Katalog

5OCAK1996CUMA CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER Cezayir'de çatışma • CEZAYİR(AA)- Cezayir'de yönetime karşı eylemlerde bulunan aşın dincı silahlı gruplar arasında son günlerde meydana gelen çatışmalarda 55 kişinin öldügü bildirildi. Gazetelerde yer alan haberlere göre güneydeki Blida, doğudaki Lahdarya ve batıdaki Tlemsen'de meydana gelen çatışmalarda ölenler arasında Silahlı Islami Grup'un(GIA)batı bölgesi soıumlusu da bulunuyor. Rus gribi Bulgaristan'da • SOFYA (AA) - Avrupa ülkelerınde yayılan Rus gribi Bulgaristan'ı da esir aldı. Bulgaristan sağlık bakanlığı Rus gribine karşı alarma geçerken ülke genelinde aşı kampanyası başlattı. Bulgaristan'da son bir hafta içinde yaklaşık 50 bin kişinin Rus gribine yakalandığı bildirildi. Gribe yakalananlann büyük bölümünün geleneksel yollarla kendi kendilerini tedavi etmeye çalıştıklannı belirten yetkililer bunun yanlış oldugunu ve hastalığın daha fazla yayılmaması için sağlık kuruluşlanna başvuruda bulunuhnası gerektiğini açıkladılar. PASOK ikiye bölündü • ATİNA (AA) - Yunanis- tan'da Başbakan Andreas Papandreu'ya halef secil- mesi konusu arapsaçına dönerken iktidar partisi PASOK ikiye bölündü. Pa- pandreu'nun halefinin han- gi yolla seçileceği ve kim olacağı konusu, başbakan adaylanndan Savunma Ba- kanı Gerasimos Arsenis ve ' Ticaret eski Bakanı Kostas Simıtıs'in kontrolündeki PASOK milletvekili grubu ile Içişleri, Kamu ve Yerel Yönetim Bakanı Akis Ço- hacopulos'un kontrolünde- ki PASOK partı mekaniz- masını birbirine düşürdü. Mılletvekilleri. yeni başba- kanın aynı zamanda PA- SOK liden, parti mekaniz- ması ise yeni liderin aynı zamanda başbakan olması- nı amaçlıyor. 1,5 aydan be- ri "iktidar boşluğu" yaşa- nan Yunan başkentinde. bu cepheleşmenin başbakanın başka. PASOK liderinin de başka isım olması sonucu- na bile yol açabileceği söy- leniyor. Kolombiya'da uçak kazası • NEVVYORK(AA)- Kolombiya'da 20 aralıkta bir dağa çarpan uçağın pilorunun cesedine yapılan otopside. pilotun vücudunda alkol belirlendi. Amerikan Havayollan'ndan yapılan açıklamada, Kolombiyalı görevliler tarafından yapılan tetkikler sonucunda, pilotun cesedinde alkol bulunduğu, ancak şu aşamada araştırmanın bulgulan hakkında aynntılı bilgiye sahip olunmadığı belirtildi. Kolombiya'daki uçak kazasında 160 kişi hayatını kaybetmiş. 4 kişi de kazadan sağ olarak kurtulmuştu. Diana boşanmayı kabul etti • LONDRA(AA)- Prenses Diana'nın Prens Charles'tan kesin olarak boşanmaya karar verdiği öne sürüldü. Ingiliz Daily Express gazetesinin haberine göre Diana, yakın danışmanlanna "Prens Charles ile olan evliliğini istemeyerek sona erdirmeyi kabul ettiğini" söyledi. Prenses Diana'nın avukatlanyla gelecek hafta bir toplantı yapacağını kaydeden gazete, Prenses'in adı açıklanmayan bir yakınının "Diana'nın yapacağı toplantının ardından boşanma yönünde ciddi bir adım bekleyebilirsiniz" dediğini yazdı. İspanya'da ayrılıkçı hareket • MADRİD(AA)- Ispanya'da bağımsızlık yanlısı Bask hareketi ETA'nın geçen ay başlannda hükümete diyalog önerdiği öne sürüldü. E\ Pais gazetesinin haberinde, hükümetin sıcak baktığı önerinin hemen ardından ETA'nın saldınlannı sürdürmesi nedeniyle görüşmenin gerçekleşmediği belirtildi. Suudi Arabistan tahtını devralan Prens Abdullah, muhafazakârlığın ve koyu milliyetçiliğin