Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
26 NİSAN 1996 CUMA CUMHURİYET SAYFA
KULTUR 15
Setten smir bozucu ıııaıızaralar.New York'taki düşük bütçeli bir filmin
setindeki, alışılmış aksiliklerden geçil-
meyen, sıradan birçekim gününün hikâ-
yesi. Robert Redford'un desteklediği,
Amerikan bağımsız sinemasinın ürünle-
rinin değerlendirildiği Sundance film
festivalinde 1995'in en iyi senaryo ödü-
lünü kazanan
u
Li\ing in OblhTon", çe-
kimlerde yaşanan talihsizliklerden ötü-
rü sinirleri laçkalaşmış film yaratıcısının
ruh halini ifade eden "Manik Depresif"
adıyla gösteriliyor. Jim Jarmusch'un es-
ki kameramanlanndan (Stranger Than
Paradise-Cennetten de Garip) olup
I991'de başroldeki Brad Pitt'ın ytldızı-
nı parlatan ilk filmı "John Suede"le yö-
netmenliğe atılan Tom DiCUIo'nun. kuş-
kusuz çok iyi bildiğı. tüm ezasını-cefa-
sını çektiği düşük bütçeli film. üretim
süreci ve yaratıcı yönetmen dünyası üs-
tüne yazıp yönettigi ikinci filmi "Living
in Oblivion".
Sinemanın mutfağına bakan. film çe-
kiminin sorunlan ve sette olan bitenlere
ilişkin, geçmişte seyrettığımizTnıffa-
ut'nun "La Nuit Amerkaine-Güneşte
Gece"(1973),Taviani kardeşlerin"Good
Morning Bab> lon"( 1987). Clint Easft\o-
od'un"White Hunter, Black Hunter-Be-
yaz Avcı Siyah Yürek" (1990). Richard
Rush'un - t h e Stunt Man-Ecelle Vanş"
(1980). unutulmaz Fellini başyapıtı "Ot-
to e Mezzo-Sekiz Bueuk" (1963) ya da
gösterişli Arnold Schwarzenegger filmi
"The Last Acrion Hero" (I992)vb. gibi
nice filmin oluşturageldiği listeye son
ekleyebileceğimiz ilginç bir çalışma ni-
teliğindeki bu 'film içindeki fîlm' hikâ-
yesini gerçekleştırebilmek içın epey gö-
beği çatlamış, iyi elıştirileralmasına kar-
şın ilk filminin ardından yeni tasanlan
sürekli Holly\vood"un ilgisizlik duvan-
na çarpıp çarpıp geri dönmüş. eski ka-
meraman-yeni yazar-yönetmen Tom Di-
Cillo'nun.
Film içindekifilmhikâyesi
Nihayetyaptığı. düşük bütçeli film ya-
pımcılığı serü\ eni hakkında. kamera ar-
kasında patlak veren sorunlan, sette ya-
şanan \e giderek kâbusa dönüşen birta-
kım durumlan. matrak ve esprili biçim-
de hikâye eden "Lrving in Obtivkm'"la
sektörden öcünü alıyor sayılabilir bir ba-
kıma DiCillo. Klaketin şaklaması \e yö-
netmenin komutuyla harekete geçilen
settekı sancılı yaratım-film çekimi süre-
LİMnginOblnioıi/
Yönetmen. senaryo:
Tom DiCilk»/ Kamera
Frank Prin/i/ Müzık:
Jim Farmer/
Oyuncular: Ste\e
Buscemi. Catherine
Keener, Dermot
Mıılroney. James
LeGros, Danielle Von
Zerneck. Peter
Dinklage, Hilary
Gilford. Mkhael
Griffirtıs/1W5ABD
(Ö?en Film) Beyoğlu
Alkazar. Kadıköy
Broad\\ay
sınemalarında.
SUNGU ÇAPAN
cine. tıcari kurallann pek iplenmedıği.
bağımsız tarzların ha\asının solundu-
gu.'Auterisme' dünyasının atmosferine.
tüm girdısiyle-çıktısıyla iyıce vakıf oldu-
gu sezilen Tom DiCillo \e ekıbı. "Li-
\inginObtivion~da besbelli hayli eglen-
miş. kendı kendilerıyle. sektörle hınzır-
casına dalgalannı geçerek. Trajikomık
bir güldürüden okkalı bir farca'a doğrıı
gidip gelen, siyah beyazdan renkliye dö-
nüşen \e 3 bölümden kurulmuş filmin
başında.'Tarantino'nun ahbabf, Neu
Yorklu bağımsız sınemacı !Ntek Reve'le.
