Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
10ErT-UL1995PAZAR CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
Csküdar Belediyesi'nin işten çıkardığı kadınların belediye önündeki oturma eylemi, beşinci gününe girdi
RPli belediyeler kachna karşıV1EKVIET DEMİRKAYA
RPli belediye yöneticileri kadınlarla
çalışmayı bir türlü kabullenemiyor. Üs-
kikiar Belediyesi'nin ışten çıkardıği ka-
dınlann, işlerine geri dönmek için bele-
diye önünde başlattığı oturma eylemi,
beşıncı gününe gırdı. RP'li Pendık Be-
ledıyesi 'nin. Kadın Emeğini Değerlen-
dirme V'akfı'na bağlı Çocuk Merkezı'ni
kapaün^ ginşımi. şimdilik mahkeme ka-
raniledurduruldu.
RPli ÜsküdarBelediyesi'nin kreşler-
de çah$an T4 kadın ışçıyi işten çıkarma-
sı, ardırıdan yine RP'li Pendik Belediye-
si'nıak-adınîartarafindançalıştınlan Ço-
cuk Merkezı'nikapatmagınşımı. RP'nın
kadına bakjşını gündeme getinyor.
RP'nin iş başında olduğu geçen dönem-
de Bahçelievler Belediyesı. Kocasinan
Çocukevfnı kapatmak istemişti. Kalon-
ferleri kapatarak çocuklan kış aylannda
soğukta bırakmakta bir sakınca görme-
miştı. Hattaçocukevinedoğalgazbağlan-
masına da bir süre dırenmişti.
Pendik Belediyesi'nın, işten çıkardığı
kadın işçilere sokaklan süpürtmesi. An-
kara'da kadın işçilere sokak başlannda
araba saydınlma>ı, geçen aylarda basına
yansıyan olaylardı.
Bugûnlerde Üsküdar Belediyesi'nin
24 kadın işçiyi işten atması. Pendik Be-
lediyesı'nın bir hafta sonu hiçbır uyan-
da bulunmadan Çocuk Merkezi'ne bas-
kın yaparak kılitleri de|iştırmesı ve pa-
zartesi günü çocuklan \e çalısanlan ka-
pı önüne koyması... Bütün bunlar. RP'nın
bu konudakı anlayışını ortaya koyuyor.
Belediye İş Sendıkası Anadolu Y'aka-
RP'li Üsküdar Belediyesi'nin kreşlerde çalışan 24 kadın îşçîyi çıkarması protestoJara neden oldu.
sı §ube Başkanı Şaban Tören. işten atı-
lan işçilenn geri alınması konusunda ke-
sin kararlı. Beledive önünde oturma ey-
lemini sürdüren kadın işçilere büyük bir
haksızlık yapıldıgmı belırten Şaban Tö-
ren. şunlan söyledi: •'Bu olacak iş mi?
Okullar açüdıaçılacak. Kış kapıya dayan-
mış. Sen gel işçüeri sokağa at. İ'stelik
bunlar kadın. Kadınlann, erkekler gibi
kısa sürede yeni bir iş bulma şanslan da
yok. İşsizfigin. enflasyonun geçim sıkın-
tısının kemiğe dayandığı bir zamanda iş-
siz kalmak nedemek? l'ç beş kuruşu bir
arava getirip açıklarını kapatma>a çalı-
şan dar gelirii insanlan pat diye işten at-
mak için bin kere durup düşünmek ge-
rekir. Başkanla yaptığımız görüşmeJer
sonucunda üç işçi geri alındı. Bi/ hepsi-
nin alınmasını istiyoruz. 15 işçiyi işten at-
makla belediy e kâra nıı geçecek? kış ba-
şında bu insanlara yapılır mı? 200 kişiyi
daha çıkaracağını söylüyor başkan.
