Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
11 AĞUSTOS 1995 CUMA CUMHURİYET SAYFA
VJÜNÜN JT ÎLMLERI
TELEVIZYON 17
Bir Kadm Yaratmak 06.30 atv Dram
(Pygmalion)- Bır fonetik profesörü ile Londralı yoksul bir öğren-
cisinin öyküsünü konu olarak ele almış. Yönetmenliğini Anthony
Asquith- Leslie Hovvard'ın yaptığı filmde L. Ho\vard. W. Hiller var.
Sevmek ve Ölmek~. 10.30 Show-TV Dram
Motosiklet akrobatı genç, işlemedği bir suçtan dolayı mahkûm olur.
^ Ancak hapisten kaçıp intikam peşine düşer. Yn: Halit Refiğ. Oyn:
Murat Soydan. Türkan Şoray.
Alaaddin'in Lambası 10.30 atv Fantastik
/£"J\ Binbir Gece masallanndan bir öykünün anlatıldığı filmin senaryo-
\£y su da Natuk Bayian'an ait. Yönetmen: Naruk Baytan. Oynayanlar:
Yılmaz Köksal. Meral Zeren.
Melek Hanım'ın Fendi 10.30 interstar Güldürü
Yeşılçam'ın sevimli ikilisi Adile Naşıt ve Münır Özkul'dan, me-
' o ' raklılan için hoş bir güldürü. Daha önce de bır kaç kez ekrana ge-
len filmin yönetmenliği ise Sım Gültekin'e ait.
Kızım Duymasın 11.05 GAP TV Dram
/JJ\ Yıllar önce boşanmış olan bır kadın, kızını okutabılmek için pav-
<fy yonda çalışmaktadır. Bırgün kocası işyerine gelerek ona yardım tek-
lif eder. Yn: S. Evin. Oyn: Y. Tezcan. E. Efekan.
Kalbimin Sahibi 11.30 Kanal D Dram
Tarihı eser kaçakçıiığı yapan bir kadın. bir şarkıcı ve onun sevdiği
köy dilberinin öyküsü. Safa Önal'ın yönettiği filmde çapkın erkek
rolünde Zeki Müren var.
12.001 Show TV I Sıcak ve Toz Aynntı yanda
Öç ™ 12.10TRTINTDram
Birbirleriyle çatışan üç kanun kaçakçısının dramının anlatıldığı fil-
min yönetmenı Mehmet Uçokan. Başrollerıni ise Bulut Aras ve
Mahmut Hekımoğlu paylaşıyor.
12.101 İnterstar I Zandy'nin Gelini Aynntı yanda
Kurbağalar 14.10 Kanal D Dram
@Kırsal kesimde yalnız yaşayan bir kadının ayakta kalma mücadele-
si anlatılıyor. Şerif Gören'in yönettiği bu başanlı yapımda, Hülya
Koçyiğit ve Talat Bulut başlıca rollerde.
Kapris 14.45 Show TV Güldürü
©(Caprice)- Endüstn tasanmcısı olan Patricia'ya casusluk yapması
için büyük para teklif edilir. O da buna hayır diyemeyince olaylar
gelişir. Yn: Frank Tashlın. Oyn: Doris. Day, Richard Harris.
Yunus Emre 15.30 atv Tarihsel
/J^\ Yunus Emre'nın yaşamını ve yaşadığı dönemin siyasal, toplumsal
'O' çalkantılannı konu edınen filmin yönetmeni Engin Temizer. Oyn:
Talat Bulut, Burçin Orhon. Şükran Güngör.
Kızüderililerin İntikamı 16.10 TRT 1 VVestern
(Blade Rider)- Amerikan iç savaşımn üzerinden on yıl geçmıştir.
Kuzey ve Güney bir arada yaşamayı öğrenmiştir. ama beyaz adam-
larKızılderililerlesavaşısürdürmektedir. Oyn: C. Connors. B. Reynolds.
