Katalog

29 AĞUSTOS 1995 SALI CUMHURİYET SAYFA EKONOMI Taşeron oyununu Yargıtay bozdu • ANKARA (ANKA) - Yargıtay, taşeron uygulamasıyla işçilerin hak kaybına uğratılmalannın önünegeçti. Dokuzuncu Hukuk Da; resi. taşeron sürekli değışse bile bir işyerinde ışini aralıksız sürdüren işçinin çalıştığı tüm süre için işçilik haklannı isteyebileceğine karar verdi. Kararda, işçilerininasgari ücretle çalıştınlabilmeleri ve tazminat istemelenni önleyebilmek içın taşeron şirketın işçisi olarak gösterildiklerine yer verilırken "Bu doğrultudaki uygulamalar, muvazaalı ve işçinin toplu iş sözleşmesinden yararlanmasinı engelleyici, kanuna karşı hile olarak kabul edilmiştir" deniidi. İnşaat sektörü 36 ülkede • ANKARA (ANKA) - Türk taahhüt sektörünün toplam 36 ülkede iş yaptıklan ve bugüne kadar toplam 23.3 milyar dolarlık ış üstlendiklen bildirildi. Taahhüt sektörü. üstlendiği bu işlerin 16 milyar 300 milyon dolannı tamamlayarak teslim etti. Halen 7 milyar dolarlık işin de sürdürülmekte olduğu belirlendı. Bu işlerde toplam 40 bin 450 Türk işçisi çalışıyor. FHNC genel kurutaı • Ekonomi Servisi - Dünyanın 57 ülkesinin en önde gelen müşavir- mühendislik ve proje şirketlerinın üyesi bulunduğu F1DIC- Uluslararası Müşavir- Mühendisler Federasyonu'nun 1995 yılı genel kurul toplantısı ve geleneksel konferansı îstanbul'da başladı. Konferansın ilk gününde büyük kentlerde nüfus yığılmalan, geleceği ve globalleşme sürecinde mühendisliğin yenıden keşfi ve müşavir- mühendislik konulan tartışıldı. Nhsırtaban fiyatına tepki • OSMANİYE (Cumhuriyet Güney tlleri Bürosu) - Pamuk masraflı olduğu için tarlasına ikinci ve üçüncü ürün olarak mısır eken Çukurova çiftçisi, 6 bin 300 lira olarak belirlenen taban fiyatı çok düşük buldu. Toprak Mahsulleri Ofisi'nın ambarlannın da boş kaldığına işaret eden çiftçiler, serbest piyasada mısın 7 bin-7 bin 500 liradan satabildiklerine dikkat çekiyorlar. SBUTda rekop kârtılık • ANKARA (ANKA)- Yıhn ilk altı ayında SEKA'nın, kânnı geçen yıhn aynı dönemine göre yaklaşık 22 kat arthrdığı bildinldi. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı verilerinden yapılan belirlemelere göre SEKA'nın ocak-haziran dönemındeki işletme kân 3 trilyon 536 milyar lira düzevinde gerçekleşti. ŞtBKETLERDEN • BATI SÖKE çimento fabnlası beyaz çimento üretinıne başladı. • EMEK HAYAT SİCORTA üzerinde buluranbir "chip" sayesnde sigortalı hakkndakı tüm bilgileri anınca hastane ve doktcrlarda bulunan ekrarlara aktaran Smart Card uygulamasına PAKMAYA Senegal, Kanüoçya ve Filıpinler'e maji ihraç etmeye başladı. • E-ES PİLSEN'in Adaranın Yüreğir ilçesnde yaptıracağı İllcöiretim Okulu'nun ternei atıldı. • İMTAŞSİGORTA "LJnon Assurance Paris" biin«sinde düzenlenen geT>,yönetici seTrnerlenne iki yöneticisi ile btıldı. • KDCBANK'ın 29. be^i fstanbul Etiler'de açrıb. • VACRO sûpermarket Nişütaşı şubesini açıyor. • S1ONVPA Tuzla'da yaptıı tarnamlanan Deniz köjderi'nınsatış karranyasını başlattı. • lÜTÜNBANKTL mke.tuatınauyguladığı faiz or-anannı ortalama 3 puan dCiHrerek venıden belnedı. Hükümet, yerel yönetimlerin kendi