teknık sorunlardan baş alamayan. kar-
maşık ıliskiler. kiskançlıklar. bencillik-
lerle iç içe geçmiş bir komün ailesi gibi
algılanabilecek ekibını tamyoruz: Sette
yanlış giden herşeye karşın dızgınlerı
elınde tutmaya çabalayarak çekimi so-
nuçlandırmaya mücadele eden acemi yö-
netmen Nick'ın (Steve Buseemi)ağzı. gö-
zü. kulağı olan. dolgun. sarışın asistanı
NVanda (DanieUe \'on Zerneck), yönet-
menın gızliden gızlıye se\dalandığı ka-
dın oyuncusu. Richard Gerc'ın bir fıl-
minde de boy göstermiş. esmer güzelı.
gizemli \e gergin Nıcole Sprınger(Cat-
herine Keener), setteki her kadına sula-
nan maçojönle kırıstıran \Kanda'nın bo-
zuk sütlü berbat kah\eleri ıçerek mide-
sinı bozan. en güzel oynanmış sahncyi
tmalette kustuğu içın çekemeyen. zaval-
lı sevgilisi. beceriksiz kameraman \\olf
(Dermot Mulrone>), her fırsatta kendi
kafasına göre y önetmene \ e çekıme mii-
dahale eden. settekı bütiın dişt ıvuıhluka-
ta kesık atan. Miclelk Pfeiffer'lc. \Vino-
na Rider'ları kollarına alacağı iki yeni
film tasansı sırada bekleyen. egoman-
yak. >akı^ıkli Jön Chad Palommo (Ja-
mes LeGros), jönün pas \ erı>i\ le nerde\ -
se kendınden geçen script gırl (Hilan
Gilford)\a da günün bınnde kendı fılmı-
nı çekeceğinı uınan \e vazdığı senarvo-
yu herkese takdım eden ı^ıkçı (Matthe\v
Grace). sesçi. sutlör \e merceğı odakla-
ma\ı unutan kamera asistanına kadar
tüm film ekibinı tanı\oruz. Dızı dızı ^an-
sızlıklardan. aksiliklerden geçılmeyen
bir film setındekılerı hıkâ\e eden "Li-
ving in Oblivion*'un se\imlı kalıraman-
lanna ılgısiz kalmak ola.sı değıl
(.oeukluğundan kaşnaklanan sorun-
lardan ötum bir süre öııce ka\ bettiği an-
neMylesoğuk ılışkısinı bıruirlüdiızelte-
memı> Nieole'un filmin ilk böliimunde.
annes\ rolündekı LauretThornb\ 'y le ge-
çen. duygusal ana-kız sahncsının çesjitli
teknık (patlayan *potlar. tlu mercekler.
\ b.) \e ego sorunları nedeniyle bir türlü.
doğrıı düriLst çekılcmemesıylc sınirkri-
zı geçınp tüm seti kınp dökerek dağıtan
yönetmen Nick'in. nereden geldiğini çö-
zemedığı bırzil sesivle lyıcekeçıleri ka-
çırmasına ramak kalmı;şkcn, beylik u>-
ku-kâbus numara.siNİa bu ilk bölümün
ürkünç karga>asını tatlı\a bağlıyor Di-
Cillo. Sette olabılecek aksamaları konu
edinen \ e giderek kâbusa dönüşen rüya-
sından ıı>anı\orto\ yönetmenimız. Me-
ğerse ka>nağı belırsız. sınir bozueu ses
de. Niek"iu\andırmavakurulmtışsaatin
ınatçı alarını değil mıymıs/.' İkinci bö-
lüm. filmin baş kadın \e erkek oyuncu-
sunun. gızli bır seks kaçamağının biti-
mıııde ba^lıvor.
Kı/laoğlan arasındakı be>lık aşk sah-
nesinın çekılcceğı bu bölümde \akişık-
lı lama ağzı kokan) jönün egosu daha
fazla kabına Mğma>arak patlıvor. Nıco-
le"e zaten kesık Nick. nıaço \e küstah
Chad'ın ustünc atılıp pata-küte gırışınce
sette rezalet kopuyor \e •dünyanın mer-
kezi' lönümüz setı sö\e saya terk edıyor.
/
çip içip kansını. çocuklannı
döven babalannın ölümünün
ardından. oğullanna kendisinın
yaptığı hatayı işlemelerini salık
vererek 35 yıllık. eski aşkına
kavuşmak üzere Irlanda'ya dönen
annelerinin 'Sevgisiz e\lilik mi, asla!'
öğüdünden etkılenen, geçicı bır sure
için ağabeyin oturduğu. Long
island'daki aıle evinde bir araya gelen.
lrlanda asılh üç kardeşin öyküsünü
anlatan "The Brothers McIVIuIlen-
Kardeşler ve Se>gililer" de.
festivalden arta kalarak \ izyona çıkan
ilginç filmlerden birbaşkası bu hafta.
