Katalog

SAYFA CUMHURİYET 5 OCAK 1996 CUMA 10 HABER Brezilya.yeni dünya düzeni kıskacında zengın, ama aynı zamanda en yoksul ülkesi Brezilya'da her yıl düzenlenen karnaval ilginç gösterilere sahne oluyor (yanda). Brezilya Devlet Başkanı F.H. Cardoso (üstte). Sosyal yıkımlann izindeHÜSEVİN BAŞ - ^ ^ ^ ^ ^ iinva, vafcımın hemen m ^ ^ her alanımla mısli m • görülmemiş bir M m kargufü içinde. m ^w Sovyetler Birligi ile _ ^ f c ^ ^ ^ ^ so.svalist blokun çöküfünii izleven ve neıvJc\.se tiim anakaravı \aıwı diizinevle etıük savas veyeıyüzünün tek eteıulisinin tiim uhıshıra dayattığı kutsal "pazar ekonomisi". inanılmaz sosval vıkımları da heraberiınle getiren çağdaf bir salgın gibi toplıımlan derinden sarsıvor. )d.sa. kııral tanımayan. ahlakı. in.sanlığın ortak değerlerini hiçe sayan ulusal ve uluslararası "vahşi" kupitülizmin Taıırı katına çıkardıgı "pazar ekonomisi", eski sosvalist bluk iilkelerinde oldııgıı gibi, gelifmi} ya da gelişmekte olan kapitulist iilkelerde de kısa sürede ifsizligi ikive kuthyor. sosral kazanımları birer ikifer kıışa çevirivor. gelır dagıhmındaki adaletsizliği arttınyor sefaletın sınırııtda vaşavan. tophım difina itilnıif milyonlann hiçbır derdine care bulamıvor Biilıin bıınları görmemek. gerçek verine. medyanın ıvnkli eamda vörcıttığı "görsel gerçekle" veıinmek gibi bir aymazlıkla eşanlamlı. lahsi kapitahzm. "kutsal pazar ekonomisinin " dokunulmazhk zırhına biiriiıımiif. guterek artaıı bir bıı, inıde sosyal kazanımlardan \ e alımgüeü sürekli uzaltın iicretlerden kesuıtiler talep edivor. biiyiik kârlar sağladıg\ "özellestirmelerin " artarak ve ne pahasına olıırsa olsun siirmesini dayatıvor. Bıı sayfada, moıia deyişle "küresellesmeyi", kııral ve sıntr tanımayan "pazar ekonomisini" bıiştat ı edip kısa siireıle hiisrana ugrayan ülkelerden st'iz edilecek. eldeıı geldıgını e iilkemız </c dahıl olmak iizere. "Yeni Dünya Diiznni"ıun bıı iilkelerde neden oldııgıı sosyal vıkuular sergılenmeve <, alışılacak. Bııgüıı. diinvanm en zengin. ama avıu zamanda en yoksul ülkesi Brezilya da. yıllardır siiren dikta rejimınden sonrcı biiyiik umııtlarla ishaşınagelen. çok ge<,ınedcn uluslararası biiyiik sermoyenin ve onlann verel orıaklannın dayaltığı sinırsız ve ölçiisüz "pazar ekonomisi"nın şampıvonlıniııihi soyunan Cardoso vönetiminin. iilkevi bir vıl /\ ınde nasd bir toplumsal kargaşa ve sosyal yıkımm eşiğine getırdiğinı c ıddi Le Monde Diplomatic/ııe gazeıcsının. olavı verinde izleven ıki "ö'zel muhubiri". Parıs II Cniversıtesi siva.set bilimcısi Catherine Iffly ıle Cenevre L nner.sıtesı öğretım iiyelerinden iilkemizde de tanınan so\volog-vuzar Jean Zieglcr ve Brezilya İşçi Partisi nin (PT) genel vönetim kıırulu iivesi Pliııio Arruda Sampaio'nun \ azılanndan aktamorıız VaHıkiçinde yoklukülkesiCATHERINE IFFLY 7 0cak 1995'tegöre\e başlayan Brezılya