Katalog

23 AĞUSTOS 1996 CUMA • • • • CUMHURİYET SAYFA HABERLERIN DEVAMI 19 Istarıbul Earne Çanakkale Kocaelı Iznır Mamsa Aydın Denızlı A A A A A A A A 21 29 29 29 32 33 35 33 SaTssı>n PB 28 Mersın 32 Trabzon PB 26 Dıyarbakır A 37 Gıresın PB 26 Şanlıurfa A 38 Arnara A 27 Mardın A 36 Ko-ı/a A 29 Sıırt A 36 Eskışehır A 27 Hakkârı Sı\as 30 Zongulda* A 26 Arralya 26 Van 32 Kars 30 PB 32 Yurdun kuzey- doğu kesımlerı parçalı bulutlu, Londra" otekı yerler az p a n s Y 28 Atına 32 bulutlu ve açık ROma Y 27 Mılano PB 30 PB 30 Oslo 29 geçecek Ruz- Berlın Y 28 Helsınkı A 28 gârguneyveba- Amsterdam Y 22 Stockholm A 30 tı yonlerden hafıf MJdH olarak esecek sofya A 30 Belgrad 29 Hava sıcaklıgı bı- Bruksel raz artacak A 25 Vıyana PB 29 24 Bonn Y 27 Budapeşte PB 30 Munıh 26 Moskova A 28 Aşkabat 37 Almatı 29 Taşkent 35 Baku 34 Bışkek 31 Tıflıs Y 32 Kahıre 35 Şam 34 Pa/çal bulutlu S J L Cok bulutlu ı Yagnurlu G U N D E M Ml ST4FA BALBAY • Baştamfı 1. Sayfudu landan korkmayacak bır yurek O kadar . Bu hamleyı okullara dataşımalı Hoca ternel at At hoca at Hoca su dağıt Dağıt hoca dağıt Asya'dakı demeç hamlelerınden sonra, sıra Orta- dogu yu sdandırmaya geldı Bu konuda yapılan de- ğerlendır-neler, hem Turkıye'nın bugune dek ızledı- ğı polıtıkayla çelışıyor hem gerçeklerle 21 yuzyıla, ulkemızın gereksınımlerıne ve kaynak- lanna baktığımızda suyun sulandırmaya gelmeyecek kadar cıddı bır konu olduğu, su kaybının, toprak kay- bı kadar cıddı sonuçlar doğurabıleceğı gorulecektır KaynaMarımızdan başlayalım Turkıye nerkesın sandığı gıbı su zengını bır ulke degıl Uluslararası alanda, bır ulkeye "su zengını" denebılmesı ıçın, yılda kışı başına on bın metrekup su duşmesı gerekıyor Turkıye ıçın bu rakam, butun kaynaklar dıkkate alındıgınca 3200 metrekup. Kullanılabılır kaynaklar dıkkate aırdığında ıse 1800 metrekup Yıllık topîam su potansıyelımız 197 mılyar metre- kup Bunur ancak 110 mılyar metrekubunden yarar- lanabılıyoruz Surıye v e Irak'ın nufuslan Turkıye'den çok daha du- şuk oldugu ıçın bu ulkelerde kışı başına duşen su dahafazla Mıktarkonusundaçeşıtlı rakamlarvar a- maozellıkle Irak'ın kışı başına duzensuoranının Tur- kıye'den yuksek olduğu kesın Ulkemızde toplam 26 su havzası bulunuyor. En buyuk dılım Dıcle ıle Fırat ın Bu ıkı nehır, toplam su kaynaklarıntn yuzde 28'ı Irak su gereksınımını tamamen Dıcle ve Fırat'tan sağlıyor Surıye de yaklaşık yuzde 60-70 oranında Fı- rat ı kullanıvor Bu tablo gosterıyor kı onumuzdekı donem uç ul- ke de mılım odun vermeye yanaşmadan Dıcle ve Fı- rat tan olabıldığmce daha fazla su almaya çalışacak Sınır aşan sular sadece bızım değıl, tum dunyanın sorunu Bu konuda, tum ulkelerın altına ımza atabı- leceğı uluslararası bır hukuk metnının oluştugu soy- lenemez Turkıye nın polıtıkası, Surıye ve Irak'a gereksınım kadar "tahsıs"\e bulunmak Ama yazılı bır metnın al- tına ımza atmamak Surıye ıse ısrarla "anlaşma" ısttyor. Enerjı ve Tatlı Kaynaklar Bakanı Recai Kutan, on- cekı gun gazetecılere yaptığı değerlendırmede Su- rıye ve Irak'a yenı bır onerıde bulunmaya hazırlandık- larını soyledı Kutan suyun "taksımınden" soz ettı Oysa Turkıye nın polıtıkası "taksım" değıl, "tahsıs" uzerıne Kutan, hızını alamayıp Manavgat suyunu da pazar- ladı "Bız en çok para verene suyu venrız. Kımseye fı- yat da onermedık Israıl metrekube 25 sent verıyor. Bu çok duşuk, kabul etmedık " Oysa Cumhurbaşkanı Demirel'ın mart ayındakı Israıl gezısınde suyun metrekubu ıçın bır dolar one- rılmıştı Anlaşılan RR ıçerıde