Katalog

Ş MAYIS 1996 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA HABERLER 1 Mayıs olaylannı değerlendiren yazarlar: Asıl sorun gecekondulann kent gelirinden pay istemesi 4 Gerçeldeıiıı iistii örtüldü' 1 Mayıs, 19%'dakıtumolguian tektek değerlen- diren toplumbılımcı ve araştırmacılar. "'gerçekso- runu kıınsenin gormek istemediğine" dıkkat çektı- ler Bılım adamları \e yazarlar ola>ları >akla^ık yannı vuzyıllık bırsurecın doğal patlamasi olarak değerlendırdıler ve acıl onlemleralınması gerektı- ğını \urguladılar MımarSınan LnıverMtesı oirre- tımuyesiDoç Dr \ur \lkış medyanıngerçekne- denlerı tartışmakyerıne. u^tunu ortmey ı veğledığı- nı vurgularken araştırmacı-yazar Mustafa Sonmez de günumuzde geeekondulara bannma gereksını- mını karşılayan yerler olmaktan çok. "rant" getın- cı mekanlar olarak bakmak gerektığını belırterek " Yasadışı rantiyeJer. 1995 rakamlanv la vaklaşık 500 trilvonluk yasadışı kazanç elde ettiler" dedı Başlarını. her gun e\leııne. ışyerlenne. gıtmek ıçin kullandıkları otobanlara gomenler. 1 Mayıs 1996 gecesı televızyonlann haber bultenlenndekı "şok~goruntulerleırkıldıler' Çoğunluğu 15-20yas, arasındakı gençlerden oluşan gostencıler. Kadıkoy Meydanı'nı, çarşiMnı savaş alanına donduruyor. önune ne çıkarsa kırıp dokuyordu Erken saatlerde başlayan ve ıkı kişinın olumuyle sonuçlanan ılk olaylannardındanyavınanlartoplumunherkesımı- • Toplumbilimciler, 1 Mayıs olaylarını yaklaşık yanm yüzyıllık bir sürecin doğal patlaması olarak değerlendirerek. "Laleyi sopalayan kız, aslında bir döneme olan kinini dışa \ uruyordu. Lale onun için şatafatlı biryaşamın simgesi" dediler. nı sarsıyordu 1 Mayıs 1996"nin bilançosu uç olu. yuzlerceyarah veyuzmılyarlarlaıfadeedılenmad- dı hasardı Ertesı gun yazılı \e gorsel basının ço- ğunluğu "asi~gençlerı lanetlışor ve gore\mın ba- şında olmayan valıvı, veterlı onlemı almayan em- nıyet guçlennı suçluvordu Lalelerı sopalayan genç kız "Lalenin suçu neydi" sorusiıyla hâkımsız ve savusız mahkeme onune <,ıkanlıp yargılanıyordu Sonrakı gunlerde ıse sorun hep kıvısından koşesın- den ele alınıp işlendı Valının. Marmarıs'te tatılde olması olay lann çıkmasındakı en onemlı faktor ola- rak manşetleıde yer aldı Polısın eğıtınr-ız olması her olavda olduğu gıbı tartı^ıldı Mechaya suçlama 1 Mayı» 1996'dakı tum olgulan tek tek değerlen- dıren Mımar Sınan L'nıversıtesı oğretım uvesı Doç Dr Nur Alkı^. medyanın gerçek nedenlerı tartiş- mak venne. ustunuortmevi veöledıöını vurüuluvor Son donemlerde gecekondu olgusiınun değışıme uğradığma ve kentlı-kondulu çatışmasının ıvıce su \uzune (.ıktığına dıkkat ceken Alküj. >u goruşlere >cr verdı "Kentli, var olan ekonomik olanaklann mega projelcre harcanmasını isterken kondulu: ><>l. su. elektrik. iş istivor. Burada onemli bir çıkar çatış- ması var. Herkes kcndine daha çok yatırım istivor. Kentli gecekonduy u \ ük olarak görüyor; kendi me- kânına gelmiş, olanakları pavlaşan insan grubu ola- rak goruyor. Oteki. koy den daha iy i koşullara gelmek içingöçmüş,odabuülkeninnimetleriniozlüyor. Me- seleye ne kentten ne de gecekondudan bakmak doğ- ru. Bunlar arasında denge kuracak şekilde. tarafoİ- madan ekonominin kıt olanaklannı dağıtmak ge- rek. Gelir dağılımın adil olması. iş olanaklarının art- tınlnıası.