Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA% CUMHURİYET 7 MAYIS 1996 SALI
OLAYLAR VE GORUŞLER
Birliklerin Yeniden Yapılanması
Demoküatık bır "Tarım Satış Kooperatıflerı Bırlıklerı Merkez
Bırlığı" derhal kurulmah. bu konuda bırlıklerce >apılan kuruluş
çalışması bır an once sonuçlandırılmalıdır.
Prof. Dr. ZİYA GÖKALP MVIAYÎM AnkaraLm ZuaatFak
Oğıetım L\e\ı
T
arım Satiş Kooperatıflerı
bırlıklerının \emden >apı-
lanması konusu son >ıllar-
da çok tartiiilmaktadır (l)
Yenı \NAP-D\P koalı;,-
>on hukumetının progra-
mında "Tanm Satış Kooperatifleri Birlik-
lerinin V onetimleri O/erkleştirilecektir"
\ e "Tarım Satış kooperatıfleri Birlıkleri
Yasası'nın oncelikle \asalasmasinda za-
ruretgöruyoruz*"tumcelennın>eralma-
M. bu konudakı tartı^maların surecegını
gostermektedır
Yıllardır kooperatıfçılıkle uğraşan bır
bılımadamıolarak mıKonlarcaçıftçımı-
zı ılgılendıren bu onemlı guncel konuda-
kı goruşlenmızı belırtmekte >arargoru-
\oruz
Bugun ulkemızde 75Ü bın ortağı ıle
434 Tarım Satış Kooperatıfı vardır Bun-
lar pamuk, fındık. ıncır ıızum, >ağlı to-
humlar vb konularda uzmanlaşmış 13
bırlık ıçerısınde orgutlenmış bulunmak-
tadır
Bu bırlıkler. bugunku yapılannı. bu-
>uk onder Atatiırk'un dırektıflenyle
1935 yılında çıkartılan 2834 savılı >asa
ıle kazanmışlardır
O'zamankı tek partılı donemın ekono-
mık \e sı\asal ko^ullarına uygun olarak
oluşturulan biriik >apısı. ıkı bınlı >ıllann
eşığındekı bugunun çok partılı ekono-
mık \e sıyasal >apısına, dun>a \e ulke-
mızdekı demokratık kooperatıfçılık an-
layı^ına artık uvmamaktadır Bugunun
bırlıklen, artık \asa gereğı Ankara'dan
atanan genel mudurler tarafından yone-
tılemevecek kadar buyuk dev kuruluı?-
lardır Kaldı kı de\let şu anda kendibi-
nın sahıp oldugu KİT'len her ne pahası-
na olursa olsun ozelleştırmek ısterken.
kendısının olmayan. tumu> le çıftçının oz
malı olan kooperatıf bırlıklennı >onet-
mesı uvgun \e mantıksal değıldır 4>rı-
ca, destekleme alımlannın bu bırlıklere
yaptırılması da buyuk sorunlar yarat-
maktadır Nıtekım. çogunlukla destekle-
me alımlannın fınansmanından kaynak-
lanan kamu açıklarını ıfade etmek uze-
re*kara defik" \ a da "kambur'*dan soz
edılmektedır Hatta bu nedenle bırlıkler
kamuaçıklannınvedolayısıylaenflasyo-
nun onemlı nedenlerınden bın olarak
gosterılmeve çalışılmaktadır Bırlıklenn
sahıp olduklan sanaj ı tesıslennın iijletıl-
mesi ıse başlı başına bırçok sorun yarat-
maktadır
Işte butun bu nedenlerie bız, ulkemız-
de >ıllardır var olan tanm satış koopera-
tıflen bırlıklen artık yeniden yapılanma-
lıdırdıyoruz
Ne var kı, 1935'lerden berı uvgulan-
makta olan gudumlu bır kooperatıf sıs-
temının tumden degı^tınlerek. yeniden
yapılanması çozulmesı gereken bırçok
sorunu da berabennde getırmektedır
Bıze gore >emden yapılanmada bırlık-
lenn sanavı tesıslerı \e birliklerin de-
mokratıkleştınlmelen olarak belırtebıle-
ceğımız ıkı temel soruna oncelikle ço-
zum bulunmalıdır
Bırlıklenn sahıp olduklan yüzun uze-
nndekısanayıte\ıslennın ^atılnıası soru-
nunu 5 <\ralık 1991 gunu bu sutunlarda
>a> ımlanan "Kooperarif Birlikleri Sana-
>i Tesisleri" adlı \azımızda ayrıntılı bır
bn,ımde ıncelemıştık Her ne kadar daha
sonra Sa\ınÇıllerbırlıklerınozelleştınl-
mesı \e tesıslerın satılması konulannda
ısrar etmı> ıse de (Hurnyet 24 Şubat 1993