Yıkünuşım Ben 16.20 Kanal D Dram
®Zengin bir ailenin damadı ile ondan çocuğu olan hasta bır kadının
öyküsü. ibrahim Tatlıses, yönettiğifilmdebaşrolü de Necla Nazır'la
paylaşıyor.
İki Arkadaş 17.00 Show tV Macera
Ç^ Oğlu "yeraltı dünyası" tarafından öldürülen bır muhasebe müdürü,
VCV intikam aimak için bir kabadayıya gider. Yn: ŞenfGören. Oyn: Fik-
ret Hakan, Cüneyt Arkın.
17.15 TGRT Dram
(Black Bird)- TGRT bültenine göre. babası hırsızlık suçundan hap-
se atılan çocuk, bunalıma düşer ve okulda başansız olur. Yönetmen:
Slobodan Negif.
KaraKuş
OyunBitti 18.20 atv Duygusal
^\ Kendilerini. birbirlerine zenginmiş gibi gösteren iki gencin yalan-
' lar üzerine kurulu öyküsü. Yönetmen: Orhan Elmas. Oyn: Cüneyt
Arkın, Filiz Akın.
PİSİPİSİ 18.30 ShovvTV Dram
Beynindeki bir hastalık nedeniyle kısa bir ömrü kalan zengin bırai-
Je kızıyla, fotografçı bır gencin aşk öyküsü. Yn: Zeki Ökten. Oyn:
Kadir Inanır, Müjde Ar.
19.50 Kanal 6 Dram
(On The Streets Of L. A)- Uzun yıllar hapiste olan bır mahkûm,
^zJ yeni gelen mahkûmun kendisinin oğlu olduğunu öğrenir. Yn: G.
Stanford Brovvn. Oyn: Louis Gosset Jr., Blair Undervvood.
Baba ve Oğul
Paris'te Nisan 20.20 HBB Müzikal
(April 1D Paris)- Paris yolculuğuna çıkan bir diplomat. gemide
i ^ genç ve güzel bir kızla tanışır. Yönetmen: David Butler. Oyn: Do-
ris Day. Ray Bolger.
Hasret 20.35 Show TV Dram
Bir kadın. kendısinı seven iki erkekten hangısını seçeceğine birtür-
ÜJ lü karar veremez. Zeki Ökten 'in yönetiminde. Emel Sayın ve En-
gin Çağlar başlıca rollerde.
22.00 HBB Dram
(Moulin Rouge)- 189O'lı yıllann Pansı'nde geçenfilmde,ünlü res-
sam Henri De Toulouse'un yaşam öyküsü anlatılıyor. Yn: John Ho-
uston Oyn: Zsa Zsa Gabor. Suzan Flon.
Kundakçı 24.00 TRT 3 ?
Moulin Rouge
00.10 /J>how TV I Tavşan Uykusu Aynntı yanda
Bali'y e Giden Yol 00.15 HBB ?
Uzaydan Gelen Terör 00.20 Kanal 6 Korku
©(The Borrovver)- Uzaylı bır yaratık. işledığı suçtan ötürü dünyaya
sürülür. Kafası kopuk olan bu yaratığın yaşamak için insan kafala-
nna ihtiyacı vardir. Yn: J. McNaughton. Oyn: R. D. Chong, D. Gordon.
00.251 TRT 21 Âşıklar Aynntı yanda
Katil Geri Döndü 01.10 Kanal D Gerilim
•Oı (Deadly lntentions...Again)- Ilk kansını öldürmeye teşebbüs su-
viy çundan hapis yatan biradam, tahliye olduktan sonra çeşitli olaylar-
la karşılaşır. Yn: J.S. Sadwith. Oyn: Harry Hamlin, Joanna Kerns.
Cadılann Günü 01.10 atv Korku
/77\ (Necropolis)- Ölümsüz yaşama, bir bakirenin yüzünü alarak kavu-
vC/ şan cadı, varlığını sürdürebılmek için daha başka yüzlere de ihtiyaç
duymaktadır. Yn: Bruce Hickey. Oyn: Leanne Baker.