simgesi Yerdkral Baü^yı endişelendiriyorDış Haberler Servisi -Geçen kasım ayında ra- hatsızlanan Kral Fahdın tahtını yeni yılda üvey kardeşi Prens Abdullah'a devrermesiyle birlik- te bütün dünyanın gözü Suudi Arabistan'a çev- rildi. Kral Fahd tam bir Batı müttefiki idi ve bu bağlılığını Körfez Savaşı'nda ABD birlikleri- nin topraklannda üst kurmasına izin vererek kanıtlamıştı. Ancak yönetimi devralan veliaht Prens Abdullah'ın daha muhafazakâr ve kuv- vetli bir Arap milliyetçisi olduğu belirtiliyor. Batılı ülkelerin, özellikle ABD, Ingiltere ve Fransa'nın büyük savunma kontratlannın gele- ceği Suudi Kraliyet ailesiyle eskisi gibi iyi iliş- kiler kurulmasma bağlı. Zira bugün, petrol ih- racatında en güçlü ülkelerinden biri olan Suudi Arabistan, silah satın ahmında da dünya birin- cisi. Suudi Arabistan, yöneticisinin adıyla anılan dünyanın tek ülkesi olma sıfatına bir de ulusla- rarası adalet yasalannı ve insan haklannı sürek- li ihlal etmesini de ekliyor. Kral Fahd tarafın- dan 1993 yıhnda kurulan ve monarşik düzenin tüm üyelerinden oluşan Danışma Meclisi'nin adalet mekanizmasıyla ilgili karar alma yetki- si yok. Cezalar, Suudi deyişıyle "İslam gelenek- lerine"göre veriliyor. "Gelenekler" ise Suudi Arabistan hanedanlığının erkekleri tarafından kendi koşullan doğrultusunda belirleniyor ve aralannda Suudi Arabistanlılar'ın da bulundu- ğu pek çok Müslüman tarafından ağır eleştiri alıyorlar. Suudi Arabistan hiçbir yabancı muhabirın topraklannda ikamet etmesine izin vermiyor. Kendi basını ile birlikte BBC, Arap TV ve ben- zeri yabancı medya da sıkı kontrol altında ru- tuluyor. Suudi Arabistan'ın önemli rollerinden biri de "İslamı yaymak." Ancak lran'da Islami devrim olalı beri Suudiler hoşgörüsüz olsa da daha ılım- lı bir yol izliyorlar ve gerek Müslüman dünya- sına gerekse Batı'da yaşayan "ümmetlerine''' Islami yayabilmek için avuç dolu paralar dökü- yorlar. lndependent gazetesi bu konuda Suudi Arabistan'ın en büyük başansı olarak, CIA ile anlaşarak ve Pakistanlı milislere parasal destek sağlayıp Kabil'de Islami cepheyi güçlendirme- sini gösteriyor. Suudi Arabistan bir petrol ülkesi Dünyanın üçüncü en büyük petrol üreticısı. 1992 yılında petrol. ıhracat gelirlerinın %92'sıni oluşturdu. 1994 yılı başında, Suudi Arabistan'ın petrol rezervteri 261.200 mılyon varil, yanı dünya petrol rezervlerinın %25'ıne eşdeğerde. 1994 yılında dünyanın en onde gıden sılah alıcısıydı (9.5 mılyar $). 1995 yılında savunma harcamaları bütçenın %33'ünü oluşturdu Nüfus: 14.016.000 Kişi başına düşen mitli gelir 6.930 $ ift Islâmın merkezı. Müslümanlar ıçın kutsal ıki kent bu ülkede bulunuyor: Hz. Muhammed'ın doğum yerı olan Mekke ile mezarının bulunduğu Medıne. Suudi Kraliyet Ailesi Abd-ül Aziz (ibn Suud) Suudi Arabıstan'ı 1932 yılında kurdu. 22 eşınden 44 oğlu var. MISIR M e d i n e • Riyad SUUDİ ARABİSTAN Prens Sultan (67 Kral Fahd'ın kardeşi. Savunma Bakanı. Askerı anlaşmalarla bağlanan ticari ışlen de kontrol edıyor. r Prens Nayef (62) Kral Fahd'ın kardeşi. Içışlerı Bakanı. Basınla ilgili tüm güvenhk ışlennı idare edıyor. r Prens Salman (59) Riyad Valısı. Kültür ışlennden sorumlu. Velihat Prens Abdullah (71) Krai Fahd'ın üvey kardeşı. Ulusal muhafız ordusunun başında gorev yapıyordu. Tahtı Kral Fahd'dan devraldı Kral Fahd (73» Batı ile ılışkılerı