\olsu/luklannönk> nmt'sif»ca> kir Bunlarot- ma/sa şiddet gelir -ki şiddet iktidara adav hale gel- miştir- kadıkov 'de saldınlanların, linç ediien siv il polis dahil tumu bir simgeydi. Siv il polise vapılan sal- dın. gecekondu ile kent arasındakı duvarların v ıkıl- masını simgeliyordu. Kenti koruv an polis linç edilin- ce. duvar vıkılınca sanki var olan sorunlar bitecek- miş gibi. Örgiıt iıyeleri hariç bu insanlar teror amaç- lamıvor. Terörist de değiller zaten. \\rıca laleye vu- ran genç kız. bir örgütle olan hangi düzeyde olduğu- nu bilmediğimiz ilişkisivle biraz daha derinlikli bir şeye saldırıyordu. O genç kız. sevgiyi temsil eden çi- çeği değil, bir devri simgele>en laleye saldınvordu. Servet düşmanı olmak başka bir şeydir, servetten pav almak istemek başka bir şey..." İlk once dargelırlının bannma ıhtıyacını karşıla- mak amacıv la v apılan gecekondular. daha sonra bu- \uk kentın rantını pavla>ma kavgasına donu^tu Prot Dr Ruşen Keleşe gore. 196ü'bai,ında 240 bın olan ueeekondu sav ısı I %5'te 430 bını. 197()-te 600 bını."l98()'de 1 mı'lvon 150 bını. l990"daıse 1 mıl- von ^50 bını bulmu^tu I995'te ıse en ıvımser tah- ınınle gecekondu savısının 2 mılvon 200 bın oldu- ğu duîjimulebılır Bu gecekondu sahıplennın ancak yuzde 18"ı ara- zıyı kendısı ışgal ederek ^ahıplendığını sovlerken. vuzde 7 8'ı daha once ı,e\ ıren ve el kovan ba^ka kı- !>ılerden satın aldıklarını sovlemıs, Buradan sağla- nan lıaksız kazanç ıse -1990 rakamlarıyla- 45-50 trılyon olarak belırlenmi'j Bakan Kul 'JJlusalücret politikası oluşturulmalı' A\kARA(Cumhuri>etBurosu)-Çalı>- ma ve Sosyal Guvenlık Bakanı Emin Kui. Turkıye'de devletın kamu çalı^anlarının statusunu ve ucret sev ıvelennı "buyurgan" bıçımde belırledığını kaydederek. ı^çı >en- dıkaJarınınioplusozle^melerlealdığı ucret zamlarının bedelının. "halk"' tarafından odendığını soyledı Kul. ^o^>yal guvenlık sistemının venıden vapılandırılması sure- cuıde. "ucret farkiılığındaki bozukluğun «İdcrilmesı ve ulusal duzevde ucret politi- kası" olu^turulması gerektıgını \ urguladı Dev letın kamu çalı>anlarına bakı> açısı- nı Cıımhunvet c değerlendiren Kul "iıc- ret farklılığındakı bozukluğun temel sebe- binin. dev letin buv urgan bir statu çızmesi. bu> urgan bir ucret«viyesi belirlemesi" ol- duğunu sov ledı Orgutlenmı> olan ı^çıler- le dev let memurları arasindakı ucret den- ge>ızlıgınedıkkat çeken Kul "\slinda, ul- kenuzdekien buvukeksikük. ulusalduzey- (W ucret politikası olmamasıdır. ^anı. guç- lu olan koparır alır. Bu imaj yerieşti. l lu- sal st\ ivede. bir gelirler politikası olması la- zını. İşyerının ımkânlanna gore de ucret duzenlemesi vapılır. ama bir universite pro- fesörıı ne kadar ucret almalıdır dive, bir ül- kede herkesin düşünmesi laztm" dedı Lluslararası Çalı^ma Orgutu'nun (ILO) hükumete sunduğu "Sosval Guvenlik" ra- porunda ongoruTen 4 modelden ^ unde emeklılenn maaş artı^larının "ulusalorta- lama ücret" uzerınden v apılmasinın ongo- ruldugunu kavdeden Kul. ijunlan sovledı "Türkive'de ortalama ulusal ucret dive bir kav ram vok. 3 onen. bunun