BU. atılanlar geri alınıncaya kadar otur-
ma eylemini siirdürmeyi düşünüvoruz.'*
Pendik Belediyesı Çocuk Merkezi'nde
neler oluyor? Kapatma nedeni yuvayı
kadınlann işiermesi mi°
.VureOin Sözen dönemınde açılan Semt
Konağı'nda Kadın Emeğını Değerlen-
dırme \'akfı tarafından çalıştınlan Çocuk
Merkezi. geçen hafta sonu Pendik Bele-
diyesi tarafından. "tadilat" yapılacağı
gerekçesiyle kapatıldı. Çocuk Merke-
zi'nin müdürü Ayşenur Aveı, kendileri-
nin herhangi birtalebi olmadan hafta so-
nu belediye ekiplerinin yuvaya gelip ki-
litleri değiştirdiğinı öne sürerek şunlan
söyledi: "Bizim bir şeyden haberimiz
yoktu. Pazartesi gelindiğinde kilitlerin de-
ğiştirildiğini gördük. Çauşanlar veçocuk-
lar dışanda kaldı. Belediye yetkililerine
neler oluyor divegittiğimizde, 'Orada ta-
dilat yapılacak" yanıtını aldık. Orasını
biz çahştınyoruz ve bizim haberiniiz ol-
madan tadılat yapmaya kaikıyorlar. Üs-
telik daha birkaç ay önce boya badana ya-
pıldı. Belediye görev lileri eşyaları taşı-
maya başlamışrı ki m ukatımızy ürütme-
yi durdurma karan getirdi. Şimdilik ye-
rimizde kaldık. Önümüzdeki günlerde
neler olacak bilemiyoruz.
50 civannda kayıtlj çocuğumuz tardı.
Yuva önünde yaşanano bagrış çağnşlar-
dan sonra birçok çocuk gelmez oldu."
Kadın Emeğını Değerlendirme V'ak-
fı'nın eğitim danışmanı GülerV'üceL Pen-
dik Belediyesi yetkililerinin çocuk yuva-
sını boşaltmak için hiçbir kabul edilebı-
lır gerekçe göstermediğini söyledi. Gü-
ler ^ücel. daha sonra şunlan anlattı.
"\akfımızm amacı dar gelirii insanla-
ra yardımcı olmak. Anne-babanın çalış-
tığı dar gelirii ailelerin çocuklarına mer-
kezlerimi/do bakarak onlara yardımcı
olmay a çalışıyoruz. Kuruluşumuzdan bu
yana \ üzlerce kadının çok çeşitli knnular-
daki eğitim ihtiyaçlanna cevap vermeye
çalıştık. Onlaria biriiktc 3 çocuk yuvası,
kadınlann el iirünlerinin pazarlandığı
sürekli bir merkez, bir kaynak \e eğitim
merkezi açtık. Belediyelerİe işbiıiiği >ap-
tik. Birtikte karariar»erdik ve uy guiadık."
Usulsüz kitap satışı
Kitap sabşında
haksız kazanç
ANKARA (Cumhuriyet
Biirosu)-Ankara'da bulunan
bazı ılk \e ortaöğretim ku-
rumlarında müdür. müdür
yardımcısı ve ögretmenlerin
görev yaptıkları okullarda
kitap satarak, haksız kazanç
sağladıklan öne sürüldü. Ki-
tap ve Kırtasıyecıler Odası
Başkanı Ardan Arslan. okul
Okullann
borç
yüku
ADA.NA (Cumhuriyet
Güney lileri Biirosu) - Gü-
ney ve GüneydoâuAnado-
lu'da okullann büyük ço-
gunluğu yeni eğıtım-öğre-
tim yılına su \e elektrik
borcuyla gınyor Adana.
Gazıantep. Malatya ve Bat-
man'da su ve elektnk bor-
cu 170mılyar lırayı aşarken
Batman'da okullann suyu-
nun Gazıantep'te ıse elekt-
nğinın kesıleceğı belirtıldı.
Gazıantep TEDAŞ Mü-
dürü Mehmet Yıklız. hem
Millı Eğitim Müdürlü-
ğü'nün hem okullann yıl-
lardan beri bıriken borçla-
rı bulunduöunu belırterek
-OkuBannmerke/dc4mfl-
yar olmak iizere ilçelerle
biriikte 15 mih ar lira bor-
cu \ardır. Borçlan hiçöde-
memektedirier. Biz ricari
bir kuruluşuz. Bünyemize
para girmeli ki hizmet ya-
pabildi/ıı. BuanJayışçerçe-
vesinde bizim hiçbir kunı-
luşa tek kuruş borcumuz
yok. "dedı.
