu olan komutanla bır ılgısı yoktur Ka-
rarlarının sorumlulugu tamamen o yar
gıçlara aıttır Son derece az sayıda komu-
tan yargıyı etkılemeyı dusunebılır Onlar
da nasıl bır tepkı goreceklerını çok lyı bı-
lırler bılmıslerdır Nezdmde askerı mah-
keme kurulu olan komutanların tamamı
na yakın bolumu hukuka askerı yargıya
buyuk bır ıçtenlıkle ınanmıs guvenmış
ve verılen kararlan saygı ıle karşılamışlar-
dır Bunu belırtmek bızler ıcın bır vıcdan
borcudur Bu noktada yargınınve yargı-
cın bagımsızlıgını saglamanın bırıncıl ko-
şul oldugu yargı ve yargıç bagımsızlığın
dakı eksıklerın adaletın lyı bır bıçımde
gercekleşmesını engelleyecegı soylene-
bılır Dogrudur Yargı ve yargıç bagımsız-
lıgı olmadan adalet dagıtmanın guçlugu
açıktır Ancak unutulmamalıdır kı ıdeal
olçulerde bağımsızlık var oldugunda da
adalet ınsan elıyle yargıç tarafından ger-
çekleştınlebılecektır O halde aynı olçu-
de onem taşıyan koşul yargıcın Mecel-
le dekı guzel tanıma konu olan Hakım
(bılge bılgılı) fehım (anlayış sezgı sahı-
bı) mustakım (durust dogru) emın (gu-
venılır) mekın (agırbaşlı vakur onurlu) ve
metm (dayanıklı yureklı) nıtelıklenne sa-
hıp bulunmasıdır Bu nedenle bıryargıç
pek ender de olsa baskıya yeltenen bır
kışıyle boyle bır davranışla karşılaştığın-
da o kışıye sayı ıle kendısıne gelmesı-
nı usuluveerkanıyla bıldırır bıldırmek
zorundadır Bunu yapmayanların yapa-
rnayanların adalet orgutu ıçınde yer al
maya hakları yoktur
Hukukun ustunlugunu yargının say-
gınlıgını yurttaşın adalete duymak zo-
runda oldugu guvenı korumanın bellı
başlıçaresıbudur Gerısı lafuguzaf tan
ıbarettır
ANKARA NOTLARI
MUSTAFA EK3IEKÇİ
Yılmaz Güney'in Son Günleri...
Yılmaz Guney ın eşı Fatoş Guney le konuşuyoruz
Konuşmamızın sonuna dogru sordum
- Yılmaz Guney ın sayrılıgı ne zaman bellı oldu?
- Şımdı Mustafa abı bu çok onemlı Bana Pans te
amelıyatını yapan doktor Ikı yıl once başlamış1
' de-
dı
- Sız sayrılıgmı bılmıyor musunuz'?
Yılmaz o zaman Turkıye de hapıshanede'
- Nerede hangı hapıshanede?
- Nerede soyleyeyım sana Izmıt Cezaevı nde ora-
dan Sagmalcılar Cezaevı nde o kadar hasta durumu
kotu kı Yılmaz kolay kolay hastayım dıyen bırı de-
gıl ustelık ben bılıyorum Çokkotuyum1
dıyor Izmıt
Devlet Hastanesı ne çıkıyor Haydarpaşa Hastane-
sı nde haftalarca kalıyor Sagmalcılar Hastanesı nde
gunlerce kalıyor Incelemeleryapılıyor fakat hıçbırso-
nuçyok1
Senşusun demıyorlar ya kasıtlı olarak ya-
hut da teşhıs koyamıyorlar Nasıl konulamıyor^ Yanı
bu kadar şıkayetı olan bır ınsana haftalarca aylarca,
çeşıtlı devlet hastanelerınde yapılan ıncelemeler so-
nucu nasıl Sen şusun dıye teşhıs koyamıyorlar^
Çunku amelıyatını yapan doktor -Fransa nın en lyı 2-
3 cerrahından bırı- bana ıkı yıl once dıyor Ikı yıl on-
ce bız Turkıye deyız ve bunları yaşıyoruz1
- Ne kanserıydı akcıger kanserı m ı '
- Hayır efendım mıde Mıdenın tumunu aldılar*
- Yarısını alsalar yaşardı1
- Tabıı tabıı on yıl yaşayanları gordum ben erken
tanıyla (teşhısle) Adam mıde kanserı, on yıldır yaşı-.
