Katalog

SAYFA CUMHURİYET 10EYLÜL1995PAZAR 10 PAZAR YAZILARI Sağını solunu şaşıran RusyaSağcı mı olsak. solcu mu? Bu soru giderek daha sık sorulmaya başlandı Rusya "da. Ama halk değil bu konuda kafa yoran, parti yöneticileri. Eskiden sağı solu yoktu Sovyetler'ın. Birtek Komünist Partisi vardı: o her şeydi. Ya şimdi eski Sovyetler tumhuriyetlerinde kaç tane politik parti var? Ben diyeyim bin, siz deyin iki bin. Yalnız Rusya'daki kayitlı parti sayısı 262"ye ulaştı. Bunlann toplam üye miktan ıki mılyonu bile bulmuyor. (Eskiden Sovyetler Birliği Komünist Partisi tek başına yaklaşık 20 milyon üyeye sahiptı.) Eski dönemlerden bugüne. köprülerin altmdan çok sular aktı. Sovyet komünistlerinin çoğu, bugün dünya antikomünızm şampiyonasında ipi en başta göğüslüyor. Her gün "Billahi çok değiştiırT di>e ortalarda gezınen yeni parti yönetıcılerinin vüzde 90'tndan fazlası eski SBK.P1İ.' "•Yeni" partıcılere yeni ideolojiler ve polıtikalar, 'yeni' partılere de yeni adlar gerekiyor. Liberal ve halkçı mı olsunlar, demokrat ve mufazakâr mı? Milüyetçi ve ilerici mi olsunlar, Ortodoks ve çevreci mi?.. Kafalarda ve tabelalarda. dünyadaki bütün *- izmler'cırit atıyor. Bir tencere geleneksel slogana bir çorba kaşığı 'yükselen değer' ekleniyor. Ortaya çoğunlukla ne olduğu belirsiz ve fazlaca da •vükselme' şansı bulunmayan tatsız ruzsuz politik bulamaçlar çıkıyor. Kimileri sağın ve solun 'dışından ve çok üzerindeıTsesleniyor. Kimisi de'hem sağcı hem de solcu' olduğunu söylüyor. Bazılan ise daha sağcı mı. yoksa solcu mu olması gerektiğine karar verememiş; yağmurlu havalarda sağa. güneşli havalarda sola yaklaşıyor. (En fazla rağbet gören adlar ve sloganlar arasında 'sosyal denıokratik" dikkat çekiyor. Gorbaçov'dan YeftsiıTe, Burbulis'ten Rutskoy'a kadar birbıriyle kanlı bıçaklı olmuş pek çok kişi. komünizmden soğudugunu açıklarken sosyal demokrasiye sıcak baktığını vurguluyor.) Daha altı ay öncesine kadar partısiz olmakla övünen Başbakan Çernomırdın alel acele bir iktidar partisi kurdu. Uzun tartışmalardan sonra, 'Yurdumuz Rusya' adını kendine layık gören bu partinin sağcı mı, yoksa solcu mu olacağı kuruluş kongresınin son gününde saptandı; sabah oturumlannda partinin 'merkez sol' olması fikri M0SK0VA HAKAN AKSAY ağırlık kazanmışken içkisiz öğle yemeğinden sonra hazımsızlık çeken delegelerin çoğu 'merkezsağ' çizginin kendilerine daha çok yakışacağı karanna vardı ve birkaç saat içinde parti programında böyle 'küçücük' bir değışiklik yapılıverdi. Delegelere fikir değıştirten öğle yemeginde hangi yemeklerin yendiğini tüm çabama karşın henüz öğrenmedim; ama yılmadan araştırmaya devam ediyorum. Bu işin sonunda benim gazetecilik yaşamımda dönüm noktası olacak bir sansasyon bulurıduğunu sezıyorum. Düsünebiliyor musunuz, bir sabah gazetenizi açtığınızda müthiş bir haberle karşılaşıyorsunuz: "Gıda maddelerinin politik kimliği beliriendL Patatcsin solcu. patlıcanın sağcı olduğu orta\a çıkanldı. Genellikle patateste beslenen Yurdumuz Rusya Partisi delegeleri, kongre gününde yedikleri pattıcan kızartmasının cazibesine da> anamavarak sağa ka> dılar." Belkı de sorun daha başka tarzda ele alınmıştır. Kimbilir, belkı insanlann ezici çoğunluğunun sağ elini kullandığı. sol elin 'acemi ve aptaT olduğu gerçegınden yola çıkılmıştır. Ya da Rusça'da "sağ'sözcüğünün (pravo) aynı anda taşıdığı ikinci anlama dikkat edilmiştır: Haklı. 