Yolun yansındakı bü>ük kardeş. lise
basketbol takımının koçu olan.
çocukluk aşkıyla severek e\ lenmiş.
ögretmen ve hamile kansı Molly"yle
(Connie Britton) mutlu Jack (Jack
Mulcahy), hanım hanımcık kansının
arkadaşı. girgin. ateşli \e özgür bir
kadın (Elizabeth P.Mckay) tarafından
açık seçik baştan çıkarılmaya karşı
koymaz. Kadınlara bağlanmak
istemeyen. e\lılik karşıtı. 30'una
gelmiş. sinemacı \e senaryo yazarı.
ortanca kardeş Barry (Ed>\ard Burns)
de. kiralayacağı daireyi son anda
kaptırdığı genç kıza (Yönetmenin
gerçek hayattaki manitası olan
Maxine Bahns) tutulur. Dini bütün.
koyu Katolik ve eerçek aşka inanan.
küçük kardeş Patrick (Mike McGlone)
ise. günah di\e bekâr bekâr
sevişmekten hep kaçınırsa da.
e\lenmeyi kafasına takmış. uyanık
Yahudi kızı Suzanla (Shari Albert)
inişli-çıkışlı ilişkisini sürdürürken
patlak \eren kürtaj sorunu yüzünden
epey başı ağnr ve rastladığı eski
arkadaşı Leslie"yle(Jennifer Jostyn)
bır kaçamak yapmakta bulur çareyi.
Kardeşler ve Sevgililer
Psikopat. sarhoş babanın üç oğlunun.
karşı cınsle ilişkilerı. aşk. aıle. çocuk.
sadakat. aldatma. zına. \b. konular
üstüne. bıra tüketimını arttırarak
sürekli konuşup dertleşmeleriyle
geli^en "The Brothers McMuİlen-
Kardeşler ve Sevgililer", beylik
romantık komedi türünün sınırlarını
zorlayabilen. alışılmış erkek
dayanışması. sırdaşlığı ve dostluğu
üstüne. kendinc özgü. sıeak. yalın \e
şirin bir film. "Lmng in Oblivion-
Manik Depresif" gıbı. tıpik.
izlenmeye değer bır bağımsız sinema
yaklaşımının ürünü.
Sinema eğitiminden sonra 1991'den
itibaren televızyona çalışan. sürekli
reddedılen senaryolar yazan. trlanda
asıllı Amerikalı Edvvard Burns'ün
yapımcılığını. ortanca kardeş rolünü
üstlendiği. scnaryosunu vazdığı se
yönettiği. ana-baba e\ ınde. sevgilisı
Ma\ıne Bahnsia. arkadaşlannı \e
eşini-dostunu oynatarak. Holly\vod
ülçütlennde eıııkonu konıik bır
mcblağa (25 bın dolarcık!) mal ettiğı
bu film. çok önemsenmese de.
genelde Katolik. şair. ka\gacı. müziğe
eğilimlı, romantik \e tümii de
Kennde>'ye hayran olan. sürekli
ahlakı gelenek-göreneklenn
kıskacındakı Irlandalı karaktenne
muhabbetle >aklaşan ta\n. \alın
öykiisü. komik \e ciddi avrıntılarla
çizilmış karakterlerı. mızahı
üözlenılerı. başarılı dıyaU>gları.
îrlanda uzun havalannı çağnştıran
müzıkleri \e tekdüze ama tıkırıııda
anlatımıyla. ılgiyle izlenen taze bır
soluk sayılabilir. 1995 Sundence
The Brothers Mc Mullen
Yönetmen, senaryo: Ethvard
Burns/Kamera: DickFisher/
Müzık: Seamus Egan/
Oyuncular; Jack Mulcahy,
Edvvard Burns, Nike
McGlone, \laxine Bahns,
Connie Britton, Elizabeth
P.McKa>, Shari Albert,
Catherine Bolz/1995 ABD
(Özen Film) Beyoğlu,
Çemberlitaş Şafak
sinemalarında.
festi\alinde jüri büyiik ödüliivle.
Fransa'da. Deauville"de her
üonbaharda düzenlcncn Amerikan
filmlerı festnalınin jüri özel ödiılünü
kazanarak >azar. yönetmen. o>uncu
Ed\\ard üurns"ün şolunu açan \e bır
anlnmda bağıniM? sıncmacıların
bih ük stüdyolara karşı. tıpkı 5 y\\
örcesinin çok diyaloglu. Whit
Slillman filmi "Metn>politan" gibi.
prestiji halıne gelen "Kardeşler \e
.Se\gililer**ı. festı\alde göremeyen
sinemase\erlere salık \erilebilir. İlk
film sına\ ından >üzünün akıyla
çıkınca. 2()ıh Centur> Fo\ hesabına.
bu kez 3 mılyon dolarlık ikinci filmi
"She's the One"ı bugünlerde
tamamlayan. polıs oğlu (Zaten.