uzerine in- şa edilmiş. tmtklilerin maaş artışlannın. ortalama ucretteki artışın belli bir y uzdesi- ne bağlanması ongorulmus. O /anıan. bu- tun ucretlerin ortalaması mı alınacak? Te- meldt. bir ulusal gelir politikası da vok. Bev - nin de urettiğı değer var. kolun da urettıği deger var. Hizmet sektorunde. bunu olç- mek kolav degil. \radaki tarkı gorunce. adam nheunıversıtedeokusun? Elbetteki. hakkını aravacak. Sen. bunu doğru durust anlatmazsan. kamuda çalışanların ucret sistemini hakkanivet içinde kurmazsan, on- dan sonra kendi kendine vollar açıvor." Turk-1^ m ılk kurulu}_vıllaıında Doğan Avcıoğlu, Vtilla Karaosmanoğlu. llhamı Sovsal. Orhan Vpavdın gıbı uzmanların konfedera^vonda çalı^tığını anınisatan Kul. NOzlennı şov le surdıtrdu "O gunun dar şartlanna rağmen işçiler, o insanlara bir van gelir. kendi aidatlanndan sağladı- lar. *>imdi bana soylesınler, kac sendikada. kaç tane seckin araştırmacı vev a danışman var? Llusal gelir politikası olmadığı için de boy le insanlar, istemeve istemeye. olmadık verlerde muşavirlik vapıvorlar-" Cumhuriyetçüer buluştuHaber Merkezi- Cumhurıyet gazetesının 71 yaşına gırmesi nedenıyle Istanbul'da duzenlenen yemekte gazetenın çalı^anlarıvla geçmıs, yıllarda gazeteve emeğı geçenler bir araya geldı Armada Otelı'nde duzenlenen yemekte buluşan eskı ve yenı Cumhunyet çalı^anları doyasıya eğlendıler Sık sık anıların tazelendığı geceye. uzun suredır hastalığı nedenıv le gazeteve gelemeyen Dı^ Haberler Serv ısı Şeh Ergun Balcı'nın katılmaM. tum C unıhurıyetçılerı sev ındırdı Haleii çeşıth televızyon kanallan dergıler. gazeteler. halkla ılışkıler ^ırketlerı ve reklam aıanslannda çalı^an Cumhurıvetçılerın karşila^mdsı gorulnıeye değerdı Gece boy unca herkes. "*\aa sende mi buradasın?" nıdalany la sarmaş dola> olup hasret gıderdıler Ilk ke/^3 vıladenk gelen bu bulu^manın her " mayısta geleneksel olarak tekıarlanmasinı kararla^tırarı ( umhunyetçıler geccyı v ıdeo çekımıyle de olunisuzleştırdıler Kutlama telgraf ve fakslan sürüyor Haber Merkezi -Bazı parlanıenter sa- natçı. burokrat v e okurlanmız Genel Vay ın N onetmenımız Orhan Erinç'e gonderdık- lerı telgrat v e çektıklerı fakslarla gazeteım- zı kutlamavı surduruyorlar KKTC Cumhunyet Mechsi Başkanı Av- han Halit \carkan. gonderdığı telgratta. gazetemızın Ataturkçu duı>unce sıstemının geleneksel y ayın organı oldugunu belırttı Dev let Bakanı \liTalipO7demirde kut- lama telgrafında. gazetemızın "basın kuru- luşlan arasında seçkin yerini her zaman ko- rumuş. doğru ve tarafsız haberciliği ilke edinmiş" oldugunu anımsattı Dev let Ba- kanı Dr İmren Avkutise mesaıında. gaze- temızın ~li vıldan bu \ana dinamik vavın politikasıvla toplumda ve basın dunyamız- da kendisıne seçkin ve savgın bir yer" elde ettıgını belırrtı ve ba>an dıledı Eskı parlamenteı ve lzınıı Buvuk^ehır Beledıve Ba-kanı \ ukselÇakmurdagaze- temızın ınıtıv ız sahıbı Berin Nadi \e bir kutlama ınesaıı goııdeıdı Dev let Bakanı IbrahimNaşarDedelekde Erınç'e bir telgrat gonderdı \I1II1 Eğıtını Bakanı Tıırhan Tavan da kutlama telgratında "^ahsınızda butun Cumhurivet çalışanlanna başanlarla dolu nice vıllar dilıvor. saygılanmı suııuvorum" ıfadelenııe