\e Cumhumet 20 E>lul 1993). ancak
uretıcılerden gelen baskı sonucunda ba-
>aramamı>tır Bu kuruluslann de\letın
degıl uretıcı onaklann malı olduğu \e
dola\ısı\lade\let tarafından satılamava-
cağı. kaldı kı. bu kuruluşların uretıcılere
buvukyararlarsağladığıgoru^umuzubu-
rada bır kez daha belırfmekte varar go-
ruvoruz
Bız. bırlıklenn \eniden \apılanmasi-
nın temelınde esas ıtıbanyla demokra-
tıkleitınlmesı sorununun olduğu kanı-
sınday ız Demokratıkleştınlmenın teme-
lı ıse hukuksaldır Şovlekı bırlıklendu-
zenleven 1985 tarıh ve 3186 sayılı yasa
hukumlenne gore bırlıklerde demokra-
rik kooperatifçiliğin temeli olan genel ku-
rulhıçe sa>ılmı^tır Butun onemlı karar-
lann venlmesı ve atamalar ılgılı bakan-
lıgabırakılmıs.tır Ovsa kooperatifçiliğin
demokratık yonetım ılkesı bır koopera-
tıf ve bırlıgın. ortaklar taratından seçıl-
miş yonetım kurulu ve yonetım kurulun-
caatanmışjmudur genel mudur)kımse-
lerce demokratık olarak kendı kendiMnı
yonetmesını ıfade etmektedır (2) 20-23
E>lul 1995 tanhınde İngıltere'nın Manc-
hester kentınde toplanan Lluslararası
Kooperatıfler Bırlığı nın3! kurultavın-
da da bu ılke tekrar avnen kabul edılmıs.-
tır
3186 sayılı yasaya gore ıse bırlıkler.
esas ıtıbarıy la de\ letın atadığı genel mu-
durtarafından vonetılmektedırler Bura-
daaçıkça"*de\letgudumu'"( devlet vesa-
vetı) soz konusudur
Bu konu hem kooperatıfçıler hem de
sıyasetçılerarasında uzun > ıllardır tartı-
sılırdurur Ozellıkle sıyasetçıler muha-
lefette ıken, bırlıklenn demokratıkleştı-
rılmeMnı savunurlar. fakat ıktıdara ge-
çınce. bırlıklenn gudumunu kendı elle-
nne alarak gudumlu uygulamayı surdu-
rurler Yanı hukumetın de farklı hareket
edeceğını zannetmıyoruz
Halbukı bu konuda yapılacak ılk şey.
bırlıklenn gerçek demokratık kooperatı-
fe donuşturulmelerıdır Bunun ıçın de
3186 sayılı gudumlu ve antıdemokratık
>asa değiijtınlmelı, daha dogrusu yurur-
lukten kaldırılıp ulkedekı tum koopera-
tıflerın (tarım ->atiş ve tanm kredı dahıf)
tek bir denıokratik kooperatıfler vasası
(bu >enılenen 1163 savılı Kooperatıfler
Yasası da olabılır) ıçensınde \er almala-
rı sağlanılmalıdır
Ancak venıden yapılanma bu kadar
basıt de değıldır Yalnızca >asanın değı^-
tınlerek birliklerin demokratıkleştınlme-
sı ıle veniden vapılanma tam gerçekle^-
tırılmı^olmamaktadır Baskavapısalon-
lemlere de gerek vardır Tersı durumda
bırlıkler kendı başlanna ayakta durama-
v ıp batabılırler Çunku bırlıklenmız bu-
gunku durumlanyia burokratık ve hantal
bır vapıya sahıptırler Sanayı ve Tıcaret
Bakanlığı na aşın derecede bağlıdırlar
Adeta ber "KİT" durumundadırlar Bu
yapılarıvla \enmlı. venılıkçı verekabet-
çı bır pıyasa ortamına çekılmelen ve bu
ortamdademokratık bır >apı>la, devlet-
ten bağımsiz kendı kendılerıne ayakta
durmalan olanaksız gozükmektedır
Bu nedenle. demokratıkle^tırılen bir-
liklerin kendı başlanna a>akta durabıl-
melen vedemokratık kooperatıfçılık sıs-
temımıze uvumlu (entegre) olabılmele-
rı. ancak şu ek yapısal omlenler alınmak
kosuluylaolanaklıdır Şoylekı
• Bırlıklenn fınansman sorunu çozul-
melıdır Bunun ıçın bır "Kooperatifler
Bankası" kurulmalıdır (Bu bankanın na-
sil kurulabıleceğını 17Ocak 1996'dabu
sutunlarda >ayımlanan "Kooperatıfler
Bankası Kurulması" adlı vazımızdaay-
nntılanyla belırtmıştık)
Bu arada bırlıklenn ıradelen dışında.