'Sağcıyız, o halde hakhyızl'Etkıleyıcı bir sözcük oyunu. değıî mi? Rusça sözlüklerde 'sağ' sözcüğünün bir başka karşılığı daha vardır. Hukuk!... Üstelik Rusçada sağ (pravo) gerçeğe (pravda) çok yakındır. Sol ise genellikle pek iyi bilinmez. Rusçada yasadışı, karanlık işler 'sol işler',böy lece edınilen kazançsa 'sol kazanç' olarak nitelenir. Yani yalnızca kızarmış patlıcan değıl, çiğ dil de soldan çok sağa yakındır. Biliyorsunuz, bizde de 'sağ' sözcügü. aynı zamanda yaşayanı, yani ölü olmayanı anlatmak için kulla-ıılır. Trafîkte en sık rastlanan fela'cetlenn başında da 'sollamak' gelir. Görüldügü gibi solu bir kenara atıp sağcı olmak için yeteri kadar neden vardır. Sağını solunu şaşıranlara önemle duyurulur!.. Avam Kamarası ama avam değilAvam Kamarası, parlamentolann anası. Burada milletvekilleri tnbün gibi yüz yüze bakan sıralarda orururlar. Gelenek uyannca Avam Kamarası Başkanf nın sağında kalan sıralar Majestelerinin Iktidan. solunda kalan sıralar Majestelerinin Muhalefeti'nindir. Bu sıralar içinde, ıktidara ve muhalefete yakın olan dığer mini partilerin birer ikişer mılletvekıli de serpilidir. Parlamentolann anasında bu karşılıklı tribün. birbirine laf atmak için idealdir. Çünkü iki farklı zıhniyettam karşı karşıyadır. Tabii. görgü kurallan geçerli olduğu için ve milletvekilleri efendi insanlar olduklanndan. birbirlerine değil, fıkir ve görüşjere laf atarlar. Attıklan laf da "Dtıyun! Duyun!" anlamına gelen "Hear! Hear!"sözcüğüdür. Bu sözcük bıraz ağızda vuvarlanarak söylenınce "Hağrr! Hağrr!" gibi bir sese dönüşiır. Hemen hepsi de erkek olduklanndan \atılı okul yatakhanesı uğultusuna döner. Ama o kadar. Milletvekillen oturum sırasında birbirlerine "Çoksayın bilmemnere üyesi" diye seçım bölgesinin adıyla hitap etmek zorundadırlar. Kimse kımseye "Oraya bir gelirseni senin ben_." diyemeyeceğı gibi kaldınp çanta atamaz. kalkıp gözünün üstüne bir tane vuramaz. hatta arkadan dolanarak sırtına bir tane patlatıp sille tokat girişemez. Adı avam olmakla birlikte avamlıkla ilgısiz parlamentolann bu anası, tabıi durduk yerde bu hale gelmemış. Kaç yüzyıllar geçmiş LONDRA EDİP EMİL ÖYMEN aradan. Uyelen edep öğrenmıs,. Incelip adam olmuş. Kazık markalıktan. odunluktan. yontulmamışlıktan dangıl dungulluktan terfi etmiş. Görgü kazanmış. Parlamentolann anasının, geçmiş yüzyıllardan kalma bir miman özeîlıği var: İktidar ve muhalefet sıralannın arası iki kılıç boyu. Yani. bin bir vandan bin öbür vandan iki kişi kılıçlannı çekip birbirlerini üzerine yürüseler. aradaki uzaklık iki kılıç boyu. Ne de olsa. eski yüzyıllarda milletvekilleri henüz kibarlıktan nasiplerini almadıklan dönemlerde birbirlerinin üzerine yürüvüp kılıç çekiyorlarmış. Parlamentoda aklına esen kılıcına davranmasın. davranırsa da öbürii de kendisini savunmaya fırsat bulsun dıye iktidar ve muhalefet sıralannın arası ıki kılıç boyu açılmış. Bugün de hala öyle. Ama mılletvekilleri. artık kılıç taşımadığı gibi tabanca da taşımıyor. Sokakta kimın mılletvekıli. kımin olmadığı belli bile değil. Uçakta da. Hatta pariamentonun