yordu adam v
Içkı ıçıyor muydu7
- Hayır ne ıçkısı? Zaten on yıldır hapıshanede ıç-
kıyı nerede buluyor Mustafa abı9
Sıgara hıç ıçmez gı-
bı bır şey Yanı tamamen sıkıntılardan stresten ko-
tu beslenmeden cezaevı kosullarından baskılardan
şunlardan bunlardan Boyle bır şey çıktı1
Aılede de
yok yanı
Yılmaz Guney olduruldu -demek daha doğru1
Yanı ben oyle dıyorum Bır de Yılmaz a suıkastgı-
rışımı var belkı sen de duymuşsundur Izmıt Ceza-
evı nde bır adam resmen onu oldurmek uzere uzerı-
ne gelıyor bunu yakalıyorlar adam ıtıraf edıyor Boy-
le bır olay da var Senı yok etme ışı bana verıldı1
Bı-
rılerı verdı dıyor Ve olay kapatılıyor Izmıt Ceza-
evı nde sanıyorum 1978 79fılandır Yılmaz her zaman
hapıshanelerde tedbırlı gezmıştır tedbırlı yaşamıştır
Ornegın sana şunu soyleyeyım Yılmaz ın cezaevın-
de her zaman sılahı vardı Onun ıçın herhangı bır gı-
rışım Yılmaz a zordu Sonra Yılmaz ın hapıshanede
çevresı olurdu onu koruyan ınsanlar olurdu sureklı
uyanık ınsanlar olurdu çevresınde Onun ıçın Yılmaz ı
hapıshanede yok edemedıler ama bu hastalık Ben
dıyorum kı bır şey de demıyorum kafamda bır soru
ışaretı var Bır şey deyıp spekulasyon yaratmak ıste-
mıyorum ama kafamda bır kuşku var
- Belkı şımdı yaşayacaktı Yılmaz Guney
1
- Kesın kesın En azından bır beş yıl kazanırdı beş
yılda da çok şey yapardı Ve onu soyluyordu zaten
An bır on yıl daha yaşayabılsem
1
dıyordu Bunlar ın-
sanı oldurur
1
- Fransa da sağınlar soyledıler mı Yılmaz a sayrılı-
ğını'
- Kendılenne soylememelerını ben tembıh ettım
Amelıyatını yapan doktor bana ılk açıkladıgı zaman
Çok az bır omru var
1
Bır yıl ya yaşar ya yaşamaz
1
"
dedı Dedım kı Çok guçlu bır kışılıgı var fakat kesın-
lıkle boyle bır şey soylemeyın Boyle bır şey ınsanın
yuzune karşı soylenmez Yanı ben soylenmemesın-
den yanayım Çunku profesor Sız ne duşunuyor-
sunuz dıyesordu bana Soyleyehmmı nasıl algılar'?"