Başkanı Fernando Hearique Cardoso, tıpkı önceki başkanlar gibi bır dızi reformdan söz edip. bunları asla gerçekleştirememenın sarmalında bırinci yılını tamamladığı ^u günlerde. geri dönülnıez bır biçıınde inı^e geçmiş görünmekıedır. Buna karşilık. başinda bulunduğu hükümet. geçen mayıs ayından bu yana çok sayıda neolıberal ekonomik reformu meclisten geçırmeyı başamııştı. Brezilya. boylece hükümetı felce uğraıan son on yılı noktalamış oluyordıı. Ne \ar ki, dünyanın en önde gelen eşitsizlikçi ülkelerinden bin olan bu iilkede. sosyal barışın sağlanması yönünde hemen hiçbır şey yapılmamıştı. Cardoso'nun. 1995 \ısam'nda NVashington'da Bill Clintor.'la jörüşmesi. bir dönüm noktasi olmuştu. ALlİ.V\i örnek alan medyanın da yardmiıyla bu. başkanın ülke içindeki İ:on':munu güçlendirecektı. ,; iamenterler, o zamana kadar 1988 jiıayasasına göre. de\lete ayrılan ekonominin stratejık alanlarını yerli \e yabancı özel sektöre açan anayasa değışiklikleri önerilerini onaylamakta gecıkmediler. Anayasa değişiklikleri için meclıste ve senatoda beste üçlük çoöunluga ulaşılması da güç olmamıştı. Czerinde en çok tartı^ılan. petrol \e telekomünıkasyon konulan oldu. Millet\ekılleri. telekomünikas\on sektöründe bakanlığın degişiklik önergelenni daha da genişleterek. bu alanda her türlü mane\ ra yapılmasının yolunu açtılar. Işçilerın tek merkez örgütü CUT'un. giderek tiim >olun venilgisini. salt sayısal yetersizlikie izah etmek olanaksızdır. Sol. tümüyle reddettiğı reformlan tartı^maya yana^mamış. statükoyu savunmuştu. Veni baskanın sosyal aktifınde. yenı \e önemlı bır unsur olarak "fi\at istikrarının" bellı ölçülerde de olsa sağlanması yer alıyor. Gerçekten de enflasyonun uzun yıllardan ben sosyal eşitsızliğın artmasında büyük rolii vardı. Hiperenflasyonun frenlenmest. \arhksız kesimi bırölçüde ferahlatmıştı. Havat pahalılığının birleşik artış oranı. 1 Öcak-31 Ekim 1995 arasında yiizde 18'lerde kalmıstı. Oysa bu. 1994 başında, aylık yüzde 40"ın iizerinde seyredıyordu. Veni poJıtik olujumdan en önemli parsayı toplayan. LibcrjrfTephe Panisi oldu. Cunta Partisi nin börüronesiyle ortaya çıkan liberal cephe. dıkta rejımı artıklarından oluşuvor. Halk destegı ıse sıfıra yakın. Ülke ölçegınde örgütlenmesı haylı za\ıf olan liberal cephenin adavı. 1989 ba^kanhk seçiminde oyların >adece >üzde 1 'ini toplavabilmişti. Ne \ar ki. Cardoso ile ortaklığı. oportünizmi ustalıkla kullanan dikta eskılennin. kısa sürede de\ letin kilit noktalannı ele geçırmelerivle sonuçlanaeakti. Bu yeni konumuyla. kamu kaynaklarını denetımlen altına alan liberal cephe. bu kaynaklan voğun biçimde yandaşlarına >önlendırmekte gecikmeyecekti. Bugiin ülkenin: liberal partinin bir tür toprak \e polıtika ağalığının otoriter geleneği "coroneis'"i sürdüren baıjkanı Carlos Magalhaes'le Brezilyalı için demokratik değerlenn