gorduğumuz adıl duzenınden sonra dışarıda da adıl dıploması uyguluyor Mısır'a dikkat... Anlaşılan olmayan kaynaklardan gelmesı planla- nan mılyarlarca dolar gıbı elımızdekı kıt kaynak su- dan da yıne mılyarlar "gelecek" Turkıye nın bu konuda atacağı yanlış bır adım, ge- rı donuşu olanaksız sonuçlar doğurabılır Zıra su, top- rak gıbı oldu Burada goz onunde tutulması gereken bır durum daha var Ne zaman Fırat ve Dıcle'nın suları gunde- me gelse Mısır boynunu uzatıp bakıyor Neden? Çunku onun da Nıl'ın paylaşımı sorunu var Dokuz ulkenın topraklarından geçerek Akdenız e ulaşan Nıl'ın su potansıyelı yaklaşık olarak Dıcle ve Fırat'ın toplamı kadar Yılda 84 mılyar metrekup 1959 yılın- dakı anlaşmaya gore, bunun 55 mılyarını Mısır, 18 5 mılyarım Sudan kullanıyor Nıl'ın tam yuzde 72'sıne kaynaklık eden Etıyopya ıse hıç su kullanamıyor An- laşmaya gore açlığın pençesındekı Etıyopya'nın Nıl sularında kayba neden olacak bır yatırım yapması ya- sak Nıl Etıyopya da doğuyor Mısır'da doğuruyor Suyla ılgılı genel rakamları tamamlayalım Dunya- nın uçte ıkısı su Ama su kaynaklarının yuzde 97'sı tuzlu Yuzde 3'luk tatlı su kaynaklarının ancak yuz- de bın kullanılabılır durumda Asya'dakı "uyanış" gezısınden donen hoca, ger- çekten uyandıysa Manavgat suyunda elını yuzunu yıkasın lyıceduşunsun Sudağıtmak vaatdağıtma- ya benzemez Karl > Sulu kar Gok gurultulu Yurldışına paravan kredi• Baştarafı 1. Sayfada zı fınans kurumlan aracıhğıy la top- lam 28 mılvon 650 bın dolar (yak- laşık 2 5 tnlyon lıra) ka>nak aktanl- dığına ışaret edıldı Cumnurivet'ın ortaya çıkardığı Malıye raporunda Hazıne Muste- şarlığfndan sorumlu De\let Baka- nı Soylemez'ın. Genel Mudurlu- ğu nuyaptığı Dışbank'ta. donemın > onetım Kurulu uyelerıyle bırhkte sergıledığı skandallar zıncın aynn- tılı olarak ortaya kondu 1879 yılından berı suregelen ku- rumsal geleneklenyle devletın en koklu denetım organı olan Malıye Teftış Kurulu'nun raporunda. Sov- lemez yonetımindekt Dışbank ın Lapıs Holdıng'den gerı alınarak ha- len bağlı bulunduğu Doğan Gru- bu'na satılmadan once "iflasnokta- sına" getınldığı. şu ıfadelerle açık- landı - Lapıs Grubu fırmalarının do- nuklaşmış kredılerıne >urutulen \e 1994 ıtıbarı>la 645 mılyar lıra ola- rak hesaplanan reeskont faız gelırı dıkkatealınmadığında. Dışbank'ın soz konusu donemde kâr değıl. ger- çekte zarar ettığı gorulecektır Bu tutara(Lapıs'eaıt)T\T Bank'aak- tarılan ve soz konusu bankanın tas- tı\e kapsamına alınmı% olma\i ne- denı> le zarar mahıvetınde olan > ak- la^ık 62 6 mıl>on dolarlık depo da- hıl değıldır Soz konusu bu tutar da dıkkate alındığında. banka ozkav- naklannın tamamıvla kavbedıldığı anlaşılacaktır - Açık pozısvon uygulamasi ne- denıyle maruz kalınan \e do\ ız kur- lanndakı anı yukselmelersonucun- da onemlı mıktarlara ulas,an kambı- > o zararlannın etkısıv le Dışbank'ın malı bunvesı zayıflama surecıne gır- mış. Lapıs Grubu'na dahıl fırmala- rın almış oldukları kredılerı gen odenıemelerı ve Lapıs'e aıt T^ T Bank ın tasfıve kapsamına alınma- sıvlabırlıktesureçhızlanmıijtır Ma- lı \apıda mevdana gelen bu gelış- meler sonucunda. banka ozkav nak- lannı tamamen v ıtırmı> ve ıflas nok- tasına gelmı^tır Yurtdışına aktanm Rdporda Dışbank kavnaklarının Genel Mudur L,tuk So\lemez ve > onetım kurukı Ba^kanı Bulend Ener'ın talımatlarıvla vurtdış.