kapısının önünde dursanız. içeri ginp çıkanlann hangisı milletvekilı hangısı degil yineanlamavazsınız. Kibarlık. topluma yayılmış. Seçkın olma merakı. sadece ego manyak züppelere özgü. Milleuekilliğı. toplum gözünde saygın bir ış ve sadece politıkacılıkla sınırlı da değıl. Elbette aralanndan çürükleri çıkıyor. Para karşılığı kalkıp bakana sözlü soru önergesı verenlere rastlandı. Ama bunlar tek tük örnekler \'e parlamento. bu tipleri öyle bir teşhir eder ve basın öyle bir hırpalar ki... Parlamentolann anasının dilı olsa da bugünlere nasıl gelındiğinı anlatsa... 1300"lerden bu yana kaç kuşak geçti? O kadar kuşaklar boyunca bir çuvala atılan pinnç taneleri gibi bınken gelenek ve görenekle bugünlere geldı Dansı başka parlamentolann başına... Kadınlara şiddete son Pekinde süren BM Kadın Konferansı'nda işlenen konulann başında ka- dınlara karşı uygulanan şiddet yer alıyor. l luslararası örgütler bu konuya dikkat çekmek için değişik >ollar denediler. Önceki gün. şiddete bir son ve- rilmesi için toplanan bir miİyonu aşkın imzanın başına gösterildiği toplan- tıda. Uluslararası Af Örgütii'nün bir delegesL ağzı bantlanmış bir kadın afışi> le şiddete maruz kalan milyonlarva kadının sözcülüğünü \apı\ordu. SEUL ALİ RIZA BALAMAN Her işte bir hayır vardır! Insan kaderci dünya görüşünden vana olsun ya da olmasın. alışkanlığı gereği kımı sözcüklen dilinden düşüremıyor. Sözgelimi inşallah. maşallah gibi. Bunlara bir de 'Her işte bir hayır vardır" sözünü eklemek gerek. Her işte bir hayır \ar mı. yok mu. bilmiyorum. ama yaşadığımız kımi olaylar zaman zaman bize bu sözü dogruluyor. Seul'de aeçen haziran sonunda 501 kışının ölümüne neden olan Sampoong adlı alışveriş merkezınin çökmesi sonunda çöpçatanlann işi çok ama çok artmış. Neden mi? Sampoong alış\enş merkezinın özellığınden ötürü. Dünyanın pek çok yennde olduğu gibi Kore'de de zengınler. kendilerini zengın olmayanlardan ay ırmak için herkesın gıremeyeceği özel kulüpler yanında alışveriş merkezlen açarlar. Sampoong. bu türden özelliği olan. sattıklannın kalıtesinı ve fiyatlannı çok yüksek tutan, modayı günü gününe ızleyen. üyesi ojan müşterilerine malın en iyisinı ayıran ya da onlann siparişlerinı sağlayan bir alışveriş merkeziydi. müştenlerının çogunluğunu zengin üveler ya da bu gruba girmeye çalışan yeni türeme zengınler oluşturuvorlardı. Akşam üzen tam alışveriş saatınde çöken bınada daha çok evîen \a da kendı canlan için alışveriş yapan zengin evlerin ev harumlan ve evli kızlan canlannı kaybettıler. Çöken bınanın sahibi olan firma. ölenlenn zenginlik derecelerine göre geride kalanlara 3 miKon Amenkan Dolan'ndan başlamak üzere 8 milyon dolara değin tazminat ödüyor.Çoğunlukla. yurt içındeki bürolannda çalışan ya da yurtdışında iş gezilerınde olan. bu kazada eşlenni kaybeden zengin iş adamlanna bırer yeni eş bulma görevı çöpçatanlara düştü. Böylece onlar da bu paralardan kendılenne hisse çıkartacaklar. Zenginlenn zenginliklerine katkı olan bu paradan çok. bugünlerde kamuovu, kazazedelenn yeni akşam bıçimlenvle ılgıleniyor. Profesvonel tüm çöpçatanlann bu olaydan çok kâr ettıklen ve de etmekte olduklan söylenıyor. Ne denir'' Her işte bir havır vardır!.. Yönetıcının, toplantıda ıstediği kadar ıstediği gıbı oybırlığıyle çıkartamayınca 'hayır* dıyenlerin gözlenne bakarak "Bu karar da hayır olsun, arkadaşlar" dediği gibi kımı hayırlann daha hayırlı olanlan var. Ne denir? İngiltere veya Türkiye'de İngili8 ay TÜRKİYE, 4 hafta İNGİLTERE Paketimizi takip ederseniz lisan sorununuzu çözmeye hazırız. 