dıye Amerıka da olsa yuzune hemen soyluyorlar,
hakkıdır dıye Profesor sorunca Çok guçludur ta-
bıı kaldırabılır boyle bır şeyı ondan hıç kuşkum yok
Ama soylenmesme kesınlıke karşıyım Hıç kımse bı-
lemez sız de bılemezsınız bır yıl mı yaşar on yıl mı
yaşar' Koskoca profesore çok ayıp oldu ama Nı-
tekım onun dedıgı çıktı tabıı
Butun mıdeyı mı aldılardı'
- Butun mıdeyı aldılar Onu da soylemeyın yarısı-
nı aldık deyın dedım Butun mıdeyı aldı bagırsaga
bagladı Sureklı kılo kaybı başladı yaşamadı Yaşa-
mazmış zaten mıdesı alınınca Sınır uçlanna geçmış
hastalık gecıkmeden oturu
Yıyecek fılan verıyorlar mıydı'
- Tabıı tabıı canım Her şeyı yıyebılırsın
1
dıyorlar-
dı Ama ne yıyordu kı Kuş gıbı şoyle bır şey yıyordu
Anında tuvalete' Oldugu gıbı gıdıyordu
- Bır vasıyetı fılan oldu mu'
- Fırsat olmadı kı Ha vasıyetı şey oldu onu ben
soyledım ya olay oldu Evren e mektup yazmak ıste-
dı>
Onun bır halk duşmanı oldugunu soylemek ıstıyo-
rum dedı Bana Bır kagıt kalem al Fatoş dedı ben
de o ara çıldırmışım zaten doktorlar hep arkamdan
dıyorlarmış kı Hanımı tedavıye goturun Doktorlar
Son gunlerını yaşıyor
1
dıyorlardı Ben dıyordum kı
Bu doktorları kendı elımle oldurecegım Bogacagım
bu adamları nasıl boyle bır şey soyluyorlar' Nereden
bılıyorlar' O gun Bır kagıt kalem al cıgenm
1
" dedı,
"Neyapacagız dıye sordum Evren e mektup yaza-
cagız1
Nedıyeceksın' Onun bır halk duşmanı ol-
dugunu soyleyecegım1
dedı
- Yayımlanmadı bunlar degıl mı'
Yayımlanmadı Amaaan Yılmaz
1
fılan dedım, ış-
te oyle bır şeyler soyledım ve yazmadım1
BULMACA
SOLDANSAGA
1/ Anadolu nun
bazı voreleıınde 1
tatarcık bot-egıne 2
verılen ad 2/kuru
soguk Gemının 3
vurumesine hız- .
ıtıetedendırek se-
ren ıp ve velken 5
takımı Vkadınlar
hjnıamında hız
ımt eden \e mus
tenlerıvıkavanka-
dın ^laslı kouı
ıhtıvar 4/ 'ı ukse-
kokul >/ Asibova
sı \lotorlu tı^ıtların te
kerleklerını tuttuımaktı -j
kullanıl ın somun 6/ Adlj-
11 sitat vapmıkta kullını
lanbırvapımekı katı^ık- 3
sız Gune\ Atrıka C ıını 4
hunvetı nınplaka ısaretı 7/ g
Sınır nısanı Dogu karı
denız voıesıne ozgu bır °
teknecınsı 8/kut,ukerkek 7
kardes hpon lırık drınıı 3
9/\1oiîolıstan 111 biskentı q
MKARIDAN ASAĞI-
I/Aıgodı ahnıak bon kıniM. anlanıında kullaııılan soz-
Liık 2/ Av ııı, ıv 1 SI ıv ılt ıbe vı. v ızisi 3ı Asv ıdabıı ulke
Maksını Gorkı'nın bır ronı ıııı 4/^ıvecek besın >abanı.|
hav\ ın b ııın ıgı V Fis ın bışkentı 6/ kaKıvumıın sımge-
si L ı, k ıtlı bıı balık mı 7' Muzıkte bır ıkor olusturan se-
sleıınbııbırı ıık isindınt, ılınnıası Bırnoktanınsevilenbır
kaısılastımı 1 VU/LVMK _OK vııksdtisi 8/luılu lenkte t,ı*-
ı,ekleı 11,111 bıı siis bıtkisi 9/Gemı tekııesının su ivinde kar-
I ııı bolunıu Tunıoı î