ABD'de İtalyanlar polıs. Irlandalılar
da polıs olnıaz ını hep'.') komple
sınemacı Ed\vard Burns. umut veren
bır vönetmen olduöunu kanıtlıyor
"McMullen Kardeşler"le
Sonunda senaryodaki cümlelerle aşkını
ıtıraf eden Nick. senaryoyu sırf Nicole
ıçin >azdığını \urgulayarak kızdan öpü-
cüğünü alırken bu bölüm de. yıldızımı-
zm da rüyasından uyanmasıyla sonuçla-
nıyor. tıpkı sınırlı olanaklarla. az paray-
la filmini çekmcyc uğraşan Nick"in si-
nir krizinin eşiğine geldiği kâbusundan
uyanması gibi.
Üçüncü bölümse rüyada değil gerçek
bır sette geçiyor bu kez. Patlayan duman
makinesinin vur deyince öldürdüğü bu
yönetmenin rüyası sekansmda, klişegü-
lümseme homurtuları çıkarmaktansa \e
elindeki elmayla açım diyen kızın çe\-
resinde. yükselen sisler arasında dolan-
maktansa, rüyada cüce görmenin ancak
basmakalıp. be> lik bir fantezi olduğunu
\ urgulayıp Nick'i nerdeyse mesleğinden
kuşkııya düşürerek \ e pes ettirerek, peş-
peşebaşarısızçekimlerden sonra seti \e
filmi çekip terk eden cüce Tito'nun (Pe-
ter Dinklage) yerini alan. yaşlılar e\ın-
den kaçmış sevimli, yaşlı. tonton annesi
kurtanyor rüya sekansını
Ego, kalp, kamera sorunlan
DiCıllo'nun. Sesçi (Michael ürif-
fitlıs). gerekli 30 saniyelık. doğal oda
se.slerini kaydederken. kahramanlarımı-
zın kafalarından geçen gızlı isteklerinı
\ermesi de hoş kaçmış burada. Nick ta-
mamladığı filmiyle Oscar kazanmayı.
Nıcole yeniden. ^evkle çahşmayı. mide-
si kazınan Işıkçı hamburgeryemeyı. gö-
zü işte aklı oynaştakı vönetmen asistanı
Wanda. kadınlann gözdesı Chad Palomi-
no'yla se\ışmeyi. kıskanç kameraman
Wolf da. Wanda'>ı dizlenne kapanmış
yahanrken görme>i umuyorörneğin.
Hemen hemen her film çekımınde
rastlanan türden. ego. kalp. kamera. ka-
pasite sorunlarıyla tıpik kaprislerden \e
setteki rutın sıkıntılardan. haşin yaratnıa
sancılarından bi'ıtünlenen komik \e tra-
jik bırdcmet nıteliğındeki "LKinginOb-
livion-Manik Depresifte. bunlara. yö-
netmen Nick'le kadın oyuncusu Nıco-
le"un uyku-riiya-kâbus sorunlan da ek-
lenebilir ayrıea. Setteki heyecan \e kar-
maşanın gitgide daha komıkleşerek ge-
liştiği. tondan tona geçen film. yeni \e
özgiin bir sinemacıvı haberleven. merak-
lısına ilaç gibi gelen. ilginç bir farce. Kı-
şisel esıntiler. göndermeler ıçeren. caıı-
lı.alaycı "Lı\ingınOblivıon"un umdu-
ğundan daha ustalıklı \e gırgır bır film
çıktıgını söyleyebılirim
Sürprizlere gebe film yapımı süreci-
nin içine çektiği sınemaseserleri birbu-
çuk saatliğine aydınlatarak eğlendiren.
yayılıp genişleyen gülücüklerlc hoşnut
bırakan yazar-yönetmen Tom DiCillo.
karakterleri de tam cuk oturtmuş. Ödül-
lü senaryosıı. incelıkli anlatımı %e başa-
rılı o>unculuğuyla, özellikle meraklısı-
nın görmeden edeme\eceği bu se\imli.
ze\ kli farce'ıırtCîm kadrostı h'râma;Ste-
\e Buscemi. Catherine Keener. James
Le Gros (yani yönetmen. kadın. erkek
o>uncu)şe\tan üçgeniniözellıkleanmak
gerekir herhalde. "Rezer\uar Köpekle-
ri^yle dikkatımızı çekmiş. 2 yıl kadar
önce Istanbul fesmalınde se\rettığımİ7
Nick'i "İn the Soup-Çorhada'-da >ınc
yönetmen rolünü üstlenmış. gerçek ha-
yatta da yönetmenliğe hazırlanan Ste\e
Buscemi kocaman gozlerıyle. bakışla-
rıyla oynarken. Di Cıllo'nun ilk filmi
"Johnny Suede"in de kadın yıldızı olan
Catherine Keener. aynı diyaloglarla üst
üste farklı yorumlar yapabilen. nevrotık
Nicole'e can. kan katan oyunuyla göz
dolduruyor. egosu. hırsı sınır tanımaz.
tipik \e uyanık jön rolündeki James
LeGros da ikısinden aşağı kalmıyor.