yer \erdı Lnlıı tıvatıo sanatçımız Metin Akpı- nar'ıngonderdıgı kutlama telgratı ısesov- le *OnurluCumhunvetimizin73.vılınıvu- rekten kutluyor. tum çalışanlanna saygı ve sevgilerimi sunuvorum." Basın >avm veEntonnasvon Genel Mu- duııı MuratErsavcı ıle Tuık Spor \|ansi \onetım Kuıulıı Ba-kanı Erdoğan Arıpn narda bııeı telgıatla gazetemızın kuruluî v ıldonumunu kutladılar (.ukurova Gazetecıler Cemıvetı Baska- nı Tamer L nal ve Gazete Sahıplerı Bırlığı Genel Sekreten Bartas Kuntav da telgrat- lannda ba^an dıleklerınde bulundular Turkıve Esnat ve Sanatkârlan Kontede- rasvonu'nun faks metnınde gazetemızın "73 vıldan bu vana kışının hatk'r alma oz- gurluğune. bağımsızlığını koruvarak sahıp çıktıgı"anımsatıldı Avrupa Alevı Bıılıklerı Federa->yonu'nca Genel Ba^kan \li RızaGulçiçekımzasnla gondenleıı kutlama Mksinda "Cumhun- yet ailesinin tum canlarını şahsınızda en ıç- ten duygulanmızla kutluyoruz" denıldı Edebiyat Fakültesi öğrencisi Kuglin, Sultanahmet'te tenceresiyle gözaltma alınmıştı Yaprak dolmasına beraat kararı HALİL NEBİLER Dıyelım kı herhangı bir antt-demokratık y asav 1 y a da olay 1 protesto etmek ıçın anay a- sanın sıze tanıdığı "toplantı ve gosteri y ürü- \iisuyapmahakki~mzi kullanmak ıçın eyle- nıe gıdeceksinız \anımzanealır>ınız'Hıç Pekıv 1. birteneere yaprak dolmaaı a!ırmı- sınız' Soo Ibtanbul Lnıversıte^ı Edebıvat Fakultesi ıkıncı sınıf oğrencısı Ayşegul Kuglin (20). 5 Ocak 1996 gunu uzun uzun uğra^arak bir ten- eere yaprak dolması pı^ırdı Nıyetı. Beya- zıt'takı okuluna gıdıp derslennı ızlemek. okuldan sonra da BeşıktaVtakı arkada^ına gıdıp bir teneere \aprak dolmasını afıyetle yemek Okuldan bırkaç arkada^ıyla çıkan Ay^e- gul. onlarla vuruverek Cemberlıtaş'takı Ba- &ın Muzesf nın onune kadar geldı Burada arkadaşlarından avrıldı Sultanahmet tram- vay durağmdan *çağdaştramva\"a bınıp Sır- kecı ye. oradan da otobusle Be^ıkta^'a gıt- mek nıyetıvle Sultanahmet eyurumeyeba^- ladı Adlıveye gıden yolun ba^ındakı b'ufenın oniıne gelmı^tı kı ıkı polı» Ay^egul u kolla- nn<lan tutup "Kimlik kontrolu yapacağız" dı- ye rıınıbibe bındırdıler Ay^egul, elınde bir teneere vaprak dolması bulunan çantasıyla mınıbuse bındı Meğero sirada adlıyenın onunde kalaba- lık bir grup Umranıye Cezaevı'nde mevda- na jelen olay lan protesto etmek amacıy la ba- sır» jçıklaması yapıyormu^ Polıs mu'dahale etm% ve 121 kışıyı gozaltına almış Ayşegul <ie «lınde bir teneere yaprak dolmasıyla 122 zann olmu^ boy lece • îstanbul Cnıversıtesı Edebıyat Fakültesi öğrencısı A>şegül Kuglin. Beşıktaş'ta oturan arkadaşına götürmek ıçın bir teneere yaprak dolması hazırladı. Ancak arkadaşına gıderken Sultanahmet'te ıkı polıs tarafından kımlık kontrolü yapılacağı gerekçesıyle gozaltına alındı. Küçükpazar Karakolu"ndakı gözaltı süresı sonunda yargıç önüne çıkan Kuglin. \anındakı dolmalarla bırlıkte beraat ettı. Polısler mınıbıısu doldurunca Emınonu Karakolu'na doğru vola çıktıklarında -\yse- gul. "Nasıba bırakırlar" dıye rahat Kemer ay akkabı bağları derken polısler çantay a bak- tılar Suv u akmasın dıy e uç kat nav lon pos,e- te sarılan. kapağı açılınasin dıye flasterle bantlanan vaprak dolması tenceresmın