dev letın bırlıklerı gudumlu vonetımı,
partızan kadrolaşma ve arpalık uygula-
malan sonucu bınken ve bugun 138 tnl-
vonu bulan boçlar (3) devlet tarafından
yuklenılmesı yoluyla mutlaka tasfı>e
edılmelıdır
• Demokratık bır "Tanm Satış Koope-
ratifleri Biriikleri Merkez Birliği" derhal
kurulmalı, bu konuda bırlıklerce yapılan
kuruluş çalışması bır an once sonuçlan-
dınlmalıdır
• Bırlık ortak ve yonetıcılenne demok-
ratık kooperatıfçılık bılıncı kazandırmak
ıçın >oğun ve>a>gın bır demokratık ko-
operatıfçılık eğıtımı >apılmalıdır
• Bırlıklenn bugunku devlet denetı-
mınden demokratık denetıme geçışı ıçın
gereklı onlemler alınmalıdır
Ancak bu genış boyutlu vapısal on-
lemlenn alınması ıle Tanm Satış K.oope-
ratıflen bırlıklennde demokratık veetkı-
lı bır yeniden yapılanmanın gerçekleşe-
bıleceğı kanısındavız
(1) Z G \1ula\ tm 'Tuıkn e 'de Tarım
Sutış Kooperattflerı \e Bırlıkleı ının Ye-
ııulen }apılannıa /htnacı Fnedııch
Ebert lakfı taratından 17 4ıahk 1994
gunu /stanbulda duzenlenen Ekonomı
Fonımıı na sunulan bıldırı
(2) Bak Z G \lula\ ım Kooperatıf-
çılık (ıkııuı baskı) )etkın )a\ınlan
Aııkaıa 1995 s 68 69
(1) S L sumı Hukumet bırlıklenn
\akasını bırakmalı Cumhurnet 13
\hııt 1996
ARADA BIR
M. SELlM OKÇAY4\ ukat (Emeklı Asker)
Dar Gelirlinin Çırpınışı...
Memur emeklı ışçıye Atatürk ve İnönu donem-
lerınden sonra gereken değer verılmemıştır Devle-
tın memuruna bakış açısına gore hareket eden ışve-
ren de ışçıye gereklı onemı vermemıştır Son askerı
ıktıdarla bu sureç daha da kotuye goturulmuş, hat-
ta daha da hızlanmıştır
Yuksek enflasyon, uretım ve ıhracat yapmadan
para kazananların on plana çıkmasını sağlamış, zen-
gınlerı seven Özal'la ve devamıyla ışçı, memur ve
emeklı perışan edılmıştır Demirel donemlerınde de
ulke, memura zam yapabılmek ıçın ıçkı ve sıgaraya
zamla, bu ekonomık anlayışıyla ıdare edılmıştır
Şımdı de memur, emeklı, ışçı yurumekte, sesını
yukseltmeye çalışmaktadır Pekı, şımdı soruyorum,
kabahat ktmtn''
Zengınm zengıne, yoksulun yoksula kız verdığını
goruyoruz bıhyoruz Ancak yoksul kendını ıdare et-
mesı ıçın neden zengıne ya da dını ıstısmar edene
oy verıyor'? Hem sermayenın partılerıne ve dını ken-
dı sıyasal amaçlarına alet edenlere oy vereceksın,
hem de yuruyerek zam ısteyeceksın
1
Bu bır çelışkı degıl mıdır'?
Anavatan Partısı Doğruyol Partısı, Refah Partısı
TBMM'de tombul tombul oturuyorsa, senın yuru-
meye hakkın var mO Bunlar sana değer verır mı,
malı açıdan, kulturel açıdan yukselmenı ıster mı, he-
le hele sendıkal hak tanır mı
9
Sana verırse kendı rahatının bozulacağını bılmıyor
mu
?