ında- kı banka ve fınans kurumlan uze- rınden de Lapıs Holdıng kuruluşla- rına aktarıldığı belırtılırken "fıdu- eiar> agreement" v e "rehin-temlik" senedı kapsamında >apılan bu "de- po" ıs,lem!en ıçın kullanılan vurtdı- şı kurulu^larve rakamlar şovle ve- nldı "\ndreandCieS\-18mihon 650 bin dolar; Handelfinanz CCF Bank - 6 milvon dolar: Conıpagnie Financiere de Camonda - 4 nıilvon dolar; Toplam - 28 nıilvon 650 bin dolar." Raporda soz konusu depo ı^lem- lerı ıçın Dışbank ıle "\ndreandCie SA" adlı fınans kurumu arasında "fiducian agreement" olarak ad- landırılan ve karşılıklı guven esası- na dav anan bır sozle^me ımzalandı- ğı kavdedılerek bu çerçeve anlaşma konusunda şu bılgılervenldı "Dışbank. riskT tamamen kcndi- sine ait olmak uzere \abancı banka ve kurumlara vadeli depolar >apıl- nıası için \ndre and Cie S \ adlı fı- nans kurumuna talimat \erebilmek- te\e\atırım\apılankuruluşunher- hangi bir şekilde v atırılan tutarı ge- ri odememesi durumunda Dış- bank'ın kendi nam \e hesabına tah- silat \apmak zorunda olduğu ve Andre and Cie SVnın bu konuda hiçbir \ukumluluk altında olmava- cağı belirtilmektedir. Bankaca v urt- dışında bulunan finans kurumuna depo edilen tutarlar. banka >oneti- cilerinin talimatlannda belirtilen ki- şi ve kuruluşlara plase edilebilecek \e sözleşmegereği vatırımın tum ris- ki Dışbank'a ait olacaktir." "Bu vontemle banka. \urtdışın- da >apmış olduğu depoları istediği kişi vefirnıavakullandırma imkânı- nakavuşmuşvebu depoları vurtdı- şı bankalar hesabında gostererek, Bankalar Kanunu'nun kredilendir- meve ilişkin sınıriandınnalarından da kurtulmavı amaçlamıştır. Bu iş- lemde. nezdinde depo hesabı açılan v urtdışı banka ve flnans kurumu sa- dece aracılık gorevini >uklenmiş ve karşılığında belli bir komisvon al- mıştır." Vialıve Tertiş Kurulu raporunda Sovlemez vonetımındekı Dış- bank'ın yurtdışı uzerınden Lapıs Holdıng kuruluşlanna para aktar- ması konusunda. daha sonra ozetle >u bılgılere >er verıldı - \ndre and Cie S \ nezdinde açı- lan toplam 18 mılvon 650 bın dolar- lık (\aklaşık 1 tnlvon 600 mıl\ar lı- ra) depo hesabı Dışbank'ın eskı Yonetım Kurulu Ba^kanı Bulend Ener'ın 30 Kasım 1993 ve 16 \n- lık 1993 tanhlı ozel vazılı talımat- ları ıle Zunh'te kurulu bulunan "İn- terLapis"adlı fırmavaaktanlmışve bu ışleme aracılık eden Andre and Cie SA'va 35 bın dolar komısvon odenmıştır Para\an şirkete kredi - Isvıçre nın Cenevre kentınde kurulu bulunan Handel fınanzCCF Bank nezdinde açılan 6 mılvon do- larlık (vaklaşık 520 mılvar lıra) bır depo hesabı da, \ onetım kurulu BaşkanıEnerve Genel Mudur Sov- lemez tarafından 15 Aralık 1993 ta- nhınde tmzalanan bır "rehin vetem- liksözleşmesi"ıle "\\estechCement Ltd. Nassau" adlı bır kuruluşa ak- tarılnııştır Dışbank vonetıcılerı ta- rafından mufettı^lığımıze verılen bılgıve gore, Bahamalar"da kurulu bulunan \Vestech Cement Ltd. La- pıs Grubu'nun ~para\an" bır şırke- tı olup herhangı bır tıcarı faalıvetı bulunmamaktadır - Banka Yonetım Kurulu'nun 16 \ralık 1993 gun ve 2864 sayılı ka- ran ıle "Compagnie Financiere de Camonda" unvanlı fınan^ kurumu- na açılan 4 mılvon dolar (vaklaşık 350 mıl\ar lıra) tutarındakı kredı ıse Lapıs Hedıvelık Eşva Tıcaret ve Sanayı \ Ş "ve aktanlmıştır - Yurtdışında bulunan tınans ku- rumlan araulığıvla Lapıs fırmala- rına aktanlan bu depo ve kredıler vadesinde odenmemış. Dı^bank'ın Turkıve Iş Bankası'nca gen alınma- sı sırasında duzenlenen borç-kon- solıdas>on sozleşmesıvle bu tutar- lar Lapıs Grubu risklenne dahıl edı- lerek Lapıs Holdıng tarafından ust- lenılmıştır - \apılan tespıtler çerçevesınde. Turk Dış Tıcaret Bankası A Ş "nın soz konusu kavnak aktarma (Lapıs grubunavenlen 