03.00 TRT 1 Fantastik
(Time Runner)- Yüzbaşı Raynor, uzaylılann istilasından kurtul-
İJ mak için zaman tünelinde 30 yıl geri döner... Yn: Michael Mazo.
Oyn- Mark Hamill, Brion James.
Geçmişe Kaçış
. Izleyin
O Yerli
Orta Halli
Yabancı
^ D e ğ m e z
TRT2 oo.25\ Uzun ve yan çıplak sevişme sahnesi sansürle karşılaşmıştı
Gerçek aşkm geceT V Servisi- Taşrada yaşayan zengin bir
evli kadının Parıs'tegızlıbırhayanvardir.
Ama gerçekten mutluluğu. genç bıradam-
la yaşadığı macerada tadar. lYfalle'ın bu
tutkulu aşk hikâyesi 1959'da gösterime
girdiğinde. hayli uzun ve yan çıplak seviş-
me sahnesi yüzünden sansürle ciddi so-
runlar yaşamıştı. Bugün ise bu sahne pek
ehii ve zararsız görünüyor. Oysa ABD'de
bir sınema müdürü. müstehcen bir fılm
gösterdiği gerekçesiyle mahkûm edilmış-
tı. Dava, yüksek mahkemeye gıttı ve so-
nunda adamcağız kurtuldu.
Jeanne Tournier (Moreau). canı sıkkın
bir anne ve zevcedir. Genç arkeolog Be-
Les Amants / Yönetmen: Louis
Malle / Oyuncular: Jeanne Moreau,
Alain Cluny, Jean- Marc Bory,
Judith Magre 1958 Fransa"
yapımı, 88 dakika.
rand (Bor>) ile karşılaşır. ona âşık olur ve
onunla yatar. Bütün bunlar tek bır gecede
olup bıter. Ertesi sabah aılesıni terk eder
\e yeni aşkıyla belirsız bir geleceğe doğ-
ru eider.
Malle, kadınlann orta yaş bunalımı üze-
rine sağlam bir fılm yapmış. Ama Jean-
ne'ın hikâyesinin ayrıntılan. örneğın
"Brief Encounter"inkiler kadar özenlı
değil. Meseleyi de pek derinlemesine irde-
lediği söylenemez. Moreau ise, herzaman-
kı gibı formda. Pierre de Landemain'ın
romanından uyarlanan "Aşıklar"ın se-
naryosu Fvİalle ile Louise de Vilmorin'e
ait. Şimdi öfkeli genç bir, ten hazlan me-
raklısının filmi gibi görünse de, mükem-
mel kullanılmış beden dili. Brahms mü-
ziğı \e Henri Recae'nın nefıs siyah- be-
yaz görüntüleri. Malle'in filmini keyifle
izlemeye yeter.
I2.oo\ Filmde, farklı kasttan olan kadınlar adına duyulan öfke de var
'Sıcak \e Toz'da, altmış yıl arayla Hindistan'a giden iki kadının öyküleri anlatılıyor. Julie Christie filmin bir sahnesinde.
HJndistan'da
6
aykırı olmak'
Heat and Dust Yönetmen:
James Ivorv ' Oyuncular: Julie
Christie, Creta Scacchi,
Christopher Cazenove, Julian
Glover, Susan Fleet»ood, Shashi
Kapoor. Madhur Jaffrey, Barry
Foster, Zakir Hossain, Patrick
Godfrey 1983 İngiliz yapımı,
130 dakika.