savunucusu Cardoso ortaklığı tarafında yönetıldiğinı söylemek mümkündür. Ancak orta \e uzun enmde. liberal partinin ele geçirmeyı başardığı devlet olanaklanyla ovlannı artîıracağından kimsenin kuşkusu yok. Adalet \e polisin gerektiği gibi çalıştmlmasından acız. sosyal alanda sürekli geri adımlar atan federal devlet. kısa sürede küçük azınlık yaranna harikalar >aratmayı başarıyordu. Vergi muafiyetleri, para yardımı -ki halihazır vergi reformunun rafa kaldınlmasına yol açmıştır-. kamu kuruluşlannın sübvanse edilmış fiyatlan. askeri rejıme özgü politikalardı. Dikta vıllannın sa\ruklugu ve bunun uzantısında \eralan aşırı borçlanma. 80"lı yıllann başında devleti batmanın eşiğine getirmişti. Ekonomik önergelerinin onaylanmasıyla "değişinı" hızlanacaktı. Hükümet. büvük dııençle karşılanan ıdari reformu gündeme getirdi. Bu. devlet görevlilen için "iş güvenliğine" son veriyor. evaletlere \e beledtyelere. memur ücretlerinin bütçelerinin vüzde 60"ını aşması durumunda. belli savıda görevlinin işten çıkarılmasına olanak tanıvordu. Real planın enflasyonla savaşımının sonuçlanna. vergi \e bütçe reformlan vapılmadan ulaşılmasının olanaksız olduğu gözleniyor. KİMLİK KARTI: BREZİLYA Başkent: Bnnilıa Yiizölçiimü: S.5I IMi5 kılomeirekare iFl'illlMI nill 15.f>kutl) Para birimi: Real. (1 reah-1 ABD Dolan) Dil: Portekızce | , Devlet başkanı: Fernando Henın/ııe î , Cardoso Devlet tiirii: Federal c uınhıın\ et. (26 devlet. federal bölge. Brasilia) Rejimin tiirii: Ba^kanlık <lemokrasısi \üfus: /.^V ınılvoıı Tophım ihracat: ,ı\V.<V mılvar ABD Dolan Kisi hasıııa diiseıı yıllık gelir: 26111 Dolar Reformlar yürurluğe konulmadı PLIMO ARRLDA SAMPAIO Brezilva'da altın madeni. Zenginlik. başkalarmm \oksuliuğu> la besleniyor. Doktor Cardoso'nun acı ilacıJEAN ZIEGLER rezilya'da hiçbırbaşkanlıkseçı- mi. 1994 Ekımı'nde Fernando Henrique Cardoso'nunki ka- dar büyük sosyal adalet umutla- rı varatmamıştı. Ama beklentı- lerdekı düş kırıklığı da a\ nı derecede hızlı oldu. Alagoas ve Pernambuco eyaletlen sı- nınnda yer alan küçük tarım kasabası Qu- ebrangulo'nun merkezındeki meydanı dol- duran derı şapkalı \aquenoslar. açlığın ha- rabeye çevirdiöi vüzlerivle vığınla kadın. iskeîetı çıkmış çocuklar. büyük ekranda başkent Brasilia'dan naklen \enlen "dev- let garantili" asgari ücretı 100 Real'e(yak- laşık6mıl>onTL)çıkaranbaşkanlıkkarar- namesinın imza törenini izlemeve aelmiş- lerdi. Birleşmiş Milletler'in 1995 Martfnda Kopenhag'dakı doruğunda. BrezıKa dele- gasyonu ülkelerinde 40 mıKon ınsanın "nıutlak \oksulluk içinde yaşadıkları" konusunda resmı bır tahmınde bulunmuş- la'dı. Ama Kilise Komisyonu'nun sapta- malarına göre bu rakam 75 milyona daya- nıyordu. Topraklan Günev Amerika'nın varısını kapsayan Brezilya"da sefalet. en çok büyük kentlerde bo> göstenvor. Kentlerde yaşa- yan nüfusun