158 mılvon 161 bın >2 dolar-vaklaşık 13 trılvon 600 mılv/ar lıra) ışlemlerının vapıldığı siradakı Genel Muduru H Ltuk Sovlemez ıle ^ onetım Kurulu Baş- kan ve uvelerının. banka kavnakla- rını Lapıs Holdıng \ Ş'\e aıt fır- malara aktarmak suretıv le fırma or- taklannın menfaatına kullandırdık- lan bu suretle a>nı zamanlarda ve avnı kasıt altında "hizmetsebebi\le enınivetisuiistimar suçunu ışledık- len bu nedenle her fııl ıçın Turk Cezakanunu"nun508 maddeside- laletıvle510 maddesı uyanncatec- zıvelerının gerektıöı kanaatıne va- nlmıştır Gensoru hazırhğıANKARA (Cunıhurıvet Burosu) - •\NAP, hakkındakı usulsuzluk ıddı- alan MalıyeTeftiş Kurulu taratından belgelenen ve gazetemızde vavımla- nan Hazıne'den sorumlu Devlet Ba- kanı DYP'lı LfiıkSo\lemez"ın Mıfa- sını ıstedı ANAP Genel Ba^kan Yardımcısı Nılma/Karakovunlu Hazıne'nıntes- 1 ım edı lemey eceğını \ urguladığı Sov - lemez'ın Malıve mufettışlerını suç- lamasına tepkı gostererek "Mali\e Teftiş Kurulu. dunvanınen savgın ku- ruluşlarından biri" dedı CHPvone- tımının hakkında gensoru onergesı vereceğını açıkladığı Sovlemez'ı partısı DYP de savunamadı \1\\P Genel Başkan \ardımcisi Karakovunlu dun duzenledığı basın toplantisinda soruları vanıtlarken hakkında bu kadar volsuzluk ıddıa>ı ^aıbe bulunan bırıne Hazıne nın tes- lım edılemeyeceğını belırterek sovle dedı "Bov le bir şev olamaz. Bir bakanın Dışbank'tan Lapis grubuna trihon- larca liralık usulsuz kredi aktardığı tespit edilivor. Bir gazete bunu man- şetten verijor ve bakan hâlâ gorev inin başında duruyor. Lstelik bu bakan. hiç sıkılmadan Malive Teftiş Kuru- lu'nu vetkisinı aşmakla ıtham edivor. Htıkumetin RP'li Malive Bakanı Ab- dullatıt ^>enerisesırf hukumet bozul- nıasın dive ağzinı açmıyor. Ovsa. Ma- live Teftiş Kurulu dunvanın en guçlu. en sav »m. en koklu v e en disiplinli ku- ruluşlarından biridir. Bu olav. Turki- >e"nın ne kadarcıddıvt'tsiz.ehlivetsiz ve sorumsu/ elkr tarafından yonetil- diğini bir kez daha boylece ortaya çı- kardı." CHP Genel Sekreter \ardımcısı EşrefErdemde dun duzenledığı ba- MII toplantisinda TBMM açıhnca Sovlemez hakkında gensoru onerge- sı vereceklerınıbıldırdı Erdem "Sa- dece Ufuk Soy lemez demek işi darah- mak olur. CHP'nin temel odevlerin- den biri sıvasetı tıcaretten arındır- maktır. Kinı olursa olsun. her turlu yolsuzluğun uzerine inatla gidilmeli- dir. Çiller'i Erbakan'a mahküm eden. \ uce Divanyolunda bekleyenyolsuz- luk dosyalandır. Bi/im hedefimiz sa- dece Soy lemez değil" dıve konu^tu D\ P Genel Başkan \'ardımcısı Ha- san Ekinci ıse dunku basın toplanti- sinda gazetecılerınSovlemez ınıstı- fasının istendığını anınisatması uze- rıne "Bunlar olur siyasette. Her soy- lenen. her v azılana baknıamak la/ım. Birsomnyok* la vetındı açıklamasını vapınak- Söylemez kızgın Hakkındakı usulsuzluk raporunu yanıt hakkı tanıvarak yayımlayan Cumhurıyet"e tepkı gosteren Ufuk Sov lemez gazetecılerın soruları uze- rıne şunlan sos ledı "Dışbank ve La- pis Holding ozel kuruluşlardır. Bun- ların Hazine ve Devlet Bakanlığı ile hiçbir ilgisi yoktur. Siyasette insanlar birbirlerine sık sık çanıur atarlar. Fa- kat Cumhuriyet buna niye alet oldu. anlavamadım. Herhalde Cumhuri- yet'in tiraj kay bı var." Sovlemez dun vaptığı vazılı açık- lamada da gazetemızde oncekı gun vavımlanandemecındekııddıalarıvı- neledı ve Malıve Tettış Kurulu nu suçladı Dışbank Genel Mudurluğu sırasında tamamı 11 tnlvon 600 mıl- yar lıray a ulaşan kredılerın "teminat- sız"verıldığını.bazı hrmalaraozser- mayesının