Tom Dı Cıllo'nun becerıyle kotardığı.
Amenkan bağımsız sinemasının rüyala-
nyla kâbuslanna ilışkın "LhinginOHi-
>ion", bır İngıliz eleştırmenın belırttiği
gıbı. Marx bıraderlerle Kafka arasında
tahterevallıye bınmek gibi bir keyif ger-
çekten. (meraklısı için not: Gerçek ha-
yatta. kameraman-Dermot Mutroney'in
kansı Christine Keener Scrıpt girl-Hi-
lary Gilford da. sesçı-Michael Grıf-
fith.s'in kansı. Bu ikı oyuncuçift. filmin
\apımcılarından.
Ayrıca lımuzin şoförü rolündekı Tom
Jarmusch da. ünlü yönetmen Jim Jar-
musch'un kardeşı!)
YENİ BAŞLAYANLAR...
Oyuncak Hikâyesi
ellı belirsiz. filme birtakım önyargı-
larlagıdıp.patlamışmısırhışırtılarını
da mecburen sineye çekerek seyretti-
ğım, özel bır başarı Oscar"ıyla taltif edılmiş
Walt Dısney yapımı "Toy Story-Oyuncak Hi-
kâyesi'. yedıden yetmışe herkese hitap eden
ve bılgısayar teknolojisinde
vanlan son aşamalan örnek-
leyen.sevimli bır fantezi.
Yaklaşık 60-70 yıldır çeşitli
kuşaklan etkilemiş. alışılmış.
malum Walt Dısney"\ari ha-
yalgücünün. canlandırma sı-
neması(animasyon). kukla
fılmı venormal film yöntem-
lenyle hanka özel efektlerın.
bilgisayar teknolojısinın po-
tasmda harmanlanıp kaynaş-
tınlmasıyla meydana getiril-
mış 'Toy Story", bu alanın \e
türün sınırlarını zorlayan. ba-
yeni tekniklerın volunuzı
açan. tican olduğu kadar da
öncü sayılabilecek bir dene-
me.
Walt Dısney stüdyoların-
dan \ e Lucasfilm 'den yetişen.
1979'dan berı. kestırmeden
çızgı film dıye adlandınlan
canlandırma sınemasında ça-
llışarak uzmanlaşmış yönet-
men John Lasseter'ın ilk
uzun filmi olan 'Oyuncak Hi-
kâyesi". 110 bın M •birleş.ti-
rilmişgörüntü''den. 400 kadar modelın kul-
lanıldığı 1561 plandan oluşturulmuş. ıkı bo-
yutlu cartoon nitelığını aşan. 78 dakikalık.
Hgisiz kalmamayan bır eğlencelık. 6 yaşın-
dakı Andy'nın. •kendi hayariannısiirdüren"
oyuncakları hakkındakı film. ınsansı kılın-
mış, her cıns. boy \ e renkten. çok zengın bır
Toy Story
Yönetmen: John
Lasseter - Senaryo:Joss
VVhedon. \ndrew
Stanton. Joel Cohen.
Alec Sokolo\v Artıstık
yönetim: Ralph
Egglestone Müzık:
RandyNevvman 1996
ABD(WD) Istanbul
Prıncess. Etiler
Akmerkez. Osmanbey
Gazı. Teşvıkiye AFM.
Beyoğlu Atlas.
Kadıköy Süreyya,
Altunızade Capıtol.
Bakırköy Renk.
Ortaköy Ferıye.
Aksaray Yıldız.
Bakırköy Carousel.
Pendık Güney.
Kartal Kartal
sınemalarında.
oy uncaklar âlemıni karşımıza getiriyor. kur-
şun askerden dinozora kadar. Andy'nin en
gözde oy uncağı olan. VVestern türünden fır-
lamışa yada Düldül"süz bir Red Kit'e benze-
yen kovboy VVoody (orijinalinde Tom Han-
ks'in seslendırdiği Woody'yı seyrettığimız
Türkçe versiyonda Mehmet
Ali Erbil konuşmuş). ötekı
oy uncaklar arasında sevilıp
sayılan liderlık \asıflanna sa-
hıp. klasık delikanlı bir kahra-
man. Ama Andy'nin yeni yaş
günü armağanı olan. uzayın
derınliklerinde serü\enden se-
rü\ene koşturan. kaptan
Kirk'in askerlık arkada-
şı(!),klişe kurgubilım kahra-
ınanı. kozmonot Buzz (Haluk
Bilginer seslendirmiş.). VVo-
ody "nın papucunu dama atar.