yüzde 6Ö'ı. yirmi yaşın altm- daki gençlerden oluşuyor. Işsizlık. uyuştu- rucu alışkanlığı ve umutsuzluk ise ailelen kasıp kavuruvor. Rio de Janeıro"da kenti çevreleyen gecekondular (favelas) federal askerlerin işgali altında. Yıllardan bu yana favelaslar. rakıp çeteierın savaşlarına sah- ne olmakta. otoriteler. kontrolden çıkmış şiddetın pençesındekı bu 7 milyonluk me- gapolde durumu düzeltecek hiçbir önlem alamamaktadır. Ulusal \e uluslararası finans oligarşisi. Real planın gerçekleştirilmesinde yardım- cı oldular. Bunun mımarlığının da. enflas- yonu frenlemevı başaran Cardoso'va mal edilnıesini ıhmal etmediler. Cardoso. ken- di partisi (PSDB) ile Liberal Cephe ve bir dizı muhafazakâr parti kırıntısının da katıl- masıyla ittifak yaparak. ilk turda başkan seçilmevi başardı. Sağın önde gelen lıder- lerinin entelektüel yetersizliklenm bilen Cardoso, devlet dümenine yerleştikfen soıı- ra onlara istediğini dayatabileceğıne ınaıı- mış görünüvordu. Oysa BreziKa'da tam bir başkanlık rejımi voktu. Ülke. avnı zaman- da. tam bir parlamenter rejimden de yok- sundu. Karmaşık birhukuk montajı. iktida- n bu iki merci arasında pavlaştırıvordu lliklerine kadar kirlenmış bir sağııı elınde rehine olan başkanın işi kolay değildı. Cardoso'nun. endüstrınin yönlendirıl- mesı konusunda VVashıngton \e vabancı alacaklıların baskısıyla benım.sediğı polıti- ka. onu soldan bütünüyle koparmıştı. 1995 Nisanı'nda Beyaz Saray zivaretı sırasında ABD Başkanı Bill Clinton tarafından "li- beralizm şampiyonu" olarak kutsanan Cardoso ülkesine döner dönmez. özel >er- mayeve kamu sektörünü açacak bırdızı ya- saönerecek vebuvolla petrol. iletişim. nıa- dencilik \e elektrik alanında faalıyet gö>- teren kamu kuruluşlannın özel sermayeve devrı sağlanacaktı. Sosval taraflara danışılnıava bıle gerek üörülmeden vürürlüûe sokulmak ıstenen bu reformlar. sendıkalar \e kamuoyunun bırbölünıü tarafından ülkezenginliklerinin talanedilmesi olarak görülüvordu. Örneğııı Petrobras Son derecede \erimlı \e çağdaş bır kuruluş olan Petrobras. petrolün araştır- nıa. üretım. rafiııe edilme \e taşınma teke- lini elınde tutuvordu. Haziran I995"temec- liste oylanan vasa. petrol sektörünü (\e tü- revlerinı) özel sermaveye açtı. Cardoso. petrol tekelınin özel sektöre peşke.ş çekil- mesıne karşı çıkmak amacıy la 47 bın ışçı- nın katılımıy la gerçekleşen \ e ülkede. otu? bir gîın sürcyle rafınerılerı \e yakıt satış noktalannı felce uğratan gre\ı kırdı. Cardoso'nun yakın dostu felsefeci Jose Arthur Gianotti. bugünkü politik duru- mu s.