SEVIN OKYAV
İngılız sinemasının kendılerine özgü
filmlere ımza atan üçlüsü' Yönetmen Ja-
mes Ivory, yapımcı Ismael Merchant ve
senaristRuth Pravver Jhab>ala'nınenba-
şanlı yapıtlanndan biri. "Sıcak ve Toz",
altmış yıl arayla Hındistan'a giden, ülkeye
âşık olan v e Hintliden çocuk sahibi olan ıkı
kadının birbirine paralel gelışen hikâyele-
rinı anlatıyor. Kaderlerinin bir başka ortak
yanı da, asla ram olarak kavrayamadıklan
bu ülkede daima yabancı olarak kalmaları
TRT1 10.35
'Mor
Bisiklet'
TV Servisi- Dikmcn
Seymen'ın sundugu
"IVİor Bisiklet" adlı
çocuk programının "Çok
Eskiden" köşesinde
Burgazadası tanıtılıyor.
Grup V itamin "Ben
Küçiikken" bölümünün
konuğu oluyor. Spora
yeni başlayan çocuklara
yardımcı olmak amacıyhı
hazırlanan
"Başlıyorum"da futbol
konu edilıyor. Doğa ve
hay\anların yer aldığı dış
kaynaklı bölümde bir
serçenın eğitimi var.
Programın sunumu bu
hafta Sanyer"e bağlı
Garipçe köyünde
gerçekleştiriliyor.
İnterstar ılıo\ 'The Stranger'dan uyarlandı
Küçük bir western
TV Servisi- California'nın Big
Sur bölgesinde çekılmiş. görüntü-
leri bınnci sınıf, kendine özgü kü-
çük "western".Yönetmeni.buyıl-
ki Uluslararası tstanbul Fılm Fes-
tivali'nde "Dans" adlı hankulade
belgeselını ızlediğimiz İsveçli Jan
Troell. Televızvon çalışmalan ve
belgesellenn ardından görüntü yö-
netmenliği yapan Troell, bir süre
kısafiimçekti. 1966'dakiilkkonu-
lu filmi "İşte HayatınT'ın ardın-
dan da iki başyapıt yönettı: "Göç-
menler" ile "Yeni Toprak".
Zand> 's Bride / Yönetmen:
Jan Troell / OyunculanGene
Hackman, Liv Ullmann.
Eileen Heckart, Harry Dean
Stanton. Joe Santos 1974
ABD yapımı, 116 dakika.
Lilian Bos Ross'un 1942 basımı
romanı "The Stranger"dah uyar-
lanan "Zandy'nin Gelini", Tro-
ell'ün \arlığına. nefis görüntülere
ve güçlü performanslara karşın.
Marc Norman'ın içı boş senaryo-
suyla zedelenmiş. Karakterlerin
kendılen de. yaptıkları işlerde kli-
şe kokuyor.
Ama bunun kusuru Troell'e ait
değil. Kendi ülkesinde 15 kişılık
ekibiyle çalışan v e kamerayı da sık
sık kendi kullanan İs\eçlı yönet-
men. Amerikan yapımı yöntemleri
karşısında tuşa gelmiş. \Varner
Bros. ona 100 kişilik sendikalı bir
teknik ekip vererek elini ayağını
bağlamakla kalmamış. sendika ku-
rallannı bahane ederek kameraya
yaklaşmasım da yasaklamış. Li\-
Ullmann "Changing" adlı kita-
bında. Troell ile oyunculannın na-
sıl kamera çalarak bir kulübeye sı-
ğındıklarını ve yönetmen elde ka-
mera bütün sahneyı çekerken nasıl
prova yaptıklannı anlatıyor.
Gene Hackman ve Liv Ullmann 'Zandv'nin Gelini'ndc <)Miu\or.
Aynı yollardan daha önce geçen büyü-
kanne. Olivia Rivers (Scacchi) Onun ola-
yından altmış yıl sonra ise torunu Anne
(Christie) geliyor Hindistan'a.
Anne ise, büyükannesinın neden 19201ı
y ıllarda bir skandalın kahramanı olduğunu
merak ediyor O da kendi keyfıni ve aşkı-
nı yaşıyor. Hamileliği sırasında bir karara
vararak. Olivia"nın itibannı kaybedince in-
zıvaya çekildiği ıssız kulübeye gıdiyor. An-
ne. hülyalı bir şekilde geçmışın anılan ara-
sında dolaşırken. biz de iki toplumun, iki
kültürün tek ortak noktasının seksist bir
çfte standart olduğunu fark ediyoruz.