para piyasalannı kurmalan için hazırlıkta Belediyeler para fle oynayacalMERİHAK İZMİR- Bır çok belediyenin yakındığı kaynak yetersızliğıne Bayındırlık ve İskan Bakanlığı çö- zûm hazırlıyor. Bayındırlık ve Iskan Bakanı HalilÇulhaoğlu. tahvil borsası ve belediyelerin tnterbankı'nın ku- rulması yolunda çalışmalar yapıl- dığını söyledı. Yerel yönetimlerin kaynak sı- kıntısına çözüm yine Ankara'dan geliyor. Bir çok belediyenin kaynak ye- tersizliğini gerekçe göstererek elinden tek tek çıkardığı gayri- menkuller bu açıklan kapatmaz- ken köklü çözüm çalışmalannın bakanlıkbünyesinde yapıldığı be- lirtildi. Belediyelerin kaynak sıkıntısı içinde olduğunu ve sorunlann çö- zûmü için lller Bankası bünyesin- de çalışmalar yapıldığını belirten Bakan Çulhaoğlu. şünlan söyledi: Bayındırlık ve İskan Bakanı Halil Çulhaoğlu, belediyelerin kaynak bulması ya da fonlannı değerlendirmesi için hem tahvil borsası hem de gecelik işlem piyasası (ınterbank) kurulması için çalışmalar yaptıklannı söyledi. Refahlılar ne yapacak? # Proje çeşitlı sıkıntılan da gündeme getiriyor. Bunlann başında, "faizi haram sayan" ve yerel yönetimlerde büyük ölçüde iktıdan elinde tutan Refah Partili belediyelerin, gecelik faize nasıl bakacağı geliyor. Büyük belediyelerin yönetininde olan Refahlılar, fon aktarmazsa belediye ınterbankı bir ışe yaramayacak. # Belediyelerarası bir para piyasası yaratılması, belediyelerin hizmetlerden uzaklaşıp, kaynaklannı sanayi kuruluşlan gibi ranta yönlendirme tehlikesini de gündeme getiriyor. # Uygulama aynı zamanda. belediyelenn borçlanma eğilimini arttırabileceği gibi. kısa vadeli borçlann yine borçlanmayla ödenmeye çalışılması sonucu, Hazine'ninkine benzer bir çıkmaz gündeme getirebilecek. 0 Belediyelerarası para piyasası, aynı partiden seçilen başkanlar arasında bir dayanışmaya sahne olursa. belediyeler arası gruplaşma ve haksız nekabet ortaya çıkacak. Fonu elinde tutan büyük belediyelenn küçük belediyelere karşı, maddi baskısı siyasi amaçlara hizmet edebilecek. "Maliye ve Hazine yönünden bakıkitğında belediyelerin ryi kay- nak kullanmaması nedeniylc bü- yük sınıtlar vaşanıyor. Belediyele- ri daha sağlıklı kaynak kullanımı- na itecek yatırıma sevketmek isti- yoruz. İller Bankası ve Bankalar Birliği arasındaki göriişmelerimiz devam ediyor. Eğer bu noktada bir teminat bulabilirsek, belediyelerin, tahvil borsası yoluyla kendi kay- naklannı yaratmasının önünü açacağız. Yani belediyeler, kanalizasyon ve içme suyu gibi projlerinde tah- vil ihracı da yapacak. Satabildiği kadannı satacaklar. Satamadığını da İller Bankası veya bir başka > o4- la garanti etme yolunu anyoruz." Kaynak yaratma yollannda biri- nin de "Belediyeler İnterban- kı"nın kurulması olduğunu dile getiren Çulhaoğlu, "Buyola,bele- diyekrin kendi kaynaklannı. nor- mal piyasa rayiçleri içinde kendi kullanımlanna açmak istiyoruz. Otomasyonla kendi içinde kay nak kullanabilecek. Diyelim ki, küçük bir belediyenin 1 milyan var. 10 gün kullanmayacak. Biz bu para- yı kullanabilecek zeminleri yarat- mak istiyoruz*' diye konuştu. Unda KDV indirimi vaadde