ne ol- dugunu merak eden polısler "Bubituzağıol- ınasın lan!". "Vokoğlum. bu yenı tip bir mo- lotofkokteyli olabilir" dıye tıkır yurutuyor- lardı Karakola götürüldü Sonunda teneere açıldı v e dolmalar gorul- du Ayşegul rahatladı "Tamam. beni artık bırakniar" dıye du^unurken. teneere kapa- tıldı nay lon poş,etlere sanldı. yapıştınldı v e yenıden çantay a konuldu Ayîjegul de dığer zanlılarla bırlıkte uozaltında tutulacaklan Kuglin. dünkü duruşmada beraat etti. Kuçukpazar Karakolu na gonderıldı Kuçukpazar Karakolu"ndakı uç kuçuk hucre. bayan zanlılara avrılmı^tı Lç hucre- de durum ^oylevdı Bazı lan okumayazma bılmeyen. 4-5'160-70 ya^lannda. bırı hamı- le. bırı yedığı coptan parmağı kırılan ^8 ka- dın soğuktan korunabılmek ıçın bırbırıne sokulmu:> uyumaya çalışıyordu Kendılermene zaman savcılığagoturule- ceklerı. neden tutuldukları gıbı konularda hıçbıraçıklamavapılmadığı ıçınzanlılaraç- lık grev ıne ba^ladı Onlardan kopmu>olma- mak ıçın \\ segul de açlık grev ıne gırdı Bir teneere yaprak dolması orada duıuyoıdu ve •\ysegul açlık grev ındeydı Ertesı gun AyşeguFun av ukatı geldı Elın- den gelenı yapacağını sovledı Ak^am da annesı karakola geldı. ama polıslergoru^tur- medı \nnesinin notunu getırdıler Ayşegul yanıt yazıp gonderecektı. ama polis uyarı- yordu "Öylecevap mevapvok. Battaniveyi teslinı aldım. imza... O kadar." Pazar gunu Emınonu Emnıyet Mudurlu- ğu'ne goturulen zanlıların vıdeo fotoğraf veparmak ızı kayıtlan alındı Ancak yaprak dolmasmın GBf "sı (bu ı^leme "genel bilgi toplama" denıhyor) yapılmadı Mtıncı gun sabahtan polısler. "Kalkın. savcılığa gidiyorsunuz" dediler Oğleden sonra Sultanahmet AdlıyeM ne zanlılarla bırlıkte çantanın ıçındekı yaprak dolmasını da goturdu polisler Sıra AvşeguFe geldı Ayşegul. "Ben orada yoktunı. beni büfenin oradan goturduler" dedı Savcı ayrıntıları sorduğunda Avşegul anlatmava başladı "Savcı Bev. hiç oyle bir eyleme insan bir teneere yaprak dolmasıyla gider mi?" Sav - cı daktılograt kız kahkahalara boğuluyor- lardı "Amman" dedı savcı "Amman, seni hemen bırakalım." Dolma da salı\erildi Itadeapartopartamamlandı Avşegul ser- be^ bırakıldı Çantanın ıçındekı yaprak dol- ması da -.avcılıkta kendısıne teslım edıldı Vaprak dolması da salıverılmiştı Ev ıne gıdıp annesiv le kucaklaştı O gece gozaltının etkı- Mvle annesının kovnunda uvudu Eıtesı gun aklına geldı Çamavıaçtı Baktı Cunıhuııvet tarıhının gozaltına alınan ılk yaprak dolıııasıvdı çantadakı dolma Bu ta- rıhı belge. gozaltında geçen altı gunun etkı- sıyle kuflendıgı ıçın once Ayijegul'un. sonra da tarıhın çopluğune gıtmekten kendını kur- taramadı Kemal Daysal Takette yeni bir şey yok' Îstanbul Haber Vrvisi - DlSK Cıenel Sekreten Kemal Daysal. Başbakan Mesut \\\- maz ın alınmasi duşunulen ekonomik onlemlere ılışkın vaptıgı açıklamalaıın ciddı- yetten uzak oldugunu soy ledı Davsal. Turkıve'de demokıa- sıden. barıştan \eozgurlukten vana guıjenn lıızla guç bırlı- ğıne gıtmelerı ıhtıyacının bıı kez daha ortava t,ıktıûını vur- uulayarak 4 kontederasyonun t\1\IOB TTBgıbıorgutleı- le sağladıklaıı \e 1 Mavıs'ta seıgıledıklerı bağlılığı suıduı- meleıını istedı DlSK Genel Sekıeten Ke- mal Davsal