Gazıantep Anakent Be-
lediye Başkanı Celal Do-
fan ıse okullann 3 yıilık
faizi ile biriiktetoplam 121
mılyar 245 milyon 671 buı
901 lirasuborcubulundu-
ğunu urgüadı. Batman'ın
RP'li belediye Başkan Yar-
dımcısı Abdurrahman
Uşak da ,-öyle dedı:
"Batmın'da Fatih.Tıca-
ret, \ah> aKemal Beyatlı ve
Kız Mesltk liseleriy le Pet-
rol, Mehreet Akif Ersoy il-
kakullan.Fatih.\akıf. Cen-
giz Topel. Atatiirk ilköğre-
tim okullınnın toplam 4
nihar 195milyonBra borç-
lan >ar."
kooperatıfi \e okul aile bir-
likleri aracılıgıyla usulsüz
olarak kitap satan 19 okul
belirlediklerini bildirdi. Bu
okullann isimlerinı valıliğe
bildirdıkierini ve gereklı ön-
lemlerin alınmasını ıstedik-
lerini kaydeden Arslan. An-
kara Valiliğı'nin konuyla il-
gilı olarak geçen yıl bir ge-
nelge yayımlaması üzerine
saptanan okullarda kitap sa-
tışının "şimdilik" durdugu-
nu söyledi.
"Okullarda satılan kitap-
largenellikle dogrudan yaym-
cıdan >eya kitap toptancısın-
dan faturasız olarak alınıyor.
Okul kooperatifleri parat an
olarak kullanılarak alınan
kitabın yalnız yüzde 10'u ka-
yıtlara geçiyor, kalan yüzde
90'ın müsbet kân kendileri-
ne kalryor" görüşünü sa\ u-
nan Arslan. satılan kitapla-
ra fiş ve fatura kesılmedi-
ğınden önemiı ölçüde vergi
kaçağının da söz konusu ol-
dugunu ilen sürdü. Kitap sa-
tışı yapan okul yönetıcilen-
nin kitap yayıncıları veya
toptancılan ile pazarlık ya-
parak perakende satış yapan
kitapçıya uygulanan indiri-
mın daha altında bir ındırim
elde ettiklerini belirten Ars-
lan. -Ancak. bu indirinı far-
kını da faturasız olarak ver-
diğinden yüzde 8 olan KD\'
de kaçınlmış olmaktadır"
dedi.
Öğrencilerin almış olduk-
lan kıtaplann bıle zorla ge-
ri verdirildiğini söyleyen
Arslan. "Ahşverişlerin ken-
dilerindcn yapılmasını şart
koşuyoriar. Bu durum öğren-
ci, \eli veöğretmen,esnaf sür-
tüşmesine neden oluyor" sa-
vını gündeme getirdi.
Okul kooperatiflerınin,
Milli Eğitim Bakanlığı tara-
fından denetlenerek. vergi
kaybının ve haksız kazancın
önlenmesini istediklerini
kavdeden Arslan. "Esnafin
işieğitimcilik olanıayacağı gi-
bi, egitimcinin işi de esnaflık
olmanıalıdır. Gerek odamız
öyeleri,gerekseher türlü ko-
şulda kişilik ve onurunu ko-
rumaya çaüşan gerçek eği-
timcilerimiz mağduriyet ve
dedikodulardan kurtanlma-
bdır"dedi.
Gözaltında kayıplaraDISK'tenprotesto
DİSK Yönetim Kuruiu üyeleri \e bağlı bazı sendikalann yöneticileri, va-
kınlannıgözaltındayken kaybetrikleriniönesüren birgrupailenin. 4av-
dan bu yana her cumartesi günü. Btvoğlunda Galalasaray Lisesi önün-
de gerçekleştirdikleri protesto eylemine katılarak destek \erdiler. DİSk
Genel Sekreteri Mehmet Atay. burada yaptığı yazılı açıklamada. gö/al-
tındayken kaybolma olaylanna karşı sessiz kalmanın. olanlan kabul et-
mek anlamına geleceğini sav undu. Atay. Türkiye'de insan haklan konu-
sunda gerekli düzenlemelerin bir an önce yerine getirilmesini Lstedi. Gü-
\enlik önlemlerinin alındığı evlem. konuşrnanın ardından sendikaala-
nn dağılmasıyla olaysız bir şekilde sonuçlandı. <KAAN SAöANAK)
Yazarınıız Kışlah^ trafîk kazası geçîrdi
Kazada, eşi Nilgün Kışlalı ve mobilet sürücüsü Ali Aslan yaşamını yitirÖi
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Gazetemiz yazan.
eskı Kültür Bakanı ve Anka-
ra Üniversıtesi tletişım Fa-
kültesi öğretim üyesi Prof.