4 HAFTA INGİLTERE kursumuzu olan her öğrenciye Türkiye'deki kurslanmızda 144 saat (36 milyon TL) UCRETSİZ KURS. Ayrıca dilerseniz, sadece TÛRKİYE'deki programlarımıza katılabilirsiniz. Bütün öğretmen ve eğitim programlarımız İngiltere MERKEZİMİZDEN gelir ENGLISH FÂ ASSOS HOTEL NAZLIHAN Cunn-Pazar (2 Gece): Standart odada 2.150.000 TL. Balkonsu/ ön odada2J50.000 TL. Balkonlu ön odada 2.750.000 TL. Pazar-Cuma (SGece): Standart odada 5.4)00.000 TL. İki kişilik odayı paylaşan 1 kişi yarım pansiyon Otel Disco'suna giriş ve birinci yerli içki ücretsiz İSTANBUL İRTfBAT BÜROSIJ: Tel; 0 212 250 94 45-250 71 09 OTELTeL: TTUVEL V»D TIUDF CO HUZURU VE DİNAMİZMİ BİR ARADA, MEVSİMLERE BAĞLI KALMADAN YAŞAMAK İSTERSENİZ AFRODİT TATİL KÖYÜ'NDE BİR MEKÂNINIZ OLSUN! y ,t AFRODtT TATÎL KÖYL/nün ALTlNOLUK'ta 'ırsan's ve J a i k 'çs^re'ye öost tesıserrde, do^a /s tanrsie ıf ıçe, her tjriü ^ korfora 5ahp evle'de, yükse*; «5 jen ıçeren 'jsrvmı W hsva 53İuyup, E^c'nm bu şırn yöfesınde ysşama ayncalığn ku^aktan küşağa eiırâirrek ster msmız? E/et dıyorsanız, bızi hener arayın! TATİI Köyü TH_ 0266 378 53 SOfi FAKS 0266 378 52 22 1OS7O ALTKJL'JK - BALKE5İR Eylül, Ege'de bir başka güzel Her öğün balık, TV'den ve kabalıklardan uzak, seveceğiniz bir ortamda yaza veda için ÇAĞIN MOTEL T.P.: 800.000.- TL 2 kişi 1 hafta: 9.800.000 - TL Assos Bektaş Köyü Sütlüce Koyu Tel: 0 286 723 40 42/43 TKP 75 YAŞIIUDA "GELENEK ve GELECEK 10 EYLÜL'DE" PROGRAM * Açılı? - Saygı Duruşu * Onur Konuğu Mehmet BOZIŞIK > Dertli DtVANİ ' Grup Umut * Berrin SULARİ ' Kervan Semah Ekibi * Müzik Grubu ' Multivizyon Gösterisi * Konuk Konuşmacı ve Sanatçılar "Türkiye Komünist Partisi TKP'em benim Seni düşünüyorum ..." Yer: Fidan -1 Düğün Salonu Piyalepaşa cad. No:15 Okmeydanı Tel: 0212 256 35 39 Tarih: 10.9.1995 Saat: 17.00-23.00 İrtibat: 250 93 38 - 536 96 01 Kervan Dergisi * Animasyon Okulu SCPA international Schoolfor Creative and Performing Animation Profesyonel animasyon eğitimini Fransız, Alman, Avusturyalı ve Türk öğretmenler eşliğinde 01.11.1995'ten itibaren sunar. 1 senelik teorik ve pratik eğitimin kapsadığı dallar: * Yabancı dil (Fransızca, Almanca ve İngilizce) * Guest Relation (halkla ilişkiler) * Organizasyon ve Planlama * İndirekt pazarlama * MiniCIub * Her türlü kara ve su sporları * Shovvlar (Step dansı, akrobasi, stunt, koreografı vs...) * Okulun açıldığı tatil köyünde konaklama imkânı * Eğitim sonrası yüksek ücretle garanti iş imkânı Başvuranlar arasında seçme sınavı yapılacaktır. Kontenjan 100 kişiyle sınırlanmıştır. Başvurulann resim ve özgeçmişleriyle aşağıdaki adrese yapılması rica edilir. Neptun Tatil Köyü Büyük Akkum No. 5 Seferihisar/İzmir Informasyon: Serdar Uz (Her gün saat 10.00-12.00 arası) Tel.: 0232 745 74 5 5 / 6 / 7 / 8 BASKI ELEMANI Gazetemizin baskı bölümünde yetiştirilmek üzere, Meslek Lisesi mezunu, askerliğini yapmış eleman aranıyor. Tel: 512 05 05 -480