Başbakan Mesut V ılnıaz ın 6mavısta vaptıgı ve 1496 >onuna kadar hedetlen- nı a»,ıkladığı basın toplantısi- nı dun yaptığı vazılı açıkla- mavla eleştırdı Toplantıva ü\ P lıbakanlarınkatılnıama- M ıle hukumetın kolektıt so- rumluluktan vazgeçtığının or- tava çıktıgını savunan DlSK Genel Sekreten Davsal Baş- bakan ın açıklamasında luı- kumet programından tarktı bir yenılık olrnadığını sovledı Toplantıda SSK've ılışkın 1e- torm ı,alışmalarının da 19"" başına ertelendığı havasının varatıldığını belırten Davsal şovle devam ettı "Bu şekilde mezardaemek- lılık du/enlemesinin bir ay içerisindegerçekleştirmeniye- ti sergilenmiştir. S<ısval guven- lik sorununu bir butun olarak ele almavan yaklaşımlann kar- şısında duracağız." Kemal Davsal şunları bov- ledı "Ozel tuketim verçisinin çıkanlması ve emlak vergisin- deki artış Turkive'deki çarpık vergidu/enininortadan kaldı- rılmasına vonelik onlemler olarak kabul edilenıez. >ergi gelirinin buvuk çoğunluğunu. ucretlilerin bordmlanndan ke- silen gelir vergilerinden elde e- den hukumet.kurumlarvergı- si gibi buv uk kalemlerin uzeri- ne gidememektedir. ^apacak- lan değışiklikler ise teknik ola- rak henuz ortava çıkmamıştır." İskence Oğretim elemanlan araştırma istedi îstanbul Haber Senisi- Îs- tanbul dakı unıversiteleıdego- revlı 461 oğretım elemanı. \1anisa Emnıvet Mudurlu- ğu nde 14-18vaşlarıarasında- kı çocuklara ışkence v apıldığı- na ılişkın ıddıalann TB\1\1 ta- rafından araştııılmaMiıı ı^tedı Istemle ılaılı oğretım gorevlı- lerının ımzaladıkları dılekçe- ler TB\1\1 Başkanı Mustafa Kalemli've gonderıldı Manisa Emnıvet Mudurlu- ğu'ndekı ışkence ıddıaları hakkında Meclı^ aıaştırmasi talebını ıçeren Istanbul'dakı unıversıtelerden 46 ı oğretım elemanının ımzaladıgı metın. Boğazıçı Lnıversitesı Sıvaset Bılımı ve Uluslararası İhşkıler Bolumu oğıetım uyesı Prot Dr Binnaz Toprak taratından vazılan bırustyazıylaTBMM Başkanı Mustafa Kalemlfve gondeııldı Prot Dr Binnaz Toprak ust v azıda "Şu sıralar unutulmuş go/uken bu iddı- alann incelenmesi Turkive'de işkencenın onlenebilmesi ıçın biıvuk onem arzetmektedir. Bu konudakı sıyasi karaıiılı- ğın. işkencenin ortadan kalk- ması için gerekli olduğu goru- şundevız" dedı ARAYIŞ TOKTAMIŞ ATEŞ Solcu Olmak...Bir zamanlar "Komunızmle Mucadele Dernekle- r/"adında, ılgınç bir dernekler dızısı vardı Turkıye'nın dort bir yanında orgutlenmışlerdı Genel başkanları İl- han Darendelioğlu, provokatıf bir cınayetle oldurul- muştu Allah rahmet eylesın Tabıı katıller gene bulu- namamıştı Zaten o zamanlar. gıden gıderdı O gun- lerden kalan yuzlerce 'faılı meçhul" dosyasını şımdı tozlu depolarda fareler yıyor Neyse genel başkanları bıryana, bu dernekler, top- lumumuzun en azgın ve suzme (') antı-komunıstlennı bunyesınde banndırırdı Komunızme çok karşıydılar a- ma daha komunıst demesını ve yazmasını bıle bılmez- ler ve hep "komınıst" dıye konuşur ve yazarlardı Bir bolumu de "gomınıst' dıye konuşurdu kı bunlann en seçkin ve deneyımlı orneğı, hâlâ sıyasal sahnemızın başrol oyuncularından bırı Bu sutunlarda defalarca sagcı" ve "solcu" ayrımı- nın koklerını ve gelışımını yazdıgım ıçın bir kez daha aynı konuya donmeyecegım Fakat