öy le özetlıyor Başkanın. sendikala- rı ortadan kaİdırmadan. sendikal kor- porati/nıi kırnıası gerek. JoseCiıanottfnın. "veni liberal düzenin modellcrinden" esinlenen siııık görüşü yetersiz. Cünku. soru yanıtlannıı^ değıi: Brezılyada sosyal parçalannıa nasil önle- ııecek. toplum dı^ına itılmis, 75 milyon in- saıı toplumla nasıl bütünleşecek' 1 Henrique Cardoso, I994 seçim kanıpanyası sırasında. "Brezilya az gelişmiş degil. adaletsiz bir ülkedir" diyordu. $u sıhırlı sözcuk. başkanın varmak istediği hedefi çok iyi özetliyordu: "Modernizas>on". Cardoso y a göre. ülkenin modernizasyonu. yabancı sermayemn yogun bıçımde gelmesıy le mümkündü. Hükümetın bırinci yılında. başkan. aynı mesajı iletmek amacıyla diş ülkelere tam on beş resmı uezı düzenledı. Mesajı şuydu: "Brezilya, gihenli bir limandır. Hükümet. ekonominin küreselleşmeye uyum sağlaması için IMF \e Dünya Bankası'nın reçetelerini benimsemeye kesin kararlıdır." Bu sözler. kısa sürede somııt sonuçlannı \erecektı: Hükümet. kongreden. ulusal ve yabancı şırketler arasındaki farklı uygulamalan ortadan kaldıran anayasal reformların onaylanmasını sağladı: petrol. telekomünikasyon. maden. gemi taşımacılığında kabotaj tekeline son \erdi. De\let göre\lilerınin statülerınde \e sosyal güvenlik alanında kısıtlayıcı değişiklıkler gerçekleştirdı. \e \ar kı bu reformların hiçbıri, yürürlüğe konamadı. V'abaııcı sermaye. şımdilik en küçük belırsızlik i^aretı aldığında acele toparlanıp ülkeyi terk etme hakkı \e dünyanın en yüksek faiz oranlarından yararlanmakla yetınmiştı. Hükümet, bu konuda neoliberal teoloji \e kutsal para istıkrarı ilkesıni mutlak biçimde benimsedığini ilan ediyordu. Ulusal para birimi Real'in böylece istıkrarı korundu. Cardoso. bu hedefe ulaşmaya kesin kararlıydı: ıç borçlaryüzde 60 artmiştı. işsiz'ik oranı yükselmeyle de\am ediyor. sosyal harcamalarda ciddı kesintilere gıdiliyordu. Geçen ağustosta. askeri bir birlik. anayasayı hiçe sayarak Rondonıa eyaleti ıçınde yer alan Corumbiara'da. bazı toprakları işgal eden köylülere saldırdı. İki askerve on köylüöldü. Daha sonra bu köylü'erin çoğunun teslım olduktan sonra enselerine birer kurşun sıkılarak katledıldiklen ortaya çıktı. Bu iğrenç cinayeti ışleyenlerden hiçbıri yargı önüne çıkarılmadı. "Brezilya: Yarım Kalan Bir Vapılanma" adlı kıtabında ekonomıst \e sosyolog Celso Furtado, ülkenin karşıl;arşıya bulunduğu ıkılemı açık bır bıçımde ortaya koyuyor: "Ekonomik küreselleşmeye katılnıa istcnci. gelişmeyi durdurmuştur. Brezilya. ya dışlanmış kitlelerin tümünü toplumla bütünleştirerek ulusal \e sosyal birleşmeyi gerçekleştirecek. böylece cgemen bir toplum olarak ortaya cıkacak ya da kültürel kimliğini terk ederek büyük küresel pazarda eriyip gidecek." ANKARA... ANKA... MÜŞERREF HEKİMOGLU Kocaman Bir Ağaç ve Fidanlar Cenaze törenlerinde hayli sık buluşuyoruz artık. Bu kez Orhan Öztrak'ı uğurladık. Kocatepe Ca- mii'nin avlusunu dolduran kalabalığa bakarak cum- huriyetimizin kocaman bir ağacını düşünüyorum. Gövdesinde Mustafa Faik Oztrak var, dallarında Adnan, Orhan, ilhan Öztraklar, Handan İnan, Üt- ker Başkut kardeşler. onlann