guçlendırmeye özen gosterdı, Korfez Savaşı sırasında ABD bırlıklennın topraklannda uslenmesıne ızın verdı Prens Suud el-Faysal (55) Suıkasta kurban gıden Kral Faysal'ın oglu Kral Fahd'ın yeğenı Dışışten Bakanı, Batıda eğrtım göndu Dın ile mıllıyetçılığı bırleştınyor. Prens Türki el-Faysal \50t Fahd'ın yeğenı, Prens Suud'un kardeşi. Suudi ıstıhbaralının başında bulunuyor. Bıll Cİınton ile beraber unıversrtede okumuş. Mısır Cumhuriyetfnde flk kadııı bakan Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek, Nawal el-Tatawi'yi ekonomiden sorumlu devlet bakanlığına getirdi Dış Haberler Servisi- Mısır'da Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek tarafından önceki gün atanan Başbakan Kemal el Ganzuri. yeni kabineyi açıkladı. Dün yemin ederek göreve başlayan yeni kabinede ilk kez bir kadın, ekonomiden sorumlu devlet bakanlığına getirildi. W% Navval el-Tatawi, 32 üyeli ' kabinenin tek kadın bakanı. Mısır haber ajansından alınan bilgiye göre Mısır'daki Amerikan Üniversitesi'nde ekonomi doktorası yapmış olan Tatavvi, daha önce Dünya Bankası'nda çalıştı. Devlet televizyonunun haberine görealtı bakanın değiştiğw t- kabinede, Savunma Bakanı Muhammed el Tantavi. Dışişleri Bakanı Amr Musa ile tçişleri Bakanı Hasan el Etti görevlerini sürdürecekler. Yeni kabinede, ekonomi ve uluslararası işbirliğı, maliye. sağlık ve nüfus. planlama. din işleri ile halk ve şura meclıslerinden sorumlu devlet bakanlan .- "£. £ değiştirildi. Dıplomatik kaynaklar Hüsnü Mübarek'in, ıstifa eden Atıf Sıtkıyerineeski Planlama Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ganzurfyi atamasının Mısır'da uygulanan ekonomik ve sosyal programa yeni bir hız kazandıracağını belirtiyorlar. Ganzuri, göreve atandığı çarsamfia güoû yaptığL ', £, ,'* açıklamada "Şu andan 21. yüzyıhn başına kadar olan dönemde önceliğimiz, ekonomik \e sosval kalkınmadır" demiştı. Mısır'da hükümet değışıklıği, geçen ay gerçekleştırilen \e Mübarek'in partisi Ulusal Demokratik Partı'nin büyük çoğunhjğu elde ettiği genel seçimlerden sonra yapıldı. İsrail-Suriye görüsmeleri Formül aranıyor WASHINGTON (Cumhuriyet)-ABD'nin arabulucuğunda altı aylık bir aradan sonra geçen yılın son haftasında banş görüsmeleri için masaya oturan lsrail ve Suriye'nin ikili sorunlan çözecek ana formülü henüz oluşturamadıklan açıklandı. Bu arada, ABD Dışişleri Bakanı VVarren Christopher'ın Suriye ve lsrail'i, "İki taraflı banş anlaşması yapma>r a teşvik için" çabalayacağı öğrenıldi. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nicholas Burns,yılbaşı dolayısıyla ara verilen tsraıl- Suriye banş görüşmelerinin önceki gün yeniden başlaması dolaytsıyla gazetecilere yaptığı açıklamada, "Uzun süre düşman olan iki taraf anlaşmaya doğru bir yol bulmadan önce (eğer bulurlarsa) birçok güç tarttşma yapaeaklar" dedı. Kapsamh anlaşma Sözcü. ABD'nin nihai amacının, 1948 yılından beri birbirinden uzak Suriye ve tsrail'in. aralanndaki sorunlannı çözmek için "kapsamh" bir anlasma yapmalannı sağlamak oldugunu söyledi. Dışişleri Bakanı Warren Christopher'ın Maryland'daki görüşmelerde elde edılecek gelişmelerin devammı sağlayacak ne tür bir prosedürün ilersi için anlamlı olabileceğini düşündüğünü dile getirdi. Dıplomatik kaynaklar, ABD Dışişleri Bakanı NV'arren Christopher'ın Maryland eyaletindeki Wye Plantation'daki