Derken e\den dış dünyaya,
fast-food uygarlığının sokak-
larına düşen. ko\boy ve uzay
savaşçısı. ıki oyuncak kahra-
manımız.oyuncaklara ışkence
eden. sadist komşu çocuk
Sıd'ın şerrınden kaçarak bır-
likte. •efendileri' Andy'nin \e
ötekı oyuncak arkadaşlarının
yanına dönmenin mücadele-
sını venr... Sadist Sıd'ın. belır-
gın bır oyuncak dayanışrnası-
ııa gınşip ıkı kahıaınanımıza
yardım eden gaııp göıüniiş-
lu.ürkünç oyuncaklıırının da rcıık kattığı
"Toy Story'. bılgısayar büyiicülerıyle elele
vererek bu ilginç anımasyonu gerçeklestı-
ren John Lasseter'ın gerçekten etkıleyıcı bır
sonuca ulaştığı.ilginç bır bulamaç sonuçta.
Randv Newman'ın sarkılatıpı da Fatih Er-
koç seslendirmiş.
Seremoni
f Istanbul film festiva-
linde "Lstalara Sajgı' bö-
lümünde son üç esenyle
(Betty -1992. Cehennem -1994
ve Seremoni - 1995) konuk et-
tığimiz Claude Chabrol'ün.
gözde yazarlarından Ingiliz po-
lisiye roman ustası Ruth Ren-
delî
1
ın "The Renddl"in "The
IHeterate"adlı kitabından uyar-
ladığı ~La Ceremonie",bugün-
den itibaren Beyoğlu Beyoğlu
Sıneınası'nda gösterimde. Yenı
Dalga'dan bu yana yaklaşık 40
yıldır film çeken Chabrorün
\erimli meslek yaşamının şim-
dilik son ürünü "Seremoni"".
taşradaki bir burjuva ailesinın
malikânesinde işe başlayan.
okuması yazması olmayan. te-
levizyon seyretmek ve çikolata
yemekten öteye zev kleri bulun-
mayan. sessiz. basit bir hizmet-
çi genç kızla (Sandrine Bonna-
ire)tanışıp. zamanlasıkı fıkıbir
arkadaşlık kuracağı. yörenın postane-
sinde çalışan. aşırı meraklı. akıllı. kıs-
kanç ve kindarbir postaııe memuresi-
nin (Isabelle Huppert), nıeşiım bir "ge-
rilim-hevecan'" çeşıtlemesi ve klinık
vaka nıteliğındeki. tüy leriirperticı se-
riivenlcnnı .ıkt.ırıyor. Ikı k.ıdının oı-
uık özellığı. aley hl'ermde yeterınee k.>-
nıt toplanamadığı içın paçayı kuıtar-
dıkları iki cinayet ışlemış olmalarıdır.
Vaktiyle biri kızını. öteki de babasını
öldünnüştür Giderek bu iki "emekçi"
kadınla bunııva JİIesi arasında. ınanıl-
ma/ vedehşetenm/ bovutlanı \aran bır
La Ceremonıe Yönetmen: Claude Chabrol
Senaryo: C. Chabrol. Carolıne Elıacheff. Ruth
Rendell'ın romanuıdan Kamera: Bernard
Zıtzerman Müzık: Matthıeu Chabrol
Oyuncular: Isabelle Huppert. Sandrine
Bonnaıre. Jean Pıerre Cassel. Jacquelıne Bisset.
Vırgınıe Ledoyen. Valentın Merlet 1995 Fransa
(Belge Film) Beyoğlu Beyoğlu Sinemasfnda.
savaş ve çekişme patlak verecektır...
Yine issız. ürkünç olabilen taşra or-
tamındaki burjuva malikânesinde.
kanlı bir intikamla sonuçlanan "Sere-
rnoni", Chabrol'ün yorulmak bilme-
yen. yıllara meydan okııyan dınamız-
mıyle fornuıının doruğ.ı çıkıığı. son
donemdekı en allak bullak edıcı. sar-
sicı filmi gerçekten. Farklı sınıfların
tenısilcisi kahramanlarımız arasında,
kimi toplumsal ve siyasal gönderme-
lerle başlayan ölümüne çekişme \e
psikolojik savaşın. korkunç bir şıdde-
te döküleceüı. ırkıltıcı bır fınaie baü-
landığı "Seremoni", içerdiği o
Chabrol'eözgü. ıronik vepsiko-
lojik. soğuk ama ustalıklı anla-
tımının y anı sıra. zengin oy uncu
kadrosunun parlak performans-
lanyla da göz alıyor. Özellikle
son Venedik Film Festıvalı'nde
en iyi kadın oyuncu ödülünü or-
taklaşa kazanan Isabelle Hup-
pert- Sandrine Bonnaire ikilisi-
nin birbirini bütünleyen kompo-
zisyonlannadıkkat. Burjuva ka-
rı-kocayı oynayan Jean-Pierre
Cassel'le Jacqueline Bisset de.