çocukları, torunları. Malkara'dan Istanbul'a gelip yükseköğrenimini ya- pan ilk delikanlı Mustafa Faik Bey. Mülkiye'de oku- yor, okula giderken atlı tramvayla yarış ediyor Mer- can Yokuşu'nda. Edirne'de Ittihat Terakki'nin gizli örgütünde çalışıyor. Koiağası Ismet (Inönü), Kola- ğası Kâzım (Karabekir) yakın dostları. Sonra Nab- lus'ta Mustafa Kemal ile tanışıyor. Menderes sa- vunma hattını kuruyor, Denizli'nin ilk milletvekili ola- rak geliyor Ankara'ya. istiklal madalyası şimdi han- gi torununda acaba? Denızh'den sonra Tekirdağ Milletvekili Faik Öztrak. uzun yıllar içjşleri Bakanlı- ğı var, ben de anımsıyorum. Orhan Öztrak da ba- basının koltuğuna oturuyor yıllar sonra. CHP'nin Tekirdağ Milletvekili, Gümrük ve Tekel Bakanlığı da^ var, genç partililerın "ağabey" diye seslendiği say-' gın kişilerden biri. 1980'den sonra politikanın dışın- da kaldı: eşi. iki oğlu. torunlarıyla mutlu yaşadı; has-; talığa da güzel direndi. Ölümüyle Öztrak ağacının bir dalı daha kırıldı, ama dördüncü kuşak boy ver- miş bulunuyor. Cami avlusunda cumhuriyetımizin değişik kuşak- lannı dalgalandıran kalabalığa bakarken düşündüm. Bir yanda yaşlı kuşaklar merdivenleri güç çıkıyor, a- ma güzel dikiliyorlar. Çoğunu tanıyorum, kımi poli- tikacı. kımi emeklı bürokrat. bir büyükelçı, bır vali, bir genel müdür. Eskı bir dostu uğurlarken neler anımsıyorlar kimbilir, neler düşünüyor, dahası genç kuşaklara nasıl bakıyorlar? Kalabalıkta CHP Baş- kanı Deniz Baykal ve başka partıliler de var. Çev- remde de ilginç konuşmalar, yorumlar. Kımi hayli çir- kin. kulağımı tırmalıyor. Kimi kışiler boy alırken ki- mileri boyut yitirıyor, kişisel yenilgılerin tepkisi hay- li çirkin biçimde cenaze törenlerine de yansıyor! Malkaralı Faik Bey'in torunları, Öztrak ağacının genç dalları neden politikaya ilgi duymadı acaba? Pekiyi ılgı duyanlar, başka ağaçların dalları, filiz- leri, cami avlusunu dolduran kalabalıkta göze çar- pan orta ve genç kuşak politikacılar neler umdu, ne- ler buldu siyasal yaşamda? Sorumun yanıtını Erdal inönü'nün anılarında okuruz belki. Değerli bır fizik- çı, bilım dalından politikaya ne koşullarda geldı. ne koşullarda ayrıldı? Çağdaş kışilığıne karşın çağdaş bır politika üretemedi partisınde... Denız Baykal da dibe vurmaktan, yeniden dıkilmekten söz ediyor. a- ma yenı yapılanmayı başarmaya, uygulamaya va- kit kalacak mı? Cami avlusunda da yeni transferler konuşuluyor, yeni pazarhklardan söz edilıyor, son- ra yeni seçimlerden... Seçmenlerden hiç söz yok! "24 aralık seçimleri ne değiştirdi" diye sormak gerekiyor her şeyden önce. "Yeni birseçim ne de- ğiştırecek" diye düşünmek sonra. Eski arkadaşım Rükzan Günaysu'yu gördüm ce- naze töreninde. Ayten Öztrak'ın yakın akrabası, Vasıf Çınar ailesının dallarından biri; kimbilir kaç ku- şağı eğiten, aydınlatan bir edebiyat öğretmeni. Olüm için, yaşam