ikinci raund buluşmada taraflarla görüşerek akşam yemeği yiyecek olan bakanın amacının, Suriye-tsrail delegasyonlannın görüşmelerde geldikleri noktayı saptamaya çaTışmak oldugunu kaydediyorlar. Bu arada ABD Dışişleri Bakanı Christopher'ın Arap-tsrail banş görüsmeleri dolayısıyla Ortadoğu'daki temaslannın 15'incisinin önümüzdeki hafta gerçekleseceğı bildirildi. Verilen bilgiye göre Christopher, önümüzdeki pazartesi Paris'te başlayacak ve Filistin yönetimini finanse ederek ekonominin gelişmesini desteklemeyi hedefleyen konferansa katılacak. T-I'I * Filistin'de genel seçimler yaklaşıyor İsrail ile Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) arasındaki banş anlaşması çerçevesinde ilk Filistin genel seçimleri 20 ocak tarihinde yapılacak. Seçmenler, iki o\ kullanarak hem özerk Filistin Ulusal Konse> "inin (mecüs) üyelerini, hem de Filistin Yönetimi Devlet Başkam'nı seçecekler. Ulusal Konsey üyeliğine adaylığını ko\aniann başında gelen Hanan Aşra%i, Filistin-İsrail müzakerelerinin kıdemli sözcüsü. 49 yaşındaki Aşra\i. Filistin Özerk Yönetimi'ni basın özgüriüğünü kısıtladıklan gerekçesiyle eleştiriyor. Aşra>i'nin yanında görülen Zahira Kemal, millenekilli ada\lıgını Ramallah'tan ko\uvor. israil secimleri Peres erken seçim istiyor Dış Haberler Servisi- İsrail Başbakanı Simon Peres ile partısinın ileri gelenleri. ekim a\ında yapılmasi planlanan genel seçımleri daha erkene almak için gırişimlerinı hızlandınvor. lşçı Partisi Genel Sekreterı Nissim Zwili. tsraıl radyosunda yaptığı konuşmada erken seçım çağırısında bulunarak. muhalefetteki muhafazakâr Lıkud Partisı'nin kendilenne destek yennebıinı istedi. Ülkesinın Sunye ile VV'ashington'da sürdürdüğü barış görüşmelerının seçım tanhındekı değışıkliği gerekli kıldığını öne süren Peres. "Likud Partisinin parlamentonun feshcdilmesi için gerekli olan önergeyi vermesi durumunda erken seçim söz konusu olabilir" dedi. "Suri\e ile yapılacak banş anlaşmasını >aşama geçirmek için clbirliği ile çalışmamız gerekirken, secimleri geciktirerek zaman ka\bedi\oruz" diye konuşan Peres. partisinin Knesset'teki (İsrail Parlamentosu) çoğunluk avantajını koruyacağına olan ınancını da dile getirdi. İsrail'in muhafazakâr gazetelerinden Maarn'in bakanlar kurulu üyelerı arasında > aptığı bir araştırmaya göre bakanlann yüzde ellısı erken seçime sıcak bakıyor. Bugün hâlâ geçerli olan seçim tak\ imine göre Israilli seçmenler 29 ekimde yeni Knesset'i \e başbakanı seçecek. İsrail de\ let radyosu seçimlerin erken bir tarihe alınıp alınmayacağı karannın şubat ayında kesinleceğinı bildirdi. Siyası gözlemciler. erken seçimlerden Işçi Partisı'nın karlı çıkacağını ilen sürüyor. Son yapılan kumuovu yoklamalan. Izak Rabın'in öldürülmesi \e Ortadoğu banş sürecinde ka>dedılen gelişmelerin Lıkud Partisi'nin popularitesini arttırdığinı gösteriyor. Likud Partisi liden Benjamin N'etamahu. lsrail devlet radyosuna \erdığı demeçte. "Partimiz her zaman erken seçimden yana bir tutum izledi. Bugün erken seçime destek >ermemiz İşçi Partisi'nin israrı sonucu gündeme gelmedi" dedı. OECD üyesi ülkelere verilen su brifinguıe İsrail de katıldıANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Dışişleri Bakanlığı, son zamanlarda Suriye ile ilışkilerinin gerginleşmesine ne- den olan "su" konusunda Ekonomik Işbirlıği ve Kalkın- ma