kaldı, fiyat yükselmeye devam ediyor Ekmeğe en büyük darbe Çiller'denANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Başbakan Tansu Çilter'in. ekmek fiyatlanna yapılacak zammı önlemek içın aybaşında un gelirlerin- den kesilen KDV oranının yüzde 8'den yüzde l'e dü- şürüldüğü yönündeki açık- laması ortada kaldı. KDV oranının düşürüldüğüne iliş- kin kararname halen yayım- lanmazken, fırıncılar yeni- den ekmek fiyatlanna zam hazırlığına giriştiler. Buğdayın hasat zamanı olan yaz aylannda, hüküme- tin destekleme alım fıyatla- nnı belırleyememesı ve uy- gulanan yanlış polıtikalar sonucunda. halkın temel gı- da maddesı olan ekmeğin de fiyatı yüzde 50 oranında ar- tıyor. Buğday destekleme alım- lan için fıyatlann belirlene- memesi ve buğday rekolte- •Başbakan Tansu Çiller tarafından ay başında ekmeklik una uygulanan KDV oranının yüzde 8'den yüzde 1 'e düşürüldüğüne ilişkin kararname halen yayımlanmadı. tzmit'te ekmek 10 bin liraya ulaşırken, Îstanbul'da zam, ancak valiliğin müdahalesiyle ertelenebildi. Ankara Fırıncılar Odası ise tatilin bitmesini bekliyor. Her iki açıklamanın ar- dmdan aradan 1 ay geçmesı- ne karşın halen ilgili karar- namelerin yayımlanmaması ve buğday rekoltesinin dü- şük olmasından dolayı özel- likle tüccar, açıklanan des- tekleme alım fiyatuiın üze- rinde bir bedelle piyasadan buğday toplayarak, stokla- ma yoluna gitti. Piyasadaki buğday sıkışıklığı un fiyat- lannı arttınrken, zamlar zin- cırleme olarak ekmek fiyat- lanna sıçradı. tzmit"te ekmek 10 bin li- raya satılırken, îstanbul'da sinın düşük olmasından do- layı. aybaşında gündeme ge- len ekmek zammını önle- mek için Başbakanlık Basın Merkezi nden yapılan "Ek- meklik unu uygulanan KDV oranı yüzde 8'den yüzde 1 'e düsürüldü" yönündeki açık- lamanın da arkası gelmedi. Başbakanlık tarafından yapılan bu açıklamanın ar- dından, ay başında toplanan Bakanlar Kurulu'dan sonra yapılan buğday destekleme alımlannın kılo başına 8 bin lira olduğu yönündeki resmi bıldinm de ortada kaldı. fıyatlann 9 bin liraya yük- selmesi, ancak valiliğin mü- dahalesiyle önlenebildi. Ankara'da Büyükşehir Beledıyesi tarafından 3 bin 500 liraya satılan halk ekme- ğin fiyatı da 6 bin 500 lira- ya yükseltildı. Ankara Fınn- cılar Odası ise tatil sezonu olmasından dolayı halkın yansının şehirdışında oldu- ğunu, ekmek satışının düştü- ğünü belirterek, ekmek fi- yatlanna yapılacak zammın sonbahar dönemine ertelen- diğini bildirdi. Ankara Fınncılar Odası Başkanı Yusuf Ekşi. maliye- tin yükseldiğine dikkat çe- kerken, "Bazı kunıluşlar, ekmeğin fiyaunı düşürür- ken, yüksek maliyeti önle- mek için sağlıksız un kullan- ma yoluna gidiyor. Haika sağlıksız ekmek yediriliyor" uyansında bulundu. Un fiyatlanndaki tırmanış fınncılan zamma yöneltir- ken ekmeği temel gıda kabul eden dar getiriSer zorda. Bilgi teknolojisi pazan, Türkiye'de de hızla büyüyor > : . Bflll Gates'în şovu boşuna değîl Gates, en karlı sektöre yahnm yapıyor. •Windows 95'i, 200 milyon dolarlık muhteşem bir şovla dünyaya tanıtan Microsoft'un patronu, aslında en doğru yatınmı yapıyor. Çünkü sadece