Onemlı olan iki ilışkiden çok. iki 'aykırı
olma' karan. "Sıcak \e Toz"da öfke var:
Erkeklerle aynı kast'tan olmayan kadınlar
adına duyulan bir öfke. Ne var ki, iki kah-
ramanın vardıkları nokta farklı.
Bildık Ovory Merchant / Jhabvala te-
malan: Hindistan'ın etkisıyle kanlan kay-
nayan Ingılizler. bugün üzerinde ağırlığını
hissettıren geçmiş. Ancak, 1963 yılında
başladıklan ortaklığı sürdüren ve anlattık-
lan ülkeyi çok iyi tanıyon yönetmen Ivory,
yapımcı Ismael Merchant ve senarist Ruht
Pravvber Jhabvala'nın filmi. yalnızca iki
kahramanının ortak kaderlerini v e sorunla-
nnı değil, Hindistan'ın mıstık ve baştan çı-
kancı atmosferini ve iki kültürün farklılık-
lannı da yansıtıyor. Hatta. iki aşkın tutku-
sundan da fazla yansıtıyor. Tutku, lvory'yi
zorluyor biraz. Güçlü yanlanndan biri de-
ğil. Ama "Sıcak ve Toz", onun en iyi film-
len arasında. Her iki aktris, özellikle Scacc-
hi de çok iyi. "Sıcak ve Toz"un bunca
çarpıcı bir fılm olmasında. I927'de
Köln'de doğan, 1939 ile 1959 arasında İn-
giltere'de yaşadıktan sonra. bir Hintliyle
evlenerek bu ülkeye yerleşen senarist Jhab-
valanın da büyük payı var. Senaryoyu ken-
di romanından uyarlayan yazar. ne yazdı-
ğını biliyor. "Sıcak ve Toz" çok zekice
yazılmış. ustahk ve sevgiyle yönetilmış,
çok iyi oynanmış bir dram.
MERCEKLE BAKEVCA
MAHMUT T. ÖNGÖREN
Lütfen Dokunmayın
Geçen ay Ankara •Ankara 95 - Sanata Evet- Üç
Etkinlik Birarada"başlığı altındatoplanan, gerçek-
ten görkemli bır tiyatro şölenine sahne oldu.
Gördüğü ilgi, yarattığı etki ve tiyatro adına sağ-
ladığı yararla bu etkinliği görmezliğe gelmemek
gerekirdi. "4. Avrupa Gençlehnin Tiyatro Buluşma-
s/"başlıklı ilk etkinlikle. "22. IATA Dünya Kongre-
si" adlı ikinci toplantıyla ve "IATA 9. Bölge Tiyat-
ro Festivalı" başlıklı üçüncü gösteri topluluğuyla
bu şölen Ankara'ya yeni bir renk kattı.
Geçen ay Köln'de, "Türkiye-Almanya KültürFo-
rumu"nun birtoplantısında değerli opera sanatçı-
sı ve yöneticisi Yekta Kara, opera sanatı üzerine
çok beğenili (zevkli) ve akıllıca bir konuşma yaptı.
Daha sonra da bir dinleyici. 'Türkiye'nin bunca so-
rvnu varken, şimdi kalkıp operayla mı ilgileneceğiz'
anlamına gelen düşüncelerini açıkladı.
Kültür ve sanatın ve bu alanlardaki insanların ül-
kemizde başlarına gelenleri şöyle bir anımsayın-
ca, acaba Ankara'daki tiyatro şölenine de kaşları-
nı kaldırarak bakanlar olmuş mudur?