şu kadannı anım- satayım kı bir toplumun ekonomik ve sıyasal olanak- lannı "genış" kıtleler lehıne değıştırmek ıçın "duzen de- ğışıklıgı" ısteyenler solcu. bir toplumdakı duzenı ko- rumak ya da mutlu bir 'aztnlığın" lehıne degıştırerek mutluları "daha mutlu" kılmak (') ısteyenler sagcıdır Fakat bızde bırılerı bu kavramları tersyuz etmeye çalışıyor Ozellıkle 12 Eylul tum hışmıyla "so/"un uze- rine gıttıkten ve sol bir olçude sındırıldıkten sonra mey- danı boş bulan bırılerı ınsanların ve ozellıkle gençle- rın kafasını allak bullak ettiler Bunlan once 12 Eylul sonrasında kurulan sol par- tılerın ıçınde gorduk Sıyasete genellıkle yenı sıvanan lyı nıyetlı ışadamları ve muteahhıtlere akıl hocalığı ya- pıyorlardı Fakat baktık kı savundukları şey, açıkça lı- beralızm hatta "vahşı kapıtalızm" Ve buna karşı çık- tığımızzamandayanıtlarıhazırdı "Sızbılmıyorsunuz" dıyorlardı, 'artık sol eskı değerlerını terk ettı " Ve or- nek olarak da SSCB'nın ve Doğu Bloku'nun çokme- smı ve Batı demokrasılerındekı sol partılerın oylarının azalmasını gosterıyorlardı Daha sonraları kendılerıne yenı bir "agababa" bul- dular Turgut Özal Gerçekten Turkıye'de demokra- tık sol yaralarını sarmaya başlayınca, bunlara yenı ka- pılar aramak duşmuştu Ceza yasasından kaçakçılıkla ılgıh maddelerı çıka- rarak "Kaçakçılığa son verdık' dıye ovunen Infaz Ya- sası'nda oynamalaryaptırarak devletı ve mılletı soyan- lara neredeyse genel af" ılan eden, devlet yonetımı ıle bakkal yonetımını bırıbınne karıştırarak onulmaz yaralaraçanTurgutOzal bu 'tosuncuklardan"b\rk\s- mını hımayesı altına aldı Zaten cumhurbaşkanlığına gıdınce muthış anı sıkı- lan ve kendine yapacak ış arayan Ozal "Bu cumhu- nyet çokmuştur, bız 2 cumhunyetı kurmanın hazırlıgı ıçındeyız" dıyerek sıyasal lıteraturumuze '2 Cumhu- rıyet' kavramını da armağan edecektır Ve gunumuz- de de kımılerı ıkıncı cumurıyetı demokrası erdem ve ozgurluk adına savunmaya devam edıyor Bu 2 cumhunyet kavramı, 1960 devrımınden son- ra da ortaya atılmıştı ama o zaman amaç bambaş- kaydı Yenı bir anayasa ve yepyenı anlayışlar getırıl- mek ıstendığı ıçın Fransız sıyaset bılımının etkısı altın- da olan kımı hocalar bu kavramı ortaya atmışlar, fa- kat tutmamıştı Turgut Ozal ın olumu uzerine bu arkadaşlardan bir kısmı, kendılerını Iıberal' olarak tanımlayan sıyasal partılere katıldılar Ama hep aynı şeylerı savunuyorlar- dı Bu kez savundukları şeyın lıberalızm oldugunu soy- luyorlardı Aslında bunlar' ıstıkrarlı"(t) ınsanlardı Hep aynı şeyı dıle getırıyorlardı Fakat dıle getırdıklen şe- yın adı ve tanımı, bulundukları yere gore değışıyordu Vallahı çok hoş bir şey Gerek Sovyetler Bırlığı'nı yenıden canlandırma ça- baları ve gerekse Dogu Bloku ndakı 'eskıye ozlem" seslerının çogalması bu arkadaşların canlarını epey- ce sıktı Ama Batı demokrasılerınde sosyal demokrat partıler ve hatta komunıst partılerın oylannı arttırma- iarı yenı bazı açıklamalar yapmalarını gerekli kıldı Hele Italya da eskı komunıstlerın kurdukları 'Solun Demokratık Partısı 'nın bağırta-çağırta iktidara gelme- sı. bu arkadaşları lyıce telaşlandırdı Ve gayet "ıbret- lık"( s ) açıklamalar yapmaya başladılar Efendım, Ital- ya