yaklaşık 400 katı tutarın- da kredı açıldığını ve hıçbırının gen donmedığını valanlavamayan Soy le- mez. vargılanmasinı ısteyen Malıve Teftiş Kurulu nu suçlarken raporu yazan mufettışienn "politik" amaçlı yorumlaryaptıklannıönesurdu Ma- lıve mufettı^lerının Cumhurıvet tede bulunan gore\lendırme yazılarında herhangı bır sınırlama olmama^ına kar^ın. vetkılerını aştıklarını ıddıa e- den Sovlemez. Dı>bankGenel Mudu- ru ıken kendısını uyaran Hazıne Mus- te^arlığı'nın II Nısan 1994 tanhlı va- zısını dıkkatlerden saklamaya çalı^tı Soy lemez. Hazıne'nın uyan yaz\Mnı da vayımlayacak olan Cumhurıvet'ı eleştırırken Hazıne Musteşarlığı nın kendısını savunduğunu one surdu Dışbank'ın açıklaması Dı^bank gazetemızın dunku sa\ı- sındaveralan "Soylemez'etrilyonluk suçlama" ba^lıklı haberle ılgılı olarak bıraçıklamayaptı Genel Mudur Ka- an Cesur \ e Genel Mudur Yardımcı- sı NeşeOkakin ımzasıyla gazetemı- zegonderılen vazılı açıklamada ^ov- le denıldı "Lapis Grubu'na 1993 Bankalar Kanunu'na uygun olarak açılan kre- diler 1994 yılında bankanu/ ile Lapis Grubu arasında yapılan goruşmeler sonucu teminata bağlanarak konsoli- de edilmiş olup. Lapıs Grubu konso- lidasvon anlaşmalanndan doğan yu- kumluluklerini muntazaman yerine getirmektedir." Dışbank eritildi\MvlAR.\ (Cumhuriyet Burosu)- Malıve Teftiş Ku- rulu. Dışbank'ta yaklaşık 13 trılyon 600 mılyar lıra usul- suz kredı dağıtarak "emni- Kültür BakaıılığTııa dini yayınlar DlRD\NE KOCAOĞLL \NK\R\ - Kultur Bakanı İsmail Kah- raman \\^P'lı AgâhOktay Guner ın3 5 av lık bakanlığı donemınde. "eski ve nadir eserler" kapsamında 4 mılyar 710 mılvon liralık kıtap alındığını bıldırdı Kahra- man" ın v erdığı bılgıve gore. Kultur Bakan- lığı'nın. aynı donemde vurtdışından alma- y ı kararlaştırdığı kıtaplar arasında. eskı Ge- nelkurmay Başkanı veD\ P KılısMılletve- kılı Doğan Gureş'ın Ingılızce bır kıtabı da yeraldı Kultur Bakanı Kahraman DSP Izmır Mılletvekıh Hakan Tartan'ın yazılı soru onergesını vanıtlarken son 10 yılda 130 mılyar 5^7 mılvon lıraya 2 mılvon 234 bın 497 *adet kıtap alındığını bıldırdı Bakan Kahraman 1996 butçesme kıtap alımı vebdMtnı ıçın 319 mılyar lOOmılyon lıra odenek ay rıldığını soy ledı Kdhraman ın verdığı bılgıve gore. Gu- ner'ın bakanlığı donemınde Değerlendırme Komısvonu taratından sdtın alınmasina ka- rar verılen "eski ve nadir eserler" kapsamın- dakı çosuı ely azındsi kıtaplann bazıları şoy - le Şahın Kıtabevınden Nakijibendıyye. Rı- sale-ı Iman (Cafer'ı sadık ve 12 Imam n- salesi) Mevlıt (Kara \aız) Feteva (\elı Efendı) Hıkave-ı \akı-dı (Ebu Abdullah Muhammedl Netıcetui Feteva (Seyvıd 4hmed). Alı El-Karı Hızbul Azam Duası (Seyvıd Hatız Mehmet Hamdı) 16 yuzyıl Kuran ı- Kerım, 1231 tanhlı Kuran'ı-Ke- nm Havas-ı Kuran (Tılsım Mecmuası). Ta- rıhu"l Kuveyi-\1 (Hadıs) Mesaıl-ı Fıkhıy- ye (Ustenabı Mehmet Efendı) Guner donemınde ayrıca. "Ortadoğu VI- deo İşletmeleri A.Ş"den 300 mılyon liralık toplam 50 adet kıtap alınması da kararlaş- tınldı Kultur Bakanı Agâh Oktay Guner done- mınde. Değerlendırme Komisyonu"nun sa- tın almay ı kararlaştırdığı kıtaplar arasında eskı Genelkurmay Başkanı D\ P Kılis mıl- letvekıh Doğan Gureş'ın yurtdışında bası- lanTurkıye'nınaskerı stratejısı ıle ılgılı In- gılızce bır kıtabı ıle <\BD eskı ^nkara Bu- yukelçısı Morton Abramovvitz'm "Ozal Sonrası Tiirkiye" adlı kıtabı ve Edgar O'Ballence nın "Kurtlerin \dresi" ıle \ş- kım Bozkurt un "Tıirkiye'nin Kurt Soru- nu" adlı kıtaplar da yeraldı 'ŞeNhlerden medet umulu>or' DSP"lı