Hep vereceğım dıyecek, enflasyona ezdırme-
yeceğım dıyerek senı uyutacak Ve sen yıne oyunu
gıdıp ona vereceksın Olur mu
?
Soz gelımı şu orneğe bakalım
CHP ve Sayın Baykal seçım oncesı yuzde 54 ora-
nında zam yaptırttı mı? Yaptırttı Sayın Çiller "Yuz-
de 5'ten fazla vermem" dıye dıretmıyor muydu
9
Kı-
mın sayesınde yuzde 54 zam aldın Sayın Baykal'ın
Pekı, seçımde neden ona haksızlık yaptın, oy verme-
dm?
Işçı, memur emeklı ve eşlerının oy potansıyelı 4
mılyon cıvanndadır Bu oyla bır sosyal demokrat par-
tıyı, CHP'yı. yanı kendını senden yana olanı ıktıdar
yapabılırdın, ama oy vermedın Şımdı de yuruyorsun.
Hakkın var mı
9
Efendım CHP de şoyle, boyle Onun
nedenı demokrasıyı gerçekten ozumsemışlerın par-
tısı olmasıdır Kendı ıçınde onun sorunlarını çozersın,
ama oyunu senden yana olandan esırgersen ışte
boyle coplanırsın Nıçın oyunu verırken duşunmuyor-
sun da kendını coplatıyorsun''
Hıç Ataturk ılke ve devrımlennı benımsemış sos-
yal demokrat partılere kusulur mu
?
Hıç gerçek ve
tam Ataturkçulerın partılerıne kusulur mu9
Hıç Ata-
turk'e kusulur mu
9
Kendınızı coplatmayın Uzuluyo-
rum
TARTIŞMA
Universite ve Ozerklik Uzerine
• • zellıkle son
^ ^ " " ^ ^ bırkaç
M ^ zamandır
• I basında. venı
^ W Unıversıteler
V , / Yasa
Taslağf na ılışkın bov bo>
yazılarvavımlanıvor Tum
bu yazılann ortak yanı.
tasannın universite
ozerklığıne karşı oldugu
duşuncesıdır
Bılındıgı gıbı. Cumhunvet
donemının. Mıllı Eğıtım
alanında vapmış oldugu en
onemlı ışlerden bın
1933"te, skolastık İstanbul
Darüttununu'nu. bılımsel
doğrulan araştıracak
akademık bır kuruma,
İstanbul İ niversitesine
donuşturmesıdır Bu
akademık çızgı 1946'da.
ozerklıgın de ona
katılmasıvla vasal bır
guvence>e kavuşuvordu
Bu guvence. her şevden
once. bılımsel dogrulann
araştınlması ve bunlann
va>ımlanmasında oğretım
uvelerının, vanı bılım
adamlarının dış sıyasal
baskı lardan korunması
anlamına gelı>ordu Buna
gore universite kendını ıç
denetım (auto control)
duzenegı (mekanızması)
kurulamadığı ıçın kısa bır
sure sonra vozlaşır ve
ozerklık oğretım
uvelerının dokunulmazlığı
olarak yorumlanır
Bunun sonunda da
universite denetımden
voksun "dokunulmazlığı"
olan bır dukalık olur
Bu durum. unıversıtevı
yıllarca kendı ıçınde
bunalımlara surukler v e bu
yolda ılk patlama, 1960 ta
Mılh Bırlık Komıtesı
vonetımı sırasında
"147*lerola>rnda
ortaya çıkar Bu arada
Mıllı Bırlık yonetımı yenı
bır universite vasası vapar
Bu vasa unnersıtede ıç
denetım bakımından
onemlı bır yenılık getırır
Buna gore her kursu
(bugunku anabılım dalı)
oğretım yılı sonunda
dekanlığa. geçen vıl ıçınde
vaptığı oğretım ve bılımsel
raalıvetı bır rapor halınde
verecek ve kursulerın
raporlan profesorler
kurulunda bır bır okunarak
Cumhuriyet Ailesi
ÇAĞDAŞ YAYINLARI
Oral Çalışlar
LİDERLER HAPİSHANESİ
1