Türkiye'de pazann bu yıl 1 milyar dolara yaklaşacağı hesaplanıyor. Ekonomi Servisi-Bılgı Teknolojisi Pa- zan'nın geleceğ:ne ilişkin umut verici rakamlar. son olarak VVindovvs 95 ışletim sıstemi için 200 milyon dolarlık reklam kampanyası düzenleyen BiU Gates'ın haklılığını ortaya koyuyor. Türkıye'de bilgisayar teknolojisi üre- ten fınmaların müşteri profılinin, küçük ve orta ölçekli işletmeler ve kişisel kul- lanıcıların da katılımıyla genışlemesı sektörün geleceğinin parlak olduğunu gösteriyor. Ülkemizde 1995'm ilk altı ayında ger- çekleşen 370 milyon dolarlık gelirin. yıl sonunda 960 milyon dolara ve 75 bin adetlık PC bilgisayar satışının da 180 bı- ne ulaşması bekleniyor. Bu rakamlar. 1994 yılına göre toplam ciroda yüzde 56. PC satışlannda ise yüzde 69'luk bir ar- tışı ıfade ediyor. 1994 ekonomık krıziy- le birlikte 1993 rakamlanna göre yüzde 32'lık bır genlemeye uğrayan bılgı tek- nolojisi pazannda, bu yıl knz öncesi dö- neme göre ise yüzde 6.5 oranında iy ıleş- me bekleniyor. Interpro Yaymcılık Araştırma ve Or- ganızasyon Hizmetleri A.Ş. Pazar Araştırma Merkezi Müdürü Sevgi Can, bılgı teknolojisi pazannın yüzde 60 oranında ithalata bağım- lı olması nedeniyle knz dö- nemınden diğer sektörlere göre daha fazla etkilendıği- nı belirterek. 1995 yılından ıtibaren meydana gelen ge- lişmenın umut verici oldu- ğunu söyledi. Microsoft Türkiye distrübütörü Are- na Bilgisayar'ın Yazılım Mûdürü Ersin Argun, Teİıf Yasası ıle birlikte donanım şirketlerinin artık yasal kullanıma önem verdiklenni, küçük firmalann bıle daha duyarlı olduklannı belirterek VVindovvs 95 gibi yeni ürünlenn de etkisiyle Tür- kiye'de yazılım pazannın büyüyeceğini söyledi. Çok hızlı ve kolay çalışan. ha- reketlı görüntü aktanmı ıle ıntemet bağ- lantısma da olanak veren Wındows 95'ın, ekım ayından ıtibaren Türkçe ka- rakterdestekli olarak piyasayasunulma- sıyla pazann hareketleneceğını söy leyen Argun. bunun, yazılımın yanı sıra dona- nım. hizmet ve tüketim malzemelen ge- lirlenni de arttıracağmı kaydettı. Sektö- rün en büyük korkusu olan kopyacılık konusuna da değınen Argun, Micro- soft'un önderhk ettıği ve denetım ama- cını taşıyan 7 kişılık bır ku- rulun telefon ve faks şıkâ- yetlerinı değerlendırerek uyarma yoluna gittığinı söyledi. Microsoft'un Satış Müdürü Çetin Uygun ise uyanlar sonucu açılmış bır- çok da\a olduğunu ve suç- luluğu kesınleşenlere para- yaçevrılemeyen 1 yıllıkha- pis cezası bulunduğunu söyledi. Microsoft, Lotus, Novvel. Autocat gibi firmalann temsil- cilennın yer aldıgı 7 kışilik kurulun te- lefon ve faksları değerlendırerek deneti- mi sağlamaya çalıştıklan da belınildr. 