Dr. AhmetTaner Kışlalı. bır-
likte trafik kazası geçirdığı
eşi Nilgün Kışlalı > ı (52) kay-
bettı. Kışlalı çiftınin otomo-
biliyleçarpışanmobiletin 18
yaşındaki sürücüsü Ali As-
lan da öldü.
Ahmet Taner Kışlalı'nın
eşi Nilgün Kışlalı, kazada
yaşammıı vitirdi.
Tatılını eeçırmek üzere
eşiyle biriikte "06 LTZ 82"
plakalı özel otomobılıyle dün
sabah saatlerınde Ankara'dan
Alanya'va hareket eden Ah-
met Taner Kışlalı. Akşehır-
Yunak karayolunun 31. kilo-
metresinde. köprü yapımı ne-
deniylevoldabırakıldığı bil-
dırilen mıcırın bulundugu ye-
n geçerken karşı yönden ge-
len Ali Aslan. (18) yöneti-
mındeki 42 U 1223 plakalı
mobiletle çarpıştı. Ali Aslan,
kaza yerinde ö Iürken. ağırya-
ralı olarak Yunak Dev let Has-
tanesi'nekaidınlmak ıstenen
Nilgün Kışlalı dayoldavaşa-
mını yitirdı. Kazada yarala-
nan Ahmet Taner Kışlalı. am-
bulansla getirildiği Bayındır
Tıp Merkezi'nde tedavi altı-
na alındı. Yazanmız Kışla-
lı'nın hayatitehlikeyı atlattı-
ğı kaydedildı. CHP' Ankara
Millervekılı Prof. Dr. IVIüm-
taz Soysal ve Sağlık Bakanı
Doğan Baran. Bayındır Tıp
Merkezi'ne gıderek. Kışla-
lı'yıziyareterti. Baran.ziya-
retın ardından yaptığı açıkla-
mada. Kışlalf nın sağ kabur-
ga ve köprücük kemiklenn-
de kınk olduğunu söyledi.
Kışlalı'nın trafik kazası ge-
çırdığını öğrenen yüzlerce
okuru. milletvekılleri ve hü-
kümet üyeleri ile çok sa>ıda
y urttaş gazetem ızi ve Bay ı n-
dırTıp Merkezi'nı arayarak
başsağlığı ve geçmiş olsun
dileklerini ilettıler.
CHP'nın dün düzenlenen
27
. Olağan Kurultayı'nda.
Dıvan Başkanı Ahmet Gür-
yüz Ketenci. trafik kazasını
duyurarak. geçmiş olsun ve
başsağlığı dileğınde bulun-
du.
Cumhurbaşkanı Süleyman
Demird. Ahmat Taner Kışla-
lı 'va geçmiş olsun v e başsağ-
lığı mesajı gönderdi. Başba-
kan Tansu Çiller. gazetemiz
Genel Yayın Yönetmenı Or-
han Erinçe ve Kışlalı ailesı-
ne. ANAP Gene! Başkanı
Mesuî Vılmaz da Ahmet Ta-
ner Kışlalı'vagönderdiği me-
sajla, geçmiş olsun ve baş-
sağlığı dileklerini ilettı. DSP
Genel Başkanı Bülcnt Ece-
vit. Kültür Bakanı İsmail
Cem. eskı SHP Genel Başka-
nı Muraf karayalçın. ANAP
Izmir Milletvekilı IşınÇde-
bi. Kültür Bakanlığı Müste-
şarı Prof. Dr. Emre Kongar.
Atatürkçü Düşünce Derneğı
yönetıcileri ve Hacı Bektaş
Veli Anadoiu Kültür Vâkfı
Istanbul Yönetim Kuruiu adı-
na Başkan İsmail Saçh gaze-
temızi arayarak, üzüntülen-
nı bıldirdıler.
CHP Antalya Milletvekilı
Deniz Baykal. DSP Genel
Başkan Yardımcısı Cevdet
Sehl DYP Basın Propagan-
da Başkanı ve Zonguldak
Millervekili Ali Lzun. Basın-
Yayın ve Enformasyon Genel
Müdürü MuratErsavcı. D\'P
Genel Başkan Yardımcısı
Doç. Dr. İsmail Karakuyu.