Tartan da konuya ılışkın olarak Cumhunyet'e yaptığı açıklamada. Kultur Bakanlığf nın ne tur kulturel çabalar ıçınde olduğunu ortaya koymak amacıyla hazırla- dığı soru onergesının şaşırtıcı gerçeklerı açığa çıkardığını soyledı Tartan "Turkiye'nin kulturunu geliştir- me işlemini ustlenen bir bakanlığın şey hler- den medet umması dikkate şayan bir olay- dır. Bakanlık biraz da gozunu geleceğe çe- virmeli. çağdaş, bilimsel kültiıre destek ver- melidir" dedı yeti suiistimal" ettıklerı ge- rekçesıyle yargılanmalannı ıstedığı donemın Dışbank Genel Muduru L'fuk Sovle- mez ve \ onetım Kurulu uvelerının. bankanın "oz- kav naklannı. aktif varlıkla- nnı. mevduat ve kredi hac- mini. hisse senedi değerleri- ni" onemlı olçude enttıkle- nnı bıldırdı Dışbank hısselerının y uz- de89 ll'ının 1993>ılında 75 mılvon doları peşın ka- lanı "libor+3" faız oranı ıle 3 yılda odenmek uzere top- lam 213 mılyon 876 bın 768 dolara satıldığı Lapıs Hol- dıng'ın yukumluluklerını yerine getırememesı uzerı- ne 1994 yılında lş Bankası tarafından gerı alınması ve tekrarsatılmasina ılışkın su- reç hukumetın ıstemı uzerı- ne Malıve Teftiş Kurukfnca ıncelendı Raporda. halen bağlı bu- lunduğu Doğan Grubu'na hısselerının yuzde 65"ı 14 mılyon 500 bın doları peşın. kalanı 7 yıl \ade ıle toplam 94 mılyon 250 bın dolara sa- tıldıktan sonra Hazıne Mus- teşarlığı taratından malı bunyesının duzeltıldığı ve "guvenilir bir banka" ola- rak faalıyetlerını suıdurdu- ğu bıldınlen Dışbank ın Soy lemez'ın genel mudur- luğu donemınde uğradığı değerkavıpları da ırdelendı Mutlak rakamlar daha gorunse de Soy lemez vonetımındekı buy uk değer kayıplan dıkkate alındığın- da. Dışbank ın Doğan Gru- bu'na daha vuksek fıvatla satıldığının anlaşıldığı vur- gulanan Mahye raporunda. ıkı satış araMndakı gelışme- ler konusunda. ozetle şu bulgulara yer venldı - Bankanın bırıncı satış oncesındekı aktıf toplamı ^44 mılyon dolar ıken. (Soylemez'ın yonetım do- nemını ıçeren) ıkıncı satış oncesınde bu tutar yuzde 43'luk bır azalış gostererek 423 mılyon dolara gerıle- mıştır - Bırıncı ve ıkıncı satış oncesındekı bılanço kalem- lerı bıre bır karşılaştınldı- ğında tamamına yakın bır kismında negatıf yonde bır değişme olduğu gozlen- mektedır Bu değışımın ana kaynağını kredıler mevdu- atlar v e ozkaynaklarda me>- dana gelen azalmalar oluş- turmuştur - Bankanın bırıncı satış oncesındekı kredı hacmı 36" mılyon dolar ıken. ıkın- cı satış oncesınde yuzde 63"luk bır azalışla 136 mıl- von dolara gerılemiştır Bankanın Lapıs Holdıng •\ Ş yonetımındeyken bu gruba aıt fırmalara kullan- dırılan \e yapılan takas- mahsup ışlemlerı sonucu tahsil edılemeyerek konso- lıde edılen bakıye 65 5 mıl- yon dolar da toplam kredı- lerden duşulduğunde kredı hacmındekı daralmanın yuzde 80 dolayında olduğu hesaplanmıştır - Bankanın ıkıncı satış oncesındekı ozkaynakların- da yuzde 44'luk. bılanço ka- nnda ıse yuzde 89'luk bır gerıleme olduğu gozlen- mektedır Banka bırıncı sa- tış oncesındekı "5 aylık do- nemde" 19 "" mılyon dolar netkâreldeetmışken bu tu- tar ıkıncı satış oncesındekı "9ayukdonemde"2 1 mıl- yon dolar olarak gerçekleş- mıştır - Bankanın malı yapısın- da meydana gelen olumsuz vondekı gelışmeler. hısse senetlerının ıkıncı satış on- cesındekı toplam değerının. bırıncı satışa nazaran daha duşuk çıkmasına neden ol- muştur - Nakıt akımı y ontemı dı- şmdakı butun değerleme yontemlen. banka hısvele- rının Doğan Grubu na daha yuksek bedelle î.atıldığını gostermektedır - Bu hususlar dıkkate