980 yıh Eylul
ayının ılk
gunlenydı
llkokula venı
başlamanın
benzersız
heyecanını yaşıyordum Ne
var kı ılk haftanın sonlanna
vaklaşırken, sokaklann
sılahlı askerlerle dolu
olduğunu gordum Ordu
yonetıme el kovmuştu
Sonrakı gunlerde bılıncıme
kazınan gelışmeler oldu
Çok yakınında
oturduğumuz \1armara
Unıversıtesı Goztepe
Kampusu"ndan unıversıtelı
gençler sarkık bıyıklı, uzun
pardosulu adamlarca
suruklenıvor gece yanlan
"zil çalmayı âdet haline
getirememiş'' askerler
ev ımızı anyorlardı Bu
sırada bırçok değerlı
eşyamız kayıplara
kanşıvordu lnsanlar korku
ıçınde ev lenne
kkpanıyorlar ve ne
emredılıyorsaonu
vapıyorlardı Okula gıden
oğrencılere
"komunistlerle'"
konuşmamalan
oğutlenı>ordu tnsan
onuruna yakışma>an bu
uvgulamalara karşı koyan
kışılere ıse hemen yafta
yapıştmlıyordu
IComunıst' Buyaftayı
boynunda taşıyan bın de
apartmanımızda oturan ve
ağabe>ımın ılkokul
oğretmenı olan Şa>lan
Hanım'dı Şaylan
oğretmen ınce kaşlı. sen
bakışlı altın sansı saçlı bır
oğretmendı Komşulan>la
ılışkılen pek ıvı değıldı
Kadınlann kendı aralarında
yaptıklan abuk sabuk
soyleşılereakıl
erdıremıyordu Hatta
komşulan onu paralı
gunlenne bıle
almamışlardı Sankı dışı bır
Ataturk'iu Sert bakışlan.
benı oldugu gıbı tum
çocuklan urkuturdu
Polısler Şa\ lan oğretmenın
eleştınye ve onaya
sunulacak Çalışmalan
yeterlı bulunmavan
kursuler hakkında
soruşturma açılacak
Ne var kı bu ıç denetım
ancak bır kaçyıl
uvgulanır. sonrakı vıllarda
raporlar hıç okunmadan
toptan onavlanır O gunden
sonra da unıversıtede ıç
denetım tamamen rafa
kaldınlır
•\ma o gunden bu
gune universite
ozerklıgı, universite ıle
sıyasal ıktıdarlar
arasında bır çekışme
konusu olur
1980ıhtılalıde, ozerklığı
tamamen kaldıran venı bır
universite >asası ıle tum
unıversıte ve
>uksekokullan avnı çatı
altında toplamak gıbı bır
garabet orneğı venr.
akademık unvanları
yozlaştınr ve bılımsel
onuru buyuk olçude
zedeler <\ncak şu da artık
bırgerçektırkı YOK.
eşgudum (koordınasyon)
ışlev ı ıle bır realıtedır ve
\ OK"e hav ır demenın bır
evını sureklı ararlar. hıç
rahat bırakmazlardı Şaylan
Hanım bır Cumhunyet
okuruydu Her sabah
bakkaldan "kırmızı başlıklı
gazetesini" alır, eskı model
Peugeot marka arabasına
bıner ve okuluna gıderdı
Koltuğunun altında duran
gazete en az kendısı kadar
dıkkat çekerdı
Ama o, butun bunlara
karşın hıç renk vermezdı
Aradan yıllargeçtı Ivı bır
araştırmacı gazetecı olarak
bılınen Uğur Mumcu,
kalleşçe bır suıkasta kurban
gıtmıştı Ertesı gun pek çok
kışının elınde avnı gazete
gozüme ılıştı lnsanlar
ızmır'ın Cumhunvet
Meydam'na toplanmışlar
kısaboylu, yuvarlak
gozluj<lu, genç vaşına
karşın saçları epey azalmış
bır adamın haykınrcasına
okuduğu bır vazıvı
(makaleyı) dınlıvorlardı
"Vuruld'uk Ej Haikım
IJnuttna Bizi" dıve bıten bu
geçerlılıgı de yoktur
Şımdı YOK'e duşen ış.