CHP Içel Milletvekilı Hkri
Sağlarda Kışlalı"ya başsağ-
lığı ve geçmiş olsun dilekle-
rini telgrafla ıletti. Anayasa
Mahkemesi Başkanı Yekta
GüngörOzden ve Ankara Va-
lısı ErdoğanŞahinoğlu. Kış-
lalı'>ı kaldığı Bayındır Tıp
Merkezi'nden telefonla ara-
yarak, geçmiş olsun dilekle-
rini ilettiler.
Yurdun çeşitli yerlerinde
meydana gelen trafik kazala-
nnda 30 kışı öldü, 42 kişı ya-
ralandı. Sakarya'da birotobüs
ile kamyonun çarpışması so-
nucu ılk belirlemelere göre
16 kişi öldü, 22 kişi yaralan-
dı.
Izmit Bekirpaşa Belediye-
sı "ne ait Nihat Erim yönetı-
mindeki 41 DY 575 plakalı
yolcu otobüsü. Adapazarı-
Bilecik karayolunun Adliye
Köyü me\ kiinde Kemal Bıç-
kı yönetimindeki kamyonla
çarpıştı. Kazada ölen 16 ki-
şiden 11 'nin kımliklen şöy-
le Nihat Erim (otobüs sürii-
cüsü). Mahir Sanoglu. Şah-
sine. Refiye Turan. NesibeSa-
nkaya, Halime PaJa, Ayşe
Onur, Sevgül Onur, Emioe
Vılmaz. Nurhan İstif ve Ze-
lıha Yüzbaşı.
Diğer trafik kazalarda ya-
şamını yitirenlerin isımleri
de şöyle:
Kayseri'nin Bünyan ılçe-
sinde. Burhan Gökduman.
Samsun'un Terme ilçesinde,
Harun Yardibi. Rize-Trab-
zon karayolunda, Gürcistan
uyruklu llia Sehengefie. Iz-
mir'de. Ahmet Şimşek, Bur-
sa'da Gülcan Şen. Konya'da
H. AkifElgin. Rıza l'ğur, An-
kara'da Rabia Dağde\iren.
Ahmet Sezen Nazlı. Bay-
burt'ta. RafetKahraman. Ka-
ni Birkay. Antalya'nın Fini-
ke ilçesinde. Alman uyruklu
Ubich Kiebıer v e Hasan Dur-
muş Adana°da. Gülistan Kah-
raman.
Maddi imkânlan bsıtlı, Yüksek Öğrenim Ögrencilerine
Tahsis edilmiş burslara ilave olarak
KARŞILIKSIZ ÜNİVERSİTE BURSU
verilecektir.
BÎLGİtÇÎN TELEFONLAR MÜRACAAT FORMU ALMAK İÇİN BAŞVURULACAK ADRESLER
ISTANÎUL : (0212) 249 24 51 İSTANBUL : NURUZİYA SOK. NO:21 BEYOĞLU
ANKAÎA .(0312)43118 88 ANKARA : TUNACAD. NO: 17 YENlŞEHlR ANKARA
fZMÎR .(0232)42106 42 İZMİR : CUMHURİYET BULV. NO: 158 IZMlR
HÜR VE KABULEDİLMİŞ MASONLAR BÜYÜK LOCASI
SON MÜRACAAT TARIHI: 1 KASIM1995
Ihmalin faturası: 4 ölü
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)-Ga-
zetemiz yazan Prof. Dr. AhmetTaner Kış-
!alfnınyaralandığı,eşi Nilgün Kışlalı'nın
da yaşamını yıtirdiği trafik kazasının, ka-
rayollan ekıplennin ağır ihmali sonucu mey-
dana geldiğı belirtildi. Devlet Su Işleri'nce
(DSİ) kanal çahşması yapıldığı için yola dö-
külen malzemenın kaldınlmaması ve kara-
yolları ekiplerinin yola hiçbır uyancı trafik
işaretikoymamalannedenıyle meydana ge-
len 3 ayn kazada Nilgün Kışlalı 'yla biriik-
te 4 kişı yaşamını yitirdı.
Yunak-Akşehırkarayolunun3I. kilomet-
resinde DSf tarafından bir kanal çalışması
yapıldı. Çalışmanın tamamlanmasma kar-
şın. müteahhıt firma tarafından yola dökü-
len malzeme kaldınlmadı. Karayolları ekip-
lerinin de çalışma yapılan ve temizlenme-
yen bölgeye hiçbir trafik işareti koymama-
sı 4 kişinin yaşamını yitirmesine neden ol-
du.