da sol lıberalızmı "savundugu ıçın iktidara gelmış- mış Sol, pıyasaiara guven verebıld.gı ıçın iktidara gel- mışmış Sol insanlara "vızyon" sunabıldığı ıçın iktida- ra gelmışmış Bunları yazan arkadaşlara bakılırsa herhalde Italyan halkı yakında bu goruşlerın oncusu Turgut Ozal ın hey- kellerını dıker Zaten rahmetlının heykellerı Garıbaldı heykellerının yanına pek de yakışır Fakat Semra Ha- nım'ı da ıhmal etmemek gerekır Baksanıza kadınca- ğız rahmetlının manevı mırasının ağırlığı altında yenı- den bir yuva kuramıyor Ancak benım aklımın pek de ermedığı bir şey var Bu Italyan halkı yuz yıllık lıberaller dururken neden oyunu sonradan Iıberal olanlara verdı 7 Bızde padı- şahlar ılerı yaşlannda Musluman olanları odullendırdı- gınde Bektaşı çok kızarmış "Bızım kusuoımuz kırk yıl- dır Musluman olmak mı' dermjş Şımdı Italyan lıbe- rallerı de herhalde benzer duygular ıçındedır (') Ben- ce hem haksızlık hem de budalalık Bir şeyın "aslı var- ken' "sahtesıne' oy verılır mı9 Ama ben Italyan halkının bu kadar budala olacağı- na ıhtımal vermıyorum Bence bızım halkı budala zan- nederek bunlan yutturmaya çalışanların bazı eksıklık- lerı var Bekleyelım bakalım Eğer Solun Demokratık Partı- sı Italya dakı kamuya aıt ekonomık değerlerı arsa fı- yatlarının altına elden çıkarırsa ve enflasyonu yuzde 80'ın ustune yukseltebıhrse bızım "super zekâlı- lar haklı çıkarlar Bız ozeleştırı yapmasını da bılırız Basmda teşıııile itiraz yargıdan döndü ANKARA (Cumhuriyet Biırosu)-Turkıve Gazetecı- lerSendıka>ı(TGS) gazete- cılık îşkolunda orgutlenme ve sendıkasiz ışverlennde toplusozleşnie bağıtlanması konusunda verdığı hukukı mucadelev 1 kazandı TGS ıle Anadolu Ajansi (AA) araşmda bağıtlanan toplu ı> sozleşmevinm sendı- kasiz 16 ışvennde uvgulan- masinı ongoren "teşmil" (vaygınlaştırma) kararına gazete işverenlerınııı vaptıgı ıtıraz vargıdan dondu Daniştav HurrıvetveMıl- lıvet gazetelen taratından Bakanlar Kurulu nun A A sozleşmesı hukumlerının u\gulanma>ına ıhskın teş- mıl kararının ıptalı ıstemıy- leaçılan davada. yurutmenın durdurulmasi ıstemım red- dertı Boy lece. Bakanlar Kuru- lu karannda yeralan 16 ıi}- verınde teşmıl kararının uv- gulanmas'nın onu açılmiş oldu Gazete ışverenlerının ıtıraz ettıklerı 21 Aralık 1995 tarıhlı Resmı Gaze- te de vavımlanan teşmıl ka- rannda A A ıle ^endıka ara- sında ımzalanmış olan top- lusozleşmenın ^enı AsirGa- zetesi Hıırrıvet Holdıng. Humvet Haber Aıan» Sa- bahGazetesi TurkıveGaze- tesi Mıllıvet Gazetesı \1ıl- lıvet Haber Ajansı. Meydan Gazetesı Akşam Gazetesı. Posta Gazetesı Yenı $afak Gazetesı >enı YuzvılGaze- te^ı. Bugun Gazetesı Tak- \ 1111 Gazetesı Zaman Gaze- tesı \e Vlıllı Gazete de uy- gulanmasi ongorulmuştu teşmıl karan bu işverlennde duzenlı vevenmlı çahşmayı sağlamak uretınıı arttırmak. işveıenlerın hak ve menta- atlerını dengelemek karşi- lıklı ıv 1 mvet ve guvenle ı> barışını sağlamak amacıv- laalınmiştı Kararda. soz konusu ış- yerlennde çalı^anlann 27 mılvon lıranın altında olan ucretlenne v uzde ı5 oranın- da 2" 1 mılvon lıranııuızenn- de olanlara da sevvanen 10 mılvon lıra. I Nısan 1996ta- rıhınden ıtıbaren vuzde ^0 zam yapılması ongorulnnış- tu