kendı ıçınde venı bır
duzenlemeve gıtmesidır
Geçen >ıl YOk te
meydana gelen vonetım
değışıklığı bırvapı
degışıklığını beraberınde
getırmış
Bunun sonucu olarak YOK
bunyesınde
unıversıtelerımızle Batı
unıversıtelerı arasında
eşgudumsel bırçalışmayı
amaçlayan akademık bazı
kurullann oluşturulması
pozıtıf yonde atılmış
adımlar olarak
degerlendınlmelıdır
Unıversıte ozerklığı sorunu
kanımızca yenı bır
anlayışla ele alınmalıdır
Unıversıte ozerklığı
duşuncesını bız Batı'dan
aldık Batfda unıversıte
ozerktır, ama bu,
unıversıtevı ıç denetımden
yoksun. dokunulmazlığı
olan bır kurumla
ozdeşleştırmek anlamına
gelmez Batfda unıversıte
ılk planda bır akademık-
bılımsel kurumdur Batı'da
ozerklık. bu akademık-
yazı>ı okuvan kışı
Cumhurı>et"ın Izmır
Temsılcısı Serdar Kıztk'tı
Hemen bır Cumhunvet
edınıp okumava başladım
Kuçukluğumde benı
urkuten bu gazete, şımdı
eğıtıcı bır kıtap haline
donuşmuştu
O gunden bugune elımden
duşurmedığım bu
gazetenın bır ozellığı var
Mustafa K.emal'ın ad
(ısım) babası olduğu bu
gazete. geçmış 72 yıllık
tanhınde Ataturkçülukten.
1923 Cumhunyet
devnmınden asla odun
vermedı \'e halen en cıddı
"fikir gazetesi" olma
ozellıgını >ıtırmedı
Babıâlı'nın
İ
-Babıtelli">e
(Bu kelıme LmitOtan'ın
bır kıtabının adıdır)
donuştuğu bır koyup üç
alma, çağ atlama, karşıhklı
bağımlılık gıbı kavramlann
başa gureştığı.
yuzsuzluğun. yağcılığın
erdem savıldıöı.
'Üremeyi Teşvik' Dönemi Geçti
ÇIKTI
4. BASI
Oral Çalışlar 12 Eylul'den sonra Ecevil,
Erbakan ve Turkeş 'le birlikte cezaevinde kaldı.
Bu kitap, o zaman tutulan günlüklerden oluştu.
250 000 TL(KDV ıçınde)
e zaman
a ı l e
planlaması
konusu
gundeme
gelse Refah
Partılıleracavıp
sınırlenıvorlar Bunun en
guncel orneğı. bundan bır
sure once İstanbul Anakent
Beledıye Başkanı Recep
Tayyip Erdoğan ın
kendısıne bu konu ıle ılgılı
olarak >oneltılen soruva
verdığı >anıt gostenlebılır
Başkan Erdoğan'ın soruyu
soran gazetecıve. >anı
med>acı>a. "Sen istersen
az çocuk \ap ama bana
karışma. parasını ben
verivorum, istediğim kadar
çocuk \apanm" dedığı
bılınmekte Ben orada
olsavdım Savın Başkan'a
bır soru sorardım
- Doğal olarak sızın kaç
adet çocuk v apmak
ıstemenıze kı'mse
kanşamaz İstersenız bır
duzıneyapın valnızben
bır vatandaş oİarak.
1) Içkılı bır mekan açmak
ıstersem bana ruhsat
verecek mısınız1
2) Ben bır domuz çıftlığı
açmak ıstesem bana açış
ıznı verecek mısınız0
3) Ben randevuevı açmak
ıste»em bana ızın çıkacak
mı dıve sorulsavdı acaba
ne tur yanıt venrdınız9
Hanı balık baştan kokar
dıye bırdevım vardır
Llkemızde bu aıle
planlaması daha emekleme
aşamasındavken Necmettin
Hoca aıle planlamasına
karşı çıkarak "Fakirin
bılımsel kurumun bır
guvencesı olarak anlaşılır
Ama bız, unıversıte
ozerklığı duşuncesını
Batı'dan alırken bunu
ıçerığınden soyarak
almışız Ozerklıgın ıçenğı
ıse her şeyden once bu
akademık-bılımsel bılınçtır
Bır unıversıtevı
unıversıteyı yapan. ışte bu
akademık-bılımsel bılınçtır
Ozerklık elbette
unıversıteler ıçın ıstenmesı
gereklı onemlı bır
kurumdur <\ncak bu
ozerklıgın, bır ıç denetım
mekanızması ve akademık-
bılımsel bılınçle
tamamlanması gerekır
Bunlann butunluğunun
olmadığı bır unıversıte.
unıversıte adını taşısa bıle.
gerçek bır unnersıte
olmaktan uzak kalır
Hazırlanmakta olan >enı
unıversıteler yasasının
ozerklık ıç denetım ve
akademık-bılımsel bılınç
butunluğunu temel olarak
alacağını ummak ıstenz
Prof. Dr. İSMAİL.