Önceki gece çalışma yapılan yerde, ça-
Itşmadan geriye kalan malzemeye sapla-
nan birotomobolin takla atması üzerine bir
kişi yaşamını yitırdi. Bu kazadan kısa süre
sonra aynı yerde. yazarımız Ahmet Taner
Kışlalı'nın kullandığıotomobıl. mıcırasap-
lanıp kontrolünü kaybederek, karşı yönden
gelen Ali Aslan yönetimindeki mobiletle
çarpıştı. Daha sonra takla atarak. şarampo-
le yuvarlanan otomobıfde bulunan Kışla-
lı'nın eşi Nilgün Kışlalı yaşamını yitirirken
kendisi de yaralandı. Çarpışma sırasında
mobilet sürücüsü Ali Aslan da öldü.
Kışlalı'nın Yıınak Devlet Hastanesi'nde
tedavisi sürerken. y ıne aynı y erde mıcıra sap-
lanan Akif Elgün'ün kullandığı 42 Y 1349
plakalı otomobil. şarampole yuvarlandı
HAFTAY4 BAKIŞ
AHMET TANER KIŞLALI
Atatürk'ten Bugüne CHP...
"Gerçek" CHP, Cumhuriyet ile yaşıt. Dün 72. yıl-
dönümü idi.
Bazılannın sandığının tersine, CHP "tepe"den ku-
rulmadı. "Müdafaa-i Hukuk"demek\eriri\n biruzan-
tısı olarak doğdu. Yani, düşman işgaline karşı Ana-
dolu'nun hemen her köşesinde ortaya çıkan, birhalk
hareketinın uzantısı olarak...
Atatürk, gerçekten de "halkın partisi"ri\ kurmak
istıyordu. Halkla bütünleşmiş, devrimi sırtlayacak
bir parti düşlüyordu.
• • •
Halkı partileştirmek, Atatürk için heyecan verici bir
olaydı.
Ama o günü yaşayan araştırmacılann da dediği gi-
bi: "Buamaca ulaşılması, ancak güçlü veyaygın bir
örgütçü kadronun Gazi'ninzihniyetinipaylaşması ile
olanaklıydı." Oysa bu yoktu.
Ve CHP giderek halktan koptu. "Dar bir bürokrat
hizbi ile, bu hiziple ancak seçim ve çıkar bağlantı-
lan olan, yerel, fakat dar bir taşralı taraftar kadro-
sundan ibaret" ha/e geldı.
ŞevketSüreyyaAydernir, ünlü yapıtında, budu-
rumun açıklamasını şöyle yapar:
"Devrim Partisi, bir klik haline gelmişti. Kapalı,
dar bir klik... Bu sonuçta, ismet Paşa'nın şekilcili-
ğinin ve her kudreti hükümette toplamakyolunda-
ki hoşgörü kabul etmez tutumunun etkıleh olsa ge-
rektir. Gerçek şudur ki, Atatürk hareketi olmuş, fa-
kat Atatürk partisi yaratılamamıştır."
Bu, "büyük devrimci"n\n içine sindirebileceği bir
durum degildi.
• • •
CHP'yi. siyasal tekelciliğin verdiği uyuşukluktan kur-
tarmak gerekiyordu. Atatürk, Serbest Fırka'nın ku-
rulmasını bunun için istedı.
1930 yılı yazıydı. Paris Büyükelçisi Fethi Bey (Ok-
yar), Yalova'da Atatürk'ün konuğu idi. Fransa ve In-
giltere'dekı demokrasiden, çokpartili yaşamdan,
parlamento çalışmalarından söz ediyordu. CHP'nin
iktisadi devletçiliğini eleştiriyordu.
Atatürk fırsatı yakalamıştı. Kısa ve net konuştu:
"- FethiBey, sizbu söyledikleriniziyapabilmekiçin
bir siyasi partı kurunuz. Ben sıze bu ışte yardımcı
olacağım..."
Kendi partisınin ülkedetek başına kalmasından ra-
hatsızdı. Sadece CHP milletvekillerinden oluşan Bü-
yük Millet Meclisi, hükümetı gereği gibi eleştiremi-
yor ve denetleyemiyordu.