alındığında bankanın bırın- cı satış bedelının 240 mıl- y on dolar (Lapıs. banka hıs- selerının yuzde 89 ll'ınıbu değer uzennden 213 mılyon 876 bın 768 dolara aldı) ıkıncı satış bedelının 145 mılvon doldr olmasının (Doğan Grubu da banka hısselerının yuzde 65"ınıbu deöer uzerınden 94 mılvon 250 bın dolara aldı) Dış- bank ın malı yapısında mey dana gelen bozulmadan kaynaklandığı Doğan Gru- bu taratından tekiıf edılen bedelın banka ozkaynakla- nnın 3 85 katı. hısse senet- len borsa değerının ıse 2 45 katı olduğu ve bu oranların Lapıs Holdıng <\ Ş tarafın- dan tekiıf edılen bedellere gore bulunan oranlardan (2 3ve 1 83) yuksek olduğu sonucuna varılmiştır - Bankanın bırıncı satış oncesındekı borsa değerının 130 8 mılyon dolar, ıkıncı satış oncekındekı borsa de- ğerının ıse 59 2 mılyon do- lar olduğu gorulmektedır Bankanın ıkıncı satış once- sındekı borsa değerı dolar bazında yuzde 54 74 ora- nında azalmıştır - Bırıncı satış oncesınde 744 mılyon 652 bın dolar olan toplam aktıflen (Soy le- mez donemınde) yuzde 43 oranında azalarak. ıkıncı sa- tış oncesınde 423 mılyon 34 bın dolara duşmuştur - Banka hısselerının La- pıs Holdıng den gerı alın- masiy la Turkıye lş Banka- sı'nın en az 145 5 mılyon dolarlık muhtemel bır zarar- dan kurtulduğu bu nedenle yapılan gerı alım ışlemının Turkıye lş Bankası nın menraatlennı korumaya vo- nelık yerınde vegereklı bır operasyon olduğu kanaatı- ne varılmiştır G U N C E L CÜTVEYTARCAYÜREK I Baştarafı 1. Sayfada hakkında başka bır ışlem yapmayı duşunuyor mu- sunuz?" Hoca'dan yanıt "Konuyu dağıtmayalım Turkı- ye'nın onemlı meselelerı var" Hayret ettınız. şaşırdınız değıl mı? Yok. hayır hayır1 Ne şaşırdınız ne de hayret ettınız Çunku artık gunubırlık olaylara bakarak hayret etmek, şaşırmak gıbı ınsancıl tepkılerı yıtırdık Zaten yanıtın kaynağı Necmettın Bey olunca 'hay- ret' ve 'şaşırmak' sozcuklerını unutunuz Aslı astarı olmayan, bugunden yarına gerçekleş- meyecek bır yığın palavrayı bır araya getırmek sana- tının ustası Gazetecı de tutmuş hukumetın kurulma hıkmetı ve nedenı olan bır konuyu, ortulu odenek, malvarlığı, Mercümek gıbı konuları hasır altı etmeye benzer son skandalı ustelık Necmettın Bey'e soruyor Başbakan sıfatını taşıyan Necmettın Bey ıçın kre- dı usulsuzluklerı ısterse trılyonlara varsın basıt bırer olay O, Turkıye'nın, ohooo, onemlı meselelerıyle meşgul1 Uçağa atlayıp Marmarıs'tekı yatına koşan ortağı hanım da Necmettın Bey'ın genış anlamlı yanıtını TV'den duyunca kocası Özer'le derın bır oh çekmış- tır Boylece Hoca'nın "Hukumetın kuruluş oncesınde- kı sozlu protokolu çığnemeyeceğınden emın olarak" mehtaba karşı vıskılerını yudumlamışlardır Yolsuzluklan, ugursuzlukları ortme koalısyonu b:r kez daha gerçek yuzunu gosterıyor unlu "ıkılının" vardığı uzlaşmanın ana teması kanıtlanıyor Ulkemızın başbakanının davranışı boyle Ya basın, ya muhalefet partılerı • Dogan Akın'ın her satırını tıtızlıkle yazdığı haberın ıçerıgını merak edıp şu anda somut bıçımde uzerıne gıtmeye hazırlanan tek bır partı ya da muhalefet mıl- letvekılıne rastlanmıyor Dahası, kara mızaha konu olabılır Solculuğuyla ovunen muhalrf bır mılletvekılı belgelı yolsuzluk ha- berını okumamış bıle Bızım arkadaşlardan telefon- da bılgı ıstıyordu Devlet yonetıcılerı boyle. ya medya? Necmettın Bey'ın deyımıyle çanak-çomlek derdınde Al bırını vur otekıne Düşerken Oyle bır yutturmaca donemı açıldı kı her gun yenı orneklerıyle sergılenıyor Işte sonuncusu Dış tıcaret hacmımız ıhracatta 21 mılyar, ıthalatta 