TUNALI
okuru muşten gıbı
gorenlerın ortalıkta kol
gezdığı bu donemde
Cumhunyet'e sahıp
çıkalım
Son aylarda İstanbul'da
başlayan ve yurt çapında
vankı bulan "Cumhurivet
Okurian Toplantılan"
yapılıvor Turkıve'nın
aydınlık geleceğı ıçın
çalışan Cumhunyet
okurlarını bu toplantılara
katılmaya çağınyonam
Toplanalım, tartişalım,
ortak eınşımler yapalım
ADD gıbı ÇYDD gıbı
Ataturkçu sıvıl toplum
orgutlen ıle ışbırlığıne
gırelım Çunku adına
"•satümışiık" denen
edepsızın surlanna
bayrağını dıkemedığı son
kale. o "kırmızı başlıklı
gazete '"dır
Serkan Aksüyek
Atatıirkçü Düşünce
Derneğı Izmır Şubesı
eğlencesine engel olunmak
istenivor" demıştı Bızım
\nakent Beledıye Başkanı
Recep Ta>>ıp Erdoğan ın
"halktan biri" olduğunu
sanmıyorum
Halkımızı da "fakirin
egjencesi"nden
korumak gerek
Mete Apak
Kızıltoprak İstanbul
Teh5l4S!«
'TEKERLEKLİ SANDALYE KAMPANYASINA KATKIDA
BULUNMAK BÎR ÎNSANLIK GÖREVİDÎR"
Ziraat Bankası Sirkeci Şb. 304420/718-5 Bedensel Eng. Davanışma Der.
TeJ:(0216) 3708166-4410834
Nufus cuzdanımı, oğrencı kımlığımı, pasomu.
sağlık karnemı kaybettım
Hukumsuzdür
ŞERÎFE PALLI
PENCERE
Tekel Değil, Tekiz...
Bugun 7 Mayıs
Cumhuriyet 72'ncı yaşını bıtınp 73'uncu yılına adım
atıyor
Ama Cumhurıyet'ın yaşı daha buyuk
Kunjcumuz Yunus Nadi'nın ardından yarım yuz-
yıl boyunca Cumhurıyet'ı yoneten Nadir Nadi, 1971
Mayısı'nda yayımlanan başyazısında bu noktayı şoy-
le vurguluyor
"Cumhurıyet'le Yenı Gun, bırıncısı ıkıncısının de-
vamı olan kardeş gazetelerdır Yenı Gun, UlusalKur-
tuluş Savaşı 'nın yılmak nedır bılmez ınançlı savunu-
cusuydu Cumhunyet de Ataturk ılkelennın ve dev-
rım atılımlannın yıne ateşlı ve ınançlı bır savunucu-
su olarak ışte 47 yıl gorev başında bulunuyor" (9
Mayıs 1971)
Bu hesaba gore Cumhunyet, 76 yıl once mayası
atılmış bır gazetedır
•
76 yılda dunya nıce devrım yaşadı
Ve çok değıştı
Cumhuriyet eskı yazıyla çıkmıştı 1928'de yenı ya-
zıyla yayımlanmaya başladı
Bılım ve teknolojı alanında başdondurucu atılım-
lar gerçekleştı, ınsanoğlu aya gıttı atom parçalandı,
ıletışım olanakları akla sığmayacak bıçımde yoğun-
laştı bugun varılan noktada kâgıttan gazetenın tarı-
he karışacağı, elektronık gazetenın geçerlı olacağı
soylenıyor. lletışımın ses hızını da aşarak ışık hızın-
da butun yeryuzunu kapsaması, daha şımdıden so-
nuçlarını hesap edemeyeceğımız bır yenı dunyanın
habercısıdır
Insanın ınsanlaşması yolundakı savaşım, bu sureç-
te hızlanacaktır
Cumhurıyet'ın Ulusal Kurtuluş Savaşı 'nda tohum-
lanması, ınsanların ozgurluğune eşıtlıgıne, kardeş-
lığıne donuk sımsıcak bır sureçte doğup bu yolda yu-
rumesı, elındekı pusulanın doğruluğunu kanıtlar
Madalyonun bır yuzu bu
Ya otekı yuzu?
•
21 'ıncı yuzyılın eşığınde, dunya, devletlerı de aşan
parasal guçlerı elınde bulunduran sayısı az çokulus-
lu şırketın etkısı altına gırmıştır, çağımızın bır nıtelı-
ğını de adına 'tekelleşme' denen sureç belırlıyor
Medya da tekelleşıyor
Nedır medya
1
?