Atatürk, "laik Cumhuriyet" temelinden ödün ver-
memek kaydıyla, Serbest Fırka'ya kışisel olarak gü-
vence verdi. Simgesel olarak da, kız kardeşi Mak-
bule Atadan'ı bu partınin kuruculan arasına kattı.
Partinin illerde örgütlenmesini ve yaklaşan yerel se-
çimlere katılmasını istedi.
• • •
Serbest Fırka kurulmuştu. Fethi Bey, hemen her
yerde bir "kurtarıcı" gibi karşılanıyordu. Halktan ko-
puk CHP iktidanna karşı oluşan tepkılenn meyvele-
riydi bunlar... Atatürk'e verilen "tozpembe" bilgiler-
le gerçekler çelişmekteydi.
Bu ortamda, gündeme gelen Fethi Bey'in Izmir ge-
zisi, hükümeti telaşlandırmıştı. Gezinin yapılmama-
sı için uyanlar geliyordu. Fethi Bey, durumu Ata-
türk'e anlattığında, şu yanıtı aldı:
"- Anlıyorum ki, senin oraya gitmene engelolmak
istiyoıian ama sen gideceksin!"
Fethi Bey, Izmir'egitti ve baskılaryoğunlaştı. Du-
rumu öğrenen Atatürk'ün yolladığı telgrafta ise şu
satırlar vardı:
"Anlıyorum ki, sana nutkunu söylettirmek istemi-
yoriar. Fakat sen behemahal nutkunu söyleyecek-
sin ve tesadüfedeceğin herhangi bir engeli derhal
bildireceksin..."
Serbest Fırka, kendiliğınden, bir karşı devrim ha-
reketine dönüşmekteydı. Yunus Nadi, Cumhuri-
yet'te Gazi'ye bir açık mektup yayımladı. "Serbest
Fırka'ya karşı vazıyet almadığı takdırde. CHP'nin
kendi başının çaresine kendısının bakacağını" yaz-
dı.
Bunun üzerine, Gazı Mustafa Kemal imzası ile
Cumhuriyet'e gönderilen açık mektup, şu tümce ile
noktalanıyordu:
"Resmi vazifem bitince, Fırkamın başında fiilen ça-
lışacağım."
• • •
Durumun kötüye gittiğini gören Serbest Fırka yö-
netimi, partiyi kapattı.
Atatürk, halkın nabzını tutmak için "yeniden"yurt
gezilerine başladı. Serbest Fırka'nın belediye baş-
kanlığını kazandığı tek kent olan Samsun'a gitti. Kar-
şılayanlararasında ve yemekte, belediye başkanı yok-
tu.
"Şehirterine misafir geldik, belediye reisı nere-
de?" deyince, acele çağırdılar. Başkanın, Gazi'nin
ziyaretinden habersiz olduğu anlaşılıyordu.
Atatürk ile belediye başkanı arasında şu konuş-
ma geçti:
"- Feshedilmiş bir partinin belediye reisiolarak va-
zifenize devam etmek istemezsiniz değil mi? Istifa
ediniz!"
"- Eğer istifa edersem, halkın teveccüh ve itima-
dına karşı gelmiş olurum..."
Herkes "EbediŞeHn sinirlenmesini bekliyordu. Oy-
sa O, çok sakin bir sesle şöyle dedi:
"- Düşündüğünüz doğru... Arzu ettiğiniz gibi ol-
sun!"
• • •
Işçi sınıfı yoktu, burjuvazi yoktu, hatta bürokrasi
dışında bir "aydın" kesim yoktu... 1920'lerin koşul-
lannda, devrimin öncülüğünü bir bürokrat kadronun
üstlenmesi belki de kaçınılmazdı.
Yarım yüzyıl sonra, Ecevit önderfığındeki "Orta-
nın Solu" hareketi, bir anlamda, Atatürk'ün kurdu-
ğu partiyi "Atatürk'ün Partisi" haline getirme hare-
ketiydi. Halkla bütünleştirme hareketiydi.
Bugünkü CHP sadece halktan değil, tek parti dö-
nemindeki tabanından da kopuk!
Ya yeniden "Atatürk'ün Partisi" olmalı, ya da o is-
mi taşıyamayacak kadar küçüldüğünü kabul etme-
li!
Elbette, eğertarihe ve kendisine "birazcık" olsun
saygısı varsa...
Keyif düşkünlerine özel "İşte İstanbul"
manzarası ve nostaljik canlı gitar ile
unutulmaz geceler.
Rez.Tel:252 2710