Üstelik, tiyatro şöleninin izlenimlerini televizyon-
lardan izleyenler, özellikle törenlerde kimi devlet
büyüklerinin yer aldığını görünce, "Tamam işte,
bu işin arkasında devlet de var. Oysa bugün Tür-
kiye'nin dört biryanında özel kültürevlen kapatılı-
yor. Şimdi biz kalkıp törenlerinde devlet büyükle-
rinin görüldüğü tiyatro etkinliklerini mi destekleye-
ceğiz?" diye sormazlar mı?
Keşke çok geniş kitleler bu gibi sorularla ortaya
çıksalar ve tavır alsalar. Keşke devlet büyüklerini
ve diğer yetkilileri Türkiye'de kültüre ve sanata in-
dirilen ağır darbelerden ötürü sorgulasaiar. Keşke
bu hesap sormaların sonuçları olayların yönünü
değiştirse ve yengi getirse.
Ama operaya, tıyatroya, dığer sanat dallarına ve
bu sanat dallarıyla ilgıli etkinlikler, festivaller, gös-
terıler düzenleyenlere dokunmadan; onları, yaşa-
mın gerçek zenginliklerıni sergilediklerı için zor du-
rumda bırakmadan...
Bugün "operaya gerek yok" üersenlz, yarın "ti-
yatroya da gerekkalmadı" demeye sıra gelir. Özel
kültür merkezleri kapatılırken devlet büyükleri tö-
renlere katılıyor diye şenliklen küçümsemeye kal-
karsanız, yaşamın sanatlasağladığı varlığın değe-
rini yakalayamayabılırsiniz.
Ama eğer ortada verılen bir ödün, yok edılen
çağdaş bır ılke, ayaklar altına alınan bir hak varsa,
o zaman da salt kınamakla yetinmemek ve en et-
kin yolu deneyerek mücadele etmeye başlamak
gerekir. Ama özel kültür merkezlerinin kapatılma-
sına ve özellikle de kültür ve sanat alanlarındaki ya-
saklara karşı çıkmayanlar, sudan nedenlerle şen-
liklere ve dığer etkinliklere karşı koymaya hak ka-
zanamazlar.
Öte yanda. en başanlı şölenleri ve en etkin fes-
tivalleri düzenleyenleri de kısıtlayıcılara, yasakla-
yıcılara ve zorbalıkla kültürü ve sanatı durdurma-
ya çalışanlara karşı bir tavır almaya yöneltmeliyiz.
Olumsuzluklara kayıtsız kalmanın bedeli olumlu
etkinlikler düzenleyerek elde edilemez.
Ama olumlu etkinliklerin sergilendiği ya da ya-
rattıgı güzelliklerı görmezliğe gelmek de bir o den-
li haksızlık... Neyazık ki dünya salt güzelliklerle ge-
lişmiyor. Direnç, mücadele ve karşı koyma da ka-
çınılmaz.
Sanat ise güzelliği ve gerçekçiliği ile insanın vaz-
geçemeyeceği değerlerden biri... TOBAV (Devlet
Tiyatroları. Opera ve Bale Çalışanları Vakfı) tara-
fından geçen ay Ankara'da düzenlenen "Ankara
95 - Sanata Evet- Üç Etkinlik Birarada" başlıklı ti-
yatro şöleninin yarattığı güzellikler insanın ıçine yi-
ne de ferahlatıcı duygular yerleştirdi. Tüm olum-
suzluklar, karşımızda korkunç bır karabasan gibi
durupdururken...
Korkunçluğun yaşandığı dönemlerde yine de
güzellikleri görebilmeyi başarmalıyız. Yoksa insan-
lığımızı yitirebiliriz. Lütfen güzelliklere dokunmayın.
Televizyondaki yayınıyla çeşitli tartışmalara yol
açan TV belgesellerinin yeni çıkan kitabı:
Can Dündar, "Gölgedekiler", Imge Kitabevi
Yayınlan, Ankara, 1995.
oo.ıo\ Schrader'dan orta yaşlı uyuşturucu satıcısının öyküsü
Uykusuz itısanların dünyası
Light Sleeper / Yönetmen:
Paul Schrader,' Oyuncular
VVillem Dafoe. Susan
Sarandon. Dana Delanv,
Mary BethHurt, Da>id
Clennon, Victor Garber ' 1992
ABD yapımı, 103 dakika.