Yazılı basın gorsel televızyon, sessel radyo yayın-
larının toplamına medya denıyor Bu uç aracı ele ge-
çırıp bırleştıren şırketler, bankalarla ve holdınglerle de
butunleşerek ıletışım dunyasında tekelleşme oluştu-
ruyorlar Tekelın başında bulunan patron, devletten
daha korkutucu bır sıkı duzen ıçınde ıletışımı denet-
leyebılıyor
Demokrasının temel ılkelerınden bın olan "kışının
haber alma ozgurluğu" tekelcı patronun denetımı-
ne geçıyor Butun dunyada tartışılan bu konu Tur-
kıye'de akıl almaz bır hızla gundemın bırıncı madde-
sını oluşturdu
•
Ulkemızde baş dondurucu bır hızla tekelleşen
medya ortamında Cumhuriyet, bağımsızlığını koru-
yor
Bugun gazeteler ışbırlığı yaptıkları holdınglerın
mallannı pazarlama yolunçja satış broş_urlerıne,ds9-
nüşmuşlerdır taksıth satışlarkuponlârlayapılmakta-
dır
Cumhuriyet kuponsuz gazetedır
Trılyonlarca lıralık tıcaretın pıyasasına donuşen
medyada en zengın televızyon, radyo ve gazete ku-
rumlarının hıçbırınde sendıka yoktur
Çalışanlarının sendıkalı olduğu tek gazetedır Cum-
hunyet
•
72'ncı yılımızı gerıde bırakarak 73'uncu ytlımıza
boylece gırıyoruz
Bız tekel degıl tekız
Teklığımız ozellığımızdır
Ozellığımız gucumuzdur
BÜYÜK YAZAR VE DÜŞÜNÜR
HALDUN TANER'i
ölümünün onuncu yıldönümünde
saygı ile anıyor, bütün eserlerini
yayımlamanın onurunu yaşıyoruz.
BİLGİ Y A Y I N E V İ
(WHO) Dunya Sağlık
Teşkılatı
kalp ve damar
hastalıklanm
"Dünyanın 1
Sumarah
İnsanlık Düşmanı"
ılan ettı
TÜRK KALP
VAKFI
Tel. (0.212)212 0707
(PBX)
Faks: (0212) 212 68 35
Romanlarınız ve
ansıklopedılerınız
yerınızden
alınır.
Tel.: 554 08 04
Oğrencı kımlığımı
ka> bettım
Hukumsuzdür
DESİZAYTEPE
TCMEB
Öxal TUDEM
EĞtTİM MERKEZİ
YÖNETİCİ SEKRETERLİĞİ
HALKLA İÜŞKJLER
KURS KAYITLAKI
BAŞLAM1ŞTIR.
Proçr&fTt:
• Dos • Windows - Wotü
• BCıro yönetımi
« ön muhasebe
• Iş psıkotyisl
• Sekreteriık tekmMeri
• Müşten ılışkıleri
• Halkla ılışkller
• Daktılografl
• Dosyalama
' (Ticari Ingilizce)
(İNGtLlZCESI olmayanlır, MHMI
Ingillıce v» ticırl Inglllze*
programına kaniacakbr.)
rtctaskcrgca Cod 212 Mo Blok
(0212)2300232 2300233 23435 76
T C M E B
Özel TUDEM
EĞİTİM MERKEZİ
(ENGLISH WORLD)
• Elementary
• Pre-lntermedlflte
• İrtermedlate
• Upper Irtermedlato
• Advanced
Hofta ıçı yoğun - Hofta tonu •
Akşam
KU/İ.S K,k\llIARmiZ
HAŞIA »lj>T/R
Holosiargaa Cad 212 Aıka Bk*
Kal 3 A 5 Osmonbey /ŞlSll
(0?)?)23O0?32 2300733 234 35 76
SKYANUS dil merkezi
St. Pelersburg DEVLET TEKM WlVERS[TESl'mn
en seçkin uzman öğrelmenleriyle RUSCA ve INGİLİZCE kursi.r.
KAYITLARIMIZ
BAŞLAMIŞTIR.
güç birliği yapacak
ortak aronıyor
Galatasaray. Meşrutiyel Cad. Aslıhan 11/5 Beyoğlu-İST.
Tel: (0212) 293 40 42