bir kez daha gözde temalarını
önümüze süren Chabrol ustanın
yine kendine özgü. taşra ve bur-
juvazi tasviriyle.tuhaf. ayrıksı
kahramanlannı gözümüze sok-
tuğu bu son filmıne çeşni katı-
yorlar. Malikânin yeıjiyetme
genç kızı rolündeki. Fransız si-
nemasının gelecek vaat eden.
yeni yeteneklerinden. güzeller
güzeli Virginie Ledoyen'i de
unutmamalı. Festival koşuşturmaca-
sında bu filmi es geçmiş sinemasever-
lere özellikle salık verilebilecek cins-
ten. günümüzde hâlâ erkek egemen
çağdaş dünyanıı^kurbanı"
1
, ikı çalı-
şan kadının korkunç bır vahşet v e şıd-
dete varan ıntikam serüvenını nakle-
den "Seremoni". kuşkusıız luıftanın
seyre değer fılmlerınden bırı.
Dehşetengiz birölüm cezası töreni-
nin ürpertici atmosferini yankılayan
"Seremoni'"y i Claude Chabrol sine-
masının sıkı meraklılarına hararetle
tav sıve edebılınz özetle.
SESSİZ GECE
Tek bır geee... Bütıin gecelerın kıılsal anfesi Paris'te bir
adam. Berlın'de bır kadın Asklarının basladığı bır otel
odası ve nercdeysc bıttığı bu jpanman daıresi. \'e son
olanık sabahın erkeıı suatlenne kadar su>nıavan bır
telefon .. Dany Levynm 1996 Beılııı Film Festıvah'nde
Jüri Özel Ödulıı alan 'Sv"'</ Gece'sınde (Stille Naeht)
\>aria Sehrader. Mark Schlichter, Jürgen \d»»el basrolleri
paylaşıyorlar. 20 lı yjslannın sonunda bıı sanai öğrencısı
olan Julıa (Maııa Sehrader). polisdedektıfı Christaıı
(Mark Schlichter) ıle bıılıkte yasaıııaktadır. İlişkilerı.
Julıa'nın bıı barda biHİyguardlık yapan Frank'a (Jüvgen
\bgel) âsik olmasiy la tehlıkeye gıreı. Askı. aynı anda iki
adanıa yönelen Julıa. Fıaıık'ıan vazgeçıp C hnsiıan'a
yöneldıyse de C hristıan. bır araba kaza>ı geçııdığı
masalını uydurur ve .lulıa'nm karjnnı yeniden gözden
aeçırmesıne neden olıır..
KOPYA CİNAYETLER
Knmıııal psıkolog olan Helen Hudsoıı. dızı eınayetleı
konusunda uzmandıı Itlah olmaz kaıılın sorunlannı
eözmeye yakkışııııstıı kı bu katıl gcçmıste. neredeyse
kendisını bıleöldüreccktır îjıındı bıı apaılnıan daıresinde
bılgisayan vedısdiinyayla lek bağlantisi olan sadık
asistanı \nû\ ıle yaşaıııaktadıı Korkuy la pcsindekı
adaıııın sesinı duy m.ıy ı bekleyerek yaşar Jon Amiel'ın
yönettiği fılmde SigDiırncv N\"ca\er. H<ıll\ Hunter. üernıot
Mulnınev. \\ illianı McNamara. \\ ill Patton. John
Rothman. J. E. Freeman v c Harr\ Connkk Jr. ov nuvov
STRANGE DAYS
Los Angeles. 30
Arahk T999. >epyenı
bır KKlOyıhn arıfesı.
Tüm dunya. adeta
nefesinı lutmuş bır
halde zaman
gösteruelerının 20
\Ü7\ılın son sjatlcrini
tamamlayıp "3 sıfırlı'
yeni bir y ü/y ıla
dıinmcsını
bcklemektedır. ()
saatler acaba dünyanın
sonu ııuı yoksa yenı
bır dünyanın
baslangıcı mı
olacaktn ' M'iıı bır
yüzyılın başlangıcının
bır giiıı oncesını
anlatan "Strange
I)a\s\lc Ralph
Fiennes. Angt'la
Basseti. JuHetH' Lewis.