TV Servisi- Paul Schrader, yeni-
den âşina arazide. "Tavşan Uyku-
su", yönetmenin senaryosunu yaz-
dığı "Taxi Driver" ve senaryosunu
yazıp yönettiği "American Gigo-
lo"nun izlerini taşıyor, Schrader'in
butematik köklenne dönüş fılminin
kahramanı. gene kafası kanşık bir
yalnız adam. Bu seferki, orta yaşlı bir
uyuşturucu satıcısı.
John Le Tour. Nevv York'un üst
tabakasına ("beyaz adanıa beyaz
mal") kokain satarak hayatını sür-
dürmekte. Bir kısırdöngü içinde. Es-
kiden uyuşturucu kullanmış, sonra
uyuşturucu parası bulmak için sat-
maya başlamış. Derken uyuşturucu-
yu bırakmış. ama satmayı bırakma-
mış. Çünkü para iyi. rahat kazanılı-
yor. zaten bildiği tek hayat şekli de
bu. Günce de tutuyor. "Uyuşturu-
cu satışının günce tutması emekli-
lik alâmetidir" lafı üzenne başla-
mış. Amaemekli olamıyorbirtürlü.
Patronu Ann (Sarandon) ise uyuş-
turucu işini tasfıye edip şifalı otlar-
dan yapılan kozmetik ürünler ışine
gırme hayalinde. Bu arada, eskiden
deli gibi sevdıği, kendisini uyuşturu-
cu yüzünden terk eden Marıanne'e
(Delanv) rastlıyor. Kadın çekiniyor
ondan, kendisi beş yıldır "temiz".
John'un da bıraktığına inanmıyor,
dünyasını ve alışkanlığını kendisine
de bulaştınr diye tedirgin. Içki ve
uyuşturucu ile daıresıne kapanmış
bir müşteri de, John'un sorunların-
W'illem Dafoe'nun 'Tavşan l ykusu'nda epey uykusu kaçıyor.
dan bırbaşkası.
Paul Schrader. gene bildiği bir
dünyayı anlatıyor: Uykusuzluğun.
önüne geçilmez ısteklerle uyuşruru-
cuların. kendi oluşturduklan kozada
yaşayan insanlann dünyası. Tıpkı
"Taxi Driver" < 1976) ile "Ameri-
can Gigolo"da (1980) olduğu gıbı.
Ve burada da kahramanın korumak
ya da gerçek bir bağlantı kurmak ıs-
tediği, kendi kendini yok etme süre-
cınde bir kadın söz konusu. An-
cak,"Taxi Driver"in kahramanı
Tra\is Bickle'in zombi çılgınlığına
karşın, John le Tour'da neredeyse
halimselimdenebılecekbırtevekkül
var. Finali de. içerdiğı şiddet ve kan-
revan manzarası ile hem Scorse-
se'nın fılmını. hem de "aşk saye-
sinde kurtuluş" ışığı nedeniyle
"American Gigolo"yu andırıyor.
Ancak "Tavşan Uykusu", diğer iki
filmin tersine. bir rüya dokusuna sa-
hıp. Uyuyamayan biri hakkında ol-
duğu halde. Aslında John da uyuya-
mayan birinden çok, uyanamayan
bın. Çoktan bitmış bır partinin me-
kânında ayak sürüyen bireskı müp-
tel. Yorgunluk \e hüzün dıyanndan
çıkma hamlesini nıhayet gerçekleş-
tiriyor. şekli garip olsa da. filmin fi-
nalinde. yakın çekimde Dafoe'nun
gözlerıkapalıyüzü. gerçekten çarpı-
cı. Dafoe. Sarandon ve yardımcı
oyunculardan özellikle Delanv, et-
kileyıci kompozisyonlar çiziyorlar.