1994 yılında sektörün en lyi ciro ya- pan fırması olan IBM'ın Haberleşme Bölümü Müdürü Behçet Envariı ise bil- gisayarlann artık küçük ışyen ve evlere kadar gırmeye başladıgını \ekışıselbil- gısayarlannkullanıcı sayısmın 2 bınh ra- kamlardan 100 binlere yükseldığinı. bu- nun ilerisı için çok olumlu bir gelışme ol- duğunu anlattı. Işbirliği arayışı gündemde 'Profilo satılıyor' söylentisine yalanlama Ekonomi Servisi- Yakla- şan gümriik bırlığı. sanayi- nın önde gelen ısimlenni yenı işbirliğı arayışlanna itı- yor. Söz konusu kuruluş- lardan birisı de beyaz eşya sektörünün önde gelen ısimlennden Profilo. Tür- kiye'de özel- likle buzdola- bı üretımınde ilk sıralarda y- er alan Profı- lo'nun, pazar- daki konumu- nu daha fazla geliştirmek içın böyle bır arayaşa gittiği bildiriliyor. Ancak bir de madalyonun ötekı yüzü var. Son zaman- larda, Profilo' nun satılaca- ğı ve Yönetım Kurulu Baş- kanı JakKamhi'nin yurtdı- şına yerleşeceği şeklınde söylentıler dolaşmaya baş- ladı. Başından bır suıkast gırişimı geçen ve aynı za- manda 500. Yıl Vakffnın başkanlığı görevinı de yü- rüten Jak Kamhı'nin "can güvenliği olmadığı" gerek- çesıyle yurtdıijina yerleşe- cegı vc Profılo'yu elinden çıkaracağı fırma yetkılılen tarafından kabul edılmıyor. Profilo Holdıng Malı 1^- ler Genel Koordinatörü Ab- dullan Üçviğit. yiırtdışında temaslarda bulunduklannı kabul ediyor. Ancak. bu te- masın yaklaşan gümrük bir- lığı öncesi bır teknolojı ış- bırlığınden öteye gıtmedi- ğıni de önemle vur- guluyor. Üç- yığit. Avru- pa'dakı bazı firmalann gerek Profi- lo'nun yurti- çındekı ko- numu gerek- se Türk cum- hunyetlerle olan ticari ılışkısi nede- niyle ışbirliği önerilerinde bulunduklannı da kaydedi- yor. Üçyiğit, henüz olumlu bir adım atılmadığını ifade ediyor. Bu yıhn ilk 7 ayında yak- laşık 330 bin buzdolabı. 85 bin adet çamaşır makınesı. 13 bın adet bulaşık makıne- si. 55 bın adet fınn ve 7 bın adet de elektrik süpürgesi üreten Profılo'nun yönetı- cilerini bugünlerde hol- dıngte bulmak zor. Yönetım Kurulu Başkanı Jak Kamhi ve Başkan Yardımcıst Jefi Kamhı. yaztatıllerinı yurt- dışında geçınyorlar Kredi faizirıi çahşan ödedi •Özel şirketlerde maaş ve üc retlerin yaratılan net katma değerden aldığı pay yüzde 48'den >iizde 42.2'ye gerilerken, faizin payı yüzde Î8.1 'e, kânn payı ise yüzde 28.7'ye çıktı. ANKARA (ANKA)-Şirketler, çalı- şanlannın ücret ve maaşlanndan yap- tıklan kısıntılan faiz olarak ödediler. Ccretlerin. yaratılan net katma değer- den aldığı pay 1991 yılından bu yana sistemli bir şekilde azalırken faizin ve kânn payı gittikçe artıyor. İstanbul Sanayi Odası'nın 500 bü- yük fırma sıralamasında yer alan şir- ketlerin verilerinden yapılan hesapla- malara göre özel şirketlerde 1994 yı- lında yüzde 48 olan yaratılan net kat- ma değerden ücret ve maaşlılann aldı- ğı pay geçen yıl yüzde 42.2'ye kadar geriledi. Odenen faizlerin payı yüzde 24. 8'den yüzde 28.1 'e, ödenen kirala- nn payı bınde 9'dan 1 'e, kânn payı ise yüzde 24. 6'dan yüzde 28.7'ye çıktı. Ücret ve maaşlann yaratılan katma değerden aldıklan pay, en yüksek nok- tastna yüzde 55.8 ile 1991 yılında yük- seldi Bu pay, 1992 yılında yüzde 50.3 "e. 1993 yılında ise yüzde 48'e ge- riledi. Kamu kuruluşlannda yaratılan kat- ma değerden ücretlilerin aldığı pay ise yüzde 105.2'den yüzde 91.4'e geriler- ken ödenen faizin payında da düşüş yaşandı. Faizin yüzde 57.7 olan payı 1994 yılında yüzde 53.6'ya indi. Ka- mu kuruluşlanmn kâr kalemleri nega- tif yüzde 45.3 oldu. Diğer bir ifadeyle kamu kuruluşlan yeterli kaynak