Örgütü (OECD) üyesi ülkelerin temsilcilerine dün brı- Fıng verdi. Brifinge, Suriye ile banş görüşmelerinde bulu- nan ve Dışişleri Bakanlığı'nca daha önce davet edilmeyen İsrail'in de katılması dikkat çekti. Aynı brifing, bugün de Arap ülkeleri temsilcilerine verilecek. Dışişleri Bakanlığı'ndan Büyükelçi Temel İskifin ver- diği brifingte, Batılı ülke diplomatlanna, Türkiye'nin su ve terör konusundaki görüşleri anlatıldı. Brifingde, Dışiş- leri Bakanlığı'nca davet edilmeyen, ancak katılmak iste- diklerini belirten ve Suriye ile banş görüşmelenne devam eden lsrail de yer aldı. Toplantiya Avrupa Birliği Türkiye Temsilcisi Büyükelçi Michael Lake de katıldı. ABD'nin müsteşardüzeyinde katıldığı brifingde şu ülkelerin bü>ü- kelçi ve maslahatgüzarlan hazır bulundu: •*Finlandi>a. İsviçre. Avusturya. İsrail, Danimarka. Ja- p«n> a.Çin, Hollanda, Çekoslmak\a,Almama. ABD. İrlan- da. Yeni Zelanda, Portekiz, İsveç, Fransa ve AvusruryaT Aynı brifing bugün de Arap ülkelerine verilecek. Bn- fingte Türkiye'nin su polıtıkasını anlatarak "terör ile su- yun pazaıiık konusu yapılamayacağının altını çizmesi" bek- İeniyor. Türkiye'nin ayrıca bölgedeki su sorununun çözü- mü için önerdiği "üç aşamalı plan" hakkında da bilgi ve- receği kaydediliyor. Suriye de bir süre önce. Batılı ve Arap ülkelere benzerbirbrifing vererek konu hakkındaki görüş- lerini bildirmişti. Tiirkiye'nin Fırat üzerindeki Birecik Barajı'nın nehrin sulannı kirlettiği iddiasını gündeme getirerek Ankara'ya bir ııota gönderen Sunye. araya Arap Bırlıği'ni koyarak Türkiye'yi sıkıştırmaya çalışmıştı. Türkiye, geçen pazar Sam yönetımine karşı nota göndermiş ve "Terör kanı su>- la yıkanmaz" diyerek sert çıkmıştı. Suriye korkuyor Cukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Aytekin Berkman, Türkiye'nin kurduğu barajlardan dola- yı Sunye'ntn Fırat sulanndan yeterince yararlanamadığı yolundakı görüşün doğru olmadığını söyledi. Türkıye'nin Fırat Nehri'nin sularını kontrol edebilecek güce enştiğine dikkat çeken Berkman"SuriyeŞi korkutan,bu potansiyer dedi.Türkiye'de tanm öğretiminın başlamasının 150. yıl- dönümü dolayısıyla bir basın toplantısı düzenleyen Prof. Dr. Aytekin Berkman, bir soru üzerine Suriye'je saniyede 500 metreküp su>un verildiğini, Fırat Nehri üzerine yapı- lan barajlann hem Türkiye'ye hem de Suriye'ye yarar sağ- ladtğını ka>dederek şunlan söyledi :"Barajlar \apılmasa>- dı hem biz hem de Surhe. bitki >etiştirme döneminde çok cılız su>la, gerekmediğinde ise bol akan su\ la karşılaşacak- fık. Şimdi ise gerekmediği zaman su> u tutu\ or, gerektiği za- man bıraknoruz. Suriye'\e\eterli su gitmediği görüşünün dayanağıvok. Bölgede bizinı maksimum sula>abilecegimiz alan bir mihon hektar. Buralara maksimum miktarda su versek, kullânacağımız, yılda 10 milvar metreküp. Fırat'tan akan su ise> ılda ortalama 33 milyar metreküp. Yani biz bu suyun maksimum üçte hirini kullanabiliriz. Gerisi akıp gi- decek. Suriye. kendini mazlum. su\u kesilmiş hir ülke gibi göstermek istivor. Bu \anlıştır. hatta asılsızdır. Türki>e Fı- rat'ın sulannı, dilediği zaman akıtacak. dilediği zaman da akıtmayacakgüceerişti Bu bü> ük birpotansi\el. Suriye bu- nu bilhor. PKK">i desteklemek gibi benzeri bir girişhni olursa TürkKe su\u kullanabilir diye bakı>or. Sahsi görü- şiinı. Suriye'>i korkutan bu potanshel."