Tom Si/emorv. \ ineent
D'Onofriovc Michael
VNintott oynııyor.
Kathry n Bigtݫw
'25. Kare'de
Kieslowski, gerçekçi
sinema ve kült filmler
Kültür SenisH \vlık Sinema sc Kııltüı Dergısi 25 Ka-
re'nın 15 sayisı zengın bıı ıçenkleokuyucularıylabulu>tu.
Yerlı veyabancı çesitlı fılmleı h.ıkkmdadeğerlendıımey a-
zıların yanisira sinema sjnaıı u/erıne ıncelenıe \e araştır-
maljrındayeraldığı deıgı çev ın yazılarıyla daokuyueusiı-
nagenisbıryelpazesunma çabasinda. liu sjyının ilk bakiş-
ta göze çarpan yazılanndaıı bın S. Rukcn Öztürk'un sine-
mada gerçekçi kııraın ve akııııları konu jldığı "Rossdli-
ni'den Loach'a Gerçekçi Sinema"basl ıklı y azisi ( anan l lu-
vağcrnın "bir anlamda u\e\kisinin annmasına vardmıcı
olan" kült filmler ıle Tıırk sinemaMnda bu ture gırebılecek
örneklerı sorgııladığı "Kült" baslıklı yazisi da sinema sa-
natında görünenden ötesıvlc de ılgıleııenler içın ilginç bır
yazıolmaözellığı tasıyor. Nurçay
Türkoğlu'nun günümüzde artık
bır yenılık olmayan ama sjüneel-
lığını koruyan sinemadakı psika-
nalıtık çalişmalar üzcruıe hazırla-
dığı kapsamlı yazisi isc dergmın
dığer bır çekıcı konusuııu oluştu-
ruyor Taner Av'ııı kendı çoeıık-
luğunddnensiiint.ınelereslığınde
aktardağı >e5ilçam Sıneması ıle
bu sinemanın ıkı oyuneıisu Neri-
man Köksal v e Turaıı Seyfioğlu
hakkındakı "NeşilçamNtkağı Fo-
toğraflan"başlıklı yazısı iseokıı-
yucuda nostalıık tallar bırakmj-
yaaday nıtelıkte. Iranlı sınemacı AbbasKiarostami'ye son
fılmı 'Zeytinlikler Vltında'araeılığı ıleyaklasiııayıdeneyen
Peter Handke'nın "Hüseyinile Ferhunde'nin Hikâyesi" ad-
lı yazı Veysel Atayman'ın çevırıyle okurlara sunuluyor
Sinemanın estetık ve anlatını sorunlarına ıliskın yaptığı
kuranisal çalismalarıyla sinema sanatına kjtkılarını sürdü-
ren Seçil Büker •Ölümter Juliovi Özgiirleştiriyor: Mavi"
baslıklı yazisinda öncekı ay yasanıını kavbeden Polonyalı
ünlü yönetmen Kieslo>\ski'nın 'İçRenk: Ma\i" fılmını ın-
celıyor. Dergmın "Mavi...Be>a/...Kırmıa....Si\ah"adlı bır dı-
ğer Kıeslouskı ye ıhbkın yazısını ise Gökhan Erkılıc k.ıle-
nıe ainıış. 25 Kare'nın 15 say ı\ında sinepuıdj sıddetın ısle-
nişinedaır ıkı yazı yeralıyoı. Emine Denıiray'm "îjiddetin
\ilfdckiGörüntüleri: ^engeç Sepeti" ve "BirŞiddeti Akla-
maÖy küsü: Karil Dttğanlar" 13tr dönemlerın en popüler se-
risi olan 'Küçük Hanım'fılmlerıneülkenin toplumsal ve si-
yasal yapisi açisindan bakan "Küçük Hanım'ın Toplumsal
Yaroluşu' baslıklı yazısinda ise MedihaSaûlıkdöneının top-
lumsal vansinıalarımn ızle'inı anvoı
GÖSTERİMDEKİ FİLMLERİN
D E Ğ E R L E N D İ R M E S İ
-k-k Aşk ve Yaşam / Ang Lee
• * * Casıno I Martın Scorsese
Erotigue / L. Borden, M. Treut, C. Law
Fırlama Kızlar / Amy Heckerling
•k-k Kardeşler ve Sevgililer / E. Burns
• Korsan Renny Harlın
• • • Manık Depresif / Tom Dı Cillo
•k-k Oyuncak Hikâyesi / John Lasseter
* * Seremoni / Claude Chabrol
•k-k Sevdiğim Mevsim / Andre Techine
• Sevgılı Öğretmenım / S. Herek
• Tuhaf Günler / Kathryn Bıgelovv