yara- tamayıp yarattıklan katma değenn yüzde 45.3'ü kadar da öz varlıklann- dan yedıler ya da devlet sübvansiyon- lanndan yararlandılar. Kamu kuruluş- lan üretime katılan maaş, ücret ve fa- iz gibi üretım faktörlerinin paylannı ödeyebilmek içın üretim dışı mali kay- naklara başvurmak zorunda kaldı lar. Kamu ve özel toplam 500 büyük fir- manın yarattığı net katma değerden maaş ve ücretliler yüzde 60.7. faiz öde- meleri yüzde 3 7 .7. kirabinde 7. kâr ise binde 9 oranında pay aldı. Maaş ve üc- retlerin yaratılan net katma değerden aldığı pay 1991 yılında yüzde 82.3'e kadar yükselmış, 1992 yılından ıtiba- ren gerileme sürecine giren bu pay. ay- nı yıl yüzde 75'e. 1993 yılında ise yüz- de 68.8'einmişti. Faizin. 1991 yılında yüzde 44 olan payı ise 1992 yılında yüzde 39.7'ye. 1993 yılında yüzde 36.8'e düşmüştü. TtSK'tN İDDİASI: Milli gelir 5 bin dolar ANKARA (A.A) - Türkiye Işve- rin 2 bın 158 dolar değil. gerçekte 5 ren Sendikalan Konfederasyonu bın 61 dolar olduğunun savunulduğu (TİSK), Devlet Istatistik Enstitüsü açıklamada, "SGP en basit tanımıy- (DİE) tarafından cari fiyatlarla 2 bin la,öncedenbelirlenmişmal vehizmet- 158 dolar olarak hesaplanan kişi başına gelirin gerçekte, Satın Alm'a Gücü Paritesı'ne (SGP) göre. 5 bin dolan aş- tığını öne sürdü. TlSK'ten yapılan açıklamada. Konfe- derasyon'un milli gelir üzerine yap- tığı araştırmayadeğinildi. Açıklama- da, DİE verilenne göre. 1994 yılın- da Türkiye'de kışı başına gelirin cari fiyatlarla 2 bin 158 dolar olarak he- saplandığı. uluslararası karşılaştırma- larda, SGP'ye göre yapılan milli ge- lir hesabının kullanıldığı kaydedildı. 1994 yılında kişi başına nııllı geli- lerin her ülkede satın ab- nabilmesi için yapılması gereken hareama değe- rini gösteriyor. Yapılan değerlendirmelere göre Almanva'da kişi başına GSYİH ülkemizdeki değerin 11.6 ka- h olarak gözüküyor. ancak SGP'ye göre bu fark 3.8 kata iniyor. Türki- ye'de kişi başına geliri diğerOECD fil- kdcrivlc SGP temelinde karşılaştınl- dıgında-.laponya ile aramı/daki fark 17 kattan 4.1V-, Belçika ile 10.5 kattan 4'e, Yunanistan ile aramı/daki fark 3 ^ kattan 1.8'e inivor." İŞÇİNİN EVRENİNDEN ŞUKRAN SONER Bu Kadar Ucuz mu? Hareket saatı gece 11.15 olan otobüsumüz Ha- rem'den çıkmayı başardığında saat 01.45'i bulmuştu. Ben şanslıydım, Otogar'a trenle grtmiştim. Yanımda- ki bayan yolcu taksi ile Otogar'a gelmeye çalışmış. Yol- lartamamen kapatıldığı için başaramamış. Beşiktaş'a gitmiş. Burnaniye'ye giden otobüsün oradan geçme- yeceğini, Harem'e gitmesini söylemişler. Kalkış saati- nin geçmiş olacağını bildirince "Yetişirsiniz, en az 1-2 saat rötarla yola çıkabiliyoriar"yanAm\ almış. Askere uğurlama, geleneksel vatan, millet, devlet sevgimizin yansıması, hoş, şenlikli bir tören havasın- da olurdu. Yeni kazandığı anlam ve boyutlar üzerinde durmaktan galiba çekiniyoruz. Her gece devleti yok sayan, pek çok yasanın çiğnendiğı, büyük siyasi oyun- lann döndüğü, çok tehlikeli boyutlar kazanan bu şo- vu, büyük olaylar patlak vermeden kım durduracak? Güneydogu'dan tabutla geri dönen her askerin bir bomba