için, mutluluk için yine güzel bır ders verdi birkaç sözcükle. Özümüzle barışın öne- mini vurguluyor Rükzan Öğretmen. O barışı, özü- müze, sözümüze, inançlarımıza, yazdıklanmızaters düşmeyerek yaşarız kuşkusuz. Oysa her şey ters- yüz şimdi! • • • Yazımı okurlarıma teşekkürle sona erdiriyorum. Yılbaşı nedenıyle çok uzak ülkelerden, Arjantin'den, Japonya'dan, Malezya'dan. New York'tan, Was- hington'dan, Avrupa başkentlerinden telefonla ses- lendi dostlarım. okurlarım; bakır tellerde kucaklaş- tık. sevginin sıcaklığıyla daha mutlu, daha güçlü girdim yeni yıla. Yeni yıl nedeniyle yollanan kartlar, mektuplar da yeniden soluk verdı bana. Onları bir kitapta toplamayı tasarlıyorum; okur ve yazar iliş- kisinde ne güzel dostluklar oluşabiliyor yıllar boyun- ca. Genç okurlar, genç yazarlar da bılsın ıstiyorum. Sıcak bir diyalog. ne güzel ürünler veriyor. Bursalı okurum gezgın piyango bıletçisi Adem Gerçek'ın yolladığı bilete yalnız amorti çıktı; milyarder olama- dım, ama milyarlarla satın alınamayacak güzellikler de var. Kimi okurlarım adıma ağaç dikerek en gü- zel zenginliği duyurdu bana. Şimdi kaç ağacım var bilmem? Ben de karar verdim. ağaç dikerek arma- ğan yolluyorum dostlarıma. Çorak toprakların ça- buk yeşermesini, ağaç ve doğa sevgisinin geliş- mesini diliyorum. Büyük ozanımızın dizeleriyle se- lamlıyorum hepinizi: Yaşamak bir ağaç gibi tek ve hür, Ve bir orman gibi kardeşçesine, ' Bu hasret bizim. BIJLMACA SEDATY4ŞAYİ\ 1 2 3 4 5 6 7 8 SOLDAN SAGA: 1/Tirnidedenı- lenbiryembıtki- si. 2/ Kategori... Edremit Körfezi kıyısında turistik bir merkez. 3/ Arkalıksız is- kemle... Adları sıfat yapmakta kullanılanbirya- pımekı.4/Birtür misk faresi. 5/ Sanayi... Di\an şiirinin en büyük kaside ve hiciv ustası olarak ta- nınan şairi. 6/ "Koyun ol- duk — anladık Sürüye saydılar bızi" (Pir Sultan Abdal)... Dolma yapmak için hazırlanan kanşım... Birzaman birimi. II Arpın atası olduğu sanılan. Do- ğu'yaözgütelliçalgı... "Ir- landa Cumhuriyet Ordıı- su". 8/ Bir nota... Ton ve makam temeline bağlı kal- madan oluşturulan besteler için kullanılan sözcük. 9/ Eskiden kökboya bitkisinden. buüün isebireşımyoluyiaeldeedıleıı kırmızı boyarmad- de." VI KARIDAN AŞAĞnA: 1/Un, süt yumurta \e irmikten hazırlanıp utak ymarlak taneler halinde kurutulmuş hamur... Radyumıın simge- si. 2/ Ispanyollann sevinç ünlemi... Meyveleri şekerle kaynatarak hazırlanan tatlı. 3/ Dans etmey i meslek edin- mış kadın. 4/ Asya'da bir ülke... CiKe. 5/ Yabancı... U- lam dev letlerınde maaş yenne y a da hizmet karşılığı ola- rak belirli süreler için asker \e ricale bırakılan toprak. 6/ Bolluk. rahatlık \e \arlık içinde iyi yaşama.. Müstah- kem yer. II Ltanç duy ma... E\ lemleri olurnsuz yapmak- ta kuİlanılan ek... Küçük erkek kardeş. 8/ Ünlü bir kadın piyanistimiz. 9/ Bir adın ya da sözcüğün baş harfi.