36 mılyar dolar Açık, 14 mılyar dolar 1 Şımdı 5 ulkeyı kapsayan "Şar/(sere/7"nden doner- ken Hoca'yı dınleyınız lutfen "Vardığımız mutabakat- lar Turkıye'nın dış tıcaret açığını tamamen kapata- cak mahıyette" dıyor Bu bırıncı saptama Ikıncısı, oncekı gun duzenledığı basın toplantısın- dan Necmettın Bey, o ulkelerle 9 mılyar dolarlık tıcaret hacmı sağlandığını, 4 5 mılyarlık ıhracat yapacağımı- zı soyluyor Nedense 4 5 mılyarlık ıthalatt es geçıyor Ustelık ıthalatsız 4 5 mılyarlık ıhracat bu ulkelere gerçekleşse dahı tıcaret hacmımızdekı 14 mılyarlık açığın "tamamen kapanacağı" bızzat Necmettın Bey'ın bu rakamlarına gore tam bır palavra' Kuşkusuz bu açıklamalara gerçek rakamlarla so- zu edılen ulkelerın gerçek yuzunu bılenler ınanmıyor Ne kı, Necmettın Bey sankı bır devletı yıkıp yenı bır devlet kurmuş gıbı hıçbır başbakandan cumhur- başkanından duymadığımız bıçımde geçmışı karalı- yor Oyle kı, sankı "geçmış neredeyse buyuk bırayıbı- mız" Ozellıkle Surıye ve Iran gıbı ulkelerın kendısıne bu- gune değın Turkıye'nın samımı davranmadığını ıfa- de ettıklerını soyledığı yetmezmış gıbı kendısı baş- bakanlığa geldıkten sonra bu ıkı ulkenın "artık çok sa- mımı davrandıklannı" one suruyor Bıze oteden berı dost gozuyle bakmayan bu ulkelen baş tacı edıyor Ne pahasına? Ulkesının geçmışını karalayarak Başbakanlığa geldı Tahran ıle Şam'ın "tavrını de- ğıştıreceğı ınancında" ımış "Bıla fasıla" her dedığı- nı, olumsuz bır yorum eklemeden aynen aktaranlar- dan oğrenıyoruz "Bundan boyle Tahran ve Şam 'dan teror desteğı gelmeyeceğı beklentısı" ıçındeymış Ah, ahh, "insan hayal ettığı muddetçe yaşar" dı- yen ozan bır kez daha haklı çıkacak galıba Amerıkalı dıplomatların, Necmettın Bey ve huku- metının durumuyla ılgılı şu soylemı buralarda kulak- tan kulağa yayılıyor "Adam 20 kattan atlamış, duşuyor 13 katageldığındepenceredekı sormuş. 'Nasıigı- dıyor?' Duşmekte olan yanıtlamış 'So far so good' (Şım- dılıkfena değıl)" Ne dersınız bızımkı kaçıncı katta"? 4 Çillerci'lere diyet KIT üyeliğiyle ödeniyor OZCANOZGIR MIĞLA - D\P ıçınde "Çillerci" olarak bılınen ıl ve ılçe başkanlanna KJT'ler- de yonetım kurulu uyelığı verılerek "divet" odendığı ılerı suruldu D> P Muğla II Başkanı Enver Kansu nun MKE've bağlı Hafıf Sılah Sanayı \ Ş (Sılahsan) Ge- nel Mudurluğu yonetım ku- rulu uyelığıne atanması kentte gunun konusu olur- ken Fethıye. Lla ve Koyce- ğız dışında butun ılçe baş- kanlarının KIT'lerde v one- tım kurulu uvelıklerıne getı- rıleceklerı oğrenıldı Son genel seçımde D\ P II Başkanı Av Cavit Kara- oz un mılletvekıh adayı ol- ması ıle yonetım ıçınden ıl başkanlığına gelen ve partı tabanının tepkılerıne rağ- men \alım Erez'ın Muğ- la'dan adavlığına >ahıp çı- kan. ardından son kurultav- da da Genel Başkan Çıl- ler'ınyanındayeralan Enver Kansu. odulunu Sanavı ve Tıcaret Bakanı \alım Erez den aldı D'S. P Marma- rıs Ilçe Başkanı başta olmak uzere Fethıve Lla ve Koy- ceğız hanç dığer ılçelenn başkanlarının da değışık KIT lerde yonetım kurulu uvelıklerıne getırıleceklerı sav landı Onumuzdekı gun- lerde Kırıkkale'ye gıderek ılk yonetım kurulu toplantı- sına katılacak olan D\ P Muğla II Başkanı Enver Kansu ılçe başkanlarının KIT lerın vonetım kurulu uyelıklenne getınleceklerı- nı doğrularken şunlan soy - ledı "Benimbovlebirgore- v e getirilnıem M uğla için bir şanstır. Siyasi çevrem geniş- leyecek. l stdüzey burokrat- ları daha iyi tanıvacağım. Bakanımız Valım Bev 'in be- ni buraya ataması Muğla'ya y apmış olduğu bir kıv aktır."