işlevi yaptığı, askere gidenin de gönderenin de korkuyu yenmek üzere kahramanlığa soyunduğu as- ker uğurlama şenliklerinde, Otogar ve Harem'de, ar- tık her gece kelimenin tam anlamı ile "zirzurna sarhoş", taşkın bir gençler güruhu var. Bu tablonun başka mer- kezlerde daha farklı olduğunu da pek sanmıyorum. MHP ve Refah'ın istanbul varoşlarında sistemli bir örgütlenme ve organizasyon içinde, birbirteriyle de ya- nşarak sahıplendıkleri olayda, askere gıdecekler ve uğurlayacaklar içın bır sürü mınıbus, kamyonet, oto- büs, özel araç kiralanıyor. Parti bayraklan, flamalar, slo- ganlar birbiriyle yarıştınlıyor. Davul zurna, halaylarla, kenarda ağlayan kadın- lar, "En büyük asker bızim asker'den, son günlerde da- ha çok söylenen "Asker gıdecek gen dönecek" slo- ganlan, uğurianacak gençlerin top gibi havaya atılma- sı yanşlan, otobüslerin kalkışlannın geciktırilmesi, ilk yol kesme eylemleri, bu törenlenn en zararsız, insani boyutları. Saatlerce bütün yakın bölgelere, son sıirat, koma- lar sonuna kadar çalmarak yapılan gösteri turları var. Son dakika fren gıcırtılan, deli gibi giden araçlan, yü- reğiniz ağzınızda izliyorsunuz. Sarhoş gençler araçla- nn üzerinde her an birilen düşecek pozisyonunda. Si- lahlar atılıyor. Bozktırt işaretleri, çevreden geçenlere yönelikhertürtaşkınlık, ırkçı veya dinci gruba bağlı sol- ganlar, sataşmalar. Sozde saygı adına bayraklar yer- lere konulup, durup, durup, yine sözde Istiklal Marşı, rezil edilerek, okunuyor. Otogar girişi ve çıkışlan key- fi olarak tamamen saatlerce trafiğe kapalı tutulabiliyor. Trafik polısleri panik içinde, yol kavşaklannda, sin- miş, seyrediyor. Şehirlerarası otobüs işletmeleri görev- lileri ve şoförieri ağızlarını açamadan, hertaşkınlığa bo- yun eğiyor. Birisi yanlışhkla dayanamayıp kafatasçı, şe- riatçı gösterilere tepki gösteren birdavranış içinde ol- maya kalksa ya da çok daha masumca, yolunun ka- panmasından, geç kalmaktan falan yakınmaya kalk- sa, başına her şey gelebilir. Kehanet falan değıl, bu gıdişle. asker uğurlama adı altında yapılan bu politik şovlarda, çok üzücü büyük olaylar yaşanabilir. Türkiye'de, dünyanın pek çok yerinde oynanmakta olan büyük oyunlann bir benzerinin yaşanmaması için güvence olması gereken lıberal sağ ve sosyal demok- rat partılere bakıyorsunuz. Irkçı ve dinci ayınmcılık en- gelleneceğıne. parti içi iktidar kavgasının aracı olarak kullanılıyor. Merkez sağ partiler DYP, ANAP ve yeni ku- rulmuş olan küçukler, hepsi ırkçı ve şeriatçı ayınmcı- lığı beslemek üzere yanşıyor. Solda, ezilenleri koruma adına gibi ınsancıl bir baza oturtulmuş olsa da benzer işler yapıhyor. Kendi adıma DYP, ANAR CHP içındeki iktidar kav- galanndan, güç kayıplarından, bu anlamda olumsuz gelişmelere daha fazla katkıda bulunacak diye, gide- rek daha çok kaygı duyar oldum. Baksanıza Demirel - Cindoruk kanadı Çiller'i sı- kıştırdıkça, koalisyonda riskler arttıkça Çiller, MHP ve Fethullah Hoca ile adeta kenetlenip kader birliği ya- pıyor. CHP'de kurultay yaklaştıkça, sosyal demokra- sinin gündeminde olmaması, ağızlara alınmaması ge- reken Kürt-Türk, Alevi-Sünni ayınmcılığı öne çıkıyor. Sosyal demokrasınin sıcakgündemını oluştumnası ge- reken, "Sosyal demokrasi ılkelehnin, çizgisınin nere- sindeyiz? Insan haklannda, sosyal paylaşım çizgisin- de, ideolojimizde hangi yanlışlar, eksiklervar" sorula- nna yanıt arama, bu çerçevede bir yönetım - payla- şım kavgası rafa kalkmış. Kolay değil elbet, 12 Mart'ların, 12 Eylül'lerin alt-üst ettiği doğal gelişım, siyasi partiler içindeki çalkantıda, partiler içi dengelerin yerine oturması. Buna dünya düzeyindeki ırkçı, dinci, ayınmcı gelişmeler, değer erozyonu, kimhk karmaşası ve kımlık arayışı da ekle- nince, her şey birbirine kanşmış bulunuyor. Ama her şey, bütün değerler, küçük çıkariar, büyük iktidartar adına, bu kadar ucuzlatılırsa, sonunda elde edilse bile işe yarayacak koltuklar, iktidar guçleri ol- mayacak. Tabelası kalmış bir partinın başkanı olmak, iktidar gücünü kullanamayan ya da sadece topluma zarar verecek ölçüler içinde kullanabilen bir huküme- tin başı olmak kıme, ne kadar yarar sağlar? Ya da guzel bırkaç parlak soz ıle partiye. sosyal de- mokrasiye hiçbir emek venneden, ezilmişterin sömü- rüsü üzerine bır yerlere gelmeye kalkışmak, sağda ırk- çı, şeratçıduygulanbasamakyapmak.. Ülkeçıkan, u- lus, devlet, bayrak, inanç. kimlik, haksızlığa karşı çık- mak, insan haklarını savunmak, insani insan yapan değerler bu kadar ucuz mu? SEK'te ozellestirme DİSK'ten üretici birliğine destekEkonomi Servisi- SEK'in özelleştirilmesıne karşı üreticinin başlattığı mücadeleyi, isçi kesimi de destekliyor. Köy- Koop Kırklarcli Birliği'nin SEK'in özelleş- tirmesine karşı açtığı yürüt- meyı durdurma davasına Devrimcı Işçı Sendikalan Konfederasyonu (DİSK) da olumlu yaklaştı. DİSK Genel Merkezi Köy-Ko- op'a gönderdiği bir yazıy- la SEK'in özelleştirilmesi- ne karşı olduklannı "SEK işletmelerinde özelleştir- meye kooperatifler aracılı- ğıyla çözüm aranmasın- dan" yana olduklannı be- lirtti. Kırklareli Köy-Koop Başkanı Türkiye Tanmsal Amaçlı Kooperatif Birlik- len Başkanı Erdoğan Kar.- türer başına yaptığı açıkla- mada DlSK'in, SEK'in özelleştirilmesine ilişkin yürütmeyı durdurma ve ıp- tal davalan içın yaptıklan dayanışma çağnsına olum- lu yaklaşmasından duy- dukları memnunıvetı dıle getirdı. Kantürer, SEK için açılan yürütmeyi durdurma ve ıptal davası sonuçlanın- caya kadar SEK işletmele- rinin teslim edılmemesi ge- rcğıne dikkat çekerek'"Ak- si halde doğacak kamu za- rarlan ve Köy-Koop Birlik- leri'nin zararları içın de tazminat davalan açacağız. Hiç bir kurum yasalann üzerinde olamaz"dedi. DİSK tarafından Köy- Koop'a gönderilen destek mektubunda şöyle denil- dı:" Konfederasyonumuz KtT'lerin bugünkü çarpık ışleyişıni onaylamamakta ancak onlann bir avuç insa- na peşkeş cekilmesıne, ya- bancılaştınlmasına da kar- şı çıkmaktadır. SEK'in özelleştirilmesıne de bu yakla^ımla bakan Konfcde- ras\onumuz İ^Unhul i abri- kası'nın satışına karşıdır. Sözkonusu fabrikada süt üretici lerinin yönetim ve denetımininolabilmesi için kooperatifler aracılığıyla çözüm aranmasının doğru bır yaklaşım olacağını düşünmekteyız"